Massa is kassa. en uitgebreide edite. Gewijzigde. In boekvorm uitgebracht onderzoek in opdracht van het Stimuleringsfonds voor de Pers

Transcriptie

1 Studies voor het Stimuleringsfonds voor de Pers - S 19 Gewijzigde en uitgebreide edite Massa is kassa In boekvorm uitgebracht onderzoek in opdracht van het Stimuleringsfonds voor de Pers André Knol Patrick Swart

2

3 Massa is kassa 2 Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften

4 uitgever: Stimuleringsfonds voor de Pers auteurs: André Knol en Patrick Swart, GEA consultancy eindredactie: Gerda Trok en Esther Neefjes vormgeving en opmaak: Aram de Glas, Studio-Online BV fotografie omslag: Erik Visser fotografie boek: Erik Visser, Aram de Glas, Linda Aardenburg, André Knol en anderen druk: Impress Media B.V, Eindhoven 1e druk: mei e druk: mei 2010 (vernieuwde en uitgebreide editie) ISBN/EAN: Titel: Massa is kassa Subtitel: Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 2008, André Knol en Patrick Swart in opdracht van het Stimuleringsfonds voor de Pers, Niets van deze uitgave mag, op welke wijze dan ook, worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

5 Massa is kassa 2 Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften In boekvorm uitgebracht onderzoek in opdracht van het Stimuleringsfonds voor de Pers ing. André Knol drs. Patrick Swart mei 2010

6 Inhoud 1 Voorwoord 7 2 Management summary Overzicht van de markt Postverzending Distributie en losse verkoop Aanbevelingen distributie en losse verkoop van tijdschriften 25 3 Inleiding Probleemstelling Vraagstelling Aanpak Revisie en uitbreiding ten opzichte van de eerste editie Wat willen we bereiken met Massa is kassa 2? 35 4 periodieken en uitgeverijen in Nederland Overzicht uitgeverijen Overzicht periodieken Conclusies 41 5 Overzicht internationale markt Overzicht aantal tijdschrifttitels Business- en consumententijdschriften Distributie van consumenten titels Conclusies 47 6 Postverzending Enkele feiten en cijfers Conclusies 53 7 Distributie en losse verkoop Mainstream verkoopkanaal Alternatief verkoopkanaal Online verkoopkanaal 57

7 8 Distributie en losse verkoop - mainstream verkoopkanaal Enkele feiten en cijfers Bevindingen Conclusies 83 9 Distributie en losse verkoop - alternatief verkoopkanaal Voorbeelden van initiatieven Conclusies Distributie en losse verkoop - online verkoopkanaal Eerste resultaten van online verkoop The Long Tail Nieuwe ontwikkelingen: e-reading en mobiel uitgeven Conclusies Aanbevelingen distributie en losse verkoop van tijdschriften Aanbeveling 1: Uitgevers hulpmiddelen bieden voor kanaalkeuze en kanaalgebruik Aanbeveling 2: Initiatieven ontwikkelen om het mainstream verkoopkanaal breder toegankelijk te maken Aanbeveling 3: Initiatieven ontwikkelen om het alternatieve verkoopkanaal te organiseren en te professionaliseren Aanbeveling 4: Ontwikkel een virtueel schap voor tijdschriften en cross-mediale content Usecases 143 Stripverhaal: Perspectief van de uitgever 164 Stripverhaal: Perspectief van de adverteerder 168 Stripverhaal: Perspectief van de lezer 174 Kort profiel Stimuleringsfonds voor de Pers 178 Kort profiel GEA consultancy 179

8 6 Massa is kassa

9 Hoofdstuk 1 Voorwoord Het Stimuleringsfonds voor de Pers heeft geconstateerd dat door de huidige wijze waarop distributie en losse verkoop van tijdschriften is georganiseerd, de pluriformiteit van de informatievoorziening meer onder druk komt te staan. Het maakt het voor kleinere (niche) tijdschriften bijzonder lastig hun verkoop via dit kanaal ook effectief en efficiënt te kunnen organiseren. De kosten wegen in veel gevallen niet op tegen de opbrengsten. Eind 2006 heeft het Stimuleringsfonds voor de Pers daarom GEA een onderzoek uit laten voeren naar kansen en mogelijkheden van distributie en losse verkoop van tijdschriften. De opdracht was het huidige speelveld in kaart te brengen en aan te geven waar de belangrijkste knelpunten zitten. Een tweede belangrijke opdracht was het zoeken van nieuwe mogelijkheden, alternatieven en kansrijke perspectieven van distributie en losse verkoop van tijdschriften. Om dit te realiseren hebben een groot aantal experts en belangrijke spelers in de keten van distributie en losse verkoop meegewerkt aan de totstandkoming van dit onderzoeksrapport in boekvorm. Eind 2009 was Massa is kassa volledig uitverkocht. Daarnaast heeft er in de afgelopen twee jaar een aantal belangrijke ontwikkelingen op het gebied van distributie en losse verkoop van tijdschriften plaats gevonden; het werd tijd voor een update: Massa is kassa 2. Auteurs danken alle betrokkenen voor hun gegeven inzichten, opmerkingen, visie en concrete handreikingen. Onze speciale dank gaat uit naar Lou Lichtenberg en Rick van Dijk van het Stimuleringsfonds voor de Pers, de geïnterviewden en alle deelnemers aan de RondeTafelConferenties. Last but not least bedanken wij het thuisfront voor het geduld en de zorg tijdens het onderzoek en het schrijven van dit boek. Wij hopen natuurlijk dat het een prettig leesbaar en bijzonder informatief boek is geworden, maar belangrijker vinden wij nog dat het moet resulteren in nieuwe initiatieven die de pluriformiteit van het tijdschriftenlandschap zal doen toenemen. Vanzelfsprekend dragen we daarvoor enkele inspirerende concepten aan die mogelijk kunnen leiden tot nieuwe organisatievormen geïnitieerd door de huidige of juist nieuwe ketenspelers. Maar waarom de titel Massa is kassa? Bij het succesvol uitgeven van een tijdschrift lijkt massa de enige kassa. De economische wetmatigheden (kosten, opbrengsten, bereik en ruimte) in het tijdschriftenschap zijn dusdanig dominant dat voornamelijk de mainstream tijdschriften ( massa ) alleen echt goed tot hun recht komen ( kassa ). Maar er bestaat ook een nieuwe Massa is kassa, een virtueel schap voor tijdschriften en crossmediale content waarbij de lange staart ( The Long Tail ) van de kleine aantallen regeert. Juist daar kunnen de duizenden kleine nichetitels floreren. Maar ook voor de grote bekende titels biedt dit nieuwe verkoopkanaal veel kansen en mogelijkheden. Hoe het daarmee staat, leest u in deze gewijzigde en uitgebreide editie. Patrick Swart en André Knol Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 7

10 Winkelschap met tijdschriften moet overzichtelijker worden Levensmiddelenkrant, 12 februari 2010 Supermarkt kan veel meer uit tijdschriftenschap halen Distrifood, 15 maart 2008 Uitgevers werken aan digitale alternatieven foliomag.com, ereaders.nl en apple.com, januari en februari Massa is kassa

11 Hoofdstuk 2 Management summary Dit boek is het resultaat van het onderzoek naar kansen en mogelijkheden van distributie en losse verkoop van tijdschriften. De opdracht was het in kaart brengen van het huidige speelveld en daarnaast het beschrijven van nieuwe kansrijke perspectieven, mogelijkheden en alternatieven van distributie en losse verkoop van tijdschriften. Dit onderzoeksboek moet lezers inspireren om de opgedane kennis en mogelijke ingevingen ook te gaan concretiseren. Er zijn namelijk legio goede initiatieven, alternatieven en mogelijkheden. 2.1 Overzicht van de markt In Nederland zijn bij benadering in totaal uitgeverijen van nieuws- en opiniërende tijdschriften en kranten, publiekstijdschriften, vak- en wetenschappelijke tijdschriften en special interest bladen. In Nederland zijn ruim Nederlandse titels bekend (uitgegeven door de eerdergenoemde uitgeverijen, stichtingen, instituten en organisaties). Aan de top is een concentratie van circa 20 zeer grote uitgeverijen. De omvang van deze organisaties varieert van gemiddeld 100 tot over de fte in dienstverband en van 15 tot over de 100 periodieke titels. Onder de top van deze zeer grote uitgeverijen bevinden zich circa 250 kleine en middelgrote uitgeverijen en corporate publishers. De omvang van deze organisaties varieert van gemiddeld 10 tot 100 fte in dienstverband en tussen de 4 en 15 periodieke titels. Van de uitgeverijen zijn circa uitgeverijen klein tot zeer klein van omvang. Veelal uitgeverijen, stichtingen, instituten en organisaties met één of enkele periodieken en een beperkt aantal medewerkers (één tot vier fte). Circa tijdschrifttitels zijn aan te merken als vak-, wetenschappelijk, special interest of publieksblad. Van de circa Nederlandse tijdschrifttitels zijn in totaal ruim titels die minstens vier keer per jaar verschijnen en grotendeels of geheel afhankelijk zijn van een commerciële exploitatie en geheel of deels bestemd voor het publieke domein (ruim publieksbladen en circa vak-, wetenschappelijke of special interest bladen inhoudelijk toegankelijk voor publiek). Verspreiding De totaal verspreide oplage bestaat uit betaalde abonnementen, losse verkoop en gerichte en overige verspreiding. Nederland kent een redelijk hoge abonnementenintensiteit. Meer dan de helft van de totaal verspreide oplage bestaat uit betaalde abonnementen. Tijdschriften in abonnementenvorm worden in de meeste gevallen via postverzending verspreid. Het aandeel losse verkoop ten opzichte van de totaal verspreide oplage is laag (21,7%). De distributie van los verkochte exemplaren via retailorganisaties is georganiseerd door distributieorganisaties. Dit wordt het mainstream verkoopkanaal genoemd. Daarnaast worden tijdschriften op kleine schaal los verkocht via alternatieve kanalen, eigen verkoop en/of via internet. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 9

12 Voor elke soort postzending zijn er alternatieven Door de liberalisering van de postmarkt per april 2009 zijn er tegenwoordig voor elke soort postzending alternatieven mogelijk. Voorheen mocht bijvoorbeeld alleen TNT Post brieven tot 50 gram bezorgen. Zakelijke brieven en facturen kunnen nu ook worden verstuurd via TNT s dochterbedrijf Netwerk VSP of via de nieuwe spelers DHL Global Mail (Selekt Mail) en Sandd. Ondanks de liberalisering van de postmarkt en het toetreden van nieuwe verspreiders zoals SANDD en DHL Global Mail maakt de meerderheid nog altijd gebruik van de dienstverlening van TNT Post. Het kan lonen om de tarieven en voorwaarden van de aanbieders te vergelijken. Uit een online enquête gehouden onder de uitgevers van publiekstijdschriften en vakbladen van het NUV blijkt dat voor de distributie van zowel boeken, vakbladen als direct mail de overkomstduur en tarifering door uitgevers als de meest belangrijke aspecten worden genoemd. Bij publiekstijdschriften geldt dit eveneens, maar daarbij speelt tevens het overkomstpercentage een belangrijke rol. Uitgevers maken op basis van deze aspecten ook de keuze voor een distributeur. Hoewel bijna 90% van de respondenten van een tevreden is over de kwaliteit van de dienstverlening van de huidige distributeur waarmee wordt samengewerkt, is er veel minder tevredenheid over de tarifering en de mate van transparantie daarin. Hier valt in de optiek van de uitgevers nog zeker wel het een en ander te bereiken. Alleen TNT Post bezorgt op alle dagen, exclusief zondag. Door de beperkte verspreidingsmomenten zijn DHL Global Mail (Selekt Mail) en Sandd goedkoper. Bij aan tijdkritische verzending zoals een kerstmailing zal het goedkopere alternatief minder aantrekkelijk zijn. Bij Selekt Mail mag een poststuk maximaal 2 kg wegen, bij de andere partijen 3 kg. Alle postbedrijven geven korting als de post gesorteerd wordt aangeleverd. Alleen bij Selekt Mail mag post (tot stuks) ongesorteerd worden aangeleverd. Naast de grote drie zijn er kleinere postbedrijven als RM Netherlands, Business Post, ABC Mail, Mail Delivery Holland en Van Straaten Post. Business Post beschikt over 40 regionale vestigingen, ABC ambieert uit te groeien tot marktleider in logistiek voor webwinkels en Van Straaten beperkt zich tot bezorging van mailings. Bron: NUV, 29 september 2009 en Marketing Rendement, januari Massa is kassa

13 De meer bekende tijdschriften (mainstream publieksbladen) worden aangeboden in abonnementvorm, gerichte en overige verspreiding en zijn ook los via de mainstream losse verkooppunten zoals supermarkten, (kantoor)boekhandels, benzinestations, tabak- en tijdschriftenwinkels goed te verkrijgen. De vak- en wetenschappelijke, specialistische (niche) en minder bekende tijdschriften richten zich volledig op abonnementen, gerichte en overige verspreiding. Deze tijdschriften worden in veel gevallen niet, sporadisch, tijdelijk en/of op zeer kleine schaal los verkocht via mainstream, alternatieve kanalen en/of online via internet. 2.2 Postverzending Postverzending is één van de distributiekanalen voor de verspreiding van tijdschriften. Postverzending wordt ingezet bij de verzending van tijdschriften die in abonnementvorm (betaald of Controlled Circulation) worden afgenomen. De uitgever is de contractpartij voor de verzending van zijn of haar uitgave. In andere gevallen is het grafimediabedrijf de contractpartij en verzorgt de aanlevering richting de postverzender. De markt voor postverzending is sterk in beweging. grafimedia bedrijf (productie) postverzending: de keten uitgeverij distributieorganisatie Koninklijke TNT Post Sandd DHL Global Mail/SelektMail In Nederland zijn drie grote spelers actief in de markt van postverzending van periodieken, te weten Koninklijke TNT Post, Sandd en DHL Global Mail (Selekt Mail). In de Nederlandse periodiekenmarkt is het marktaandeel van TNT Post hoog. Echter de positie van Sandd en Selekt Mail wordt wel sterker. De verwachting is dat TNT Post 30% zal gaan verliezen aan de concurrentie als gevolg van de liberalisering. De planbaarheid en dekking die het kan geven maakt periodieken attractief voor postverzenders in Nederland. Naast de prijsstelling is het kwaliteitsaspect bij de leveranciersselectie (levertijd, levermoment en betrouwbaarheid) voor uitgevers van tijdschriften sterk van belang. Conclusies De postverzending van periodieken (tijdschriften) in Nederland kent eigenlijk geen noemenswaardige knelpunten. Aangaande postverzending wordt landelijke dekking/ beschikbaarheid gerealiseerd. Kleine bladen ervaren met betrekking tot postverzending een gelijke toegang tot de distributiemogelijkheden. In het vervolg van het onderzoek (mogelijkheden en alternatieven) is postverzending van periodieken (tijdschriften) daarom buiten beschouwing gelaten. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 11

14 Minder is beter De kiosk puilt uit. Lezers kunnen niet vinden wat ze zoeken en haken af. Het tijdschriftenschap moet beter worden ingericht, vinden de distributeurs. Minder is beter. Om de losse verkoop te stimuleren, wil Aldipress, distributeur van 600 à 700 titels waaronder Libelle, Margriet, Nieuwe Revu en VT Wonen en in omzet de grootste distributeur van tijdschriften in Nederland, een aantal wijzigingen doorvoeren in het schap. Zo komt er een duidelijke indeling in vier segmenten: man, vrouw, jeugd en hobby & vrije tijd. En die dan weer onderverdeeld in subcategorieën, waarin bijvoorbeeld geen plaats is voor Jonge Vrouwen, maar juist wel voor Body & Mind. Het segment vrouw zal centraal staan en de segmenten zullen duidelijk aangeduid worden met bordjes. Een gedeelte van de titels komt full-faced te staan op een vaste plek, zodat de winkelende consument direct kan vinden wat hij zoekt. Het assortiment wordt meer gedifferentieerd per winkelformule. Mensen komen immers in de supermarkt voor andere bladen dan in de vakhandel. En last but not least: er komen minder titels per meter. Dat betekent dat niet langer elke titel bij elke kiosk te koop is. Moet de consument dan voortaan omlopen voor zijn favoriete blad? Gert-Jan Schlatmann, commercieel directeur van Aldipress: Als het gaat om een gespecialiseerde titel, dan kan het zijn dat je daarvoor naar een vakhandel moet. Voor de bekende titels wordt het schap nu wel overzichtelijker. Een consument kan gemakkelijker de bladen vinden die er wel staan. Ook concurrent Betapress, distributeur van titels waaronder HP/De Tijd, Voetbal International, Quote en Esquire, wil een overzichtelijk schap, met een goed aanbod en een duidelijke presentatie. Dat is niet echt nieuw, zegt commercieel manager Jacco Buijs. De afgelopen jaren is het aantal titels per meter al gedaald. Ook is Betapress een voorstander van gedifferentieerde distributie. Titels met een kleinere oplage die goed verkopen op bepaalde verkooppunten moeten daar in het aanbod blijven. Heeft de nieuwe schapindeling gevolgen voor de tijdschriftenmarkt? Kunnen binnenkort alleen nog grote uitgevers met flinke budgetten een plekje in het schap kopen voor nieuwe titels? Of maken kleine initiatieven, die uiteindelijk heel succesvol kunnen worden, ook nog een kans? Bewerking van diverse bronnen: Adformatie, 13 maart 2008 Distrifood, 15 maart 2008 NRC Handelsblad, 20 maart Massa is kassa

15 2.3 Distributie en losse verkoop Er zijn drie typen losse verkoopkanalen te onderscheiden: mainstream verkoopkanaal, alternatief verkoopkanaal en online verkoopkanaal. Alternatief en online verkoopkanaal grafimediabedrijf (productie) mainstream verkoopkanaal uitgeverij distributieorganisatie outlet (retailorganisatie) Aldipress Betapress Van Gelderen distributie en losse verkoop: de keten supermarkt (kantoor)boekhandel benzinestation tabak- en tijdschriftwinkels overige Mainstream verkoopkanaal Het mainstream verkoopkanaal is het belangrijkste verkoopkanaal voor de losse verkoop van tijdschriften, zoals de supermarkt, (kantoor)boekhandel, benzinestation, tabak- en gemakhandel. De distributie naar het mainstream verkoopkanaal wordt verzorgd door de distributieorganisaties Aldipress (onderdeel van Sanoma WSOY) en Betapress, Van Gelderen en Van Gelderen inflight (onderdeel van Audax). Assortiment in het mainstream tijdschriftenschap In Nederland wordt in totaal een assortiment van ruim Nederlandse (waarvan ruim 900 titels met een verschijningsfrequentie van minstens vier per jaar) en 900 buitenlandse tijdschriften (samen titels) in zo n tot mainstream outlets c.q. verkooppunten aangeboden. Elk verkooppunt heeft een gelimiteerd aantal meters schapruimte voor tijdschrifttitels ingericht: in de meeste gevallen twee tot zeven strekkende meter schapruimte. De tijdschriften die in dit verkoopkanaal worden verkocht, zijn vooral titels met een brede doelgroep en zijn ook overduidelijk aanwezig in het verkoopkanaal. Dit zijn voornamelijk mainstream toptitels zoals: Weekend, Story, Privé, VT Wonen, Panorama, Aktueel, Linda, Quote, Quest, Happinez, Elsevier, Vrij Nederland, HP De Tijd, Favoriet Romans, Denksport-boekjes en de rtv-bodes. Circa verkooppunten zoals de kleinere (kantoor)boekhandel, middelgrote supermarkten, tabaks- en gemakshandel heeft een gemiddeld assortiment van 300 tot 400 tijdschrifttitels. Er zijn circa verkooppunten zoals benzinestations, kleinere tabakswinkels en kleine supermarkten met een zeer beperkt assortiment van 15 tot 250 tijdschrifttitels. Daarnaast zijn er circa verkooppunten zoals de grotere (kantoor)boekhandel, tabaks- en gemakshandels en de (middel)grote supermarkten met een groot assortiment van gemiddeld circa 500 tot 800 titels en uitzonderingen tot wel tijdschrifttitels. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 13

16 Terugbrengen aantal titels onvermijdelijk Het verkleinen van het assortiment lijkt buiten de boekhandel om een onvermijdelijk gevolg van het bevorderen van de door de winkelende consument gewenste overzichtelijkheid in het schap. Martien van Zutven verklaarde: Primera is al teruggegaan en we zullen nog verder terugmoeten, aldus Martien van Zutven. Caroline Mouwens van Bruna vindt vernieuwing noodzakelijk, maar titelreductie ook. Nu zitten we op het maximum aantal titels per meter. Aansturing op rubriek is al een hele verbetering (zodat er niet een mannenblad uitmoet als er een nieuwe vrouwentitel bijkomt). We vragen er al jaren om. Karin van Gilst van de Weekbladpers zei bang te zijn dat er voor haar titels straks geen plaats meer zal zijn. Wij willen ons eigen portfolio kunnen bepalen. Wat gebeurt er dan met die initiatieven die klein beginnen, maar die enorm succesvol blijken, zoals Happinez? Maar volgens Caroline Mouwens van Bruna zal het niet zo zijn dat kleine titels geen kans meer krijgen. Juist innovaties zijn belangrijk bij tijdschriften. De me too-bladen zorgen voor versnippering. Die zullen we sneller saneren. Geert-Jan Zandbergen, trademarketing manager van Aldipress, vulde aan: Kleine titels die niet onderscheidend zijn, moeten zich zorgen maken. Toen wij begonnen was het al moeilijk, zegt Inez van Oord, bedenker en hoofdredacteur van Happinez. Het blad dat pas enkele jaren bestaat, heeft inmiddels een oplage van stuks. Veel winkels wisten niet wat ze met ons moesten. We waren een mindstyle magazine, dat kenden ze nog niet. We lagen in de ene winkel naast de Burda en in de andere bij Paravisie. Met die indeling in vier segmenten (man, vrouw, jeugd en hobby & vrije tijd) zou ik ook niet weten waar we dan horen. Bij vrouw? Bij vrije tijd? Pascal Starren, eigenaar van een Plus-supermarkt te Maastricht, stelt dat hij al jaren te veel tijdschriften ontvangt voor te weinig schapruimte. Hij kan niet zelf bepalen welke titels hij uitstalt, want distributeurs als Aldipress en Betapress leggen hem op wat hij moet afnemen. Slechts een klein deel van de bladen kan fullface worden vertoond en de rest van de bladen wordt in elkaar geschoven. Klanten moeten snuffelen en bladeren om het gehele aanbod te ontdekken. Geert-Jan Zandbergen, marketing manager bij Aldipress, stelt dat gesprekken worden gevoerd met retailers om het aantal titels terug te brengen. Het aanbod moet echter niet verschralen, want consumenten wensen een divers palet tijdschriften. In acht van de tien winkels bepaalt de distributeur het assortiment. Grote winkelketens als Albert Heijn en Bruna hebben al eerder aangegeven dat zij zelf willen bepalen welke bladen zij verkopen. Zou Happinez destijds wel een kans hebben gekregen? Van Oord: Wij wisten zelf niet eens of het blad een succes zou worden. Laat staan dat winkeliers dat zomaar kunnen bepalen. Ik pleit voor een schap met nieuwkomers. Zo krijgen nieuwe bladen ook een kans. Want ik denk dat veel nieuwe titels anders niet meer binnenkomen bij de grote ketens. Bewerking van diverse bronnen: Adformatie, 13 maart 2008 Levensmiddelenkrant, 12 februari Massa is kassa

17 Het tijdschriftenschap in Nederland wordt door circa 200 tot 300 titels gedomineerd. De volgende 400 à 500 titels voeren het schapruimtegevecht voor gemiddeld de resterende 100 tot 200 schapposities. Circa 700 à 800 titels zijn beperkt beschikbaar in het mainstream schap en hebben landelijk veelal geen goede dekking (zie schematische weergave). oplage totaal verspreide oplage losse verkoop vrijwel altijd in het schap schapruimte gevecht niet of zeer beperkt in het schap tijdschriften het aantal tijdschrifttitels, de oplage ontwikkeling en het schapruimteaanbod in het mainstream verkoopkanaal Wel geschikt, niet beschikbaar in het mainstream tijdschriftenschap Circa ( ) Nederlandse tijdschrifttitels die minstens vier keer per jaar verschijnen en grotendeels of geheel afhankelijk zijn van een commerciële exploitatie en geheel of deels bestemd voor het publieke domein (publieksbladen en vak-, wetenschappelijke en special interest bladen inhoudelijk toegankelijk voor publiek) zijn niet beschikbaar in het mainstream schap. Deze titels zijn met betrekking tot losse verkoop volledig aangewezen op alternatieve verkoopkanalen, eigen losse verkoop en online verkoop. Deze titels zijn in principe geschikt voor losse verkoop via het mainstream tijdschriftenschap. Veel tijdschriften richten zich uitsluitend op abonnementen, losse en gerichte verspreiding. Met name de special interest tijdschriften willen wel (meer) in het schap liggen, maar kunnen dat niet. Voor dergelijke kleine (niche)titels is het onmogelijk of (financieel) onhaalbaar om los te worden verkocht. De uitgevers van vak- en wetenschappelijke bladen richten zich vrijwel nooit op losse verkoop. Deze titels hebben veelal effectieve foliokanalen (abonnementen, Controlled Circulation, losse verspreiding) en digitale kanalen (besloten en vrij toegankelijk) gecreëerd in het desbetreffende vak- en/of wetenschappelijke umfeld. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 15

18 Afspraken distributeurs tijdschriften gaan ten koste van kleinere winkels De enige Nederlandse distributeurs van tijdschriften, Betapress en Aldipress, hebben nieuwe prijsafspraken gemaakt waar de grote winkelketens van profiteren, maar kleine zelfstandigen hun rendement door zien afnemen. Volgens Aldipress was de herstructurering van de distributiekosten noodzakelijk en werden de kleinere winkels voorheen feitelijk gesubsidieerd. Winkels waar veel tijdschriften worden verkocht kunnen met de nieuwe distributiestrategie hun voordeel doen. De kostenverhogingen zorgen voor onrust. Er bestaat frictie tussen de distributeurs en brancheorganisaties en retailers, zoals boekhandels, tabakswinkels, supermarkten en benzinestations. Dat komt vooral doordat de gewijzigde kostenstructuur niet duidelijk gecommuniceerd is naar de betrokkenen. De brancheorganisaties menen dat de hogere kosten voor onder meer de logistiek eenzijdig worden afgewenteld op de retailers. De distributeurs brengen hier tegenin dat de markt krimpt en zij hun efficiency hebben moeten verbeteren om voldoende marge te behalen. De beperkte concurrentie op de distributiemarkt is gunstig voor uitgevers die niet tot Sanoma (dat zaken doet met Aldipress) of Audax (Betapress) behoren. Hachette Filipacchi, dat onder meer Quote, Elle en Red uitgeeft, en Reed Elsevier, dat FEM en Elsevier uitbrengt, kunnen de distributeurs onder druk zetten om gunstigere voorwaarden te bedingen. Bron: Boekblad Magazine, 6 november Massa is kassa

19 Schaalgrootte De huidige wijze waarop distributie van tijdschriften en losse verkoop via het mainstream verkoopkanaal is georganiseerd, is voor de distributie en verkoop van de meeste kleine (niche) tijdschriften niet of zeer beperkt geschikt. Het mainstream verkoopkanaal is geschikt voor mainstream (top)titels die aanzienlijke verkoopaantallen per outlet kunnen realiseren. Er is schaalgrootte nodig (van de tijdschrifttitel) voor rendabele losse verkoop via het mainstream verkoopkanaal. De geschiktheid van het mainstream verkoopkanaal is afhankelijk van de omvang van de doelgroep, de te realiseren verkoopaantallen en de beschikbaarheid van middelen om een blijvende positie te kunnen verwerven. De (grotere) uitgevers van mainstream (top)titels hebben het vermogen om de juiste keuze van inzet van het verkoopkanaal te kunnen maken en dat verkoopkanaal ook adequaat in te zetten. De prioriteitstelling van ruim 90% van het totaal aantal mainstream verkooppunten is voornamelijk of geheel gericht op de mainstream titels en niet op de kleinere nichetitels. De meeste mainstream verkooppunten zoals supermarkten, benzinestations of tabaks- en gemakswinkels zijn gericht op het realiseren van een maximaal rendement per strekkende meter schapruimte. Dit betekent dat titels met een hoge omzetsnelheid en/of hoge marge (mainstream titels en met name de zogenaamde hardlopers ) altijd in het schap staan en een goede positie in het schap innemen, maar kleine titels bijna nooit (blijvend) of slechts beperkt worden opgenomen in het assortiment (alleen wanneer ook deze titels makkelijk en goed worden verkocht). Een kleine 10% van het totaal aantal mainstream verkooppunten richt zich naast mainstream ook op kleinere nichetitels. In veel gevallen hebben grotere mainstream verkooppunten zoals boekhandels en de grotere tabaks- en gemakshandel de strategie gericht op maximalisering en/of segmentering van het assortiment. Vooral binnen deze verkooppunten heeft de consument de verwachting een goed en breed gesorteerd aantal tijdschriften te vinden. Opbrengsten losse verkoop van tijdschriften De meeste uitgeverijen (met een bepaald minimum aan los verkochte exemplaren) ontvangen bij losse verkoop via het mainstream verkoopkanaal 55 tot 60% van de verkoopprijs. De overige 40 tot 45% wordt verdeeld in de waardeketen (distributieorganisatie, retailorganisatie/winkelier). Een gering aantal uitgeverijen met een zeer laag aantal los verkochte exemplaren ontvangt bij losse verkoop via het mainstream verkoopkanaal circa 30 tot 40% van de verkoopprijs. De opbrengst van de uitgever is afhankelijk van een staffel gebaseerd op het verwachte aantal verkochte exemplaren. Gevecht om het schap De economische wetmatigheden (kosten, opbrengsten, bereik en ruimte) in het mainstream verkoopkanaal (tijdschriftenschap) zijn zodanig dominant dat de pluriformiteit van de tijdschriften in het mainstream verkoopkanaal beperkt is en steeds meer onder druk staat. Een goede positie is slechts te realiseren met aanzienlijke verkoopaantallen. Gegeven de gelimiteerde totale schapruimte sturen verkooppunten aan op maximale omzet en maximaal rendement per meter schapruimte. Hoge omloopsnelheid en marge zijn leidend voor opname in het schap. De trend is dat het assortiment van titels per outlet nog verder zal verkleinen en dat de differentiatie van het assortiment afneemt in plaats van toeneemt. De uitgever probeert een zo goed mogelijke positie te verwerven in het mainstream schap en zowel de distributieorganisatie als de retailer zoekt naar een optimum tussen assortiment en omzet. Dit spanningsveld is het gevecht om het schap (economische wetmatigheid). Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 17

20 18 Massa is kassa verkoop van tijdschriften door een tijdschriftenautomaat op het vliegveld in Kerala, Zuid-West India

21 De huidige wijze van organisatie maakt het voor kleinere tijdschriften welhaast onmogelijk dit kanaal kostenefficiënt in te zetten. Zelfs als tool-of-marketing zijn de kosten doorgaans te hoog ten opzichte van bijvoorbeeld de groei van abonnementen en advertentie-inkomsten. Uitgevers van kleinere nieuws-, opiniërende en special interest bladen zijn veelal zeer afhankelijk van losse verkoop, maar hebben onvoldoende vermogen om de juiste keuze voor inzet van het verkoopkanaal te maken en kunnen het verkoopkanaal meestal ook niet adequaat inzetten. De prioriteitstelling bij de distributie- en retailorganisaties is gericht op de mainstream titels en niet op de kleinere nichetitels. Kleine titels hebben beperkte middelen voor verkoopstimulering en de middelen zijn snel uitgeput. Nu wordt er door de kleinere nichetitels doorgaans op oneigenlijke gronden gekozen voor losse verkoop via het mainstream kanaal. Alternatieven zijn immers niet of nauwelijks georganiseerd. Alternatief verkoopkanaal Alternatieve verkoopkanalen van distributie en losse verkoop van tijdschriften zijn te definiëren als oneigenlijke en/of tijdelijke outlets en verkooppunten van (fysieke) tijdschriften, anders dan het mainstream verkoopkanaal. Voor de losse verkoop vinden kleine (niche)tijdschriften veelal hun weg naar de klant via alternatieve verkoopkanalen. Er zijn veel alternatieve distributie- en verkoopkanalen te benoemen: losse verkoop via niettraditionele outlets (vakcongres, dierenspeciaalzaak, islamitische slager, toko, wereldwinkel, museum), een mobiel schap of rijdende kiosk, straatverkoop of andere grijze kanalen. Op kleinschalige, individuele en incidentele basis worden initiatieven genomen ter bevordering van losse verkoop via alternatieve verkoopkanalen. Met wisselend succes zijn deze wegen bewandeld door individuele uitgaven, uitgever of een collectief van uitgevers. In alle gevallen geldt dat ondernemerschap de belangrijkste succesvoorwaarde is. Elke optie, kans of mogelijkheid vraagt om inzet, inventiviteit en ondernemerszin van de uitgever. Er is geen centrale organisatie voor alternatieve distributie en losse verkoop van tijdschriften. Alternatieve verkoopkanalen worden veelal op kleinschalige, individuele en incidentele basis ingezet door zowel mainstream (top)titels als door kleinere nichetitels. Steeds vaker komt het voor dat uitgevers alternatieve kanalen zoeken om hun doelgroep te bereiken. In principe moet elke uitgever (van mainstream titels tot kleinere nichetitels) in staat zijn alternatieve verkoopkanalen te verwerven en in enige mate te organiseren. De (grotere) uitgevers van mainstream (top)titels en sterke merken hebben het vermogen om bij grootschalige evenementen alternatieve ingangen te creëren. Uitgevers van kleinere nieuws-, opiniërende, special interest, vak- en wetenschappelijke bladen zijn goed in staat de alternatieve verkoopkanalen binnen de niches adequaat in te zetten. Collectieve aanpak De mogelijkheden zijn legio, de wijze van organisatie is veelal zeer arbeidsintensief en de kosten zijn relatief hoog. De inzet van deze alternatieve verkooppunten en -kanalen vraagt vaak om specifieke aandacht van de uitgever in het verwerven en organiseren van nieuwe outlets, verkooppunten en locaties en het zelf verzorgen van de distributie en administratieve afhandeling. Veelal worden alternatieve verkoopkanalen ingezet als promotiemiddel ter bevordering van abonnementenverkoop. Voor een individuele titel (onafhankelijk van gezamenlijke initiatieven met en van derden) is verkoop via alternatieve verkoopkanalen in de meeste gevallen niet rendabel. De organisatie ontbreekt om hier een structureel goed renderend distributie- en verkoopkanaal te maken. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 19

22 online losse verkoop van tijdschriften 20 Massa is kassa

23 Een collectief van uitgevers of ondernemers zal nodig zijn om de distributie naar deze alternatieve outlets professioneel en meer rendabel op te zetten. Een collectieve aanpak vergroot de kans op succes. Zonder collectieve aanpak vergt het veel van de inspanningen van de individuele uitgever. Deze heeft echter weinig tijd en middelen om de alternatieve distributie- en verkoopkanalen als individu op te zetten, maar ook te onderhouden. Online verkoopkanaal Onder het online verkoopkanaal wordt verstaan: losse verkoop van fysieke tijdschriften via internet. Op 1 juli 2008 ging de eerste online magazineshop van Nederland live; Ako.nl had, in samenwerking met onder andere Sellvia, de primeur. Sellvia verzorgt hierbij de webshop en de verzending. Anno 2010 is Sellvia nog steeds de enige centrale organisatie voor online losse verkoop van fysieke tijdschriften. Enkele andere grote aanbieders die gebruik maken van de faciliteiten van Sellvia zijn Tntpost. nl (tijdschriftenservice), Saviena.com, Vacansoleil.nl en Neckermann.com. Daarnaast is er een klein, maar groeiend aantal websites dat een gespecialiseerd assortiment aanbiedt, waaronder uitgevers die alleen hun eigen magazine(s) los willen verkopen. Uitgevers kunnen de eigen titels via de distributieorganisatie of rechtstreeks aanleveren. Sellvia voert een assortiment van ruim titels, waarvan circa (voornamelijk mainstream) publieksbladen, 250 vak-, wetenschappelijke en special interest bladen en 100 buitenlandse titels. De eerste resultaten van online verkoop (het virtuele tijdschriftenschap) zijn bescheiden. Online verkoop groeit gestaag. De teruglopende inkomsten uit abonnementen en losse verkoop wordt niet opgevangen met online losse verkoop. Uitgevers moeten en kunnen (relatief eenvoudig zonder al te grote inspanning of investering) nog veel meer inzetten op online losse verkoop. Online en offline acties gekoppeld aan online verkoop van tijdschriften kan veel actiever worden ingezet door uitgevers, echter tot nu toe is er nog relatief beperkte activiteit op dit gebied. De verwachting is dat online losse verkoop verder zal groeien en sterk zal ontwikkelen. Nationaal en internationaal zijn op dit gebied wel enkele ontwikkelingen gaande. Maar grootschalige concepten, acties en initiatieven, waarbij alle mogelijkheden van online verkoop volledig worden benut, worden slechts beperkt uitgevoerd. Doorbraak laat vooralsnog op zich wachten Online verkoop van losse tijdschriften wordt op dit moment nog beperkt ingezet en georganiseerd en is nog maar in het beginnende stadium. Voor een individuele titel is verkoop via online verkoopkanalen een interessante optie wanneer de verkoop, betaling, verpakking en verzending wordt uitbesteed aan een speciaal daarvoor ingerichte organisatie. Wanneer een (kleine zelfstandige) uitgeverij alle activiteiten (verkoop, betaling, verpakking en verzending) zelf uitvoert is online verkoop van fysieke tijdschriften in de meeste gevallen niet rendabel en ook moeilijk rendabel te krijgen. Het bereik van de doelgroep is veelal te klein en de organisatie ontbreekt om hier zelfstandig een structureel goed renderend distributie- en verkoopkanaal te maken. De inzet van online verkoop vraagt om specifieke aandacht in het verzorgen van de distributie uit voorraad en administratieve/financiële afhandeling. Dit is voor een uitgeverij veelal een kostbare aangelegenheid. Uitgevers kunnen gebruik maken van de faciliteiten en online verkoopkanaal van bijvoorbeeld Sellvia, die de betaling, verpakking en verzending van elke bestelling verzorgd. Daarmee kan een uitgeverij, zonder al te veel inspanning, online losse verkoop realiseren. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 21

24 Uitgevers werken aan digitale alternatieven Mobiele informatiedragers zullen steeds meer de rol van conventionele kranten en tijdschriften overnemen. Het aantal abonnees loopt gestaag terug en ook de advertentie-inkomsten dalen, terwijl de vaste kosten van het drukken en bezorgen zwaar op de resultaten drukken. En steeds meer nieuws is gratis op internet verkrijgbaar. Maar het nieuws op e-readers of tablets hoeft niet gedrukt te worden en de bezorging gaat via de digitale snelweg. Vandaar dat vrijwel alle uitgevers in de wereld deze techniek omarmen. Digitale kranten kunnen altijd actueel en interactief zijn, aldus marketingspecialist Max Kohnstamm van het Amsterdamse opleidingsinstituut SRM. Bovendien zijn er Google-achtige mogelijkheden voor adverteerders. De ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen. Onderzoeksbureau Forrester becijferde dat Amazon.com vorig jaar drie miljoen e-readers (Amazon Kindle) verkocht, dit jaar zullen dat er zes miljoen zijn. Volgens Fidler hebben de NY Times en Wall Street Journal elk zo n abonnees die via de Kindle de krant lezen. Bij andere kranten gaat het om aanzienlijk lagere aantallen. Het Nederlandse Bol.com heeft in vier maanden al ruim e-readers van Sony verkocht. Deze grootste internetwinkel van ons land is in gesprek met de dagbladen om ook krantenpagina s op het digitale apparaat te krijgen. Steeds meer mensen gebruiken hun iphone om boeken en tijdschriften te lezen en veel ondernemingen spelen daar op in. Zo heeft Amazon Kindle, de meest gebruikte lees-software, verfijnd en kondigde Google aan 1,5 miljoen e-boeken beschikbaar te stellen voor het lezen op de iphone. De ipad is de meest recente oplossing om elektronische tijdschriften te distribueren. Eerder kwam Bonnier met Mag+, Time ontwikkelde een concept voor Sports Illustrated en Hearst is van plan om onder de naam Skiff een eigen e-reader op de markt te brengen om tijdschiften digitaal te verspreiden. Een toename van e-lezen zou gunstig kunnen zijn voor uitgeverijen van kranten en tijdschriften. Echter de sector heeft nog steeds geen adequaat online businessmodel. Consumenten gaan anders om met telefoons dan met pc s en zijn hier wel bereid om te betalen voor content. Verschillende kranten en magazines zijn al beschikbaar voor abonnees die Kindle gebruiken. Het heeft er alle schijn van dat consumenten, net als met itunes, bereid zijn om te betalen wanneer het gebruiksgemak toeneemt. Het is dus niet ondenkbaar dat een partij hetzelfde doet met kranten en tijdschriften als wat Apple met muziek deed. Wordt deze vorm van distributie een succes, dan zijn kranten en tijdschriften niet meer afhankelijk van adverteerders, kunnen ze hun gedrukte edities en hun gratis websites terugdringen. Diverse bronnen, waaronder: The Economist, De Telegraaf, ereaders.nl, apple.com en foliomag.com, januari en februari Massa is kassa

25 Potentie online verkoopkanaal wordt steeds duidelijker Het online verkoopkanaal is een geschikt kanaal voor mainstream en kleinere (niche) tijdschriften om de doelgroep te bereiken en tijdschriften los te verkopen. Het online verkoopkanaal heeft minder frictiekosten en een (potentieel) zeer groot bereik (een groot bereik en veel keuzemogelijkheden voor de klant). Dit kanaal moet echter wel verder ontwikkeld worden. De eerste resultaten van online verkoop (het virtuele tijdschriftenschap) zijn zeer bescheiden. De potentie is echter groot. In tegenstelling tot het mainstream en het alternatieve verkoopkanaal is het aantal verkooppunten en de aanwezige schapruimte ongelimiteerd. Nationaal en internationaal zijn op dit gebied de nodige ontwikkelingen gaande. Maar haal- en/ of houdbare concepten, waarbij alle mogelijkheden zoals e-reading varianten en Printing on Demand van tijdschriften in combinatie met een insert advertentiemodel, of levering op artikelniveau en bundeling van artikelen tot nieuwe uitingen volledig worden benut, zijn er vooralsnog niet. Het tijdschrift moet beschikbaar en vindbaar zijn voor de sterk gesegmenteerde doelgroepen. Elke gewenste differentiatie/segmentatie naar doelgroep is mogelijk. Er is organisatie (collectief en met voldoende schaalgrootte) en tijd nodig voor rendabele losse verkoop via het online verkoopkanaal. De onderzoekers van GEA verwachten dat online verkoop van fysieke tijdschriften eind 2011 een noemenswaardige afzet en omzet realiseert en een zekere mate van schaalgrootte, bekendheid en bestendigheid heeft naast het mainstream en alternatieve tijdschriftenaanbod. Echter zal dit aandeel nog steeds een fractie zijn van het fysieke mainstream schap. Nieuwe initiatieven Naar verwachting zullen mobiele informatiedragers een steeds grotere rol spelen in relatie tot conventionele kranten en tijdschriften. Bovendien bieden mobiele interfaces nieuwe functionele mogelijkheden voor met name uitgeverijen van periodieken. Als gevolg van al langer teruglopende advertentie-inkomsten en abonnementen en de vaste lasten van het drukken en bezorgen wordt het digitaal aanbieden van kranten en tijdschriftartikelen steeds aannemelijker. Ingegeven en aangejaagd door nieuwe initiatieven van Apple, Google, Amazon en enkele grote uitgevers wordt veel verwacht van e-reading. Hierdoor zullen tijdschriften en crossmediale content meer en meer online en digitaal worden verkocht en gedistribueerd. In de zomer van 2010 zijn veel introducties van e-readers, tablets en andere mobiele (lees)apparatuur en toepassingen. Of e-readers op het punt staan door te breken is moeilijk te zeggen. Sommige marktanalisten denken dat het aantal de komende jaren sterk toeneemt en dat 2010 wel eens het jaar van de doorbraak zou kunnen worden. Anderen zien er niet meer in dan een veelbelovend alternatief distributiekanaal. Conclusies Voor kleine (niche)tijdschriften blijkt het rendement van de verschillende losse verkoopkanalen zeer laag te zijn. Dit komt door de hoge kosten, lage opbrengsten, laag bereik en veel te investeren tijd. De huidige wijze waarop distributie van tijdschriften en losse verkoop via het mainstream verkoopkanaal is georganiseerd, is voor de distributie en verkoop van de meeste kleine (niche)tijdschriften niet of zeer beperkt geschikt. Het mainstream verkoopkanaal is geschikt voor mainstream (top)titels. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 23

26 ipad de redding van de tijdschriftindustrie? De verwachtingen waren hoog gespannen in de aanloop naar 27 januari. Die dag demonstreerde Steve Jobs van Apple de tabletcomputer ipad als vervanger van de laptop plus de e-reader. Draadloos, een groot multitouch scherm, een eraan gekoppelde ibooks store, mogelijkheden voor interactieve uitgaven met embedded video: een wereld aan kansen voor kranten- en tijdschriftenuitgevers werd opengelegd. De combinatie van hardware, software en diensten zouden de bereidheid van de consument om te betalen voor kwaliteitscontent onmiddellijk herstellen. Aan de vooravond van de introductie zei Erwin van der Zande, hoofdredacteur Bright: Met de doorbraak van de apps voor smartphones is het eerste begin al gemaakt van een nieuwe omgeving voor tijdschriften in digitale vorm. De nieuwe tabletcomputer van Apple betekent een injectie voor de online contentindustrie. Ook Sanoma-ceo Dick Molman is in Adformatie enthousiast: Die tablet heeft het in zich, anders dan actieve apparaten als een pc of laptop, om ook lean back te consumeren. Die gaat alle mediamarkten veranderen, tv, dagbladen, tijdschriften. Diverse bronnen, waaronder: The Economist, Adformatie, ereaders.nl, apple.com en foliomag.com, februari 2010 Apple ipad door eenmiljoen grens Apple heeft vandaag bekendgemaakt dat afgelopen vrijdag de eenmiljoenste ipad is verkocht. Eén miljoen ipads binnen 28 dagen: dat is minder dan de helft van de 74 dagen die iphone nodig had om dezelfde mijlpaal te bereiken, aldus Apple baas Steve Jobs. De ipad is een soort kruising tussen een smartphone en een laptop. Met het platte apparaat in A4-formaat is het mogelijk om te surfen op internet, films te bekijken, spelletjes te spelen, digitale boeken te lezen en andere computertaken uit te voeren. ipad-bezitters hebben al meer dan 12 miljoen apps uit de App Store en meer dan 1,5 miljoen e-boeken uit de nieuwe ibookstore gedownload. Er zijn inmiddels al meer dan 5000 nieuwe ipad-apps ontwikkeld. Na de Amerikaanse introductie op 3 april werd al snel duidelijk dat de vraag het aanbod overtrof. Apple besloot daarom de introductie in een aantal landen buiten de Verenigde Staten met een maand uit te stellen. Het populaire apparaat verschijnt eind deze maand in Canada, Japan, Australië, Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en Zwitserland. Bron: Telegraaf, 3 mei Massa is kassa

27 Het alternatieve verkoopkanaal kan zowel geschikt zijn voor mainstream titels als voor kleinere (niche)titels. De inzet van alternatieve verkooppunten en verkoopkanalen vraagt vaak om specifieke aandacht, inventiviteit en ondernemerszin van de uitgever in het verwerven en organiseren van het verkoopkanaal. De mogelijkheden zijn legio, de wijze van organisatie is veelal zeer arbeidsintensief en de kosten zijn relatief hoog zolang hier geen organisatie voor wordt ingericht. Tot op heden (2010) is hier geen organisatie voor ingericht. Voor een individuele titel is verkoop via online verkoopkanalen een interessante optie wanneer de verkoop, betaling, verpakking en verzending wordt uitbesteed aan een speciaal daarvoor ingerichte centrale organisatie. Wanneer een (kleine zelfstandige) uitgeverij alle activiteiten (verkoop, betaling, verpakking en verzending) zelf uitvoert is online verkoop van fysieke tijdschriften in de meeste gevallen niet rendabel en ook moeilijk rendabel te krijgen. Het bereik van de doelgroep is veelal te klein en de organisatie ontbreekt om hier zelfstandig een structureel goed renderend distributie- en verkoopkanaal te maken. Anno 2010 is Sellvia nog steeds de enige centrale organisatie voor online losse verkoop van fysieke tijdschriften. De eerste resultaten van online verkoop van fysieke tijdschriften (via onder andere Ako.nl, Tntpost.nl, Neckermann.com en een klein, maar groeiend aantal websites van voornamelijk uitgeverijen) zijn bescheiden. De potentie is zeer zeker aanwezig. Het online verkoopkanaal is volgens de auteurs van dit boek een zeer geschikt kanaal voor mainstream en kleinere (niche) tijdschriften om de doelgroep te bereiken en tijdschriften los te kunnen verkopen. Centraal georganiseerde online losse verkoop van tijdschriften en crossmediale content zou veel mogelijkheden kunnen bieden voor mainstream en kleinere (niche) tijdschriften. Op het gebied van online verkoop en distributie van tijdschriften(content) via mobiel, tablets en e-readers ligt een aantal kansrijke concepten in het vooruitzicht. Hierdoor zullen tijdschriften en crossmediale content meer en meer online en digitaal worden verkocht en gedistribueerd. In de zomer van 2010 zijn veel introducties van e-readers, tablets en andere mobiele (lees)apparatuur en toepassingen. Echter bevinden deze zich op dit moment (mei 2010) nog in de initiatieffase. 2.4 Aanbevelingen distributie en losse verkoop van tijdschriften Een viertal aanbevelingen wordt gegeven en nader toegelicht. Deze aanbevelingen hebben alle betrekking op distributie en losse verkoop van tijdschriften. Aanbevelingen distributie en losse verkoop van tijdschriften: uitgevers hulpmiddelen bieden voor kanaalkeuze en kanaalgebruik initiatieven ontwikkelen om het mainstream verkoopkanaal breder toegankelijk te maken initiatieven ontwikkelen om het alternatieve verkoopkanaal te organiseren en te professionaliseren ontwikkel een virtueel schap voor tijdschriften en crossmediale content. Alle gevonden en ontwikkelde alternatieven, mogelijkheden en concepten voor de distributie en losse verkoop van kleine (niche) tijdschriften noodzaken naar de mening van de auteurs een ketengerichte aanpak en een combinatie van verschillende disciplines. Het succes van een alternatief verkoopkanaal of virtueel tijdschriftenschap is afhankelijk van hoe de gehele keten is georganiseerd en de juiste toepassing en inzet van nieuwe technologie is gefaciliteerd. Gecombineerde inzet van verschillende kanalen en technologiëen creëren nieuwe mogelijkheden en voordelen voor zowel de ontvanger of doelgroep als voor de uitgever die zijn of haar doelgroep zo efficiënt mogelijk wil bereiken met een informatieproduct zoals een tijdschrift. Over oude en nieuwe wetmatigheden in distributie en losse verkoop van tijdschriften 25