Jaarverslag 2013 Project Reïntegratie

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013 Project Reïntegratie Nazorg voor ex-verslaafden en/of ex-gedetineerden in Katwijk Stichting Kocon Katwijk, april 2014

2 Colofon Auteurs: Irma Varkevisser, Tika Marentika en Thea Guijt Contactpersonen: Tika Marentika, Thea Guijt, ( ) Uitgiftemaand: april 2014 Uitgever: Stichting Kocon, Callaoweg 1, 2223 AS, Katwijk Downloaden: via

3 Inhoudsopgave Inleiding Doel, doelgroep en organisatie Doel Doelgroep Criteria Samenwerkingspartners Organisatieschema Werkwijze fasenmodel Koconwoningen Verloop Deelnemers (20) Schulden Werkervaringsplaatsen en dagbesteding Huisvesting/ onderdak Deelnemers met Koconwoning in 2013 (6) Ervaringen en informatie over deelnemers Indicatieteam Mentoren (10) Contacten en overleg Financiën Rekening Project Reïntegratie Toelichting op de rekening Knelpunten en aanbevelingen BIJLAGE Begrippenkader bij jaarverslag Pagina 1

4 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van het Project Reïntegratie met de inhoudelijke en financiële resultaten over het jaar Het project is gestart in 2002 en richt zich op ex-verslaafden en/of ex-gedetineerden die na behandeling of vrijlating clean zijn. Het doel is een zelfstandig leven zonder terugval in riskant gebruik van alcohol en drugs en/of criminaliteit. Ook jongeren die voor het eerst in aanraking komen met politie en/of alcohol en/of drugs kunnen deelnemen. Hoofdstuk 1 en 2 geven een beschrijving van het doel, de doelgroep en de werkwijze, in Hoofdstuk 3 staat het verloop in het jaar In Hoofdstuk 4 de financiële verantwoording en tot slot in Hoofdstuk 5 de aanbevelingen voor Binnen het Project Reïntegratie werken organisaties als De Brug Midden-Nederland, Brijder Verslavingszorg, GGZ Duin-en Bollenstreek en de woningbouwcorporatie samen. Dankzij de inspanningen van een vaste groep vrijwilligers, de mentoren, is het mogelijk om ex-verslaafden en ex-gedetineerden intensieve begeleiding te bieden. De uitvoering van het casemanagement ligt in handen van De Brug Midden-Nederland. De eindverantwoording ligt bij Stichting Kocon. Sinds maart 2011 is het Project Reïntegratie nauw betrokken bij de uitvoering van de lokale nazorg van ex-gedetineerden uit Katwijk. In 2013 zijn 20 deelnemers begeleid. In totaal zijn er van juni 2002 t/m december deelnemers begeleid, waarvan 41 personen (weer) geheel zelfstandig invulling geven aan hun leven zonder verslavingsproblematiek of criminele activiteiten. Zonder de enorme inzet van de mentoren en de inzet vanuit De Brug, Brijder en de GGZ Duin- en Bollenstreek is het reïntegratieproject niet mogelijk. Het Platform en Stichting Kocon is de medewerkers van alle betrokken organisaties, centrumgemeente Leiden en de gemeente Katwijk zeer erkentelijk voor de wijze waarop zij het project ondersteunen. Kocon hoopt ook in de komende jaren een bijdrage te leveren aan het maatschappelijk herstel van ex-verslaafden en/of ex-gedetineerden in Katwijk. Uw opmerkingen en suggesties zijn altijd van harte welkom. Namens het bestuur van Stichting Kocon Nico van der Stel Voorzitter Stichting Kocon Pagina 2

5 1. Doel, doelgroep en organisatie Het Project Reïntegratie Katwijk startte in juni 2002 als proef van 2 jaar met financiering vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg van centrumgemeente Leiden. Daarna kreeg het project vanwege het positieve verloop een structureel karakter. Het Project levert een aanpak op maat; per deelnemer wordt met behulp van het 8-fasenmodel bekeken en afgesproken welke aanpak nodig is. De begeleiding ligt in handen van een casemanager en mentoren (vrijwilligers). 1.1 Doel De deelnemers in staat stellen zelfstandig invulling te geven aan hun leven zonder riskant genotmiddelengebruik of criminele activiteiten door een bijdrage te leveren aan de gezondheidsbevordering, voorkomen van terugval in verslaving en/ of criminaliteit en maatschappelijk herstel. 1.2 Doelgroep Het Project Reïntegratie biedt begeleiding aan mensen uit de gemeente Katwijk 1. Er geldt geen leeftijdsgrens. Het gaat hierbij om: Katwijkers die terugkeren naar Katwijk na afronding van de behandeling in een verslavingskliniek/ behandelsetting of na vrijlating uit de gevangenis. Veelplegers 2. Jongeren 3 die voor het eerst in aanraking zijn gekomen met politie en/of alcohol en/of drugs. 1.3 Criteria Criteria om als deelnemer toegelaten te worden zijn: Clean zijn Afkomstig uit de gemeente Katwijk Bereid zijn om mee te werken aan een daginvulling en/of werk Akkoord gaan met urinecontroles/blaastesten Geen ongewenst en onacceptabel gedrag zoals agressie, geweld en seksuele intimidatie. 1.4 Samenwerkingspartners Binnen het project werken medewerkers van de volgende instellingen samen: Advocatuur De Brug Midden-Nederland Gemeente Katwijk GGZ Duin- en Bollenstreek/ Rivierduinen GGZ Reclassering Palier, Parnassia Bavo Groep Brijder Verslavingszorg, Parnassia Bavo Groep Politie Nederland Eenheid Den Haag Dunavie Woningbouwcorporatie Het werkgebied van Kocon is de gemeente Katwijk met inwoners. De gemeente Katwijk ontstond op 1 januari 2006 uit een samenvoeging van de voormalige gemeenten Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg. Zogeheten veelplegers plegen veelvuldig (lichte) strafbare feiten. Zij vormen de harde kern, de draaideurcriminelen, van politie, justitie en zorginstellingen. Er is vaak sprake van verslavings- en psychiatrische problematiek. Sinds 2005 staat het project open voor jongeren die voor het eerst in aanraking zijn gekomen met politie en/ of alcohol en drugs. De jongeren krijgen begeleiding van een mentor om verder afglijden of terugval in criminaliteit of riskant genotmiddelengebruik te voorkomen. Pagina 3

6 1.5 Organisatieschema Het Project Reïntegratie is opgezet als lokaal samenwerkingsverband vanuit het Platform Kocon 4. Binnen het Project Reïntegratie zijn de betrokken partijen bereid tot samenwerking, afstemming en het realiseren van de gestelde doelen. De aansturing en uitvoering van het project is door Stichting Kocon 5 ondergebracht en gedelegeerd naar De Brug Midden-Nederland. Stichting Kocon Platform Kocon Samenwerkingspartners Advocatuur Brijder Verslavingszorg Reclassering Palier GGZ Duin en Bollenstreek Gemeente Katwijk Politie Eenheid Den Haag Woningbouwcorporatie Project Reïntegratie Directeur De Brug Midden-Nederland Casemanagement De Brug Midden-Nederland Nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk Kocon Gemeente Katwijk De Brug Midden-Nederland Factor Welzijn Indicatieteam De Brug Midden-Nederland GGZ Duin en Bollenstreek Brijder Verslavingszorg Vrijwilligers Mentoren Huiscontroleurs Stichting Kocon Voorwaarden scheppend niveau en eindverantwoordelijk. Het bestuur van Stichting Kocon zorgt voor de aanvraag van de subsidiegelden bij de gemeente Katwijk en centrumgemeente Leiden. De stichting informeert en rapporteert de gemeenten en is eindverantwoordelijk voor de werkwijze, de voortgang en de samenwerking tussen de betrokken partners in het project. In de praktijk is deze taak gedelegeerd naar de voorzitter en de secretaris van het Platform Kocon en de directeur van De Brug Midden-Nederland. De Brug Midden-Nederland Regie en verantwoordelijk voor aansturing project De directeur van De Brug Midden-Nederland heeft regelmatig overleg met de casemanager en is verantwoordelijk voor de regie van het project. De werkwijze, voortgang, wijzigingen en eventuele knelpunten van het project worden zo nodig besproken met de voorzitter en secretaris van Platform Kocon. Onderwerpen die belangrijke gevolgen (kunnen) hebben voor de werkwijze en/of de financiën worden voor besluitvorming ingebracht bij het bestuur van Stichting Kocon. 4 5 Het Platform Kocon is een samenwerkingsverband van lokale en regionale organisaties in de gemeente Katwijk op het gebied van verslavingspreventie en handhaving, verslavingszorg en maatschappelijk herstel. Stichting Kocon is verantwoordelijk voor het financiële beheer van de subsidies voor de activiteiten van het Platform Kocon. De stichting heeft geen eigen personeel in dienst. Voor het uitvoeren van activiteiten en projecten wordt daarom een beroep gedaan op de samenwerkingspartners. Pagina 4

7 De Brug Midden-Nederland - Casemanagement Uitvoerend niveau met gedelegeerde verantwoordelijkheden op cliëntniveau Het casemanagement wordt uitgevoerd door een maatschappelijk werker van De Brug Midden-Nederland. De casemanager is verantwoordelijk voor het uitvoeren en ontwikkelen van de klantgerichte werkzaamheden. Deze functionaris begeleidt de deelnemers en mentoren en zorgt voor de afstemming tussen de samenwerkende partners die nodig is voor het begeleidingsplan. Het casemanagement draagt zorg voor het aanleveren van gegevens voor de inhoudelijke en financiële verantwoording. De casemanager treedt ook op als contactpersoon voor organisaties en bedrijven die meewerken aan het Project Reïntegratie. Indicatieteam Adviserend en besluitvormend op cliëntniveau Het Indicatieteam bestaat uit een medewerker van de GGZ, Brijder en De Brug. Het indicatieteam neemt gezamenlijk de beslissingen over het al dan niet gebruik kunnen maken van een Koconwoning. Het team bespreekt eens in de zes weken de individuele deelnemers met een Koconwoning. Daarnaast vindt praktische afstemming plaats. Mentoren Ondersteunend en adviserend op cliënt niveau De mentoren zijn vrijwilligers die in een één-op-één relatie de deelnemer ondersteunen op 8 leefgebieden (zie Hoofdstuk 2). Zij vangen de deelnemer op, bieden een luisterend oor en staan naast de deelnemers. De mentoren spelen een belangrijke stimulerende en motiverende rol tijdens het re-integratieproces. De mentoren volgen trainingen en maken gebruik van het Handboek Mentoren. Daarnaast bieden de bijeenkomsten met de mentoren en de casemanager ondersteuning bij de uitvoering. De gesprekken met de deelnemers vinden plaats in de kantoorruimte van De Brug of als ze eigen huisvesting of een Koconwoning hebben, bij de deelnemer thuis. De mentoren kiezen in samenspraak met de deelnemers ook voor andere plekken, bijvoorbeeld op het terras van een strandpaviljoen of al wandelend in de natuur. Ter bescherming van de mentoren en om te voorkomen dat deelnemers een te groot beroep doen op het (persoonlijk) vertrouwen van de mentor geldt de afspraak dat de mentor alle relevante informatie moet doorgeven aan het casemanagement. Deze afspraak is van meet af aan bekend bij zowel de mentor als de deelnemer. De mentoren hebben wekelijks contact met de deelnemers en koppelen binnen 3 dagen (voor mentoren met een Kocon deelnemer is dat binnen 1 dag) hun bevindingen terug naar de casemanager met behulp van een gespreksverslag. De casemanager reageert op deze gespreksverslagen, geeft adviezen en coacht waar nodig. Om tegemoet te komen aan de onkosten van de mentoren voor bijvoorbeeld het gebruik van consumpties tijdens de gesprekken met een deelnemer, de telefoonkosten en reiskosten ontvangen de mentoren maandelijkse een onkostenvergoeding van 15 euro per maand per deelnemer. Onderscheid wordt gemaakt tussen reiskosten voor mentoren met een deelnemer en andere vrijwilligers, bv. een vrijwilliger die iemand ophaalt uit de gevangenis voor het regelen van voorbereidende werkzaamheden of anderzijds. Huiscontroleurs Controlerend op cliëntniveau Huiscontroleurs zijn vrijwilligers van De Brug die op willekeurige momenten de deelnemers met een Koconwoning bezoeken. De huiscontroleur bezit geen huissleutel van de Koconwoning. Van de deelnemer wordt verwacht dat hij de controleur binnenlaat. De aan- en afwezigheid wordt door de huiscontroleur teruggekoppeld aan de casemanager. De controleur mag, eenmaal door de deelnemer toegelaten in huis, de kasten en vuilnisbakken controleren op (verdovende, verslavende) middelen. Pagina 5

8 Nazorg ex-gedetineerden Katwijk De nazorg van ex-gedetineerden valt onder de verantwoordelijkheid van gemeenten en richt zich op de maatschappelijke reïntegratie van ex-gedetineerden. Deze nazorg wordt in Katwijk 6 uitgevoerd door twee trajectbegeleiders in nauwe samenwerking met de coördinator nazorg van de gemeente Katwijk en het Project Reïntegratie. Het gaat om het bieden van nazorg met aandacht voor vijf basisvoorzieningen: identiteitsbewijs, inkomen, huisvesting, zorg en schulden. Via een digitaal meldingssysteem Huize Callao, Callaoweg 1 in Katwijk: post- en kantooradres van Platform en Stichting Kocon. (DPAN 7 ) zorgen de medewerkers maatschappelijke dienstverlening (MMDers) ervoor dat de gemeente op de hoogte is van de detentie. Vanuit de pilot worden de gevangenen uit Katwijk binnen 5 werkdagen in de gevangenis opgezocht om de situatie van een gedetineerde te inventariseren 8. Wanneer zorg nodig is, gaat de casemanager van het Project Reïntegratie hiermee aan de slag. De casemanager neemt deel aan het Nazorgoverleg in de kantoorruimte van Kocon waarin uitwisseling en afstemming plaats vindt over de acties in het kader van de nazorg van ex-gedetineerden uit Katwijk. Deelnemers De deelnemers krijgen een aanpak op maat (zie Hoofdstuk 2). Om de organisatie en contacten voor de deelnemers overzichtelijk te houden is afgesproken dat de casemanager en de mentor de twee belangrijkste aanspreekpunten en begeleiders zijn voor de deelnemers binnen het project 9. Familie en relaties kunnen een erg belangrijke rol spelen om het contact met de (lokale) samenleving te herstellen. Daar waar mogelijk en gewenst worden zij betrokken in het traject van de deelnemer. Wanneer een deelnemer meerderjarig is wordt altijd gevraagd of hij/zij toestemming geeft om ouders, partner of familie te betrekken en/of (desgevraagd) te informeren. Voor de deelnemers die gebruik willen maken van een Koconwoning is contact met derden, waaronder de familie, een belangrijk onderdeel. Niet iedere deelnemer vindt dit noodzakelijk, maar meestal volgt er wel een akkoord omdat familie als een van de weinige overgebleven steunpilaren kunnen/ willen fungeren. Bij minderjarigen is het betrekken van ouders of verzorgers veelal een voorwaarde (tenzij er sprake is van een Onder Toezicht Stelling). In Hoofdstuk 3 is informatie te vinden over de achtergrond van de deelnemers in Het bieden van lokale nazorg aan ex-gedetineerden is in maart 2011 op initiatief van de Stichting Kocon gestart als een tweejarige pilot. De gemeente Katwijk en zorginstellingen werken nauw samenwerken aan het maatschappelijk herstel van gedetineerden die na vrijlating terugkeren naar Katwijk. Na een succesvol verloop van de proef heeft de gemeente Katwijk besloten om deze activiteit met ingang van maart 2013 een structureel karakter te geven. Het Project Reïntegratie vormt een belangrijk onderdeel van de aanpak. Rapportages over deze aanpak van nazorg in Katwijk zijn te vinden download op de website van Kocon: DPAN: Digitaal Platform Aansluiting Nazorg (een digitaal meldsysteem) Vanuit het Project Reïntegratie werden gedetineerden ook tijdens detentie bezocht. Het verschil/ voordeel van de Pilot Nazorg is dat dit in een vroegtijdig(er) stadium plaats kan vinden. In het kader van de Wet Bescherming Persoonsgegevens en het bevorderen van een snel(ler) verloop van het hulpverleningstraject, ondertekent een deelnemer voor de start een aantal verklaringen waarmee hij/ zij toestemming geeft dat de casemanager namens de deelnemer relevantie informatie opvraagt en/of uitwisselt bij zorg- en dienstverlenende instanties. Pagina 6

9 2. Werkwijze De werkwijze van het Project Reïntegratie is gebaseerd op het 8-fasenmodel voor de maatschappelijke opvang van Movisie 10. Deze methode biedt de mogelijkheid om actief met de deelnemers samen te werken en het benadert de hulpverlening aan de deelnemers zo breed en volledig mogelijk. Het gaat hierbij om acht essentiële leefgebieden en sterke punten (competenties) en zwakke punten (problemen) in het functioneren. Kortom: maatwerk fasenmodel Het 8-fasenmodel begint met de aanmelding en eindigt als de begeleiding en eventuele nazorg is afgerond. Schema 8-fasenmodel De werkwijze vertaald naar het Project Reïntegratie is samengevat als volgt: 1 Aanmelding 2 Intakegesprek 3 Matchinggesprek met een mentor en opbouw van de hulpverlening 4 Inventarisatie en nadere analyse op acht leefgebieden 5 Opstellen en ondertekenen van het begeleidingsplan 6 Uitvoering van het begeleidingsplan 7 Evaluatie van de uitvoeringsfase 8 Voortzetting of afronding van de hulpverlening Fase 1 Aanmelding De aanmelding kan plaats vinden door een hulpverlener, de coördinator nazorg exgedetineerden van de gemeente Katwijk, een familielid of de potentiële deelnemer zelf. Tijdens de aanmelding gaat de casemanager na of aan de voorwaarden voor deelname wordt voldaan en een uitnodiging voor een intakegesprek zinvol is. Zo nodig worden de voorwaarden om alsnog in aanmerking te komen doorgenomen en vindt eventuele verwijzing naar hulp plaats. 10 MOVISIE (voorheen NIZW) is een onafhankelijke organisatie die werkt voor en met overheden, vrijwilligers- en professionele organisaties met als doel de participatie en zelfredzaamheid van burgers te bevorderen. Meer informatie is te vinden op de websites: en Pagina 7

10 Fase 2 Intake Het intakegesprek vindt plaats bij De Brug, in de gevangenis of in de kantoorruimte van Platform Kocon in Huize Callao. Tijdens dit intakegesprek geeft de potentiële deelnemer informatie. Het invullen van het aanmeldingsformulier gebeurt gezamenlijk en is gerelateerd aan de 8 leefgebieden. Soms is het voor het besluit nodig om aanvullende informatie en rapportages op te vragen zoals namen van reclasseringsmedewerkers, (hulpverlenende) instanties en gegevens van het Bureau Krediet Registratie (BKR). Hierna krijgt de deelnemer zo snel als mogelijk te horen of hij/zij wel of niet kan deelnemen. Bij voorkeur start de intake en begeleiding een half jaar voordat de deelnemer terugkeert naar de woonplaats. De casemanager onderhoudt dan de contacten met de gevangenis en/of behandelinstelling waar de deelnemer verblijft en vraagt o.a. de uitslagen van de urinecontroles op van de afgelopen maanden. Fase 3 Matchinggesprek met een mentor en opbouw van de hulpverlening In deze fase volgt het zogeheten matchinggesprek of kennismakingsgesprek met de casemanager, de deelnemer en de mentor. Bij een positief verloop, start de begeleiding door de mentor. Wanneer een deelnemer in aanmerking komt voor een Koconwoning dan wordt eerst het begeleidingsplan opgesteld en ondertekend voordat er een koppeling plaatsvindt met een mentor. Huisvesting Financiën Dagbesteding Woonsituatie Beleving huisvesting Verwachtingen Zingeving Belangrijke waarden en normen Persoonlijke drijfveren Levensovertuiging Geloofsovertuiging Zingevende activiteiten Rituelen Soort en hoogte inkomen Vaste lasten Schulden: hoogte schulden en schuldeisers Aflossingsregeling / saneringsplan Inkomensbeheer Inzicht in financiën Bestedingspatroon 8 leefgebieden Vrijwilligerswerk Betaald werk Hobby s Sport Opleiding of cursus Werkervaringsplek Praktisch functioneren Nederlandse taal (spreken en schrijven) Huishoudelijke zorg Computervaardigheden Administratieve vaardigheden Plannen en organiseren Psychisch functioneren Zelfbeeld, zelfwaardering en zelfvertrouwen Psychische klachten Psychiatrische problemen Psychiatrische diagnose Verslaving Mate van ziektebesef Behandeling Lichamelijk functioneren Gezondheid Gezondheidsklachten (Chronische) ziekte Handicap Medische behandeling Hygiëne en zelfzorg Beleving eigen gezondheid Voeding Dag-/nachtritme Sociaal functioneren Contacten met familie, kennissen, hulpverleners, medecliënten Opvoeding kinderen Sociale vaardigheden Houding en gedrag in de maatschappij Intieme relaties Conflicthantering Pagina 8

11 Fase 4 Inventarisatie en analyse 8 leefgebieden In het 8-fasenmodel zijn acht leefgebieden te onderscheiden. De 8 leefgebieden komen in vrijwel elke fase terug. Ze staan steeds centraal in het begeleidingstraject en brengen structuur aan in de rapportage en de begeleiding. Kenmerkend van deze leefgebieden is dat ze voor iedereen gelden: ze zijn mensgericht en niet probleemgericht. Fase 5 Opstellen en ondertekenen van het begeleidingsplan De casemanager stelt in samenspraak met de deelnemer een individueel begeleidingsplan op. Het begeleidingsplan houdt zoveel als mogelijk rekening met de wensen en mogelijkheden van de deelnemer, met uitzondering van de harde criteria die gelden voor deelname zoals clean zijn en de verklaring van de deelnemer dat hij of zij meewerkt aan (niet aangekondigde) urinecontroles en/of alcoholcontroles. Na overeenstemming over het begeleidingsplan ondertekenen de deelnemer en de casemanager het begeleidingsplan voor akkoord. Wanneer een deelnemer in aanmerking komt voor een Koconwoning wordt het begeleidingsplan opgesteld in overleg met het Indicatieteam. Het huurcontract met aanhangsel voor de Koconwoning maakt een apart onderdeel uit van het begeleidingsplan met een afzonderlijk beschreven traject en afspraken, zoals de gesprekken met een vertegenwoordiger van de woningbouwcorporatie. Fase 6 Uitvoering van het begeleidingsplan De casemanager, de mentor en de deelnemer zorgen samen voor de uitvoering van het begeleidingsplan. Hierbij wordt nauw samengewerkt met verschillende (zorg)instellingen en in het geval van een Koconwoning met Woningbouwcorporatie Dunavie. Onderdeel van het begeleidingsplan kan ook zijn hulpverleningsgesprekken bij één van de samenwerkingspartners, zoals Brijder Verslavingszorg, De Brug Midden-Nederland, De Waag, GGZ Reclassering Palier en de GGZ Duin- en Bollenstreek. Voor de deelnemers van het Project Reïntegratie is het vinden van betaalde arbeid moeilijk, omdat zij een grote afstand hebben tot de arbeidsmarkt. De (langdurige) opname in een kliniek, gezondheidsredenen als gevolg van verslavingsproblematiek en/of het detentieverleden vormen belemmeringen die niet simpel te overbruggen zijn. Om het reintegratieproces te bevorderen wordt hierbij ook gezocht naar vrijwilligerswerk en/ of (onbetaalde) werkervaringsplaatsen. Fase 7 Evaluatie van de uitvoeringsfase Voor elke deelnemer zijn concrete doelen en acties opgesteld, die regelmatig en op afgesproken momenten geëvalueerd worden met de deelnemer en de mentor. De leiding van deze (tussentijdse) evaluatiegesprekken over het verloop en het behalen van de doelen zoals geformuleerd in het begeleidingsplan, ligt in handen van de casemanager. Zo nodig wordt het begeleidingsplan bijgesteld. Waar mogelijk wordt met behulp van een exitgesprek de reden van uitstroom geregistreerd. Fase 8 Voortzetting of afronding van de hulpverlening Tijdens de evaluatiegesprekken worden afspraken gemaakt voor het vervolg en/of de mogelijke afronding. Het gaat om langdurige trajecten variërend van 1 tot 2 jaar. In uitzonderlijke situaties bestaat de mogelijkheid tot verlenging voor bepaalde tijd. Bij terugval in het gebruik van alcohol en/ of drugs of het niet nakomen van afspraken kan deelname direct stop gezet worden. Bij een voortijdige beëindiging wordt altijd aangeboden om te bemiddelen naar andere hulpverlening. Opnieuw aanmelden voor deelname, bijvoorbeeld na behandeling in een verslavingskliniek, blijft altijd mogelijk. Bij nieuwe aanmelding wordt dan opnieuw gekeken naar de persoonlijke situatie en vindt toetsing aan de criteria van het project plaats. Er is sprake van een succesvolle afronding als de deelnemer de gestelde doelen heeft behaald en (weer) in staat is zelfstandig invulling te geven aan zijn of haar leven zonder riskant genotmiddelengebruik of criminele activiteiten. Pagina 9

12 2.2 Koconwoningen In 2005 kwamen de Katwijkse woningbouwcorporaties en de gemeente Katwijk overeen om jaarlijks huurwoningen beschikbaar te stellen voor de huisvesting van exgedetineerden en ex-verslaafden; de zogeheten Koconwoningen. De woningen worden niet vooraf vrij gehouden of aangewezen, maar liggen verspreid in de gemeente Katwijk. Sinds 2011 verloopt de toewijzing van deze huurwoningen regionaal door een jaarlijkse toekenning door de VWHR 11 in het kader van de regeling Huisvesting Bijzondere Doelgroepen Holland Rijnland. Voor 2013 werden er 4 woningen beschikbaar gesteld voor het Project Reïntegratie Huurwoningen bijzondere doelgroepen De meeste deelnemers zijn bij aanmelding voor het project niet ingeschreven bij Woonzicht.nl waardoor de kans op een huurwoning in de reguliere huursector vrijwel onmogelijk is. Het huren in de particuliere of vrije sector is veelal geen optie door de hoge huurprijzen en het gegeven dat de meeste deelnemers een laag inkomen uit arbeid of een WWB-uitkering hebben in combinatie met schulden. Via de regeling Huisvesting Bijzondere Doelgroepen Holland Rijnland is het mogelijk om, onder strikte voorwaarden, in aanmerking te komen voor een huurwoning. Deze voorrangsregeling biedt deelnemers de mogelijkheid om aan hun oude leefsituatie een einde te maken. Het verplichte inschrijfbedrag van 30 euro wordt zo nodig vanuit het project gefinancierd. Wanneer een deelnemer al ingeschreven stond bij woonzicht en alsnog wordt aangemerkt als persoon die voldoet aan de kenmerken van de bijzondere doelgroepen, dan komen de al opgespaarde woonpunten die zijn opgebouwd te vervallen. Ná een succesvol begeleidingstraject, veelal twee jaar, wordt de woonstatus van betrokkene bijgesteld in starter. Concreet houdt dit in dat een deelnemer met een Koconwoning na twee jaar of langer opnieuw de gelegenheid krijgt om woonpunten te sparen. Voor deelnemers die het begeleidingstraject niet succesvol afronden betekent dit, dat hij of zij zowel de huurwoning als de eerder opgespaarde woonpunten kwijt is. Dit kán een extra motivatie geven om het traject succesvol af te ronden, maar het is soms ook de aanleiding om niet voor de mogelijkheid van een Koconwoning te kiezen. De cvoor- en nadelen worden altijd met de deelnemer besproken. Gelet op de lange wachttijden voor een huurwoning in Katwijk, dienen de deelnemers zich ervan bewust te zijn dat het verkrijgen van voorrang geen recht is waar zij aanspraak op kunnen doen, maar een gunst en een kans om een nieuwe start te maken. Binnen de Katwijkse huurwoningmarkt is er voor de groep inwoners met een inkomen tot ,- altijd een woning beschikbaar, hoewel de wachttijd voor sommige woningen met specifieke eisen, zeker oploopt tot vier jaar. 12 In de praktijk blijkt echter dat de wachttijden wel op kunnen lopen van vijf tot zes jaar Voorwaarden Koconwoning Ex-verslaafden en / of ex-detineerden die een beroep doen op een Koconwoning moeten voldoen aan strikte voorwaarden en akkoord gaan met toezicht en woonbegeleiding voor minimaal twee jaar. Voor het Project Reïntegratie ligt de uitvoering hiervan bij de casemanager en de mentoren VWHR: Vereniging Woningbouwcorporaties Holland Rijnland Bron: Woonvisie Katwijk ; de woningmarkt in beweging. Pagina 10

13 Voorwaarden en afspraken zijn onder andere: een verbod op het gebruik van riskante genotmiddelen; meewerken aan (onaangekondigde) controle op gebruik van alcohol en drugs; alle (dagelijkse) activiteiten van de deelnemer moeten bekend zijn en blijven; geen omgang met mensen die gebruiken en/of crimineel actief zijn; geen overlast veroorzaken; op tijd de huur betalen en meewerken aan huisbezoeken en controle in de woning. Bij het niet nakomen van de afspraken is huisuitzetting mogelijk. De toewijzing van een Koconwoning is afhankelijk van de motivatie van een deelnemer en het perspectief op zelfstandig wonen en een crimineel- en verslavingsvrij leven. De deelnemer die gebruik maakt van een Koconwoning krijgt een volwaardige huurovereenkomst met een aanhangsel waarin afspraken staan waar de deelnemer zich aan moet houden. Na twee jaar kan dit huurcontract met aanhangsel omgezet worden in een volwaardig huurcontract zonder aanhangsel. Dit betekent niet dat de begeleiding vanuit het Project dan ook wordt stopgezet. Afhankelijk van de verdere behoefte aan zorg en begeleiding van de deelnemer kan dit vervolgd worden met uiterlijk zes maanden Minder woningen voor bijzondere doelgroepen In het jaarverslag van 2012 werd al gesteld dat de komende jaren het aantal huurwoningen beschikbaar voor bijzondere doelgroepen zal afnemen. Dit heeft te maken met een toename van de vraag aan woningen vanuit verschillende doelgroepen. Hierbij valt te denken aan de veranderingen in de zorg waarbij met als inzet dat bepaalde groepen mensen (waaronder ouderen) langer zelfstandig blijven wonen en minder gebruik maken van zorginstellingen. Dit betekent een grotere druk op de huurwoningen van de woningbouwcorporaties. In 2013 hebben we nog geen negatieve effecten ervaren. We zullen in 2014 de ontwikkelingen nauw blijven volgen. Het uitgangspunt bij de huisvesting van bijzondere doelgroepen is een wachttijd van zes maanden, dat wil zeggen: vanaf de aanmelding tot aan de overhandiging van de sleutel duurt het zes maanden om een woning voor de deelnemer beschikbaar te hebben. In 2013 verliepen deze procedures binnen de gestelde termijn en konden zij eerder terecht. Het gebouw van De Brug Midden-Nederland aan de Schaepmanstraat 1 in Katwijk Pagina 11

14 3. Verloop 2013 Dit hoofdstuk geeft de cijfers weer en het verloop in Daarnaast een beschrijving van de ontwikkelingen en knelpunten waarmee ex-gedetineerden en ex-verslaafden en begeleiding te maken hadden. Bij aanvang van het traject is het lastig om in te schatten of een deelnemer in staat is om de aanpak vanuit het Project Reïntegratie goed af te ronden. Dit geldt vooral voor deelnemers met een lange voorgeschiedenis van verslaving. Zij kunnen weliswaar bij aanvang van hun deelname langere tijd clean zijn, maar wanneer er (nog) geen duidelijke keus plaats vond voor een ander leven, dan is terugval reëel. Dit vraagt geduld en creativiteit om de juiste snaar te raken en de deelnemer te motiveren. Tegelijkertijd vraagt het ook een zakelijke houding waarin de casemanager grenzen stelt. Een ander aandachtpunt is dat sommige deelnemers denken meer te kunnen dan wat de praktijk laat zien. Zij overschatten hun vaardigheden en zelfstandigheid op bijvoorbeeld het gebied van financiën, het clean blijven en het zelfstandig kunnen functioneren. Vanuit het project wordt gezocht naar een juiste balans; enerzijds het vergroten van het inzicht over het eigen kunnen van de deelnemer en anderzijds het stimuleren van zelfredzaamheid en verantwoordelijkheden. 3.1 Deelnemers (20) In 2013 zijn in totaal 20 personen begeleid; 16 mannen en vier vrouwen. Zes deelnemers maakten gebruik van een Koconwoning. Van vier deelnemers werd de deelname voortijdig beëindigd omdat ze hun afspraken niet nakwamen. Drie deelnemers zijn begeleid zonder dat ze aan een mentor zijn gekoppeld. Het ging hierbij om zedendelinquenten en een zorgelijke situatie waarbij een minderjarig kind betrokken was. In 2013 konden twee deelnemers de begeleiding vanuit het project succesvol afronden. Hiermee is het totaal aantal succesvolle afrondingen 41 sinds BEGELEID IN 2013 (20) NEGATIEF AFGEROND; 4 BEGELEID ZONDER MENTOR; 3 AANTAL BEGELEID 2013; 20 SUCCESVOL; Aanmeldingen (25) en intakes In 2013 hebben 25 personen zich aangemeld voor het Project Reïntegratie. Bij twee personen was het direct duidelijk dat zij niet aan de criteria voldeden voor deelname; één deelnemer wilde geen begeleiding, maar wel een huis. Bij de andere deelnemer was nog sprake van actuele verslavingsproblematiek. Pagina 12

15 Voor vijf personen is gezocht naar andere vormen van hulp waaronder het woonhuis van De Brug en ambulante behandeling. In 2013 waren er acht deelnemers die zich na een eerdere aanmelding of deelname zonder succes opnieuw aanmeldden voor een nieuwe kans. Dit bevestigt wat er vanuit het project wordt uitgedragen; deelnemers zijn na afronding van ieder traject, of dit nu positief of negatief is, altijd welkom. Het is dan goed om te zien dat deze aanpak werkt en de deelnemers ervaren dat er altijd een mogelijkheid is voor een nieuwe kans. ORIENTEREND GESPREK; 1 AFGEWEZEN ; 2 DOORVERWEZEN ; 5 INTAKE FASE AANMELDINGEN ; 25 INTAKES TOTAAL; 14 Vanaf 2011 is er sprake van een stijging in het aantal aanmeldingen van exgedetineerden, veroorzaakt door de start van lokale nazorg voor ex-gedetineerden uit Katwijk. Wanneer er zorg en begeleiding nodig is worden ex-gedetineerden overgedragen naar het Project Reïntegratie. In 2013 ging het om 12 ex-gedetineerden. Hieronder vallen overigens ook de mensen die eerder al bekend waren bij de GGZ Duin- en Bollenstreek, Brijder of De Brug vanwege verslavingsproblematiek. Er is gekozen om in het overzicht alle deelnemers vanuit nazorg ook onder die noemer mee te nemen, ook al was een enkeling al in zorg bij De Brug. HERKOMST AANMELDINGEN LOKALE NAZORG EX- GEDETINEERDEN; 12 MMD PI; 1 ADVOCAAT; 2 FAMILIE; 1 DE BRUG; 3 VIA DEELNEMER; 1 ZELF ; 5 Pagina 13

16 In vergelijk met andere jaren is in 2013 het aantal zelfmelders gestegen (5) en het aantal aanmeldingen vanuit de ketenpartners gedaald. Omdat er regelmatige en goede contacten zijn met ketenpartners zoals Brijder, De Hoop, GGZ en Politie, is het opvallend dat er vanuit deze organisaties geen aanmeldingen komen voor deelname. De oorzaak hiervan is onduidelijk. In 2014 zal dit nagevraagd worden. Overzicht herkomst aanmeldingen Aanmelding via 2002 t/m Totalen Eigen initiatief De Brug (o.a. via het Inloophuis) Politie PI Scheveningen/ PI Zoetermeer/ PI Alphen Familie, vriend, kennis Advocatuur Brijder of GGZ Overig Gevangenenzorg Nederland Gemeente Katwijk (melding vanuit lokale nazorg exgedetineerden) Welzijnskwartier (voorheen Factor Welzijn, jongerenwerk) Platform Kocon Reclassering Leiden De Hoop Totalen Het is te verwachten dat het aantal aanmeldingen vanuit de lokale nazorg voor exgedetineerden hoog zal blijven omdat alle gedetineerden bezocht worden tijdens detentie en daarmee goed in beeld zijn. Dit ligt anders voor personen die in een kliniek verblijven; zij zijn niet automatisch in beeld. Het casemanagement blijft zich ook in het jaar 2014 inspannen om inzichtelijk te krijgen wie er is opgenomen in een verslavingskliniek en mogelijk gebruik kan maken van de begeleiding vanuit het project. Pagina 14

17 3.1.2 Detentie- verslavingsachtergrond Van de 25 aangemelde personen hadden 20 personen een detentie-en een verslavingsachtergrond. Personen kunnen zowel een detentie als een verslavingsachtergrond hebben maar dit kan ook los van elkaar staan. Zes personen meldden zich aan direct na of vanuit opname in een verslavingskliniek. Drie personen hadden na detentie reclasseringstoezicht opgelegd gekregen. Zie onderstaande afbeelding Pagina 15

18 3.1.3 Deelnemers Project Reïntegratie Het onderstaande schema geeft de totale stand van zaken weer op 31 december Voor nader inzicht zijn ook gegevens van voorafgaande jaren opgenomen. Jaar Aanmeldingen Afgewezen Afvallers Elders opvang, vernieuwd doel Uitvallers Beëindigd/ geen doel Deelnemers Doel behalend Succes Positief afgerond Contact Aantal unieke personen Totalen Toelichting tabel met betrekking tot het verslagjaar 2013: 1) Aanmeldingen Het aantal mensen dat zich aanmeldde voor het Project Reïntegratie. Tijdens het eerste contact worden al de nodige vragen gesteld om te bepalen of een intakegesprek voor deelname zinvol is. Als dit niet zo is, volgt hulp en verwijzing naar een andere vorm van zorg. In 2013 meldde 25 personen zich aan voor het project, met 14 personen volgde een intake. 2) Afgewezen Kandidaten die na een intakegesprek afgewezen zijn omdat zij niet voldoen aan de criteria (bv. zij gebruikten nog alcohol en/of drugs) of alleen een beroep doen op het project omdat zij in aanmerking wilden komen voor een (Kocon)woning. In 2013 ging het om twee personen. 3) Deelnemers doel behalend Diegenen die het doel van het project Reïntegratie behalen. In 2013 werden in totaal 19 personen begeleid. Op 31 december 2013, het einde van het projectjaar, was dit aantal minder (11) doordat een aantal deelnemers uitviel of door een succesvolle afronding. 4) Afvallers Diegenen die niet langer in aanmerking komen voor het project en verwezen zijn naar andere zorg of tijdens het project geswitcht zijn naar bijvoorbeeld een opname voor behandeling. Ook een verhuizing kan reden zijn voor het afvallen. Kortom diegenen die een vernieuwd doel gaan nastreven. In 2013 ging het om vijf personen. 5) Uitvallers Diegenen die tijdens het traject uitvallen, omdat zij bijvoorbeeld terugvallen in verslaving en eerst behandeling nodig hebben, de afspraken niet (meer) na komen of onberekenbaar zijn en de doelstelling niet kunnen, of zullen behalen, en ook geen vernieuwd doel hebben om na te streven. In 2013 was bij vier personen sprake van een beëindiging zonder dat het doel behaald werd. 6) Succesvolle deelnemers De deelnemers die het Reïntegratieproject succesvol beëindigd hebben en zelfstandig functioneren zonder riskant gebruik van alcohol of andere drugs en criminaliteit en zonder begeleiding. In 2013 hebben twee deelnemers het project succesvol afgerond. 7) Contact Het totaal aantal unieke personen (kandidaten/deelnemers) waarmee het casemanagement contact had. Indien mogelijk is er met alle deelnemers die zijn afgevallen of uitgevallen regelmatig contact. Na behandeling of detentie blijft voor hen altijd de mogelijkheid open staan voor een nieuwe aanmelding. In 2013: 41 Pagina 16

19 3.1.4 Veranderingen Als gevolg van overheidsbeleid vonden en vinden er veranderingen plaats in de GGZ gericht op het terugdringen en uitstellen van opnames in zorginstellingen. Het huidige beleid is erop gericht om opnames te voorkomen door mensen ambulante zorg te bieden. Opname is uitsluitend mogelijk wanneer aangetoond kan worden dat er ambulante hulp heeft plaats gevonden en dit niet de gewenste resultaten opleverde. Dit leidde onder meer tot het inkorten van de opnameduur in (verslavings)klinieken en navenant een kortere behandeling. Vanwege de kortere behandeling is de kans op terugval groter en is de ondersteuningsbehoefte van de deelnemers toegenomen. Tot voor kort waren opnames in verslavingsklinieken veelal ruim een jaar voordat de deelnemer terug kwam naar Katwijk en daar vanuit het Project Reïntegratie werd begeleid. Dit had als voordeel dat in dat jaar er al veel gewerkt was aan persoonlijke doelen en de deelnemer een stuk stabieler was. Dit alles vindt nu plaats binnen het project, wat nog meer van een deelnemer maar ook van de begeleiding vraagt. Deelnemers zelf onderschatten soms het traject tot maatschappelijk herstel. Zij veronderstellen dat een woning en een vrouw de belangrijkste ingrediënten zijn voor succes en onderschatten de andere factoren die hierin meespelen. Opname en behandeling in een kliniek biedt verslaafden een beschermde omgeving waarin hij of zij niet voortdurend geconfronteerd wordt met de verleidingen en de hang naar middelen of verslaving. Eenmaal buiten de kliniek valt deze bescherming weg en komen ook andere facetten van het herstel naar de voorgrond. Voorbeelden hiervan zijn: eenzaamheid, doordat ze een nieuw leven moeten beginnen, pijnlijke familiekwesties, psychische problemen, een gebrek aan structuur en het afstand nemen van verkeerde vrienden. Het zijn reële voorbeelden waarmee een deelnemer van het Project Reïntegratie te maken kan krijgen. Het beroep op het doorzettingsvermogen en de draagkracht van de deelnemer is groot en wordt vaak onderschat. Hierbij speelt ook de persoonlijke geschiedenis en de vaardigheden van de deelnemers een rol. De deelnemers zijn in de meeste gevallen niet zomaar verslaafd geworden of in detentie beland. Veelal zijn ook bepaalde vaardigheden onvoldoende ontwikkeld, zoals hulp vragen, zich kunnen uiten, verantwoordelijkheid nemen, het morele inzicht, structuur aan kunnen brengen en het hebben van sociale vaardigheden. Samen met de casemanager, de mentoren, eventuele verdere hulpverlening en hun eigen sociale netwerk gaan de deelnemers dit hersteltraject aan. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Het is een langdurig proces dat vraagt om geduld, inzicht en het regelmatig bijstellen. De casemanager heeft hierin een aansturende rol en geeft aan wanneer het nodig is om stappen terug te nemen om daarna weer een stap vooruit te komen. De eerder genoemde wijzigingen in het terugdringen van opnames in verslavingsklinieken alsook de kortere duur van een opname veroorzaken onder andere een toename in de problematiek. Dit heeft gevolgen voor de intensiteit van de begeleiding door de mentoren. De aandacht die hierbij nodig is, manifesteert zich op verschillende leefgebieden en is in sommige situaties zo complex dat het niet verantwoord is om dit over te laten aan de vrijwillige inzet en het draagvlak van de mentoren. Dit betekent in de praktijk dat de casemanager steeds meer genoodzaakt is om al dan niet tijdelijk een actieve rol te nemen in de begeleiding van de deelnemers. Ook in situaties dat deelnemers dreigen af te haken, afspraken niet nakomen en bij incidenten is er extra inzet en bijsturing van de casemanager nodig. Deze periodes van extra begeleiding kunnen soms langere tijd aanhouden, hetgeen betekent dat de casemanager dagelijks aandacht moet geven aan één deelnemer, terwijl de Pagina 17

20 trajecten met andere deelnemers, de afstemming met medewerkers van andere instellingen en de begeleiding van de mentoren ook aandacht vragen. In 2012 was al zichtbaar dat er meer tijd gevraagd werd van de casemanager, in 2013 heeft deze trend zich doorgezet en is het van belang om deze ontwikkeling te blijven volgen. 3.2 Schulden Een groot aantal deelnemers had te maken met schulden (16). Hiervan zijn acht personen aangemeld voor hulp vanuit de gemeentelijke schuldhulpverlening; het Budget Informatiepunt (BIP). Zeven deelnemers kregen of hadden een bewindvoerder. Zeven deelnemers ontvingen een WWB uitkering waarvan één persoon een beroep deed op Bijzondere Bijstand. Vier deelnemers ontvingen een WIA uitkering, vier een ZW uitkering en één deelnemer een WSW uitkering. Twee deelnemers werden verwezen naar de Voedselbank Katwijk. FINANCIËN EN SCHULDEN (N=20) UITKERING ZIEKTEWET; 4 SCHULDEN; 16 BIJSTAND; 7 WSW; 1 BIJZONDERE BIJSTAND; 1 WIA; 4 BEWINDVOERING; 7 VOEDSELBANK; 2 BIP; 8 In het jaarverslag van 2012 werd er als aandachtspunt meegegeven meer oog te hebben voor het leefgebied financiën. Het voornemen was om het volgen van de Budgetcursus die de gemeente Katwijk organiseert waar mogelijk als onderdeel van het begeleidingsplan op te nemen. Dit voornemen is gerealiseerd in 2013; meer deelnemers namen deel aan de Budgetcursus. Ieder jaar kampen de deelnemers met schuldenproblematiek waar ze zelf geen uitweg in zien. Schuldenproblematiek kan soms ook de aanleiding zijn voor terugval. Vanuit het casemanagement wordt veel aandacht besteed aan dit onderwerp door gesprekken aan te gaan over de diverse mogelijkheden die er zijn op dit gebied. Te denken valt aan het BIP en Grip op de Knip. De schuldenlast kan soms zo zwaar en complex zijn dat er voor gekozen wordt een bewindvoerder in te schakelen die tijdelijk het hele financiële pakket overneemt. De deelnemer kan dan volstaan met het doorsturen van zijn/haar post naar de bewindvoerder, de deelnemer blijft echter wel zelf verantwoordelijk voor zijn/haar financiën. Vanuit het project is het inzetten van een bewindvoerder een middel tot maatschappelijk herstel en geen einddoel. In 2013 is de casemanager in samenwerking met De Brug op zoek gegaan naar een bewindvoerder die we gezamenlijk zouden kunnen gebruiken voor zowel de deelnemers als de cliënten van De Brug. We zijn in contact getreden met Schuldhulp Duin- en Bollenstreek. De contacten met deze bewindvoerder worden door zowel de bewindvoerder als de casemanager eens per jaar geëvalueerd. Pagina 18

21 3.3 Werkervaringsplaatsen en dagbesteding Van elke deelnemer wordt verwacht dat hij of zij meewerkt aan een zinvolle dagbesteding. Doel hiervan is dat er structuur is in het dagelijkse leven, dat de deelnemer zijn/haar dag- nachtritme behoud, verantwoording draagt voor zijn/ haar taken en daarmee de kans op terugval in verslaving of criminaliteit wordt verminderd. In 2013 hadden zeven deelnemers een betaalde baan na vrijlating uit detentie of afronding van hun behandeling in een verslavingskliniek. De grootste groep had geen werk (meer), onder andere vanwege de economische recessie, wat regelmatig tot frustraties leidde bij de deelnemers. VRIJWILLIGERSWERK ; 3 ARBEID EN DAGBESTEDING (14) ARBEID ; 7 WERKERVARINGS- PLAATS; 4 Voor vier deelnemers is bewust gekozen voor dagbesteding in de vorm van vrijwilligerswerk: een werkervaringsplaats bij de Kringloop van De Brug. Deze dagbesteding biedt deelnemers met een verslavingsachtergrond of detentie bescherming en een oefensituatie. Het voorkomt teleurstellende ervaringen door verlies van een baan, het omgaan met autoriteit en biedt structuur en sociale omgangsvormen. Een ander voordeel van een werkervaringsplaats bij de Kringloop is dat deelnemers direct de dag na vrijlating of afronding van een opname aan de slag kan van daaruit wordt dan verder gezocht naar andere opties, waaronder regulier werk. Lastig hierbij is dat sommige deelnemers moeilijker te motiveren zijn voor het zoeken naar een betaalde baan als zij eenmaal dagbesteding hebben en een uitkering ontvangen. Onder meer omdat daarmee teleurstellende resultaten (afwijzingen op sollicitaties) worden voorkomen. De begeleiding blijft de deelnemers motiveren en ondersteunen bij het zoeken naar een betaalde baan. Naar aanleiding van de aanbeveling in het Jaarverslag vond in 2013 een etentje (wokken) plaats met alle deelnemers en personeel van de Kringloop. Een grote groep van de deelnemers komt zelden tot nooit in een restaurant omdat ze van weinig geld moeten rond komen. Iedereen kwam netjes gekleed, het was echt een bijzonder uitje voor hen. 13 Citaat uit het Jaarverslag 2012: Kritiek is wel te horen over de ongelijkheid in vergoedingen met vergelijkbare projecten in andere gemeenten en het feit dat er geen vergoeding staat tegenover het vrijwilligerswerk in de Kringloop. Omdat de Kringloop het signaal van de deelnemers serieus wil nemen en neemt, is afgesproken jaarlijks een etentje te organiseren. Dit zal voor het eerst plaatsvinden in het derde kwartaal van Pagina 19

22 De Kringloopwinkel van De Brug Midden-Nederland aan de Heerenweg 5 in Katwijk 3.4 Huisvesting/ onderdak In 2013 waren er 12 aanmeldingen van ex-gedetineerden via de verwijzingen vanuit de lokale Nazorg Ex-gedetineerden waardoor de problematiek wijzigde. Een struikelblok was het vinden van huisvesting of tijdelijk onderdak 14 voor dakloze ex-gedetineerden. Een aanvraag voor een Koconwoning duurt langer dan drie maanden en die tijd ontbreekt voor de kort gestraften 15. Een andere groep gedetineerden komt na detentie nog niet in aanmerking voor een Koconwoning, omdat er eerst een traject met meer begeleiding nodig is. Bijvoorbeeld omdat er sprake is van een verslavingsachtergrond en/ of omdat er op diverse leefgebieden meer zorg nodig is. Vanuit het Nazorgteam is hier aandacht voor geweest waardoor twee deelnemers gebruik konden maken van een kamer van een particulier. De Brug heeft hierop in proberen te spelen door in overleg met Dunavie een woning aan te vragen die als doorstoomwoning 16 zal fungeren. De verwachting is dat hier in 2014 gebruik van gemaakt zal kunnen worden. Huisvesting voor daklozen blijft een aandachtspunt voor het vervolg. 3.5 Deelnemers met Koconwoning in 2013 (6) In 2013 werden drie aanvragen voor een Koconwoning besproken, waarvan één deelnemer in 2013 daadwerkelijk gebruik kon maken van een Koconwoning. 17 Twee deelnemers zullen in het eerste kwartaal van 2014 hun Koconwoning kunnen betrekken. Twee deelnemers hadden hun woning in 2010 verkregen waarvan één deelnemer zijn traject succesvol kon afronden in Helaas moest na een verlenging van een half jaar één deelnemer uit huis gezet worden, omdat de deelnemer zijn huur niet meer betaalde en zijn afspraken niet meer nakwam. Ook werd door hem het advies voor andere begeleiding/behandeling niet opgevolgd Het ontbreken van huisvesting of opvangmogelijkheden, en als gevolg hiervan dakloosheid, vormt ook een knelpunt bij de ex-gedetineerden die nog verslaafd zijn, maar zij vallen niet onder de doelgroep van het Project Reïntegratie. De groep kort gestraften (tot 3 maanden in detentie) betreft de grootste groep gedetineerden. In 2013 betrof dit 70% (aantal 27) van de totale groep gedetineerden uit Katwijk. Kenmerk van een doorstroomwoning (een huurwoning van Dunavie) is dat deze voorziening direct beschikbaar is voor een tijdelijk verblijf van drie daklozen uit Katwijk, waardoor er tijd is om een andere oplossing te vinden. Pagina 20

23 SUCCESVOLLE AFRONDING; 1 HUISVESTING KOCONWONINGEN D.D ; 4 BEGELEID IN 2013; 6 WACHTENDEN 2013; 2 HUISUITZETTING;1 AANMELDINGEN WONING; 5 Het aantal deelnemers dat graag in aanmerking wilde komen voor een Koconwoning was de afgelopen jaren driemaal zo hoog als dat er zijn toegewezen. Na de toewijzing van een Koconwoning haakten 7 deelnemers voortijdig af omdat zij zich niet aan de voorwaarden wilden houden; omdat zij terugvielen in gebruik of criminaliteit (na de toewijzing duurt het nog enkele maanden voordat er daadwerkelijk een woning is) óf zij vonden tijdens de wachttijd op een andere manier onderdak (bv. samenwonen met vriendin). Er is verschil in de regelingen voor o.a. huisvesting voor personen die opgenomen worden in een verslavingskliniek of in detentie. Hieronder een korte beschrijving. Huisvesting ex-verslaafden Cliënten in een verslavingskliniek kunnen gebruik maken van regelingen waarmee het mogelijk is om de huur en andere vaste lasten als de zorgpremie door te laten lopen. Wanneer zij voor hun opname al dakloos waren, dan wordt er tijdens het verblijf samen met de cliënt gezocht naar huisvesting of een andere vorm van onderdak. In de praktijk kan dit betekenen dat een cliënt de gelegenheid krijgt om het verblijf in de kliniek te verlengen, zodat er aansluitend onderdak beschikbaar is. Huisvesting ex-gedetineerden Tijdens detentie krijgt een gedetineerde geen salaris of uitkering. Door het ontbreken van inkomen is er ook geen geld voor het doorbetalen van huur of de hypotheek. Wanneer een gedetineerde geen financiële buffer heeft of familie die bereid is om de huur of hypotheek voor te schieten, dan betekent dit het beëindigen van de huurovereenkomst of de verkoop van de woning. In tegenstelling tot verslaafden in een kliniek, kunnen gedetineerden het einde van de detentie niet met een aantal dagen of weken verlengen zodat de aansluiting op huisvesting beter verloopt en dakloosheid wordt voorkomen. Het komt regelmatig voor dat een gedetineerde eerder en plotseling in vrijheid wordt gesteld. Pagina 21