Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest. Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen

Transcriptie

1 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Rapportnummer: 26/ Status rapport: Definitief Datum rapport: maart 22 Auteur: Gecontroleerd: J. Hop J. Kampen Opdrachtgever: Contactpersoon: Agentschap voor Natuur en Bos Koning Albert II-Laan 2 bus 8 Brussel dhr. K. Vlietinck Dit rapport is digitaal gegenereerd en derhalve niet voorzien van een handtekening. De inhoud van de rapportage is aantoonbaar gecontroleerd en vrijgegeven.

2

3 SAMENVATTING In het Vlaamse Gewest bevinden zich in elke provincie diverse stilstaande wateren waarop de riviervisserijwetgeving van toepassing. Deze stilstaande wateren hebben een belangrijke functie voor de openbare visserij. Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) is verantwoordelijk voor het visstandbeheer in deze wateren. In het kader van een Natuurinrichtingsproject, gecoördineerd door het ANB, zijn de openbare Scheldemeanders de afgelopen jaren heringericht. Doel hiervan was dat de Scheldemeanders hun structurerende rol voor natuurontwikkeling en landschapsopbouw opnemen. In het kader van het visstandbeheer en het uitgevoerde Natuurinrichtingsproject wenst het ANB door middel van een visstandonderzoek inzicht te krijgen in de visstand en de effecten van de uitgevoerde maatregelen op de visstand. Het ANB heeft AquaTerra-KuiperBurger B.V. (ATKB) opdracht gegeven voor het uitvoeren van het visstandonderzoek op enkele openbare Scheldemeanders te West Vlaanderen. Dit zijn de Scheldemeander te Kerkhove, de Coupure van Waarmaarde en de Coupure van Outrijve. De bemonstering van de openbare Scheldemeanders heeft plaatsgevonden in week 46 (4 t/m 7 november 2). De bemonstering is uitgevoerd door visserij met zegen, elektrovisapparaat en schietfuiken. De omvang van het visbestand in de Scheldemeander te Kerkhove is geschat op.34 kg/ha en stuks/ha. De fuikvangsten zijn beperkt tot,2 kg en 8 exemplaren per fuiknacht. In de oeverzone is 34,6 kg en zijn meer dan 6 exemplaren per meter oeverlengte gevangen. In totaal zijn 4 vissoorten gevangen. Op basis van biomassa wordt het visbestand gedomineerd door karpers (8% van totale biomassa). De meest voorkomende vissoort is de blankvoorn (6% van totale aantallen). Ten opzichte van de laatste bemonstering (22) is het visbestand beduidend groter. Vooral karper is meer abundant aanwezig. Van diverse soorten is natuurlijke rekrutering vastgesteld. Opmerkelijk aan de visstand is de afwezigheid van grote brasem (> 4 cm), mogelijk als gevolg van concurrentie met karper of vanwege hogere zoutgehaltes. Ondanks de lage abundantie van blankvoorn is de Scheldemeander te Kerkhove het best te typeren als een combinatie van het blankvoorn-brasemviswatertype en het snoek-blankvoornviswatertype. Karakteristieke soorten zijn blankvoorn (aantallen) en karper (biomassa). De belangrijkste predator is de snoek. In het zuidelijke deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied I natuur) is het visbestand geschat op 3.629,8 kg/ha en 3.46 stuks/ha. De fuikvangsten zijn beperkt tot 4 kg en 3 exemplaren per fuiknacht. De vangsten met het elektrovisapparaat bedroegen 8,3 kg en bijna 44 exemplaren per meter oeverlengte. Op basis van biomassa wordt het visbestand gedomineerd door brasem (48%) en karper (44%). Brasem is hierbij de meest voorkomende vis in de coupure (42%). Opvallend aan de visstand is het vrijwel ontbreken van vissen in de lengteklasse van tot 4 cm. Op basis van de visstand en de karakteristieken van de meander valt deze het best te typeren als een brasemsnoekbaarsviswatertype. In het middelste deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied II visserij) is een visbestand van.6 kg/ha en 3.64 stuks/ha aangetroffen. De fuikvangsten hebben een omvang van,4 kg en bijna 9 exemplaren per fuiknacht. In de oeverzone werd bijna 7 kg en 87 exemplaren per meter oeverlengte gevangen (elektrovisserij). Op basis van biomassa wordt het bestand grotendeels gevormd door de grotere lengteklassen van karper (49%) en brasem (39%). De van deze grote brasems was niet optimaal, dit kan het gevolg zijn van het uitzetten van extra karpers (het is niet bekend of dit het geval is). Op basis van aantallen zijn het de kleine vissoorten bittervoorn en vetje die een groot deel van de visstand vormen (beide circa 3%). Van de soorten baars, blankvoorn, brasem, pos en rietvoorn is natuurlijke rekrutering vastgesteld, met wisselend succes. Het tweede deelgebied van de Coupure van Waarmaarde kan getypeerd worden als een blankvoorn-brasemviswatertype. In het noordelijke deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied III natuur) is in de oeverzone een visbestand van 6,8 kg/ha en stuks/ha aangetroffen. De fuikvangsten hebben een omvang van 2,8 kg en slechts,4 exemplaren per fuiknacht. De vangsten in de oeverzone (elektrovisserij) bedragen,4 kg en bijna 8 exemplaren per meter oeverlengte. Op basis van biomassa bestaat de bezetting voornamelijk uit karper (6%). De meest voorkomende vissoorten zijn de zeelt (4%) en rietvoorn (27%). Deze plantminnende soorten passen goed bij de sterke submerse begroeiing van de meander, waarbij periodiek lage zuurstofconcentraties kunnen optreden. Kenmerkend aan de visstand is dat deze optimaal is aangepast aan ondiepe, dichtbegroeide wateren, overeenkomend met de rietvoorn-snoek visgemeenschap.

4 De visstand in de Coupure van Outrijve is geschat op 76 kg/ha en stuks/ha. Door de beperkte waterdiepte kon er niet met schietfuiken gevist worden. De vangsten in de oeverzone (elektrovisserij) hadden een omvang van bijna 7 kg en.3 exemplaren per meter oeverlengte. De totale visbiomassa bestaat voor % uit karper. De meest voorkomende vissoort is de blankvoorn (6%). Opvallend is een groot broedbestand van deze soort, duidend op een succesvolle voortplanting dit jaar. Het brasembestand is zeer klein van omvang. Karakteristiek voor de visstand te Outrijve zijn de blankvoorn (aantallen) en karper (biomassa). De belangrijkste predator is de snoek. De visgemeenschap komt, ondanks de lage abundantie van brasem, het best overeen met het blankvoorn-brasem en het snoek-blankvoornviswatertype.

5 INHOUDSOPGAVE INLEIDING.... Aanleiding....2 Doel....3 Leeswijzer... 2 MATERIAAL EN METHODE Onderzoeksgebied Bemonsteringsperiode Vangtuigen en wijze van bemonsteren Verwerking van veldgegevens Berekening omvang visbestand Lengte-gewicht relatie en Predator-Prooi verhouding Presentatie gegevens RESULTATEN SCHELDEMEANDER TE KERKHOVE Algemene opmerkingen Soortensamenstelling Elektro- en fuikenvisserij Bestandschattingen Lengtesamenstelling Lengtegewicht relatie en Predator-prooi verhouding RESULTATEN COUPURE VAN WAARMAARDE Algemene opmerkingen Soortensamenstelling Elektro- en fuikenvisserij Bestandschattingen Lengtesamenstelling Lengtegewicht relatie en Predator-prooi verhouding... 4 RESULTATEN COUPURE VAN OUTRIJVE.... Algemene opmerkingen....2 Soortensamenstelling....3 Elektro- en fuikenvisserij....4 Bestandschattingen Lengtesamenstelling Lengtegewicht relatie en Predator-prooi verhouding DISCUSSIE Uitvoering bemonstering Soortensamenstelling Omvang van het visbestand Viswatertypering Predatie, onttrekking en herbepotingen CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Conclusies Aanbevelingen LITERATUUR... 27

6 BIJLAGEN BIJLAGE SOORTENLIJST ZOETE WATEREN EN INDELING (FAME) BIJLAGE 2 COÖRDINATEN BEMONSTERDE TRAJECTEN BIJLAGE 3 LIGGING BEMONSTERDE TRAJECTEN BIJLAGE 4 VANGSTGEGEVENS SCHIETFUIKEN EN ELEKTROVISSERIJ BIJLAGE LENGTEFREQUENTIEVERDELINGEN BIJLAGE 6 CONDITIEDIAGRAMMEN BIJLAGE 7 LENGTEGEWICHT RELATIE BIJLAGE 8 RUWE VANGSTGEGEVENS

7 INLEIDING. Aanleiding In het Vlaamse Gewest bevinden zich in elke provincie diverse stilstaande wateren waarop de riviervisserijwetgeving van toepassing. Deze stilstaande wateren hebben een belangrijke functie voor de openbare visserij. Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) is verantwoordelijk voor het visstandbeheer in deze wateren. In het kader van een Natuurinrichtingsproject, gecoördineerd door het ANB, zijn de openbare Scheldemeanders de afgelopen jaren heringericht. Doel hiervan was dat de Scheldemeanders hun structurerende rol voor natuurontwikkeling en landschapsopbouw opnemen. In het kader van het visstandbeheer en het uitgevoerde Natuurinrichtingsproject wenst het ANB door middel van een visstandonderzoek inzicht te krijgen in de visstand en de effecten van de uitgevoerde maatregelen op de visstand. Het ANB heeft AquaTerra-KuiperBurger B.V. (ATKB) opdracht gegeven voor het uitvoeren van het visstandonderzoek op enkele openbare Scheldemeanders te West Vlaanderen.2 Doel Het doel van het onderzoek is drieledig en bestaat uit: a) het maken van een schatting van de vissoortensamenstelling en van de visbiomassa; b) het bepalen van het viswatertype op basis van de aanwezige visstand; c) het formuleren van aanbevelingen naar het beheer, de inrichting en de visuitzettingen..3 Leeswijzer Na deze inleiding worden in hoofdstuk 2 de toegepaste materialen en methoden gepresenteerd. In hoofdstuk 3 volgen de resultaten van het onderzoek, die in hoofdstuk 4 besproken worden. Hoofdstuk geeft de conclusies en aanbevelingen van het onderzoek weer, gevolgd door de literatuurlijst. Het rapport sluit af met de bijlagen, behorende bij hoofdstuk 3. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. van 27

8 2 MATERIAAL EN METHODE 2. Onderzoeksgebied Het onderzoeksgebied betreft de openbare Scheldemeanders te Kerkhove, de Coupure van Waarmaarde en de Coupure van Outrijve. De Scheldemeander te Kerkhove heeft een oppervlakte van 2 hectare. De diepte varieert van circa tot 3 meter. De oevers van de meander zijn voor een groot deel onbeschoeid. Langs de oever wordt plaatselijk liesgras, kleine lisdodde en riet aangetroffen. Submerse vegetatie was tijdens de bemonstering beperkt aanwezig (voornamelijk in oeverzone) in de vorm van sterrenkroos en grof hoornblad. De sliblaag op de waterbodem heeft een dikte tot circa,2 meter. In het kader van het Natuurinrichtingsproject zijn enkele oevers van de meander te Kerkhove afgeschuind. Op de oorspronkelijke steile oevers van de meander waren er beperkte ontwikkelingsmogelijkheden voor vegetatie als riet of andere planten. Door de oevers af te schuinen wordt de ontwikkeling van emerse vegetatie gestimuleerd. Naast deze maatregel is eveneens een bufferstrook aangelegd rondom de meander. Door deze bufferstroken dient de instroom van nutriënten en eventuele bestrijdingsmiddelen tegengegaan te worden. Voor de visserij zijn er enkele hengelplaatsen ingericht (ref. 4). De Coupure van Waarmaarde heeft een totaal oppervlak van 3,6 hectare. Binnen de meander zijn drie delen te onderscheiden, waarvan de middelste het streefdoel visserij heeft en de overige twee het streefdoel natuur. Het zuidelijke deel van de coupure heeft een waterdiepte tot circa,8 meter. Het doorzicht in dit deel is zeer beperkt en reikt tot minder dan, meter. Behalve gele plomp werd geen andere vegetatie aangetroffen. Recentelijk is de meanderkop in dit deel van de Coupure van Waarmaarde afgegraven (ref. 4). Het middelste deel van de coupure (streefdoel visserij) heeft eveneens een waterdiepte tot circa,8 meter en een zeer beperkt doorzicht (<, meter). Langs de oevers van dit deel van de meander bevindt zich enig riet. In het kader van het Natuurinrichtingsproject is een aarden dam opgeworpen tussen het zuidelijk deel en het middelste deel van de meander (ref. 4). In het verleden bevond zich een net tussen beide delen, dat niet altijd even effectief was. Rondom dit deel van de meander zijn diverse hengelplaatsen aangelegd. Het meest noordelijke deel van de coupure (streefdoel natuur) is, in tegenstelling tot de overige delen, volledig begroeid met submerse vegetatie (punt kroos, smalle waterpest, grof hoornblad, draadwier). Daarnaast is de oeverzone begroeid met liesgras, lisdodde, riet en egelskop. In dit deel van de Coupure van Waarmaarde zijn delen van de oevers afgeschuind en hebben baggerwerkzaamheden plaatsgevonden. Over de volle lengte van de meander is een bufferstrook aangelegd (ref. 4). De Coupure van Outrijve heeft een oppervlakte van 3,3 hectare. De meander wordt gekenmerkt door een beperkte waterdiepte (tot,6 meter), waarbij een sliblaag van circa, tot, meter aanwezig is. Het doorzicht was tijdens de bemonstering beperkt tot minder dan, meter. Afbeelding 2. Enkele impressies van de meanders (Coupure van Waarmaarde(l) en de Scheldemeander te Kerkhove(r)). Blz. 2 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

9 2.2 Bemonsteringsperiode De bemonstering van de openbare Scheldemeanders heeft plaatsgevonden in week 46 (4 t/m 7 november 2). De bemonstering met zegen en elektrovisapparaat heeft overdag plaatsgevonden. Het zetten en lichten van de fuiken heeft eveneens overdag plaatsgevonden. 2.3 Vangtuigen en wijze van bemonsteren Tijdens het huidige onderzoek zijn de vangtuigen fuik, elektrovisapparaat en zegen ingezet. De eerste twee vangtuigen zijn ingezet volgens de richtlijnen uit het bestek en dienen een overzicht te geven van de vangsten per eenheid van inspanning. De zegen is ingezet conform de richtlijnen uit het Handboek Hydrobiologie (ref. ) en dient in het bijzonder inzicht te geven in de biomassa van het visbestand. De uitvoering is hierbij gebaseerd op de Bevist-Oppervlak-Methode (BOM). Deze methode houdt in dat een bepaald oppervlak op gestandaardiseerde wijze wordt bevist met een vangtuig waarvan het vangstrendement bekend is. Aan de hand van de vangst, het beviste oppervlak en het vangstrendement wordt een schatting gemaakt van de omvang en samenstelling van de visstand. De vangstgegevens van de zegen worden met die van de elektrovisserij gecombineerd tot een bestandschatting van het gehele water. In navolgende tekst wordt ingegaan op de verschillende toegepaste vangtuigen en methoden. Fuikenvisserij Fuiken zijn cilindervormige, taps toelopende netten met steeds kleiner wordende doorzwemopeningen en maaswijdten. Fuiken hebben één of meerdere kelen, waardoor een vis die eenmaal de fuik is ingezwommen er vrijwel niet meer uit kan en steeds verder achter in de fuik terecht komt. Fuiken zijn passieve vistuigen. De vangst is hierbij afhankelijk van de activiteit van de vis. Het minimumformaat van de gevangen vis wordt bepaald door de toegepaste maaswijdte. Met passieve vistuigen kan wel een beeld worden verkregen van de aanwezige soorten, maar niet van de hoeveelheid vis (omvang visbestand) en is daardoor niet geschikt voor een bestandsopname. Tijdens dit onderzoek zijn stellen schietfuiken toegepast. Op de meander te Kerkhove zijn 2 stel fuiken geplaatst, in de meander te Waarmaarde 4 stel (elk deel en in het noordelijk deel 2 stel). Op de meander te Outrijve was de waterdiepte te beperkt om fuiken te plaatsen. Eén stel bestaat uit 2 fuiken met geleidingsnet. De lengte van een individuele fuik is 7 meter met tussen de fuiken een geleidingsnet van meter. De fuiken hebben een maaswijdte van 24 mm afnemend tot 8 mm (gestrekte maas). De fuiken hebben 2x24 uur gestaan. Elektrovisserij Tijdens elektrovisserij wordt met een aggregaat een stroomveld in het water aangebracht. Een elektrisch schepnet fungeert hierbij als positieve pool (anode), een kabel als negatieve pool (kathode). De vis in de omgeving van de positieve pool wordt verdoofd en opgeschept. Bij het bemonsteren van enkel de oeverzone is het rendement vastgesteld op 3% voor snoek en 2% voor de overige soorten (ref. ). Op de meanders te Kerkhove en Outrijve zijn twee trajecten bemonsterd, in de meander te Waarmaarde drie trajecten. De trajecten hebben elk een lengte van 2 meter. Zegenvisserij De zegen is een staand net dat bestaat uit een grote zak met aan beide zijden een lange vleugel. Meervormige wateren kunnen met de zegen bemonsterd worden door middel van het rondvissen van de zegen. De zegen wordt hierbij vanaf de oever met een boot uitgevaren en in een hele of halve cirkel uitgevaren (afhankelijk of zegen op de kant of in boot wordt binnengehaald). Vervolgens wordt de zegen naar de oever of boot toe binnengehaald. De vis wordt bij het binnenhalen van de zegen omsloten en naar de zak van de zegen geleidt. Het rendement voor deze manier van vissen is vastgesteld op 8% voor alle vissoorten en lengteklassen. In meervormige wateren worden langere (en indien nodig dieper vissende) zegens toegepast (minimaal 7 meter, tot meer dan 4 meter), met een vissende diepte van 2, tot 7 meter. Indien bij het rondvissen een zegen kleiner dan 7 meter wordt toegepast wordt de kans op het ontsnappen van grotere vissen aanzienlijk. De maaswijdte van de zegens is 4 mm gestrekte maas in de vleugels, afnemend tot 2 mm in de zak. De tijdens dit onderzoek toegepaste zegen had een lengte van 7 meter. De zegen is handmatig binnengehaald. Het bevist oppervlak is bij het rondvissen van de zegen bepaald door tijdens het uitvaren van de zegen met de GPS een tracklog op te nemen. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 3 van 27

10 Deze tracklogs zijn op kantoor vervolgens ingelezen in GIS waarna het bevist oppervlak en locatie nauwkeurig bepaald is. In het noordelijk deel van de Coupure van Waarmaarde was zegenvisserij niet mogelijk als gevolg van de volledige bedekking met submerse vegetatie. In dit deel is een extra fuik gezet. 2.4 Verwerking van veldgegevens De gevangen vissen zijn gesorteerd in soort- en lengtegroepen, gemeten (cm totaallengte met een nauwkeurigheid van ±, cm) en geteld. Grote vangsten zijn eerst in functionele soort- en lengtegroepen gesorteerd, waarna op basis van gewicht een monster is genomen. De bemonsterde vissen zijn vervolgens gesorteerd, gemeten en geteld. Tijdens de sortering en bemonstering van de vangst is er gelet op eventuele bijzondere of zeldzame vissen. Van maximaal 4 vissen per soort is het individuele gewicht vastgesteld voor het bepalen van de lengtegewichtrelatie en de. Na de verwerking van de vangst zijn de vissen zo snel mogelijk teruggezet op de vangstlocatie Berekening omvang visbestand De vangsten zijn ingevoerd in het databeheerprogramma Piscaria. Piscaria is een programma ontwikkeld voor het beheer en de opslag van gegevens van visstandbemonsteringen (ref. ). Piscaria bevat standaard lengtegewicht relaties van alle vissoorten voor het omrekenen van aantallen vissen naar biomassa. Bij een minimum aantal gewogen vissoorten van 4 individuele vissen per soort is echter gerekend met de specifieke lengtegewicht relatie van de betreffende meander. De bestanden zijn conform de beschrijving in het Handboek Hydrobiologie op de volgende wijze berekend;. de vangst van de afzonderlijke trajecten (zegen- en elektrovisserij) is gedeeld door het rendement van het vangtuig en de toegepaste methode; 2. de voor het rendement gecorrigeerde vangst van alle trajecten is gesommeerd; 3. deze som is gedeeld door het beviste oppervlak, resulterend in een bestandschatting voor een afgebakend gebied. Door middel van een naar oppervlakte gewogen gemiddelde van de deelgebieden wordt een bestandschatting van het gehele water verkregen. De fuikvangsten zijn niet meegenomen in de berekening van de omvang van het visbestand. De vangstresultaten van dit vangtuig zijn, samen met die van de elektrovisserij gepresenteerd per eenheid van inspanning (respectievelijk de vangst per fuiknacht en de vangst per eenheid van inspanning) Lengte-gewicht relatie en Met de individuele stuks gewichten is per soort een lengte-gewicht relatie opgesteld. Daarnaast zijn de individuele gewichten gebruikt voor een vergelijking met het standaardgewicht voor de specifieke soort (ref. ). Op deze wijze is een indicatie van de van de vis verkregen. Een van,9-, wordt als normaal beschouwd. Een afwijking van,-,2 geeft een matige (,8-,9) of goede (,-,2) aan. Een afwijking van meer dan,2 geeft een slechte (<,8) of een zeer goede (>,2) aan Predator-Prooi verhouding Op basis van de verkregen bestandschatting is de verhouding roofvis/witvis berekend (predator-prooi verhouding). In een water met een evenwichtig opgebouwde visstand is de productie van planktivore vissen en de consumptie hiervan door roofvissen in evenwicht. De predator-prooi verhouding (op gewichtbasis) geeft aan of er sprake is van een evenwicht. Het blijkt dat er slechts sprake is van een evenwicht bij een predator-prooi verhouding van : tot :2, (gebaseerd op de biomassa van de totale bestanden) (ref. 3). Voor een realistische inschatting van de predatie van prooivis wordt gebruik gemaakt van de predator-prooivis (< cm) verhouding Presentatie gegevens Voor de presentatie van de bestandschattingen zijn de gevangen vissoorten ingedeeld in verschillende stromingsgilden (zie bijlage ). Deze indeling is afgeleid van het Fish-based Assessment Method for the Ecological status of European rivers (FAME) concept. Voor een uitgebreide toelichting op deze indeling wordt verwezen naar ref. 2. Blz. 4 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

11 Naast de verschillende stromingsgilden zijn de vangsten eveneens gesommeerd in ecologische lengteklassen. Deze indeling is voornamelijk gebaseerd op voedselvoorkeur. Alle eurytope vis tot cm wordt verondersteld planktivoor te zijn. Pos is facultatief planktivoor. In de periode april-mei (circa /3 deel van het groeiseizoen) blijkt pos op zoöplankton te foerageren (ref. 4). Voor snoek is de indeling gebaseerd op de voorkeur voor een bepaald habitat. Snoek met een lengte tot 4 cm heeft een sterke voorkeur voor een schuilplaats tussen (oever)vegetatie. Vanaf een lengte van cm verkiest de snoek het ruimere water als habitat. De snoeken in de lengteklasse van 4 tot cm bevinden zich in de overgangsfase tussen beide type habitat. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. van 27

12 3 RESULTATEN SCHELDEMEANDER TE KERKHOVE 3. Algemene opmerkingen Over het algemeen kon de bemonstering van de Scheldemeander te Kerhove goed uitgevoerd worden. Op de bodem van de meander ligt plaatselijk vrij veel hout, hier werd tijdens de eerste zegentrek enige hinder van ondervonden. Mogelijk is hierdoor het visbestand enigszins onderschat. 3.2 Soortensamenstelling In totaal zijn tijdens de bemonstering van de Scheldemeander te Kerkhove 4 verschillende vissoorten aangetroffen. Van deze vissoorten behoren er tot het eurytope stromingsgilde (baars, brasem, blankvoorn, giebel, karper, kolblei, paling, pos, snoekbaars en snoek) en zijn er daarnaast 4 limnofiel (bittervoorn, rietvoorn, vetje en zeelt). 3.3 Elektro- en fuikenvisserij In tabel 3. worden de resultaten van de elektro- en fuikenvisserij op de meander te Kerkhove weergegeven per eenheid van inspanning. In bijlage 4 worden de ruwe vangstgegevens weergegeven, evenals de vangsten per lengteklasse. Tabel 3.. Vangstgegevens elektrovisserij en fuikenvisserij meander te Kerkhove. Vangst (fuiknacht of meter oeverlengte) Fuikenvisserij Elektrovisserij Vissoort kg aantal kg aantal Aal/Paling,6,3,, Baars,,,43 2,7 Bittervoorn - -, 3,4 Blankvoorn,4,4 7,2 4,4 Brasem,3 2,,78 8,2 Giebel - - 4,68 4, Karper - - 6,93 2, Kolblei - -,,3 Pos,3,8,,3 Rietvoorn/Ruisvoorn - -,28 8, Snoek - -,23, Snoekbaars,, - - Spiegelkarper - - 3,3, Zeelt,6,4 - - Totaal,2 8, 34,63 63,3 Tijdens de fuikenvisserij werden beperkte vangsten behaald van,2 kg en slechts 8 vissen per fuiknacht. De biomassa van de fuikvangsten werd grotendeels gevormd door paling en zeelt (beide 46%). Op basis van aantallen hebben de soorten baars, paling, blankvoorn, pos en brasem een aandeel van 4% tot 2% in de totale fuikvangsten. De vangsten van de elektrovisserij bedragen bijna 3 kg per meter oeverlengte, overeenkomend met meer dan 6 exemplaren per meter oeverlengte. Op basis van biomassa zijn het de soorten karper (9%) en blankvoorn (9%) die een groot aandeel in de totale vangst hebben. De meest voorkomende vissoorten in de oeverzone zijn blankvoorn en brasem. Deze soorten hebben een aandeel van respectievelijk 66% en 8% in de totale vangst. Blz. 6 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

13 3.4 Bestandschattingen In tabel 3.2 en tabel 3.3 worden de bestandschattingen van de meander te Kerkhove weergegeven op basis van biomassa en aantallen per hectare. Tabel 3.2. Bestandschatting meander te Kerkhove2(kg/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling 2, - - -,8 9,3 Baars,6,7 3,,9 - - Blankvoorn 266,8 24, 84,8 7,9 - - Brasem 33,9 23, 3,6 4,2 3, - Giebel 7, ,9 94,9 72,6 Karper 62, ,7 Kolblei,6 -,, - - Pos,9,, Snoekbaars, - -, - - Spiegelkarper 29, ,2 Limnofiel Bittervoorn,,, Rietvoorn/Ruisvoorn,6,6 7,2 2,8 - - Vetje, -, Subtotaal.27,4 8, 2,8 7,3 98,7 84,8 ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek 32,6-2,6 4,8-2, Totaal.34,, = <, kg/ha; - = niet aangetroffen Tabel 3.3. Bestandschatting meander te Kerkhove 2 (aantal/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling Baars Blankvoorn Brasem Giebel Karper Kolblei Pos Snoekbaars Spiegelkarper Limnofiel Bittervoorn Rietvoorn/Ruisvoorn Vetje Subtotaal ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek Totaal = <, stuks/ha; - = niet aangetroffen Het visbestand in de meander te Kerkhove is geraamd op.34 kg/ha en stuks/ha. Zowel in biomassa als in aantallen is het visbestand hiermee aanzienlijk van omvang. Op basis van biomassa wordt het visbestand gedomineerd door karper (schub- en spiegelkarper). Deze vissoort heeft een aandeel van 8% in de totale visbiomassa. Alle karpers vallen in de lengteklasse groter dan 4 cm. Andere vissoorten met een relatief groot aandeel in de totale visbiomassa zijn blankvoorn (2%) en giebel (3%). Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 7 van 27

14 De meest voorkomende vissoort in de meander te Kerkhove is de blankvoorn. Deze vissoort vormt op basis van aantallen ruim 6% van het visbestand, voornamelijk exemplaren met een lengte tot cm. Opvallend hierbij is dat het bestand van meerzomerige vis groter is dan het broedbestand. Andere vissoorten met enig relevant aandeel in het visbestand zijn brasem (9%) en baars (9%). Van deze vissoorten is voornamelijk broed gevangen, hoewel grotere lengteklassen ook voorkomen. Opvallend aan het brasembestand is de afwezigheid van exemplaren groter dan 4 cm. 3. Lengtesamenstelling In bijlage zijn de lengtefrequentieverdelingen van de gevangen vissoorten gepresenteerd. Voor de meeste vissoorten geldt dat het aantal verschillende jaarklassen beperkt is. Het baars- en brasembestand bestaat voornamelijk uit broed. Ook bij blankvoorn is duidelijk het broedbestand zichtbaar. Opvallend aan de lengtesamenstelling van deze soort is het omvangrijke bestand van meerzomerige vissen met een lengte tussen en 7 cm. Binnen deze lengteklasse is er een overlap van verschillende jaarklassen. Van de soorten giebel, karper, paling en zeelt zijn met name grotere lengteklassen gevangen. Ook van snoek zijn enkele grotere exemplaren gevangen met lengtes van circa 8 cm. Van deze soort zijn echter ook kleinere exemplaren gevangen met een lengte tot 4 cm. Het posbestand wordt gekenmerkt door exemplaren over een brede lengterange (6 tot en met 3 cm). Meerdere jaarklassen zijn aanwezig, waarbij doorgroei naar grotere lengtes mogelijk is. Afbeelding 3. Pos. 3.6 Lengtegewicht relatie en In bijlage 6 worden de diagrammen van de gevangen vissoorten gepresenteerd. In bijlage 7 worden de bijbehorende lengtegewicht relaties weergegeven. Vrijwel alle vissoorten die in de meander te Kerkhove zijn aangetroffen verkeren in een normale. Enkel bij grotere exemplaren van giebel en in mindere mate van karper is te zien dat de duidelijk beter is (goed). 3.7 Predator-prooi verhouding De belangrijkste predators in de meander te Kerkhove zijn de snoek en in mindere mate snoekbaars en baars. Op basis van de biomassa van deze soorten (exemplaren > cm) en het totale prooivisbestand (exemplaren < cm) is de predator-prooiverhouding berekend op :7,. Blz. 8 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

15 4 RESULTATEN COUPURE VAN WAARMAARDE 4. Algemene opmerkingen De bemonstering van de Coupure van Waarmaarde is voorspoedig verlopen. De elektro- en zegenvisserij kon zonder hinder uitgevoerd worden. In het noordelijk deel van de meander kon, zoals eerder vermeld, niet met de zegen gevist worden als gevolg van de hoge bedekking met submerse vegetatie. Om dit enigszins te compenseren is een extra fuik ingezet in dit deelgebied. Hierdoor is een biomassabepaling in dit deel van de meander niet mogelijk, maar wordt wel een indruk verkregen van het aanwezige visbestand. 4.2 Soortensamenstelling In totaal zijn in de Coupure van Waarmaarde 4 vissoorten aangetroffen, exclusief hybride (een kruising tussen twee karperachtigen). Van deze soorten behoren er 9 tot het eurytope stromingsgilde (baars, brasem, blankvoorn, karper, kolblei, paling, pos, snoekbaars en snoek), zijn er 4 limnofiel (bittervoorn, rietvoorn, vetje en zeelt) en wordt er één tot de exoten gerekend (roofblei). In het eerste deelgebied (natuur) zijn in totaal 2 vissoorten gevangen. Dit zijn de soorten baars, bittervoorn, brasem, blankvoorn, karper, paling, pos, roofblei, rietvoorn, snoekbaars, snoek en zeelt. In het tweede deelgebied (visserij) zijn in totaal 3 soorten aangetroffen. Dit zijn de soorten baars, bittervoorn, brasem, blankvoorn, karper, kolblei, paling, pos, roofblei, rietvoorn, snoek, vetje en zeelt. In het derde deelgebied (natuur) zijn slechts vissoorten gevangen, namelijk karper, paling, rietvoorn, snoek en zeelt. Afbeelding 4. Grote roofblei, gevangen in het tweede deelgebied te Waarmaarde. 4.3 Elektro- en fuikenvisserij In en tabel 4.2 worden de resultaten van de elektro- en fuikenvisserij op de Coupure van Waarmaarde weergegeven per eenheid van inspanning. In bijlage 4 worden de ruwe vangstgegevens weergegeven, evenals de resultaten per lengteklasse. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 9 van 27

16 Tabel 4.. Vangstgegevens fuikenvisserij Coupure van Waarmaarde. Fuikenvisserij (vangst per fuiknacht) Waarmaarde I Waarmaarde II Waarmaarde III Vissoort kg aantal kg aantal kg aantal Aal/Paling,3 2,,7,,4, Baars,,3,3, - - Bittervoorn - -,3 2, - - Blankvoorn,,,2,6 - - Brasem, 4,3,2 6,4 - - Hybride - -,,2 - - Karper,8,3 - -,,3 Pos,3 4,3, 24,7 - - Rietvoorn/Ruisvoorn - -,8 32,6,, Snoek,43, Spiegelkarper ,23, Vetje - -, 3, - - Totaal 4, 3,,43 8,8 2,8,4 De fuikvangsten verschillen tussen de verschillende deelgebieden van,4 tot 4, kg per fuiknacht. Soorten met een relatief groot aandeel in de totale biomassa zijn paling, karper en snoek. Op basis van aantallen variëren de vangsten sterk, waarbij deze uiteenlopen van,4 tot bijna 9 stuks per fuiknacht. De meeste vis is in het tweede deelgebied gevangen, waar vooral de soorten rietvoorn, pos, bittervoorn en blankvoorn werden gevangen. Tabel 4.2. Vangstgegevens elektrovisserij Coupure van Waarmaarde. Elektrovisserij (vangst per meter) Waarmaarde I Waarmaarde II Waarmaarde III Vissoort kg aantal kg aantal kg aantal Aal/Paling 3,6 6,,6 2,,, Baars, 6,, 8,9 - - Bittervoorn, 2,,3 284,4 - - Blankvoorn, 6,,3 37,2 - - Brasem, 4,,3 28,4 - - Karper 3,7,,, 2,9, Kolblei - -,, - - Pos, 3,, 4,7 - - Rietvoorn/Ruisvoorn,,,3 82,6, 4, Snoek,4,,,,7 3, Vetje - -, 27,2 - - Zeelt,4,, 2,, 9, Totaal 8,3 43, 6,9 87,,4 7, Op basis van biomassa liggen de vangsten in de verschillende deelgebieden in dezelfde orde van grootte (,4 tot 8,3 kg per meter). Soorten met een relatief groot aandeel in de totale vangst zijn paling, karper en snoek. In het tweede deelgebied heeft daarnaast de blankvoorn een relatief groot aandeel in de vangst. Op basis van aantallen variëren de vangsten van circa 8 tot 87 vissen per meter oeverlengte. Vooral in het tweede deelgebied zit relatief veel vis, waarbij vooral de soorten bittervoorn, vetje, blankvoorn, rietvoorn en baars relatief vaak gevangen zijn. Blz. van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

17 4.4 Bestandschattingen In en tabel 4.4 worden de bestandschattingen van deelgebied I (natuur) weergegeven op basis van biomassa en aantallen per hectare. Tabel 4.3. Bestandschatting Coupure van Waarmaarde deelgebied I 2(kg/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling 2, ,4 Baars 4,3,9 2, Blankvoorn,,9, Brasem.729,9,4 -, ,2 Karper., ,8 Pos,,7, Snoekbaars 2, ,7 Spiegelkarper 98, ,3 Limnofiel Bittervoorn, -, Rietvoorn/Ruisvoorn,, Zeelt 4,9 -,2-4,7 - Exoot Roofblei 43, ,6 Subtotaal 3.6,2 4, 3,3,3 4,7 3.34, ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek 73,6 -,6-7, 64, Totaal 3.629,8, = <, kg/ha; - = niet aangetroffen Tabel 4.4. Bestandschatting Coupure van Waarmaarde deelgebied I 2 (aantal/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling Baars Blankvoorn Brasem Karper Pos Snoekbaars Spiegelkarper Limnofiel Bittervoorn Rietvoorn/Ruisvoorn Zeelt Exoot Roofblei Subtotaal ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek Totaal 3.46 = <, stuks/ha; - = niet aangetroffen Het visbestand in het eerste deelgebied van de Coupure van Waarmaarde is geschat op 3.629,8 kg/ha en 3.46 stuks/ha. Vooral op basis van biomassa is dit een aanzienlijk bestand. De soorten die verantwoordelijk zijn voor deze omvangrijke biomassa zijn brasem en karper. Deze soorten hebben een aandeel van respectievelijk 48% en 44%. Ook op basis van aantallen heeft brasem een groot aandeel in de totale bestandschatting (42%). Opvallend hierbij is dat dit voornamelijk exemplaren groter dan 4 cm zijn. Van de soorten baars, blankvoorn, pos en in mindere mate brasem is enig broed gevangen. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. van 27

18 In tabel 4. en tabel 4.6 worden de bestandschattingen van deelgebied II (visserij) weergegeven op basis van biomassa en aantallen per hectare. Tabel 4.. Bestandschatting Coupure van Waarmaarde deelgebied II 2(kg/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling 3, , Baars,7 4,2, Blankvoorn 46,2,6 4,6 2,9 - - Brasem 627,,,,3 26,7 8, Karper 467, , Kolblei, - -, - - Pos,3,, Spiegelkarper 34, ,8 Limnofiel Bittervoorn,8 -, Rietvoorn/Ruisvoorn,3 8, 2, Vetje,6 -, Zeelt,9 -,8, - - Exoot Roofblei 24, ,7 Subtotaal.7,, 78,7,4 26,7.44, ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek 4, , Totaal.6,, = <, kg/ha; - = niet aangetroffen Tabel 4.6. Bestandschatting Coupure van Waarmaarde deelgebied II 2 (aantal/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling Baars Blankvoorn Brasem Karper Kolblei Pos Spiegelkarper Bittervoorn Limnofiel Rietvoorn/Ruisvoorn Vetje Rheofiel Zeelt Exoot Roofblei Subtotaal ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek Totaal 3.64 = <, stuks/ha; - = niet aangetroffen In het tweede deelgebied van de Coupure van Waarmaarde is een visbestand van.6 kg/ha en 3.64 stuks/ha aangetroffen. Zowel in biomassa als in aantallen is dit een fors visbestand. Op basis van biomassa bestaat het visbestand met name uit karper (49%) en brasem (39%). Voor beide soorten geldt dat vooral de grotere lengteklassen leiden tot deze hoge biomassa. Op basis van aantallen zijn het de klein blijvende vissoorten bittervoorn en vetje die een groot deel van het visbestand vormen. Deze soorten hebben een aandeel van respectievelijk 3% en 3% in de bestandschatting. Van de soorten baars, rietvoorn en in mindere mate pos zijn in relatie tot de navolgende lengteklassen redelijke aantallen broed gevangen. Opvallend aan het brasembestand is de grote hoeveelheid meerzomerige vis met een lengte tot cm, in verhouding tot de overige lengteklassen. Blz. 2 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

19 In tabel 4.7 en tabel 4.8 worden de bestandschattingen van deelgebied III (natuur) weergegeven op basis van biomassa en aantallen per hectare. Omdat zegenvisserij niet mogelijk was in dit deelgebied is deze bestandschatting enkel van toepassing op de oeverzone. Tabel 4.7. Bestandschatting Coupure van Waarmaarde deelgebied III 2(kg/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling 8, ,7 Karper 96, , Limnofiel Rietvoorn/Ruisvoorn 2,8, 2,,8 - - Zeelt,,, Subtotaal 23,, 7,,8 -,2 ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek 37,8, 2, -, 24,6 Totaal 6,8, = <, kg/ha; - = niet aangetroffen Tabel 4.8. Bestandschatting Coupure van Waarmaarde deelgebied III 2 (aantal/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling Karper Limnofiel Rietvoorn/Ruisvoorn Zeelt Subtotaal ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek Totaal = <, stuks/ha; - = niet aangetroffen In de oeverzone van dit deelgebied is een visbestand van 6,8 kg/ha en stuks/ha aangetroffen. Hoewel de biomassa nog wordt gedomineerd door grote exemplaren van karper (6%), worden de aantallen vooral gevormd door de plantminnende soorten zeelt (4%) en rietvoorn (27%). Van deze soorten zijn vooral veel meerzomerige exemplaren met een lengte tot cm gevangen. Ook het snoekbestand in dit deel van de Coupure van Waarmaarde is vrij omvangrijk. Gezien de dichte begroeiing wordt geen hoog visbestand verwacht van grote brasems en karpers zoals in de andere delen. 4. Lengtesamenstelling In bijlage zijn de lengtefrequentieverdelingen van de gevangen vissoorten gepresenteerd. Deelgebied I Natuur Voor de meeste vissoorten in dit deelgebied geldt dat er een beperkt aantal lengteklassen is aangetroffen. Van de soorten brasem, karper, paling en in mindere mate snoek zijn vooral de grotere lengteklassen gevangen. Het baarsbestand bestaat voornamelijk uit broed, wat eveneens voor de pos geldt. Van de overige soorten zijn weinig exemplaren gevangen. Deelgebied II Visserij Voor de meeste vissoorten in het tweede deelgebied van de Coupure van Waarmaarde geldt dat het aantal aangetroffen exemplaren of lengteklassen beperkt is. Voor de soorten karper en paling geldt dat alleen grotere lengteklassen zijn gevangen. Ook van brasem zijn grotere lengteklassen gevangen, waarbij deze verspreidt liggen over een vrij brede range (3 tot bijna 6 cm). Van deze vissoort zijn echter ook kleinere exemplaren aangetroffen, meerzomerige vissen met een lengte tot circa cm. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 3 van 27

20 Deelgebied III Natuur In dit deelgebied zijn enkele grote karpers, palingen en snoeken gevangen. Van deze laatste soort zijn ook enkele kleine exemplaren gevangen (broed). Het bestand van zeelt wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van relatief kleine exemplaren (tot cm). De aangetroffen rietvoorns waren grotendeels tot cm. Afbeelding 4.2 Grote brasem. 4.6 Lengtegewicht relatie en In bijlage 6 worden de diagrammen van de gevangen vissoorten gepresenteerd. In bijlage 7 worden de bijbehorende lengtegewicht relaties weergegeven. Deelgebied I Natuur De vissoorten in dit deelgebied hebben allen een die als normaal beschouwd kan worden. Enkel de bittervoorns en spiegelkarpers lijken in een iets betere te verkeren. Deelgebied II Visserij In dit deelgebied is te zien dat de grotere blankvoorns, brasems en karpers een hebben die normaal tot matig is. De klein blijvende soorten bittervoorn en vetje hebben een goede. Voor de overige soorten en lengteklassen geldt veelal dat de normaal is. Deelgebied III Natuur In dit deelgebied zijn absoluut gezien een beperkt aantal vissen gevangen, waardoor de lengtegewicht relatie minder duidelijk is. Over het algemeen geldt dat de karpers een goede tot zeer goede bezitten, terwijl de palingen in matige zijn. Rietvoorn en zeelt lijken in een redelijk normale te zijn. 4.7 Predator-prooi verhouding De belangrijkste predator in de verschillende deelgebieden van de Coupure van Waarmaarde is de snoek. In het eerste deelgebied komt daarnaast eveneens de snoekbaars voor. De aangetroffen baarzen waren allen kleiner dan cm. Op basis van de biomassa van deze soorten (exemplaren > cm) en het totale prooivisbestand (exemplaren < cm) is de predator-prooi verhouding berekend. Deze verhoudingen zijn als volgt; - Deelgebied I Natuur: :, - Deelgebied II Visserij: :2,3 - Deelgebied III Natuur: :,2 Hiermee word regulatie van de kleine vis door de aanwezige roofvis in alle drie delen waarschijnlijk geacht, waarbij deze in het eerste en derde deelgebied het hoogst is. Blz. 4 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

21 RESULTATEN COUPURE VAN OUTRIJVE. Algemene opmerkingen Vanwege de zeer beperkte waterdiepte (diepste punt,6 meter) kon er niet met schietfuiken gevist worden op de Coupure van Outrijve. De bemonstering met de zegen en het elektrovisapparaat kon wel naar behoren uitgevoerd worden, waarbij deze voorspoedig verliep. Over het algemeen waren de vangsten van de verschillende trekken vergelijkbaar..2 Soortensamenstelling In totaal zijn er in de Coupure van Outrijve 4 vissoorten aangetroffen tijdens de bemonstering. Van deze vissoorten behoren er 7 tot het eurytope stromingsgilde (baars, brasem, blankvoorn, giebel, karper, paling en snoek. Verder zijn er 4 limnofielen gevangen (bittervoorn, rietvoorn, vetje en zeelt), rheofiel (winde) en 2 exoten (blauwband en zonnebaars)..3 Elektro- en fuikenvisserij In Tabel 3.tabel. worden de resultaten van de elektro op de Coupure van Outrijve weergegeven per eenheid van inspanning. Fuikenvisserij was vanwege de beperkte waterdiepte niet mogelijk. Tabel.. Vangstgegevens elektrovisserij Coupure van Outrijve. Vangst ( meter oeverlengte) Vissoort kg aantal Baars,9 6,8 Blauwband, 393,6 Bittervoorn,8 43, Blankvoorn 4,23 792, Giebel 2,43,6 Karper,3,3 Spiegelkarper,8, Aal/Paling,83, Rietvoorn/Ruisvoorn,3,3 Snoek, 2, Vetje, 4, Winde, 4, Zonnebaars,,3 Zeelt,8,3 Totaal 6,98 26, De vangsten in de oeverzone van de Coupure van Outrijve zijn met bijna 7 kg en.26 stuks per meter oeverlengte omvangrijk. Op basis van biomassa zijn het vooral de soorten karper (4%) en blankvoorn (2%) die een groot aandeel in de totale biomassa hebben. Het hoge aandeel van blankvoorn in de totale biomassa wordt veroorzaakt door de vangst van een groot aantal exemplaren. De blankvoorn (63%) is samen met de blauwband (3%) de meest voorkomende vis in de oevers van de Coupure van Outrijve. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. van 27

22 .4 Bestandschattingen In tabel.2 en tabel.3 worden de bestandschattingen van de Coupure van Outrijve weergegeven op basis van biomassa en aantallen per hectare. Tabel.2. Bestandschatting Coupure van Outrijve 2(kg/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling 27, , Baars 3,8 -,8 6,4 2,6 - Blankvoorn 66, 7,2 86, 9,9 - - Brasem,8 -,,7 - - Giebel 8,7, 3,7 43,9 32, - Karper 268, - -,4-266,7 Spiegelkarper 8,8 - -,2 6,7,9 Limnofiel Bittervoorn 2,,, Rietvoorn/Ruisvoorn,6 - -,6 - - Vetje, -, Zeelt 2, ,6 - Rheofiel Winde,, Exoot Blauwband 8,8, 7, Zonnebaars, -, Subtotaal 76,7 72,9, 73, 4, 4,7 ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek 43,3-4,7,6-32,9 Totaal 76,, = <, kg/ha; - = niet aangetroffen Tabel.3. Bestandschatting Coupure van Outrijve 2 (aantal/ha). Gilde Vissoort Totaal + > >4 Eurytoop Aal/Paling Baars Blankvoorn Brasem Giebel Karper Spiegelkarper Limnofiel Bittervoorn Rietvoorn/Ruisvoorn Vetje Zeelt Rheofiel Winde Exoot Blauwband Zonnebaars Subtotaal ecologische indeling voor snoek Totaal >4 Eurytoop Snoek Totaal = <, stuks/ha; - = niet aangetroffen Het visbestand in de Coupure van Outrijve is geschat op 76 kg/ha en stuks/ha. Het visbestand is hiermee behoorlijk omvangrijk. Op basis van biomassa wordt het visbestand gedomineerd door karper (schub- en spiegelkarper). Deze vissoort heeft een aandeel van % in de totale visbiomassa. Een andere vissoort met een aanzienlijk aandeel in de totale biomassa is blankvoorn (22%). Opvallend aan het visbestand is de geringe dichtheid aan brasem en de afwezigheid van grote brasems (> 4 cm). Blz. 6 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

23 De meest voorkomende vissoort in de Coupure van Outrijve is de blankvoorn. Deze vissoort heeft een aandeel van 6% in de bestandschatting. Vooral het broedbestand en het bestand van meerzomerige exemplaren kleiner dan cm zijn omvangrijk van omvang. Andere abundante soorten zijn de blauwband (29%) en bittervoorn (3%).. Lengtesamenstelling In bijlage zijn de lengtefrequentieverdelingen van de gevangen vissoorten gepresenteerd. De klein blijvende soorten blauwband en bittervoorn zijn over een brede lengterange aangetroffen. Dit duidt op de aanwezigheid van meerdere lengteklassen. Ook bij baars zijn meerdere lengteklassen aanwezig, waarbij opvalt dat er mogelijk geen broed is gevangen. Zeker is dit niet omdat eenzomerige baarzen potentie hebben om door te groeien tot 7 a 8 cm. Dit kan normaal alleen in uitzonderlijke omstandigheden, bijvoorbeeld in een nieuw gegraven water waar de visstand zich nog moet ontwikkelen. De baarzen groeien door tot lengtes van 3 cm in een redelijk omvangrijk bestand wat aantoont dat de omstandigheden voor deze soort gunstig zijn. Het blankvoornbestand wordt gekenmerkt door veel exemplaren met een lengte van circa tot 2 cm. Binnen deze lengterange is er een overlap van meerdere jaarklassen. De grootste blankvoorns hebben een lengte van circa 2 cm. De giebels die in deze coupure zijn gevangen hebben veelal een lengte van tot 3 cm. Echt grote exemplaren zijn niet gevangen. Het karperbestand bestaat voornamelijk uit exemplaren met een lengte van tot 7 cm, hoewel ook enkele kleine exemplaren zijn aangetroffen (2-2 cm). De snoeken die tijdens het onderzoek gevangen zijn variëren in lengte van circa 3 tot 8 cm. Van de overige vissoorten zijn een beperkt aantal exemplaren gevangen..6 Lengtegewicht relatie en In bijlage 6 worden de diagrammen van de gevangen vissoorten gepresenteerd. In bijlage 7 worden de bijbehorende lengtegewicht relaties weergegeven. De meeste vissoorten in de coupure hebben een normale tot goede. Bij de grotere karpers lijkt de iets lager te zijn, hoewel deze nog steeds normaal zijn. De blauwbandjes verkeren in slechte. De vraag kan gesteld worden of de referentie correct is, gezien de grote lengte die deze soorten bereiken..7 Predator-prooi verhouding De belangrijkste predators in de coupure zijn de snoek en baars. Op basis van de biomassa van deze soorten (exemplaren > cm) en het totale prooivisbestand (exemplaren < cm) is de predatorprooi verhouding berekend op :2, waarmee een regulatie van de prooivis door de aanwezige roofvis mogelijk is. Afbeelding. Zonnebaars, één van de exoten te Outrijve. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 7 van 27

24 6 DISCUSSIE 6. Uitvoering bemonstering De bemonstering van de openbare Scheldemeanders is uitgevoerd in de periode van 4 tot en met 7 november 2. Normaliter worden visstandbemonsteringen uitgevoerd in de periode van half juli tot eind oktober. Gedurende deze periode zijn vissoorten min of meer homogeen over een waterlichaam verspreidt. Afhankelijk van de weersomstandigheden kunnen vissen in oktober reeds beginnen te clusteren, waardoor winterconcentraties ontstaan. Tijdens de huidige bemonstering was de vis reeds geclusterd in winterconcentraties. Het gevolg hiervan is dat de vangsten met de zegen sterk wisselden per trek. Daarnaast bevonden soorten als blankvoorn zich grotendeels verscholen in de oeverzone. De clustering van vis kan leiden tot een minder nauwkeurige bestandschatting, waarbij het visbestand onderschat, dan wel overschat wordt. In de meander te Kerkhove is 9% van het open water met de zegen bemonsterd. In de oeverzone zijn twee trajecten van 2 meter bevist, 27% van het oppervlak. Op één locatie waar met de zegen is gevist lag veel hout (takken) op de bodem, waardoor de onderkant van de zegen mogelijk van de bodem is gekomen. Tijdens de andere trek was dit niet het geval, deze verliep goed. In de oeverzone werden enkele winterconcentraties aangetroffen. Deze bestonden voornamelijk uit blankvoorn. In de meander te Waarmaarde is in elk van de deelgebieden één traject in de oeverzone bevist. De inspanning is hiermee 27% (deelgebied I), 2% (deelgebied II) en % (deelgebied III). Het open water kon alleen van de eerste twee deelgebieden bemonsterd worden met de zegen. De bemonsteringsinspanning in deze deelgebieden bedroeg respectievelijk 6% (deelgebied I) en 3% (deelgebied II). In het derde deelgebied was zegenvisserij door de uitbundige submerse vegetatie niet mogelijk. Op basis van de fuikvangsten en de vangsten tijdens de elektrovisserij mag echter aangenomen worden dat een duidelijk beeld van de aanwezige visstand verkregen is. In de Scheldemeander te Outrijve is 8% van de oeverzone bemonsterd (twee trajecten van 2 meter) en is 2% van het open water bevist (zegen). 6.2 Soortensamenstelling In alle drie de Scheldemeander zijn in totaal 4 vissoorten aangetroffen tijdens de bemonstering. Voor kleine geïsoleerde wateren is dit een redelijk hoog aantal soorten. Kerkhove In deze meander bestaat het visbestand grotendeels uit algemene eurtyope soorten. Daarnaast zijn de limnofiele soorten bittervoorn, rietvoorn, vetje en zeelt gevangen. De roofvissen te Kerkhove zijn de soorten snoek, snoekbaars en grote exemplaren van de baars. In 22 heeft er al eens eerder een bemonstering van de visstand te Kerkhove plaatsgevonden (ref. 6). Tijdens beide bemonstering werden de soorten baars, brasem, blankvoorn, karper, kolblei, paling, pos, snoekbaars, snoek, rietvoorn en zeelt gevangen. De graskarper werd ditmaal niet gevangen, tijdens de vorige bemonstering werd echter slechts één exemplaar aangetroffen. Nieuw aangetroffen soorten zijn giebel (6 stuks), bittervoorn (6 stuks) en vetje ( exemplaar). Hoewel de vangstaantallen beperkt zijn, kan vooral de aanwezigheid van de soorten bittervoorn en vetje kunnen wijzen op verbeteringen in het habitat voor deze soort. Beide soorten hebben een voorkeur voor plantenrijk water (ref. ). De aanwezigheid van zoetwatermossels is een voorwaarde voor de bittervoorn om tot voortplanting te komen (ref. ). Waarmaarde In het eerste deelgebied (natuur) en tweede deelgebied (visserij) van de Scheldemeander Waarmaarde zijn respectievelijk 2 en 3 vissoorten gevangen. In het derde deelgebied (natuur) werden slechts vissoorten aangetroffen. Ook in de meander te Waarmaarde zijn in het verleden reeds bemonsteringen uitgevoerd (ref. 7). Destijds is gevist in het eerste deelgebied (zuid) en het derde deelgebied (noord). Het middelste deelgebied is destijds niet bemonsterd. In het eerste deelgebied zijn tijdens beide bemonsteringen de soorten baars, brasem, blankvoorn, paling, pos, rietvoorn, snoek, snoekbaars en zeelt gevangen. Ontbrekende soorten zijn nu kolblei en vetje, nieuwe soorten zijn bittervoorn, karper (destijds wel aanwezig maar niet gevangen) en roofblei. Blz. 8 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

25 In het derde deelgebied werden in her verleden relatief weinig soorten aangetroffen, overeenkomstig met de huidige bemonstering. De soorten zeelt, rietvoorn en paling werden tijdens beide bemonsteringen gevangen. Ontbrekende soorten nu zijn kolblei, snoek en kroeskarper. Een nieuwe vissoort is de karper. Opvallend aan de soortensamenstelling in het derde deelgebied is dat vooral plantminnende soorten voorkomen wat goed overeenstemt met de plantenrijke situatie. Outrijve In de Coupure van Outrijve zijn in totaal 4 vissoorten aangetroffen. Naast de algemene eurytope soorten en de limnofiele soorten bittervoorn, rietvoorn, vetje en zeelt, zijn eveneens de soorten winde, blauwband en zonnebaars aangetroffen. In 22 is voor het laatst de visstand bemonsterd in de meander te Outrijve (ref. 8). In grote lijnen komt de soortensamenstelling van beide bemonsteringen overeen, met soorten als baars, brasem, blankvoorn, karper, snoek, bittervoorn, vetje en blauwband. Nieuw aangetroffen soorten zijn winde, rietvoorn, zeelt en zonnebaars. De soorten rietvoorn en zeelt zijn kenmerkende soorten voor plantenrijke wateren. Driedoornige stekelbaars werd wel in 22 gevangen (4 exemplaren), maar is tijdens het huidige onderzoek niet aangetroffen. 6.3 Omvang van het visbestand Kerkhove Met.34 kg/ha en bijna 23. stuks/ha heeft het visbestand in de meander te Kerkhove een hoge bezetting. Kenmerkend aan het visbestand is een grote biomassa van grote karper en een omvangrijk blankvoornbestand. Tijdens de bemonstering van de oeverzone werden enkele winterconcentraties van vis aangetroffen. Mogelijk is het visbestand hierdoor enigszins overschat. Anderzijds geldt dat tijdens de eerste zegentrek hinder werd ondervonden van hout op de waterbodem, wat mogelijk tot een onderschatting kan hebben geleid. Van de blankvoorn is een groot broedbestand aangetroffen, maar is het bestand van meerzomerige vis duidelijk groter. Blankvoorn lijkt zich goed voort te planten in de meander en weet zich de daarop volgende jaren te handhaven. Ook van de soorten brasem en baars is een relatief groot broedbestand aangetroffen, duidend op natuurlijke rekrutering. Van de soorten pos, bittervoorn en rietvoorn is eveneens broed gevangen. Ten opzichte van de laatste bemonstering in 22 is de omvang van het visbestand bijna verdubbeld (destijds had het visbestand een geschatte omvang van 73,2 kg/ha, ref. 6). Opgemerkt dient te worden dat de voorgaande bemonstering in februari werd uitgevoerd. Het huidige visbestand wordt op basis van biomassa gedomineerd door karpers in de lengteklasse groter dan 4 cm (8% van de totale visbiomassa). Deze karpers werden gevangen in de oeverzone van de meander. Het biomassa aandeel van karper is iets hoger dan in 22 (49%). In 22 bestond 4% van de visbiomassa uit brasem (298,3 kg). In de huidige bestandschatting is het brasembestand aanzienlijk kleiner (33,9 kg/ha), waarbij het gaat om vissen kleiner dan 4 cm. De reden voor de afname van het brasembestand is onbekend, net als dat het niet duidelijk is waarom de brasems niet doorgroeien naar de lengteklasse groter dan 4 cm. Concurrentie met karper is een mogelijke oorzaak. Het blankvoornbestand is sterk toegenomen ten opzichte van 22 (267 versus 62 kg/ha). In 22 werd vastgesteld dat de natuurlijke rekrutering van brasem zeer goed was, maar dat deze bij blankvoorn en rietvoorn zo goed als ontbrak. De huidige resultaten geven aan dat de natuurlijke rekrutering duidelijk verbeterd is voor de laatste twee soorten. Mogelijk is deze verbeterde natuurlijke rekrutering het directe effect van het afschuinen van de oevers en daarmee hogere bedekking met emerse vegetatie. Wel is het opmerkelijk dat een soort als brasem in het verleden wel een goede rekrutering liet zien, maar een soort als blankvoorn niet. Een mogelijke oorzaak hiervoor is de sterke dominantie van brasem in het verleden, waardoor blankvoorn geen kans kreeg. De dominantie van brasem lijkt op dit moment doorbroken. Ook een soort als snoek profiteert van een verbeterde begroeiing van de oeverzone. Vooral juveniele snoek verschuilt zich tussen de aanwezige vegetatie, waardoor ze beter beschermd zijn tegen predatie door bijvoorbeeld (grotere) soortgenoten. Waarmaarde In de Coupure van Waarmaarde zijn grote verschillen waargenomen in de visbestanden van de verschillende deelgebieden. Op basis van biomassa is een afname zichtbaar van het eerste deelgebied (zuidelijk) naar het derde deelgebied (noordelijk) van 3.629,8 kg/ha (deelgebied I),.6, kg/ha (deelgebied II) tot slechts 6,8 kg/ha (deelgebied III). De laatste bestandschatting geldt echter alleen voor de oeverzone. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 9 van 27

26 In het eerste deelgebied van de Coupure van Waarmaarde (functie natuur), wordt het visbestand op basis van biomassa gedomineerd door grote brasem (48%) en karper (44%). De omvang van het bestand van brasem en karper is wellicht overschat. Tijdens de enige zegenrondgooi in dit deelgebied werd een sterke clustering van deze soorten gevangen. Het is aannemelijk dat het aanzienlijke brasembestand in dit deel van de Coupure van Waarmaarde grotendeels afkomstig is uit het middelste deelgebied (functie visserij). Beide delen waren in het verleden gescheiden door middel van een net, dat als gevolg van erosie van de oever echter niet volledig functioneel was. Vis die in het middelste deel werd uitgezet kon daardoor ook het zuidelijk deelgebied bereiken. Opvallend aan het visbestand in dit deelgebied is het lage aantal vissen in de lengteklasse van tot 4 cm en de relatief kleine hoeveelheden vis met een lengte tot cm. De aanwezighed van baars-, blankvoorn-, brasem-, pos- en rietvoornbroed geeft aan dat er sprake is van natuurlijke rekrutering binnen dit deelgebied. Het broed lijkt echter zeer beperkt door te groeien naar grotere lengteklassen. Mogelijk is dit het gevolg van predatie. Op basis van de predator-prooi verhouding mag een regulerend effect op het planktivore bestand verwacht worden (dit door een relatief groot bestand van snoek). Onttrekking door aalscholvers is echter ook niet uitgesloten. In het tweede deelgebied (functie visserij) is eveneens een omvangrijk visbestand aangetroffen dat op basis van biomassa gedomineerd wordt door karper (49%) en brasem (39%). Wat opvalt aan dit visbestand is het grote aantal vissen per hectare (3.64 stuks), grotendeels bestaand uit bittervoorns en vetjes. Deze vissoorten, in het bijzonder vetjes, kunnen in grote scholen voorkomen. Van de soorten baars, blankvoorn, brasem, pos en rietvoorn zijn eenzomerige exemplaren aangetroffen, waarmee er sprake is van natuurlijke rekrutering. Bij brasem lijkt de rekrutering dit jaar minder te zijn dan voorgaand jaar, waarbij van jaar tot jaar sprake lijkt te zijn van wisselende successen. De van de grote brasems was niet optimaal. Vaak wordt bij deze lengteklassen een relatief hoge waargenomen, ditmaal was deze normaal tot matig. Blijkbaar is er toch sprake van voedselconcurrentie door het omvangrijke visbestand. Het blankvoornbestand wordt gekenmerkt door een omvangrijk bestand van meerzomerige vis. Dit werd ook aangetroffen op de Leiemeanders die bemonsterd zijn (ref. ). Het relatief grote blankvoornbestand kan het resultaat zijn van uitzettingen die in januari 2 zijn uitgevoerd ( kg blankvoorn). Afbeelding 6. Magere brasem uit Coupure van Waarmaarde (deelgebied II) In het derde deelgebied (natuur) is enkel de omvang van het visbestand in de oeverzone bekend. In vergelijking met de overige deelgebieden is een beperkte visstand aangetroffen. Vooral de plantminnende soorten zeelt en rietvoorn komen relatief veel voor in deze meander. Ook tijdens de laatste bemonstering waren dit de meest voorkomende vissoorten (ref. 8). De beperkte omvang van het visbestand en de aanwezigheid van deze plantminnende soorten kan verklaard worden door de hoge abundantie van submerse vegetatie in deze meander. Blz. 2 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

27 In natuurlijke wateren die sterk begroeid zijn met submerse vegetatie kan het zuurstofgehalte in de loop van de nachten sterk afnemen, tot zeer lage concentraties in de ochtend. Vooral kenmerkende plantminnende vissoorten zijn beter in staat zich onder dergelijke omstandigheden te handhaven. Vissen van het open water zoals brasem en karper hebben problemen met het zoeken van voedsel in de bodem omdat die geheel bedekt is door waterplanten. Een hoog visbestand zoals in de andere delen van de Coupure van Waarmaarde ligt dan ook niet in de lijn der verwachting. Bij de lengtefrequentieverdeling van snoek valt op dat de kleinste exemplaren een lengte van 2 cm of 22/23 cm hebben. Beide lengtes betreft waarschijnlijk eenzomerige exemplaren, waarbij de kleinste exemplaren nog niet zijn overgeschakeld op een dieet van vis, maar nog steeds op een dieet van ongewervelden leven. De beperkte lengtes van de juveniele snoekjes (snoeken kunnen tijdens het eerste jaar lengtes van meer dan 4 cm bereiken) kan betekenen dat het broedbestand van de overige soorten (prooivissen) beperkt is, wat in overeenstemming is met de huidige resultaten. In het kader van het Natuurinrichtingsproject werden de oevers van dit deelgebied binnen de Coupure van Waarmaarde afgeschuind en vonden er baggerwerkzaamheden plaats. De sterke begroeiing met submerse vegetatie was ook in 22 aanwezig (ref. 8). Outrijve Het visbestand in de Coupure van Outrijve is geschat op 76 kg/ha en stuks/ha. Kenmerkend aan de bestandschatting is dat de biomassa grotendeels bestaat uit karper (%) en blankvoorn (22%). Grote brasem ontbreekt vrijwel geheel in deze meander, wat ook al het geval was in de meander te Kerkhove. Mogelijk is er sprake van een relatief hoog zoutgehalte. Het broedbestand in de Coupure van Outrijve bestaat grotendeels uit blankvoorn en blauwband. Beide soorten groeien goed door naar de volgende jaarklasse. De meeste blankvoorns hebben een lengte tot 2 cm. Doorgroei naar nog grotere lengtes stagneert echter. Van de soorten baars en brasem is geen broed gevangen. Bij brasem kan dit te wijten zijn aan de afwezigheid van grote exemplaren, bij baars is de voortplanting dit jaar mogelijk mislukt. Dit kan een verklaring zijn voor het omvangrijke broedbestand van blankvoorn die profiteert van ontstane voedselruimte. Ten opzichte van 22 wordt het visbestand beduidend hoger geraamd (76 versus 23 kg/ha). Opvallend is dat voor veel vissoorten de huidige situatie totaal anders is dan in 22. Van blankvoorn werd in 22 geen broed en tweezomerige vis gevangen, terwijl deze jaarklassen dit jaar het meest abundant waren. Van baars werd destijds vooral broed gevangen, deze ontbraken dit jaar volledig. De brasempopulatie komt wel redelijk overeen, waarbij deze zeer beperkt van omvang is. Op basis van biomassa bestaat het visbestand in beide jaren voornamelijk uit karpers. Overigens dient wel opgemerkt te worden dat de bemonstering van 22 in het voorjaar is uitgevoerd (maart). Gedurende deze periode is er nog geen broed aanwezig en is de jongste jaarklasse het broed van het voorgaande jaar. In tabel 6. worden bestandschattingen weergegeven van vergelijkbare wateren als de Openbare Scheldemeanders weergegeven. De wateren die qua morfologie en karakteristieken het beste overeenkomen met de openbare Scheldemeanders zijn de niet-openbare Scheldemeanders. Tabel 6.. Bestandschattingen gelijkaardige wateren. Water Omvang visbestand Abundante vissoorten* kg/ha aantal/ha biomassa aantallen Scheldemeander Bekaertcoupure (2, ref. ) 397, zk ba, bv Scheldemeander 't Vuil Coupuurke (2, ref. ) ka, bv, gi bv Scheldemeander Deweer (2, ref. ) 286, pa, ze rv, ze Leiemeander Machelen (2, ref. ) 39, bv, sk, br bv Leiemeander Gottem (2, ref. ) 76,9 9.4 br ba, bv Leiemeander Grammene (2, ref. ) 6,4 4.2 br, zk bv Oude Rijn (27, ref. 2) 283,6 3.2 br bi, br Meander Bieberg (2, ref. 3) 424,8 3. ka, br bv, rv * zk = zilverkarper, ba = baars, bv = blankvoorn, ka = karper, gi = giebel, pa = paling, rv = ruisvoorn, bi = bittervoorn Over het algemeen geldt dat de visbestanden in de openbare Scheldemeanders en vergelijkbare wateren een hoge bezetting kennen. De visbiomassa wordt hierbij vaak gedomineerd door soorten als brasem, karper en in enkele gevallen is er ook een grote biomassa van snoek en blankvoorn. Deze laatste vissoort is in veel van de vergelijkbare de meest voorkomende vissoort. Daarnaast zijn in enkele wateren eveneens veel baarzen, bittervoorns, vetjes of blauwbanden gevangen. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 2 van 27

28 De kleibodem die doorgaans in oude riviermeanders aanwezig is, is voedselrijk en daardoor in staat een hoge visbiomassa te herbergen. De visbestanden in de meander Kerkhove en de Coupure van Outrijve vallen op door de afwezigheid van grote brasem (> 4 cm). De reden hiervan is niet bekend. De afwezigheid van grote lengteklassen kan wijzen op calamiteiten in het verleden (vissterfte), onttrekking of slechte rekrutering van jongere jaarklassen. In de Coupure van Outrijve is het volledige brasembestand beperkt van omvang wat veroorzaakt kan worden door een hoog zoutgehalte, waar brasem in zijn eerste levensstadium relatief slecht tegen kan. Scheldemeander Deweer heeft van de gelijkaardige wateren het kleinste visbestand. Dit visbestand lijkt overeen te komen met het visbestand in het noordelijke deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied III), waarbij plantminnende soorten de overhand hebben. 6.4 Viswatertypering De visbestanden te Kerkhove en Outrijve zijn grotendeels vergelijkbaar. Karakteristiek voor de visstand zijn de soorten blankvoorn (aantallen) en karper (biomassa). De belangrijkste predator is de snoek. Zoals eerder aangegeven is het opvallend dat de soort brasem slechts een klein aandeel in de bestandschatting heeft. Ondanks deze kleine abundantie is het viswatertype het beste te beschrijven als een combinatie van het blankvoorn-brasemviswatertype en het snoek-blankvoornviswatertype (ref. 9). De plantminnende soorten zeelt, rietvoorn, bittervoorn en vetje, kenmerkend voor het rietvoornsnoekviswatertype, vinden hierbij een leefgebied in de (enigszins) begroeide oeverzone. Ondanks dat de deelgebieden van Waarmaarde tot dezelfde meander behoren, zijn er grote verschillen in de visstand en daarmee viswatertype waar te nemen. Deze verschillen zijn het resultaat van de verschillende functies die de deelgebieden vervullen (natuur versus visserij). Het eerste deelgebied (zuidelijk) wordt gekenmerkt door de hoge abundantie van brasem en karper en de aanwezigheid van snoek en snoekbaars als belangrijkste predatoren. Op basis van deze visstand en de karakteristieken van de meander valt deze het best te typeren als een brasem-snoekbaarswater. Het tweede deelgebied (visvijver) van Waarmaarde komt qua visstand overeen met die van het eerste deelgebied, maar heeft een duidelijk groter blankvoornbestand. Dit kan het resultaat zijn van herbepotingen die begin januari zijn uitgevoerd ( kg blankvoorn). Op basis van deze visstand kan het water het beste getypeerd worden als een blankvoorn-brasemviswatertype. Het laatste deelgebied van Waarmaarde (noordelijk) heeft een visstand die duidelijk anders is dan de overige deelgebieden. De waterplantenbedekking is vele malen hoger in dit deelgebied, wat de oorzaak van deze verschillen lijkt. Daarnaast vinden in dit deelgebied (functie natuur) geen visuitzettingen plaats. Op basis van de visstand en het aanwezige habitat komt het viswatertype grotendeels overeen met het rietvoorn-snoekviswatertype. Kenmerkend aan dit type wateren is een visstand die optimaal is aangepast aan ondiepe, dichtbegroeide wateren (ref. 9). Vooral de aanpassing aan sterk wisselende en periodiek zeer lage zuurstofgehalten is een belangrijke eigenschap van de kenmerkende vissen van de rietvoorn-snoek visgemeenschap (ref. 9). 6. Predatie, onttrekking en herbepotingen De belangrijkste roofvissen in de verschillende Scheldemeanders zijn de soorten snoek en in mindere mate snoekbaars of baars. Op basis van de verhouding tussen de predators en het planktivore prooivisbestand (vissen < cm) is er sprake van een evenwichtige verhouding op de Coupure van Outrijve en in het middelste deelgebied te Waarmaarde. In de overige twee deelgebieden te Waarmaarde hebben de predatoren waarschijnlijk een sterk regulerend effect op het prooivisbestand. In de meander van Kerkhove is het prooivisbestand dermate groot dat het regulerend effect van het roofvisbestand beperkt zal zijn. In hoeverre er sprake is van predatie door aalscholvers is niet bekend. In het eerste deelgebied van de Coupure van Waarmaarde viel op dat vissen in de lengteklassen van tot 4 cm slechts zeer spaarzaam voorkwamen. Dit kan wel duiden op een frequent aalscholver bezoek aangezien dit de favoriete lengte is van de prooivis van de aalscholver. De bepotingsgegevens van het middendeel van de Coupure van Waarmaarde dateren uit 2, 29 en 2. In 2 werd. kg brasem en 2 kg blankvoorn uitgezet. In 29 volgde kg brasem. Het middendeel was in deze periode gescheiden van het zuidelijk deel door een vast net. Door erosie van de oevers waren er echter gaten in dit net, waardoor de bepote vis zich vrij over beide delen kon verplaatsen (gegevens visclub De Gouden Karper ). Blz. 22 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

29 atkbl. ADVIESBUREAU VOOR.. BODEM, WATER EN ECOLOGIE ~ Zoals vermeld is in verband met de herinrichting een aarden dam opgeworpen tussen het zuidelijk- en middendeel van de meander. De laatste bepoting in dit deel van de Coupure van Waarmaarde dateert uit januari 2. Destijds werd kg blankvoorn uitgezet. Voor zover bekend worden in de overige meanders geen bepotingen van vis uitgevoerd. In de overige meanders zijn voor zover bekend recentelijk geen herbepotingen uitgevoerd. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 23 van 27

30 7 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 7. Conclusies - De omvang van het visbestand in de Scheldemeander te Kerkhove is geschat op.34 kg/ha en stuks/ha. De fuikvangsten zijn beperkt tot,2 kg en 8 exemplaren per fuiknacht. In de oeverzone is 34,6 kg en zijn meer dan 6 exemplaren per meter oeverlengte gevangen. In totaal zijn 4 vissoorten gevangen (baars, brasem, blankvoorn, giebel, karper, kolblei, paling, pos, snoekbaars, snoek, bittervoorn, rietvoorn, vetje en zeelt). Op basis van biomassa wordt het visbestand gedomineerd door karpers (8% van totale biomassa). De meest voorkomende vissoort is de blankvoorn (6% van totale aantallen). Ten opzichte van de laatste bemonstering (22) is het visbestand beduidend groter. Vooral karper is meer abundant aanwezig. Van diverse soorten is natuurlijke rekrutering vastgesteld. Opmerkelijk aan de visstand is de afwezigheid van grote brasem (> 4 cm), mogelijk als gevolg van concurrentie met karper of vanwege hogere zoutgehaltes. Ondanks de lage abundantie van blankvoorn is de Scheldemeander te Kerkhove het best te typeren als een combinatie van het blankvoorn-brasemviswatertype en het snoekblankvoornviswatertype. Karakteristieke soorten zijn blankvoorn (aantallen) en karper (biomassa). De belangrijkste predator is de snoek. - In het zuidelijke deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied I natuur) is het visbestand geschat op 3.629,8 kg/ha en 3.46 stuks/ha. De fuikvangsten zijn beperkt tot 4 kg en 3 exemplaren per fuiknacht. De vangsten met het elektrovisapparaat bedroegen 8,3 kg en bijna 44 exemplaren per meter oeverlengte. Op basis van biomassa wordt het visbestand gedomineerd door brasem (48%) en karper (44%). Brasem is hierbij de meest voorkomende vis in de coupure (42%). Opvallend aan de visstand is het vrijwel ontbreken van vissen in de lengteklasse van tot 4 cm. Op basis van de visstand en de karakteristieken van de meander valt deze het best te typeren als een brasem-snoekbaarsviswatertype. - In het middelste deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied II visserij) is een visbestand van.6 kg/ha en 3.64 stuks/ha aangetroffen. De fuikvangsten hebben een omvang van,4 kg en bijna 9 exemplaren per fuiknacht. In de oeverzone werd bijna 7 kg en 87 exemplaren per meter oeverlengte gevangen (elektrovisserij). Op basis van biomassa wordt het bestand grotendeels gevormd door de grotere lengteklassen van karper (49%) en brasem (39%). De van deze grote brasems was niet optimaal, dit kan het gevolg zijn van het uitzetten van extra karpers (het is niet bekend of dit het geval is). Op basis van aantallen zijn het de kleine vissoorten bittervoorn en vetje die een groot deel van de visstand vormen (beide circa 3%). Van de soorten baars, blankvoorn, brasem, pos en rietvoorn is natuurlijke rekrutering vastgesteld, met wisselend succes. Het tweede deelgebied van de Coupure van Waarmaarde kan getypeerd worden als een blankvoornbrasemviswatertype. - In het noordelijke deel van de Coupure van Waarmaarde (deelgebied III natuur) is in de oeverzone een visbestand van 6,8 kg/ha en stuks/ha aangetroffen. De fuikvangsten hebben een omvang van 2,8 kg en slechts,4 exemplaren per fuiknacht. De vangsten in de oeverzone (elektrovisserij) bedragen,4 kg en bijna 8 exemplaren per meter oeverlengte. Op basis van biomassa bestaat de bezetting voornamelijk uit karper (6%). De meest voorkomende vissoorten zijn de zeelt (4%) en rietvoorn (27%). Deze plantminnende soorten passen goed bij de sterke submerse begroeiing van de meander, waarbij periodiek lage zuurstofconcentraties kunnen optreden. Kenmerkend aan de visstand is dat deze optimaal is aangepast aan ondiepe, dichtbegroeide wateren, overeenkomend met de rietvoorn-snoek visgemeenschap. - De visstand in de Coupure van Outrijve is geschat op 76 kg/ha en stuks/ha. Door de beperkte waterdiepte kon er niet met schietfuiken gevist worden. De vangsten in de oeverzone (elektrovisserij) hadden een omvang van bijna 7 kg en.3 exemplaren per meter oeverlengte. De totale visbiomassa bestaat voor % uit karper. De meest voorkomende vissoort is de blankvoorn (6%). Blz. 24 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

31 Opvallend is een groot broedbestand van deze soort, duidend op een succesvolle voortplanting dit jaar. Het brasembestand is zeer klein van omvang. Karakteristiek voor de visstand te Outrijve zijn de blankvoorn (aantallen) en karper (biomassa). De belangrijkste predator is de snoek. De visgemeenschap komt, ondanks de lage abundantie van brasem, het best overeen met het blankvoorn-brasem en het snoekblankvoornviswatertype. 7.2 Aanbevelingen Algemeen - In het kader van het Natuurinrichtingsproject zijn er diverse maatregelen genomen ten behoeve van de ontwikkeling van de openbare Scheldemeanders. Deze maatregelen variëren van het afschuinen van de oevers, het aanleggen van bufferstroken tot baggerwerkzaamheden. Met betrekking tot de visstand streeft het ANB naar een evenwichtig, natuurlijk visbestand. Het visbestand (visgemeenschap) dat zich op de meanders weet te ontwikkelen is afhankelijk van meerdere factoren, waaronder het aanwezige habitat. Dit habitat wordt beïnvloed door factoren als nutriëntenbelasting, mobilisatie van fosfaat uit de waterbodem, interne versus externe belasting, helderheid, sulfaat en alkaliniteit van het (inlaat)water, productiviteit (visstand) en het areaal emergente vegetatie. De maatregelen in het kader van het Natuurinrichtingsproject verbeteren reeds een deel van deze factoren (ontwikkeling oeverzone, baggeren, aanleggen bufferstroken). Om tot een viswatertype te komen, passend bij helder en plantenrijk water, kan het echter nodig zijn de aanwezige visstand en dan met name dat van bodemwoelende soorten als brasem en karper uit te dunnen. Om een troebel water weer te laten omslaan naar een heldere toestand dient de visstand teruggebracht te worden tot beneden kg/ha (ref. 6). Dit heeft echter alleen succes indien de vorige factoren eveneens voldoen aan de randvoorwaarden (zie ref. 6). Indien helder water met de daarbij passende visstanden een doel is, wordt aanbevolen na verloop van tijd een systeemanalyse uit te voeren om na te gaan of er nog knelpunten zijn en of deze eventueel opgelost kunnen worden. - Voor de meanders waar eerder visstandbemonsteringen zijn uitgevoerd geldt dat de periode tussen beide bemonstering vrij groot is (8 tot 9 jaar). Het is aan te bevelen om toekomstige bemonsteringen op de drie tot zes jaar te herhalen om zodoende beter trends te kunnen vaststelling. Voor de Scheldemeanders geldt dat de visstand in grote mate afhankelijk is van externe invloeden, waarbij vooral bepotingen veel invloed kunnen hebben. Het is interessant om bepotingen, maar ook hengelvangstgegevens en eventuele vissterftesterfte zo nauwkeurig mogelijk te registeren om zodoende trends beter te kunnen duiden. Scheldemeander te Kerkhove - Bij een groot aantal van de aangetroffen soorten is tijdens de huidige bemonstering vastgesteld dat er sprake is van natuurlijke rekrutering. Dit is onder andere het geval bij de soorten baars, blankvoorn, brasem, pos, bittervoorn, rietvoorn en waarschijnlijk eveneens bij snoek. Mogelijk is deze natuurlijke rekrutering gefaciliteerd door de herinrichting van de meander (afschuinen oevers), al werd in het verleden ook al succesvolle rekrutering van brasem vastgesteld. Gezien de natuurlijke rekrutering lijkt het niet noodzakelijk bepotingen van de reeds aanwezige vissen op de meander te Kerkhove uit te voeren. Een vissoort die zich niet voort lijkt te planten op de meander is de karper. In de aanwezigheid met predators als snoek is dit een normaal beeld. Gezien het omvangrijke karperbestand is het voorlopig niet noodzakelijk deze vissoort uit te zetten. Voor paling geldt dat bepotingen in het kader van soortherstel in principe alleen uitgevoerd dienen te worden indien er uittrekmogelijkheden naar de Schelde zijn (dit in verband met de voortplanting). Coupure van Waarmaarde (zuidelijk) - Dit deel van de Coupure van Waamaarde heeft als streefdoel natuur, waarbij gestreefd wordt naar een rietvoorn-snoekviswatertype. Bij een dergelijk viswatertype past een hoge bedekking van submerse- en emerse vegetatie, zoals op het moment gezien kan worden in het noordelijk deelgebied van deze meander. In potentie lijkt een dergelijke vegetatieontwikkeling ook mogelijk in het zuidelijk deel van de meander, maar waarschijnlijk wordt deze beperkt door het aanwezige visbestand. Het grote bestand van de bodemwoelende brasem en karper kan de worteling van vegetatie verhinderen en daarnaast Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 2 van 27

32 zorgen voor vertroebeling van het water. Deze vissoorten zijn waarschijnlijk in dit deelgebied terecht gekomen als gevolg van de niet volledige afsluiting met het middelste deelgebied. Door de aanleg van een aarden dam is dit niet langer het geval. Gezien het streefdoel natuur wordt aanbevolen het aanwezige brasem- en karperbestand sterk uit te dunnen. Gezien de aanwezigheid van plantminnende soorten als rietvoorn, zeelt en snoek (juveniele exemplaren) lijkt het in eerste instantie niet noodzakelijk vis uit te zetten. Waarschijnlijk ontwikkelen de visbestanden mee met de ontwikkeling van de vegetatie. Wel is het zaak dat de ontstane voedselruimte bij verwijdering van vis niet van onderaf opgevuld wordt, de aanwezigheid van predators als snoek is daarom noodzakelijk. Coupure van Waarmaarde (midden) - Het middelste deel van de Coupure van Waarmaarde heeft als functie visserij. Recentelijk zijn diverse hengelplaatsen aangelegd. Ten behoeve van de functie visserij wordt af en toe vis uitgezet. De meest recente uitzettingen betreffen kg brasem (29) en kg blankvoorn (2). Gezien de natuurlijke rekrutering (die overigens niet elk jaar succesvol is), lijken deze uitzettingen vooral bedoeld het aanwezige visbestand te vergroten. Vooral van de soorten karper en brasem is hierdoor een groot bestand aanwezig (benthivore vis). De aangetroffen brasems in deze meander leken niet in optimale, aangenomen mag worden dat er sprake is van voedselconcurrentie door het omvangrijke visbestand. Gezien deze verminderde van grote brasem wordt aanbevolen de uitzettingen van benthivore vis voorlopig stil te zetten. Waarschijnlijk zal het bestand van benthivore vis in de loop van de tijd afnemen (in aantallen), waarbij vrijgekomen voedselruimte kan leiden tot groei van de reeds aanwezige benthivore vissen of aangevuld kan worden uit natuurlijke rekrutering. Coupure van Waarmaarde (noord) - In dit deel van de Coupure van Waarmaarde zijn delen van de oevers afgeschuind en hebben baggerwerkzaamheden plaatsgevonden. Over de volle lengte van de meander is een bufferstrook aangelegd. Gezien de hoge bedekking met submerse vegetatie en de bedekking van emerse oevervegetatie lijken er mogelijkheden tot de ontwikkeling van een rietvoornsnoekvisgemeenschap. Op dit moment zijn kenmerkende soorten als snoek, zeelt en rietvoorn reeds aanwezig. Hoewel er sprake lijkt te zijn van natuurlijke rekrutering zijn de vangstaantallen beperkt. Mogelijk betreft het een visbestand in opbouw. Er wordt aanbevolen de eerste jaren terughoudend te zijn met uitzettingen en te evalueren in hoeverre dit beperkte visbestand zich verder ontwikkeld. Uitzettingen van sterk biotoop gebonden soorten als rietvoorn, zeelt, snoek of kroeskarper zijn alleen zinvol indien slechts enkele of geen exemplaren van de vissoort aanwezig zijn en de inrichting geschikt is. Coupure van Outrijve - Kenmerkend aan de coupure van Outrijve is de beperkte waterdiepte (tot maximaal,6 m), een plaatselijk dikke sliblaag (tot, m), een beperkt ontwikkelde oeverzone (als gevolg van de steile oevers) en een doorzicht van minder dan cm. Hoewel een soort als snoek nog in redelijke aantallen wordt aangetroffen geldt dit niet voor de plantminnende soorten rietvoorn en zeelt, wat er op duidt dat het aanwezige habitat in onvoldoende mate geschikt is voor deze plantminnende soorten. De hoge abundantie van karper kan hier aan bijdragen. Indien de aanwezige visstand dient te evolueren naar een meer snoek-rietvoorngemeenschap wordt aanbevolen een systeem analyse uit te voeren om na te gaan waar de knelpunten liggen. Op dit moment lijken dat voornamelijk de beperkte waterdiepte, de aanwezige sliblaag en de steile oevers. De aanwezigheid van veel karpers kan deze effecten versterken. Blz. 26 van 27 Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22

33 8 LITERATUUR. Bijkerk, R. (red), 2. Handboek Hydrobiologie. Biologisch onderzoek voor de ecologische beoordeling van Nederlandse zoete en brakke oppervlaktewateren. Rapport 2-28, Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer, Amersfoort. 2. Noble, R. & Cowx, I., 22. FAME Work Package Development of a River-type classification system (D) & Compilation and harmonisation of fish species classification (D2). Final report. University of Hull, United Kingdom. 3. Grimm, M.P., Jagtman, E., Klinge, M., 992. Fosfaatgehalten en haalbaarheid van Actief Biologisch Beheer. Een visbiologisch perspectief. H2O 2: Mooij, W. & Vink, B., 993. Voedselsamenstelling en van de meest voorkomende vissoorten in het Wolderwijd in de zomer van 992. NIOO, centrum voor limnologie, intern verslag Nieuwersluis.. Klinge, M., Hensens, G., Brenninkmeijer, A., Nagelkerke, L., 23. Handboek Visstandbemonstering. Voorbereiding, bemonstering, beoordeling. STOWA, Utrecht. 6. Thuyne, G. van, 23. Het visbestand op de Oude Scheldemeander te Kerkhove (22). IBW.Wb.VIR Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer. 7. Vocht, A. de, 23. Visstandsonderzoek in de Coupure van Waarmaarde en de Bekaertcoupure in het kader van het natuurinrichtingsproject De West-Vlaamse Scheldemeersen. 8. Vocht, A. de, 22. Visbestandsonderzoek voor het natuurinrichtingsproject De West- Vlaamse Scheldemeersen. Centrum voor Milieukunde & Limburgs Universitair Centrum. I.o.v. Vlaamse Landmaatschappij. 9. Zoetemeyer, R.B. & Lucas, B.J., 2. Basisboek Visstandbeheer. ISBN: Uitgave Sportvisserij Nederland.. Hop, J., 22. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest, Leiemeanders Oost-Vlaanderen. Rapportnr. 264/4. ATKB Geldermalsen. I.o.v. Agentschap voor Natuur en Bos.. Hop, J., 22. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest, Niet-openbare Scheldemeanders West Vlaanderen. Rapportnr. 264/6. ATKB Geldermalsen. I.o.v. Agentschap voor Natuur en Bos. 2. Kikkert, A. & Rutjes, P., 27. Onderzoek naar de visstand, macrofyten en epifytische diatomeeën in de Oude Rijn. Rapportnr ATKB Geldermalsen. I.o.v. Waterschap Rijn en IJssel. 3. Vernooij, S., 2. Visstandonderzoek Meander Bieberg 2. Rapportnr. AT3.2.. ATKB Geldermalsen. I.o.v. Waterschap Brabantse Delta. 4. Vlaamse Landmaatschappij, 26. Natuur inrichting project West-Vlaamse Scheldemeersen. Maart 26, nr. 4. Vlaamse Landmaatschappij, in samenwerking met afdeling Natuur, februari 26.. Emmerik, W.A.M., van & Nie, de, H.W., 26. De zoetwatervissen van Nederland. Ecologisch bekeken. Vereniging Sportvisserij Nederland. Bilthoven. Onderzoek naar het visbestand in enkele stilstaande viswateren in het Vlaamse Gewest Openbare Scheldemeanders West-Vlaanderen Kenmerk: 26/, definitief, maart 22 Blz. 27 van 27

34

35 BIJLAGE

36

37 Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Stromingsgilde Aal Anguilla anguilla EURY Alver Alburnus alburnus EURY Baars Perca fluviatilis EURY Barbeel Barbus barbus RH Beekforel Salmo trutta fario RH Beekprik Lampetra planeri RH Bermpje Barbatula barbatula RH Bittervoorn Rhodeus sericeus LI Blankvoorn Rutilus rutilus EURY Bot Platichthys flesus LI Brasem Abramis brama EURY Driedoornige stekelbaars Gasterosteus aculeatus EURY Elft Alosa alosa RH Elrits Phoxinus phoxinus RH Fint Alosa fallax RH Gestippelde alver Alburnoides bipunctatus RH Giebel Carassius gibelio EURY Grote marene Coregonus lavaretus EURY Grote modderkruiper Misgurnus fossilis LI Houting Coregonus oxyrinchus LI Karper Cyprinus carpio EURY Kleine modderkruiper Cobitis taenia EURY Kolblei Blicca bjoerkna EURY Kopvoorn Leuciscus cephalus RH Kroeskarper Carassius carassius LI Kwabaal Lota lota EURY Meerval Silurus glanis EURY Pos Gymnocephalus cernuus EURY Rivierdonderpad Cottus gobio RH Riviergrondel Gobio gobio RH Rivierprik Lampetra fluviatilis RH Roofblei (exoot) Aspius aspius EURY Rietvoorn Scardinius erythrophthalmus LI Serpeling Leuciscus leuciscus RH Sneep Chondrostoma nasus RH Snoek Esox lucius EURY Snoekbaars Sander lucioperca EURY Spiering Osmerus eperlanus LI Steur Acipenser sturio RH Tiendoornige stekelbaars Pungitius pungitius LI Vetje Leucaspius delineatus LI Vlagzalm Thymallus thymallus RH Winde Leuciscus idus RH Zalm Salmo salar RH Zeeforel Salmo trutta trutta RH Zeelt Tinca tinca LI Zeeprik Petromyzon marinus RH

38 Toelichting bij de tabel De bovenstaande indeling is afgeleid voor het FAME-project. De afkorting FAME staat voor Fishbased Assessment Method for the Ecological status of European rivers. De soorten in de tabel zijn voor stagnante en stromende Nederlandse zoete wateren geselecteerde soorten uit de totale FAMElijst. Alleen de indeling naar stromingsgilde is voor het onderhavige project relevant en is daarom in de tabel opgenomen. Onderstaand worden de gilden kort toegelicht. Voor de volledige indeling en een uitgebreide toelichting wordt verwezen naar ref. 2. Stromingsgilde LI Limnofiel; voorkeur voor stilstaand water RH Rheofiel; voorkeur voor stromend water EURY Eurytoop; zonder voorkeur voor stilstaand of stromend water

39 BIJLAGE 2

40

41 Coördinaten bemonsterde trajecten In onderstaande tabel worden de coördinaten (Lambert) weergegeven van de locaties waar de bemonsteringen hebben plaatsgevonden. Coördinaten Water Deelgebied Traject X begin Y begin X eind Y eind Scheldemeander Kerkhove - ZE ZE EL EL Schietfuiken Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied I natuur ZE EL Schietfuiken Deelgebied II visserij ZE EL Schietfuiken Deelgebied III natuur EL Schietfuiken Scheldemeander Outrijve - ZE ZE ZE EL EL

42

43 BIJLAGE 3

44

45 Schietfuiken ZE!( EL2!( ZE2 EL Topografische kaart /., raster, NGI, Nationaal Geografisch Instituut Elektrotrajecten Schietfuiken!( Zegenrondgooien,,2,4 Km ± Bemonsterde trajecten Scheldemeander Kerkhove

46 Deelgebied III (natuur) EL Schietfuiken Schietfuiken EL Deelgebied II (visserij)!( ZE!( ZE Deelgebied I (natuur) Schietfuiken EL Topografische kaart /., raster, NGI, Nationaal Geografisch Instituut Schietfuiken Elektrotrajecten!( Zegenrondgooien,,2,4 Km ± Bemonsterde trajecten Scheldemeander Waarmaarde

47 !( ZE2!( ZE EL2 EL!( ZE3 Topografische kaart /., raster, NGI, Nationaal Geografisch Instituut Elektrotrajecten,,2,4 Km ± Bemonsterde trajecten Scheldemeander Outrijve

48

49 BIJLAGE 4

50

51 Vangstgegevens schietfuiken en elektrovisserij Kerkhove Schietfuiken In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de schietfuiken weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning (fuiknachten). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Kerkhove Schietfuiken Kerkhove Schietfuiken Totale vangst (kg) Totale vangst (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,, Baars 9 9 Brasem,2,,, Brasem 6 4 Blankvoorn,3,,, Blankvoorn 3 7 Aal/Paling 4, 4, Aal/Paling Pos,2,,2 Pos 4 9 Snoekbaars,, Snoekbaars Zeelt 4, 4, Zeelt 3 3 Totaal 9,7 Totaal 64 Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Kerkhove Schietfuiken Kerkhove Schietfuiken Totale vangst (kg/fuiknacht) Totale vangst (aantal/fuiknacht) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,, Baars,, Brasem,,,, Brasem 2,,8,, Blankvoorn,,,, Blankvoorn,4,4,9, Aal/Paling,6,6 Aal/Paling,3,3 Pos,,, Pos,8,6, Snoekbaars,, Snoekbaars,, Zeelt,6,6 Zeelt,4,4 Totaal,2 Totaal 8, Elektrovisserij In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de elektrovisserij weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning ( meter oeverlengte). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Kerkhove Kerkhove Totaal elektrovisserij (kg) Totaal elektrovisserij (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,7,,3,2 Baars Bittervoorn,,, Bittervoorn Brasem 3, 2,3,4,4 Brasem Blankvoorn 28,8 2, 2, 6,3 Blankvoorn Giebel 8,7,4,4 7,9 Giebel Karper 67,7 67,7 Karper Kolblei,2,, Kolblei 4 Spiegelkarper 4, 4, Spiegelkarper 2 2 Aal/Paling 2,2, 2, Aal/Paling 6 Pos,, Pos Rietvoorn/Ruisvoorn,,,8,3 Rietvoorn/Ruisvoorn Subtotaal 37,6 Subtotaal 242, > >4 Snoek,9,3,6 Snoek Totaal 38, Totaal 243 Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Kerkhove Kerkhove Totaal elektrovisserij (kg/m) Totaal elektrovisserij (aantal/m) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,4,3,, Baars 2,7 48,8 3,3,8 Bittervoorn,,, Bittervoorn 3,4 3,,3 Brasem,8,6,, Brasem 8,2 3,3 3,3, Blankvoorn 7,2,6,,6 Blankvoorn 4,4 49, 27, 34, Giebel 4,7, 2,6 2, Giebel 4,, 2,3,3 Karper 6,9 6,9 Karper 2, 2, Kolblei,,, Kolblei,3,,3 Spiegelkarper 3, 3, Spiegelkarper,, Aal/Paling,6,, Aal/Paling,,3,3 Pos,, Pos,3,3 Rietvoorn/Ruisvoorn,3,,2, Rietvoorn/Ruisvoorn 8, 9,3 7,, Subtotaal 34,4 Subtotaal 63, > >4 Snoek,2,,2 Snoek,,, Totaal 34,6 Totaal 63,3

52 Vangstgegevens schietfuiken en elektrovisserij (vervolg) Waarmaarde deelgebied I (natuur) Schietfuiken In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de schietfuiken weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning (fuiknachten). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Waarmaarde deelgebied I Schietfuiken Waarmaarde deelgebied I Schietfuiken Totale vangst (kg) Totale vangst (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,, Baars Brasem,, Brasem 7 7 Blankvoorn,,, Blankvoorn Karper 4,3 4,3 Karper Aal/Paling 6, 6, Aal/Paling 8 8 Pos,,, Pos Subtotaal, Subtotaal > >4 Snoek,7,7 Snoek 2 2 Totaal 6,2 Totaal 2 Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Waarmaarde deelgebied I Schietfuiken Waarmaarde deelgebied I Schietfuiken Totale vangst (kg/fuiknacht) Totale vangst (aantal/fuiknacht) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,, Baars,3,3 Brasem,, Brasem 4,3 4,3 Blankvoorn,,, Blankvoorn,,, Karper,, Karper,3,3 Aal/Paling,, Aal/Paling 2, 2, Pos,,, Pos 4,3 3,,8 Subtotaal 2,6 Subtotaal 2, > >4 Snoek,4,4 Snoek,, Totaal 4, Totaal 3, Elektrovisserij In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de elektrovisserij weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning ( meter oeverlengte). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied I natuur Waarmaarde Deelgebied I natuur Totaal elektrovisserij (kg) Totaal elektrovisserij (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,2,, Baars Bittervoorn,, Bittervoorn Brasem,, Brasem 8 8 Blankvoorn,,, Blankvoorn 2 Karper 7,4 7,4 Karper 2 2 Aal/Paling 7,2 7,2 Aal/Paling 3 3 Pos,,, Pos 7 6 Rietvoorn/Ruisvoorn,, Rietvoorn/Ruisvoorn 3 3 Zeelt,9,9 Zeelt 2 Subtotaal,8 Subtotaal > >4 Snoek,8,,7 Snoek 2 Totaal 6,6 Totaal 87 Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied I natuur Waarmaarde Deelgebied I natuur Totaal elektrovisserij (kg/m) Totaal elektrovisserij (aantal/m) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,,, Baars 6,, 6, Bittervoorn,, Bittervoorn 2, 2, Brasem,, Brasem 4, 4, Blankvoorn,,, Blankvoorn 6,,, Karper 3,7 3,7 Karper,, Aal/Paling 3,6 3,6 Aal/Paling 6, 6, Pos,,, Pos 3, 3,, Rietvoorn/Ruisvoorn,, Rietvoorn/Ruisvoorn,, Zeelt,,, Zeelt,,, Subtotaal 7,9 Subtotaal 42, > >4 Snoek,4,,4 Snoek,,, Totaal 8,3 Totaal 43,

53 Vangstgegevens schietfuiken en elektrovisserij (vervolg) Waarmaarde deelgebied II (visserij) Schietfuiken In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de schietfuiken weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning (fuiknachten). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Waarmaarde deelgebied II Schietfuiken Waarmaarde deelgebied II Schietfuiken Totale vangst (kg) Totale vangst (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,,, Baars 2 9 Bittervoorn,, Bittervoorn 8 8 Brasem,8,,3, Brasem 26 2 Blankvoorn,8,,7, Blankvoorn Hybride,, Hybride Aal/Paling 2,8 2,8 Aal/Paling 4 4 Pos,4,,2 Pos Rietvoorn/Ruisvoorn,7,,2, Rietvoorn/Ruisvoorn Vetje,, Vetje 4 4 Totaal,7 Totaal 43 Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Waarmaarde deelgebied II Schietfuiken Waarmaarde deelgebied II Schietfuiken Totale vangst (kg/fuiknacht) Totale vangst (aantal/fuiknacht) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,,, Baars, 4,8,3 Bittervoorn,, Bittervoorn 2, 2, Brasem,2,,, Brasem 6,4,3,,3 Blankvoorn,2,,2, Blankvoorn,6 3,,, Hybride,, Hybride,2,3 Aal/Paling,7,7 Aal/Paling,, Pos,,, Pos 24,7,3 9, Rietvoorn/Ruisvoorn,2,,, Rietvoorn/Ruisvoorn 32,6 3,,8,3 Vetje,, Vetje 3, 3, Totaal,4 Totaal 8,8 Elektrovisserij In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de elektrovisserij weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning ( meter oeverlengte). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied II visserij Waarmaarde Deelgebied II visserij Totaal elektrovisserij (kg) Totaal elektrovisserij (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,3,2, Baars Bittervoorn,7,7 Bittervoorn Brasem,6,6 Brasem 7 7 Blankvoorn 2,7, 2,, Blankvoorn Karper 3, 3, Karper Kolblei,, Kolblei Aal/Paling 3,2 3,2 Aal/Paling Pos Pos 9 9 Rietvoorn/Ruisvoorn,6,, Rietvoorn/Ruisvoorn Vetje,3,3 Vetje 4 4 Zeelt,,, Zeelt 4 3 Subtotaal,7 Subtotaal 743, > >4 Snoek 2,2 2,2 Snoek Totaal 3,9 Totaal 74 Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied II visserij Waarmaarde Deelgebied II visserij Totaal elektrovisserij (kg/m) Totaal elektrovisserij (aantal/m) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,2,, Baars 8,9 7, 2, Bittervoorn,4,4 Bittervoorn 284,4 284, Brasem,3,3 Brasem 28,4 28, Blankvoorn,4,,3, Blankvoorn 37,2 9, 7,, Karper,6,6 Karper,, Kolblei,, Kolblei,, Aal/Paling,6,6 Aal/Paling 2, 2, Pos,, Pos 4,7 4, Rietvoorn/Ruisvoorn,3,3, Rietvoorn/Ruisvoorn 82,6 8, 2, Vetje,2,2 Vetje 27,2 27, Zeelt,,, Zeelt 2,,, Subtotaal,9 Subtotaal 87, > >4 Snoek,, Snoek,, Totaal 7, Totaal 87,

54 Vangstgegevens schietfuiken en elektrovisserij (vervolg) Waarmaarde deelgebied III (natuur) Schietfuiken In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de schietfuiken weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning (fuiknachten). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied III natuur Waarmaarde Deelgebied III natuur Totaal elektrovisserij (kg) Totaal elektrovisserij (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Karper,8,8 Karper Aal/Paling,, Aal/Paling Rietvoorn/Ruisvoorn,2, Rietvoorn/Ruisvoorn Zeelt,3,3 Zeelt 8 7 Subtotaal 7,4 Subtotaal > >4 Snoek 3,4,2 2,2 Snoek 6 3 Totaal,8 Totaal 3 Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied III natuur Waarmaarde Deelgebied III natuur Totaal elektrovisserij (kg/m) Totaal elektrovisserij (aantal/m) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Karper 2,9 2,9 Karper,, Aal/Paling,6,6 Aal/Paling,, Rietvoorn/Ruisvoorn,,,, Rietvoorn/Ruisvoorn 4,, 3,, Zeelt,2,,2 Zeelt 9,, 8, Subtotaal 3,7 Subtotaal 4, > >4 Snoek,7,,,, Snoek 3,,,,, Totaal,4 Totaal 7, Elektrovisserij In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de elektrovisserij weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning ( meter oeverlengte). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied III natuur Waarmaarde Deelgebied III natuur Totaal elektrovisserij (kg) Totaal elektrovisserij (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Karper,8,8 Karper Aal/Paling,, Aal/Paling Rietvoorn/Ruisvoorn,2, Rietvoorn/Ruisvoorn Zeelt,3,3 Zeelt 8 7 Subtotaal 7,4 Subtotaal > >4 Snoek 3,4,2 2,2 Snoek 6 3 Totaal,8 Totaal 3 Openbare Scheldemeander Openbare Scheldemeander Waarmaarde Deelgebied III natuur Waarmaarde Deelgebied III natuur Totaal elektrovisserij (kg/m) Totaal elektrovisserij (aantal/m) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Karper 2,9 2,9 Karper,, Aal/Paling,6,6 Aal/Paling,, Rietvoorn/Ruisvoorn,,,, Rietvoorn/Ruisvoorn 4,, 3,, Zeelt,2,,2 Zeelt 9,, 8, Subtotaal 3,7 Subtotaal 4, > >4 Snoek,7,,,, Snoek 3,,,,, Totaal,4 Totaal 7,

55 Vangstgegevens schietfuiken en elektrovisserij (vervolg) Outrijve Schietfuiken Vanwege de ondiepte kon er niet met schietfuiken gevist worden in de meander te Outrijve. Elektrovisserij In navolgende tabellen worden de ruwe vangstgegevens van de elektrovisserij weergegeven en de vangsten per eenheid van inspanning ( meter oeverlengte). Een waarde van, betekent een vangst van minder dan, kg. Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Outrijve elektrovisserij Outrijve elektrovisserij Totale vangst (kg) Totale vangst (aantal) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars 3,6,2 2,, Baars Blauwband 2,2,2 2, Blauwband Bittervoorn,3,,3 Bittervoorn 72 8 Blankvoorn 6,9 7,9 8,2,7 Blankvoorn Giebel 9,7,,4,2 3,8 Giebel Karper 2,, 2, Karper 4 Spiegelkarper 7,2,8 6,4 Spiegelkarper 2 Aal/Paling 3,3 3,3 Aal/Paling 4 4 Rietvoorn/Ruisvoorn,, Rietvoorn/Ruisvoorn Vetje,, Vetje 6 6 Winde,, Winde 6 6 Zonnebaars,, Zonnebaars Zeelt,3,3 Zeelt Subtotaal 63,7 Subtotaal > >4 Snoek 4,2,9, 2,4 Snoek, 3, 2, Totaal 67,9 Totaal 6 Openbare Scheldemeanders Openbare Scheldemeanders Outrijve elektrovisserij Outrijve elektrovisserij Totaal elektrovisserij (kg/m) Totaal elektrovisserij (aantal/m) Vissoort Totaal + > >4 Vissoort Totaal + > >4 Baars,9,,,4 Baars 6,8, 4,3, Blauwband,6,, Blauwband 393,6 76,3 27,3 Bittervoorn,,, Bittervoorn 43, 3,8 39, Blankvoorn 4,2 2, 2,,2 Blankvoorn 792, 84,8 23,8 3, Giebel 2,4,,,3, Giebel,6 3,8 2, 7,8 2,3 Karper,,, Karper,3,3, Spiegelkarper,8,2,6 Spiegelkarper,,3,3 Aal/Paling,8,8 Aal/Paling,, Rietvoorn/Ruisvoorn,, Rietvoorn/Ruisvoorn,3,3 Vetje,, Vetje 4, 4, Winde,, Winde 4, 4, Zonnebaars,, Zonnebaars,3,3 Zeelt,, Zeelt,3,3 Subtotaal, > >4 Snoek,,2,3,6 Snoek 2,,3,8, Totaal 7, Totaal 26

56

57 BIJLAGE

58

59 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Kerkhove 7 Baars 3 Bittervoorn Brasem 3 Blankvoorn Giebel Karper Kolblei Spiegelkarper Aal/paling Pos

60 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Kerkhove 3 Rietvoorn/ruisvoorn Snoekbaars Snoek Vetje Zeelt

61 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Waarmaarde deelgebied - Natuur 2 Baars Bittervoorn Brasem 2 Blankvoorn Karper Spiegelkarper Aal/paling Pos Roofblei Rietvoorn/ruisvoorn

62 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Waarmaarde deelgebied - Natuur Snoekbaars Snoek Zeelt

63 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Waarmaarde deelgebied 2 - Visserij 2 Baars 4 Bittervoorn Brasem 7 Blankvoorn Hybride Karper Kolblei Spiegelkarper Aal/paling 7 Pos

64 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Waarmaarde deelgebied 2 - Visserij Roofblei Rietvoorn/ruisvoorn Snoek 3 Vetje Zeelt

65 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Waarmaarde deelgebied 3 - Natuur Karper Spiegelkarper Aal/paling 6 Rietvoorn/ruisvoorn Snoek Zeelt

66 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Outrijve Baars 6 Blauwband Bittervoorn Brasem Blankvoorn Giebel Karper Spiegelkarper Aal/paling Rietvoorn/ruisvoorn

67 Lengtefrequentieverdeling Scheldemeander Outrijve Snoek 2 Vetje Winde Zonnebaars Zeelt

68

69 BIJLAGE 6

70

71 Conditiediagrammen Kerkhove, Baars, Blankvoorn, , Bittervoorn, Brasem, , , Giebel, Kolblei, 2 3 4, , Karper, Spiegelkarper, ,

72 vervolg diagrammen Kerkhove, Paling, Pos, , , Ruisvoorn, Snoekbaars, , , Snoek, Vetje, , , Zeelt,

73 Conditiediagrammen Waarmaarde deelgebied I (natuur), Baars 2 Bittervoorn,, , Blankvoorn, Brasem, , , Karper, Spiegelkarper, , , Paling, Pos, ,

74 vervolg diagrammen Waarmaarde deelgebied I (natuur), Roofblei, Ruisvoorn, , , Snoekbaars, Snoek, , , Zeelt,

75 Conditiediagrammen Waarmaarde deelgebied II (visserij), Baars, Blankvoorn, , Bittervoorn, Brasem, , , Kolblei, Karper, , , Spiegelkarper, Paling, ,

76 vervolg diagrammen Waarmaarde deelgebied II (visserij), Pos, Roofblei, , , Ruisvoorn, Snoek, , , Vetje, Zeelt, ,

77 Conditiediagrammen Waarmaarde deelgebied III (natuur), Karper, Spiegelkarper, , , Paling, Ruisvoorn, , , Snoek, Zeelt, ,

78 Conditiediagrammen Outrijve, Baars, Blauwband, , , Blankvoorn, Bittervoorn, , , Brasem, Giebel, , , Karper, Spiegelkarper, ,

79 vervolg diagrammen Outrijve, Paling, Ruisvoorn, , , Snoek, Vetje, , , Winde, Zonnebaars, , , Zeelt,

80

81 BIJLAGE 7

82

83 Lengtegewicht relatie In de volgende tabellen worden de specifieke lengtegewicht relaties weergegeven van de vissoorten te Kerkhove, Waarmaarde en Outrijve. Formule G = a*(tl^b) G TL Gewicht Totaallengte Kerkhove Vissoort N A B Rkwadr. Baars 42,37 3,3782,996 Blankvoorn 4,98 3,27968,998 Bittervoorn 2,7762 3,2897,979 Brasem 44, 3,796,998 Giebel 44,8638 3,278737,997 Kolblei,3699 3,3889,98 Karper,662 3,2344,966 Spiegelkarper Paling 6,99 3,343,973 Pos 39,29 3,29,993 Rietvoorn 8,9729 3,626,993 Snoekbaars Snoek 8,3292 3,744,998 Vetje Zeelt Waarmaarde deelgebied I (natuur) Vissoort N A B Rkwadr. Baars 39,9 3,,98 Bittervoorn 6,266 3,79296,993 Blankvoorn 23,28 3,688,94 Brasem 43,39 3,974,999 Karper 33,337 2,83,424 Spiegelkarper 4,898 2,6487,84 Paling 22,73 3,247,898 Pos 39,86 3,28,888 Roofblei Rietvoorn Snoekbaars Snoek,444 3,94,99 Zeelt

84 Lengtegewicht relatie (vervolg) Waarmaarde deelgebied II (visserij) Vissoort N A B Rkwadr. Baars 28,96 3,26973,996 Blankvoorn 4,776 3,7762,994 Bittervoorn 4,49 3,327,967 Brasem 4,3 3,936,998 Kolblei Karper,43 3,84889,963 Spiegelkarper 7,293 3,4778,836 Paling 9,399 2,839,8 Pos 4,684 2,8269,96 Roofblei Rietvoorn 4,2 3,266,997 Snoek Vetje 4,7 2,747,872 Zeelt 4,78 3,27498, Waarmaarde deelgebied III (natuur) Vissoort N A B Rkwadr. Karper Spiegelkarper Paling,3 3,99,873 Rietvoorn 3,36 3,78,998 Snoek,23 3,2999,999 Zeelt 8,74 2,92398,99 Outrijve Vissoort N A B Rkwadr. Baars 28,669 3,22976,992 Blauwband 4,424 3,46494,937 Blankvoorn 42,67 3,232,993 Bittervoorn,64 4,3,98 Brasem 4,2 3,3442,988 Giebel 42,248 3,4929,99 Karper 9,3864 2,78776,97 Spiegelkarper,26 2,92872,99 Paling 4,9 3,26666,48 Rietvoorn Snoek 4,43 3,77,99 Vetje Winde Zonnebaars Zeelt - - -

85 BIJLAGE 8