Jeugdzorg in Gelderland juni 2014

Transcriptie

1 Jeugdzorg in Gelderland juni 2014 Nog een half jaar te gaan We zijn een flink eind op weg met de transitie van de jeugdzorg. Nog ruim een half jaar te gaan voor de daadwerkelijke overdracht van de jeugdzorg van provincie naar gemeenten. Met dit tweede infoblad van 2014 informeren we u over de actuele ontwikkelingen en mijlpalen in deze transitie. Daarnaast bevat het infoblad een overzicht van de ontwikkelingen in de vraag, het aanbod en de prestaties van de Gelderse jeugdzorg tot 1 april I De transitie naar gemeenten: ontwikkelingen en agenda Gedeputeerde Staten besluiten over transitiekosten Het college van Gedeputeerde Staten wil zorgdragen voor een warme overdracht van de jeugdzorg naar de gemeenten per 1 januari Daar waar mogelijk wil de provincie de instellingen voor jeugdzorg ondersteunen en ruimte bieden om stappen richting transitie te zetten. Een belangrijk punt hierbij is de kosten voor frictie die de jeugdzorginstellingen maken. Frictiekosten zijn onder andere kosten voor de afvloeiing van personeel of de verkoop van gebouwen als gevolg van de decentralisatie van de jeugdzorg in combinatie met bezuinigingen in de jeugdzorg. Gedeputeerde Staten hebben direct en via het Interprovinciaal Overleg (IPO) het Rijk verzocht om wettelijke belemmeringen weg te nemen, de egalisatiereserves van de jeugdzorginstellingen niet terug te vorderen per en aanwending van deze reserves voor frictiekosten toe te staan. Het Rijk heeft nu bevestigd dat wettelijke belemmeringen voor het maken van frictiekosten worden weggenomen. Gedeputeerde Staten hebben daarom besloten de subsidieregels te verruimen. Jeugdzorginstellingen mogen de met subsidie opgebouwde reserves ook inzetten voor frictiekosten en deze reserves behouden na 1 januari Aanvullend is besloten ook de maximering van 10% in de hoogte van de op te bouwen egalisatiereserve te laten vervallen. Het college geeft hiermee weer een belangrijk impuls aan een goed verloop van de transitie van de jeugdzorg in Gelderland. Voor uitgebreide info over de jeugdzorg: Meer informatie Sjoerd Veenstra E&S/Jeugdzorg T (026) s.veenstra@gelderland.nl Overzicht gesubsidieerde projecten transitie jeugdzorg Gelderse projecten transitie Jeugdzorg die mede door de provincie Gelderland zijn gesubsidieerd, zijn vanaf april 2014 ontsloten via Door deze projecten bij elkaar te brengen op een kaart wordt het mogelijk om in één oogopslag te zien welke projecten waar gestart zijn. In het overzicht kan op thema en regio gezocht worden en vindt u informatie over de gesubsidieerde projecten (o.a. doel, omschrijving, totale kosten en deelnemende partijen). Ook is het mogelijk om informatie te vragen bij genoemde projectleider. De provincie Gelderland verstrekt gemeenten sinds 1 januari 2013 onder voorwaarden subsidie voor projecten die een relatie hebben met de voorbereiding en uitvoering van de overgang van de jeugdzorg naar gemeenten (transitie). Voor de nu ontsloten projecten is in 2013 en 2014 subsidie verleend. Het overzicht zal regelmatig worden ververst met nieuwe gesubsidieerde projecten. Bestuurlijk Platform decentralisatie Jeugdzorg Op 22 mei was er overleg met de gedeputeerde in het Bestuurlijk platform decentra lisatie jeugdzorg. Dit was het eerste overleg in nieuwe samenstelling na de gemeenteraadsverkiezingen Gld. info Jeugdzorg

2 Er is gesproken over de bovenregionale samenwerking van de regio s waar het gaat om het (gezamenlijk) inkopen van meer specialistische zorg zoals: Jeugdzorg Plus, Spoedzorg, gesloten psychiatrische zorg e.a. Hierbij zijn ongeveer 24 instellingen betrokken. Het idee is half juni in alle 7 Gelderse regio s een voorstel te presenteren. Regio s kunnen dan afhankelijk van de behoefte zelf kiezen wat en op welke wijze de bovenregionale zorg wordt gecontracteerd. Ook is een ambtelijk voorstel voor de gemeentelijke en regionale dataset beleidsinformatie van de Gelderse regio s toegelicht. Naast algemene beleidsinformatie (CBS) hebben gemeenten ook behoefte aan sturingsinformatie (resultaten, kosten, zorgvormen). Deze aanvullende wensen zijn voor een groot deel terug te vinden in de huidige info set van de Brancheorganisatie Jeugdzorg Gelderland. Een ambtelijke werkgroep krijgt de opdracht de verkennende gesprekken met leveranciers uit te voeren en de resultaten te voorzien van een advies. Dit wordt eind juni naar de regio s gestuurd zodat het nog mogelijk is hierover ook in de contracten met de zorgaanbieders afspraken te maken. De communicatie met cliënten en opvoeders over de gevolgen van de stelselwijziging in de jeugdzorg kwam ook aan de orde. De regio s inventariseren de concrete acties in 2014 om van elkaar te kunnen leren en kennis te delen. Dhr. Windhouwer maakte zijn collega s erop attent dat in regio FoodValley de nodige projecten over privacy-gevoeligheid van informatie zijn afgerond. De regio is bereid de uitkomsten hiervan met anderen te delen. Het volledige verslag van dit overleg is te vinden op Veel belangstelling Bestuurlijke stages in de jeugdzorg. Samen met de Gelderse jeugd(zorg)organisaties organiseert de Provincie gedurende de gehele maand juni stages voor bestuurders en ambtenaren. De animo is groot. Waarom bestuurlijke stages? De bestuurlijke stages leveren een goede bijdrage aan het delen van kennis. Professionals, jongeren en ouders kunnen vanuit eigen ervaring vertellen wat al goed gaat, maar ook wat er beter kan in de zorg voor jeugd. De stages leveren daarom niet alleen een kijkje in de keuken op, maar ook begrip en belangstelling voor elkaars werkveld. Zo worden contacten gelegd en ideeën over de toekomst gevormd. Meer dan 110 stageplaatsen worden aangeboden. Denk aan voorzieningen als: Jeugdgezondheidszorg (JGZ), Centra voor Jeugd & Gezin (CJG s), Maatschappelijk Werk en Thuiszorg. Maar ook aan: (Bureau) Jeugdzorg, zorg voor Licht Verstandelijk Gehandicapten (LVG/MEE), Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg (j-ggz) of Justitiële zorg (JJI). Bent u bestuurder of beleidsmedewerker bij een gemeente en wilt u ook graag een dagdeel kennismaken met de praktijk van de Jeugzorg? Ook tijdens de Week van de Jeugdzorg van 15 t/m 21 november is er gelegenheid om stage te lopen. Voor meer informatie kunt u een sturen naar weekvandejeugdzorg@gelderland.nl. Week van de Jeugdzorg 2014 Van 15 t/m 21 november organiseert de Provincie samen met partners de laatste Gelderse Week van de Jeugdzorg. Vanaf 2015 komt de gehele jeugdzorg onder verantwoordelijkheid van de gemeenten. Omdat tijdens de verbouwing de zorg gewoon doorgaat is het belangrijk ook in deze laatste Week van de Jeugdzorg zichtbaar te maken om welke kinderen, jongeren en ouders het nu eigenlijk gaat. Hoe ziet hun leven eruit, wie heeft daarin een belangrijke rol? In hun verhalen wordt duidelijk hoe dichtbij de informele en formele zorg nu al geboden wordt. Tijdens deze laatste Gelderse Week van de Jeugdzorg staat ook de overdracht van de jeugdzorg van provincie naar gemeenten centraal. Dat wordt onder de noemer: Jeugdzorg samen met Daarmee willen we zichtbaar maken dat ook de directe omgeving van het gezin of de jongere in beeld zijn wanneer opvoeden en opgroeien even niet vanzelf gaat. Buurtbewoners, familieleden, leraren, maar bijvoorbeeld ook sportcoaches kunnen samen met jeugdzorg bijdragen aan het versterken van de eigen kracht. De zorg voor jeugd is daarmee geen instituut, maar iets wat we met elkaar doen. Iedereen heeft daarin zijn eigen rol. Wilt u meer weten over de Week van Jeugdzorg of de activiteiten die plaatsvinden? Vanaf 1 september is alle informatie te vinden op Voortgang experimenten In zeven Gelderse regio s wordt volop geëxperimenteerd in voorbereiding op de transitie en transformatie van de jeugdzorg. Alle regio s experimenteren met een werkwijze ambulante jeugdzorg 2 Gld. info Jeugdzorg

3 zonder indicatie van Bureau Jeugdzorg. In sommige regio s lopen deze experimenten al langere tijd (Noord Veluwe, Nijmegen en de FoodValley) en zijn de experimenten geborgd in een structurele werkwijze. De regio Noord-Veluwe heeft het experiment doorontwikkeld in het experiment Jeugdzorg Dichtbij, waarbij alle jeugdzorg binnen een lokale werkstructuur wordt ondergebracht en wordt gekoppeld aan bovenlokale dienstverlening en sturing. De andere regio s zijn in 2013 gestart of hebben de werkwijze verder uitgerold in regiogemeenten (CJG4kracht). In opdracht van de provincie monitort Dock4 deze experimenten. Afgeronde en nieuwe evaluaties van deze regionale experimenten worden ontsloten via de website voordegeldersejeugd. Naast het experiment ambulante jeugdzorg zonder indicatie lopen er diverse andere experimenten in Gelderland waarbij jeugdzorgaanbieders zijn betrokken. Het merendeel van de regio s experimenteert met nazorg na jeugdzorg, waarbij het provinciale beleidskader Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg als uitgangspunt wordt genomen voor de implementatie van de regionale werkwijzen. Ook wordt volop geëxperimenteerd met bijvoorbeeld: Versterken van de regie en participatie van ouders (Blogboek regio Arnhem, experiment Gezinsnetwerken in Rivierenland). Ontwikkeling van vernieuwend aanbod (uitbreiding aanbod collectieve opvoedondersteuning regio Noord-Veluwe, ontwikkeling aanbod echtscheiding en omgang regio Oost-Veluwe & Midden IJssel). Koppeling tussen (transitie) jeugdzorg en bijvoorbeeld de eerstelijn en passend onderwijs (beiden in Oost-Veluwe & Midden IJssel). De regio Nijmegen heeft de afgelopen jaren diverse proeftuinen ingericht. Zij kiest ervoor om geen nieuwe experimenten meer op te zetten, maar de verantwoordelijkheid om samen te werken en integraal te werken steeds meer te beleggen bij aanbieders. Een overzicht van Dock4 van de lopende en nieuwe experimenten in Gelderland met betrokkenheid van jeugdzorgaanbieders komt binnenkort beschikbaar via de website voordegeldersejeugd. De provincie en de overdracht van de jeugdzorg: zorgvuldig verbindend overdragen 2014 is het laatste jaar waarin de Wet op de Jeugdzorg van kracht is en de provincie uitvoering geeft aan deze taak. Met de invoering van de nieuwe Jeugdwet op 1 januari 2015 gaat de verantwoordelijkheid over naar gemeenten. Voor de provincie staat zorgvuldigheid voorop. In 2014 stimuleren we partijen om verbindingen aan te gaan, zich verder te positioneren en, daar waar nodig, taken over te dragen. De provincie houdt daarbij de doelmatigheid van de jeugdzorg nauwlettend in de gaten en ziet erop toe dat kinderen, die jeugdzorg nodig hebben, tijdig hulp krijgen. Kinderen en jongeren mogen immers niet tussen wal en schip raken. De provincie Gelderland en de Gelderse gemeenten trekken hierin samen op, ieder met hun eigen taak en verantwoordelijkheid. De uitbreiding van de experimenten met jeugdzorg maakt hier onderdeel vanuit, evenals de aanvulling van de provinciale subsidieverstrekking jeugdzorg 2014 met de wensen van de Gelderse gemeenten ten aanzien van het nieuwe stelsel. Bestuurlijke afstemming vindt plaats in het Bestuurlijk Platform Decentralisatie Jeugdzorg. Agenda 2014 Datum hele maand 18 juni september 17 septembter 15 september 25 september 6-10 oktober november 21 november Activiteit Stages voor bestuurders bij Jeugd(zorg)organisaties Staten Commissie LCJ Infoblad Staten Commissie LCJ Bestuurlijk overleg Branche Jeugdzorg Bestuurlijk Platform Decentralisatie Jeugdzorg Week van de Opvoeding Pizza bijeenkomst Week van de Jeugdzorg Conferentie Pak t samen op 3 Gld. info Jeugdzorg

4 II Ontwikkelingen in de jeugdzorg: feiten en cijfers In onderstaand kader worden de belangrijkste ontwikkelingen in de Gelderse jeugdzorg t/m het eerste kwartaal 2014 kort gepresenteerd. Gedurende 2013 daalde het aantal kinderen dat provinciale jeugdzorg ontvangt (naar ongeveer op 1 januari 2014). In het eerste kwartaal van 2014 stijgt het aantal kinderen in zorg weer naar ongeveer (vooral door een stijgende instroom). Ten opzichte van de voorgaande kwartalen is het aantal aanmeldingen voor jeugdhulp thuis toegenomen en daalt het aantal aanmeldingen voor 24-uurs verblijf verder. Binnen de residentieel is er een verschuiving van 7x24 uurs hulp in (leef)groepen ten gunste van hulp in gezins- en logeerhuizen. Binnen pleegzorg verblijft meer dan 60% van de kinderen meer dan 2 jaar in pleegzorg. De netto-wachtlijst van jongeren die langer dan negen weken wachten op hulp en in tussentijd géén (andere) provinciale jeugdzorg krijgen is verder gedaald t.o.v. het vorige kwartaal. Op 1 april 2014 zijn er 60 wachtenden (was 64 wachtenden op 1 januari). Het aantal ligt nog iets hoger dan een jaar geleden; toen waren er 52 kinderen op de wachtlijst. Bij de Landelijk Werkende Instellingen staan 13 Gelderse kinderen op de wachtlijst. Naar verwachting zitten de meeste wachtenden vanuit deze instellingen in zorg bij een andere zorgaanbieder. Op 1 april 2014 zijn er twee wachtenden bij het AMK. De doorlooptijden bij het AMK Gelderland ontwikkelen zich gunstig in het eerste kwartaal van 2014 en zijn aanzienlijk verbeterd ten opzichte van het voorgaande kwartaal. 57% van de onderzoeken start binnen 5 dagen na aanmelding en in 70% van de afgesloten onderzoeken is de doorlooptijd korter dan 10 weken. In het eerste kwartaal van 2014 is voor bijna cliënten een nieuw cliënttraject gestart bij Bureau Jeugdzorg. Voor het overgrote deel gaat het om cliënttrajecten in het vrijwillig kader. Het aantal cliënten met een jeugdbeschermingsmaatregel is in het eerste kwartaal van 2014 opnieuw gedaald. Het volume jeugdbeschermingscliënten neemt vooral af door een hogere uitstroom dan instroom. Voor het eerst sinds langere periode is ook het aantal Voogdij-pupillen licht gedaald. De gemiddelde duur van de beëindigde OTS-trajecten is licht gedaald ten opzichte van de voorgaande kwartalen. Op de website voordegeldersejeugd vindt u meer feiten en cijfers over de jeugdzorg in Gelderland. Ook cijfers over jeugdzorgkosten per gemeente zijn hier te downloaden. Toelichting: De ontwikkelingen en trends in de Gelderse jeugdzorg worden hieronder aan de hand van een aantal kernindicatoren nader toegelicht. De cijfers hebben vooral betrekking op de zeven reguliere jeugdzorgaanbieders in Gelderland en Bureau Jeugdzorg Gelderland en worden gepresenteerd over de periode 2010 tot heden. Waar beschikbaar worden in een voetnoot ook de cijfers weergegeven van de Gelderse jeugdigen die in zorg zijn bij de Landelijk Werkende instellingen, instellingen gesloten jeugdzorg en de Landelijk werkende gezinsvoogdij instellingen. Vraag naar zorg In figuur 1 is de ontwikkeling van het totale beroep op zorg en van het aantal kinderen dat daadwerkelijk provinciale jeugdzorg ontvangt, weergegeven. Het totale beroep op jeugdzorg in Gelderland is in de periode met 7% gedaald. Het gaat dan om alle kinderen die zorg ontvangen en degenen die wachten op zorg. Het aantal kinderen dat provinciale jeugdzorg ontvangt, schommelde gedurende langere periode rond de kinderen. Eind 2011 daalt het aantal kinderen in zorg naar en stabiliseert dan min of meer. Gedurende 2013 is het aantal kinderen verder gedaald (naar 4.657). In het eerste kwartaal 2014 stijgt het aantal kinderen in zorg weer naar ongeveer Een stijging in het eerste kwartaal van het jaar is ook in voorgaande jaren zichtbaar. Bijna de helft van de jeugdigen ontvangt ambulante jeugdzorg als zwaarste zorg en een derde pleegzorg. De rest krijgt dagbehandeling (7%) of verblijft in een residentiële setting. Ten opzichte van 2010 is er een kleine procentuele verschuiving van (semi)residentie naar ambulante hulp en pleegzorg. Uit de cijfers over het aantal aanmeldingen blijkt dat het aantal aanmeldingen voor 24-uurs verblijf vanaf 2013 daalt en op een lager niveau ligt dan 1 à 2 jaar geleden. Eén instelling constateert een dalende trend van cliënten voor ambulante jeugdhulp (thuis). Deze dalende trend wordt verklaard door de afname van met name (lichte) jeugdhulp die wordt overgenomen door lokale/voorliggende voorzieningen. 4 Gld. info Jeugdzorg

5 Figuur 1 Ontwikkeling aantal jeugdigen in zorg en het beroep op zorg, in zorg beroep op zorg jan.-10 apr.-10 jul.-10 okt.-10 jan.-11 mei-11 jul.-11 sep.-11 jan.-12 apr-12 jul.-12 okt.-12 jan.-13 apr.-13 jul.-13 okt.-13 jan.-14 apr.-14 De gepresenteerde cijfers over de ontwikkelingen van het aantal unieke cliënten in zorg zijn gebaseerd op de zeven Gelderse instellingen voor Jeugd en Opvoedhulp. Wanneer ook de cijfers van de Gelderse jeugdigen die in zorg zijn bij de Landelijk Werkende instellingen en instellingen gesloten jeugdzorg worden meegenomen, gaat het om ongeveer unieke Gelderse jeugdigen in zorg (peildatum 1 april 2014). In- en uitstroom Figuur 2 geeft weer hoeveel jeugdigen jaarlijks in- en uitstromen in de provinciale jeugdzorg. Zichtbaar wordt de instroom van jeugdigen in 2013 aanzienlijk lager is in vergelijking met de instroom in 2010 (-12%). Ook het aantal jeugdigen dat de zorg afsluit is in dezelfde periode gedaald (-9%). De daling van de in- en uitstoom vlakt in 2013 wat af; er stromen nog steeds minder cliënten in de provinciale jeugdzorg in vergelijking met 2012, maar de verschillen zijn minder groot. Hetzelfde geldt voor de uitstroom. Overigens sluiten in de afgelopen drie jaren meer jongeren de zorg af dan er instromen. In het eerste kwartaal van 2014 is de instroom van nieuwe cliënten weer toegenomen (900 jeugdigen). Hierbij zijn de cliënten die zijn ingestroomd via de projecten jeugdzorg zonder indicatie, zoals Jeugdzorg Dichtbij, Present en CJG4Kracht, meegerekend. Gemiddeld genomen doet ruim driekwart van de cliënten die instromen voor het eerst een beroep op jeugdzorg. De rest heeft eerder (maar voor een groot deel langer dan een half jaar geleden) provinciale jeugdzorg ontvangen. Deze percentages zijn nauwelijks veranderd in de afgelopen jaren. Bijna tweederde van de jeugdigen die zijn uitgestroomd, heeft uitsluitend ambulante hulp ontvangen. Figuur 2 In- en uitstroom jeugdigen, Instroom uitstroom Q Gld. info Jeugdzorg

6 Gemiddelde hulpduur De gemiddelde hulpduur van alle cliënttrajecten die zijn beëindigd in het afgelopen half jaar is licht gedaald en bedraagt bijna 16 maanden. Het gaat dan om alle typen zorgaanbod: van een kort ambulant traject tot een plaatsing in een gezinshuis die meerdere jaren duurt. Langdurige plaatsingen zijn vooral zichtbaar bij pleegzorg. De gemiddelde pleegzorgplaatsingen die in het afgelopen half jaar zijn uitgestroomd, is flink afgenomen en bedraagt nog 32 maanden (was ruim drie jaar). De doorlooptijd van een gemiddeld residentieel traject is min of meer gelijkgebleven (bijna 16 maanden). Instellingen laten hierbij een wisselend beeld zien. Er is nog steeds een groep jongeren die langdurig (langer dan twee jaar) in een residentiële setting verblijven. De duur van een ambulant traject is ook ongeveer gelijk gebleven (11 maanden). Bij daghulp is de doorlooptijd verder gedaald: van tien naar negen maanden. Vooral bij residentiele trajecten en pleegzorg kan de gemiddelde doorlooptijd sterk fluctueren door het afsluiten van een aantal langlopende trajecten. Dit heeft uiteraard gevolgen voor het beeld over de gemiddelde doorlooptijden in een bepaalde periode. Een aantal instellingen wijst op een toename van casussen waarbij sprake is met complexe problematiek in gezinnen en bij de jeugdigen. De casussen met ernstige veiligheidsrisico s zorgen voor een toename van de doorlooptijd. Instellingen pogen de doorlooptijd van de jeugdzorgtrajecten op diverse manieren te bekorten. Bijvoorbeeld door het omvormen van oude langdurige residentiële hulpverlening naar kortere trajecten, veranderende aansturing van de trajecten en intensievere samenwerking met collega-zorginstellingen om de doorstroming te verbeteren. Opnameduur wordt verder beperkt door zwaardere zorg waar het kan aan te vullen met ambulante modules en door verblijf op de instelling (weekdagen) te combineren met thuis (in het weekend) met daarbij ambulante ondersteuning voor het gezin (o.a. Veilig thuis, Uit & Thuis). Hierdoor kan er eerder/gedeeltelijk worden uitgestroomd. Ontwikkeling wachtlijst provinciale jeugdzorg De netto-wachtlijst van jongeren die langer dan negen weken wachten op hulp en in de tussentijd géén (andere) provinciale jeugdzorg krijgen is licht gedaald t.o.v. het vorige kwartaal. Op 1 april zijn er 60 wachtenden. Dit aantal ligt nog iets hoger dan een jaar geleden; toen waren er 52 kinderen op de wachtlijst. Tabel 1 Ontwikkeling aantal bruto- en netto-wachtenden > 9 weken zorgaanbod (exlusief LWI s), Jan Jan Jan Jan April Juli Okt Jan Apr Bruto-wachtlijst Interne wachtlijst Netto-wachtlijst Gld. info Jeugdzorg

7 Figuur 3 Verloop bruto en netto wachtlijst (> 9 weken) (exclusief wachtenden bij LWI s), Bruto Netto jan.-10 apr.-10 jul.-10 okt.-10 jan.-11 apr..-11 jul.-11 okt.-12 jan.-12 apr.-12 jul.-13 okt.-13 jan.-13 apr.-13 jul.-13 okt.-13 jan.-14 Bijna de helft van de jongeren op de netto-wachtlijst wacht op ambulante hulp, 12% wacht op een plaatsing in een pleeggezin en een vijfde wacht op dagbehandeling. Verder wacht nog ongeveer 22% op een plek in een residentiële setting. Vertrekpunt voor de provincie is de inspanningsnorm dat binnen zes weken na indicatiestelling gestart moet worden met hulp. Momenteel geldt dit voor ongeveer 70% van de cliënten. Uitgangspunt is en blijft dat bij spoedeisende zaken en in gevallen waar de veiligheid van jeugdigen in het geding is met prioriteit zorg wordt geboden. Waarom wachten kinderen op de start zorg? Wachttijden worden niet alleen veroorzaakt door capaciteitsproblemen. Soms duurt de start van de zorg langer vanwege afstemmingsvraagstukken en/of motivatieproblemen; soms wil een gezin, op eigen verzoek, wachten of is er meer tijd nodig om een geschikt pleeggezin te vinden. Ook kan het gaan om het wachten op specifiek aanbod (bijvoorbeeld specialistisch (groeps)aanbod of vraag naar een weekend/vakantiegezin in de buurt). In casussen met ernstige veiligheidsrisico s zijn er vaak complicaties waardoor de intakefase langer duurt. De wachttijd loopt dan soms op doordat eerst andere zaken geregeld moeten worden voordat er gestart kan worden met zorg. Wanneer duidelijk is dat de geïndiceerde zorg niet tijdig beschikbaar is, kunnen cliënten in Gelderland indien gewenst gebruikmaken van een alternatief aanbod, veelal in de vorm van ambulante begeleiding. In enkele gevallen blijkt de alternatieve zorgvorm voldoende en stroomt de cliënt zelfs versneld uit. Voor de provincie staat voorop dat kinderen die hulp nodig hebben, dit snel moeten krijgen. Langer wachten dan verantwoord is, mag niet voorkomen. In tabel 2 zijn de wachtlijstcijfers per instelling weergegeven. De totaalcijfers voor het provinciale zorgaanbod zijn gebaseerd op de zeven Gelderse instellingen (excl. LWI s). De provincie beschikt niet over ontdubbelde wachtlijstcijfers waarbij ook de Gelderse kinderen die op de wachtlijst staan bij de de Landelijk Werkende Instellingen zijn meegenomen. Deze wachtenden zijn in tabel 2 apart gepresenteerd. Het gaat om 13 jeugdigen. Naar verwachting zitten de meeste wachtenden vanuit deze Landelijk Werkende Instellingen in zorg bij een andere zorgaanbieder (in de reguliere jeugdzorg, gesloten jeugdzorg of de GGz of AWBZ sector). 7 Gld. info Jeugdzorg

8 Tabel 2 Aantal cliënten in zorg en het wachtenden (bruto en netto) per zorgaanbieder naar zorgvorm, > 9 weken peildatum Aantal wachtlijst Zorgaanbieder jeugdigen wachtlijst per zorgvorm totaal in zorg Ambulant Pleegzorg Daghulp Residentieel Totaal bruto Netto bruto netto bruto netto bruto netto bruto netto Entréa Intermetzo Leger des Heils Lindenhout Lijn5 Nové Pactum Youké Gelderland totaal* WSG SGJ H Loo Groep Horizon Totaal De totaalcijfers voor het provinciale zorgaanbod zijn gebaseerd op de zeven Gelderse instellingen (excl. LWI s). De som van het aantal wachtenden per J&O-instelling is hoger dan het totaalcijfer. In het totaalcijfer provinciaal zorgaanbod gaat het om unieke cliënten. Dubbeltellingen zijn eruit gehaald. De cijfers van Intermetzo zijn in het afgelopen kwartaal niet geactualiseerd. Dit geeft hoogstwaarschijnlijk een overtelling van het aantal netto-wachtenden in deze instelling (en op provinciaal niveau). Een eigen handmatige analyse van Intermetzo wijst uit dat er op 1 april twee netto-wachtenden zijn. Jeugdbescherming Tabel 3 laat de ontwikkeling van het aantal jeugdigen met een jeugdbeschermingsmaatregel in Gelderland zien. Het totale aantal jeugdbeschermingsclienten is vanaf 2010 met 13% gedaald. Op 1 april 2014 hebben kinderen te maken met een maatregel jeugdbescherming. Veelal gaat het om een ondertoezichtstelling (OTS). In de afgelopen drie jaar daalde het aantal OTS-pupillen terwijl tegelijkertijd er sprake was van een toename van het aantal voogdij-pupillen. In het eerste kwartaal van 2014 is het aantal voogdij-pupillen voor het eerst niet gestegen, maar licht gedaald. Het aantal OTS-en neemt vooral af door een hogere uitstroom dan instroom. Bij voogdij was vanaf begin 2010 het omgekeerde het geval (meer instroom dan beëindigde trajecten). In het eerste kwartaal van 2014 daalt voor het eerst de instroom van het aantal Voogdij-pupillen. De doorlooptijd van de beëindigde OTS-trajecten is bijna dagen. De gemiddelde duur van OTS maatregelen laat in het eerste kwartaal van dit jaar een lichte daling zien ten opzichte van voorgaande kwartalen. Dit is het resultaat van de inspanningen in 2013 van Bureau Jeugdzorg Gelderland om de duur van deze maatregelen te verkorten. Tabel 3 Aantal jeugdigen met maatregel jeugdbescherming, stand op peildatum Jan 2010 Jan 2011 Jan 2012 Jan 2013 Jan 2014 Apr 2014 Jeugdigen met maatregel Jeugdbescherming, waarvan: Aantal OTS-pupillen Aantal Voogdij-pupillen In tabel 3 gaat het om het aantal jeugdigen met een maatregel Jeugdbescherming uitgevoerd door Bureau Jeugdzorg Gelderland. Er worden in Gelderland ook nog maatregelen uitgevoerd door 8 Gld. info Jeugdzorg

9 Landelijk Werkende (gezinsvoogdij) Instellingen zoals de William Schrikker Groep, Christelijke Jeugdzorg SGJ en het Leger des Heils Jeugdzorg en reclassering (LJ&R). In totaal zijn er ca jeugdigen met een jeugdbeschermingsmaatregel onder mandateringsregeling BJzG (peildatum 1 jan 2013, basisset 2012 Branche Jeugdzorg Gelderland). Jeugdreclassering Tabel 4 geeft weer aan hoeveel jeugdigen de kinderrechter een maatregel jeugdreclassering oplegde. Het aantal jeugdreclasseringspupillen is vanaf begin dit jaar flink gedaald. In de tabel staan alleen de cliënten met reguliere jeugdreclasseringsmaatregel. Er zijn ook jongeren die te maken hebben met zowel jeugdreclassering als jeugdbescherming. In het eerste kwartaal van 2014 gaat het om 55 pupillen. Dit is iets lager dan de vorige kwartalen. Tabel 4 Aantal jeugdigen met een maatregel jeugdreclassering, stand per kwartaaleinde 1 Jan Jan Jan Jan Jan Apr 2014 Pupillen jeugdreclassering Advies en Meldpunt Kindermishandeling Iedereen die zich zorgen maakt over een kind kan contact opnemen met het AMK voor een advies, een consult of om een vermoeden van kindermishandeling te melden. Als de beller een vermoeden van kindermishandeling meldt, stelt het AMK een onderzoek in. Het AMK onderzoekt dan of het inderdaad om kindermishandeling gaat en zo ja, welke hulp het gezin nodig heeft. De provincie gaat uit van de landelijke norm dat binnen vijf dagen na ontvangst bij het AMK moet zijn vastgesteld of de melding aanleiding geeft tot onderzoek. En dat binnnen tien weken na aanvang van het onderzoek moet zijn vastgesteld of en welke verdere stappen worden gezet. Het voorkomen en tijdig signaleren van kindermishandeling heeft absolute prioriteit. De doorlooptijden bij het AMK Gelderland ontwikkelen zich gunstig in het eerste kwartaal van 2014 en zijn aanzienlijk verbeterd ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Op 1 april 2014 zijn er twee wachtenden bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Gelderland. In het eerste kwartaal van 2014 start 57% van de onderzoeken binnen vijf dagen na aanmelding. In het vorige kwartaal lag dit percentage op 44%. De doorlooptijd van de afgesloten onderzoeken - de tijd tussen de melding en de afsluiting van het onderzoek is in 70% van de gevallen korter dan tien weken. Dit aandeel is sterk verbeterd t.o.v. het voorgaande kwartaal (33%). Dit percentage schommelt overigens wat meer tussen de kwartalen (tussen de 40 en 60%). Figuur 4 Aantal meldingen voor onderzoek , AMK Gelderland Q Q3 Q2 200 Q Gld. info Jeugdzorg

10 Het aantal meldingen voor onderzoeken is in 2013 met 13% gedaald ten opzichte van 2010 (figuur 4). In het eerste kwartaal van 2014 waren er 283 meldingen voor een onderzoek. De daling van het aantal meldingen in het laatste kwartaal van 2013 (233 meldingen) zet zich dus niet door. Het eerste kwartaal kenmerkt zich verder door een hoog aantal adviezen (1.838). De toename van het aantal adviezen bij het AMK Gelderland is al zichtbaar vanaf begin Het AMK stimuleert de ouders vrijwillig mee te werken aan hulp. Als ouders dat niet willen of als de situatie te ernstig is en het kind niet veilig is, kan het AMK dit melden bij de Raad voor de Kinderbescherming. In het eerste kwartaal van 2014 werd 9% van de gevallen overgedragen naar de Raad voor Kinderbescherming. Dit is iets lager dan in de voorgaande kwartalen. Regionale cijfers Gelderse jeugdzorg (excl. LWI s), kwartaal Instroom cliënten in provinciale jeugdzorg, uitgesplitst naar leeftijdscategorie en regio, kwartaal Regio Instroom 0-11 jaar jaar > =16 jaar Achterhoek 88 50% 32% 18% Arnhem % 26% 21% Midden-Ijssel 49 53% 37% 10% Nijmegen % 29% 14% Noordwest-Veluwe 52 67% 35% 12% Oost-Veluwe 83 51% 37% 12% Rivierenland % 27% 13% West-Veluwe 93 66% 17% 17% Totaal (inclusief overig ) % 27% 15% Toelichting: U ziet het aantal jeugdigen (onderverdeeld naar regio) dat in het eerste kwartaal van 2014 is ingestroomd, uitgesplitst naar drie leeftijdscategorieën. Het is niet mogelijk om aan te geven in welke zorgvorm de jeugdigen instromen. Deze instroomcijfers hebben een indicatieve waarde. Aantal jeugdigen in provinciale jeugdzorg (totaalcijfer), waarvan aantal jeugdigen met ambulante zorg als zwaarste zorg per regio, op peildatum 1 april 2014 Regio aantal jeugdigen in aantal jeugdigen met ambulante zorg provinciale jeugdzorg als zwaarste zorgvorm in abs. Aantallen in procenten op totaal Achterhoek % Arnhem % Midden-Ijssel % Nijmegen % Noordwest-Veluwe % Oost-Veluwe % Rivierenland % West-Veluwe % Totaal (inclusief overig ) % Toelichting: U ziet het aantal jeugdigen (uitgesplitst naar regio) dat op 1 april 2014 provinciale jeugdzorg ontvangt van één van de Gelderse zorgaanbieders. In de middelste kolom is het aantal jeugdigen opgenomen dat momenteel alleen ambulante zorg (als zwaarste zorgvorm) ontvangt. 10 Gld. info Jeugdzorg

11 Aantal jeugdigen die uitstromen uit de provinciale jeugdzorg (totaalcijfer), kwartaal Regio aantal uitgestroomde 16 jaar en ouder jeugdigen in abs. Aantallen In procenten op totaal Achterhoek % Arnhem % Midden-Ijssel % Nijmegen % Noordwest-Veluwe % Oost-Veluwe % Rivierenland % West-Veluwe % Totaal (incl. categorie onbekend ) % Toelichting: U ziet het aantal jeugdigen (onderverdeeld naar regio) dat in het eerste kwartaal van 2014 is uitgestroomd. Dat wil zeggen: voor deze jeugdigen is de zorg beëindigd en zij staan ook niet meer op de wachtlijst voor een ander traject. In de middelste kolom is aangegeven hoeveel van de uitgestroomde jeugdigen 16 jaar of ouder is. Een deel van de jeugdigen heeft na afsluiting van de jeugdzorg nog begeleiding en ondersteuning vanuit het gemeentelijk voorveld nodig. Deze uitstroomcijfers hebben een mogelijke beperkte afwijking. Meer Gelderse cijfers over cliëntstromen op gemeentelijk niveau van de Branche organisatie Jeugdzorg Gelderland zijn beschikbaar via link naar pagina feiten en cijfers op website voordegeldersejeugd. Het volgende infoblad Jeugdzorg met de actuele cijfers t/m het tweede kwartaal verschijnt in september Provincie Gelderland Markt CG Arnhem Postbus GX Arnhem T (026) provincieloket@gelderland.nl 11 Gld. info Jeugdzorg