Jeugdzorg in Gelderland december 2014

Transcriptie

1 Jeugdzorg in Gelderland december 2014 Voorzichtig achterom kijken In het vierde en laatste infoblad van 2014 durven we voorzichtig achterom te kijken en een opmaat te geven naar Er is dit jaar veel gebeurd en gedaan om de transitie van de jeugdzorg van provincie naar gemeenten goed te laten verlopen. Er is 2,8 miljoen subsidie verleend aan samenwerkende gemeenten voor regionale projecten ter voorbereiding en uitvoering van de transitie jeugdzorg. In de 7 Gelderse regio s is ruimte geboden voor experimenten met indicatievrije jeugdzorg. Er zijn kennisbijeenkomsten geweest, informatie gedeeld en expertise doorgegeven. De activiteiten in het kader van de jaarlijkse Week van de Jeugdzorg, zoals de stages, Thabus, en de werkconferentie, hebben tot gevolg gehad dat het beeld van en over de jeugdzorg is verbeterd. De uitreiking van de Jeugdzorg Award ondersteunt het beeld dat in de jeugdzorg mooie dingen gebeuren en dat daar vanuit de provincie waardering voor is. Niet alles is af, maar wij vertrouwen erop dat de meest essentiële en cruciale voorzieningen tijdig en op goed niveau beschikbaar zijn. Dat vinden we een prestatie van formaat gezien de omvang van deze stelselwijziging en het gegeven dat gedurende deze bestuursperiode is besloten de overgang van alle taken een jaar te vervroegen van 2016 naar 1 januari De vraaggerichte ondersteuning vanuit de provincie heeft daar zeker aan bijgedragen. Gemeenten en in stellingen in Gelderland hebben daarmee een goede startpositie. Wij zien 2015 met vertrouwen tegemoet, we zullen de transitie zorgvuldig evalueren en waar nodig expertise en kennisoverdracht stimuleren en ruimte bieden aan innovatie. Het thema jeugd wordt bij de provincie ingebed in het sociaal domein. Wij zullen in het voorjaar van 2015 nog een infoblad laten verschijnen met de laatste feiten en cijfers uit dit jaar. Alle inhoudelijke informatie over het beleidsterrein blijft in 2015 beschikbaar via de website Voor uitgebreide info over de jeugdzorg: Meer informatie Sjoerd Veenstra E&S/Jeugdzorg T (026) s.veenstra@gelderland.nl De provincie en de overdracht van de jeugdzorg: zorgvuldig verbindend overdragen 2014 is het laatste jaar waarin de Wet op de Jeugdzorg van kracht is en de provincie uitvoering geeft aan deze taak. Met de invoering van de nieuwe Jeugdwet op 1 januari 2015 gaat de verantwoordelijkheid over naar gemeenten. Voor de provincie staat zorgvuldigheid voorop. In 2014 stimuleren we partijen om verbindingen aan te gaan, zich verder te positioneren en, daar waar nodig, taken over te dragen. De provincie houdt daarbij de doelmatigheid van de jeugdzorg nauwlettend in de gaten en ziet erop toe dat kinderen, die jeugdzorg nodig hebben, tijdig hulp krijgen. Kinderen en jongeren mogen immers niet tussen wal en schip raken. De provincie Gelderland en de Gelderse gemeenten trekken hierin samen op, ieder met hun eigen taak en verantwoordelijkheid. De uitbreiding van de experimenten met jeugdzorg maakt hier onderdeel vanuit, evenals de aanvulling van de provinciale subsidieverstrekking jeugdzorg 2014 met de wensen van de Gelderse gemeenten ten aanzien van het nieuwe stelsel. Bestuurlijke afstemming vindt plaats in het Bestuurlijk Platform Decentralisatie Jeugdzorg. 1 Gld. info Jeugdzorg

2 I De transitie naar gemeenten: ontwikkelingen en agenda Experimenten in Gelderland: twee werelden worden één Het is aan gemeenten om het nieuwe stelsel zorg voor jeugd vorm te geven. De provincie Gelderland heeft zich de afgelopen jaren actief ingezet om hen bij die taak zo goed mogelijk te ondersteunen. In 2010 is de provincie al gestart met het aanwijzen van twee pilotregio s waarin experimenten met ambulante jeugdzorg zonder indicatie van Bureau Jeugdzorg zijn gefaciliteerd. In de afgelopen jaren is in alle zeven Gelderse regio s volop geëxperimenteerd in voorbereiding op de transitie en transformatie van de jeugdzorg. Elke gemeente heeft haar visie vertaald in een lokaal model voor de zorg voor de jeugd. Dock4 heeft op verzoek van de provincie een terugblik gemaakt op de ervaringen in Gelderland met de experimenten. Voor de experimenten waren het CJG (de preventieve zorg voor jeugd) en de specialistische jeugdzorg twee gescheiden werelden. Door de transitie komen deze bij elkaar. Dit betekent veel voor de manier van werken. In alle regio s geven ambtenaren, managers en uitvoerend medewerkers aan dat ze door de nieuwe werkwijze elkaar beter hebben leren kennen. Bij de eerste experimenten leek er een spanningsveld te ontstaan door mogelijke overlap tussen de expertise van CJG partners en van jeugdzorgaanbieders. De eerste wilden graag wat meer naar achteren bewegen en de laatste juist meer naar het voorliggend veld. Maar de transitie heeft het belang van samenwerking versterkt. Het is de beste manier om tot goede zorg voor de jeugd te komen. Van de belangrijkste bevindingen en ervaringen in Gelderland heeft Dock4 een artikel samengesteld, dat binnenkort verschijnt op de website van voordegeldersejeugd. Ook alle evaluaties van de experimenten met ambulante jeugdzorg zijn hier te vinden. De laatste evaluatie is de procesevaluatie van de gemeentelijke basisteams Zorg voor Jeugd in de regio Noord-Veluwe. Eind dit jaar verschijnt nog de evaluatie van het experiment CJG4kracht in de regiogemeenten van Oost-Veluwe/Midden IJssel. Jeugdzorg samen met Gelderse Week van de Jeugdzorg 15 t/m 21 november 2014 Jeugdzorg Award uitreiking 2014 Op 15 november reikte Annemieke Traag de Jeugdzorg Award 2014 uit in het Arnhemse theater Luxor Live. Het was één groot feest. Het thema Jeugdzorg Samen met werd prachtig uitgebeeld door dansers en studenten Urban Dance en zang door de Nederlandse Musical Academie van het ROC Rijn-IJssel. Zowel in de categorie professionals als in de categorie vrijwilligers was het een nek-aan-nek race. De award voor professionals ging naar Marco Betman, Metin Yavuz en Shavig Joubid van Iriszorg en voor vrijwilligers naar Jolanda Heijmans. De drie helden van Iriszorg uit Apeldoorn zoeken zwerfjongeren op straat op, bij een kraakpand of bij de coffeeshop en steken hen de helpende hand toe. Ze vinden het belangrijk dat de jongeren hun leven weer op de rit krijgen en naar de toekomst durven kijken. Jolanda Heijmans traint al 10 jaar het G team voor voetballers met een beperking bij Theole. Daarnaast coördineert ze vakanties voor kinderen met een beperking, verzamelt ze spullen in voor scholen in Afrika, doneerde haar beenmerg aan een ziek kind en deed ze een gesponsorde Alpe d Huzes beklimming. Grote belangstelling voor stages in Week van de Jeugdzorg Er zijn meer dan 160 reacties binnengekomen om stage te lopen tijdens de Week van de Jeugdzorg. De belangstelling van vooral gemeentelijke bestuurders en politici was enorm. Kennisoverdracht via stages Met de nieuwe Jeugdwet op komst blijken stages een geknipt middel voor de kennisoverdracht van jeugdzorg naar gemeenten. De provincie, die de huidige kennis en waarden niet graag verloren ziet gaan bij de decentralisatie, is blij dat er in deze drukke tijd toch zoveel mensen tijd vrij maakten voor de stages. 2 Gld. info Jeugdzorg

3 Kennismaken Hoe gaat het er aan toe in de jeugdzorg? Wat doen jeugdzorginstellingen voor de jongeren waar het om draait? Sluit alles op elkaar aan? Een dagje meedraaien biedt het beste inkijkje in de praktijk. Daarom hebben ongeveer 125 stagiairs zich gemeld voor ongeveer 160 stages in het kader van de Week van de Jeugdzorg. Veel stagiairs kwamen van gemeenten, die jeugdzorgtaken van de provincie overnemen. Van jeugdreclassering tot Kinderbescherming Er was veel belangstelling om mee op pad te gaan met een jeugdhulpverlener, kennis te maken met de wereld van de jeugdreclassering, mee te lopen in de praktijk van de spoedeisende zorg of om een kijkje te nemen in de keuken van het dagelijks werk van de Raad voor de Kinderbescherming. Zo ging gemeentesecretaris Nicolette van Waart van de gemeente Doetinchem op stage bij Bureau Jeugdzorg regio Achterhoek. Zij wil de gemeente Doetinchem goed voorbereiden op de nieuwe taken, maar is ook het aanspreekpunt binnen acht regiogemeenten die samen gemeentelijke jeugdzorgtaken gaan invullen. Ik mocht twee casusbesprekingen bijwonen. Dan maak je de moeilijke afweging mee ook voor deze professionals een worsteling - of een kind beter thuis of met een uithuisplaatsing zorg moet krijgen, met inachtneming van de ouders. Daarmee komt het onderwerp jeugdzorg opeens tot leven. Ik ben mij vandaag nog bewuster geworden van de grote kwetsbaarheid van de kinderen in de jeugdzorg. Tha Bus bezocht drie Gelderse middelbare scholen De vrolijke gele schoolbus nam tijdens de week van de jeugdzorg met een programma vol dansers, stellingen en gastlessen allerlei vooroordelen over jeugdzorg weg. Scholiere Naroa (13) van het OBC in Bemmel vindt de dansers en gastlessen op haar school leuk en heeft door de verhalen van jongeren, die met jeugdzorg te maken hebben, echt een ander beeld gekregen. Vooral over als je uit huis geplaatst wordt. Dat kan bedreigend klinken, maar kan dus ook gewoon even het beste zijn voor een kind. Tha Bus kwam ook uitgebreid in het nieuws bij TV Gelderland. Hierbij werd een oproep aan gemeenten gedaan om dit succesvolle project niet verloren te laten gaan. Conferentie jeugdzorg Pak t Samen Op Vrijdag 21 november was de conferentie Pak t samen op. Er waren boeiende colleges van André Rouvoet en Greetje Timmerman (hoogleraar RUG). Daarnaast konden de deelnemers een inspirerende workshop volgen. De onderwerpen hiervan waren zeer gevarieerd: Schuivende beroepsbeelden, Ieder kind in een gezin, De intensieve residentie in transformatie en Ouder4Ever over vechtscheidingen. Tenslotte werd aan tafel van de Jeugdzorg draait door gediscussieerd. De verschillende geluiden weerspiegelden goed dat de transitie ingewikkeld is. Maar de wil om het samen op te pakken is er. Symbolische overdracht jeugdzorg Het belangrijkste signaal deze middag was dat het bij de transitie om kinderen en jongeren gaat. Doordat een jonge aspirant presentator samen met de dagvoorzitter een deel van het programma leidde en door de aanwezigheid van jongeren zelf werd dit benadrukt. Gedeputeerde Annemieke Traag sloot samen met jongeren de conferentie af en droeg de jeugdzorg symbolisch over aan de gemeenten. Annemieke Traag, gedeputeerde sloot samen met jongeren de conferentie af 3 Gld. info Jeugdzorg

4 II Ontwikkelingen in de jeugdzorg: feiten en cijfers In onderstaand kader worden de belangrijkste ontwikkelingen in de Gelderse jeugdzorg t/m het derde kwartaal 2014 kort gepresenteerd. Een nadere toelichting op de cijfers vindt u op de volgende pagina s. Provincie monitort de prestaties van de zorgaanbieders nauwlettend, dat geldt zeker ook voor de ontwikkeling van de wachttijden en wachtlijsten. Het streven is het aantal wachtenden voor jeugdzorg op het moment van de overdracht tot een minimum te beperken. In de afgelopen jaren zijn de wachtlijsten aanzienlijk gedaald. De bruto en netto wachtlijsten (langer dan 9 weken) zijn sinds de start van de bestuursperiode medio 2011 respectievelijk afgenomen van 466 naar 313 (-33%) en van 145 naar 92 (-37%). Het betreft de ontwikkeling van de wachtlijst inclusief wachtenden bij de LWI s. De benodigde zorg is niet altijd direct beschikbaar, maar van onverantwoord wachten is echter geen sprake. Op 1 oktober 2014 staan 83 jeugdigen op de netto-wachtlijst voor provinciale jeugdzorg. Dit is vergelijkbaar met het vorige kwartaal, maar gedaald ten opzichte van een jaar geleden (1 okt 2013: 111 wachtenden). Bij de Landelijk Werkende Instellingen staan negen Gelderse kinderen op de wachtlijst. Dit brengt het totaal op maximaal 92 kinderen op de wachtlijst. Wij gaan ervan uit dat de instellingen mede voor de continuiteit van zorg vanaf 2015 zich actief richten op alle cliënten die wachten en de achterliggende redenen van het wachten daar waar mogelijk wegnemen. Op 1 oktober 2014 ontvangen bijna kinderen jeugdzorg. Daarmee is het totaal aantal cliënten dat zorg ontvangt iets gedaald ten opzichte van het vorige kwartaal. In het derde kwartaal neemt de instroom duidelijk af; de uitstroom is vergelijkbaar met het voorgaande kwartaal. Het aantal aanmeldingen ligt in het derde kwartaal van 2014 opvallend lager dan in de voorgaande twee kwartalen. De daling bij (lichte) jeugdhulp is te verklaren doordat deze zorgvorm meer en meer wordt overgenomen door lokale/voorliggende voorzieningen. Bij de vier Landelijk Werkende Instellingen zijn in totaal 314 Gelderse kinderen in zorg. Dit aantal is ongeveer vergelijkbaar met een jaar geleden (320). Op 1 oktober 2014 is er één wachtende bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) van Bureau Jeugdzorg Gelderland. In het derde kwartaal start het overgrote deel van de onderzoeken (81%) binnen vijf dagen na aanmelding. In het vorige kwartaal lag dit aandeel veel lager (44%). Ongeveer 45% van de onderzoeken is binnen de landelijke norm van tien weken afgerond. Ook dit een een verbetering ten opzichte van het vorige kwartaal, toen slechts circa een derde binnen deze termijn werd afgerond. In het derde kwartaal van 2014 is voor bijna cliënten een nieuw cliënttraject gestart bij Bureau Jeugdzorg Gelderland. Voor het overgrote deel gaat het om cliënttrajecten in het vrijwillig kader. Het aantal cliënten met een jeugdbeschermingsmaatregel is in het derde kwartaal opnieuw gedaald. Het volume jeugdbeschermingscliënten neemt vooral af door een dalende instroom. Op de website voordegeldersejeugd vindt u meer feiten en cijfers over de jeugdzorg in Gelderland. Toelichting: De ontwikkelingen en trends in de Gelderse jeugdzorg worden hieronder aan de hand van een aantal kernindicatoren nader toegelicht. De cijfers hebben vooral betrekking op de zeven reguliere jeugdzorgaanbieders in Gelderland en Bureau Jeugdzorg Gelderland en worden gepresenteerd over de periode 2010 tot heden. Waar beschikbaar worden ook de cijfers weergegeven van de Gelderse jeugdigen die in zorg zijn bij de Landelijk Werkende instellingen. Vraag naar zorg In figuur 1 is de ontwikkeling weergegeven van het totale beroep op zorg (dus inclusief wachtenden) en van het aantal kinderen dat daadwerkelijk provinciale jeugdzorg ontvangt. Het totale beroep op provinciale jeugdzorg in Gelderland is in de periode 2010 tot oktober 2014 met 8% gedaald en omvat momenteel bijna jeugdigen. Het gaat dan om alle kinderen die zorg ontvangen en degenen die wachten op zorg. Het aantal kinderen dat provinciale jeugdzorg ontvangt, schommelde gedurende langere periode rond de kinderen. Eind 2011 daalt het aantal kinderen in zorg naar en stabiliseert dan min of meer. Gedurende 2013 is het aantal kinderen gedaald naar ca eind In de eerste helft van 2014 stijgt het aantal kinderen dat zorg ontvangt opnieuw, om vervolgens in het derde kwartaal weer af te nemen naar bijna jeugdigen. 4 Gld. info Jeugdzorg

5 Ongeveer de helft van de jeugdigen ontvangt ambulante jeugdzorg als zwaarste zorg en een derde pleegzorg. De rest krijgt dagbehandeling (6%) of verblijft in een residentiële setting (12%). Ten opzichte van begin 2011 is er een procentuele verschuiving zichtbaar van residentiële zorg en daghulp naar ambulante hulp en pleegzorg In januari 2011 ontvangt nog een kwart van de kinderen (semi) residentiële zorg; in oktober 2014 is dit aandeel gedaald naar 18%. Binnen het aanbod residentiële zorg is er een verschuiving van behandel- en leefgroepen naar gezins- en logeerhuizen. Figuur 1 Ontwikkeling aantal jeugdigen in zorg en het beroep op zorg, (excl. LWI s) in zorg beroep op zorg jan.-10 apr.-10 jul.-10 okt.-10 jan.-11 mei-11 jul.-11 sep.-11 jan.-12 apr-12 jul.-12 okt.-12 jan.-13 apr.-13 jul.-13 okt.-13 jan.-14 apr.-14 jul.-14 De hierboven gepresenteerde cijfers over de ontwikkelingen van het aantal unieke cliënten in zorg zijn gebaseerd op de zeven Gelderse instellingen voor Jeugd en Opvoedhulp. Wanneer ook de cijfers van de Gelderse jeugdigen die in zorg zijn bij de vier Landelijk Werkende instellingen worden meegenomen, gaat het om ongeveer unieke Gelderse jeugdigen in zorg. In- en uitstroom Figuur 2 geeft weer hoeveel jeugdigen jaarlijks in- en uitstromen in de provinciale jeugdzorg. Zichtbaar wordt de instroom van jeudigen in 2013 aanzienlijk lager is in vergelijking met de instroom in 2010 (-12%). Ook het aantal jeugdigen dat de zorg afsluit is in dezelfde periode gedaald (-9%). In het eerste kwartaal van 2014 was er een sterke toename van nieuwe cliënten in de jeugdzorg. Hierbij zijn de cliënten die zijn ingestroomd via de projecten jeugdzorg zonder indicatie, zoals Jeugdzorg Dichtbij, Present en CJG4Kracht, meegerekend. Deze hoge instroom zet niet door gedurende In het tweede kwartaal van 2014 lag de instroom weer op het gemiddeld niveau van de afgelopen kwartalen in 2012 en 2013 (rond de 800 cliënten) en in het derde kwartaal onder het gemiddeld niveau (met 719 nieuwe cliënten). Gedurende 2014 stromen per kwartaal ruim 800 cliënten uit. Voor alle hulpvormen zijn er minder aanmeldingen ten opzichte van het eerste en tweede kwartaal van De daling bij (lichte) jeugdhulp is te verklaren doordat deze zorgvorm meer en meer wordt overgenomen door lokale/voorliggende voorzieningen. Gemiddeld genomen doet ruim driekwart van de cliënten die instromen voor het eerst een beroep op jeugdzorg. De rest heeft eerder (maar voor een groot deel langer dan een half jaar geleden) provinciale jeugdzorg ontvangen. Deze percentages zijn nauwelijks veranderd in de afgelopen jaren. Ongeveer tweederde van de jeugdigen die zijn uitgestroomd, heeft uitsluitend ambulante hulp ontvangen. 5 Gld. info Jeugdzorg

6 Figuur 2 In- en uitstroom jeugdigen, Instroom uitstroom t/m Q Gemiddelde hulpduur Bijna 30% van de jongeren ontvangt langer dan twee jaar zorg. Dit percentage is toegenomen ten opzichte van begin 2011 (was 24%). De gemiddelde hulpduur van alle cliënttrajecten die zijn beëindigd in het afgelopen half jaar bedraagt bijna 16 maanden. Het gaat dan om alle typen zorgaanbod: van een kort ambulant traject tot een plaatsing in een gezinshuis die meerdere jaren duurt. De gemiddelde hulpduur van de beëindigde trajecten schommelt tussen de kwartalen. Vooral bij residentiële trajecten en pleegzorg kan de gemiddelde doorlooptijd sterk fluctueren door het afsluiten van een aantal langlopende trajecten. Dit heeft uiteraard gevolgen voor het beeld over de gemiddelde doorlooptijden in een periode. Instellingen pogen de doorlooptijd van de jeugdzorgtrajecten op diverse manieren te bekorten. Bijvoorbeeld door het omvormen van oude langdurige residentiële hulpverlening naar kortere trajecten en intensievere samenwerking met collega-zorginstellingen om de doorstroming te verbeteren. Opnameduur wordt verder beperkt door zwaardere zorg waar het kan aan te vullen met ambulante modules en door verblijf op de instelling (weekdagen) te combineren met thuis (in het weekend) met daarbij ambulante ondersteuning voor het gezin (o.a. Veilig thuis, Uit & Thuis). Ambulante begeleiding van de ouders wordt ook opgepakt vanuit gemeenten, bijvoorbeeld door CJG4kracht in Apeldoorn. Hierdoor kan er eerder/gedeeltelijk worden uitgestroomd. Ontwikkeling wachtlijst provinciale jeugdzorg De netto-wachtlijst van jongeren die langer dan negen weken wachten op hulp en in de tussentijd géén (andere) provinciale jeugdzorg krijgen is gelijkgebleven t.o.v. het vorige kwartaal. Op 1 oktober zijn er 83 wachtenden. Dit aantal ligt aanzienlijk lager dan een jaar geleden; toen waren er 111 kinderen op de wachtlijst voor het provinciale zorgaanbod. In voorgaande jaren was er eerder sprake van een lichte stijging van het aantal wachtenden in het derde kwartaal; deze stijging is nu niet zichtbaar. 6 Gld. info Jeugdzorg

7 Figuur 3 Verloop bruto en netto wachtlijst (> 9 weken) (exclusief wachtenden bij LWI s) Bruto Netto jan.-10 apr.-10 jul.-10 okt.-10 jan.-11 apr..-11 jul.-11 okt.-11 jan.-12 apr.-12 jul.-12 okt.-12 jan.-13 apr.-13 jul.-13 okt.-13 jan.-14 apr.-14 jul.-14 In onderstaande tabel is het aantal Gelderse kinderen die bij de Landelijk Werkende Instellingen op de wachtlijst staat opgeteld bij de wachtenden voor het provinciale zorgaanbod. Bij de Landelijk Werkende Instellingen staan op 1 oktober negen Gelderse kinderen op de wachtlijst. Opgeteld bij het aantal wachtenden voor het provinciale zorgaanbod (83), komt het totaal aantal wachtenden op maximaal 92 (tabel 1a/b). Ten opzichte van een jaar geleden is het aantal Gelderse kinderen op de wachtlijst bij de LWI s gehalveerd. Naar verwachting zitten de meeste wachtenden vanuit deze Landelijk Werkende Instellingen in zorg bij een andere zorgaanbieder (in de reguliere jeugdzorg, gesloten jeugdzorg of de GGz of AWBZ sector). Tabel 1a: Ontwikkeling aantal bruto- en netto-wachtenden > 9 weken zorgaanbod (inclusief LWI s) 1 okt jan apr juli okt 2014 Bruto-wachtlijst Netto-wachtlijst Tabel 1b: Ontwikkeling aantal bruto- en netto-wachtenden > 9 weken zorgaanbod (inclusief LWI s), nader uitsplitsing Netto-wachtlijst 1 okt jan apr juli okt 2014 Wachtenden provinciaal zorgaanbod Wachtenden bij LWI s Totaal Wanneer duidelijk is dat de geïndiceerde zorg niet tijdig beschikbaar is, kunnen cliënten in Gelderland indien gewenst gebruikmaken van een alternatief aanbod, veelal in de vorm van ambulante begeleiding. In enkele gevallen blijkt de alternatieve zorgvorm voldoende en stroomt de cliënt zelfs versneld uit. Voor de provincie staat voorop dat kinderen die hulp nodig hebben, dit snel moeten krijgen. Langer wachten dan verantwoord is, mag niet voorkomen. 7 Gld. info Jeugdzorg

8 Waarom wachten kinderen op de start zorg? Wachttijden worden niet alleen veroorzaakt door capaciteitsproblemen. Soms duurt de start van de zorg langer vanwege afstemmingsvraagstukken en/of motivatieproblemen; soms wil een gezin, op eigen verzoek, wachten of is er meer tijd nodig om een geschikt pleeggezin te vinden. Ook kan het gaan om het wachten op specifiek aanbod (bijvoorbeeld specialistisch (groeps)aanbod of vraag naar een weekend/vakantiegezin in de buurt). In casussen met ernstige veiligheidsrisico s zijn er vaak complicaties waardoor de intakefase langer duurt. De wachttijd loopt dan soms op doordat eerst andere zaken geregeld moeten worden voordat er gestart kan worden met zorg. Uitgangspunt is en blijft dat bij spoedeisende gevallen en in gevallen waar de veiligheid van jeugdigen in het geding is met prioriteit zorg wordt geboden. In tabel 2 zijn de wachtlijstcijfers per instelling weergegeven Tabel 2 Aantal cliënten in zorg en het wachtenden (bruto en netto) per zorgaanbieder naar zorgvorm, > 9 weken peildatum Aantal wachtlijst Zorgaanbieder jeugdigen wachtlijst per zorgvorm totaal in zorg Ambulant Pleegzorg Daghulp Residentieel Totaal bruto Netto bruto netto bruto netto bruto netto bruto netto Entréa Intermetzo Leger des Heils Lindenhout Lijn5 Nové Pactum Youké Gelderland totaal* WSG SGJ H Loo Groep Horizon Totaal De totaalcijfers voor het provinciale zorgaanbod zijn gebaseerd op de zeven Gelderse J&Oinstellingen (excl. LWI s). De som van het aantal wachtenden per J&O-instelling is hoger dan het totaalcijfer. In het totaalcijfer provinciaal zorgaanbod gaat het om unieke cliënten. Dubbeltellingen zijn eruit gehaald. Bijvoorbeeld bij Intermetzo ontvangen kinderen wel zorg van een andere instelling in afwachting van doorplaatsing naar Intermetzo. De Gelderse kinderen die wachten bij de Landelijk Werkende Instellingen zijn opgeteld bij de wachtenden voor het provinciale zorgaanbod. Jeugdbescherming Tabel 3 laat de ontwikkeling van het aantal jeugdigen met een jeugdbeschermingsmaatregel in Gelderland zien. Het totale aantal jeugdbeschermingcliënten is vanaf 2010 met 15% gedaald. Op 1 oktober 2014 hebben bijna kinderen te maken met een maatregel jeugdbescherming. Veelal gaat het om een ondertoezichtstelling (OTS). In de afgelopen drie jaar daalde het aantal OTS-pupillen terwijl tegelijkertijd er sprake was van een toename van het aantal voog dijpupillen. Uitzondering was het eerste kwartaal van Het aantal OTS-en neemt vooral af door een hogere uitstroom dan instroom. Bij voogdij is vanaf begin 2010 het omgekeerde het geval (instroom hoger dan aantal beëindigde trajecten). In het derde kwartaal is in- en uitstroom van voogdij-trajecten min of meer in evenwicht. De gemiddelde duur van de beëindigde OTS-trajecten is ongeveer dagen en loopt vanaf april 2014 licht op 8 Gld. info Jeugdzorg

9 Tabel 3 Aantal jeugdigen met maatregel jeugdbescherming, stand op peildatum Jan 2010 Jan 2011 Jan 2012 Jan 2013 Jan 2014 Apr 2014 juli 2014 okt 2014 Jeugdigen met maatregel Jeugdbescherming, waarvan: Aantal OTS-pupillen Aantal Voogdij-pupillen In tabel 3 gaat het om het aantal jeugdigen met een maatregel Jeugdbescherming uitgevoerd door Bureau Jeugdzorg Gelderland. Er worden in Gelderland ook nog maatregelen uitgevoerd door Landelijk Werkende (gezinsvoogdij) Instellingen zoals de William Schrikker Groep, Christelijke Jeugdzorg SGJ en het Leger des Heils Jeugdzorg en reclassering (LJ&R). De inschatting is dat er in totaal ruim jeugdigen met een jeugdbeschermingsmaatregel onder mandatering van Bureau Jeugdzorg Gelderland vallen (o.b.v. cijfers basisset 2012). De doorlooptijd in de jeugdbeschermingsketen ontwikkelt zich gunstig gedurende In het derde kwartaal van 2014 valt de doorlooptijd vanaf de uitspraak van een kinderrechter tot het eerste face-to-face contact met de cliënt/gezin in 63% van de gevallen binnen de norm van 5 werkdagen; dit was in het eerste en tweede kwartaal respectievelijk 56% en 46%. Jeugdreclassering Tabel 4 geeft weer aan hoeveel jeugdigen de kinderrechter een maatregel jeugdreclassering oplegde. Het aantal jeugdreclasseringspupillen is vanaf begin dit jaar flink gedaald. In de tabel staan alleen de cliënten met reguliere jeugdreclasseringsmaatregel. Er zijn ook jongeren die te maken hebben met zowel jeugdreclassering als jeugdbescherming. In het derde kwartaal van 2014 gaat het om 40 pupillen. Dit is iets lager dan in het vorige kwartaal (53 pupillen). Tabel 4 Aantal jeugdigen met een maatregel jeugdreclassering, stand per kwartaaleinde 1 Jan Jan Jan Jan Jan April Juli okt 2014 Pupillen jeugdreclassering Advies en Meldpunt Kindermishandeling Iedereen die zich zorgen maakt over een kind kan contact opnemen met het AMK voor een advies, een consult of om een vermoeden van kindermishandeling te melden. Als de beller een vermoeden van kindermishandeling meldt, stelt het AMK een onderzoek in. Het AMK onderzoekt dan of het inderdaad om kindermishandeling gaat en zo ja, welke hulp het gezin nodig heeft. De provincie gaat uit van de landelijke norm dat binnen vijf dagen na ontvangst bij het AMK moet zijn vastgesteld of de melding aanleiding geeft tot onderzoek. En dat binnen tien weken na aanvang van het onderzoek moet zijn vastgesteld of en welke verdere stappen worden gezet. Het voorkomen en tijdig signaleren van kindermishandeling heeft absolute prioriteit. Op 1 oktober is er één wachtende bij het AMK Gelderland. Ten opzichte van het vorige kwartaal zijn de doorlooptijden bij het AMK Gelderland aanzienlijk verbeterd. In het derde kwartaal van 2014 start 81% van de onderzoeken binnen de landelijke norm van vijf dagen na aanmelding. In het vorige kwartaal lag dit percentage aanzienlijk lager (44%). De doorlooptijd van de afgesloten onderzoeken - de tijd tussen de melding en de afsluiting van het onderzoek is in 45% van de gevallen korter dan tien weken. Dit aandeel is ook verbeterd ten opzichte van het voorgaande kwartaal, waar ongeveer een derde van de onderzoeken binnen de termijn werden afgesloten. 9 Gld. info Jeugdzorg

10 Figuur 4 Aantal meldingen voor onderzoek , AMK Gelderland Q Q3 Q2 200 Q Het aantal meldingen voor onderzoeken is in 2013 met 13% gedaald ten opzichte van 2010 (figuur 4). In het derde kwartaal van 2014 waren er 191 meldingen voor een onderzoek. Dit aantal ligt aanzienlijk lager dan in het vorige kwartaal (271). Daarentegen is het aantal adviezen weer toegenomen (van naar 1.381). Het AMK stimuleert de ouders vrijwillig mee te werken aan hulp. Als ouders dat niet willen of als de situatie te ernstig is en het kind niet veilig is, kan het AMK dit melden bij de Raad voor de Kinderbescherming. In het derde kwartaal van 2014 werd 7% van de gevallen overgedragen naar de Raad voor Kinderbescherming. Dit is vergelijkbaar met het vorige kwartaal en ligt iets lager dan de voorgaande kwartalen. Regionale cijfers Gelderse jeugdzorg (excl. LWI s), kwartaal Instroom cliënten in provinciale jeugdzorg, uitgesplitst naar leeftijdscategorie en regio, kwartaal Regio Instroom 0-11 jaar jaar > =16 jaar Achterhoek 33 64% 15% 21% Arnhem % 23% 7% Midden-IJssel 12 50% 50% 0% Nijmegen 65 72% 15% 12% Noordwest-Veluwe 40 65% 15% 20% Oost-Veluwe 47 57% 36% 6% Rivierenland 48 65% 17% 19% West-Veluwe 48 65% 17% 19% Totaal (inclusief overig ) % 22% 12% Toelichting: U ziet het aantal jeugdigen (onderverdeeld naar regio) dat in het derde kwartaal van 2014 is ingestroomd, uitgesplitst naar drie leeftijdscategorieën. Het is niet mogelijk om aan te geven in welke zorgvorm de jeugdigen instromen. Deze instroomcijfers hebben een indicatieve waarde. 10 Gld. info Jeugdzorg

11 Aantal jeugdigen in provinciale jeugdzorg (totaalcijfer), waarvan aantal jeugdigen met ambulante zorg als zwaarste zorg per regio, op peildatum 1 oktober 2014 Regio aantal jeugdigen aantal jeugdigen in provinciale met ambulant zorg jeugdzorg als zwaarste zorgvorm in abs. Aantallen In procenten op totaal Achterhoek % Arnhem % Midden-IJssel % Nijmegen % Noordwest-Veluwe % Oost-Veluwe % Rivierenland % West-Veluwe % Totaal (incl. categorie onbekend ) % Toelichting: U ziet het aantal jeugdigen (uitgesplitst naar regio) dat op 1 oktober 2014 provinciale jeugdzorg ontvangt van één van de Gelderse zorgaanbieders. In de middelste kolom is het aantal jeugdigen opgenomen dat momenteel alleen ambulante zorg (als zwaarste zorgvorm) ontvangt. Aantal jeugdigen die uitstromen uit de provinciale jeugdzorg (totaalcijfer), kwartaal Regio aantal uitgestroomde 16 jaar en ouder jeugdigen in abs. Aantallen In procenten op totaal Achterhoek % Arnhem % Midden-IJssel % Nijmegen % Noordwest-Veluwe % Oost-Veluwe % Rivierenland % West-Veluwe % Totaal (incl. categorie onbekend ) % Toelichting: U ziet het aantal jeugdigen (onderverdeeld naar regio) dat in het derde kwartaal van 2014 is uitgestroomd. Dat wil zeggen: voor deze jeugdigen is de zorg beëindigd en zij staan ook niet meer op de wachtlijst voor een ander traject. In de middelste kolom is aangegeven hoeveel van de uitgestroomde jeugdigen 16 jaar of ouder is. Een deel van de jeugdigen heeft na afsluiting van de jeugdzorg nog begeleiding en ondersteuning vanuit het gemeentelijk voorveld nodig. Deze uitstroomcijfers hebben een mogelijke beperkte afwijking. Meer Gelderse cijfers over cliëntstromen op gemeentelijk niveau van de branche Jeugdzorg Gelderland zijn beschikbaar via link naar pagina feiten en cijfers op website voordegeldersejeugd. Het volgende en laatste infoblad Jeugdzorg met de actuele cijfers t/m het vierde kwartaal verschijnt naar verwachting maart voordegeldersejeugd.nl Provincie Gelderland Markt CG Arnhem Postbus GX Arnhem T (026) provincieloket@gelderland.nl 11 Gld. info Jeugdzorg