Vervolgonderzoek 2013 naar de reden van wachten van Zuid-Hollandse cliënten

Transcriptie

1 Oinici zock naar dc ivdcn van wachicii Vervolgonderzoek 2013 naar de reden van wachten van Zuid-Hollandse Aanleiding In 2009 is er veel geïnvesteerd om de wachtlijst geïndiceerde jeugdzorg in de provincie Zuid Holland terug te dringen en door de zorgaanbieders en BJz is hard gewerkt om de wachtlijst te verminderen. Om gericht te kunnen investeren, heefl dc provincie Zuid Holland in 2009 Bureau Jeugdzorg verzocht een analyse uit te voeren naar de redenen van wachten. BJz heeft naar aanleiding van dit verzoek de belangrijkste redenen van wachten in Zuid-Holland onderzocht voor de op de bruto-wachtlijst langer dan 9 weken op 1 november 2009 en op 1 januari In 2013 heeft de provincie Zuid Holland BJz verzocht dit onderzoek nogmaals uit te voeren. Naar aanleiding van dit verzoek heeft BJz een vergelijkbaar dossieronderzoek uitgevoerd naar de belangrijkste redenen van wachten op de wachtlijst op peildatum 1 juni In dit vervolgonderzoek zijn dezelfde categorieën gehanteerd voor de redenen van wachten, als bij de onderzoeken van 1 november 2009 en 1 januari De beschrijvingen van dc gehanteerde categorieën uit 2010 is als bijlage toegevoegd. In dit onderzoek zijn de waar landelijk werkende instellingen de kinderbeschenningsmaatregel uitvoeren namens BJz, als extra categorie voor wachten opgenomen, omdat deze wel meetellen, maar BJz geen inhoudelijke informatie beschikbaar heeft over de uitvoering van het indicatiebesluit. De provincie Zuid Holland heeft verzocht onderscheid te maken tussen bruto en netto wachtenden. Op de bruto wachtlijst staan (unieke) die langer dan 9 weken wachten op geïndiceerde jeugdzorg, die door de provincie wordt bekostigd. Op de netto wachtlijst staat het aantal van de bruto wachtlijst, verminderd met die reeds een vorm van provinciaal getmancierde jeugdzorg ontvangt. Jeugdigen op de netto wachtlijst ontvangen gedurende het wachten dus nog geen vomi van provinciaal gefinancierde jeugdzorg. De definitiebeschrijving van deze begrippen is als bijlage toegevoegd. Hierbij moet worden opgemerkt dat het netto wachten alleen hulpverlening betreft dat geïndiceerd is in het onderzochte besluit. Er kunnen meerdere indicaties zijn afgegeven voor een cliënt, waarbij één of meerdere indicaties al verzilverd zijn en er dus wel al hulpverlening actiefis. Deze wachtende kunnen toch op de netto wachtlijst staan. Methode Op verzoek van de provincie Zuid Holland is een overzicht gemaakt van de wachtende op bruto- en netto wachtlijst van BJz. De actuele wachtlijsten in de jeugdzorg worden door de zorgbemiddelaars per regio bijgehouden. Samen met de zorgaanbieders stemmen de zorgbemiddelaars maandelijks de zorgopnames af, stellen vast of er sprake is van bruto/netto en welke van de wachtlijst afkunnen. Deze regionale wachtlijsten van de zorgbemiddelaars van Bureau Jeugdzorg zijn gebruikt en de reden van wachten is geanalyseerd door middel van een dossieranalyse uit het digitale cliënt dossier uit het Informatiesysteem Jeugdzorg (IJ) van BJz. In het onderzoek van 2013 is geen sprake van een steekproef, maar zijn alle 231 dossiers onderzocht. Bij twijfel is contact opgenomen met de betrokken zorgbemiddelaar. Bureau Jeugdzorg Zuid-HoUaml/CS

2 Resultaten Totaal aantal wachtenden Het totaal aantal bruto wachtenden in 2009, 2010 en 2013 in de onderstaande tabel weergegeven. Tabel 1. Totaal aantal bruto wachtende Jaar Bruto wachtlijst In deze tabel valt op dat er in 2010 aanzienlijk minder op de wachtlijst stonden ten opzichte van zowel 2009 als Hierbij moet worden opgemerkt dat medio 2010 de definitie van bruto- en netto wachtende is aangescherpt. De definifie zoals die in de bijlage van dit onderzoeksverslag is opgenomen, geldt sindsdien. Hierbij moet opgemerkt worden nog steeds bruto wachtende zijn als een persoonlijk overdrachtsgesprek (PO) al heeft plaatsgevonden. In het PO wordt het plan van aanpak voor de hulpverlening voorbereid samen met de cliënt. In dit onderzoek is niet onderzocht in hoeveel dossiers een dergelijk PO al is gepland of uitgevoerd binnen de 9 weken. Peildatum 1 iuni 2013 ln totaal stonden op 1 juni 2013 in Zuid Holland in 231 langer dan 9 weken op de bruto wachtlijst en 173 op de netto wachtlijst. Dit betekent dat 58 gedurende de wachttijd al een vorm van provinciaal gefinancierde jeugdzorg ontvangt uit het onderzochte indicatiebesluit. Van de 231 in dit onderzoek was er bij 39,0 % sprake van een maatregel in het kader van de jeugdbescherming of jeugdreclassering (90 ) en van de 173 netto wachtenden had 39,3% een maatregel (68 ). Tabel 2. onderverdeling wachtende Peildatum Reden wachten tot Aantal Percentage Aantal Percentage bruto wachtenden % netto wachtenden Capaciteit 61 36,50% % ,0% % Persoonlijke omstandigheden % 25 37,90% 18,6% 21,4% Inhoudelijke redenen 27 16,20% 10 15,20% 21,2% 22,0% Administratief 22 13,20% 6 9,10% 9 3,9% 0 0,0% Matching 6 3,60% 7 10,60% 16 6,6% 10 5,8% Praktische 0,00% 0 0 redenen 1 0,60% 0 0,0% 0,0% LWI voert 10 9 maatregel uit 1 4,3% 5,2% Totaal 167 (steekproeo % Bureau Jeugdzorg Zuid-HoIIand/CS

3 Op zowel de bruto als de netto wachtlijst is de belangrijkste reden van wachten capaciteit, gevolgd door wachten om inhoudelijke redenen en daama wachten door persoonlijke omstandigheden. Cliënten die om inhoudelijke redenen wachten, kunnen nog niet met de zorg starten omdat er nog zorg in een ander traject plaatsvindt of er nog onderzocht wordt wat de meest passende zorgvorm is. Van 3,9 % van de die op de wachtlijst staan moet de administratie nog worden geactualiseerd. Matchingsproblemen blijken in 6,5 % van de gevallen de oorzaak van het wachten te zijn. Geen enkele cliënt wacht om praktische redenen. In dit onderzoek zijn de waar landelijk werkende instellingen de kinderbeschenningsmaatregel uitvoeren namens BJz, als extra categorie voor wachten opgenomen, omdat deze wel meetellen, maar BJz geen inhoudelijke informatie beschikbaar heeft over de uitvoering van het indicatiebesluit. Uitsplitsing naar zorgvormen en leeftiidscatetzorieën In navolging van de onderzoeken van 2009 en 2010 zijn in dit onderzoeksverslag extra tabellen opgenomen over zorgvomien en leeftijdscategorieën. Deze tabellen zijn op de volgende pagina gepubliceerd in verband met de leesbaarheid van de tabellen. Daama volgt de toelichting op de tabellen. Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland/CS

4 Omlei-zoek naar dc reden van wachten Tabel 3. reden van wachten uitgesplitst naar zorgvorm 1-1- Capaciteit bruto netto Ambulant 21 34% 3 15% 50 48,1% % Dagbehandeling 9 15% 2 10% 23 22,1% 16 20,3% Residentieel 20 33% 9 45% 23 22,1% 12 15,2% Pleegzorg 11 18% 6 30% 8 7,7% 7 8,9% TOTAAL 104 Persoonlijke omstandigheden Ambulant 37 74% ,1% % Dagbehandeling 5 10% 0 0% 4 9,3% 2 5,4% Residentieel 7 14% 6 33% 5 11,6% 1 2,7% Pleegzorg 1 2% 0 0% 0 0,0?/o 0 0,0% TOTAAL Inhoudciijke redenen Ambulant 9 33% 4 40% 17 34,7% % Dagbehandeling 7 26% 0 0% 9 18,4% 6 15,8% Residentieel 1 4% 5 50% 17 34,7% 11 28,9% Pleegzorg 1(1 37% 1 10% 6 12,2% 6 15,8% TOTAAL Administratief Ambulant 15 68% 3 -l.^",. 3 33,3% 0 0,0% Dagbehandeling 0 0% 0 0% 3 33,3% 0 0,0% Residentieel 7 32% 2 29% 3 33,3% 0 0,0% Pleegzorg 0 0% 2 29% 0 0.0% 0 0.0% TOTAAL 9 0 Matching Ambulant 3 50% 0 (i" 0 0.0% 0 0.0% Dagbehandeling 0 0% 0 0% 0 0,0% 0 0,0% Residentieel 0 0% 0 0% 0 0,0% 0 0,0% Pleegzorg; 3 50% % ,0% ,0% TOTAAL Praktische redenen Ambulant 0 0% 0 0% 0 0,0% () 0.0% Dagbehandeling 1 100% 0 0% 0 0,0% 0 0,0% Residentieel 0 0% 0 0% 0 0,0% 0 0,0% Pleegzorg 0 0% 0 0% 0 0,0% 0 0,0% TOTAAL 0 0 LWI voert maatregel uit Ambulant 4 40,0% % Dagbehandeling 1 10,0% 1 11,1% Residentieel 3 30,0% 3 33,3% Pleegzorg 2 20,0% 1 11,1% TOTAAL 10 ^) Bureau Jeugdzorg Zuid-HoIland/CS

5 Tabel 4. reden van wachten uitgesplitst tiaar leeftijdscategorie l-oi bruto 13 netto Leeftijd Reden van wachten.aantal Percentage Aantal Percentage.\antal Percentage Aantal Percentage T/m 6 jaar Capaciteit 19 49% 6 35% % 20 51,3% Persoonlijke 7 41% omstandigheden 9 23% % 6 15,4% Inhoudelijke redenen 9 23% 2 12% % 8 20,5% Administratief 2 5% 1 6% 2 3.9% 0 0.0% Matching 0 0% 1 6% % 4 10,3% Praktische redenen 0 0.0% 0 0.0% LWI voert maatregel uit 1 2.0% 1 2,6% t m % jaar Capaciteit 26 35% % 32 43,8% Persoonlijke 12 34% omstandigheden 21 28% % % Inhoudelijke redenen 15 20% 5 14% % % Administratief 13 17% 2 6% 0 0,0% 0 0,0% Matching 3 4% 6 17% 5 5,4% 4 5,5% Praktische redenen 1 1% 0 0.(1"» 0 0,0% LWI voert maatregel uit 0% 5 5,4% 4 5.5% lm 18 2 I4"n jaar Capaciteit 16 30% % % Persoonlijke 6 43% omstandigheden 24 45% 12 13,6% 9 14,8% Inhoudelijke redenen 4 8% 3 21% 24 27,3% 19 31,1% Administratief 6 11% 3 21% 7 8,0% 0 0,0% Matching 3 6% 3 3,4% 2 3,3% Praktische redenen 0 0,0% 0 0,0% LWI voert maatregel uit 0 0% 4 4,5% 4 6,6% (>1 Ihiivau Jeugdzorg Zuid-Holland/CS

6 Onderzoek nuar de reden van wachten Uit de tabel over de zorgvormen blijkt dat bij capaciteitsgebrek de vooral wachten op ambulante zorg (48,1%), gevolgd door dagbehandeling en residentiële behandeling. Vemit de meeste die wachten vanwege persoonlijke omstandigheden, wachten op ambulante zorg (79,1%). Bij de netto wachtende is dit zelfs 91,9%. In de categorie inhoudelijke redenen wachten de op ambulante zorg of op residentiële zorg. Bij de netto wachtende stijgt het percentage ambulant licht en daalt het aantal wachtende op residentiële zorg. Matchingsproblemen spelen alleen bij pleegzorg. Praktische redenen van wachten zijn niet aangetroffen. Bij de van LWI's wachten de meeste op ambulante hulpverlening (40%). In de leeftijdstabel valt op dat in alle categorieën capaciteit vemit de belangrijkste reden van wachten is. Vergelijking bmto wachtliist en 2013 Qua aantallen is de wachtlijst op peildatum 1 juni 2013 vergelijkbaar met die van 1 november Het percentage dat wacht vanwege capaciteit is in 2013 toegenomen ten opzichte van 2009 en Het percentage dat wacht vanwege persoonlijke omstandigheden is in 2013 afgenomen ten opzichte van Het percentage dat wacht om inhoudelijke redenen is licht toegenomen ten opzichte van 2009 en 2010 en is nu na capaciteit de belangrijkste reden van wachten. Het percentage dat administratief moet worden geactualiseerd is afgenomen tot 3,9%. Het percentage dat wacht vanwege matchingsproblemen is in 2013 op ongeveer hetzelfde niveau als in 2009 en speelt alleen bij pleegzorg nog een rol. In 2013 is capaciteit is in alle leeftijdscategorieën de meest voorkomende reden van wachten. Met name voor oudere (vanaf 12 jaar) is capaciteitsgebrek een belangrijkere reden van wachten geworden dan in 2009 en Voor jongere is capaciteit als reden voor wachten licht gedaald. Het percentage van tussen de 12 en 18 jaar dat wegens persoonlijke omstandigheden wacht is significant afgenomen. Nu is ook voor deze groep capaciteit de belangrijkste reden geworden dat ze wachten. Conclusie Het totaal aantal op de bmto wachtlijst is in 2013 temg op het niveau van Percentueel gezien zijn er geen grote verschillen tussen de redenen voor wachten op de bmto en de netto wachtlijst van Daarbij valt het op dat het percentage in 2013 dat wacht vanwege capaciteitsgebrek is toegenomen. Het percentage van de totale wachtlijst dat wacht in verband met persoonlijke omstandigheden is afgenomen ten opzichte van 2009 en Echter 34 van de 37 die wachten om persoonlijke redenen wachten op ambulante zorg (91,9%). Dit percentage is significant hoger dan de bmto percentages in 2009, 2010 en Het percentage dat op de wachtlijst staat vanwege inhoudelijke redenen is iets hoger dan 2009 en gelijk aan Op de netto wachtlijst van 2013 staan geen die wachten om administratieve redenen. Ten opzichte van de voorgaande onderzoeken valt op dat in 2013 ook voor de groep kinderen van 12 t/m 18 jaar capaciteit de belangrijkste reden van wachten is. Bureau Jeugdzorg Zuid-HoIland/CS

7 Onderzoek naar de reden van wac hten Bijlage 1: Categorieën De redenen van wachten zijn onderverdeeld in de volgende categorieën: a) Administratieve redenen Hierbij gaal het om trajecten die volgens de zorgaanbieder nog 'administratief gecorrigeerd" moeten worden (dat wil zeggen: zijn gestart of zullen vervallen/worden temg getrokken) b) Persoonlijke omstandigheden klant De klant wacht op eigen verzoek De klant is niet gemotiveerd Zorg kan niet starten wegens ziekte van de jeugdige zelf of een familielid Een klant is onvindbaar Het traject wordt doorkmist door een crisis De jeugdige is opgenomen in de psychiatrie of verblijft in een JJI c) Inhoudelijke redenen De start van het ene traject is gekoppeld aan de start van een ander traject waarop wordt gewacht Jeugdige is prevenfief aangemeld Onduidelijkheid over de noodzaak De zorgaanbieder vindt de problematiek te zwaar Er is aanvullende diagnostiek nodig (wat kan leiden tot een gewijzigd indicatiebesluit) dj Praktische redenen Er is nog geen plek op een nabijgelegen school. e) Matching Hierbij speelt niet zo zeer de capaciteit van de zorgaanbieder een rol, maar de mate waarin (bij de jeugdige passende) passend aanbod voorhanden is. Daamaast speelt matching vaak een rol bij ambulant groepsaanbod. f) Capaciteit Ook is er een groep wachtenden waarbij geen bijzonderheden worden benoemd, waarbij enkel capaciteit een rol speelt. g) Landelijk werkende instelling In dit onderzoek is de categorie LWI toegevoegd. Deze categorie is toegevoegd voor de met een kinderbeschermingsmaatregel die middels mandatering door een landelijk werkende instelling wordt uitgevoerd, bijvoorbeeld door de William Schrikker Groep. Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland/CS

8 Bijlage 2: definitie bruto en netto wachtlijst Volgens Rapportageformulier wachtlijsten jeugdzorg 2009 (versie ) Unieke die langer dan 9 weken wachten op geïndiceerde jeugdzorg voor zover deze geïndiceerde jeugdzorg door de provincie wordt bekostigd Toelichting: Het betreft hier dus alleen die wachten op geïndiceerde én provinciaal gefinancierde jeugdzorg bij de in de betreffende provincie werkende zorgaanbieder(s). Cliënten die wachten op geïndiceerde jeugdzorg die niet door de provincie wordt gefinancierd, zoals jeugd-ggz ofjeugd-l VG, worden hier dus niet meegeteld. Cliënten die tegelijkertijd op een wachtlijst.staan voor een landelijk werkende instelling worden hier door provincies uitdrukkelijk niet meegeteld. Aanvulling van IPO: Een bmto wachtende is een cliënt wachtend op de uitvoering van de hoofd zorgaanspraak. De hoofd zorgaanspraak wordt bepaald op grond van zwaarte in de volgorde residentieel, pleegzorg, deeltijdbehandeling en ambulante zorg. Aanvullende opmerkingen - De bruto-wachtlijst betreft Zuid-Hollandse die wachten, het BJz dat indicatiestelt is leidend. - Start zorg: is start ClientContactTijd. Dit is het eerste face-to-face contact tussen de hulpverlener en de cliënt als begin van een reeks contacten en het opstellen van het behandelplan. - In een crisissituatie moet bovenvennelde definitie worden aangehouden. Op basis van het indicafiebesluit wordt geregistreerd of de hoofdaanspraak vervuld is of niet. Deze moeten bij de zorgaanbieder goed in beeld blijven (doorstroom). Indien wachten vanwege redenen, wordt de definitie van de bmto-wachtlijst aangehouden. Deze groep kan wel apart inzichtelijk worden gemaakt als de Provincie deze groep definieert. De LWI zorgaanbieders worden apart uitgevraagd. Als een cliënt bij een LWI zorgaanbieder en bij een provinciale zorgaanbieder op de wachtlijst staat, wordt de cliënt meegeteld op de bmto-wachtlijst van de LWI zorgaanbieder. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor landelijk werkende groepen, bijvoorbeeld Hand in Hand bij Horizon. Uitwerking Definitie Netto-wachtlijst Netto-wachtlijst het aantal unieke dat langer dan negen weken na inwerkingtreding van het indicatiebesluit nog geen enkele vorm van provinciaal geïndiceerde gefinancierde jeugdzorg ontvangt Om de Netto-wachtlijst te bepalen moet er gekeken worden naar op de bmtowachtlijst die in de wachtperiode een vorm van provinciaal gefinancierde geïndiceerde zorg ontvangen Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland/CS

9 Aantal van de bmtowachtlijst bedoelde die: a) een vorm van geïndiceerde jeugdzorg ontvangt waarop aanspraak bestaat b) die door de provincie wordt gefinancierd Hierin worden derhalve niet meegeteld die in de wachtperiode andere geïndiceerde zorg ont\'angen dan provinciaal gefinancierde geïndiceerde jeugdzorg, in het bijzonder jeugd-ggz, jeugd-lvg ofpgb. Vanuit de ontwikkelingen van het afsprakenkader zal hier nog een dimensie aan toegevoegd worden. Immers wordt het mogelijk om zonder indicatiebesluit al met provinciaal gefinancierde zorg te beginnen. Dit heeft gevolgen voor de wachtlijst, echter moet het traject nog ontwikkeld worden. Het gaat dan dus om op de bmtowachtlijst die in de wachtperiode een vorm van nietgeïndiceerde provinciaal gefinancierde jeugdzorg ontvangen Het aantal van de brutowachtlijst bedoelde dat een vorm van jeugdzorg krijgt die: a) door de provincie wordt gefinancierd b) niet valt onder de geïndiceerde jeugdzorg Het betreft hier dus uitdmkkelijk niet-geïndiceerde ieugdzorg en alleen voor zover deze door de provincie wordt gefinancierd. In geval met een indicatie nog niet de in het indicatiebesluit opgenomen zorg ont^'angen, maar als vorm van overbruggingszorg wel ambulante jeugdzorg krijgen zonder een daartoe strekkend indicatiebesluit die door de provincie wordt gefinancierd, dan worden deze hier ook afgetrokken van de bruto-wachtlijst. In het afsprakenkader wordt immers de mogelijkheid geboden om (voorheen geïndiceerde) ambulante jeugdzorg nu ook te financieren zonder indicatiebesluit. Cliënten die andere zorg dan provinciaal gefinancierde zorg krijgen worden niet afgetrokken (bijv. gemeentelijke zorg, thuiszorg etc). Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland/CS