Inhoudsopgave. Aumuhle (Duitsland) 7 Wettringen (Duitsland) 7 Palmanova (Italië) 7 Czarnkow (Polen) 7

Transcriptie

1

2

3 Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1. Profiel en motieven Profiel Coevorden Mogelijke motieven voor internationale samenwerking Motieven gemeente Coevorden Overeenkomst Ontwikkelingshulp 6 Hoofdstuk 2. Internationale gemeentelijke relaties Internationale contacten zonder zichtbare meerwaarde 7 Aumuhle (Duitsland) 7 Wettringen (Duitsland) 7 Palmanova (Italië) 7 Czarnkow (Polen) Internationale contacten met zichtbare meerwaarde 8 Emlichheim (Duitsland) 8 Nordhorn (Duitsland) 8 Kutno (Polen) 9 Brest (Wit-Rusland) 9 Vancouver (Canada) 10 Ninghé (China) Internationale Organisaties 10 CCTST 10 EDR / EUREGIO 11 Crobus 11 Paritaire raad 11 Hogeschool Drenthe 12 Hoofdstuk 3. de Gemeentelijke organisatie De toekomst Budget 13

4

5 Inleiding De gemeente Coevorden werkt samen met diverse internationale partners. Gezien haar ligging aan de grens en haar economische ambities is het niet uitgesloten dat hier in de toekomst nog contacten bij zullen komen. Vooralsnog is het van belang om de bestaande contacten te beoordelen op hun toegevoegde waarde. De centrale vraag hierbij is wat het motief is van de samenwerking. Aan de hand van dit motief kan worden bepaald of het contact al dan niet dient te worden voortgezet. Voor het vervaardigen van deze visie is gebruik gemaakt van de uitgave Grenze(n)loze Gemeenten, Handreiking Internationale samenwerking en activiteiten van gemeenten 1. Deze handreiking geeft gemeenten houvast in het beoordelen van haar buitenlandse contacten. Tevens is gebruik gemaakt van de Notitie Internationale Betrekkingen 2 waarin de huidige buitenlandse contacten van de gemeente Coevorden staan vermeld. 1 Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, Januari Afdeling Veiligheid, Februari

6 Hoofdstuk 1. Profiel en motieven 1.1 Profiel Coevorden Coevorden heeft als grensgemeente een bijzondere positie in vergelijking met de meeste Nederlandse (niet grens)gemeenten. Grensgemeenten kenmerken zich meestal door een sterke identificatie met de buurgemeenten vlak over de grens. Als grensgemeente is Coevorden op zoek naar synergievoordelen die grensoverschrijdende samenwerking kan opleveren, maar ook naar praktische oplossingen voor grensoverschrijdende knelpunten. Behalve een grensgemeente is Coevorden een industriegemeente. Voor Coevorden geldt in het bijzonder dat transport en logistiek belangrijke industriële invalshoeken zijn. Coevorden tracht door het leggen van contacten en het realiseren van weg-, water- en railverbindingen naar buitenlandse knooppunten een impuls te geven aan haar eigen industrie. Hiervoor zijn internationale contacten van doorslaggevend belang. Tevens tracht Coevorden economische activiteiten binnen te halen. Hierdoor doet zij er verstandig aan om met (buitenlandse) gemeenten die een overeenkomstige industrieel profiel hebben samen te werken. Ook kan uitwisseling van kennis nationaal en internationaal over zaken als opbouw en scholing van de beroepsbevolking, externe veiligheid en milieu helpen om de positie van Coevorden te versterken. Tot slot is Coevorden te typeren als promotiegemeente. Promotiegemeenten worden gekenmerkt door hun hoge toeristische waarde. Coevorden kenmerkt zich door haar ambitie om het imago van haar toeristische sector (inter)nationaal te verbeteren. De aantrekkelijkheid van de omgeving en de talrijke recreatiemogelijkheden kan bij buitenlandse partners worden benadrukt. Tevens kan het met elkaar delen van kennis op het gebied van regelgeving en subsidies met andere promotiegemeenten voordelen bieden. 1.2 Mogelijke motieven voor internationale samenwerking Er kunnen verschillende motieven zijn om internationale contacten aan te gaan of te onderhouden. De belangrijkste motieven staan hieronder kort beschreven. Het ideële motief: door middel van de eigen identiteit, transparantie, toegankelijkheid, solidariteit en economie een cruciale schakel vormen tussen de eigen bevolking en een lokale omgeving elders. Aanvankelijk bestond de praktische uitvoering van dit motief vaak uit (ontwikkelings)hulp. Tegenwoordig vindt bij relaties waaraan dit motief ten grondslag ligt vaak een transformatie plaats naar een nieuw soort partnerschap op basis van gelijkwaardigheid. Het geven van ontwikkelingshulp waarbij samenwerking niet centraal staat maar waar het gaat om een eenzijdige verstrekking van middelen en/of hulp wordt beschreven in paragraaf 1.5. Het sociaal-culturele motief: het onderhouden van internationale contacten op basis van sociaal-culturele motieven. Het gaat hier bijvoorbeeld om zaken als het uitdragen van saamhorigheid en gelijkwaardigheid, het voelen van verbondenheid of vriendschap of het onderhouden van contacten die historisch gezien van waarde zijn. Internationale contacten op basis van het sociaal-culturele motief gaan vaak samen met uitwisselingen tussen organisaties en verenigingen. Het economisch motief: het aangaan van internationale samenwerking ter versterking van de eigen concurrentiepositie en de lokale economie. De groei van het lokale bedrijfsleven, het concurrentievermogen en de werkgelegenheid staan bij dit motief centraal. Het motief van bestuurlijke organisatie en functionering: het gebruiken van de internationale samenwerking door op zoek te gaan naar kennis en best practices ten behoeve van het functioneren van de eigen bestuurlijke en ambtelijke organisatie, de publieke dienstverlenging of een bepaald gemeentelijk beleidsterrein. Ook speelt het vergaren van kennis en informatie over lokaal relevante EU-regels en de capaciteit om subsidies uit bestaande Europese programma s en fondsen binnen te halen vaak een rol. Het sociale cohesiemotief: doorgaans is de reden van contacten met dit motief dat een groot aantal personen (dan wel hun ouders) is geëmigreerd naar Nederland of tijdelijk in Nederland komt 4

7 werken. Door contacten te leggen met deze buitenlandse gemeenten en regio s tracht men de leefbaarheid binnen de eigen gemeente, of delen daarvan, te verbeteren. Het kan echter ook gaan om andere lokale doelgroepen zoals ouderen, jongeren en sociaal uitgeslotenen waarbij men op zoek is (naar best practices) om de sociale cohesie te verbeteren. Het motief van duurzame ontwikkeling: aangezien vele milieuaspecten grensoverschrijdend zijn en gemeenten zoeken naar goede lokale praktijken voor duurzame ontwikkeling, kan duurzaamheid voor gemeenten een motief zijn om in het verlengde van binnenlandse ook internationale activiteiten te ontwikkelen. 1.3 Motieven gemeente Coevorden In de vorige paragraaf staan een aantal motieven beschreven die ten grondslag kunnen liggen aan het aangaan of in stand houden van internationale contacten. De actieve ambtelijke inzet loopt vooralsnog uitsluitend langs de lijn van de economische betrekkingen. Overigens waren er geen bedrijfsmiddelen aanwezig om andere internationale contacten op te pakken. Derhalve heeft de gemeenten in de eerste periode besloten een commissie van vrijwilligers te rekruteren om aan de niet economische contacten handen en voeten te geven (de Commissie Internationale Betrekkingen). Als eerste opdracht werd het jubileum met Nordhorn meegegeven. Een beperkte ambtelijke ondersteuning (4 uur per maand) werd ad hoc ter beschikking gesteld. Als industrie- en promotiegemeente blijft de economische invalshoek speerpunt bij de internationale samenwerking. De gemeente Coevorden heeft een aantal bedrijventerreinen waarvan één zelfs grensoverschrijdend. Het versterken van het bedrijvenaanbod door een goed vestigingsklimaat is voor Coevorden erg belangrijk. Internationale samenwerking en de mogelijkheden die internationale verbindingen opleveren kunnen van doorslaggevend belang zijn. Tevens heeft Coevorden een sterke toeristische sector die veel economische meerwaarde heeft. Internationale profilering van deze sector kan een impuls geven aan economie en werkgelegenheid. Het is dan ook gerechtvaardigd te stellen dat nieuwe internationale contacten zullen moeten voldoen aan tenminste het economische motief: het investeren in nieuwe internationale contacten dient uitsluitend plaats te hebben als er tenminste een goede kans is op het creëren van economische meerwaarde voor de eigen gemeente. Dit geldt niet voor de internationale contacten die plaatsvinden in het kader van ontwikkelingshulp zoals beschreven in paragraaf 1.5. Als een (toekomstig) contact aan deze grondvoorwaarde voldoet dan kunnen contacten op basis van andere motieven tot een belangrijke meerwaarde leiden voor intensievere en meer diepgaande samenwerking. Met andere woorden: als er bij een internationaal contact een economische meerwaarde aanwezig is dan dienen we na te streven een relatie op te bouwen die niet uitsluitend economisch is. Het gaat te kort door de bocht om de huidige internationale contacten langs dezelfde maatstaf af te wegen en alle relaties te beëindigen die niet voldoen aan het economisch motief. Bestaande relaties dienen ook te worden bezien vanuit een historische context en vanuit de meerwaarde die het met een economisch of met een ander motief, reeds heeft gehad. Desalniettemin is ook voor de bestaande internationale relaties wenselijk dat zij voldoen aan het economische motief. Daar waar dit niet het geval is en er toch voor wordt gekozen de relatie in stand te houden dienen we er naar te streven alsnog deze economische meerwaarde te creëren. 1.4 Overeenkomst Conform advies van de VNG is het voorstel om alle samenwerkingsverbanden die de gemeente Coevorden aangaat te bekrachtigen met een samenwerkingsovereenkomst. Een dergelijke overeenkomst creëert in beide organisaties draagvlak en maakt de punten waar de samenwerking op gebaseerd is expliciet. Hierdoor kunnen misverstanden en te hoge verwachtingen worden voorkomen. Tevens is het advies om samenwerkingsovereenkomsten aan te gaan voor bepaalde tijd. Hiermee wordt het probleem voorkomen van slapende contacten die eigenlijk niet meer afgebroken kunnen worden. 5

8 1.5 Ontwikkelingshulp De gemeente Coevorden stelt jaarlijks een bedrag beschikbaar om ontwikkelingshulp te subsidiëren. Dit bedrag heeft als subsidieplafond 0,45 per inwoner. Voor 2006 is dit bedrag reeds toegekend aan de stichting Adjoa en aan het project Scholen voor Abiy Adi in Ethiopië. Voor dit laatste project is in 2007 en 2008 de helft van het budget reeds gereserveerd. Voor nieuwe subsidieaanvragen voor ontwikkelingshulp wordt er vanuit gegaan dat het college bevoegd is. Hiervoor gelden onderstaande beleidsregels: a. Het project moet aansluiten bij de huishouding van de gemeente Coevorden middels een wezenlijke actie onder de bevolking in de gemeente 3. b. Het project moet het karakter dragen van steun aan een project in een ontwikkelingsland 4. c. Het project dient te leiden tot een concreet projectresultaat. d. Subsidie wordt uitsluitend verleend voor de noodzakelijke kosten van een concreet, en voor realisering gereed, projectplan. e. Het project dient te worden opgezet in nauw overleg met de bevolking en de overheden ter plaatse. f. Om versnippering van het budget te voorkomen zal er per jaar aan maximaal twee aanvragers gelijktijdig subsidie worden verstrekt. g. Per aanvraag zal maximaal de helft van het budget worden gehonoreerd. h. Bij de planning en uitvoering van het project dient een in de Gemeente Coevorden gevestigde of werkzame rechtspersoon te zijn betrokken. i. In het geval er meer dan twee aanvragen binnenkomen die aan bovenstaande beleidsregels voldoen zal de notaris onder deze aanvragen twee aanvragen uitloten. 5 j. Bij de subsidieverlening wordt de subsidie direct vastgesteld. 3 Opgenomen in de Memorie van Toelichting op de begroting van 1976 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. De norm die toen werd vastgesteld geldt nu nog steeds (VNG, Gemeenten verleggen grenzen, Den Haag, 1995, p. 41) 4 Het betreft hier de door de IDA als ontwikkelingsland gekenmerkte landen. Deze lijst met landen is te raadplegen via 5 Zonder loting moet er een uitputtende lijst criteria worden geformuleerd of moet een subjectieve maatstaf zoals het moment van indienen de doorslag geven om een subsidie al dan niet te verstrekken. In 2007 en 2008 zal, mochten er meerdere aanvragen aan de beleidsregels voldoen, één aanvraag worden uitgeloot. 6

9 Hoofdstuk 2. Internationale gemeentelijke relaties De bestaande internationale relaties zullen aan de hand van het economisch motief, maar ook aan de hand van de andere genoemde motieven, op hun toegevoegde waarde worden beoordeeld. Leidraad hierbij is het profiel van de gemeente als grensgemeente, als industriegemeente en als promotiegemeente. Daar waar er geen toegevoegde waarde is en deze niet binnen afzienbare tijd kan worden verwacht is het advies om de relatie te verbreken. Daar waar (toekomstige) economische motieven spelen of waar andere motieven van belang zijn wordt de toegevoegde waarde zo goed mogelijk in beeld gebracht. Voor het optimaal benutten van deze toegevoegde waarde zijn middelen noodzakelijk. Het onderhouden van contacten, de aanwezigheid op bijeenkomsten, lobbyen en eventuele bezoeken kosten tijd en geld. De middelen die worden ingezet dienen in verhouding te staan tot de verwachte opbrengst van het contact. Hierom dient per contact een afweging te worden gemaakt waarbij de in te zetten middelen in relatie worden gebracht met de mogelijke opbrengst. In paragraaf 2.1 zullen de gemeentelijke relaties worden beschreven waarvan de meerwaarde niet direct zichtbaar is. In paragraaf 2.2 zullen de relaties aan bod komen waarvan de meerwaarde in beeld is gebracht. In paragraaf 2.3 komen een aantal organisaties aan bod die van belang zijn voor onze positie op het internationale toneel en tot slot gaat paragraaf 2.4 in op de gemeentelijke organisatie omtrent de internationale ontwikkelingen. 2.1 Internationale contacten zonder zichtbare meerwaarde In de Stuurgroep Gemeentelijke Herindeling zijn in 1997 afspraken gemaakt om de bestaande internationale contacten af te bouwen opdat de nieuwe gemeente met een schone lei kon starten. Het is achteraf gebleken dat in sommige gevallen van échte beëindiging geen sprake is geweest. Dit is het geval geweest bij de gemeenten Aumuhle, Wettringen en Palmanova. Aumuhle (Duitsland) De relatie met Aumuhle leidt al geruime tijd een slapend bestaan. Het contact is aangevangen door de oude gemeente Sleen en was gericht op sociale en culturele activiteiten. De contacten lopen momenteel uitsluitend via een groep particulieren met het sociaal-culturele motief. Deze contacten hebben geen meerwaarde voor de gemeente Coevorden als organisatie. Om die reden is het gerechtvaardigd de huidige slapende relatie om te zetten in verbreking van het partnerschap en de contacten over te laten aan het particuliere initiatief. Wettringen (Duitsland) De relatie met deze Duitse stad stamt vanuit voormalig gemeente Dalen en had een sociaalcultureel motief. Aangezien de relatie is beëindigd in een afscheidsbijeenkomst maar nooit officieel is opgezegd leidt deze momenteel een slapend bestaan. De laatste contacten die er waren met Wettringen liepen vanuit de Wessel Boer School, echter deze School heeft besloten de contacten met ingang van 2005 te verbreken. De relatie tussen Wettringen en de gemeente Coevorden voldoet aan geen enkele van geformuleerde motieven en het advies is om deze relatie te beëindigen. Palmanova (Italië) De relatie met Palmanova is ontstaan vanuit de voormalig gemeente Coevorden in De relatie is begonnen vanuit de idee dat blijvende banden en het uitwisselen van burgers Europese saamhorigheid ontwikkelt: het sociaal-culturele motief. Momenteel is deze relatie al geruime tijd slapend. Het aanvankelijke motief is tevens ingehaald door de ontwikkelingen op het Europese toneel waarbij vergaande samenwerking is gerealiseerd op tal van terreinen. Het contact voldoet niet meer aan de geformuleerde motieven en het advies is om de relatie met Palmanova te beëindigen. Czarnkow (Polen) De relatie met Czarnkow is recent tot stand gekomen. De relatie is ontstaan vanuit de Stichting Hulp aan Polen met een ideële achtergrond. Vanuit de gemeente zijn hier economische motieven aan toegevoegd welke zijn vertaald in een letter of intent. In de afgelopen jaren heeft Coevorden diverse pogingen ondernomen deze intent om te zetten in concrete samenwerking. Vooralsnog heeft dit uitsluitend geleid tot de mogelijkheid op toekomstig contact tussen scholen in Coevorden en Czarnkow. Het lijkt niet aannemelijk dat in de toekomst de relatie met Czarnkow tot 7

10 wederzijdse economische meerwaarde kan leiden. Het advies is om de relatie met Czarnkow te beëindigen. NB. Tijdens een zomerkamp van de jeugdbrandweer Coevorden is spontaan het idee ontstaan om eens per jaar een uitwisseling te organiseren met Reichenbach (sociaal cultureel motief). Op grond van de beleidsregels Internationale Betrekkingen is tot nu toe subsidie verleend omdat er sprake is van wederkerigheid. 2.2 Internationale contacten met zichtbare meerwaarde Emlichheim (Duitsland) De betrekking met Emlichheim is de meest actieve betrekking van de gemeente Coevorden. De meerwaarde van de contacten met Emlichheim bevindt zich op zowel het sociaal-culturele, het bestuurlijke als het economische vlak. Op sociaal-cultureel gebied is er sprake van diverse uitwisselingen (tussen particuliere organisaties) en gezamenlijke projecten. Op het gebied van bestuurlijke functionering is er onder andere sprake van een samenwerkingsovereenkomst tussen de brandweer van Coevorden en Emlichheim. Op economisch terrein is de belangrijkste meerwaarde dat de gemeenten hun status als grensgemeente hebben verstevigd in een gezamenlijk grensoverschrijdend bedrijventerrein: het Europark. Ondanks dit officieel bevestigde Europark (GmbH) ligt er verder geen overeenkomst ten grondslag aan de samenwerking tussen Emlichheim en Coevorden. Het advies is om dit waardevolle partnerschap, conform het advies in paragraaf 1.3, vast te leggen in een samenwerkingsovereenkomst. De meerwaarde van dit contact is zeer groot te noemen. Gezien de waarde voor Coevorden is een actieve opstelling richting Emlichheim noodzakelijk. Dit geldt zowel voor het vrijmaken van tijd voor afspraken en bezoeken als het cofinancieren van projecten met een gezamenlijk belang. Nordhorn (Duitsland) 28 februari 1963 hebben Nordhorn en Coevorden een freundnachbarschaftliches verhaltnis ondertekend. Er is zowel bestuurlijk als particulier contact met Nordhorn. Het resultaat van de contacten met Nordhorn vallen met name in de sfeer van het sociaalculturele motief. Het contact dient tevens in historisch perspectief te worden bezien. De beschrijving van het resultaat bevindt zich voornamelijk op het vlak van naburigheid, vriendschap en betrokkenheid, echter het contact is ook vanuit een strategisch netwerk met Duitse buurgemeenten (het Landkreis Grafschaft Bentheim) interessant. Tevens dient de waardering vanuit Nordhorn voor het partnerschap met Coevorden, en de onrust bij verbreking hiervan, niet te worden onderschat. In Nordhorn speelt deels dezelfde economische problematiek als in Coevorden. Het contact zou meer actief kunnen worden ingezet om op dit gebied meerwaarde te creëren voor beide gemeenten. Momenteel gebeurt dit nog weinig. Ondanks dat de samenwerking momenteel niet direct is te linken aan economische motieven dient deze relatie toch gecontinueerd te worden. Er zou in de toekomst naar kunnen worden gestreefd om economische samenwerking als motief toe te voegen. Er dienen middelen beschikbaar te zijn om de vriendschappelijke en strategische relatie met Nordhorn in stand te houden. Tevens kan het vruchten afwerpen om middelen vrij te maken voor een inventarisatie op welke manier economische meerwaarde tussen Nordhorn en Coevorden kan worden gecreëerd. 8

11 Kutno (Polen) De officiële relatie met Kutno is ontstaan in 2004 en is gericht op het ontplooien van economische activiteiten waaronder een terminal Coevorden Kutno. Deze relatie voldoet aan de economische maatstaf en het advies is deze relatie aan te houden. De meerwaarde van de relatie met Kutno ligt met name in de mogelijkheden die zich voordoen bij voortduring van de samenwerking. Kutno biedt, door haar ambities en haar ligging, mogelijkheden voor verdere toegang tot Oost-Europa door in Coevorden gevestigde bedrijven. Gebruik van de samenwerkingsrelatie creëert mogelijkheden voor het bedrijfsleven in Coevorden en versterkt de mogelijkheid tot goederenoverslag op de Coevorder industrieterreinen. Tevens kan optimaal gebruik van de verbinding Coevorden Kutno en de gerealiseerde terminal nieuwe bedrijven interesseren voor vestiging in Coevorden. Kutno heeft onlangs de wens geuit om de samenwerking meer dan economisch te doen zijn. Dit ligt in de lijn van het in paragraaf 1.3 geformuleerde advies om aan internationale partners die van economisch belang zijn indien mogelijk motieven toe te voegen. Het introduceren van de Hogeschool Drenthe bij opleidingsinstituten aldaar zou hierbij goed passen. Gezien de realisatie van de terminal Coevorden Kutno is deze partner van groot strategisch belang. Het is belangrijk zowel de verbinding als het partnerschap optimaal te benutten. Dit houdt ook in dat er motieven voor samenwerking worden toegevoegd aan het strikt economische motief. Hierbij hoort een passend niveau aan middelen. Brest (Wit-Rusland) De officiële relatie met Brest stamt uit 2000 en heeft een economisch motief: de samenwerking met Brest kan voordelen bieden voor de economische activiteiten in Coevorden. De relatie met Brest is discutabel vanwege het ondemocratische regime in Wit-Rusland. Het blijkt echter dat, zolang officiële contacten met de politieke leiding van het land vrijwel onmogelijk zijn, het juist belangrijk is het contact met de mensen van Wit-Rusland niet te verliezen. Daarvoor zijn initiatieven als stedenbanden en burgercontacten zeer belangrijk. 6 Ook de EU heeft parnerschaps- en samenwerkingsovereenkomsten gesloten met Wit-Rusland. Voorwaarde voor de economische samenwerking met Brest is interesse vanuit het lokale bedrijfsleven in Coevorden. Tevens zullen aanvullende motieven moeten worden gecombineerd met het economische en zal waar mogelijk de lokale bevolking moeten worden gesteund in haar wens voor democratisering. Brest is vanuit haar ligging tussen Oost en West Europa een zeer strategische handelspartner. Tevens is Brest een vrij economische zone wat grote voordelen met zich meebrengt. Particuliere ondernemingen binnen de gemeente kunnen in de toekomst mogelijk profiteren van vriendschappelijke banden tussen Brest en Coevorden. Deze samenwerking op economisch gebied zou goederenstromen op gang kunnen brengen met bedrijven die in Coevorden zijn gevestigd. Ook is het mogelijk dat lokale contacten een steun in de rug vormen voor de lokale Wit- Russische bevolking. De contacten kunnen het democratisch gehalte van Wit-Rusland versterken. Er ligt momenteel een aanbod vanuit Brest om een optreden van een zangkoor te verzorgen in Coevorden. Hieruit blijkt dat de wens om de relatie meer dan economisch te maken wederzijds is. Om de economische samenwerking te versterken en lokale contacten te ondersteunen zijn passende middelen noodzakelijk. voor een meer intensieve samenwerking met de Hogeschool Drenthe kunnen een positief effect hebben. De Hogeschool heeft een Memorandum of Understanding met een opleidingsinstituut in Brest. 6 Strekking van betoog van Jan Marinus Wiersma, lid van het Europees Parlement en voorzitter van de Delegatie voor betrekkingen van het Europees Parlement met de Oekraïne, Wit-Rusland en de Balkan. 9

12 Vancouver (Canada) De naam Vancouver (een stad met meer dan inwoners) is afkomstig uit een anglicering van van Coevorden. In dit kader is er sporadisch bestuurlijk contact geweest. Ook is in 1986 een replica van het kasteel uit Coevorden in de stad opgebouwd. De laatste briefwisseling heeft bestaan uit de felicitaties van Coevorden voor het mogen organiseren van de Olympische Spelen in Vancouver. Intensievere contacten tussen Vancouver en Coevorden zouden een stimulans kunnen geven voor recreatie en toerisme vanuit Canada naar de gemeente. Ook zou Coevorden een wereldwijd publiek kunnen bereiken door de oorsprong van de naam Vancouver te belichten tijdens de Olympische spelen in Promotie van Coevorden middels deze vriendschappelijke relatie zou buitengewoon zijn, echter de haalbaarheid is onduidelijk. Na het hernieuwen van bestuurlijk contact moet worden afgewogen of het nastreven van eerder genoemde activiteiten realistisch is. Ninghé (China) De gemeente Coevorden heeft contacten met Ninghé geïnitieerd zodat Coevorder bedrijven handelsbetrekkingen met China zouden kunnen opstarten. Hieruit is een intentieovereenkomst ontstaan met als doelstelling de mogelijkheden te onderzoeken van samenwerking op economisch gebied. Ook heeft in 2003 een handelsdelegatie vanuit China een bezoek gebracht aan Coevorden. Vooralsnog is de poging om de particuliere sector in Coevorden te interesseren voor handelscontacten met China vruchteloos gebleven en heeft Coevorden de directe intenties om een handelsmissie naar China te organiseren opgezegd. Echter, het Far East Trade Center bundelt de krachten van Noord Nederland in een lobby richting China. In China zijn overheidscontacten noodzakelijk om de poorten voor het bedrijfsleven te openen. Het Far East Trade Center voert momenteel marktonderzoek uit voor de noordelijke provincies, om te kijken of er voldoende animo is voor handelsmissies. Voorwaarde voor Coevorden is dat het Coevorder bedrijfsleven voldoende interesse heeft in dergelijke missies. Coevorden dient deze ontwikkelingen af te wachten en de relatie met zowel het Far East Trade Center als met Ninghé in 2008 te evalueren. De lobby vanuit het Far East Trade Center is kosteloos en de contacten met Ninghé zijn momenteel slapend. Vooralsnog zijn er geen extra middelen voor intensivering van de contacten nodig. Bij interesse van lokaal bedrijfsleven in betrekkingen met China dienen passende middelen te worden vrijgemaakt. 2.3 Internationale Organisaties CCTST Vanaf 2001 is Coevorden lid van deze internationale organisatie die het spoorwegverkeer tussen West en Oost bevordert. Deze organisatie houdt zich onder andere bezig met het coördineren, verbeteren en reguleren van het Transsiberische spoorwegnetwerk. Coevorden is lid geworden van deze organisatie om economische meerwaarde te creëren die voortvloeit uit een actieve instelling binnen deze organisatie. Het toneel lijkt echter erg groot voor een relatief kleine speler als gemeente Coevorden. Het advies is om te streven naar het overgedragen van dit contact aan het particulier initiatief en/of aan grote spelers binnen Nederland op dit gebied, zoals bijvoorbeeld gemeente Rotterdam. Voorwaarde voor deze overdracht moet zijn dat de gemeente Coevorden haar positie binnen de lobby richting de CCTST waarborgt. Zolang hier geen sprake van is dient Coevorden zelf lid te blijven. 10

13 Er dient een strategisch partner te worden gezocht die dit contact kan voortzetten en bereid is om Coevorden te blijven betrekken. Zolang hier geen sprake van is dienen er middelen beschikbaar te zijn voor een actieve houding binnen deze organisatie. EDR / EUREGIO De gemeente Coevorden heeft een bijzondere positie door haar deelname in zowel de EDR als de EUREGIO. Beide platforms bieden de gemeente mogelijkheden voor subsidie en ondersteuning bij grensoverschrijdende projecten. Coevorden heeft vanuit Europese gelden aanzienlijke bijdragen ontvangen ter ondersteuning van het Europark. Deze gelden lopen momenteel met name via de EDR. Tevens bieden deze organisaties (met name de EDR) de mogelijkheid om deel te nemen aan de politieke discussies omtrent regiofinanciering en stimuleringspolitiek. Aangezien beide organisaties van belang zijn voor Noordelijke grensgemeenten is het advies om het lidmaatschap optimaal te benutten. Het voorstel is dan ook om niet alleen het lidmaatschap te continueren maar ook om vertegenwoordiging in deze platforms te garanderen. In zowel de EDR als de EUREGIO kan een actieve opstelling leiden tot concrete resultaten voor de gemeente op economisch gebied. Met steun van de EDR of de EUREGIO doen zich in Coevorden mogelijkheden voor om grensoverschrijdende projecten op te zetten en/of te (co-)financieren. Tevens doen zich mogelijkheden voor om de regiofinanciering te beïnvloeden. Deze ontwikkelingen grijpen rechtstreeks in op de lokale economie en arbeidsmarkt. Gezien de mogelijkheden van deze twee belangrijke spelers in onze grensregio is het noodzakelijk in bijpassende middelen te voorzien. Deze dienen te garanderen dat Coevorden een actieve partner is in beide organisaties en dat de kansen die deze organisaties bieden optimaal worden benut. Crobus Crobus Parx is een samenwerkingsverband tussen de drie grensoverschrijdende bedrijventerreinen Hazeldonk Breda, Aken Heerlen en Emlichheim Coevorden. Het doel van Crobus is een gezamenlijk parkmanagement, het creëren van een actieve houding waar het gaat om acquisitie en presentatie van de gevestigde bedrijven door middel van een 'brand identity' en het streven naar afstemming op het gebied van wet- en regelgeving. Het behalen van deze doelen heeft voor het grensoverschrijdende bedrijventerrein in Coevorden zeer veel meerwaarde, echter of deze meerwaarde wordt gecreëerd door het samenwerkingsverband zal moeten blijken. De geldstroom voor de Crobus Parx eindigt dit jaar. De mogelijkheden voor toekomstige financiering van dit samenwerkingsverband zijn nog onduidelijk. Paritaire raad Op basis van het Verdrag van Anholt 7 is de mogelijkheid geopend paritaire commissies in te stellen. Bij besluit van 19 september 2000 heeft het college van burgemeester en wethouders van Coevorden besloten in te stemmen met de instelling hiervan. Deze commissie heeft de naam Paritaire Raad Europark Coevorden-Emlichheim en bestaat uit vertegenwoordigers van de provincie Drenthe, gemeente Coevorden, Samtgemeinde Emlichheim, Kreis Grafschaft Bentheim en de Bezirksregierung Weser-Ems. De raad functioneert onder wisselend Duits Nederlands voorzitterschap. Doel van de paritaire raad is het vereenvoudigen voor bedrijven om zich op het Europark te vestigen. De raad is het aanspreekpunt voor ondernemers en om het zo vlot mogelijk voor hen te 7 Overeenkomst 23 mei 1991 te Isselburg-Anholt tussen Nederland, de Duitse Bondsregering en de Länder Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen. 11

14 laten verlopen coördineert de raad onder meer de vergunningprocedures en de subsidies. Ook heeft de raad de taak om aanbevelingen te doen aan de desbetreffende Duitse en/of Nederlandse overheden over het aanpassen van wettelijke voorschriften waarmee ondernemers op het Europark van doen krijgen. Deze taak zou gezien de huidige werkzaamheden van de raad kunnen worden opgefrist. Er zijn, behalve voor deelneming en het secretariaat, geen kosten aan de Paritaire raad verbonden. In de toekomst dienen deze middelen beschikbaar te blijven. Hogeschool Drenthe De Hogeschool Drenthe heeft contacten met tientallen (onderwijs)instellingen in het buitenland waaronder Duitsland, Polen, Rusland en veel Aziatische landen. De hogeschool gebruikt deze contacten voor uitwisseling van studenten en docenten. Tevens biedt de Hogeschool op haar thuisbasis diverse internationaal georiënteerde opleidingen aan voor Nederlandse en buitenlandse studenten waarbij Transport en Logistiek belangrijke factoren zijn. Samenwerking met Hogeschool Drenthe kan meerwaarde hebben voor (internationaal georiënteerde) bedrijven die zich binnen de gemeentegrens bevinden. Uitwisseling van kennis over actuele en toekomstige ontwikkelingen en structureel contact voor het plaatsen van stagiaires kan een meerwaarde geven voor zowel bedrijven als studenten binnen de gemeente. Tevens kan bij contacten met diverse buitenlandse partners gezamenlijk met de Hogeschool worden opgetrokken zoals bijvoorbeeld Brest, waar de hogeschool reeds een Memorandum of Understanding mee heeft, of Kutno. De combinatie van scholing, industrie en transport kan een krachtig argument zijn om interesse in Coevorden te verkrijgen en kan tevens een vestigingsfactor vormen voor Nederlandse bedrijven. Uit eerste contacten met de Hogeschool is gebleken dat het zinvol is uit te zoeken op welke manier concrete samenwerking tot stand kan komen. Er dient zowel bestuurlijk als ambtelijk geïnvesteerd te worden in deze samenwerking. 12

15 Hoofdstuk 3. de Gemeentelijke organisatie 3.1 De toekomst Het herzien van de internationale contacten is een goed moment om de organisatie van deze contacten eenduidig te verankeren. De burgemeester is bestuurlijk primair verantwoordelijk voor de internationale contacten. Voorstel is om de ambtelijke verantwoordelijkheid van alle internationale contacten te leggen bij één afdeling. Door het samenkomen van alle contacten bij één afdeling kunnen afwegingen tussen inzet, middelen en opbrengst beter worden gewaarborgd. Gezien de prioriteit van Coevorden bij de economische component van de internationale contacten zou dit het beste passen binnen de afdeling Ruimtelijke Zaken cluster Economisch Beleid. Vanuit dit cluster dienen alle internationale contacten te worden geregisseerd en dient een periodieke evaluatie van het internationaal beleid te worden opgesteld. Ook zou het zinvol zijn om te inventariseren welke toevoeging van nieuwe internationale samenwerkingsverbanden tot meerwaarde zouden kunnen leiden voor de gemeente Coevorden. Het gaat hierbij om contacten met instellingen of overheden die een impuls kunnen geven aan de economie van de gemeente Coevorden. Tot slot dient het taakgebied van de Commissie Internationale Betrekkingen aan de hand van deze notitie onder de loep te worden genomen en dient te worden gekeken wat uitvoering van de nota betekent voor de inzet van deze commissie. 3.2 Budget Bij de begroting 2005 is een bedrag beschikbaar gesteld van Tevens is er een bedrag van beschikbaar voor de Commissie Internationale Betrekkingen. Dit kan eventueel worden aangevuld uit het budget representatie. Voor het subsidiëren van ontwikkelingshulp is 45 eurocent per inwoner beschikbaar. 13