Molentoekomst Molencontactdag Leo Endedijk, Aagje Gosliga, Mark Ravesloot, Nicole Bakker. Vragen rond molenbehoud

Transcriptie

1 Molencontactdag 2014 Molentoekomst Leo Endedijk, Aagje Gosliga, Mark Ravesloot, Nicole Bakker 1 Vragen rond molenbehoud 1. Hoe ziet molenbehoud eruit in Is huidige manier van molens behouden blijvend? 3. Welke uitdagingen komen op ons af? 4. Hoe kunnen we molens duurzaam behouden? 2 Doelstelling Molentoekomst Integrale visie en aanpak molenbehoud, om molens duurzaam te behouden. Gericht op: Herstructurering over de volle breedte van het molenveld Professionele wijze van instandhouding molens Financieel gezonde basis exploitatie Verhogen maatschappelijk rendement molens 3 1

2 Stand van zaken Deelonderwerpen: 1. Monumentale waarden 2. Financiën en organisatie 3. Her- en nevenbestemming 4. Biotoop 6. Vrijwilligersbeleid 4 1. Monumentale waarden Themadag Restauratiepraktijk molens 24 oktober 2014 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Amersfoort 5 1. Monumentale waarden 3 casussen bespreken in groepsverband 6 2

3 Egmond, Tijnje, Zoeterwoude 7 Aan de orde kwam verder: Opvatting architect Opvatting Groninger Kerken Inbreng molenaars en eigenaren Stilstaan bij wat erfgoed eigenlijk is 8 Vervolg Twee vragen centraal: 1. Ken je molen 2. Hoe restaureer je je molen c.q. hoe hou je deze in stand 9 3

4 2. Financiën en organisatie 2014 September: uitwerken project Okt.-jan. 15: onderzoek 2015 Februari: enquête moleneigenaren Maart: Molenadviesraad Feb.-mei: toolkit en rapport 3 juni : Toekomstcongres 2. Financiën en organisatie Hoe moet het molenbehoud in Nederland de komende 10 jaar gefinancierd worden om minimaal het onderhoudsniveau van 2014 vast te houden? Is de huidige organisatie van het molenveld daar voldoende op afgestemd? Financiën en organisatie 10 jaar terugkijken om 10 jaar vooruit te kijken In kaart brengen financiers&regelingen Onderhoud: Brom/Brim Restauraties: diverse regelingen 4

5 2. Financiën en organisatie Steekproef plaats eigenaar monumentstatus molentype Molens in Nederland per provincie Overijssel Drenthe Utrecht 6% 3% 3% Zeeland 6% Zuid-Holland Limburg 19% 7% Groningen Friesland 7% 15% Noord-Brabant 11% Gelderland Noord-Holland 12% 12% 2. Financiën en organisatie Molentypen 8-kante grondzeiler 8-kante stellingmolen ronde stenen stellingmolen ronde stenen beltmolen ronde stenen grondzeiler Amerikaanse windmotor wipmolen 8-kante grondzeiler binnenkruier watergedreven molen met onderslagrad rosmolen 8-kante beltmolen standerdmolen (gesloten) spinnenkop 2. Financiën en organisatie Wat vragen we van u? Enquête: begin 2015 Meedenken over toolkit 5

6 3. Her- en nevenbestemming Her- en nevenbestemming Hoofdvraag: in hoeverre is her- of nevenbestemming een middel om molens duurzaam in stand te houden? In kaart brengen gerealiseerde bestemmingen Criteria benoemen Criteria toepassen op molenbestand Toolkit Biotoop 1. Vernieuwing website 2. Omgevingswet 3. Rol gemeenten 18 6

7 4. Biotoop: Vernieuwen website Biotoop: Omgevingwet Ontwikkelingen kritisch volgen Molenveld informeren Bijeenkomst organiseren over de toekomstige ontwikkelingen Biotoop: Rol gemeenten Gemeenten hebben een cruciale functie voor wat betreft de molenbiotoop Hoe brengen we het belang van de molenbiotoop goed onder de aandacht van gemeenten als de regelgeving op de schop gaat? Plan van aanpak maken, overleg voeren met sleutelfiguren 21 7

8 Wat hebben we tot nu toe gedaan? 1. Bijeenkomsten in het land 2. Desk research 22 Bijeenkomsten in het land: Groningen, Gelderland, Overijssel, Noord- Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Zeeland. 23 Belangrijkste conclusies bijeenkomsten: Voldoende vrijwilligers is essentieel (molenaars en andere vrijwilligers) Doe prikkelende activiteiten Organisatie rondom molen en molenaar van groot belang voor draagvlak en werving 24 8

9 Jongeren zijn de toekomst! Er is een goed vrijwilligersbeleid nodig. Zorg voor draagvlak bij alle belanghebbenden (dus ook gemeenten, fondsen, etc). 25 Belangrijkste conclusies desk research: Donateurs hebben een actieve band met hun goede doel maar wisselen frequent. Men is loyaler aan thema dan aan organisatie. Donateurs kunnen steeds meer zelf waarnemen wat goede doelen doen. En als gevolg daarvan groeit de behoefte aan directe interactie en contact. 26 Hoger opgeleiden geven vaker aan culturele goede doelen dan lager opgeleiden. 8% van de mensen beschouwt molenbezoek als het favoriete culturele uitstapje. Leeftijd van een erflater bij overlijden is gemiddeld 84 jaar, heeft geen kinderen (90%), is 65% vrouw en 35% man, is vaak al begunstigde van de organisatie en laat aan meerdere goede doelen na (3-7). 27 9

10 Wat nog te doen? Bijeenkomsten in het land (zoals Friesland, Limburg, etc) Interviews met experts Vrijwilligerswerk Wat hebben we tot nu toe gedaan? 1. Enquête molenvrijwilligers 2. Enquête TNS/NIPO 3. Deskresearch Vrijwilligerswerk - enquête molenvrijwilliger Welke functie / taak heeft u als vrijwilliger? Bestuurder 25 % Molenaar 81 % Molengids 22 % Werkzaam in de molenwinkel 10 % Werkzaam bij evenementen 23 % Klusjesman/vrouw 23 % Anders, nl. 14 % 30 10

11 6. Vrijwilligerswerk - enquête molenvrijwilliger Hoeveel vrijwilligers zijn er in totaal werkzaam bij uw molen of molenorganisatie? % % % % 31 of meer 10 % Vrijwilligerswerk enquête molenvrijwilliger Welk type functies wilt u graag aanvullen? Bestuurders 11 % Molenaars 40 % Molengidsen 23 % Vrijwilligers in de molenwinkel 12 % Werkzaam bij evenementen 16 % Klusjesman/vrouw 21 % Vrijwilligerswerk enquête molenvrijwilliger Hoeveel tijd besteedt u aan uw vrijwilligerstaak? 1-5 uur per week 39 % 6-10 uur per week 38 % uur per week 18 % Meer dan 21 uur per week 5 % 33 11

12 6. Vrijwilligerswerk enquête molenvrijwilliger Wat is uw motivatie om als vrijwilliger actief te zijn? In team/samen resultaten 43 % Alleen verantwoordelijk 17 % Bezoek te enthousiasmeren 68 % Actief in historisch werktuig 85 % Kennis vergroten 28 % Vrijwilligerswerk enquête molenvrijwilliger Knelpunten op gebied van vrijwilligers? Te weinig vrijwilligers 38 % Gebrek aan kwaliteit/kennis/ervaring 10 % Betrokkenheid is van korte duur 9 % Beperkte beschikbaarheid 26 % Vrijwilligersbestand vergrijst 52 % Samenstelling team te eenzijdig 10 % Bepaalde functies moeilijk vervulbaar 15 % Vrijwilligerswerk resultaten TNS-NIPO De bekendheid met de verschillende initiatieven rondom molens ligt redelijk laag. Ruim twee derde van de Nederlanders heeft een monumentale molen bezocht. Het behoud van monumentale molens wordt (zeer) belangrijk bevonden. Eén op de tien Nederlanders overweegt actief te worden op een monumentale molen of bij een molenorganisatie

13 6. Vrijwilligerswerk resultaten TNS-NIPO Eén op de tien (voormalige) vrijwilligers overweegt actief te worden op een monumentale molen of bij een molenorganisatie. Potentiële vrijwilligers zijn mannen, tussen de jaar oud en woonachtig in het westen van het land. Molengids en vrijwilliger in een molenwinkel zijn de meest populaire vrijwilligerstaken. Er is een gebrek aan kennis over waar men zich moet aanmelden om vrijwilliger te worden Vrijwilligerswerk Belangrijkste conclusie deskresearch Kenmerken vrijwilliger: ouderen, hoger opgeleiden, geen betaald werk, kerkelijke achtergrond, inwonende kinderen en bij sterke sociale druk. Vrijwilligers besteden steeds minder tijd aan vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk Er is een teruggang in het netto-aantal vrije uren waarover Nederlanders gemiddeld kunnen beschikken. Friesland telt de meeste vrijwilligers, gevolgd door Overijssel en Zeeland. In Limburg en Flevoland wonen de minste vrijwilligers. Vrijwilligers zijn relatief ouder zijn dan tien jaar terug

14 Wat nog te doen? 6. Vrijwilligerswerk Gesprekken met experts en andere vrijwilligersorganisaties, zoals Zonnebloem Interviews (grote) molenorganisaties Conclusies en stappenplan 40 Poll op Molens.nl Oud Molenbehoud, wie gaat dat straks betalen? Overheid Samenleving 41 Poll op Molens.nl Nieuw Herbestemming is noodzakelijk voor toekomstig molenbehoud. Eens Oneens 42 14

15 Toekomstcongres Woensdag 3 juni