INHOUDSOPGAVE. 66 Corporate governance 69 Risicomanagement. 06 Belangrijkste indicatoren 07 Kerncijfers 08 Voorwoord van de bestuursvoorzitter

Transcriptie

1

2

3 INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG Belangrijkste indicatoren 07 Kerncijfers 08 Voorwoord van de bestuursvoorzitter OVER HOLLAND CASINO 12 Profiel van de onderneming 14 Missie & strategie 18 Business model 20 Waardecreatiemodel 24 Stakeholders 27 Materialiteitsmatrix 2015 VERSLAG VAN HET BESTUUR 30 Het Bestuur 31 Financiële ontwikkelingen 36 Operationele ontwikkelingen 42 Vooruitzichten 43 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 49 Onze medewerkers 53 Verklaring betreffende jaarrekening en systeem van interne beheersing VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN 58 Samenstelling Raad van Commissarissen 60 Voorwoord van de voorzitter 61 Verslag van de Raad van Commissarissen GOVERNANCE 66 Corporate governance 69 Risicomanagement JAARREKENING Jaarrekening Overige gegevens OVERIGE INFORMATIE 108 Vestigingenoverzicht 110 Vijfjaaroverzicht 111 Over dit verslag 112 Begrippenlijst

4 BELANGRIJKSTE INDICATOREN KERNCIJFERS bedragen in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven 2015 BRUTOBATEN PER PRODUCTGROEP 2015 BEZOEKFREQUENTIE GASTEN OP JAARBASIS REKENING VAN BATEN EN LASTEN 1,0% 4,0% 3,5% Tafelspelen Speelautomaten 4,5% 4,3% 14,0% 1 bezoek 2-3 bezoeken Baten voor kansspelbelasting 576,2 521,2 40,5% Troncopbrengsten/Tips 56,0% 4-11 bezoeken Kansspelbelasting -153,0-137,1 51,0% Horeca 21,2% bezoeken Nettobaten 423,2 384,1 Overige baten >25 bezoeken Bedrijfslasten (exclusief bijzondere baten en lasten) -354,4-345,5 Bijzondere baten en lasten 0,5-22,9 TOTALE BRUTOBATEN 576,2 MILJOEN (+10,6%) TOTALE BEZOEKEN 5,8 MILJOEN (+6,7%) Brutobedrijfsresultaat 69,3 15,7 Financiële baten en lasten -2,0-3,7 Nettobedrijfsresultaat 67,3 12,0 Kasstroom uit operationele activiteiten 95,0 70,6 Winstmarge (in procenten) ((nettobedrijfsresultaat / nettobaten) x 100) 15,9 3,1 OPBRENGST SPEELAUTOMATEN 294,2 MILJOEN (+13,7%) OPBRENGST TAFELSPELEN 233,3 MILJOEN (+9,1%) Bezoeken Aantal bezoeken in duizenden Besteding per bezoek in euro Medewerkers ultimo jaar Aantal medewerkers (exclusief stand-by medewerkers en stagiaires) Op basis van volledige dagtaak (fte) AANTAL GASTEN 1,1 MILJOEN (+3,6%) BESTEDING PER BEZOEK 99 (+4,2%) Personeelskosten (in procenten van bedrijfslasten excl. bijzondere baten en lasten) 57,0 59,1 Nettobaten per gemiddelde fte (in duizenden euro) AANTAL MEDEWERKERS FTE (+2,3%) ZIEKTEVERZUIM 3,8% (-23,8%) Balans Eigen Vermogen 94,9 54,9 Voorzieningen 10,8 18,3 Langlopende schulden - 43,4 Kortlopende schulden 120,2 98,3 Overige kengetallen Aantal speeltafels Aantal speelautomaten (in vestigingen)

5 stijging van de bezoekaantallen en een hogere besteding per gast. Bij een nieuwe koers hoort een nieuw gezicht. De bedrijfskleding die acht jaar geleden werd geïntroduceerd, paste niet meer bij het huidige Holland Casino. Modeontwerpster Monique Collignon ontwierp een nieuwe, tijdloze, comfortabele lijn met een professionele uitstraling, die sinds oktober door de medewerkers in de operatie gedragen wordt. grote invloed zullen zijn. Halverwege 2016 zal naar verwachting meer duidelijk heid komen over de wijze waarop en het tijdspad waar binnen invulling zal worden gegeven aan de herinrichting van de casinomarkt. Om flexibel mee te kunnen gaan met deze veranderingen, stomen we ondanks de onzekerheden de organisatie klaar voor de toekomst. Omdat groei nu voornamelijk voortkomt uit een aantal succesvolle vestigingen, ligt de focus op het verbeteren van de resultaten op vestigingsniveau, waarbij Natuurlijk zijn in het afgelopen jaar ook uitdagingen op ons pad gekomen. Halverwege 2015 hebben we onverwacht afscheid genomen van interim-bestuursvoorzitter Willem-Jan van den Dijssel. Holland Casino is Willem-Jan van den Dijssel dankbaar voor zijn bijdrage aan de herstructurering, die als fundament gediend heeft voor de huidige positieve tendens. Eind 2015 werd Holland de arbeidsintensieve productgroepen als Tafelspelen en Food & Beverage onze speciale aandacht vereisen. We bouwen aan een sterk en wendbaar casinobedrijf door te investeren in efficiëntie en duurzame oplossingen. Een nieuwe toekomstbestendige cao is één van die oplossingen, waar we ons in 2016 samen met de vakbonden hard voor willen maken. Casino, door stukgelopen onderhandelingen met de FNV over de tussen-cao 2015, geconfronteerd met acties. Begin 2016 zijn de onderhandelingen over de tussen-cao hervat en is alsnog met alle vakbonden overeenstemming bereikt. Daarmee ligt er een basis om in 2016 tot een nieuwe duurzame cao te komen waarin de belangen van de medewerkers en de onderneming voor de lange termijn zijn geborgd. Zonder onze mensen was het nooit gelukt zo n mooi resultaat neer te zetten. Onze gasten kiezen voor ons vanwege de gast vrijheid en persoonlijke aandacht. Die hospitality zit verankerd in onze mensen. Zij maken voor ons het verschil en ik wil daarom alle medewerkers bedanken voor de energie, toewijding en tomeloze inzet waarmee zij Holland Casino gemaakt hebben tot wat het nu is. Sinds 7 maart 2016 spits ik mij VOORWOORD VAN DE BESTUURSVOORZITTER De succesvolle turnaround heeft geleid tot een duidelijk beter resultaat dan voorgaande jaren. De brutobaten kwamen uit op 576,2 miljoen euro, een stijging van 10,6 procent ten opzichte van een jaar eerder, en het nettobedrijfsresultaat nam met 55,3 miljoen euro fors toe tot 67,3 miljoen euro. De positieve tendens is niet alleen terug te zien in de cijfers. Holland Casino scoorde een 7,8 in het meest recente onderzoek van Motivaction naar tevreden heid onder gasten. Daarnaast bereikte in 2015 het ziekteverzuim een historisch laag niveau van 3,8 procent en ook in de duur van het ziekteverzuim heeft een positieve verschuiving plaatsgevonden. weer toe op mijn taken als CFO van Holland Casino. Erwin van Lambaart is per deze datum door de Raad van Commissarissen benoemd tot nieuwe bestuursvoorzitter. Ik kijk er naar uit om Holland Casino samen met hem en onze medewerkers als marktleider verder op de kaart te zetten. Holland Casino is medio 2013 een nieuwe richting ingeslagen. Sinds deze turnaround zijn omvangrijke maar noodzakelijke Persoonlijke aandacht voor onze gasten, de kracht van ondernemerschap en een efficiënter ingerichte organisatie hebben Dit succes betekent echter niet dat we nu achterover kunnen leunen. We opereren in een speelveld dat continu aan Anita de Kleijn strategische en structurele veranderingen doorgevoerd. In 2015 gezorgd voor een aanzienlijke verbetering van de resultaten. verandering onderhevig is. Voor het komende jaar verwachten CFO / waarnemend bestuursvoorzitter werd duidelijk dat dit ingrijpende verandertraject niet voor niets De succesvolle introductie van de Favorites Diamond Card, een we dat de kansspelmarkt verder zal aantrekken door is geweest en tot mooie resultaten heeft geleid. De financiële kaart met exclusieve voordelen en privileges voor de kaarthouder, gunstigere macro-economische omstandigheden en een prestaties zijn goed en het bedrijf straalt weer energie en vast- de vernieuwing van het speelautomatenpark en verbeterde groter consumenten vertrouwen. Tegelijkertijd staat de markt beradenheid uit. Een uitkomst waar we bijzonder trots op zijn. economische omstandigheden resulteerde in een sterke ingrijpende veranderingen te wachten, die ook op ons van 8 9

6 OVER HOLLAND CASINO

7 PROFIEL VAN DE ONDERNEMING Holland Casino is de enige legale aanbieder van casinospelen in Nederland. Dit betekent dat Holland Casino als enige partij in Nederland een vergunning heeft om tafelspelen en casino speelautomaten aan te bieden. Opgericht als stichting door de Nederlandse overheid in 1976, met een exclusieve casino vergunning, biedt Holland Casino haar gasten plezierig en spannend spel in een veilige en betrouwbare omgeving. Gestoeld op bijna veertig jaar RAAD VAN COMMISSARISSEN BESTUUR ONDERNEMINGSRAAD ervaring en met een toonaangevend en internationaal erkend preventiebeleid heeft Holland Casino een unieke positie in de kansspelmarkt verworven. AUDIT SECRETARIAAT De onderneming biedt gasten een aantrekkelijk kansspel- verantwoordelijkheid van de minister van Veiligheid en Justitie. assortiment met een veelzijdig aanbod van zowel tafelspelen Het ministerie van Financiën is verantwoordelijk voor het beheer. GAMING & SERVICES FINANCE & CONTROL als speelautomaten. Spanning, spel en plezier op de mooiste De netto-opbrengst van Holland Casino komt toe aan de Staat locaties, gecombineerd met optimale service en persoonlijke der Nederlanden, behoudens een reservering ter vorming van HUMAN RESOURCES INFORMATIEVOORZIENING aandacht voor de gast, zorgen ervoor dat gasten van Holland eigen vermogen. De omvang van het eigen vermogen wordt Casino altijd en overal een excellente spelbeleving ervaren. aan de hand van een voorstel van de Raad van Commissarissen door de minister van Financiën vastgesteld. De onderneming MARKETING & E-COMMERCE SECURITY & RESPONSIBLE GAMING Holland Casino heeft 14 vestigingen, verspreid over Nederland. Het hoofdkantoor is gevestigd in Hoofddorp. Bij Holland Casino wordt bestuurd door het Bestuur dat onder toezicht staat van een Raad van Commissarissen. Leden van de Raad van CORPORATE COMMUNICATIE LEGAL & COMPLIANCE BESTUURSSECRETARIS werken ruim medewerkers. Gezamenlijk behaalden de Commissarissen worden door de minister van Financiën benoemd. vestigingen in 2015 een omzet van 576,2 miljoen euro. De organisatie Het ministerie van Financiën heeft als pseudo-aandeelhouder streeft ernaar, zodra de wetgeving het toelaat, ook een positie in statutair geregelde goedkeuringsrechten en aanwijzingsbevoegd- de online kansspelmarkt te verwerven. heden. Holland Casino staat onder toezicht van de Kansspelautoriteit en opereert binnen het wettelijke kader van de Wet op BEDRIJFSSTRUCTUUR de Kansspelen en de Beschikking Casinospelen. De stichting Nationale Stichting tot Exploitatie van Casinospelen in Nederland opereert onder de naam Holland Casino. NOORD-NEDERLAND ZUID-NEDERLAND Holland Casino is een staatsdeelneming, waarbij de Staat gezien kan worden als pseudo-aandeelhouder. Het kabinet Amsterdam Scheveningen Breda Valkenburg heeft in het regeerakkoord aangekondigd Holland Casino, Enschede Schiphol Eindhoven Venlo onder voorwaarden, op termijn te gaan verkopen. Naar ver- Groningen Utrecht Nijmegen wachting zal in 2017 de modernisering van de casinomarkt en Leeuwarden Zandvoort Rotterdam daarmee de privatisering van Holland Casino plaatsvinden. De beleidsmatige bevoegdheden vallen nu onder de 12 13

8 MISSIE & STRATEGIE WIJ INNOVEREN DE KANSSPELMARKT We creëren nieuwe ontwikkelingen en werken op een innovatieve wijze samen. In een steeds sneller veranderende wereld zetten wij de toon in onze business. Het streven naar vernieuwing is een constante binnen ons bedrijf. We realiseren ons het belang van steeds blijven zoeken naar betere oplossingen en treden buiten de gebaande paden. Dit geldt zowel voor onze proposities als de wijze waarop we ons bedrijf organiseren. We zoeken fundamenteel naar andere mogelijkheden en creëren doorbraken. VISIE MISSIE AMBITIE Spelen zit in iedereen Wij brengen het spannendste spel, altijd gastvrij en betrokken Wij zijn marktleider met onze casino s en hebben een top drie positie in de online kansspelmarkt in Nederland. Wij anticiperen voortdurend op nieuwe trends en ontwikkelingen binnen en buiten onze industrie en willen deze binnen bepaalde kaders in vrijheid kunnen testen in de organisatie. Waar nodig bouwen we in innovatielabs aan vernieuwing van producten, processen, systemen en werkwijzen. We doen dit om te versnellen en om ongehinderd en vanuit een outside-in perspectief te kunnen denken en handelen. STRATEGIE Wij bouwen duurzame, persoonlijke relaties met onze waardevolle gasten. Onze strategie is gebaseerd op onderstaande vijf pijlers. WIJ GAAN PARTNERSHIPS AAN WIJ MAKEN KEUZES OP BASIS VAN KENNIS VAN ONZE GAST We overtreffen de verwachtingen van onze gasten. Wij kennen onze gasten als geen ander; wij begrijpen hen, weten wat hen drijft en waar ze blij van worden. We streven er bij voortduring naar om hen te verrassen met aandacht en dienstverlening die op het individu is toegesneden. We kiezen de beste partners. Wij realiseren ons dat onze gasten keuzemogelijkheden hebben en dat het geen vanzelfsprekendheid is dat ze Holland Casino bezoeken. Om die reden ligt onze focus op voortdurende verbetering en vernieuwing. Wij kennen onze eigen kracht en weten waar we goed in zijn. Voor kwaliteiten die wij niet of in mindere mate zelf in huis hebben, zoeken we naar partnerships. Wij geloven dat wij in een dynamische en complexe wereld alleen binnen netwerken van partijen die elkaar sterker maken, een goede positie kunnen opbouwen en behouden. Wij zoeken partners die passen bij onze kernwaarden en die kunnen opereren vanuit de kennis die wij hebben van onze gasten. Holland Casino wil met name op het domein van gasten in de regierol blijven. Ons denken en handelen begint steeds bij het belang van onze huidige en toekomstige gasten. Dit geldt voor al onze mede werkers. We zorgen er elke dag opnieuw voor dat we onze gasten een bijzondere ervaring bezorgen binnen ons bedrijf; we benaderen hen op een manier die zich enerzijds kenmerkt door gastvrijheid en inspelen op persoonlijke wensen en anderzijds door oprechte betrokkenheid. Het geeft ons veel voldoening om zo met onze gasten om te gaan en zo ervaren zij dat ook. Wij hebben de overtuiging dat er alleen sprake kan zijn van duurzame waardecreatie als samenwerking betekenisvol is voor zowel Holland Casino als haar partners. WIJ DRAGEN BIJ AAN EEN BETERE SAMENLEVING WIJ BENUTTEN DE KRACHT VAN ONDERNEMERSCHAP Onze medewerkers excelleren in hun vak en in gastvrijheid. Zij zijn in staat om de beste spelbeleving aan onze gasten te bieden. Dit is waar Holland Casino voor staat en waar onze medewerkers aan verbonden zijn. Zij krijgen de ruimte hier een betekenisvolle bijdrage aan te leveren. Holland Casino stimuleert haar mede werkers eigenaarschap te nemen en altijd beter te worden in hun vak. Medewerkers worden aangemoedigd hun talenten te ontplooien, zodanig dat zij duurzaam inzetbaar zijn zowel binnen ons bedrijf als daarbuiten. Medewerkers van Holland Casino staan met beide benen in de samenleving en veranderen mee met de wereld om ons heen. Wij creëren kansen of herkennen deze en weten deze in het belang van zowel de onderneming als de gast succesvol neer te zetten. Wij zijn nadrukkelijk onderdeel van de samenleving, zowel lokaal en regionaal als landelijk. Wij zijn betrokken bij onze omgeving en participeren daarin actief. Waar mogelijk dragen we bij aan ontwikkelingen die de kwaliteit van de samenleving ten goede komen. Wij bouwen en onderhouden een netwerk met relevante stakeholders, zodat we steeds goed gepositioneerd zijn. Enerzijds om maatschappelijk verantwoord te ondernemen, anderzijds om de belangen van Holland Casino in de volle breedte te kunnen behartigen. Wij bieden een veilige speelomgeving. Het spel verloopt eerlijk, het spelmateriaal is in orde en onze gasten voelen zich veilig en op hun gemak. Wij spannen ons in om te voorkomen dat gasten meer inzetten of vaker spelen dan zij kunnen dragen. Holland Casino bouwt aan duurzame relaties met haar gasten en daarin past dat zowel wij als onze gasten wet- en regelgeving respecteren en op een verantwoorde manier omgaan met de risico s van het spel. Daarbij geven wij optimaal invulling aan de rol die de samenleving van ons verwacht door middel van het preventiebeleid kansspelen, dat stevig in onze organisatie is verankerd.

9 ANTIEN VELDHOEN Casinomanager Venlo Eigenlijk wilde ik stewardess worden en de wereld rondreizen. Maar ik werd afgekeurd, waarschijnlijk omdat ze me te bijdehand vonden. Tijdens mijn studie aan de Hogere Hotelschool Maastricht gingen we weleens naar het casino in Valkenburg. Het zag eruit zoals je het kent uit films: heel traditioneel, met rode pluche en iedereen in prachtige kleding. De spanning, de sfeer, het trok me toen al aan. druk en geen dag is hetzelfde. Vanuit mijn kantoor hoor ik de gasten, de spelen, de geluiden die horen bij het casino, heerlijk vind ik dat was voor Venlo een heel mooi jaar. Een jaar waarin de effecten van de reorganisatie zichtbaar waren, en waarin we wendbaarder en slagvaardiger zijn geworden door verantwoordelijkheden lager in de organisatie te leggen. Zodra mensen meer verantwoordelijkheid krijgen, zie je ze groeien. Ik heb in de afgelopen jaren Na het behalen van mijn MBA heb ik gesolliciteerd bij Holland Casino Rotterdam. Ik werd chef algemene zaken, verantwoordelijk voor alles wat niet onder kassa en tafelspelen viel. Speelautomaten waren er toen nog niet. In de jaren daarna volgden meerdere reorganisaties en kansen voor mij om te groeien. geleerd dingen meer los te laten. Dat kan alleen als er wederzijds vertrouwen is, en dat is er. We doen het goed samen en dit resulteert voor mijn gevoel ook in ons historisch lage ziekteverzuim. Voor mij een teken dat de sfeer goed is en dat voelt de gast ook, daar geloof ik heilig in. Na 21 jaar verliet ik Rotterdam en werd ik duty manager in Eindhoven. Pas toen ik in Eindhoven was begonnen, Venlo is in mijn ogen authentiek in haar gastvrijheid. realiseerde ik me dat elke vestiging anders was. Ik selecteer mensen daar ook op. Vakkennis kun je Er heerste een hele andere cultuur dan ik gewend leren maar gastvrijheid zit in je genen, dat kun je niet was. Van Eindhoven ging ik naar Breda, waar ik super- faken. Bij mijn favoriete restaurant weten ze welke Het casino is het toppunt van hospitality, daar word ik heel gelukkig van visor operations werd. Dit heb ik drie jaar gedaan, totdat ik in 2010 de vacature van casinomanager Venlo voorbij zag komen. Ik wist meteen: dit past bij me en ik kan dit. Inmiddels werk ik vijf jaar in Venlo en elke dag is een nieuwe uitdaging. Ik hou van de sfeer in Venlo, altijd wijn ik drink en aan welk tafeltje ik graag zit. Daarom kies ik voor dat restaurant, niet vanwege de entourage. Zo werkt het bij ons ook. We weten wat onze gasten willen en spelen daarop in. Gasten komen naar Venlo vanwege onze mensen, onze hospitality. Daar ben ik trots op! 16 17

10 BUSINESS MODEL Holland Casino kent drie productgroepen: Tafelspelen, Speelautomaten en Food & Beverage. Veruit het grootste deel van de omzet wordt behaald uit de kernactiviteiten Tafelspelen en Speelautomaten. Food & Beverage is complementair aan deze kernactiviteiten. De organisatie streeft ernaar, zodra Nederlandse wetgeving het toelaat, een nieuw kanaal toe te voegen, te weten een online casino. MULTI ROULETTE Bij Multi Roulette wordt het aanbod bij de speeltafels uitgebreid door elektronische terminals te koppelen. De lagere inzetten die hierdoor mogelijk worden, zorgen voor een laagdrempeliger tafelspelenaanbod. Bij Multi Roulette wordt op afstand meegespeeld op één of meer Amerikaanse roulettetafels waardoor een speler meer privacy heeft. Het Multi Roulette-beeldscherm maakt het mogelijk om het spelverloop te volgen. euro bedraagt. Ook zijn er progressieve prijzen toegestaan tot maximaal euro. Voor Holland Casino gelden geen restricties als het gaat om maximale prijzen op individuele automaten of additionele progressieve prijzen. FOOD & BEVERAGE Complementair aan Holland Casino s kernactiviteiten Tafelspelen en Speelautomaten is Food & Beverage, waar gasten op elk SPEELTAFELS pokerevenement van Nederland is The Master Classics of Poker, moment van de dag kunnen genieten van een hapje en een Holland Casino heeft in Nederland nu nog het alleenrecht om een jaarlijks terugkerend internationaal evenement in Holland SPEELAUTOMATEN drankje. Alle vestigingen beschikken over een aantrekkelijk tafelspelen aan te bieden. Tafelspelen zijn niet-geautomatiseerde Casino Amsterdam. Elk jaar komen hier veel internationale en In elke vestiging van Holland Casino wordt een brede variatie aan assortiment, aangeboden via verschillende outlets. kansspelen die plaatsvinden onder begeleiding van een hiervoor nationale topspelers bijeen. Sinds 2014 wordt in de vestigingen speelautomaten aangeboden. De bekendste zijn de klassieke speciaal opgeleide en goed getrainde croupier. Holland Casino Valkenburg en Amsterdam ook de World Poker Tour gespeeld. fruitautomaten in allerlei variëteiten, maar Holland Casino biedt De vestigingen beschikken over een restaurant met een op de biedt verschillende tafelspelen, waarvan Amerikaanse Roulette, De World Poker Tour is de grootste internationale pokertour ter wereld. daarnaast ook video-, roulette-, bingo- en pokerautomaten lokale wensen afgestemde menu- en wijnkaart. De wijnkaart Poker, Black Jack en Punto Banco de meest gespeelde zijn. aan. Bij speelautomaten gaat het erom bepaalde combinaties bestaat uit een mooie selectie van internationale wijnen, en ook Black Jack en Casino 21 van symbolen op één of meer winlijnen te krijgen. Op speel- het drankassortiment in de bar van elke vestiging is veelzijdig. Amerikaanse Roulette Naast Roulette is Black Jack waarschijnlijk het meest gespeelde automaten wordt gespeeld met credits. Hoeveel kan worden Holland Casino Amsterdam en Scheveningen beschikken naast Amerikaanse Roulette is één van de meest gespeelde tafelspelen casinospel ter wereld. Het is de casinoversie van het in Neder- ingezet verschilt per speelautomaat, evenals het aantal winlijnen. een bar en een restaurant over een Take Away outlet, genaamd bij Holland Casino. Het spel wordt begeleid door een croupier. Elke landse huiskamers bekende eenentwintigen. Het doel bij Black Veel speel automaten beschikken over speciale bonusspellen, Take5. Hier kunnen gasten terecht voor lekkere en gezonde speler heeft zijn eigen kleur chips. De croupier brengt de roulette- Jack is van de bank te winnen door meer punten dan de bank te waarmee onder meer free games kunnen worden gespeeld of snacks, frisdrank of een goede kop koffie. Als gasten tijdens het cilinder in beweging en geeft de cilinder een kogel. Om te winnen behalen, maar niet meer dan 21. Black Jack wordt gespeeld met waarmee spelers extra credits kunnen winnen. Daarnaast kan op spelen iets willen nuttigen is dat ook mogelijk, door middel van moet de speler voorspellen op welk nummer, een combinatie van waardechips, die verkrijgbaar zijn aan de kassa of bij de croupier elke speelautomaat een jackpot worden gewonnen. Afhankelijk een passend assortiment aan de speeltafel en automaat. nummers of op welke kleur de kogel valt. Bij Amerikaanse Roulette die het spel leidt. Casino 21 is vergelijkbaar met Black Jack, maar van het spel en de speelautomaat zijn er lage en hoge jackpots kan tot vijfendertig keer de inzet worden gewonnen. met een lagere minimum limiet. te winnen, oplopend tot meer dan een miljoen euro op de Mega WAARDECREATIE Millions Jackpot. Het waardecreatiemodel van Holland Casino op de volgende Poker en pokertoernooien Punto Banco pagina toont welke middelen (financieel, productiemiddelen, Het kaartspel Poker kent vele vormen en varianten. Holland Casino Punto Banco is een spel waarbij de spelers tegen de bank spelen. De speelautomaten die door Holland Casino worden aange- menselijk, intellectueel, sociaal en relaties) benut worden om de heeft een gevarieerd pokeraanbod. Er kan gespeeld worden Het gaat erom welke van de inzetmogelijkheden (Punto of Banco) boden, wijken op een aantal essentiële punten af van het aanbod strategische doelstellingen te realiseren en op welke manier we tegen het casino ( de bank ) of tegen andere spelers, waarbij met maximaal drie kaarten het dichtst bij de negen punten van de overige exploitanten (speelhallen en horeca). Het mini- met onze kernactiviteiten waarde creëren voor onze stakeholders. de croupier als spelleider optreedt. Pokervarianten waarbij tegen komt. Holland Casino biedt de variant Straight Punto Banco aan. male uitkeringspercentage voor casino automaten bedraagt 80 de bank gespeeld wordt zijn Multi Poker, Ultimate Texas Hold em Bij deze variant wordt een versimpelde regel voor de uitbetalingen procent (in de praktijk circa 92 procent), terwijl voor de branche Poker, 4 Card Poker en 3 Card Poker. Spelers spelen tegen elkaar gehanteerd. minimaal 60 procent geldt (in de praktijk circa 80 procent). -in toernooivorm of als cash game- bij de varianten No-Limit Texas Hold em en soms Pot Limit Omaha. Live Bingo De maximale inzet in de horeca en de speelhallen bedraagt 20 Bingo is één van de populairste en bekendste spellen ter wereld. cent voor de reguliere speelautomaten tot enkele euro s op de Onder de naam Poker Weekly biedt Holland Casino pokertoernooien Het zuiden van Nederland kent een actieve maar zeer gefrag- meerspelers. Bij Holland Casino bedraagt de maximale inzet per aan die dezelfde avond nog eindigen. In bijna alle vestigingen menteerde bingomarkt met vele kleine lokale spelers. Holland kans 50 euro met een maximum van 150 euro per spel. De daad- van Holland Casino worden de Poker Series gespeeld. Dit zijn Casino had nog geen positie in de bingomarkt. In 2014 verkreeg werkelijke gemiddelde inzet per spel bij Holland Casino bedraagt meerdaagse evenementen met verschillende pokertoernooien Holland Casino de benodigde licentie om Bingo te mogen overigens circa 1 euro. die elk jaar in december worden afgesloten met de Dutch aanbieden. In 2015 is in de vestiging in Breda een pilot Live Bingo Open Poker Series. Tijdens dit evenement wordt gespeeld om het van start gegaan, waarmee Bingo voor het eerst in Nederland ook De hoogste prijs in de speelhallen op een enkele automaat Nederlands kampioenschap Poker. Het grootste en meest bekende als casinospel gespeeld kan worden. bedraagt 200 keer de inzet hetgeen binnen het basisspel

11 WAARDECREATIE EEN SPANNENDE EN PLEZIERIGE AVOND UIT GEMOTIVEERDE EN BETROKKEN MEDEWERKERS ECONOMISCHE GROEI EN DUURZAME WERKGELEGENHEID VEILIG EN BETROUWBAAR Winstgevend/rendabel bedrijf Loyale gasten Hoge medewerkertevredenheid Goede reputatie Veilige speelomgeving Bieden van spanning, spel en plezier in een veilige, betrouwbare en aangename omgeving voor gasten en medewerkers FINANCIEEL PRODUCTIEMIDDELEN MENSELIJK INTELLECTUEEL SOCIAAL EN RELATIES Solide financiële positie Speeltafels Servicegerichte medewerkers Preventiebeleid Verankering in samenleving Speelautomaten Uitvoering preventiebeleid Hospitality Actieve relatie / contact met stakeholders Horeca Interne opleiding / training Vergunningen Locatie In-house / eigen concepten / innovatie Staat / wetgeving

12 TED BAKKER Croupier Scheveningen Ik ging weleens naar het casino met vrienden. We kregen de entree terug in fiches dus dan ga je wel spelen. Vanaf moment één was ik meer geïntrigeerd door wat er achter de speeltafel gebeurde dan ervoor. avond te laten beleven. Dat ze blij weer naar huis gaan ongeacht of ze winnen of verliezen was voor mij een heel bijzonder jaar met een absoluut hoogtepunt in mijn carrière. In april werd ik Het leek me een fantastische baan. Vanaf dat Croupier van het jaar waarna ik in mei Nederland moment hield ik de vacatures van Holland Casino mocht vertegenwoordigen bij de Europese in de gaten. Er was net een vacaturestop ingelast, Kampioen schappen in Slovenië, de Champions maar in december 2006 werd ik gebeld; ze namen League van dit vak. Hier werd ik tweede. Ook weer mensen aan. Ik kwam door een grondige voor mijn persoonlijke ontwikkeling was 2015 een selectie en begon aan een intensieve cursus. Elke bijzonder jaar. Ik ben ouder geworden in het vak dag je spelvaardigheden oefenen, supersnel leren en een stuk zelfverzekerder. Ik ben altijd ambitieus rekenen, alle procedures uit je hoofd leren, thuis geweest en ik merk dat ik nu klaar ben voor een huiswerk maken en oefenen met de fiches tot de volgende stap. Die mogelijkheden waren er eerst kramp in je handen schoot. Het was best een zware niet, maar het gaat nu weer goed met Holland periode, maar ik vond het geweldig en ik wist meteen Casino en dat biedt kansen. Die grijp ik met beide dat ik dit later ook aan anderen wilde doorgeven. handen aan. Ik geef presentaties aan de nieuwe lichting, ik heb een nevenfunctie als leidinggevende Mijn doel is om mensen altijd blij naar huis te zien gaan, of ze gewonnen hebben of verloren Inmiddels werk ik 9 jaar als croupier bij Holland Casino, en ik ben nog elke dag trots op mijn vak. De exclusiviteit van mijn baan maakt het bijzonder. Een baan die je met niks kan vergelijken en waar iedereen altijd benieuwd naar is. Ook de verscheiden heid aan gasten spreekt me aan. Op één avond heb je bij poker aangenomen en ik ben voorzitter van de personeelsvereniging. Ik hoop op korte termijn de stap te kunnen maken naar shift leader. En instructeur, daar zijn er nu twee van in Scheveningen, en ik wil nummer drie worden. Want uiteindelijk wil ik niets liever dan mijn kennis van het vak overbrengen. Bij te maken met verschillende emoties: euforie van de één, terwijl aan de andere kant van de tafel iemand verliest. Mijn doel is om mensen altijd een mooie een bedrijf dat uniek is in zijn soort. Dat lijkt me het allermooiste wat er is

13 STAKEHOLDERS Holland Casino is zich bewust van haar positie in de markt en de invloed die zij heeft op de verschillende stakeholders. Holland Casino hecht waarde aan de belangen van haar stakeholders en wil goed op de hoogte zijn van aandachtspunten. De onderneming voert daarom regelmatig gesprekken met haar stakeholders. Deze gesprekken vinden zowel in formele als informele setting plaats, via persoonlijk contact en via sociale media. Op deze manier hoopt Holland Casino meer inzicht te krijgen in de verwachtingen, meningen en wensen van haar stakeholders. Er zijn negen verschillende stakeholdergroepen gedefinieerd. Per stakeholdergroep is in kaart gebracht in welke vorm de dialoog in 2015 heeft plaatsgevonden, wat de wensen en behoeftes zijn, en hoe hierop door Holland Casino is geacteerd. GASTEN MEDEWERKERS EN VAKBONDEN TOEZICHTHOUDERS Verwachtingen Gasten van Holland Casino verwachten een aantrekkelijk spelaanbod in een prettige en stijlvolle omgeving met aansprekende horecafaciliteiten. Ook persoonlijke aandacht, extra privileges, gastvriendelijkheid en optimale service zijn voor onze gasten van belang. Verwachtingen Onze medewerkers verwachten van Holland Casino een aangename werksfeer, met ruimte voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Zij verwachten duidelijkheid over de te varen koers, zowel strategisch als op het gebied van arbeidsvoorwaarden. Ook wensen zij een eerlijke beloning voor hun inspanningen, ofwel marktconforme arbeidsvoorwaarden. Verwachtingen/eisen Toezichthouders als de Kansspelautoriteit (Ksa) en De Nederlandsche Bank (DNB) verwachten van ons dat we ervoor zorgen dat gasten verantwoord spelen, dat Holland Casino een eerlijk en betrouwbaar spelaanbod genereert, en dat gasten en medewerkers in een veilige speelomgeving kunnen verkeren. Ook verwachten de toezichthouders dat Holland Casino erop toeziet dat de gelden waarmee gespeeld wordt op een eerlijke manier verkregen zijn. PSEUDO-AANDEELHOUDER / MINISTERIE VAN FINANCIËN OVERIGE OVERHEDEN DE MAATSCHAPPIJ Verwachtingen/eisen Holland Casino is een Staatsdeelneming en het ministerie van Financiën is pseudoaandeelhouder van Holland Casino. Zij verwacht dat wij voldoen aan de vereisten die aan een Staatsdeelneming en vergunninghouder gesteld worden. Ook verwacht zij dat Holland Casino de stappen neemt die nodig zijn om een privatisering mogelijk te maken in lijn met het Wetsvoorstel modernisering speelcasino regime. Verwachtingen/eisen Het ministerie van Veiligheid en Justitie verwacht dat de bedrijfsvoering van Holland Casino in lijn is met de doelstellingen van het kansspelbeleid. Ook verwachten het ministerie en het parlement dat Holland Casino haar actuele kennis met betrekking tot de kansspelmarkt deelt, ten behoeve van beleids ontwikkeling. Provincie-/ gemeentebesturen verwachten dat Holland Casino zich bij het openen of verbouwen van lokale vestigingen houdt aan de door hen opgestelde voorschriften en vergunningen. Provincies/gemeentes verwachten dat Holland Casino werkgelegenheid voor de regio creëert en goed werkgeverschap nastreeft. Verwachtingen De maatschappij verwacht van ons dat wij onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen door te zorgen voor een evenwichtige balans tussen mens, milieu en resultaat. Dit betekent dat wij zorg dragen voor onze gasten en ons bewust zijn van de invloed die Holland Casino heeft op haar omgeving. Soort contact Soort contact Soort contact Soort contact Soort contact Soort contact Om beter inzicht te krijgen in de wensen en behoeftes Bij Holland Casino heerst een vriendelijke, open Tweemaal per jaar vindt er met DNB een Er is op regelmatige basis telefonisch contact Met het ministerie van Veiligheid en Justitie en Holland Casino wisselt regelmatig kennis uit met van onze gasten is in 2015 in bijna alle vestigingen cultuur, waarin iedereen met respect behandeld geagendeerd overleg plaats. Met de Kansspel- tussen het ministerie van Financiën, als pseudo- de verschillende woordvoerders in de Tweede diverse zorgverleners, experts, wetenschappers een guest relations manager aangesteld die regel- wordt. Er is op regelmatige basis contact autoriteit wordt eens per kwartaal geagendeerd aandeelhouder en de voorzitter van de Raad Kamer vindt regelmatig geagendeerd overleg en instanties. Daarnaast is Holland Casino matig op de vloer aanwezig is en in gesprek gaat tussen de medewerkers en het management. gesproken; daarnaast vindt er ad hoc overleg van Commissarissen. Geagendeerde vergade- plaats. De lokale vestigingen zijn regelmatig in initiator van een Holland Casino adviesgroep met de gasten. Ook voert de shiftleader hospitality- Functio nerings- en beoordelingsgesprekken plaats over verschillende onderwerpen. Het NMi ringen tussen het ministerie van Financiën en het contact met de gemeentes. waarin samengewerkt wordt met ASSISSA, GGZ gesprekken met gasten. Beide gesprekken zorgen zijn formeel van aard. Met zowel de onder- voert twee keer per jaar controles uit bij de tafel- Bestuur van Holland Casino vinden iedere twee Nederland, AGOG, AMC/UVA en Tactus. voor een open dialoog tussen Holland Casino en nemingsraad als de vakbonden is informeel en spelen in verschillende vestigingen. Verispect, een maanden plaats. Daarnaast vindt er (adhoc) haar gasten in een informele setting. Daarnaast formeel overleg. In december werden dochteronderneming van NMi, controleert de overleg plaats over specifieke onderwerpen. delen gasten regelmatig hun ervaringen op sociale media. Dit stelt ons in staat ook online de dialoog aan te gaan.gastloyaliteit meten we aan de hand van de Net Promoter Score. Gasttevredenheid wordt gemeten aan de hand van continu gastenonderzoek door Motivaction. rondetafelgesprekken met circa 60 medewerkers gefaciliteerd. betrouwbaarheid van de speelautomaten door de automaten te voorzien van keuringsstickers. Pas daarna mogen ze in de vestiging worden geplaatst. De Kansspelautoriteit houdt toezicht op de uitvoering van deze controles. Gespreksonderwerpen 2015 Voorgenomen privatisering; Financiële performance en herfinanciering; Business cases (ontwikkeling nieuwe vestigingen); Cao-onderhandelingen; Gespreksonderwerpen 2015 Voorgenomen privatisering; Cao-onderhandelingen; Wetsvoorstel Kansspelen op afstand (KOA); Ontwikkelingen in de casino s; Spelontwikkelingen (pilots); Gespreksonderwerpen 2015 Uitwisseling van kennis over verslavingszorg; Verduurzaming inkoopproces; Duurzame (ver)bouwprojecten. Gespreksonderwerpen 2015 Gespreksonderwerpen 2015 Gespreksonderwerpen 2015 Benoeming en beloning bestuurders. Vergunningen. Gastvrijheid en service; Tussen-cao 2015; Naleving kansspelwet- en regelgeving; Aanbod speelautomaten; Gevolgen van de privatisering voor de Naleving financiële wetgeving (Wft, Wwft en Respons Respons Respons Parkeergelegenheid; Kwaliteit van de horeca; medewerkers; Toelichting op de financiële en operationele Sanctiewet); Garanderen van een veilige speelomgeving; Door een externe partij is onderzoek verricht naar welke activiteiten per afdeling moeten Locaties worden in nauw overleg met provincies en gemeentes gekozen. Per 1 januari 2015 wordt in de restaurants van Holland Casino bij de samenstelling van Sfeer in de casino s. gang van zaken; Ontwikkelingen in de casino s; plaatsvinden om een afsplitsing van de gerechten zoveel mogelijk rekening gehouden Ontwikkelingen in de casino s. Spelontwikkelingen (pilots); vestigingen mogelijk te maken. met het dierenwelzijn (bijvoorbeeld kip met Vergunningen; Meldingen incidenten; Door externe partijen (financieel adviseur en juristen) wordt onderzoek verricht naar een één ster Beter Leven van de Dierenbescherming). Handhavingsverzoeken van Holland Casino inzake overtreding WoK. privatisering. Bij de ontwikkelingsplannen voor nieuwe vestigingen zijn maatregelen opgenomen om Respons Respons Respons besparing van grondstoffen en energie te Guest relations managers zijn aangesteld in Holland Casino heeft met vakbond de Unie Het antiwitwasbeleid en de uitvoerings- bewerkstelligen. bijna alle vestigingen. een tussen-cao 2015 afgesloten. In deze regelingen zijn aangescherpt in lijn met Elk jaar wordt een aantal goede doelen Introductie van de Favorites Diamond Card, tussen-cao zijn afspraken vastgelegd die aanbevelingen van DNB. Doorloopschema s geselecteerd waaraan in de vestigingen met exclusieve voordelen en privileges voor alleen op 2015 van toepassing waren. De zijn uitgewerkt in speciale formats en gevonden geld wordt geschonken. de kaarthouder. loonafspraken die in deze tussen-cao zijn procedures zijn geoptimaliseerd verouderde speelautomaten zijn vervangen. vastgelegd, zijn in november 2015 doorgevoerd. Met nieuwe bedrijfskleding wordt gewerkt In maart 2016 is met alle vakbonden een aan het verbeteren van de uitstraling richting tussen-cao 2015 overeengekomen. De gasten. loonafspraken die in deze tussen-cao zijn vastgelegd, zijn in april 2016 doorgevoerd

14 LEVERANCIERS KANSSPELBRANCHE FINANCE & ACCOUNTING MATERIALITEITSMATRIX 2015 Verwachtingen Voor onze leveranciers (zoals leveranciers van Verwachtingen/eisen De kansspelbranche, zoals de European Casino Verwachtingen Financiële stakeholders zoals banken en de Het opstellen van een materialiteitsmatrix is een methode om aan te geven welke onderwerpen voor Holland Casino en haar stakeholders horecavoorzieningen, facilitaire dienstverlening en leveranciers van speelautomaten) zijn redelijke en aanvaardbare afspraken van belang. Ook Association, het Nederlands Kansspelplatform en buitenlandse casino s, verwachten van Holland Casino dat het de kansspelwet- en regelgeving Belastingdienst verwachten van Holland Casino dat de administratieve organisatie en interne beheersing adequaat zijn, de financiële materieel zijn en in welke mate de onderwerpen naar voren dienen te komen in het jaarverslag. Relevante onderwerpen worden gewogen op basis van een inschatting van de kans dat een onderwerp van materieel belang is voor zowel de onderneming als haar stakeholders. verwachten zij dat Holland Casino zich aan naleeft net als andere spelers in de branche. performance transparant is en voldaan wordt gemaakte afspraken houdt. Ook verwachten buitenlandse partijen dat Holland Casino haar kennis over de branche en het Preventiebeleid Kansspelen deelt. aan wet- en regelgeving, zoals het afdragen van belastingen (bijv. omzet belasting en kansspelbelasting). De materialiteitsmatrix van Holland Casino is opgesteld op basis van de risicoanalyse in combinatie met de input die is verkregen tijdens gesprekken met stakeholders. De missie, visie, ambitie en strategie van Holland Casino zijn hierbij het uitgangspunt. Soort contact Soort contact Soort contact Op operationeel niveau is op regelmatige basis Met alle organen vindt regelmatig overleg plaats De CFO en de financieel directeur hebben informeel contact met de leveranciers. Voor met als voornaamste doel het uitwisselen van regelmatig contact met de banken. Verder KERNGEBIEDEN AANDACHTSGEBIEDEN grotere contracten geldt dat minimaal 2 maal per jaar wordt geëvalueerd. Voor minder grote contracten geldt dat geëvalueerd wordt naar kennis en ervaring, trends en ontwikkelingen. vindt regelmatig overleg plaats met de Belastingdienst. A. Veilig en betrouwbaar spel bieden B. Veiligheid en privacy van gasten en werknemers 1. Impact op milieu 2. Concurrentie behoefte van beide partijen. C. Nieuwe wetgeving inzake privatisering 3. IT-systemen Gespreksonderwerpen 2015 Leveringen en bestellingen; Leverbetrouwbaarheid; Prijsontwikkeling; Gespreksonderwerpen 2015 Trends en ontwikkelingen in kansspelaanbod; Wetsvoorstel Kansspelen op afstand (KOA); Kansspelbelastingtarief. Gespreksonderwerpen 2015 Kansspelbelasting; (Her)financiering; Vennootschapsbelastingplicht D. Nieuwe wetgeving inzake Kansspelen op afstand E. Persoonlijke relatie met gast F. Medewerkers een baan met perspectief bieden 4. Her- en verbouw van vestigingen 5. Reputatie Kwaliteitsbeleving. per 1 januari 2016; Tax control framework. G. Flexibele wendbare organisatie H. Financieel resultaat I. Compliance Respons Respons Respons Afhankelijk van de uitkomsten van de Afvaardiging namens Holland Casino in het Holland Casino onderstreept het belang van (halfjaarlijkse) evaluatie, worden met elke bestuur van de European Casino Association. de Transparantie Benchmark en handelt hier leverancier nieuwe afspraken gemaakt of bestaande afspraken gewijzigd. Regelmatige deelname aan (inter)nationale congressen op het gebied van kansspelen. ook naar bij het opstellen van het jaarverslag. B HOOG C A Begin 2016 heeft voor het eerst een formele stakeholderdialoog plaatsgevonden, waarbij alle stakeholdergroepen vertegen woordigd waren. Tijdens deze sessie zijn de verschillende elementen uit het stakeholderoverzicht van 2015 getoetst en geëva lueerd. De uitkomsten worden weergegeven in het jaarverslag MATERIEEL VOOR STAKEHOLDERS MIDDEL 1 5 H F I 3 E D LAAG G 2 4 LAAG MIDDEL HOOG MATERIEEL VOOR HOLLAND CASINO 26 27

15 VERSLAG VAN HET BESTUUR

16 INTRODUCTIE Ontwikkelingen volgen elkaar in een steeds hoger tempo op. Om als onderneming mee te kunnen bewegen met die veranderingen in de markt, is het essentieel om van Holland Casino een flexibele en wendbare organisatie te maken. Dit doen we door rekening te houden met alle mogelijke scenario s en tegelijkertijd HET BESTUUR Anita de Kleijn startte ruim drie jaar geleden als Chief Financial Officer (CFO) en is in augustus 2015 benoemd als waarnemend bestuursvoorzitter bij Holland Casino naast haar functie als CFO. Voor haar aantreden bij Holland Casino was zij 17 jaar werkzaam in het bankwezen en had zij verschillende functies binnen de zakenbank van Deutsche Bank Nederland ( ) en ABN AMRO ( ). Anita studeerde Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. De effecten van de omvangrijke maar noodzakelijke reorganisatie werden in 2015 duidelijk zichtbaar. Holland Casino is zowel structureel als strategisch een andere weg ingeslagen. Een keuze waar we nu met elkaar de vruchten van kunnen plukken. Dat er al veel stappen gezet zijn, betekent niet dat we er al zijn. De daadkracht die nu voelbaar is, hebben we nodig om de organisatie te bouwen aan duurzame relaties met onze gasten. Door gericht klaar te stomen voor de toekomst. Een toekomst waar nog veel te investeren in innovaties en vernieuwing en ons te versterken onduidelijkheid over bestaat en waar we ons goed op moeten met partnerships, werken we voortdurend aan het verstevigen van voorbereiden. onze marktpositie. Zo kijken we met vertrouwen naar de toekomst. FINANCIËLE ONTWIKKELINGEN Bestuursleden worden voor een periode van vier jaar benoemd, waarna een herbenoeming kan plaatsvinden. De benoemingsperiode van Anita de Kleijn als CFO loopt tot 31 oktober 2016 en tot 7 maart 2016 heeft zij de rol van bestuursvoorzitter vervuld. Erwin van Lambaart is per 7 maart 2016 aangetreden als nieuwe bestuursvoorzitter. REKENING VAN BATEN EN LASTEN (x miljoen euro) Procent Opbrengst Tafelspelen 233,3 213,9 9,1 Opbrengst Speelautomaten 294,2 258,8 13,7 Troncopbrengst/tips 22,8 21,9 4,1 Horecaopbrengst 20,5 21,2-3,3 Overige baten 5,4 5,4 - Brutobaten 576,2 521,2 10,6 Kansspelbelasting -153,0-137,1 11,6 Nettobaten 423,2 384,1 10,2 Personeelskosten -202,1-204,0-0,9 Operationele kosten -116,4-102,0 14,1 Afschrijvingen -35,9-39,5-9,1 Bijzondere baten en lasten 0,5-22,9 < -100 Bedrijfslasten -353,9-368,4-3,9 Brutobedrijfsresultaat 69,3 15,7 > 100 Financiële baten en lasten -2,0-3,7-45,9 Nettobedrijfsresultaat 67,3 12,0 > 100 Drs. Anita de Kleijn (1969), NEDERLANDS CFO / waarnemend bestuursvoorzitter 30 31

17 BEREKENING EBITDA (resultaat voor rente, belastingen en afschrijvingen) (x miljoen euro) Nettobedrijfsresultaat 67,3 12,0 Financiële baten en lasten 2,0 3,7 Afschrijvingen 35,9 39,5 EBITDA 105,2 55,2 NETTOBEDRIJFSRESULTAAT Holland Casino s nettobedrijfsresultaat steeg met 55,3 miljoen euro tot 67,3 miljoen euro, een forse stijging ten opzichte van 2014 (12,0 miljoen euro). Reorganisatielasten drukten in 2014 het resultaat met 22,9 miljoen euro en in 2015 vond er een vrijval plaats van 0,5 miljoen euro. Zonder deze eenmalige last in 2014 en vrijval in 2015, liet het (genormaliseerde) nettobedrijfsresultaat in 2015 een stijging zien van 31,9 miljoen euro. Holland Casino draagt over de opbrengsten Tafelspelen en Speelautomaten maandelijks 29 procent kansspelbelasting af aan de Staat. KANSSPELBELASTING (x miljoen euro) Kansspelbelasting Tafelspelen 67,7 62,0 Kansspelbelasting Speelautomaten 85,3 75,1 Totaal kansspelbelasting 153,0 137,1 De daadwerkelijke afdracht van kansspelbelasting over een boekjaar wijkt af van bovenstaande cijfers, omdat afdracht een maand later plaatsvindt. Naast de afdracht van kansspelbelasting is Holland Casino ook wettelijk verplicht kansspelheffing te betalen. In 2015 bedroeg de kansspelheffing 0,9 miljoen euro (2014: 0,9 miljoen euro). BRUTOBATEN 3,3 procent tot 20,5 miljoen euro. Deze afname werd veroorzaakt door het succes van de Diamond Card, waarmee aan gasten gratis non-alcoholische dranken en snacks worden verstrekt. De overige baten bleven nagenoeg gelijk met 5,4 miljoen euro. Onder overige baten zijn ook de entreeontvangsten ad 2,0 miljoen euro (2014: 1,9 miljoen euro) en parkeergelden ad 2,3 miljoen euro (2014: 2,4 miljoen euro) verantwoord. LASTEN De totale bedrijfslasten, inclusief bijzondere baten en lasten, daalden in 2015 naar 353,9 miljoen euro, van 368,4 miljoen euro in 2014, een daling van 3,9 procent of 14,5 miljoen euro. De personeelskosten liepen verder terug van 204,0 miljoen euro in 2014 naar 202,1 miljoen euro in 2015, een afname van 1,9 miljoen euro (-0,9 procent). Personeel kan sinds de reorganisatie flexibeler ingezet worden waardoor een verdere reductie van de kosten mogelijk was. De operationele kosten zijn gestegen met 14,1 procent of 14,4 miljoen euro ten opzichte van een jaar eerder. Dit is het gevolg van hogere bedrijfskosten van 9,9 miljoen euro (6,5 miljoen euro hogere kosten door het leasen van speelautomaten), lagere huisvestings kosten van 2,0 miljoen euro, hogere marketingkosten van 2,7 miljoen euro, hogere automatiseringskosten van 4,0 miljoen euro en lagere overige kosten van 0,2 miljoen euro. In 2015 zijn de afschrijvingskosten 3,6 miljoen euro lager uit gekomen dan in 2014, een daling van 9,1 procent. Dit is het FINANCIËLE POSITIE Solvabiliteit Het eigen vermogen steeg gedurende 2015 van 54,9 miljoen euro naar 94,9 miljoen euro. Dit is het gevolg van de toevoeging van het resultaat 2015 (na winstafdracht) aan het eigen vermogen. Hierdoor steeg de solvabiliteit naar 42,0 procent (2014: 25,5 procent). Financiële instrumenten Holland Casino heeft ultimo 2015 geen rentederivaten meer in haar bezit. Deze zijn in oktober 2015 afgewikkeld. Financiering In oktober 2015 is een nieuwe kredietfaciliteit afgesloten met een totale kredietruimte van 140 miljoen euro, waarvan ultimo 2015 nog geen gebruik is gemaakt. De kredietfaciliteit is aangegaan met een bankenconsortium bestaande uit: ING (50 procent) en ABN AMRO (50 procent). Eigen vermogen In overeenstemming met het winstafdrachtregime vastgesteld door het ministerie van Financiën zal 27,3 miljoen euro over het resultaat 2015 afgedragen worden aan de Staat, het restant van 40,0 miljoen euro wordt toegevoegd aan het eigen vermogen. Het dividendbeleid en de verdere ontwikkeling van het eigen vermogen zijn onderwerp van gesprek met het ministerie van Financiën. Holland Casino vindt het belangrijk om voldoende eigen vermogen op te bouwen voor het verrichten van noodzakelijke investeringen en voldoende buffer te hebben voor de bedrijfsvoering. De brutobaten voor kansspelbelasting bedroegen 576,2 miljoen waar de omzet steeg met 13,4 procent naar 43,8 miljoen euro gevolg van lagere afschrijvingen in 2015 door het leasen (in euro, een stijging van 10,6 procent ten opzichte van 2014 (521,2 (2014: 38,6 miljoen euro). Mede door een grootscheepse plaats van kopen ) van een deel van de speelautomaten en een INVESTERINGEN miljoen euro). De gemiddelde besteding per bezoek steeg naar 99 vernieuwings slag bij Speel automaten, steeg de opbrengst lager boekverlies op des investeringen dan in Holland Casino heeft in ,9 miljoen euro geïnvesteerd in euro van 95 euro in Het aantal bezoeken nam toe met ruim 0,3 Speelautomaten in 2015 naar 294,2 miljoen euro van 258,8 materiële vaste activa. Dit betreft onder andere investeringen miljoen (6,7 procent) naar 5,8 miljoen in 2015 (2014: 5,5 miljoen). miljoen euro in 2014, een groei van 35,4 miljoen euro (13,7 procent). In 2015 is een vrijval van de reorganisatievoorziening van 0,5 in nieuwe speelautomaten van 7,9 miljoen euro (2014: 5,4 miljoen miljoen euro verantwoord in het resultaat. In 2014 is voor 22,9 euro), verbouwingen in Amsterdam, Groningen en Nijmegen De opbrengst Tafelspelen steeg met 19,4 miljoen euro of 9,1 De troncopbrengst groeide met 0,9 miljoen euro naar 22,8 miljoen euro aan reorganisatiekosten verantwoord in de bijzondere (2,1 miljoen euro) en reguliere vervangingsinvesteringen procent naar 233,3 miljoen euro ten opzichte van 2014 (213,9 miljoen euro (inclusief ontvangen fooien voor Horeca- en Front baten en lasten middels dotatie aan de voorziening. (9,4 miljoen euro). Holland Casino investeert daarnaast ook in miljoen euro). Een belangrijk deel van deze stijging is toe te schrijven Office-activiteiten) ten opzichte van 2014 (21,9 miljoen euro). immateriële activa, waarvan het online casino het grootste project is. aan een duidelijk hogere omzet bij de Multi Roulette-automaten, Bij Food & Beverage zagen we een daling van de opbrengst met De financiële baten en lasten zijn in 2015 gedaald naar 2,0 miljoen euro ten opzichte van 3,7 miljoen euro in Eind 2015 heeft Holland Casino geen leningen bij banken uitstaan