Geobas, aardrijkskunde voor de basisschool, Land in zicht, methode aardrijkskunde, Meander vierde editie tweede editie

Transcriptie

1 Geobas, aardrijkskunde voor de basisschool, vierde editie Land in zicht, methode aardrijkskunde, tweede editie Datum Meander Uitgever Noordhoff Uitgevers BAO Zwijsen BV, Uitgeverij Malmberg BV BAO, Uitgeverij Doelgroep(en) BAO 1-8 BAO 4-8 BAO 5-8 Aantal onderdelen Samenstelling Geobas heeft voor groep 1 en 2 een activiteitenmap. Voor groep 3 en 4 is er een leerlingenboek en een werkboek met antwoordenboek voor de leerling en een handleiding voor de docent. Voor groep 5 tot en met 8 komt er een kopieermap en topografiewerkboek bij. De additionele materialen bestaan uit digibordsoftware en een leerlingen-cd met topografie. Per leerjaar: lesboek, werkboek(en), antwoordenboek, handleiding, miniatlas (groep 5-8) en software met topografie en kaartvaardigheden (groep 6-8). Additioneel is er sofware voor het digibord voor groep 4 tot en met 8 en een educatieve website met GIS (Geografisch Informatie Systeem) en extra materialen (groep 5-8). Voor groep 3 en 4 is er het pakket Naut, Meander en Brandaan voor natuur/techniek, aardrijkskunde en geschiedenis, met een leerdoeboek voor de leerlingen en een handleiding voor de leerkracht. Voor de groepen 5 tot en met 8 bestaat Meander uit een handleiding voor de leerkracht en een lesboek, werkboek en antwoordenboek voor de leerling. Additionele materialen voor groep 5 tot en met 8: bakkaarten, software voor het digitale schoolbord en leerlingensoftware. Vormgeving Alle leerlingenmaterialen zijn full colour. Navigatie is vormgegeven met kleuren en tabs. Ieder hoofdstuk heeft een eigen steunkleur. Rechtsboven op de pagina's van het lesboek wordt verwezen naar de bijbehorende pagina in het werkboek en vice versa. De lesboeken zijn gebonden met een harde kaft, de werkboeken en antwoordenboeken zijn geniet met een slappe kaft. De lesboeken zijn fullcolour met een harde kaft. De werkboeken zijn zwart-wit, geniet met slappe kaft. De handleiding is losbladig, zwart wit met een steunkleur en wordt uitgeleverd in een multomap. De miniatlas is fullcolour, geniet met slappe kaft. De lesboeken en de werkboeken zijn full colour, gebonden met een harde kaft. De werkboeken zijn geniet en met slap kaft. Navigatie door middel van kleuren en een balk met gevisualiseerde tabs. De handleiding is losbladig in een multomap en full colour. De leer-doeboeken van Naut, Meander en Brandaan voor leerjaar 3 en 4 zijn A4 formaat, full colour en geniet met slappe kaft.

2 Didactische uitgangspunten en doelstellingen De inhoud van Geobas wordt jaarlijks aan de hand van negen thema's behandeld. De aanpak van groep 1 en 2 sluit aan bij ontwikkelingsgericht onderwijs en ervaringsgericht onderwijs In groep 3 en 4 worden de hoofdstukken twee lessen verdeeld van dichtbij naar verder weg. In groep 5 tot en met 8 kent ieder hoofdstuk drie basislessen die aangevuld kunnen worden met een toepassingsles, een omgevingsles, een les samenvatting kaartvaardigheden en een topografieles. Land in zicht is een regionaal thematische methode. De topografie is gebaseerd op de basislijsten van CITO en het KNAG. Hoofddoel is het ontwikkelen van een eigentijds geografisch wereldbeeld. Het taalgebruik van Naut, Meander en Brandaan is afgestemd op de leesontwikkeling van de jaargroepen drie en vier. Spelen en leren staat centraal. Meander is een thematischconcentrische methode. De leerlijn in Meander is ontwikkeld aan de hand van de kerndoelen voor het leergebied oriëntatie op jezelf en de wereld. De inhouden en accenten van Meander komen overeen met de domeinbeschrijving aardrijkskunde van CITO met een exemplarische benadering van processen in voorbeeldregio's. De topografie is gebaseerd op de herziene Citolijst van Meander hanteert de geografische vierslag: waarnemen, verklaren, herkennen en waarderen. De moeilijkheidsgraad van de teksten van Meander is bepaald met de CLIB- en CILT-index van de CITOgroep.

3 Leerstofinhoud De inhoud is gebaseerd op de nieuwste herziene kerndoelen en de vier pijlers van het domein aardrijkskunde. De instructie is gebaseerd op de geografische vierslag. Ieder hoofdstuk legt het accent op een van de zes bestaansdimensies van het model voor sociale wereldoriëntatie: In groep 1 tot en met 4 en wordt ruimtelijke oriëntatie geoefend als voorbereiding op de geografische vaardigheid 'kaartlezen' die in in groep 5 tot en met 8 worden aangeleerd. De topografie is gebaseerd op de standaardlijst van Cito. Groep 4 start met de eigen leefomgeving. In groep 5 wordt de basis van aardrijkskunde behandeld. In groep 6 tot en met 8 komen respectievelijk Nederland, Europa en de wereld aan bod. In Naut, Meander en Brandaan voor leerjaar 3 en 4 komen acht thema's uit de kennisgebieden natuur en techniek, aardrijkskunde en geschiedenis aan bod. In Meander voor leerjaar 5 tot en met 8 worden tien thema's behandeld: onderweg, om ons heen, waterland, platteland en over de grens water; werk en energie; de aarde beweegt; streken en klimaten; allemaal mensen. In groep 5 tot en met 8 wordt de topografie van Nederland, Europa en de rest van de wereld behandeld. De kernconcepten van actief burgerschap worden binnen vier thema's uitgewerkt. Leerstofordening Zie downloads met leerstofoverzichten bij leerstofordening in de Beschrijving. Elk jaar bestaat uit zes blokken. Elk eerste blok is een introductie van de totale regio die dat jaar centraal staat en elk laatste blok is gereserveerd voor omgevingsonderwijs. In Naut, Meander en Brandaan voor groep 3 en 4 komen acht vakoverstijgende thema's aan bod. Meander voor leerjaar 5 tot en met 8, kent een thematisch-concentrische opbouw in tien thema's. In groep 5 worden 5 thema's behandeld die in groep 7 opnieuw aan de orde komen. In groep 6 worden vijf andere thema's behandeld. Deze thema's komen terug in groep 8. In groep 5 en 6 wordt de topografie van Nederland behandeld. In groep 7 Europa en in groep 8 de rest van de wereld. Planning/tijdsinvestering Het basisprogramma van 27 basislessen en 9 toetslessen, kan uitgebreid worden toepassingslessen, omgevingslessen en lessen samenvatting en topografie. Het meest omvangrijke programma bestaat uit 55 lessen. Groep 4: zes blokken met drie lessen van 60 minuten. Totaal 18 uur. Groep 5-8: zes bloken met vijf lessen van 60 minuten. Totaal 30 uur en vijf toetslessen van 25 minuten. Vanaf groep 6 per week 10 minuten zelfstandig werken met cd-rom. In Naut, Meander en Brandaan worden in leerjaar 3 voor drie thema's per jaar negen lessen van 35 minuten ingepland. Voor leerjaar 4 zijn dit 15 lessen van 35 minuten. Het basispakket van Meander beslaat per jaar 5 thema's in 25 lessen van 50 minuten, inclusief toetsing. Met de additionele bakkaarten kunnen nog 10 extra lessen van 50 minuten gegeven worden.

4 Didactiek (instructie en werkvormen) De instructie is gebaseerd op het model van directe instructie. Er zijn suggesties voor een introductie, kijk- en denkvragen teksten en bronnen in het lesboek voor instructie, opdrachten in het werkboek voor verwerking. De opdrachten kunnen gezamenlijk besproken worden als afsluiting. De lessen beginnen met een inleiding van 5 minuten. Daarna gaan de leerlingen zelfstandig aan het werk. De laatste 25 minuten worden besteed aan het klassikaal bespreken van de opdrachten en het beantwoorden van de hoofdvragen. In groep 3 worden drie thema's behandeld en in groep 4 vijf thema's. Elk thema bestaat uit drie lessen. In groep 5 tot en met 8 worden tien thema's behandeld die opgebouwd zijn uit 5 lessen. De optionele bakkaarten bieden opdrachten voor vakoverstijgende activiteiten en samenwerkend leren. De opdrachten in het werkboek verschillen per thema en les. Er zijn invuloefeningen, aankruisopdrachten, kruiswoordpuzzels en inkleuropdrachten. Zelfstandig werken De opdrachten in het werkboek kunnen zelfstandig gemaakt en nagekeken worden. Met de extra samenvattingen en de bijbehorende oefenbladen in het kopieerboek kunnen de leerlingen zich zelfstandig voorbereiden op een toets. Geobas geeft aanwijzingen voor gebruik in combinatieklassen. De leerlingen kunnen individueel zelfstandig werken aan de opdrachten in het werkboek en met de software of in groepjes samenwerkend leren. Iedere les is door de leerling deels of geheel zelfstandig uit te voeren. Hierdoor is de methode te gebruiken voor combinatieklassen. Ook de additionele bakkaarten en de leerlingensoftware zijn geschikt voor zelfstandig werken, zowel individueel als in kleine groepjes. Differentiatie Geobas biedt extra opdrachten met differentiatiemogelijkheden naar tempo en naar niveau. Voor de snelle leerlingen zijn er extra blokopdrachten. Per blok van vijf lessen zijn er in het werkboek drie pagina's met blokopdrachten voor tempodifferentiatie en verdieping. Op de methodewebsite staat differentiatiemateriaal voor leerlingen die moeite hebben met stof. Voor leerlingen die meer aankunnen zijn er klik- en leeroefeningen. Bij elke les in de werkboeken staan twee extra opdrachten voor de snellere leerling. In de handleiding staan tips om de opdrachten moeilijker te maken. De 'Taalsteun' in de handleiding geeft adviezen voor de ondersteuning van taalzwakke leerlingen. Differentiatie naar leerstijl gebeurt voornamelijk met de bakkaarten. Evaluatie/toetsing De toetsen bij de basislessen staan in de kopieermap en bestaan uit tien vragen waarvan er twee over kaartvaardigheden gaan. Daarnaast is er per hoofdstuk een topografietoets met tien vragen in de kopieermap. Vanaf groep 5 worden de blokken 1 tot en met 5 afgesloten met een toets. Er worden antwoorden en een registratieformulier meegeleverd in de handleiding. Vanaf groep 5 wordt elk thema afgesloten met een toets bestaande uit tien gesloten vragen en twee open vragen. Er worden thematische en topografische doelen getoetst. De antwoorden, een normering en een registratieformulier worden meegeleverd in de handleiding. De toetsvragen zijn niet aan te passen.

5 ICT De leerlingensoftware bij Geobas bestaat uit een cd met extra topografie. De digibordsoftware is geschikt voor elk digibord en via internet beschikbaar met een licentie. Cd-rom met oefeningen voor topografie en kaartvaardigheden (met leerlingvolgsysteem). Software voor digitaal schoolbord. Website met GIS en extra (differentiatie)materialen. De digitale hulpmiddelen van Meander staan online achter een inlog met wachtwoord en zijn toegankelijk met een licentie. De instructiesoftware voor het digitale schoolbord is beschikbaar voor groep 5 tot en met 8. Voor de leerlingen is er 'zoek en leer'-software. Aansluiting/afstemming en implementatie De topografie in Geobas bestaat ook als zelfstandige leerlijn die naast iedere methode te gebruiken is: Geobas topografie. In 2007 zijn vier nieuwsbrieven bij de methode verschenen. De rubriek 'Voor gebruikers' op de methodesite is niet gevuld. Opbouw en vormgeving sluiten aan bij Een zee van tijd en In vogelvlucht. Voor groep 3 is de voorloper Veilig de wereld in. De methodes Meander voor aardrijkskunde, Naut voor natuur en techniek en Brandaan voor geschiedenis hebben dezelfde opbouw en structuur, dezelfde didactiek en dezelfde samenstelling.