EIM pijler onder strategische beslissingen

Transcriptie

1 Tekst: Teun Putter Beeld: Giuseppe Toppers, Danto EIM pijler onder strategische beslissingen Het EIM Zomerevent op 25 juni jl. in het Kurhaus te Scheveningen was een groot succes. De vernieuwde opzet van het event leverde een record aantal bezoekers op. Vertegenwoordigers van overheid en bedrijfsleven toonden eens te meer aan dat het vakgebied enterprise information management dynamisch is en blijft. Dat bleek vooral uit de bijdrage van Erik Elgersma van FrieslandCampina. Hoe informatie over het weer in Nieuw-Zeeland van invloed kan zijn op de strategie van een zuivelcoöperatie in Amersfoort. Enterprise information management, social business, data analytics, governance, compliance, zaakgericht werken, capture, digitale postkamer. Prachtig natuurlijk. Een congres in een locatie als het Kurhaus in Scheveningen; en het is nog mooi weer ook. Hoewel velen tussen de presentaties door even afleiding zochten op het strand of op het terras, bleven de zalen goed bezocht. Dat is een compliment voor de sprekers en de organisatie die een stevig programma had neergezet. En een compliment aan alle vak- en brancheverenigingen die hun actieve bijdrage hadden om hun leden naar het Kurhaus te bewegen. De opening door Farid Tabarki, tijdgeestonderzoeker, zette de toon direct door aan te geven dat niets blijft zoals het is. Bedrijfsmodellen, de inrichting van de maatschappij, de manier waarop we met informatie omgaan; het gaat allemaal op de schop. Kern van zijn betoog is dat 12 VIP l nummer 5 l 2015

2 Fardi Tabarki: Een waarde kan radicaal veranderen we gewend zijn te leven in een gestructureerde omgeving. Maar mede door de voortschrijdende technologie verandert de structuur voortdurend en veranderen de waarden waar we zo bekend mee waren. Een waarde kan radicaal veranderen, stelt Tabarki. Neem bijvoorbeeld bezit. Bij wie staan er nog lp s of cd s in de kast? Heel veel mensen gebruiken nu een app om naar streaming muziek te luisteren. We luisteren dus nog altijd naar muziek, maar we willen er liever toegang toe hebben dan de muziekdragers bezitten. Strategische rol Informatieprofessionals en -managers zitten op een gouden berg van toenemende data, aldus Tabarki. Maar we moeten wel gaan bedenken wat de relevantie van die data is: wat wil ik van een klant, een burger weten om betere producten, betere dienstverlening of hechtere samenwerkingsvormen te bewerkstelligen. In dit nieuwe tijdperk moeten die doelen van zowel organisaties als de overheid weer hoog op de agenda staan. Het gaat er steeds meer om holistisch, dus vanuit het totaalplaatje, boven die grote hoeveelheid data te gaan hangen en vanuit die helikopterview de juiste verbanden tussen de data te zien. We kunnen dan wel steeds grotere hoeveelheden data ter verwerking aan machines overlaten, maar iemand moet toch een aantal variabelen ingeven die belangrijk zijn voor de uitkomst van die stapel data. Dáár moet een informatiemanager over gaan nadenken: met welke doelen stellen we ons deze vraag of zetten we een proces in gang. wde informatiemanager krijgt daarmee een steeds strategischer rol in een organisatie; hij zal vaker ondersteuning gaan bieden bij strategische vraagstukken. En met die conclusie moet de hele zaal het toch eens zijn. VIP publiceerde al eerder een interview met Tabarki, lees hier verder >> BCT lanceerde tijdens het EIM Zomerevent zijn nieuwe propositie voor egovernment. De robot zorgde ervoor dat deze boodschap op de gehele beursvloer bekend werd. Winkeun Man (r.) en Paulina Florax ondersteunden de rollende robot waar mogelijk. >> Er werd druk gebruik gemaakt van de Event App. VIP l nummer 5 l

3 << Bas Eenhoorn, Digicommissaris: We zijn met z n allen behoorlijk digitaal ingesteld en toch gaat het met de digitale dienstverlening door de overheid niet zoals we het zouden willen. Veilig en efficiënt De informatisering en digitalisering van de samenleving ontwikkelen zich dus razendsnel. De uitdaging voor de overheid is om al die informatie nuttig, veilig en efficiënt in te zetten. Daarvoor is een generieke infrastructuur nodig, zijn middelen nodig en zijn katalysators nodig. Digicommissaris Bas Eenhoorn is een belangrijke aanjager in dit proces. Hij waarschuwt voor stagnatie van de digitale overheid en spoort alle betrokken partijen aan hun verantwoordelijkheid te nemen. Bas Eenhoorn, sinds augustus 2014 in functie als Digicommissaris, de logische afkorting van Nationaal Commissaris Digitale Overheid, kan zich maar moeilijk neerleggen bij het feit dat een land als Estland beter scoort in elektronische dienstverlening door de overheid. We zijn een hoogontwikkeld land met vele gerenommeerde onderwijsinstituten. We zijn met z n allen behoorlijk digitaal ingesteld met een van de hoogste penetraties van breedband internet en we gebruiken relatief veel onze smartphone met mobiele data. En toch gaat het met de digitale dienstverlening door de overheid, aan burgers en bedrijven, niet zoals we het zouden willen. De urgentie om in actie te komen is dan ook zeer hoog! Een van de doelstellingen van het kabinet in deze kabinetsperiode is dat binnen afzienbare tijd iedereen volledig digitaal moet kunnen communiceren met de overheid. Er ligt immers een harde deadline van 1 januari Politiek klimaat Eenhoorn ziet ook wel waar een deel van de mogelijke oorzaken in schuilt. In landen zoals Estland, waar digitale dienstverlening door de overheid goed wordt beoordeeld, is er sprake van een ander politiek klimaat en zie je dat men kiest voor één politiek verantwoordelijke. Met één departement of agentschap, een budget en met doelstellingen. Iedereen luistert naar en volgt de lijn die is uitgestippeld. In Nederland is het zo dat het verbeteren van het digitale contact met burgers en bedrijven - en in het verlengde daarvan de dienstverlening - verschillend belegd is. Verschillende departementen kijken er op hun eigen manier tegen aan en ook gemeenten hanteren een andere aanpak. Het gevolg is dat niemand zich verantwoordelijk voelt en wanneer ontwikkelingen eens tegenzitten of vooruitgang achterblijft bij de verwachtingen. Het is niet duidelijk wie de koers bepaalt en welke stappen gezet moeten worden. Er ontstaat een spel waarin iedereen elkaar verwijten maakt, en daar schieten we natuurlijk niks mee op. Uitbouwen Eén van de opdrachten van de Digicommissaris is om het vraagstuk inzake bovengenoemde rollen en verantwoordelijkheden op te pakken. Andere opdrachten zoals het rationaliseren van vraagstukken, het stimuleren van maatregelen, het regisseren van partijen en processen en uiteindelijk het maximaliseren van resultaten. En resultaten zijn er nu ook wel degelijk. Digipoort, waarmee overheden belangrijke stappen in het verwerkingsproces van grote hoeveelheden aangiftes, rapportages of meldingen kunnen automatiseren, is ontzettend belangrijk. Dat moeten we uitbouwen, stelt Eenhoorn. De Berichtenbox, Mijnoverheid.nl, het draait en het moet groeien. Daarbij is het van groot belang, dat we ICT als een enabler zien, niet als een probleem. Natuurlijk, we maken een grote ommezwaai mee in de manier waarop we met elkaar communiceren en informatie uitwisselen. Ontwikkelingen gaan snel, maar juist dan is het noodzakelijk dat wij gezamenlijk optrekken, realiseren en kennis delen, want ook op dat vlak kunnen we nog vooruitgang boeken. Er gebeurt al heel veel om de digitale overheid verder vorm en inhoud te geven. Denk bijvoorbeeld aan een club als Logius, die actief is met Digipoort en MijnOverheid of DICTU voor wat betreft bijvoorbeeld het Ondernemersplein en het Ondernemersdossier. Voor een deel komen innovaties bij deze organisaties vandaan. Punt van zorg is de financiering, constateert Eenhoorn. De oplossingen leveren besparingen op voor het bedrijfsleven, mede-overheden en uitvoeringsorganisaties om maar wat te noemen maar vragen ook om investeringen. De kosten gaan voor de baten uit. We moeten iets bedenken waardoor een deel van die besparingen terugvloeien zodat er meer geïnvesteerd kan worden in innovatie en ontwikkeling. Nuanceren Bas Eenhoorn oogstte lof voor zijn openhartige bijdrage. We staan er gewoon niet zo goed op, was toch wel de teneur. Maar tegelijkertijd geeft hij aan dat er via verschillende invalhoeken hard wordt gewerkt aan een inhaalslag. Bijvoorbeeld door Logius, de drijvende kracht achter de e-overheid. De dienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken die verantwoordelijk is voor de (door)ontwikkeling van diensten als DigiD en MijnOverheid. Logius had twee vertegenwoordigers afgevaardigd naar het EIM Zomerevent Bertjan Marree en Wouter Welling voerden een mooi tweespel op, waarbij Marree de baas was die een ietwat rooskleurig beeld gaf van de digitale overheid in het algemeen en van de dienst MijnOverheid in het bijzonder. Wouter Welling was in het spel de wat sceptische medewerker, die de wijsneus uithing, maar 14 VIP l nummer 5 l 2015

4 << Bertjan Marree, Logius: De overheid verstuurt 200 miljoen berichten. Die willen we allemaal hebben. >> Wouter Welling, Logius: Binnen de overheid zijn er vele verschillende koninkrijkjes, die allemaal hun eigen IT-innovaties aan het uitvinden zijn. die toch ook de vinger op de zere plek legde. Zo was Marree bijvoorbeeld al heel blij met de 1,6 miljoen actieve accounts terwijl Welling aangaf dat dit aantal nog slechts een klein deel is van alle burgers met een relatie met de overheid. Op die manier zorgden de heren voor enige nuance in hun presentatie. Marree verkondigde namelijk dat Logius de burger centraal stelt. We brengen alle informatie bij elkaar en maken die beschikbaar. Mooie doelstelling, stipt Welling fijntjes aan, maar één overheid bestaat niet. Binnen de overheid zijn er vele verschillende koninkrijkjes, die allemaal hun eigen IT-innovaties aan het uitvinden zijn. En als we eens goed kijken naar al die IT-innovaties, dan gaat er wel eens wat mis. Het vertrouwen in ICT-projecten bij de overheid is dus niet bijster groot. Desalniettemin doet Logius er alles aan om het vertrouwen in en gebruik van MijnOverheid te versterken. De site is responsive gemaakt, waardoor we via ieder device en via ieder besturingssysteem de afgeschermde omgeving kunnen benaderen. Daarnaast is de performance en stabiliteit verbeterd; 24x7 beschikbaarheid staat hoog in het vaandel. Een grote boost voor MijnOverheid is het aanhaken van de Belastingdienst. Dat moet voor een grote toestroom van accounts zorgen. Investeren En ook als je kijkt naar het aantal berichten dat verstuurd wordt naar de Berichtenbox van MijnOverheid wil Logius een slag maken. Marree: In 2014 kwamen er 27 miljoen berichten in die omgeving terecht. In totaal, dus ook met de fysiek verstuurde berichten, gaat het om 200 miljoen uitingen. Die willen we allemaal hebben, zegt Marree, en dan gaat alleen als steeds meer overheids- organisaties de Berichtenbox gaan gebruiken. Marree noemt dus de Belastingdienst en ook de RDW stuurt berichten via MijnOverheid. Maar voor Wellink gaat dit nog niet ver genoeg. Verwachten mensen niet veel meer van MijnOverheid? Wat er nu allemaal kan; het is nog maar mondjesmaat. Kijk eens naar banken en verzekeraars, die al jaren digitaal werken. Is zo een Berichtenbox niet al achterhaald? De jongste generaties mailen niet eens meer en dan komt de overheid met een Berichtenbox. We moeten grotere ambities hebben, denk aan het bouwen van apps. En zouden we niet kunnen stemmen via MijnOverheid? Het gaat dus over ambities, over technologie en over middelen om te investeren. De mensen van Logius weten dat zij de complete overheid mee moeten krijgen om een succes te maken van MijnOverheid. >> Netwerken tijdens de lunch op het terras van het Kurhaus, je kunt het slechter treffen. VIP l nummer 5 l

5 >> Erik Elgersma, FrieslandCampina: Doel is om markt en business intelligence zo te organiseren dat het concern de beschikking krijgt over kwantitatieve en kwalitatieve data, als input voor strategische beslissingen. Volatiliteit Een ander spectrum van EIM vinden we bij de presentatie van Erik Elgersma, Corporate Market Analyst bij FrieslandCampina. Zijn presentatie luidde Volatiliteit als enige zekerheid. Het wereldwijde zuivelconcern, met ruim medewerkers, heeft te maken met een zeer versplinterde wereldmarkt. Na het loslaten van de melkquota hebben vraag en aanbod vrij spel. De prijs fluctueert hevig door verschillende ontwikkelen op wereldschaal die vraag, aanbod, de prijs en uiteindelijk de beslissingen van FrieslandCampina beïnvloeden. Zo komt het dat een zuivelcoöperatie in Amersfoort de weersverwachting in Nieuw-Zeeland in de gaten houdt. Of de inflatie in Indonesië. Of de beslissingen van de federale bank van de Verenigde Staten, aldus Elgersma. Om kostenefficiënt te produceren en te leveren heeft FrieslandCampina fors geïnvesteerd in ICT. Doel is om market en business intelligence zo te organiseren dat het concern de beschikking krijgt over kwantitatieve en kwalitatieve data, als input voor strategische beslissingen. Dat betekent: verzamelen van data. Via zeer uiteenlopende kanalen en afkomstig van verschillende bronnen verzamelt FrieslandCampina ongeveer 60 berichten per dag die iets zeggen over de ontwikkeling van de internationale zuivelmarkt. Informatie die van belang is voor FrieslandCampina. In de loop der tijd heeft men nu ruim berichten opgeslagen in het kennisportaal Dairy News Analysis, DNA. Die berichten worden automatisch, aan de hand van metadata en kenmerken die bij de berichten horen, opgeslagen. Medewerkers kunnen alerts instellen zodat zij iedere dag worden voorzien van de laatste berichten, die exact aansluiten op hun werkveld. Rondom al die verschillende datastromen is een innovatieve infrastructuur gebouwd die een belangrijke pijler is in het enterprise information management van FrieslandCampina. Voorspellingen Erik Elgersma benadrukt, naast het continu monitoren van data, het belang van het analyseren van events. Als de FED in Amerika besluit te stoppen met quantitative easing dan worden investeringen in opkomende markten teruggeschroefd; rente gaat immers omhoog. Dat heeft gevolgen voor de inflatie in Indonesië, een belangrijke markt voor FrieslandCampina. Indonesiërs kunnen minder krijgen voor hun geld en dus zal er minder besteed worden >> Tijd voor ontspanning, de crew van BMConsultants houdt een strandballetje hoog! aan zuivelproducten. Droogte in Nieuw- Zeeland betekent dat het aanbod van rauwe melkproducten afneemt en dat de prijs omhoog gaat. Dit soort ontwikkelingen beïnvloedt het gedrag van de inkopers van het zuivelconcern. Immers, wanneer kun je grondstoffen relatief goedkoop inkopen? Elgersma maakt onderscheid tussen verschillende dataobjecten. Je hebt de knowables, de feitelijke data die je verzamelt. Dan heb je de understandables waarbij de data in een model wordt gegoten zo- 16 VIP l nummer 5 l 2015

6 This time it s personal Uw communicatie: altijd persoonlijk, relevant en correct Kofax Customer Communications Manager 1 stelt organisaties in staat om op zeer persoonlijke wijze te communiceren met hun klanten. Of het nu gaat om communicatie die automatisch gegenereerd wordt of communicatie die via een interactief proces tot stand komt, alles is mogelijk. Uw klant ontvangt de communicatie vervolgens via het kanaal van zijn of haar keuze, dit kan zowel via de post, , sms, een portal of een ander kanaal. Het resultaat: verhoogde klanttevredenheid en -loyaliteit. Twitter.com/Kofax Linkedin.com/company/Kofax facebook.com/kofax.inc 1 Kofax Customer Communications Manager was voorheen bekend als Aia Software s ITP Download de CCM Buyer s Guide en ontdek: Meer informatie kofax.com/go/ccm-buyers-guide hoe u uw klantcommunicatie kunt verbeteren hoe de business zelf de klantcommunicatie kan beheren, met minimale inspanningen van IT hoe alle klantcommunicatie eenvoudig via het voorkeurskanaal van uw klant verstuurd kan worden

7 dat je voorspellingen kunt doen. Ten slotte noemt Elgersma de actionables waarbij de data vertaald worden naar acties zodat er toegevoegde waarde wordt gerealiseerd. De bijdrage van Elgersma werd in hoge mate gewaardeerd, zoals ook via de Event app kon worden vastgesteld. Urgentie EIM bij overheid en bedrijfsleven, het leeft, er is dynamiek en ambitie. En hoewel de voorbeelden bij de overheid ook wat schaduwzijden lieten zien, lijkt er in ieder geval een gevoel van urgentie te zijn dat het tij gekeerd kan worden. En gaat het allemaal wel zo slecht met de digitale overheid? Hoe kunnen we EIM bij de overheid verder verbeteren? Dit zijn enkele vragen die Jort Kelder aan zijn steeds wisselende panelleden. Het was vooral Fiona Atighi, directeur bij Doc-Direkt, archiefdienst van en voor de rijksoverheid, die eigenlijk vond dat het best wel goed gaat met de digitale overheid. Met de boodschap het komt goed stuurde zij iedereen naar de borrel. Erik de Muinck Keizer van Google Nederland werd door Kelder uitgedaagd een analyse te doen van EIM bij organisaties. De Google topman ziet op veel plaatsen nog informatiesilo s, wat het lastig maakt om een eenduidig beeld te krijgen van die informatie. Daar moet echt een einde aan komen. Als hij in de nabije toekomst kijkt, ziet De Muinck Keizer de opkomst van spraakherkenning. Binnen 3 tot 5 jaar kunnen we spreken tegen de pc of tegen welk device dan ook; spraak wordt realtime vertaald. Iets verder in de tijd kunnen we de komst van de zelfrijdende auto verwachten. De Muinck Keizer hield zich prima staande toen hij van alle kanten kritisch bejegend, niet in de laatste plaats door Jort Kelder zelf. Een zelfrijdende auto, die wel langs McDonalds wordt gestuurd omdat dat geld oplevert voor Google. 18 VIP l nummer 5 l 2015 << << Google topman Erik de Muinck Keizer, midden, moet zich verdedigen tussen links Fiona Atighi, Doc-Direkt, en rechts Michel Wesselink van de KNVI. Drie leveranciers in discussie: (vlnr) Bas Rookhuijzen, Google; Dimitri Palmen, BCT; Alexander Scheek, Green Valley. Het voert te ver om vanaf deze plaats alle gesprekken in het panel te verslaan. Kijk vooral naar de foto s om een indruk te krijgen van de goede sfeer die Jort Kelder wist op te wekken. Prikkelend, uitdagend, dynamisch, interactief. En daarmee is de eerste editie van het EIM Zomerevent 2015 eigenlijk meteen gekenmerkt. >> Jort Kelder houdt de aandacht vast bij de vele informatiemanagers in het Kurhaus