Indicatoren openbare gezondheidszorg Basisset Inspectie voor de Gezondheidszorg

Transcriptie

1 Indicatoren openbare gezondheidszorg Basisset 2007 IGZ Inspectie voor de Gezondheidszorg Den Haag, april 2007

2 2 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 3 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE Voorwoord 4 Inleiding 6 Gebruikershandleiding 10 Samenvatting indicatoren 12 1 Indicatoren voor kwaliteit van het zorgproces HKZ-certificering 18 2 Indicatoren jeugdgezondheidszorg Profylaxe van hepatitis B bij kinderen van HBV-draagsters Screening en verwijzingen amblyopie Vaccinatiegraad (RVP) Bereik jeugdgezondheidszorg Overgewicht jeugd (0-19 jaar) Roken jeugd (12-19 jaar) Alcoholgebruik jeugd (12-19 jaar) Veilig vrijen jeugd (12-19 jaar) Kindermishandeling jeugd (0-19 jaar) Psychosociale problemen (0-19 jaar) 36 5 Indicatoren openbare geestelijke gezondheidszorg Eenzaamheid, depressies, angststoornissen en suïcides Huiselijk geweld Risicogroepen openbare geestelijke gezondheidszorg 69 6 Indicatoren medische milieukunde Geluidsoverlast Binnenhuismilieu 74 Bijlagen 77 1 Richtlijnen 77 2 Referenties 78 3 Afkortingen 79 3 Indicatoren infectieziektebestrijding Snelheid van meldingen infectieziekten Het oefenen van draaiboeken voor bestrijding van uitbraken infectieziekten door onder andere GGD Artikel 7 meldingen Tuberculose Hepatitis B vaccinaties 51 4 Indicatoren gezondheidsbevordering Roken Alcoholgebruik Overgewicht en obesitas 59

3 4 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Voorwoord De Inspectie voor de Gezondheidszorg voert haar toezicht steeds meer selectief en risicogericht uit door middel van gefaseerde handhaving [1]. Bij het toezicht op de somatische zorg en langdurige zorg is het al enige jaren gebruikelijk om met uitkomstindicatoren risico s te detecteren. Nu gaat dat ook gelden voor de openbare gezondheidszorg. De indicatoren stellen de inspectie in staat op regionaal niveau risico s voor de volksgezondheid op te sporen en aan de hand van nader onderzoek vast te stellen of in het bijzonder gemeenten, GGD en en de thuiszorg zich voldoende inspannen om deze risico s weg te nemen. Wanneer dit onvoldoende het geval is, zal de inspectie tot handhaving overgaan. 5 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Ik verwacht dat met deze set indicatoren het toezicht van de inspectie beter gericht zal zijn op de werkelijke volksgezondheidsrisico s. Goed presterende instellingen en netwerken zullen minder toezichtlast ondervinden. Ten slotte spreek ik de hoop uit dat alle betrokken partijen in de openbare gezondheidszorg zich door de indicatoren zullen laten inspireren tot het meetbaar maken en verder verbeteren van hun prestaties en op deze wijze bijdragen aan het verwezenlijken van de ambities uit de preventienota. VOORWOORD Bij de voorliggende indicatoren heeft de inspectie het initiatief genomen, waarbij ze op veel manieren veldpartijen betrokken heeft. In het verlengde hiervan heeft het ministerie van VWS nu de inspectie gevraagd om een stuurgroep transparantie in de openbare gezondheidszorg te vormen en voor te zitten. In deze stuurgroep zullen alle betrokken partijen samen indicatoren voor maatschappelijke verantwoording definiëren en onderhouden. Deze indicatoren moeten ook bruikbaar zijn voor het toezicht op de openbare gezondheidszorg doordat ze voldoende uitkomstgericht zijn en de cliëntenervaringen voldoende systematisch meenemen. Prof. dr. G. van der Wal, Inspecteur-generaal voor de Gezondheidszorg De huidige set indicatoren zal geleidelijk evolueren tot een set indicatoren voor maatschappelijke verantwoording. Aanvulling is nodig met informatie die ook anderen zoals gemeenten en het RIVM nodig hebben. Wel sluit de huidige set direct aan bij de opdracht die de Wet collectieve preventie volksgezondheid aan de gemeente en het rijk geeft om samen de openbare gezondheidszorg in te richten. De indicatoren houden direct verband met de onderwerpen in de preventienota en de uitvoeringstaken van de gemeente en de GGD. Ook maken de indicatoren gebruik van bestaande informatiesystemen zoals de monitors volksgezondheid en jeugdgezondheid die de wet vereist. [1] Bekend als gelaagd en gefaseerd toezicht.

4 6 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft indicatoren voor het toezicht op de openbare gezondheidszorg ontwikkeld. In dit rapport leest u beknopt hoe zij tot deze indicatorenset is gekomen en waarvoor de indicatoren gebruikt gaan worden. Op pagina 12 staat een overzichtstabel met de indicatorenset 2007, gevolgd door een beschrijving per indicator. Toezicht in fasen is efficiënter Sinds een aantal jaren voert de inspectie het algemeen toezicht op een andere wijze uit, namelijk door gelaagd en gefaseerd toezicht. Het risicogericht toezicht op de ziekenhuizen met prestatie-indicatoren is hiervan het meest bekende voorbeeld. Het voordeel van deze wijze van toezicht houden is dat het efficiënter is, zowel voor de inspectie als voor zorginstellingen. De administratieve last wordt beperkt en niet alle instellingen worden op alle onderdelen bezocht door de inspectie [1]. Daarnaast leidt het tot een krachtige verbeterimpuls en helpt het de burger in zijn keuze voor veilige en effectieve zorg. Indicatoren geven een eerste signaal over de (kwaliteit van de) zorg In de eerste, administratieve fase van het toezicht maakt de inspectie gebruik van indicatoren. Deze indicatoren maken een eerste selectie mogelijk op basis van risico s. De inspectie vergelijkt de resultaten van de indicatoren met een landelijke norm, een landelijk gemiddelde en/of in de tijd. De instellingen die op basis van de indicatoren relatief slecht lijken te scoren worden in een tweede fase bezocht. In deze fase verifieert de inspectie of werkelijk sprake is van een risico. Indien dit het geval is, wordt de instelling verzocht een plan van aanpak op te stellen waarin zij aangeeft hoe zij de situatie gaat verbeteren. Wanneer de inspectie van mening is dat dit onvoldoende verbetering oplevert, kan een derde fase volgen waarin de inspectie gaat handhaven. De openbare gezondheidszorg als geheel bekeken De inspectie richt zich op de openbare gezondheidszorg als geheel en niet alleen op de afzonderlijke instellingen. Dat past beter omdat de openbare gezondheidszorg in netwerken en in samenhang plaatsvindt, en omdat in veel gevallen de verschillende deelnemers aan het netwerk verschillende rollen hebben in verschillende regio s. Daardoor is het niet mogelijk om een goed beeld van de kwaliteit of de risico s te krijgen door alleen individuele instellingen te beoordelen. 7 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Indicatoren meten waar mogelijk de uitkomsten over de volksgezondheid per GGD-regio De inspectie kiest bij voorkeur voor uitkomstindicatoren omdat deze het beste inzicht geven in de resultaten die de zorg beoogt. Indien geen uitkomstindicator beschikbaar is, kan gekozen worden voor een structuur- of procesindicator maar deze moet een bewezen of aannemelijke relatie hebben met de uitkomst. Niet de borging van processen maar de echte cijfers over echte volksgezondheidsproblemen en interventies staan centraal. De inspectie baseert kortom haar inspectiewerk op de daadwerkelijke problemen en de daadwerkelijke activiteiten. De indicatoren zijn onderdeel van het project Beter voorkomen en maatschappelijke verantwoording De ontwikkeling van indicatoren past binnen de wens van het ministerie van VWS om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Voor de openbare gezondheidszorg is hiervoor het programma Beter voorkomen gestart [2]. Dit programma omvat een aantal pijlers om de kwaliteit te verbeteren, zoals certificering en ook de ontwikkeling van prestatieindicatoren [3]. Het is de bedoeling dat de indicatoren de GGD en en thuiszorginstellingen voor JGZ 0-4 een instrument in handen geven om zich te kunnen verantwoorden. De indicatoren die de inspectie heeft ontwikkeld, worden aangevuld met meer bedrijfsmatige gegevens zoals de benchmarks GGD en JGZ. Uiteindelijk is het de bedoeling dat een aantal bronnen samen de informatie levert voor de maatschappelijke verantwoording. Grote inbreng vanuit de praktijk bij de ontwikkeling van indicatoren De inspectie is in 2005 in samenwerking met het NIVEL gestart met de ontwikkeling van indicatoren voor de openbare gezondheidszorg (OGZ). Het NIVEL heeft een literatuuronderzoek uitgevoerd waarna een selectie van indicatoren is voorgelegd aan experts uit het OGZ-veld. De ontwikkeling van indicatoren is verder ingevuld door werkgroepen te vormen en een concept-set op GGD Kennisnet te publiceren waar iedereen op kon reageren [4,5]. In twee pilots is getest of de indicatoren bruikbaar zijn en in hoeverre gegevens landelijk beschikbaar zijn. Op basis van deze twee pilots is de set indicatoren verder verfijnd. Zo heeft de inspectie bijvoorbeeld de vraagstelling afgestemd op de monitors volksgezondheid en jeugdgezondheidszorg [6,7] en zijn een aantal indicatoren geschrapt. Daar waar de gegevens ook extern op te vragen zijn, doet de inspectie dit ook om de lasten voor de instellingen te beperken. INLEIDING

5 8 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG De indicatorset geeft een beeld van de volksgezondheid en soms van de openbare gezondheidszorg Waar mogelijk heeft de inspectie voor uitkomsten van zorg gekozen om op basis daarvan een keuze te maken waar toezicht gehouden moet worden. Indien de uitkomsten niet goed meetbaar zijn, zoals bij de voorbereiding op epidemieën, zijn procesindicatoren gekozen. De indicatoren richten zich op de functies binnen de openbare gezondheidszorg; jeugdgezondheidszorg, gezondheidsbevordering (GVO), infectieziektebestrijding, technische hygiënezorg, openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) en medische milieukunde. De functie epidemiologie loopt als een rode draad door de indicatorenset heen doordat veel gegevens gebaseerd zijn op de door de epidemiologen uitgevoerde monitors. De inspectie zal alle GGD en en JGZ 0-4 instellingen bezoeken, maar alleen die onderdelen bespreken waar zich mogelijk risico s voordoen. Niet altijd geeft de indicator alleen voldoende informatie om te bepalen waar volksgezondheidsproblemen onvoldoende worden aangepakt Op basis van sommige indicatoren kan de inspectie nog geen goede selectie maken van risico-regio s. Soms is aanvullende informatie nodig om na te gaan of volksgezondheidsproblemen goed genoeg worden aangepakt. De eerste fase van het toezicht wordt in dat geval aangevuld door een tweede informatieve fase waarin de inspectie aan de GGD bijvoorbeeld vraagt om de gegevens ook per etniciteitgroep aan te leveren of om aan te geven welke interventies er in de desbetreffende regio worden uitgevoerd door de GGD en/of anderen en wat het bereik van deze interventies is. In de overzichtstabel staat aangegeven voor welke indicatoren de inspectie dergelijke aanvullende informatie zo nodig wil ontvangen. 9 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Sommige onderwerpen heeft de inspectie nu nog niet kunnen opnemen omdat er bijvoorbeeld geen betrouwbare en uniforme registratie voorhanden is. Voor andere onderwerpen accepteert de inspectie een minder betrouwbare registratie wanneer het onderwerp een belangrijk volksgezondheidsrisico vertegenwoordigt, zoals psychosociale problemen bij de jeugd of indicatoren voor de openbare geestelijke gezondheidszorg. Tweejaarlijkse cyclus De indicatoren openbare gezondheidszorg wil de inspectie elke 2 jaar verzamelen bij de GGD en en instellingen voor JGZ 0-4. De indicatoren in de set van 2007 vraagt de inspectie begin 2008 op. Gegevens die gebaseerd zijn op de monitors worden één keer per 4 jaar verzameld en zullen daarom niet elke 2 jaar aangeleverd hoeven te worden. Wel wil de inspectie elke 2 jaar weten welke activiteiten worden uitgevoerd in een regio om de gezondheidsproblemen aan te pakken. Na elke cyclus gaat de inspectie na of de indicatoren nog voldoende inzicht geven in de kwaliteit van de zorg en of er mogelijk betere indicatoren zijn te benoemen. INLEIDING Indicatoren zijn geen prestatie-indicatoren Binnen de openbare gezondheidszorg spreekt de inspectie nadrukkelijk niet over prestatie-indicatoren omdat het veelal niet mogelijk is om één partij aan te spreken op de uitkomsten voor de volksgezondheid. Het is dan ook niet de bedoeling de GGD of JGZ af te rekenen op de uitkomsten maar om het gesprek aan te gaan, waar nodig met andere partijen zoals de gemeente en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ). De basisset indicatoren kan beter Een indicator moet relevant, valide, betrouwbaar en meetbaar zijn. Relevant wil zeggen dat alle betrokkenen het zien als belangrijk onderdeel van de (kwaliteit van de) zorg. Bovenstaande criteria worden niet strikt gehanteerd omdat dit veelal (nog) niet haalbaar is. De inspectie kiest dan ook voor een pragmatische aanpak en ziet de set als een groeimodel.

6 10 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Gebruikershandleiding De inspectie vraagt begin 2008 de gegevens op bij GGD en en instellingen voor JGZ 0-4. De inspectie levert nu de basisset indicatoren aan. De volgende items vindt u bij elke indicator terug: 1 Titel 2 Hier geeft de inspectie aan waarom zij deze indicator heeft gekozen en welk risico er verbonden is aan een slechte uitkomst op deze indicator. 3 De inspectie licht hier toe waarop de indicator betrekking heeft en geeft aan welke afbakeningen van het onderwerp zij hanteert. 4 Monitorvraagstelling Waar dit mogelijk is baseert de inspectie de vraagstelling op de standaardvraagstellingen van de monitors volksgezondheid en jeugdgezondheidszorg. De vragen waarop de indicator betrekking heeft, staan hier vermeld. Ook geeft de inspectie het nummer van het kennisitem zodat de achtergrondinformatie bij de vraagstelling is na te lezen op of 5 Na bovenstaande items volgt de indicator. In de meeste gevallen wordt gevraagd naar één (hoofd)indicator. Sommige indicatoren zijn opgebouwd uit een aantal subindicatoren waarmee de inspectie de indicator voor risicoselectie berekent. Er zijn indicatoren waar de vraagstelling niet kan worden gebaseerd op een standaardvraagstelling en/of het niet duidelijk genoeg is hoe het cijfer berekend moet worden. Hier vermeldt de inspectie de teller en noemer van de indicator. 6 Toelichting Hier kunt u een toelichting geven op de door u aangeleverde informatie. Komt de leeftijdsgroep overeen met de gehanteerde indexpopulatie? Komt de peildatum en bron overeen met hetgeen de inspectie vraagt? Onder de toelichting kunt u meer informatie kwijt om uw antwoord toe te lichten. 7 Aanvullende informatie Aanvullende informatie over de populatiesamenstelling en activiteiten vraagt de inspectie bij sommige indicatoren op om een betere risicoselectie te kunnen maken. Deze informatie hoeft niet elke instelling standaard aan te leveren maar de inspectie vraagt hier wel om als de score op de indicator relatief slecht is. 11 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Schrijfwijze leeftijdsgroep In onderstaand overzicht staan de leeftijden vermeld die de inspectie met de gehanteerde schrijfwijze bedoelt. Schrijfwijze Leeftijdsgroep 0-4 jaar 0 t/m 3 jaar 4-19 jaar 4 t/m 18 jaar 7-12 jaar 7 t/m 11 jaar jaar 12 t/m 18 jaar jaar 13 en 14 jaar jaar 19 t/m 64 jaar > 65 jaar 65 jaar en ouder Opleiding en etniciteit De indeling opleiding volgt uit de standaardvraagstelling Opleidingsniveau uit de monitor Volksgezondheid. Gekozen is voor de volgende driedeling: 1 laag = geen opleiding en lager onderwijs, LAVO, MAVO, LBO of VMBO 2 midden = MBO, HAVO, VWO 3 hoog = HBO, Universiteit Voor jongeren vanaf 12 jaar wordt deze indeling ook gehanteerd en gaat het om de opleiding die op dat moment wordt gevolgd. Bij de analyse gebruikt de inspectie dan voor deze jongeren twee groepen, laag en midden en hoog. De inspectie vraagt u dezelfde indeling te hanteren die wordt gebruikt in de standaardvraagstelling Etniciteit van de monitor volksgezondheid (te vinden onder GGD- Kennisnet zoeknummer: 15946). Gegevens uit externe bron Een aantal indicatoren verkrijgt de inspectie uit een externe bron. Dit beperkt de toezichtlast voor de instellingen maar houdt ook in dat de risicoselectie gebaseerd wordt op gegevens van een andere organisatie. Om te voorkomen dat de inspectie haar selectie baseert op onjuiste gegevens vraagt zij aan de instellingen te controleren of deze correct zijn. Indicatoren jeugdgezondheidszorg De jeugdgezondheidszorg voor 0-19 jarigen wordt in veel GGD-regio s aangeboden door de thuiszorg (JGZ 0-4) en de GGD (JGZ 4-19) samen. Bij de indicatoren voor de jeugdgezondheidszorg vermeldt de inspectie welke instelling(en) de indicator moet(en) aanleveren. De cijfers moeten per GGD-regio (of desnoods per gemeente) aangeleverd worden. GEBRUIKERSHANDLEIDING

7 12 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Samenvatting indicatoren In onderstaande tabel staan alle indicatoren uit de set voor 2007 weergegeven. De instellingen wordt gevraagd deze informatie te verzamelen en begin 2008 aan te leveren aan de inspectie. Daar waar de inspectie naast de indicator aanvullende informatie zal opvragen bij een relatief slechte score, wordt dit aangegeven in de tabel. De indicatoren betreffen de volgende functies binnen de openbare gezondheidszorg: jeugdgezondheidszorg, gezondheidsbevordering (GVO), infectieziektebestrijding, technische hygiënezorg, openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) en medische milieukunde. De functie epidemiologie loopt als een rode draad door de indicatorenset heen doordat veel gegevens gebaseerd zijn op de door de epidemiologen uitgevoerde monitors. 13 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Indicatorenset 2007 Indicator die gebruikt wordt Bron Aanvulling voor voor de risicoselectie slecht scorende regio s 2.5 Overgewicht jeugd Percentage 3 jarigen met overgewicht Monitor JGZ / EKD interventies (0-19 jaar) Percentage 10 jarigen met overgewicht 2.6 Roken jeugd (12-19 jaar) Percentage 13/14 jarigen dat Monitor JGZ Opleiding; iedere dag rookt interventies 2.7 Alcoholgebruik jeugd Percentage jarigen dat in de Monitor JGZ Opleiding; (12-19 jaar) afgelopen 4 weken 1 keer of vaker interventies alcohol heeft gebruikt SAMENVATTING INDICATOREN Indicatorenset 2007 Indicator die gebruikt wordt Bron Aanvulling voor Percentage binge-drinkers in de leeftijdsgroep jaar voor de risicoselectie slecht scorende regio s 2.8 Veilig vrijen jeugd Percentage jarigen dat bij laatste Monitor JGZ Opleiding; (12-19 jaar) gemeenschap condooms gebruikte interventies 1.1 HKZ-certificering HKZ-certificering per taak HKZ-registratie 2.9 Kindermishandeling jeugd Percentage jarigen waarbij GGD-registratie / interventies 2.1 Profylaxe van Hepatitis B Vaccinatiegraad zuigelingen Entadministratie (0-19 jaar) JGZ kindermishandeling vermoedt EKD/AMK bij kinderen van HBV-draagsters op t=0 maanden Percentage jarigen waarbij JGZ bij vermoeden actie onderneemt Aantal bij AMK gemelde kinderen in 2.2 Screening en verwijzingen Percentage peuters verwezen JGZ-registratie afgelopen jaar amblyopie Percentage gediagnosticeerde amblyopiën bij verwijzing Percentage kinderen verwezen op t=5 jaar 2.10 Psychosociale problemen Percentage kinderen (7-12) met een Monitor JGZ interventies (0-19 jaar) verhoogde score op de totale probleemscore SDQ 2.3 Vaccinatiegraad (RVP) Aantal gemeenten BMR Entadministratie 14 maanden vaccinatiegraad < 90% Aantal gemeenten BMR 9 jaar vaccinatiegraad < 90% 3.1 Snelheid van meldingen Gemiddelde doorlooptijd meldingen GGD-registratie / Formatie IZB, infectieziekten aan GGD en vervolgens aan het RIVM (Osiris) visitatie alg. IZB RIVM voor Hep A, Meningokokkose C en Bacillaire dysenterie 2.4 Bereik JGZ Bereik JGZ t=1 jaar, t=3 jaar, JGZ-registratie t=5 jaar en t=13/14 jaar

8 14 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Indicatorenset 2007 Indicator die gebruikt wordt Bron Aanvulling voor voor de risicoselectie slecht scorende regio s 3.2 Oefenen van draaiboeken Aantal en kwaliteit van de uitge- GGD-registratie Formatie IZB, 15 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Indicatorenset 2007 Indicator die gebruikt wordt Bron Aanvulling voor voor de risicoselectie slecht scorende regio s 3.4 Tuberculose Percentage TBC-patiënten dat GGD-registratie Formatie IZB, SAMENVATTING INDICATOREN voor bestrijding van voerde praktijkoefening van een visitatie alg. IZB behandeling voltooit, totaal en per (Osiris NTR, LTBI) visitatie alg. IZB, uitbraken infectieziekten calamiteit rond de uitbraak van een risicogroep visitatie infectieziekte waarbij sprake is van bestuurlijke opschaling met minimaal GGD- en GHOR-betrokkenheid, op het gebied van: explosies van infectie- Percentage personen dat TBC-bestrijding preventieve behandeling voltooit Percentage BCG-vaccinaties in de doelgroep ziekten, grootschalige interventies door de GGD bij infectieziekten, Aviaire influenza, gevolgen voor de volksgezondheid, bestrijding influenzapandemie, draaiboek 3.5 Hepatitis B vaccinatie van Percentage voor vaccinatie in aan- GGD-registratie Formatie IZB, contacten merking komende, seronegatieve visitatie alg. IZB contacten van de bron, dat volledig gevaccineerd is. massavaccinatie pokken, grootschalig voorkomen van SARS 4.1 Roken Percentage rokers in totale Monitor VGZ Etniciteit, opindexpopulatie (19-65 jaar) leiding, leeftijd; 3.3 Artikel 7 meldingen Het aantal meldingen conform GGD-registratie Formatie IZB, interventies artikel 7 van de Infectieziektenwet per GGD-regio voor: verpleeg- en verzorgingshuizen, kinderdagverblijven, basisscholen, aanmelden opvangcentra voor asielzoekers, dak- en thuislozen en sociale pensions, instellingen voor verstandelijk gehandicapten, TBS-klinieken, residentiële jeugdinstellingen (met uitzondering van justitiële jeugdinrichtingen en gezinshuizen) en medisch kinderdagverblijven (semi-residentiële jeugdvoorziening). visitatie alg. IZB Activiteiten om melden vanuit instellingen te verbeteren 4.2 Alcoholgebruik Percentage excessieve drinkers Monitor VGZ Etniciteit, op- (19-65 jaar) leiding, leeftijd; interventies 4.3 Overgewicht en obesitas Percentage jarigen Monitor VGZ interventies met overgewicht Percentage jarigen met ernstig overgewicht 5.1 Eenzaamheid, depressies, Percentage (19-65 jaar) met een Monitor VGZ / Leeftijd; angststoornissen en suïcides hoog risico op een angststoornis CBS interventies of een depressie Percentage (19-65 jaar, >65 jaar) met een hoge eenzaamheidsscore Aantal suïcides / inwoners

9 16 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Indicatorenset 2007 Indicator die gebruikt wordt Bron Aanvulling voor voor de risicoselectie slecht scorende regio s 5.2 Huiselijk geweld Percentage vrouwen (19-65 jaar) dat Monitor VGZ Meldpunt; slachtoffer is geweest van huiselijk interventies geweld Percentage ouderen (>65 jaar) dat slachtoffer is geweest van huiselijk geweld 17 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 1 Indicatoren voor kwaliteit van het zorgproces INDICATOREN VOOR KWALITEIT VAN HET ZORGPROCES 5.3 Risicogroepen openbare Aantal per inwoners: GGD-registratie Meldpunt, geestelijke gezondheids- (Dreigende) huisuitzettingen platform; zorg Overlastmeldingen interventies Aanvraag schuldsaneringen Veelplegers Woningvervuiling Harddrugverslaafden Residentieel daklozen Multiprobleem gezinnen Bemoeizorgklanten in zorg (GGZ, verslavingszorg etc.) 6.1 Geluidsoverlast Percentage jarigen ernstig Monitor VGZ geluidsgehinderd 6.2 Binnenhuismilieu Percentage jarigen woonachtig Monitor VGZ in huizen met gunstig gebruik van ventilatie De inspectie hanteert voor de risicoselectie van een aantal indicatoren de volgende landelijke normen: 1 Indicator 2.3: de vaccinatiegraad van het RVP: >90%. 2 Indicator 3.1: snelheid melden infectieziekten uit groep B: <24 uur na vaststellen van ziekte van arts aan GGD, <3 dagen na melding van GGD naar CIb voor MCOC en bacillaire dysenterie en <1 week voor hepatitis A. Tenminste 90 procent van de meldingen van GGD naar CIb moet binnen de norm aangeleverd zijn. 3 Indicator 3.4: het percentage tuberculose-patiënten dat de behandeling voltooit: WHO-norm 85%.

10 18 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 1.1 HKZ-certificering Informatie over deze indicator verzamelt de IGZ extern! Controleer of de aangeleverde gegevens voor uw organisatie correct zijn. Indien de gegevens niet juist zijn, kunt u aangeven dat uw organisatie voor de volgende functies een actueel en geldig volledig HKZ-certificaat heeft. De minister van VWS heeft per 1 januari 2003 alle taken in het kader van de Wet collectieve preventie volksgezondheid (WCPV) onder de Kwaliteitswet zorginstellingen gebracht. Partijen besloten tevens om HKZ-certificering te kiezen als instrument om de kwaliteit van zorg te borgen. 19 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2 Indicatoren jeugdgezondheidszorg INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Deze indicator geeft aan welke HKZ-certificaten uw organisatie heeft. Het HKZ-certificaat voor de functie OGGZ is nog niet van toepassing. Zodra dit certificaat beschikbaar is, zal de inspectie deze betrekken bij de indicator. Welk van de onderstaande certificaten heeft uw organisatie? HKZ-certificaat jeugdgezondheidszorg HKZ-certificaat algemene infectieziektebestrijding HKZ-certificaat reizigersadvisering en -immunisatie HKZ-certificaat technische hygiënezorg HKZ-certificaat medische milieukunde HKZ-certificaat gezondheidsbevordering HKZ-certificaat epidemiologie-beleidsadvisering HKZ-certificaat OGGZ (nog niet van toepassing, in ontwikkeling)

11 20 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.1 Profylaxe van hepatitis B bij kinderen van HBV-draagsters Deze indicator is voor de JGZ 0-4 (en moet per GGD-regio of per gemeente aangeleverd worden). Informatie over deze indicator verzamelt de IGZ extern! Controleer of de aangeleverde gegevens voor uw organisatie correct zijn. Indien de gegevens niet juist zijn, kunt u uw eigen gegevens aanleveren. Het tijdig toedienen van immunoglobuline aan en vervolgens het vaccineren tegen hepatitis B van kinderen geboren uit HBV-draagsters dient om te voorkomen dat deze kinderen via de moeder besmet worden met het virus (profylaxe). Kinderen die op jonge leeftijd met het virus besmet worden, hebben grote kans op dragerschap met op langere termijn sterk verhoogd risico op levercirrose en leverkanker. Deze indicator geeft de vaccinatiegraad voor zuigelingen geboren uit moeders die draagster zijn van het hepatitis B virus (HbsAg positief, zoals vastgesteld binnen de pre- en postnatale screening) dat tijdig de profylaxe ontvangt. Wat is in 2007 de vaccinatiegraad van zuigelingen geboren uit moeders die draagster zijn van het hepatitis B virus? 21 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.2 Screening en verwijzingen amblyopie Deze indicator is voor de JGZ 0-19 (dat wil zeggen voor de thuiszorg en de GGD en moet per GGD-regio of per gemeente aangeleverd worden). Met behulp van screening kan in een vroeg stadium amblyopie worden opgespoord. Hoe eerder de behandeling hiervan start des te groter is de kans op het voorkómen van een zogenaamd lui oog. Deze indicator geeft inzicht in het aantal kinderen dat in verband met een (vermoeden op) amblyopie wordt verwezen en het aantal waarbij na verwijzing de diagnose amblyopie wordt gesteld. Voor contactmomenten tot en met 3 jaar geldt een marge van 10%. Voor contactmomenten vanaf 4 jaar kan de instelling kiezen voor contactmomenten per leeftijdsgroep (kalenderjaar) of per schoolgroep/-klas (bron: richtlijn contactmoment). 1 Wat was in 2007 het percentage peuters dat op t=3 jaar en/of t=3 jaar + 9 maanden in verband met een vermoeden op amblyopie is verwezen? Teller: Het aantal peuters in 2007 op t=3 jaar en/of t=3 jaar + 9 maanden dat is verwezen. INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Teller: Aantal zuigelingen in 2007 gevaccineerd op t=0 maanden. Noemer: Totaal aantal peuters in 2007 op t=3 jaar en/of t=3 jaar + 9 maanden in uw werkgebied. Noemer: Totaal aantal zuigelingen in 2007 geboren uit moeders die draagster zijn van het hepatitis B virus. Vaccinatiegraad zuigelingen op t=0 maanden: % Bron: Peildatum: Toelichting: Percentage peuters (t=3 jr en/of t=3 jr+9 m) verwezen: % 2 Wat was in 2007 het percentage op t=3 jaar en/of t=3 jaar+ 9 maanden verwezen peuters waarbij amblyopie is gediagnosticeerd door de huisarts of specialist?

12 22 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Teller: Het aantal peuters in 2007 dat verwezen is waarbij amblyopie is gediagnosticeerd. Noemer: Totaal aantal peuters in 2007 op t=3jaar en/of t=3 jaar + 9 maanden in uw werkgebied. Percentage peuters (t=3 jr en/of t=3 jr+9 m) met % diagnose amblyopie bij verwijzing: 3 Wat was in 2007 het percentage kinderen verwezen op t=5 jaar? Teller: Het aantal kinderen in 2007 dat is verwezen op t=5 jaar. Noemer: Totaal aantal kinderen in 2007 op t=5 jaar in uw werkgebied. Percentage kinderen (t=5 jr) verwezen: % 23 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.3 Vaccinatiegraad (RVP) Deze indicator is voor de JGZ 0-19 (dat wil zeggen voor de thuiszorg en de GGD en moet per GGD-regio of per gemeente aangeleverd worden). Informatie over deze indicator verzamelt de IGZ extern! Controleer of de aangeleverde gegevens voor uw organisatie correct zijn. Indien de gegevens niet juist zijn, kunt u uw eigen gegevens aanleveren. Vaccineren is de meest efficiënte vorm van preventie. Met een hoge vaccinatiegraad wordt bereikt, dat ook de niet-ingeënte jeugd beschermd wordt tegen de betreffende infectieziekte (groepsimmuniteit). Deze indicator meet het aantal gemeenten in een GGD-regio waar de vaccinatiegraad voor de vaccinsoort BMR lager is dan 90%. De vaccinatie mag rond 14 maanden worden gegeven met een marge van 10%. Voor de vaccinatie op 9 jarige leeftijd geldt dat gekozen kan worden voor vaccinatie per leeftijdsgroep (kalenderjaar) of per schoolgroep/-klas (bron: richtlijn contactmoment). INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Bron: Peildatum: Toelichting: Wat was het aantal gemeenten in uw (GGD-)regio waarin de vaccinatiegraad voor BMR lager was dan 90%? Aantal gemeenten met vaccinatiegraad < 90% voor: BMR 14 maanden: BMR 9 jaar: Bron: Peildatum: Toelichting:

13 24 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.4 Bereik jeugdgezondheidszorg (JGZ) Deze indicator is voor de JGZ 0-19 (dat wil zeggen voor de thuiszorg en de GGD en moet per GGD-regio of per gemeente aangeleverd worden). Om preventieve activiteiten aan zoveel mogelijk kinderen en hun ouders aan te kunnen bieden en een hoog rendement te behalen is een hoog bereik noodzakelijk. Daarnaast is het binnen de JGZ bekend dat ouders en kinderen die geen gebruikmaken van de zorg vaak als at risk moeten worden beschouwd. Aantal kinderen (en hun ouders) dat op bepaalde leeftijdmomenten gebruikmaakt van contactmomenten uit het uniforme deel van het Basis Taken Pakket JGZ Instellingen die alleen JGZ bieden aan 0-4 jarigen worden gevraagd de cijfers voor die groepen in te vullen die binnen deze leeftijdscategorie vallen. De inspectie hanteert de definitie van het CBS (zie teller). Wat is het percentage bereik in 1 jaar voor de volgende leeftijdsgroepen? 25 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Teller: Het aantal 5 jarigen dat gebruik heeft gemaakt van de JGZ in de 12 maanden voorafgaand aan de peildatum in Noemer: Het totaal aantal 5 jarigen woonachtig in uw werkgebied in Percentage bereik JGZ t=5 jaar: % Teller: Het aantal 13/14 jarigen dat in 2007 gebruik heeft gemaakt van de JGZ in de 12 maanden voorafgaand aan de peildatum in Noemer: Het totaal aantal 13/14 jarigen woonachtig in uw werkgebied in Percentage bereik JGZ t=13/14 jaar: % Bron: Peildatum: Toelichting: INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Teller: Het aantal 1 jarigen dat bij een consultatiebureau is geweest in de 12 maanden voorafgaand aan de peildatum in Noemer: Het totaal aantal 1 jarigen woonachtig in uw werkgebied in Percentage bereik JGZ t=1 jaar: % Teller: Het aantal 3 jarigen dat bij een consultatiebureau is geweest in de 12 maanden voorafgaand aan de peildatum in Noemer: Het totaal aantal 3 jarigen woonachtig in uw werkgebied in Percentage bereik JGZ t=3 jaar: %

14 26 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.5 Overgewicht jeugd (0-19 jaar) Deze indicator is voor de JGZ 0-19 (dat wil zeggen voor de thuiszorg en de GGD en moet per GGD-regio of per gemeente aangeleverd worden). Nederland wordt bedreigd door een epidemie van (ernstig) overgewicht. Naarmate dit op jongere leeftijd voorkomt, is de kans op morbiditeit en mortaliteit groter. Door goede voorlichting over voeding en meer bewegen en goede begeleiding van kinderen met overgewicht kunnen latere problemen worden vermeden. Deze indicator geeft inzicht in het aantal kinderen met overgewicht. Voor contactmomenten tot en met 3 jaar geldt een marge van 10%. Voor contactmomenten vanaf 4 jaar kan de instelling kiezen voor contactmomenten per leeftijdsgroep (kalenderjaar) of per schoolgroep/- klas (bron: richtlijn contactmoment). Monitorvraagstelling Gevraagd wordt naar gegevens zoals verzameld met de standaardvraag Lengte en gewicht uit de monitor Jeugdgezondheid (zoeknummer GGD Kennisnet: 27753). 1: Hoeveel weegt het kind? (zonder kleren) kilogram 2: Hoe lang is het kind? (zonder schoenen) centimeter 27 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Afkapwaarden BMI (bron: standaardvraagstelling) Jongens Meisjes Leef- Ernstig Onder- Over- Obesitas Ernstig Onder- Over- Obesitas tijd in onder- gewicht gewicht onder- gewicht gewicht jaren gewicht gewicht 2 13,93 14,95 18,41 20,09 13,87 14,74 18,02 19, ,60 14,54 17,89 19,57 13,55 14,38 17,56 19, ,41 14,30 17,55 19,29 13,341 14,15 17,28 19, ,23 14,12 17,42 19,30 13,16 13,97 17,15 19, ,13 14,03 17,55 19,78 13,06 13,92 17,34 19, ,12 14,06 17,92 20,63 13,08 14,00 17,75 20, ,21 14,20 18,44 21,60 13,17 14,16 18,35 21, ,36 14,41 19,10 22,77 13,35 14,42 19,07 22, ,58 14,69 19,84 24,00 13,63 14,78 19,86 24, ,87 15,03 20,55 25,10 14,04 15,25 20,74 25, ,24 15,47 21,22 26,02 14,54 15,83 21,68 26, ,69 15,98 21,91 26,84 15,08 16,43 22,58 27, ,20 16,54 22,62 27,63 15,60 17,01 23,34 28, ,74 17,13 23,29 28,30 16,07 17,52 23,94 29, ,27 17,70 23,90 28,88 16,48 17,95 24,37 29, ,76 18,24 24,46 29,41 16,84 18,33 24,70 29, ,00 18,50 25,00 30,00 17,00 18,50 25,00 30,00 INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Wat was in 2007 het percentage kinderen met overgewicht op de contactmomenten 3 jaar en 10 jaar? Percentage kinderen op t=3 jaar met overgewicht: % Percentage kinderen op t=10 jaar met overgewicht: % Bron: Peildatum: Toelichting:

15 28 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op deze indicator vraagt de inspectie om aan te geven welke bewezen effectieve interventies uit de Handleiding Preventie van Overgewicht in Lokaal Gezondheidsbeleid van het Voedingscentrum worden aangeboden door de eigen instelling of door anderen in de regio en wat het bereik van de interventie is (percentage van de doelgroep bereikt). 29 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.6 Roken jeugd (12-19 jaar) Deze indicator is alleen voor de GGD. Roken is slecht voor de gezondheid. Op de lange termijn lopen rokers een sterk verhoogde kans op (long)kanker, hart- en vaatziekten, impotentie etc. Jaarlijks sterft een grote groep mensen ten gevolge van roken. Door het voorkomen van het beginnen met roken of het stimuleren van stoppen met roken onder jongeren kan veel gezondheidswinst worden behaald. Het is bekend dat degenen die op hun 18e jaar roken, grote kans lopen als volwassene te blijven roken. INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Deze indicator geeft informatie weer over het rookgedrag onder jongeren. Monitorvraagstelling Gevraagd wordt naar gegevens zoals verzameld met de standaardvraag Roken actief uit de monitor Jeugdgezondheid. Het betreft de vraagstellingen voor de leeftijdsgroep jarigen. Gevraagd wordt het percentage kinderen dat nu rookt volgens opgave van de jarigen zelf. Indien u de informatie heeft gevraagd aan de ouders kunt u dit aangeven. Geef bij voorkeur de cijfers voor de leeftijdsgroep 13/14 jarigen of cijfers zo dicht mogelijk rond deze leeftijdsgroep (zoeknummer: 26988). Bron: jarige Vraag 2: Hoe vaak rook je nu? Ik rook niet Minder dan één keer per week Tenminste één keer per week, maar niet iedere dag Iedere dag Weet ik niet Bron: ouders Vraag 2: Hoe vaak rookt uw kind nu? Mijn kind rookt niet Minder dan één keer per week Tenminste één keer per week, maar niet iedere dag Iedere dag Weet ik niet

16 30 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Hoeveel procent van de 13/14 jarige jongeren geeft in 2007 aan dagelijks te roken? Percentage 13/14 jarige jongeren dat iedere dag rookt: % Kruis aan indien van toepassing: Deze informatie is afkomstig van de ouders, niet van de jongere zelf. Indien u geen gegevens heeft die betrekking hebben op de groep 13/14 jarigen, geef dan de leeftijdsgroep aan waarover u wel gegevens kunt leveren (zo dicht mogelijk rond deze leeftijdsgroep): Bron: Peildatum: Toelichting: Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op deze indicator vraagt de inspectie aanvullend naar cijfers per opleidingsgroep (zie pagina 11) en om aan te geven welke bewezen effectieve interventies uit de Richtlijn Tabakspreventie in Lokaal Gezondheidsbeleid van Stivoro worden aangeboden door de eigen instelling of door anderen in de regio en wat het bereik van de interventie is (percentage van de doelgroep bereikt). 31 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.7 Alcoholgebruik jeugd (12-19 jaar) Deze indicator is alleen voor de GGD. Alcoholmisbruik brengt zowel gezondheidsgerelateerde als economische en maatschappelijke nadelen met zich mee. Rond de puberteit beginnen jongeren met het gebruik van (en het experimenteren met) alcohol. Goede voorlichting en een vroege opsporing van het verkeerd gebruiken (misbruiken) van alcohol kan grote problemen op later leeftijd voorkomen. Deze indicator geeft informatie weer over de mate van alcoholgebruik onder jongeren. Onder Binge-drinking wordt verstaan: minimaal 1x per vier weken 5 of meer alcoholische eenheden op een dag gebruiken. Monitorvraagstelling Gevraagd wordt naar gegevens zoals verzameld met de standaardvraag Alcoholgebruik uit de monitor Jeugdgezondheid. Het betreft de vraagstelling voor de leeftijdsgroep jarigen. De bron kan zijn de ouders of de jarige zelf (zoeknummer: 28929). Indien gegevens niet bekend zijn voor de hele leeftijdsgroep, geef dan aan op welke groep de cijfers betrekking hebben. De noemer om het percentage binge-drinkers te berekenen is de totale populatie jarigen in uw werkgebied. Vraag 2: Hoe vaak heb je iets met alcohol gedronken? We bedoelen het aantal gelegenheden, zoals een feestje of uitgaan. Kruis op iedere regel één hokje aan. INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG aantal keren of vaker in je hele leven in de laatste 4 weken Vraag 7: Hoe vaak heb je de afgelopen 4 weken VIJF of MEER drankjes met alcohol gedronken bij één gelegenheid? (bijvoorbeeld een feestje of op een avond) Nooit 1 keer 2 keer 3 of 4 keer 5 of 6 keer 7 of 8 keer 9 keer of vaker

17 32 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Wat is het percentage jongeren in de totale leeftijdsgroep jaar in 2007 dat in de afgelopen 4 weken 1 keer of vaker alcohol heeft gebruikt? Percentage jarigen dat in de afgelopen 4 weken % 1 keer of vaker alcohol heeft gebruikt: Wat is het percentage jongeren in de totale leeftijdsgroep jaar in 2007 dat aan binge-drinking heeft gedaan? Percentage binge-drinkers in de leeftijdsgroep jaar: % Indien uw organisatie geen gegevens heeft voor de leeftijdsgroep jaar, geef aan op welke leeftijdsgroep de gegevens betrekking hebben: Bron: Peildatum: Toelichting: 33 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.8 Veilig vrijen jeugd (12-19 jaar) Deze indicator is alleen voor de GGD. Condooms geven de meest effectieve bescherming tegen HIV en andere SOA s tijdens de geslachtsgemeenschap. Daarnaast zijn condooms ook een effectief voorbehoedsmiddel tegen ongewenste zwangerschap. Deze indicator geeft inzicht in het condoomgebruik onder de jeugd. Monitorvraagstelling Gevraagd wordt naar gegevens zoals verzameld met de standaardvraag Seksualiteit uit de monitor Jeugdgezondheid. Het betreft de leeftijdsgroep 12 tot 19 jarigen. (zoeknummer: 26825) Vraag 6: De laatste keer dat je geslachtsgemeenschap ja had, hebben jullie toen een condoom gebruikt? nee ik weet het niet meer INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op deze indicator vraagt de inspectie aanvullend naar cijfers per opleidingsgroep (zie pagina 11) en om aan te geven welke bewezen effectieve interventies worden aangeboden door de eigen instelling of door anderen in de regio en wat het bereik van de interventie is (percentage van de doelgroep bereikt). Een handleiding voor gemeenten voor de preventie van alcoholmisbruik maakt onderdeel uit van de ondersteuning van het ministerie van VWS [8]. Zodra deze gereed is maakt de inspectie hier gebruik van voor de beoordeling van het preventie-aanbod in de regio. Wat is het percentage jongeren in de totale leeftijdsgroep jaar, dat in 2007 tijdens de laatste geslachtsgemeenschap condooms gebruikte? Percentage jarigen dat bij laatste % geslachtsgemeenschap condooms gebruikte: Indien uw organisatie geen gegevens heeft voor de leeftijdsgroep jaar, geef aan op welke leeftijdsgroep de gegevens betrekking hebben: Bron: Peildatum: Toelichting: Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op deze indicator vraagt de inspectie aanvullend naar cijfers per opleidingsgroep (zie pagina 11) en om aan te geven welke bewezen effectieve interventies worden aangeboden door de eigen instelling of door anderen in de regio en wat het bereik van de interventie is (percentage van de doelgroep bereikt).

18 34 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.9 Kindermishandeling jeugd (0-19 jaar) Deze indicator is voor de JGZ 0-19 (dat wil zeggen voor de thuiszorg en de GGD en moet per GGD-regio of per gemeente aangeleverd worden). Kindermishandeling is een ernstige bedreiging voor de gezondheid en ontwikkeling van kinderen. Bovendien hebben in hun jeugd mishandelde volwassenen een grotere kans zelf ook hun kinderen te gaan mishandelen. Deze indicator geeft inzicht in het aantal kinderen waarbij het vermoeden van kindermishandeling bestaat en het aantal kinderen dat in verband met een vermoeden op kindermishandeling is aangemeld bij het AMK. 35 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Noemer: Het totale aantal kinderen in het werkgebied. Percentage 0-4 jarigen: % Percentage 4-19 jarigen: % 2 Wat was in 2007 het percentage 0-19 jarigen waarbij in het kader van dit vermoeden acties zijn ondernomen? Teller: Het aantal kinderen waarbij in het kader van het vermoeden op kindermishandeling acties zijn ondernomen door de JGZ. INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG Monitorvraagstelling Gevraagd wordt naar gegevens zoals verzameld met de conceptstandaardvraag Kindermishandeling uit de monitor Jeugdgezondheid. Het betreft de leeftijdsgroep 0-19 jarigen. De bron is de JGZ-medewerker (zoeknummer: 35919, concept 6). 1: Kindermishandeling? Deze vraag wordt niet aan de ouders of het kind zelf gesteld, maar vult de JGZ na het contact in. ja nee niet van toepassing Heeft u vermoeden van kindermishandeling: op basis van eigen bevindingen of op basis van signalen van derden? Heeft u in het kader van dit vermoeden acties ondernomen? Noemer: Het totale aantal kinderen in het werkgebied. Percentage 0-4 jarigen: % Percentage 4-19 jarigen: % Indien uw organisatie geen gegevens heeft voor de leeftijdsgroep 0-4 en/of 4-19 jaar, geef aan op welke leeftijdsgroep de gegevens betrekking hebben: Bron: Peildatum: Toelichting: De cijfers over doorverwijzing naar het AMK vraagt de inspectie op bij het AMK. Controleer de gegevens van het AMK voor het AMK in uw werkgebied. Indien u hier een toelichting op wilt geven kunt u dit hieronder doen. 1 Wat was in 2007 het percentage 0-19 jarigen waarbij de JGZ-medewerker kindermishandeling vermoedt? Teller: Het aantal kinderen waarbij de JGZ-medewerker kindermishandeling vermoedt. Toelichting: Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op deze indicator vraagt de inspectie om aan te geven welke bewezen effectieve interventies worden aangeboden door de eigen instelling of door anderen in de regio en wat het bereik van de interventie is (percentage van de doelgroep bereikt).

19 36 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 2.10 Psychosociale problemen (0-19 jaar) Deze indicator is voor de JGZ 0-19 (voorlopig alleen voor de GGD). Bij een kwart van alle kinderen worden één of meerdere psychosociale problemen geïdentificeerd (Brancherapport VWS, versie 2.1, mei 2005). Het tijdig signaleren van deze problemen en het bieden van interventies kan problemen helpen voorkomen of verminderen. Deze indicator geeft het percentage 7-12 jarige kinderen met een verhoogde score op de Strength and Difficulties Questionnaire (SDQ) over psychosociale problemen en de gevolgen daarvan voor het dagelijks functioneren. Monitorvraagstelling Gevraagd wordt naar gegevens zoals verzameld met de concept-standaardvraag Psychosociale gezondheid uit de monitor Jeugdgezondheid. Het betreft de leeftijdsgroep 0-19 jarigen waarbij de informatie voorlopig alleen voor de groep 7-12 jarigen wordt gevraagd omdat alleen voor deze leeftijdsgroep het gebruik van een instrument (SDQ) is afgesproken (zoeknummer: 35917, concept 4). SDQ Wilt u alstublieft achter iedere vraag een kruisje zetten in het vierkantje onder niet waar, een beetje waar of zeker waar. Het is van belang dat u alle vragen zo goed mogelijk beantwoordt, ook als u niet helemaal zeker bent of als u de vraag raar vindt. Wilt u alstublieft uw antwoorden baseren op het gedrag van het kind in de laatste zes maanden of het huidige schooljaar. 37 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Mijn kind Niet Een beetje Zeker waar waar waar 1 Houdt rekening met gevoelens van anderen 2 Is rusteloos, overactief, kan niet lang stilzitten 3 Klaagt vaak over hoofdpijn, buikpijn, of misselijkheid 4 Deelt makkelijk met andere kinderen (bijvoorbeeld speelgoed, snoep, potloden, enz.) 5 Heeft vaak driftbuien of woede-uitbarstingen 6 Is nogal op zichzelf, neigt er toe alleen te spelen 7 Is doorgaans gehoorzaam, doet gewoonlijk wat volwassenen vragen 8 Heeft veel zorgen, lijkt vaak over dingen in te zitten 9 Is behulpzaam als iemand zich heeft bezeerd, van streek is of zich ziek voelt 10 Is constant aan het wiebelen of wriemelen 11 Heeft minstens één goede vriend of vriendin 12 Vecht vaak met andere kinderen of pest ze 13 Is vaak ongelukkig, in de put of in tranen 14 Wordt over het algemeen aardig gevonden door andere kinderen 15 Is gemakkelijk afgeleid, heeft moeite om zich te concentreren 16 Is zenuwachtig of zich vastklampend in nieuwe situaties, verliest makkelijk zelfvertrouwen 17 Is aardig tegen jongere kinderen 18 Liegt of bedriegt vaak 19 Wordt getreiterd of gepest door andere kinderen 20 Biedt vaak vrijwillig hulp aan anderen (ouders, leerkrachten, andere kinderen) 21 Denkt na voor iets te doen 22 Pikt dingen thuis, op school of op andere plaatsen 23 Kan beter opschieten met volwassenen dan met andere kinderen 24 Is voor heel veel bang, is snel angstig 25 Maakt opdrachten af, kan de aandacht goed vasthouden INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG

20 38 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Basis Heeft u opmerkingen? 26 Denkt u over het geheel genomen dat uw kind Nee moeilijkheden heeft op één of meer van de volgende Ja, kleine moeilijkheden gebieden: emoties, concentratie, gedrag of vermogen Ja, duidelijke moeilijkheden om met andere mensen op te schieten? Ja, ernstige moeilijkheden Als u Ja heeft geantwoord, wilt u dan alstublieft de vragen b27 tot en b30 over deze moeilijkheden beantwoorden? Als u Nee heeft geantwoord, wilt u dan naar de vragen in deel C op de volgende bladzijde gaan? 27 Hoe lang bestaan deze moeilijkheden? Korter dan een maand 1-5 maanden 6-12 maanden Meer dan een jaar 28 Maken de moeilijkheden uw kind overstuur Helemaal niet of van slag? Een beetje maar Tamelijk Heel erg 39 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Wat is het percentage kinderen (7-12) dat een verhoogde score heeft op de totale probleemscore SDQ? Percentage kinderen (7-12): % Indien uw organisatie geen gegevens heeft voor de leeftijdsgroep 0-19 jaar, geef aan op welke leeftijdsgroep de gegevens betrekking hebben: Bron: Peildatum: Toelichting: Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op deze indicator vraagt de inspectie om aan te geven welke bewezen effectieve interventies worden aangeboden door de eigen instelling of door anderen in de regio en wat het bereik van de interventie is (percentage van de doelgroep bereikt). INDICATOREN JEUGDGEZONDHEIDSZORG 29 Belemmeren de moeilijkheden het dagelijks leven van uw kind op de volgende gebieden? a Thuis b Vriendschappen c Leren in de klas d Activiteiten in de vrije tijd Helemaal niet Een beetje maar Tamelijk Heel erg 30 Belasten de moeilijkheden u of het gezin als geheel? Helemaal niet Een beetje maar Tamelijk Heel erg

21 40 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 41 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 3 Indicatoren infectieziektebestrijding INDICATOREN INFECTIEZIEKTEBESTRIJDING

22 42 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG 3.1 Snelheid van meldingen infectieziekten Informatie over deze indicator verzamelt de IGZ extern! Controleer of de aangeleverde gegevens voor uw organisatie correct zijn. Indien de gegevens niet juist zijn, kunt u de juiste gegevens aanleveren. Infectieziekten kunnen zich gemakkelijk over de bevolking verspreiden. Door tijdig en adequaat ingrijpen kan (verdere) verspreiding worden voorkomen. Deze indicator geeft informatie over de tijd (in dagen) tussen vaststellen van de ziekte door een arts en melding aan de GGD en vervolgens aan het Centrum voor infectieziektebestrijding (CIb) van hepatitis A, meningokokkose (MCOC) en bacillaire dysenterie. De snelheid van melden aan de GGD bepaald hoe snel interventies gepleegd kunnen worden om verdere verspreiding tegen te gaan. Met name voor hep-a, MCOC en bacillaire dysenterie kunnen interventies veel winst opleveren. Alledrie de ziekten vallen onder groep B uit de Infectieziektenwet en moeten binnen 24 uur na vaststellen door de arts aan de GGD worden gemeld. De melding van de GGD aan het CIb kan van groot belang zijn om grotere (landelijke) uitbraken tijdig te signaleren en moet binnen 3 dagen (MCOC, bacillaire dysenterie) of binnen 1 week (hep-a) worden gedaan. Wat is de gemiddelde doorlooptijd (in dagen) voor meldingen aan de GGD van hepatitis A, Meningokokkose (MCOC) en Bacillaire dysenterie in 2007? Gemiddelde doorlooptijd voor meldingen Hep A aan GGD: Gemiddelde doorlooptijd voor meldingen MCOC aan GGD: Gemiddelde doorlooptijd voor meldingen Bacillaire dysenterie aan GGD: 43 INDICATOREN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Gemiddelde doorlooptijd voor meldingen Hep A aan CIb: Gemiddelde doorlooptijd voor meldingen MCOC aan CIb: Gemiddelde doorlooptijd voor meldingen Bacillaire dysenterie aan CIb: Bron: Peildatum: Toelichting: Aanvullende informatie Bij een relatief slechte score op de indicatoren infectieziektebestrijding vraagt de inspectie om aan te geven of de beschikbare formatie van de afdeling infectieziektebestrijding voldoende is en of uw organisatie meedoet aan intercollegiale visitatie. Formatie afdeling infectieziektebestrijding bij GGD + visitatie De beschikbaarheid van voldoende formatie is nodig voor GGD en om een goede uitvoering van de infectieziektebestrijding (IZB) te waarborgen. De kwaliteit van de algemene infectieziektebestrijding kan getoetst en verbeterd worden met een visitatieschema. Deze indicator geeft informatie over het aantal artsen en sociaal-verpleegkundigen (SV) dat bij een GGD beschikbaar is en of dit voldoet aan de VISI-norm [9]. Het gaat hierbij om formatie voor de algemene infectieziektebestrijding, exclusief reizigersadvisering, TBC-bestrijding, SOA-bestrijding en technische hygiënezorg. Ook geeft de indicator inzicht in deelname aan visitatie. INDICATOREN INFECTIEZIEKTEBESTRIJDING Wat is de gemiddelde doorlooptijd (in dagen) voor meldingen van GGD naar het CIb voor hepatitis A, Meningokokkose en bacillaire dysenterie in 2007?