Calefax rietkwintet beleidsplan

Transcriptie

1 Calefax rietkwintet beleidsplan Typering Calefax rietkwintet is een veelzijdig muziekensemble dat het geven van concerten als hoofdactiviteit heeft. Calefax heeft in de 26 jaar van zijn bestaan van zijn unieke bezetting een veelgevraagde verschijning gemaakt op (inter)nationale podia. De groep speelt staand en koppelt zijn uitzonderlijke speelkwaliteiten aan een doordachte, veelzijdige programmering en ongedwongen presentatie. Bijzonder is de breedte van het repertoire; Calefax speelt muziek van alle tijden met zelfgemaakte arrangementen van oude muziek, barok, klassiek, 20 e eeuws, hedendaags repertoire en jazz. In de 26 jaar van het bestaan van Calefax is er ook een grote hoeveelheid origineel repertoire voor rietkwintet geschreven door componisten van naam uit binnen- en buitenland. Calefax heeft als thuisbasis Amsterdam; de groep heeft een kantoor in het Muziekgebouw aan 't IJ, en repeteert daar ook. Missie en hoofddoelstelling Calefax is zeer tevreden over de artistieke richting die het is ingeslagen. De souplesse waarmee de groep zich in de muziekwereld beweegt biedt blijvend inspiratie en wordt positief door het publiek ontvangen. Calefax heeft zich ten doel gesteld de huidige positie uit te bouwen en streeft naar erkenning als ensemble van wereldklasse bij een breder publiek. Het ensemble heeft bij de huidige bezoekers veel succes en een groeiend aantal volgers. Toch denken de leden een substantieel groter publiek te kunnen bereiken. Ook de vergroting van de bekendheid met het format rietkwintet is een belangrijk doel; Calefax wil dat de bezetting van het rietkwintet - naast bijv. strijkkwartet en pianotrio - stevig op de kaart komt te staan. De kernactiviteiten van Calefax bestaan uit het geven van concerten. Nevenactiviteiten zijn: het maken van arrangementen, het schrijven van programmatoelichtingen, het geven van educatieve (school-)voorstellingen, het verzorgen van workshops, masterclasses en lezingen, het uitgeven en verkopen van bladmuziek en cd s. Artistieke visie: een nieuwe ervaring Calefax beziet de muziekgeschiedenis als het smoelenboek van de grote sociëteit der componisten. Of ze nou werken aan een middeleeuws hof of jazzrockinvloeden gebruiken in hun composities, altijd kunnen ze elkaar tegenkomen in de garderobe of toiletten, aan de bar of het biljart, waarbij wederzijdse uitwisseling niet uitgesloten is. Waar normaal gesproken een componist alleen beïnvloed kan worden door een oudere componist of tijdgenoot, is dat bij Calefax niet per se zo: alle gespeelde muziek wordt namelijk opnieuw vormgegeven door één van de leden, zodat het kan gebeuren dat een stuk van Bach een licht impressionistisch karakter krijgt of Mozart gaat swingen.

2 Het arrangeren en het daaraan vooraf gaande bestuderen en analyseren van muziek en zijn achtergrond heeft als resultaat dat de musici van Calefax de muziek van binnenuit, als het ware vanaf de stoel van de componist leren kennen en dat heeft gevolgen voor de uitvoering ervan. Er wordt gedacht als componist én als uitvoerder. Dat gedachtegoed wordt ook gedeeld met componisten van deze tijd; Calefax is in zijn werkwijze en samenstelling een aantrekkelijk ensemble om voor te componeren. Bij Calefax is klassieke muziek niet langer klassiek - alle muziek ondergaat een transformatie. Dat is wat Calefax doet - een nieuwe ervaring bieden. Artistieke ambities Calefax blijft eigenzinnig in z n programmering. Blijvend op zoek naar nieuwe klanken, nieuw repertoire, nieuwe inspiratie, nieuwe cross-overs, nieuwe samenwerkingen, nieuwe educatietechnieken en nieuwe vormen van presentatie. Daarnaast worden de successen van de afgelopen 26 jaar zorgvuldig geëvalueerd, geselecteerd en gedoseerd in reprise gebracht. Plaats in het veld: onderscheiding Calefax neemt in de Nederlandse muziekwereld een vooraanstaande plek in. Met eigen series in grote zalen van Nederland, een opvallende en spannende programmering, spraakmakende samenwerkingen met ensembles en solisten en bijzondere initiatieven op het gebied van jeugdvoorstellingen heeft Calefax een opvallende positie verworven. De programmering van Calefax is onderscheidend in zijn veelzijdigheid, zowel qua repertoire als qua keuze van samenwerkingspartners. Dat sluit nauw aan bij de artistieke-inhoudelijke visie van Calefax; de groep laat zich graag inspireren door nieuwe repertoire, in de vorm van nieuwe arrangementen en nieuwe composities, maar ook door solisten en ensembles die helpen de horizon van de groep onafgebroken te verbreden. Deze veelzijdigheid van programmeren heeft er toe geleid dat Calefax een eigen publiek aan zich heeft weten te binden. Daarnaast is het uniek dat een blazersensemble vrijwel voltijds opereert. Calefax onderscheidt zich op verschillende manieren met de presentatie van concerten; soms door het maken van contact met het publiek door middel van een ongedwongen presentatie, soms door een theatrale aanpak. Calefax wil in de toekomst de mogelijkheden van podiumpresentatie nog verder uitdiepen. In de beschrijving van de activiteiten in podiumcircuit (groot) gaan wij hier nader op in. Alle leden van Calefax maken arrangementen voor het rietkwintet en (her)creëren daarmee voortdurend nieuw repertoire. De Calefax-musici zijn dus, in tegenstelling tot de meeste andere kamermuziekensembles, niet alleen uitvoerders, maar ook scheppers van muziek. positie ten opzichte van andere instellingen Steeds meer gezelschappen in het veld dichten Calefax een voortrekkersrol toe op het gebied van programmering en presentatie - en zelfs in meer algemene zin: op het gebied van de rol die de klassieke muziek kan/moet spelen in de moderne maatschappij. Calefax werkt vanuit deze voortrekkersrol samen met tal van gerenommeerde collega-musici en organisaties in de sector waaronder Concertgebouw Amsterdam, Muziekgebouw aan t IJ, Productiehuis Oorkaan, Muziek Centrum Nederland etc. Gezien het feit dat er wereldwijd steeds meer rietkwintetten ontstaan, zouden we Calefax ook een trendsetter kunnen noemen. Ondernemerschap a) Publiek en marketing Ambities met betrekking tot de omvang en samenstelling van ons publiek

3 Voor de gewenste vergroting van het publiek zullen geen programmatische en artistieke compromissen worden gesloten. Muzikaal-inhoudelijk zal Calefax altijd voor kwaliteit blijven kiezen, in de overtuiging en ervaring dat dat uiteindelijk óók door nieuwe publieksgroepen wordt herkend en gewaardeerd. De huidige veelzijdige programmering zorgt er al voor dat continu nieuwe publieksgroepen in aanraking komen met Calefax. Ook de diversiteit aan speelplekken is groot en zal groot blijven. Er is veel animo voor het concerteren op bijzondere en onverwachte plekken, zo speelde Calefax de afgelopen jaren bijv. barokmuziek op een jazzpodium (Moods, Zürich), klassiek repertoire in een park (Kamermuziek in het Groen, Eindhoven), hedendaagse muziek op een poppodium (Vera, Groningen) maar ook bijv. jazz en (bewerkingen van) de betere smartlap in de kleine zaal van het Concertgebouw in Amsterdam. Desalniettemin heeft Calefax intern besloten dat een algemene naamsvergroting wenselijk is. Aanleiding hiervoor was onder meer de vaststelling dat er een te grote afstand bestaat tussen enerzijds de kamermuziek en anderzijds de maatschappij en haar representatie in het parlement. Daartoe zijn er een aantal bijzondere samenwerkingen met bekende musici binnen en buiten de wereld van de klassieke muziek in de steigers gezet. Door het podium met deze partners te delen verwacht Calefax zijn publiek te kunnen verbreden en vergroten. Werkwijze marketing/publiciteit Voor de komende jaren zal er flink worden geïnvesteerd in publiciteit. In de beschrijving van de activiteiten in podiumcircuit Groot gaan wij hier nader op in. Huidige en verwachte speellocaties De nadruk zal voor de komende jaren liggen op het bespelen van de podiumcircuits midden en groot. De mogelijkheden het beoogde publiek te bereiken en te vergroten zijn in deze circuits het grootst vanwege de (technische) mogelijkheden op het gebied van podiumpresentatie (denk aan afmetingen van het podium, belichting, etc.). De doelstelling het huidige publiek te vergroten kan het beste in deze circuits worden gerealiseerd. Omdat Calefax over het algemeen werkt met uitkoopconstructies heeft de groep de keuze voor de zaal niet altijd zelf in de hand. Deze keuze zal dus per zaal in overleg met de programmeur moeten worden gemaakt. Vanzelfsprekend zal de keuze voor een grotere zaal samenhangen met de mogelijkheden en bereidheid tot samenwerking op het gebied van marketing. Calefax wil in de toekomst op dit gebied meer kunnen bieden aan de zalen, de ervaring leert dat samenwerking tot de beste resultaten leidt. b) Financiering en bedrijfsvoering Financieringsmix Calefax streeft ernaar een substantieel aandeel eigen inkomsten te blijven genereren. De groep is daarin al jarenlang bovengemiddeld succesvol (in de jaren 2009 en 2010 gemiddeld 63%). Calefax zet daarnaast in op vergroting van het aandeel sponsoring en particuliere giften. Ook het aandeel subsidie (gemeente Amsterdam en FPK) wordt vergroot; met name om op korte termijn te kunnen investeren (zoals in marketing en programmering ten behoeve van de vergroting van het publiek, verkenning van nieuwe speelmarkten, het professionaliseren van RIOJA Records en het maken beeldmateriaal, etc.) en op langere termijn minder afhankelijk te kunnen zijn van subsidie. Activiteiten om eigen en andere inkomsten te vergroten Een vergroting van eigen inkomsten via het verhogen van de uitkoopsom lijkt in het huidig klimaat niet realistisch. Daarom ligt het zwaartepunt op vrienden- en sponsorwerving. Nieuwe CD s Sinds kort brengt Calefax zelf cd's uit op het eigen label RIOJA Records (naar de initialen van de vijf musici). De keuze voor het opzetten en exploiteren van dit label hangt enerzijds samen met de

4 doelstelling hier op termijn inkomsten uit te kunnen genereren, ook de artistieke vrijheid van een eigen label is een belangrijk motief. Calefax heeft het plan jaarlijks een nieuwe cd uit te brengen. De voorgenomen plannen behelzen opnames van. o.a. het project Far East Revisited, Bach/Vivaldi, Janácek, Hindemith en een cd met origineel repertoire voor rietkwintet. Daarnaast bestaat het plan om speciaal voor de tournee naar Japan in 2013 een cd op te nemen met het complete repertoire dat tijdens deze tournee zal worden gespeeld. Werving private middelen Er is sprake van een groeiende vraag vanuit het bedrijfsleven voor het concerteren bij speciale gelegenheden. Deze verzoeken worden regelmatig gehonoreerd. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan het vergroten van de groep volgers, de vrienden van Calefax (particulieren) en Club Calefax (vermogende particulieren). Strategie bij tegenvallende inkomsten Calefax verkeert, net als de meeste andere kunstinstellingen in Nederland, in onzekerheid over de mogelijkheden van toekomstige overheidsfinanciering. Ook alle zalen in Nederland, waar Calefax mee samenwerkt verkeren in dezelfde onzekerheid. Het is dan ook onzeker of benodigde uitkoopsommen geworven kunnen blijven worden. Calefax beperkt dit risico door een prioriteit te maken van vrienden- en sponsorwerving en te investeren in het verkennen van nieuwe speelmarkten in het buitenland. Efficiency Calefax kan dankzij het kleine kantoor in het Muziekgebouw aan t IJ eenvoudig samenwerken met andere muziekensembles. Zo worden bijv. faciliteiten als een frankeermachine en een altijd bemande portierbalie gedeeld met andere instellingen in het gebouw. c) Cultural governance Het bestuur van Stichting Calefax heeft een bestuursreglement opgesteld. Spreiding Als vrijwel voltijds opererend muziekensemble is het van belang de activiteiten zoveel mogelijk te spreiden. De keuze om zichtbaar (en dus regelmatig) aanwezig te zijn in de randstad hangt samen met de behoefte een band te kunnen opbouwen met een vast publiek. De goede publieksopkomst in deze plaatsen laat zien dat er momenteel een goede balans is tussen aanbod en vraag. Daarnaast spreidt Calefax zijn binnenlandse activiteiten zoveel mogelijk over Nederland. Innovatie: Calefax innoveert op de volgende manieren - innovatie van repertoire voor rietkwintet - programmering: nieuwe muziek - podiumpresentatie - genre-overstijgende samenwerkingen Aantoonbare innovatie: Calefax Edition, de aanstichter van het World Wide Reed Quintet De wereldklasse van Calefax komt goed in beeld als we kijken naar de ontwikkeling van het format rietkwintet. Mede naar aanleiding van het uitgeven van bladmuziek van de zelfgemaakte arrangementen voor rietkwintet (onder de naam Calefax Edition), is er wereldwijde een trend merkbaar; er verschijnen meer en meer rietkwintetten. Die zijn inmiddels niet meer op 2 handen te tellen en te vinden in o.a. de VS, Argentinië, Zwitserland, Australië, Spanje en Nederland. Calefax wil dit netwerk van mondiale rietkwintetten versterken met de uitbreiding van het beschikbare bladmuziek-repertoire via Calefax Edition via een speciaal ingericht onderdeel op de website van Calefax

5 door het actief benaderen van rietblaas-docenten aan (inter)nationale conservatoria door middel van het oprichten van een Reed Quintet Society door het organiseren van een Reed Quintet Competition via Youtube het opzetten en modereren van een Facebook-groep voor alle rietkwintetten Calefax streeft ernaar het repertoire voor rietkwintet uit te breiden; in de afgelopen 26 jaar zijn er al meer dan 80 originele composities voor rietkwintet geschreven, en dat aantal is nog steeds groeiende. In de komende jaren verwacht Calefax nieuwe stukken van o.a. John Adams, George Aperghis, Daniel Bjarnason, Willem Jeths, Mayke Nas, Stefano Pierini en Merlijn Twaalfhoven. Alleen al in het jaar 2012 gaat er nieuw werk voor rietkwintet in première van Theo Loevendie, Klas Torstensson, Yannis Kyriakides, Nico Muhly, Carola Bauckholt, Arnoud Noordegraaf, Javid Afsari Rad, Tony Overwater, Albert van Veenendaal, Eric Vloeimans en Ned McGowan. Vast onderdeel van de jaarlijkse PAN is een compositiewedstrijd voor rietkwintet; jaarlijks ontvangt Calefax ca. 35 inzendingen uit alle delen van de wereld. Prijswinnaars van de afgelopen jaren waren Holger de Bruin, Heleen Verleur, Jeff Harrington (VS/Fr) en José Mora-Jiménez (Costa Rica/NL). Daarnaast wordt het repertoire jaarlijks uitgebreid met vele zelfgemaakt arrangementen. Voor de komende jaren zal er nieuw repertoire worden gearrangeerd van Frank Martin, Janácek, Debussy, Weill, Antheil, Ravel, Bach en vele anderen. Calefax is geen louter nieuwe-muziekensemble en het is in die zin geen doel om zoveel mogelijk premières te geven. Integendeel, de groep streeft ernaar om succesvol repertoire (zowel originele stukken als arrangementen) te kunnen hernemen. Calefax programmeert graag Nederlands repertoire tijdens buitenlandse concerten, en kan daarmee gezien worden als actief uitdrager van de Nederlandse cultuur. De innovatieve activiteiten van Calefax zoals hierboven genoemd zijn volledig geïntegreerd in het gehele activiteitenplan voor de periode Alle innovatieve activiteiten van dit plan bouwen voort op de activiteiten in het verleden. Daarbij ligt de nadruk voor de komende jaren op het uitbouwen van de mogelijkheden op het gebied van podiumpresentatie.