MANNEN VOOR KINDEROPVANG. Jan Peeters

Transcriptie

1 MANNEN VOOR KINDEROPVANG Jan Peeters De campagne kreeg veel media-aandacht en bracht in Vlaanderen een stevige discussie op gang over de gendersegregatie in de sector van de kinderopvang. Maar om nog meer mannen te kunnen motiveren voor een job in de kinderopvang vonden we het belangrijk de mannen in beeld te brengen die nu reeds werkzaam zijn in de sector. De mannelijke begeleider ontdekt Een samenspel van factoren zorgde ervoor dat in 2001 de tijd rijp was om een project op te starten rond mannen in de kinderopvang. Recent zien we ook in de Vlaamse regelgeving de bekommernis opduiken om het aantal mannelijke medewerkers te verhogen. Cijfers van Kind en Gezin spreken voor zich: zesenvijftig mannen op vrouwen betekent dat slechts 0.41% van alle begeleiders die met de kinderen werken, mannen zijn: twaalf van hen werken in de kinderdagverblijven, 9 zijn opvangvader en 35 werken in een Initiatief voor Buitenschoolse Opvang (Pauwels en Stevens, 2002). Het sectoraal overleg van de kinderopvang heeft in het kader van het kwaliteitsdecreet de noodzaak beklemtoond om meer mannelijke deelnemers aan te trekken. Dit werd opgenomen in de sectorspecifieke minimale kwaliteitseisen die voor de gesubsidieerde kinderdagverblijven, de diensten voor opvanggezinnen en de initiatieven voor buitenschoolse opvang van kracht zijn: artikel 12,10: er worden actieve pogingen ondernomen om zowel mannelijke als vrouwelijke, en zowel allochtone als autochtone begeleiders en leidinggevenden aan te trekken. De Vlaamse overheid keurde de nieuwe regelgeving en dus ook artikel 12 goed, waardoor er een wettelijk kader werd geschapen voor acties die het aantal mannen in de kinderopvang willen verhogen. Nu is het genoegzaam bekend dat mannen hogere looneisen stellen dan vrouwen en de lonen in de sector waren tot voor kort laag. Maar toenmalig welzijnsminister Vogels ondertekende het Vlaams Intersectoraal Akkoord voor de social profit, waardoor de lonen in de kinderdagverblijven gevoelig zullen stijgen (ongeveer 30%). Kind en Gezin wijzigde in 2001 bovendien de naam van het beroep kinderverzorg(st)er in begeleid(st)er in de kinderopvang. Op die manier werd meer nadruk gelegd op het pedagogisch aspect van de job. De benaming kinderverzorgende refereerde meer aan zorg en was daardoor minder genderneutraal. Daarbij komt nog dat er voor het ogenblik op de arbeidsmarkt een tekort aan begeleid(st)ers kinderopvang is, waardoor de koepelorganisaties en de VDAB makkelijker te overhalen zijn om mee te werken aan campagnes om meer mannen aan te trekken.

2 Een genderneutrale campagne Mannen voor kinderopvang was een project van het Europees Sociaal Fonds dat zich vooral focuste op de opleidingen buitenschoolse kinderopvang. Eén van de doelstellingen van het project was de bestaande VDAB-opleiding Medewerker Buitenschoolse Opvang toegankelijker te maken voor mannen. Het handboek De school is uit, de cursusnotities en de cursusinhoud werden grondig doorgenomen en er werden heel wat genderspecifieke teksten en afbeeldingen uit de cursus verwijderd en vervangen. Zo waren er te weinig afbeeldingen van vaders en mannen en werd er te weinig naar vaders verwezen: meestal werd de term ouders vermeld en bedoelde men eigenlijk moeders. De opleid(st)ers van de opleiding Buitenschoolse Kinderopvang van het Vormingscentrum voor Opvoeding en Kinderopvang (VCOK) volgden een vormingsdag rond gender, en samen met de trainers werden de resultaten van de screening besproken. Een andere doelstelling van het project was een publieke promotie. Begin januari 2003 werd door Kind en Gezin, de VDAB, de gelijkekansenambtenaar van de stad Gent en de onderzoeksgroep VBJK van de vakgroep Sociale Agogiek van de Universiteit Gent een campagne gelanceerd om meer mannen te motiveren voor een job in de kinderopvang. De campagne kreeg veel media-aandacht en bracht in Vlaanderen een stevige discussie op gang over de gendersegregatie in de sector van de kinderopvang. De campagne was geïnspireerd op succesvolle voorbeelden in de Scandinavische landen. Daarin wordt een beeld geschetst van de mannelijke begeleider in de kinderopvang dat zich onderscheidt van het typische vrouwelijke beeld dat met kinderzorg geassocieerd wordt. In de Vlaamse campagne werd verwezen naar mannelijke beroepen: manager, boekhouder, werfleider en schatbewaarder. Op de foto s en in de tekst zien we een verwijzing naar een aspect van het beroep kinderbegeleider dat voor mannen aantrekkelijk is. De affiches zijn door de VDAB op ruime schaal verspreid naar hun werkwinkels en kantoren. Daarnaast probeerde de campagne ook ouders te sensibiliseren voor het belang van mannelijke opvoeders. Daarom verspreidde Kind en Gezin de posters naar alle voorzieningen in Vlaanderen. In januari 2003 werd de campagne door de ministers Vogels en Landuyt gelanceerd onder zeer grote persbelangstelling. Het thema mannen in de kinderopvang - en meer algemeen de rol van mannen in de zorg van jonge kinderen - kwam in alle kranten en TV-stations ruim aan bod. Deze grote persbelangstelling zorgde ervoor dat ondanks het geringe budget van deze campagne ( euro) het effect naar het brede publiek vrij groot was. Het mannelijk profiel in de kinderopvang Om meer mannen te kunnen motiveren voor een job in de kinderopvang is het van belang om de mannen die nu reeds werkzaam zijn in de sector in beeld te brengen. Waarom hebben zij voor deze job gekozen, wat boeit hen aan dit werk, welke tegenkantingen hebben ze ervaren? Dat is belangrijke informatie die ons kan helpen bij het uitwerken van een beleid dat het voor mannen aantrekkelijker maakt om te kiezen voor een job in de

3 kinderopvang. Binnen het project Mannen voor kinderopvang werden in samenwerking met de vakgroep Sociale Agogiek van de Universiteit Gent 34 begeleiders langdurig ( van 45 minuten tot anderhalf uur) bevraagd door studenten uit de tweede licentie. Zeven van de geïnterviewde begeleiders werken in een kinderdagverblijf, 3 zijn opvangvaders en 24 werken in een Initiatief voor Buitenschoolse Opvang. Op 8 mei kwamen in Gent een twintigtal mannelijke medewerkers kinderopvang samen om van gedacht te wisselen over de resultaten van deze bevraging van 34 van de in totaal 56 mannelijke begeleiders die in Vlaanderen tewerkgesteld zijn. De gegevens van de bevraging en van de discussie leverde boeiend materiaal op. Wat opvalt bij de mannen die in de buitenschoolse opvang werken is dat ze bijna allemaal (20 van de 24) sterk geëngageerd zijn geweest in de jeugdbeweging of het kinderwerk. Voor ze met de job van begeleider zijn gestart hebben ze een lange weg afgelegd. Niemand van de begeleiders heeft een opleiding gevolgd die iets te maken heeft met kinderen. Na hun studies hebben ze eerst zeer uiteenlopende jobs gedaan: kapper, verkoop, drukker, tuinbouw, vrachtwagenchauffeur, matroos De meeste mannelijke begeleiders zijn twintigers en ongeveer de helft woont nog thuis bij de ouders. Slechts drie mannen hebben een gezin met kinderen. De mannen die een job bij de jonge kinderen hebben (de opvangvaders en begeleiders van kinderdagverblijven) zijn ouder (meestal dertigers) en de helft van hen heeft een gezin met kinderen. Alle begeleiders buitenschoolse kinderopvang hebben een korte opleiding van twee maand gevolgd in een tewerkstellingsproject. Ondanks het overwicht aan vrouwen in deze cursussen vinden ze niet dat de cursus specifiek op vrouwen gericht was. Er werden ook activiteiten aangeleerd die ze omschrijven als wildere, meer mannelijke spelletjes. De medewerkers van kinderdagverblijven en één opvangvader hebben een diploma Kinderzorg behaald, maar het is opvallend dat vier onder hen deze opleiding hebben gevolgd nadat ze eerst gewerkt hebben in een technisch beroep. In deze groep van de medewerkers van kinderdagverblijven is er geen eensgezindheid over de vraag of de opleiding genderneutraal was. Een drietal heeft zich sterk geërgerd, volgens hen is de opleiding in extreme mate op vrouwen gericht, de anderen hebben een meer genuanceerd beeld. Het is moeilijk werk vinden als man Samenvattend kunnen we stellen dat de mannen via een omweg in de kinderopvang terechtkomen. De jonge mannen die in het secundair onderwijs voor de richting Kinderzorg kiezen en daarna rechtstreeks in de opvang terechtkomen zijn een uitzondering. Tijdens de discussie vertelden de mannen dat ze ook op bijscholingen meestal de enige man zijn. Ze vinden dat spijtig. De aanwezige mannen zagen geen heil in afzonderlijke cursussen voor mannen, maar enkele mannelijke collega s per cursus zou wel leuk zijn. Verder was er ook kritiek op de inhoud van de bijscholingscursussen: cursussen rond activiteiten zouden te sterk op vrouwen gericht zijn. Toch hebben de mannen die in de buitenschoolse opvang werken na het beëindigen van de cursus snel werk gevonden in een

4 Initiatief voor Buitenschoolse Opvang. Dat is te danken aan de bemiddeling van de VDAB. Voor de mannen die in de kinderdagverblijven aan de slag wilden was het iets moeilijker. Een man die op de bijeenkomst aanwezig was beaamde dit. Het was onmogelijk voor hem om als gediplomeerd begeleider kinderopvang aan een job in een kinderdagverblijf te geraken. Hij werkte eerst bij de politie en pas na jaren kon hij aan de slag in een kinderdagverblijf. Het is opvallend dat een groot deel van de ondervraagde mannen in de buitenschoolse opvang fulltime werken: 7 van de 22, al zijn er in deze sector bijna geen voltijdse banen beschikbaar. Daarnaast is het aantal mannen dat werk in de buitenschoolse opvang combineert met een opleiding in het Onderwijs voor Sociale Promotie hoog: zeven volgen reeds een opleiding en 5 willen binnenkort een opleiding starten. De overigen klussen wat bij, sommigen in sectoren die iets met kinderen te maken hebben, anderen daarbuiten. Verschillende mannen merkten tijdens de bijeenkomst op dat er meer voltijdse banen zouden kunnen gecreëerd worden in de buitenschoolse opvang door de begeleiders overdag in te schakelen in de kleuterschool. Vooral wie parttime werkt vindt de geringe betaling een probleem. Vermits de helft van de mannen nog bij hun ouders wonen is dit voor deze groep minder problematisch, maar deze groep vreest dat het loon onvoldoende zal zijn eens ze op eigen benen moeten staan. Sommigen ervaren het parttimewerk op zich als een probleem, anderen vinden dit dan weer een voordeel omdat het hen meer tijd geeft om bij te klussen, te studeren of voor de eigen kinderen te zorgen. Een ander probleem voor de parttimers is de uurregeling die het combineren met een andere halftijdse baan moeilijk maakt. In de opvang van de jonge kinderen zijn er meer voltijdse banen beschikbaar en het is dan ook niet verwonderlijk dat de ondervraagde opvangvaders en medewerkers van kinderdagverblijven op één na allemaal voltijds werken. En hoe reageert de (vrouwelijke) omgeving? Uit Brits onderzoek blijkt dat mannen die voor kinderopvang kiezen toch heel wat tegenkanting van hun familie en vrienden moeten ervaren. De ondervraagde mannen in de Vlaamse buitenschoolse opvang spreken dit tegen. Vermits het grootste deel van hen actief was in de jeugdbeweging of het kinderwerk, vonden hun vrienden en familieleden het normaal dat ze voor een job in de kinderopvang kozen. Een opvangvader zegt dat de reacties neutraal zijn en een andere collega ervaart dan weer negatieve reacties van zijn vader. Andere begeleiders van jonge kinderen vertellen dat hun keuze wel verwondering opwekte van familieleden en vrienden, die echter na verloop van tijd plaats maakte voor aanvaarding. Op dit moment zijn er wel niet meer dan drie centra voor buitenschoolse opvang in Vlaanderen waar er meer dan één man werkt. Die mannen ervaren dit als heel positief. Tegengesteld aan wat buitenlandse onderzoeksresultaten melden, beweren de Vlaamse mannelijke begeleiders BKO dat ze heel goed ontvangen werden door hun vrouwelijke collega s. Twee zeggen zelfs dat zij zich verwend voelen door hun vrouwelijke collega s. Het enige wat de

5 mannen soms missen is wat kunnen kletsen met andere mannen over typische mannelijke onderwerpen zoals voetbal. Leuk om vermelden is dat twee mannen zich meer ondersteund voelen, sinds de affiche van de campagne ophangt in hun centrum. Ze bevestigen dat de campagne positieve reacties uitlokt die bevestigen dat mannen nodig zijn in de opvang. Maar bij de begeleiders uit de kinderdagverblijven zijn er wel enkele die beweren dat de aanvaarding door de vrouwelijke collega s moeilijk is verlopen. De anderen zijn tevreden, maar het enthousiasme waarmee hun collega s in de buitenschoolse opvang zijn ontvangen, vinden we niet terug bij deze groep. Op de studiedag ontspon zich een geanimeerde discussie over het vermeende verschil tussen mannelijke en vrouwelijke medewerkers. De ervaringen waren zeker niet éénduidig, sommigen vonden dat de verschillen overdreven werden, anderen vonden dat ze niet weggepraat mogen worden. Maar er bleek geen eensgezindheid over wat die verschillen dan precies inhielden. Over één zaak waren zowel de aanwezige mannen als vrouwen het eens: door de aanwezigheid van een man worden een aantal dingen niet meer als vanzelfsprekend beschouwd. Kortom; het zet het hele team aan tot verandering. Ouders en mannen in de opvang Uit de diepte-interviews blijkt dat het overgrote deel van de ouders heel enthousiast reageerde bij de aanwerving van een mannelijke begeleider. De overige hadden in het begin wat reserves maar bleken later ook positief te reageren. Voor allochtone ouders bleek de komst van een mannelijke begeleider iets vreemder te zijn, zij hebben meer tijd nodig om aan de man gewoon te worden, maar na verloop van tijd verdween ook bij hen de terughoudendheid. Op de studiedag hoorden we ook wel getuigenissen die minder positief waren. Sommige mannen die bij jonge kinderen werkten vertelden dat de ouders bijzonder wantrouwig waren in het begin. Een moeder twijfelde zelfs of de gediplomeerde mannelijke kinderverzorger de koorts wel kon meten van haar kind dat ziek was. Een andere man die bij allochtone kinderen werkte, zei dat hij bewust bij de grootste kinderen (9 tot 12 jaar) werkte, omdat de allochtone ouders het heel merkwaardig vinden dat een man voor jonge kinderen zorgt. Er wordt vaak gezegd dat door mannelijke begeleiders aan te werven het contact met de vaders zou verbeteren. Maar dit blijkt niet bevestigd te worden door de interviews. In de buitenschoolse opvang blijven het volgens de meeste ondervraagden overwegend de moeders die de kinderen komen ophalen en brengen. Alleen het feit dat er ook een man werkt in het centrum verandert daar weinig aan. In geen van de centra worden door de mannelijke begeleiders specifieke activiteiten naar vaders opgezet. Enkele ondervraagde mannen uit de buitenschoolse opvang zeggen dat de ouders eerder geneigd zijn om eventuele problemen met de vrouwelijke collega te bespreken. Twee mannen uit de kinderdagverblijven beweren net het tegendeel. De mannen die deelnamen aan de discussie zijn het er niet over eens of het makkelijker is met vaders dan met moeders te praten, sommigen zeggen van wel,

6 anderen betwijfelen dit. Vooroordelen t.a.v. seksueel misbruik hebben de geïnterviewde mannen (op één na) nog niet ondervonden, maar een vijfde van hen zegt wel voorzichtig of terughoudend te zijn. Volgens de ondervraagden zou dit moeilijke thema bij eventuele problemen wel bespreekbaar zijn, maar leeft het in ieder geval voor het ogenblik niet binnen het team. Voldoening in de job en toekomstdromen Op de vraag of een netwerk voor mannen in de kinderopvang nodig is, antwoorden iets minder dan de helft van de mannen dat ze dat ze dit positief zouden vinden. Voor de andere helft hoeft het niet, ze vrezen dat ze door apart samen te komen nog meer als buitenbeentjes zouden gezien worden. Maar zes mannen van deze groep vinden een netwerk van mannelijke begeleiders voor de opvang van jonge mannelijke stagiairs of pas aangeworven begeleiders wel zinvol. Van de 24 ondervraagden uit de buitenschoolse kinderopvang waren er slechts vier voor wie de job niet voldeed aan hun verwachtingen, zij geven toe naar een andere job uit te kijken. De 20 anderen zijn heel enthousiast over hun job. In vergelijking met hun vorige jobs doen ze dit werk zeer graag. Twee mannen zouden in de toekomst graag coördinator worden, maar de overige achttien willen het liefst als begeleider blijven werken. Sommigen dromen luidop van het combineren van deze baan met een andere job waar met kinderen gewerkt wordt als kinderanimator, begeleider van zieke kinderen thuis. Ook opvallend is dat de meeste begeleiders die in kinderdagverblijven werken tevreden zijn over hun loon. De loonsverhogingen die door minister Vogels in het Vlaams Intersectorieel Akkoord werden toegezegd, hebben het loon van de begeleider op een vergelijkbaar niveau met andere technische beroepen gebracht. De onthaalvaders daarentegen zijn zeer ontevreden. Het nieuwe statuut van de opvanggezinnen is voor de mannen onvoldoende om een financiële zekerheid te garanderen. De begeleiders van jonge kinderen ervaren veel aspecten aan hun job als positief: ze moeten bijvoorbeeld geen nachtwerk meer doen. Opvangvaders voelen zich soms geïsoleerd: een geïnterviewde opvangvader geeft toe dat hij regelmatig verlangt naar een gesprek met een volwassene. Net als bij de begeleiders buitenschoolse opvang blijken de begeleiders van de jonge kinderen wel geen grote ambities te koesteren. Uit de interviews en de reacties op de studiedag blijkt dat de begeleiders in de buitenschoolse opvang veel voldoening uit hun beroep halen. Een mannelijke begeleider formuleerde het als volgt: Het is door de pure vriendschap van de kinderen en omdat je zoveel van hen terugkrijgt, dat ik mijn job ongelooflijk graag doe. Op het einde van studiedag bleek dat de aanwezige mannelijke begeleiders dit initiatief om de mannelijke begeleiders samen te brengen zeer leuk hadden gevonden. Iedereen was het erover eens dat het aantal mannelijke begeleiders fors naar omhoog zou moeten. De campagne was een goede start om de sector en de ouders te sensibiliseren voor de belangrijke rol die mannen in het leven van kinderen kunnen spelen, maar alle mannen en vrouwen waren er zich van bewust dat het nog jaren zal

7 duren voor we het massale vrouwelijke overwicht enigszins kunnen terugdringen. Van 6,5 naar bijna 20% Uit recente cijfers van de VDAB (Mieke Loomans, september 2003) blijkt dat de campagne wel degelijk effect heeft op het aantal mannen dat aan een cursus buitenschoolse kinderopvang begint. Voor de start van de campagne waren er op 124 cursisten 8 mannen (6,45%). Vanaf februari verdubbelde dit aantal (25 mannen op 183 cursisten, 13,66%). Maar eigenlijk is er pas sinds april een effect van de campagne. Tot maart was er geen effect: 6 mannen op 87 cursisten of 6,89%. Vanaf april zien we een stijging die vrij groot is: 19 mannen op 96 cursisten (19,79%) of bijna één op vijf. Dit resultaat is vrij spectaculair, in Denemarken bijvoorbeeld is na jaren acties om meer mannen in de opleiding te krijgen het aantal mannelijke cursisten nog steeds lager: 17,5% (Jensen, 2003). Midden november 2003 hadden 11 van de 19 mannen die met succes de cursus hadden gevolgd een job gevonden. Daarnaast hebben nog 5 andere mannen de weg naar een job in de buitenschoolse kinderopvang gevonden, dit maakt dat het aantal mannen werkzaam in de BKO gestegen is van 35 naar 51of een stijging van 45%. In de buitenschoolse waren er in juli ,87% mannen en in november 2003 na de campagne 5,62%. Bij de kinderdagverblijven is er nog geen stijging te melden. Ook wat betreft de instroom van mannen in de opleiding Kinderzorg is er weinig effect. Een mogelijke verklaring is te vinden in de resultaten van het onderzoek naar het profiel van de mannen die reeds lange tijd werken in de kinderopvang. Slechts een minderheid van de ondervraagde mannen heeft op 16- jarige leeftijd voor een opleiding in de kinderzorg gekozen, bijna alle mannen kiezen op latere leeftijd voor een job in de kinderopvang. Het is blijkbaar heel moeilijk om mannelijke adolescenten, die nog volop bezig zijn hun mannelijke identiteit op te bouwen, te motiveren voor een richting die als typisch vrouwelijk ervaren wordt. Bij de onthaalvaders zien we een opmerkelijke stijging van 5 in 2002 tot 47 eind 2003 (van 0,07% naar 0,66%). De oorzaak van deze gevoelige stijging is niet alleen aan de campagne te danken. Sedert begin 2003 mogen opvangouders met twee samenwerken en nogal wat opvangmoeders hebben daarvan gebruik gemaakt om met hun echtgenoot een samenwerkingsverband aan te gaan. Is de trend gezet? Blijft natuurlijk de vraag of deze positieve trend in de buitenschoolse kinderopvang zal aanhouden. De campagne is in ieder geval goed overgekomen bij de doelgroep: volgens de cursusgevers van het VCOK geven de meeste mannelijke cursisten aan dat de campagne hen over de streep heeft getrokken. Maar het blijft een uitdaging om ook in de opvang van jonge kinderen (0 tot 3 jaar) meer mannelijke begeleiders aan te trekken. Sinds 2003 kan de richting Kinderzorg die opleidt voor een job in een kinderdagverblijf, ook in het volwassenenonderwijs gevolgd worden. Rekening houdend met de resultaten van de bevraging van de mannen

8 werkzaam in de kinderopvang, lijkt het wel aangewezen om in de nabije toekomst een project op te starten dat zich richt op mannen van boven de twintig met een verleden in de jeugdbeweging. Zij kunnen allicht overtuigd worden om in het volwassenenonderwijs de richting Kinderzorg te volgen. Op onze slotconferenties werd op basis van onze ervaringen de handleiding voor leidinggevenden Werken met mannen en vrouwen in een gemengd team voorgesteld. Deze brochure vertaalt die ervaringen in tips voor verantwoordelijken van kinderopvangorganisaties. Kind en Gezin zal ze verdelen naar al de kinderopvangorganisaties. Dat kan bijdragen tot een meer genderbewust beleid in de voorzieningen voor kinderopvang. Verdere plannen en perspectieven In de loop van het project werden ook contacten gelegd met organisaties in het buitenland die rond dit thema werken. Zo was er een studiebezoek van de stuurgroep aan het Sheffield Children Centre, het enige kindercentrum waar evenveel mannen als vrouwen werken. Er waren contacten met Men in Childcare, een vergelijkbare organisatie uit Edinburgh (Schotland). Samen met de collega s uit Edinburgh werd de idee uitgewerkt om een dubbelconferentie te organiseren: op 28 november in het Stadhuis van Gent en op 8 december in de cityhall van Edinburgh. Beide conferenties samen bereikten meer dan 300 deelnemers: 150 mannen werkzaam in de kinderopvang in Schotland, Engeland, Noorwegen, Denemarken, Zweden, Portugal, Franstalig België, Nederland en Vlaanderen, gingen met elkaar in discussie over de vraag hoe je de kinderopvang meer toegankelijk kan maken voor mannen. Er werden plannen gesmeed om een Europees Netwerk te vormen van mannen werkzaam in de kinderopvang. Het blijft afwachten of deze plannen ook gerealiseerd zullen worden. Maar de uitwisseling van ervaringen en inzichten was hoe dan ook zinvol. Het ESFproject eindigde formeel in december 2003, maar het project en de slotconferentie hebben op hun beurt aanleiding gegeven tot weer nieuwe projecten. Uit de bevraging van de mannen werkzaam in de kinderopvang weten we dat een mannelijk personeelslid in een kinderopvangvoorziening niet betekent dat de vaders automatisch ook meer betrokken worden bij de werking. Meer specifieke acties naar vaders zijn dus nodig. Daarom werd bij de Bernard van Leer Foundation een project ingediend om in een tweetal buurtgerichte kinderdagverblijven met een vaderwerking te starten. Dit project gaat begin 2004 van start in Gent. Verder bleek uit het onderzoek dat er geen verhoging was van het aantal mannen in de kinderdagverblijven en geen toename van het aantal mannelijke leerlingen in de dagopleiding Kinderzorg. Uit de analyse van de interviews is gebleken dat mannen indien ze voor kinderopvang kiezen dit bijna altijd op volwassen leeftijd doen. Het is blijkbaar moeilijk om adolescente jongeren te motiveren voor de richting Kinderzorg, terwijl dit voor de cursus buitenschoolse kinderopvang wel lukte met volwassen mannen. Daarom willen we in 2004 een project opzetten samen met de scholen van het volwassenenonderwijs, die sinds kort ook de richting

9 Kinderzorg aanbieden. Wat we geleerd hebben i.v.m. werving, rekrutering en genderneutraal maken van de cursus buitenschoolse kinderopvang, zou mits enige aanpassing ook in het volwassenenonderwijs geïntroduceerd kunnen worden. Daarnaast heeft het congres er ook Kind en Gezin toe aangezet om de ouderwerking in tal van andere sectoren van Kind en Gezin meer op vaders te gaan toespitsen. En we hopen natuurlijk dat ook het Europees netwerk voor mannen in de kinderopvang vorm krijgt. Jan Peeters is coördinator van de VBJK Onderzoeksgroep binnen de vakgroep Sociale Agogiek Universiteit Gent Bibliografie Cameron, C, Moss P, en Owen C.,(1999), Men in the nursery, gender and caring work, SAGE publications Eeckhout, K., (2003), Witte raven in de kinderopvang, in KIDDO pedagogisch tijdschrift voor de Kinderopvang (4) p.4 tot 8; Eeckhout, K, (2004), Mannen gezocht, interview met Prof. Peter Moss, in KIDDO pedagogisch tijdschrift voor de kinderopvang (1) p. 4 tot 8. Peeters. J., 2002, Mannen in de kinderopvang, noodzakelijke rolmodellen voor jonge vaders, Vaders in soorten, Tielt, 2002, Lannoo. Peeters, J., (2001) Kinderopvanggebruikers met een zwakke stem: vaders en kinderen. Gezinsbeleid in Vlaanderen, jaargang 30, nr.2 Peeters, J.,(2003), Ik doe mijn werk ongelooflijk graag, in Kiddo, pedagogisch tijdschrift voor de kinderopvang (5) p Netwerk Kinderopvang van de Europese Commissie(1993). Mannen als verzorgers. Ravenna Italië. Somers, A. en Peeters, J., 1998, Diversiteit in de kinderopvang, Gent VBJK Vandenbroeck, M., (1999),. De blik van de Yeti. Over het opvoeden van kinderen tot zelfbewustzijn en venbondenheid. Amsterdam, SWP. Vervaet, V. en De Wilde, L, (2003), Drie mannen in de kinderopvang aan het woord, in Kiddo, pedagogisch tijdschrift voor de kinderopvang, (2) p.4-7 en Viboso, 2001, Gender (n)iets voor jou?.voor meer info: teksten en hand-outs van de dubbelconferentie vindt u op volgende sites:

10