Pedagogisch coachen als middel tot professionalisering

Transcriptie

1 Pedagogisch coachen als middel tot professionalisering Gezamenlijke vorming voor de docenten PJK K&G Academie, 12 september 2013 Dr. Jan Peeters VBJK Vakgroep Sociale Agogiek Universiteit Gent

2 Hoge pedagogische kwaliteit en opleidingsniveau Kinderopvang van lage kwaliteit veroorzaakt stress, die risico s inhoudt voor de jongste kinderen (UNICEF, 2008) KO van hoge kwaliteit positieve impact vooral voor sociaal kwetsbare groepen: cirkel van achterstand doorbreken (Leseman, 2009-Euridyce, 2009; EPPE, 2004; UNICEF, 2008; OESO, 2006) Kwalificaties en opleidingsniveau medewerkers belangrijkste randvoorwaarde voor kwaliteit (zie literatuuroverzicht CoRe, 2011)

3 Evolutie Professionaliteit in de Kinderopvang in Vlaanderen 1970: diploma verplicht 1980_ 2007: spiraal van deprofessionalisering : uitbreiding plaatsen in ko die geen kwalificatievereisten stelt o : Diploma verliest aan belang (begin tachtiger jaren) o : Competentieverhoging door bijscholing en korte opleidingen o 2000 tot 2007: Deprofessionalisering groepsopvang : coherente aanpak: beleid, onderzoek, onderwijs, stakeholders -Onderzoeken: belang van coaching -Beleid: Kwalificatie op agenda: nieuw decreet -Modellen voor pedagogische begeleiding: nieuwe producten om coaching vorm te geven

4 Coherente aanpak om neerwaartse spiraal te doorbreken van 2008 tot nu Onderzoek/ onderwijs Modellen voor begeleiding/coaching beleidsmaatregelen

5 Welk soort professional heeft kinderopvang nodig? De Warme Professional, (Peeters, 2008), Schön, 1983, Moss, 2003, Cameron, 2005, Oberhuemer, 2005, Rinaldi, 2006 In staat zijn om in vastgelegde standaarden te behalen Vanuit praktijk nieuwe kennis en manieren van omgaan met kinderen, ouders en collega s kunnen ontwikkelen Mogelijkheid om aan complexe eisen in specifieke context te voldoen

6 Welke factoren maken van kindbegeleider een actor van verandering? (Peeters, 2008; CoRe, 2011, case study Pistoia, Gent)) Ondersteuning van pedagogisch begeleider/coach -Analyseren van praktijksituaties: -Constructie van professionele identiteit naar buitenwereld Het ontwikkelen van actie-gerichte competenties: pedagogische praktijk in vraag stellen en veranderen

7 Resultaten van studie i.o.v. EC over competentievereisten (CoRe, 2011) Competente praktijk veronderstelt competente ondersteuning- systemen Belang pedagogisch coach die reflectie op praktijk stimuleert om tot kwaliteitsvolle praktijk te komen Belang van het democratisch samenwerken tussen verschillende beroepsgroepen Heruitvinden van de permanente vorming

8 CoRe aanbevelingen: Condities voor competent systeem/ lerende organisatie Participerende aanpak: alle professionals en de ouders worden betrokken Maak de praktijk zichtbaar en bespreekbaar Evenwaardige en wederkerige relatie theorie/praktijk, kritisch reflecteren op praktijk, analyse van de praktijk, documenteren

9 Rol van Coach binnen het competent systeem(core, 2011, Peeters, 013) PEDAGOGISCH MEDEWERKER TEAM / KINDEROPVANGINSTELLING KINDEROPVANGORGANISATIE KIND & GEZIN /BELEIDSMAKERS INTERNATIONALE NETWERKEN INTERNATIONALE ORGANISATIES

10 DE COACH EN DE PEDAGOGISCH MEDEWERKER Ondersteunen bij vormgeven van professionele ontwikkeling Ondersteuning bij doorstromingstrajecten Individuele coaching kritisch reflecteren over eigen praktijk Informatie doorgeven over nieuwe evoluties (vakbladen, conferenties..)

11 DE COACH EN HET TEAM/ KO INSTELLING Begeleiden team meetings Begeleiden Praktijkbesprekingen Pedagogische begeleiding Samen met ouders kwaliteit vorm geven Samen pedagogische visie uitwerken

12 DE COACH EN KINDEROPVANGORGANISATIES/ TRAININGCENTRA Training en intervisie directeurs Onderzoek naar noden voor professionele ontwikkeling Startmeetings voor nieuwe instellingen Werk in gespecialiseerde training en documentatiecentra Collegagroepen rond gemeenschappelijke thema s Uitwisseling organiseren van ervaringen op events en studiebezoeken

13 Beleid/ Onderwijs April 2014: Decreet kinderopvang treedt in werking: voor elke job in KO een kwalificatie vereist en elke begeleider wordt pedagogisch ondersteund Juni 2014: eerste pedagogische coachen vanuit bachelor Pedagogie Jonge Kind studeren af : 3 modellen voor Pedagogisch coaching zijn uitgetest en gepubliceerd

14 Decreet opvang Baby s en Peuters Kwalificaties Elke kinderbegeleider en elke verantwoordelijke in de kinderopvang moet kwalificaties hebben. Men kan dit op verschillende manieren aantonen: via een diploma, een ervaringsbewijs of via een attest van verworven competenties. In een overgangsperiode worden gelijkstellingen voorzien voor wie nu al kinderen opvangt en het vak kent. Pedagogische ondersteuning Elke kinderbegeleider zal voldoende ondersteund worden, ook wanneer hij of zij alleen werkt. Daarom moet elke organisator van kinderopvang een pedagogisch beleid hebben en in een pedagogische ondersteuning voorzien. Deze zorgen ervoor dat elk kind zich goed voelt in de opvang, betrokken bezig kan zijn en dat zijn ontwikkeling wordt gestimuleerd

15 Uitdagingen! Binnen Vlaams kwalificatiestructuur competentiebeleid uitbouwen de vereiste kwalificaties en competenties vastleggen leerpaden ontwikkelen voor kortgeschoolden: werkplekleren gebaseerd op reflectie op praktijk verticale mobiliteit mogelijk maken door kwalificaties af te stellen op volwassenenonderwijs Uitbouwen van begeleidingstructuur voor kortgeschoolden Tekorten in opleiding Kinderzorg blijven Geen extra financiering voor pedagogisch begeleiden?

16 Directeur, Leidinggeven aan teams pedagogische visie uitwerken samen met kindbegeleiders dagelijkse leiding over de pedagogische werking de link maken met de buitenwereld HR beleid; ontwikkelt en organiseert een coherent geïndividualiseerd competentiebeleid; aanwervingen, evaluaties Coach: Ondersteunen en coachen van de teams in dagelijkse pedagogische praktijk: combineert een brede kennis over kinderopvang met competenties over coaching van medewerkers ontwikkelt nieuwe kennis in samenwerking met opvoeders en ondersteunt de teams bij de implementatie van die nieuwe pedagogische praktijk documenteert samen met begeleiders de dagelijkse praktijk en geeft een aanzet om erover te reflecteren Begeleidt kortgeschoolde medewerkers

17 Taak coach binnen Lerende organisatie Gediversifieerd en coherent competentiebeleid Pedagogische Begeleiding; individueel en team Stimuleren van pedagogisch reflecteren intergenerationeel Collegiaal Praktijk zichtbaar en bespreekbaar maken Verhogen individuele competenties Positieve impact op kinderen Dialoog met ouders

18 Coach: verschillende modellen kunnen hanteren

19 Een methodische aanpak om tot een Lerende Organisatie te komen: De Waarderende praktijkanalyse Reflectie methodiek in groep Praktijkervaringen kritisch analyseren vanuit verschillende invalshoeken Doel: we verruimen onze blik, komen tot nieuwe inzichten en veranderen zo professioneel handelen en kwaliteitsbeleid van voorzieningen en opleidingen Wanda is een samenwerkingsverband van Arteveldehogeschool en VBJK vzw met de steun van ESF.

20 Werken als onthaalouder? Ja, ik ga ervoor! Selectie door dienst Start Begeleiding door de dienst Opleiding en bijscholing Kennismakingstraject Gezinsopvang Werkmap Bouwen aan je eigen draagkracht Werkmap Bouwen aan je eigen draagkracht Toolbox Netwerken van onthaalouders Onthaalouderacademie Onthaalouders Sterker maken

21 -Meer lezen: Peeters, J. (2012). De neerwaartse spiraal doorbroken : de professionaliteitsdiscussie in de kinderopvang. In: Van Leeuwen, K. & Van Crombrugge, H. eds. Gezinnen in soorten. Garant -Peeters, J. & Vandenbroeck, M. (2012). Childcare practitioners and the process of professionalisation. In: Miller, L., Dury, R. & Cable, C. eds. Extending professional practice in the early years. Sage/ Open University. -Van Laere, Peeters, Lund, (2012) Valuing the workforce: a 0-6 profession and parity with school teachers. Children in Europe Policy Paper No 8 -Peeters, J. (2008) De Warme Professional. Gent: Academia Press -Urban, M. Vandenbroeck, M.,Peeters, J. Van Laere, K., Lazarri, A. (2011) CoRe Final report / Research Documents. ( - Kinderen in Europa (2011), Het Competentiedebat,