BusinessPARK jaargang 8, april 2009

Transcriptie

1 1 BusinessPARK jaargang 8, april 2009 magazine Platform voor duurzaam beheer van bedrijventerreinen Staatssecretaris Heemskerk Gelderlandkatern over wet BIZ Kom naar regionale Diepinfiltratie praktijkseminars en wko BIZ BIZ: goed starten met Bizdesk BGV van stichting komt eraan! CLOK T Aantrekkelijk werkklimaat Lokale voorzitters langs A7 in bezoeken Noord-Holland Binnenhof Noord

2 COLUMN Interview staatssecretaris Heemskerk over wet BIZ 4 Robbenplaat heeft ruimte... om adem te halen Niet alleen fysiek, maar ook zónder knellende regelzucht: Een bestuur dat mee-ademt met ondernemers. Ruimte in de regio? Noorden van Noord-Holland 3 7 om te bewegen De bereikbaarheid van Robbenplaat via de A7 is geen probleem, het is een gegeven. Files? Die staan in de rest van het land. om te bouwen Bouwen is in Wieringermeer uitgangspunt. Ook voor ondernemingen die in stedelijke gebieden minder op hun plaats zijn. om te besparen Grondprijzen zijn hier een prettige verrassing. De korte lijnen en de daadkracht van de gemeente tijdbesparend. om te wonen Rust, ruimte en veiligheid. Veel voorzieningen, ambitieuze nieuwbouwprojecten, Hoorn, Medemblik en Schagen vlakbij, het unieke Wieringerrandmeer in voorbereiding. Wonen in Wieringermeer is genieten. om te ondernemen Geen wonder dat veel ondernemers de weg naar Robbenplaat al hebben gevonden. Zij werken er temidden van bedreven toekomstbouwers. Of het nu gaat om collega-ondernemers, de gemeente of de bewoners. BedrijvenInvesteringsZone De experimentenwet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering is uiteindelijk door de Tweede Kamer aangenomen met als opvallende wijziging: de tenaamstelling. BGV wordt BIZ, BedrijfsInversteringsZone. Ook de Eerste Kamer heeft het voorstel aangenomen. Uiteindelijk heeft het veel voeten in de aarde gehad maar kunnen de ondernemers en gemeenten nu aan de slag met het experiment. MKB - Nederland en VNO/NCW stonden niet te juichen toen indertijd staatssecretaris Van Gennip met het voorstel kwam. Door beide clubs werd het voorstel afgedaan als een ordinaire belastingmaatregel voor het bedrijfsleven. Het Kamerlid Aptroot ventileerde dit geluid van de beide koepelorganisaties dan ook te pas en te onpas. Gelukkig is het niet zover gekomen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten(VNG) is voornemens een voorlichtingstoer door gemeenteland te organiseren. Tot mijn verbazing in samenwerking met MKB - Nederland en VNO NCW. Twee clubs die zich fel hebben gekeerd tegen het voorstel. CLOK heeft samen met de NVBO gelukkig een ander geluid kunnen laten horen en onze lobby richting de Tweede Kamerfracties is niet voor niets geweest. En dan nu aan de slag met BIZ. Juist in deze tijd van kredietcrisis. Ik zou bijna zeggen: ja, juist nu. Lokale overheid en lokale ondernemers kunnen nu laten zien dat het ze ernst is om gezamenlijk te investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Dit kan natuurlijk zowel een winkelstraat als een bedrijventerrein zijn. En laten we niet vergeten dat de wet ook bedoeld is om nu eindelijk de zogenaamde freeriders aan te pakken. Jarenlang hebben ze meegelift op investeringen en uitgaven van de meerderheid of zelfs initiatieven geblokkeerd. Bijna twee jaar geleden schreef ik op deze plaats de woorden BGV: aan de slag ermee. Nu zou ik willen zeggen: CLOK gaat ermee aan de slag! Graag begeleiden wij gemeenten en lokale ondernemersorganisaties en het succesvol implementeren van deze wet. Intervieuw: Jan Glaubitz Bouwend Nederland over Noord-Holland Noord Laat commisie Noordanus werk afmaken Ondernemers investeren samen in hun omgeving met BIZ Clok-katern o.a. Netwerk BCF BedrijvenInvesteringsZone BIZ Jos Huizinga, Bestuurslid stichting CLOK Column: Effectief parkmanagement Lokaal verhaal o.a. Shell verkoopt reserveterrein Moerdijk aan Havenschap 22 3 INHOUD

3 Samen investeren in veilige en aantrekkelijke omgeving Interview staatssecretaris Heemskerk Op 1 mei treedt de Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (BIZ) in werking. Een wet waar lang naar is uitgekeken. Business Park Magazine legde een aantal vragen over de wet voor aan de eerst verantwoordelijk bewindspersoon, staatssecretaris Frank Heemskerk (economische zaken). 1. Veel lokale ondernemersorganisaties en gemeenten zijn enthousiast over de invoering van de wet BIZ. Ondernemersorganisaties staan klaar om een eigen ondernemersfonds conform de wet BIZ te vormen. Wat denkt u dat BIZ hen concreet gaat opleveren? En wat vindt u zelf het belangrijkste van deze wet? BIZ maakt het voor ondernemers eenvoudiger om gezamenlijk te investeren in een aantrekkelijke en veilige bedrijvenlocatie waarbij alle ondernemers meebetalen. Het idee achter BIZ is dat ondernemers elkaar ook moeten zien te overtuigen van het voordeel van samenwerking. Voordeel doordat ze kosten kunnen delen en hun bedrijfsresultaat kunnen verbeteren. Ik hoop dat deze wet ertoe leidt dat gezamenlijke investeringen van ondernemers makkelijker van de grond komen, de kosten evenwichtiger worden verdeeld en de samenwerking tussen ondernemers onderling en tussen ondernemers en de gemeente beter verloopt. Ik verwacht dat dit positieve effecten zal hebben op het ondernemingsklimaat in de wijk en op bedrijventerreinen. Ik ga de experimenten op deze punten met veel belangstelling volgen. 2. De wet BIZ is een experimentenwet, waarvan het voortbestaan afhankelijk is van de evaluatie. Sommige lokale ondernemersorganisaties vinden dat een risico en kiezen daarom in overleg met het gemeentebestuur voor het heffen van reclamebelasting om het fonds te kunnen vullen en niet voor de BIZ-constructie. Hoe staat u daar tegenover? Voor het ontwerp van dit wetsvoorstel heb ik onderzoek laten doen naar de mogelijkheden van bestaande heffingen zoals OZB, reclamebelasting, precarioheffing en baatbelasting voor het vormen van ondernemersfondsen. Deze belastingen dienen echter een ander doel en daarom zijn ze, afhankelijk van de lokale omstandigheden, ook slechts in beperkte mate geschikt voor de vorming van een ondernemersfonds. Ik vind het op zich begrijpelijk dat ondernemers en gemeenten, in afwachting van de inwerkingtreding van het wetsvoorstel, ook naar andere mogelijkheden kijken voor de vorming van ondernemersfondsen. Ik ben echter niet zonder meer voorstander van ondernemersfondsen gebaseerd op reclamebelasting, al is het niet aan mij, maar aan lokale ondernemers en gemeenten om daarover te besluiten. Het hangt er heel erg af van af, hoe de randvoorwaarden zijn ingevuld. Wat ik in ieder geval belangrijk vind is, dat er aantoonbaar draagvlak is onder een meerderheid van alle ondernemers in het gebied. Dus niet alleen de ondernemers die aangesloten zijn bij een vereniging of stichting. Ook van belang is dat van tevoren glashelder is waar de opbrengst van de heffing aan wordt besteedt en dat de initiatiefnemende ondernemers zelf de beschikking krijgen over de opbrengst van de heffing. Dit zijn allemaal aspecten die bij BIZ goed geregeld zijn. De experimentele periode hoeft overigens geen belemmering te zijn aangezien er geen beperking is ten aanzien van het aantal experimenten en het wetsvoorstel zo is vormgegeven dat de experimenten verlengd kunnen worden en naadloos aan kunnen sluiten op een eventuele definitieve wet. 3. Het gemeentebestuur speelt een belangrijke rol in BIZ. Het moet een verordening vaststellen; de zone waar BIZ betrekking op heeft, moet worden vastgesteld en de gemeente moet de gelden gaan innen. Wat als een gemeente in het geheel niet wil meewerken aan deze zaken? Het is belangrijk voor ondernemers en gemeenten om in een vroeg stadium met elkaar in gesprek te gaan, elkaar te overtuigen van nut en noodzaak en goede afspraken met elkaar te maken. Een BIZ komt immers alleen tot stand als een meerderheid van de ondernemers én een meerderheid van de gemeenteraad positief zijn. Ik heb tot nu toe overigens alleen maar gehoord van gemeenten die graag mee willen werken! 4. Met de wet BIZ nemen we in feite afscheid van al die freeriders die nu nog gratis meeliften met collectieve beveiliging, e.d. Wat kunnen de gevolgen zijn als notoire weigeraars onder deze groep de wet juridisch zullen willen toetsen bij de rechter? Toetsen mag altijd, maar BIZ kent een heldere juridische basis. In het wetsvoorstel is een duidelijke procedure omschreven, waar een draagvlakmeting onder alle ondernemers een belangrijk onderdeel van is. Hiervoor geldt het democratische principe van de meerderheid beslist. Tegen de wet en de verordening waarbij een BIZ wordt ingesteld staat als zodanig geen bezwaar en beroep open. Een ondernemer kan wel bezwaar maken tegen zijn bijdrage en de hoogte daarvan. Voor de hoogte van de bijdrage geldt dat van tevoren, op het moment van de draagvlakmeting, voor alle ondernemers in de zone helder moet zijn wat een ieder bijdraagt. 5. Uitgangspunt van BIZ is schoon, heel en veilig. Wat houdt dit principe precies in en hoe strak wordt dit gehandhaafd? Kan promotiebeleid voor een bedrijvenpark er ook onder vallen? In het wetsvoorstel is bepaald dat de activiteiten van een BIZ gericht moeten zijn op het bevorderen van de leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit of een ander (mede) publiek Profiel drs. Frank Heemskerk Staatssecretaris van Economische Zaken Geboren: 26 juli 1969 te Haarlem. Na het behalen van het VWO-diploma in 1987 studeerde hij een jaar aan de High School in Wichita, Kansas (VS). Hij studeerde vanaf 1988 economie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij behaalde zijn doctoraal examen in belang in de openbare ruimte van de zone. Dit is bewust tamelijk ruim geformuleerd, enerzijds omdat het een experiment betreft, anderzijds om de gemeenteraad, in samenspraak met de ondernemers, de ruimte te geven om deze afweging te maken. Een paar beperkingen zijn er echter wel. Zo moet het niet alleen gaan om het bevorderen van een (mede) publiek belang, het moet ook gaan om de openbare ruimte. Of promotie hier ook onder valt, daar valt over te twisten. Naar verwachting zal het in de praktijk met name om schoon, heel en veilig gaan. 6. Als straks uit de evaluatie blijkt dat BIZ succesvol is, wordt het dan definitief in het hele land uitgerold? Uiteraard zal de politiek er dan over moeten besluiten, maar het lijkt mij sterk dat er bij succes geen vervolg zal komen! Er is voorzien in een evaluatie voor 1 januari Aan de hand daarvan wordt besloten over een eventuele definitieve wet en in welke vorm. Bestaande experimenten kunnen ondertussen gewoon verlengd worden zodat er geen gat valt tussen De heer Heemskerk was in 1995 eerst als onderwijs- en studieadviseur werkzaam bij de Faculteit Economische Wetenschappen en Econometrie aan de Universiteit van Amsterdam en trad datzelfde jaar in dienst bij ABN AMRO. Hij was daar werkzaam als analist bij het Economisch Bureau, bij Corporate Global Clients, en als divisie secretaris Resource Management en divisie secretaris Private Banking en Asset Management. Vanaf 2001 was hij Vice President Institutional Sales and Client Servicing Middle East Region, ABN AMRO Asset Management. Van 2003 tot 2006 was hij voor de PvdA lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. In die functie was hij woordvoerder stelselherziening (marktwerking) gezondheidszorg, mededingingswet en NMa, financiële instellingen en toezichthouders en publiek private samenwerking. In 2006 stelde hij met prof. Dr. Dolf van den Brink het boek samen De vergrijzing leeft - Kansen en keuzen in een verouderende samenleving (ISBN ). de experimentenwet en een eventuele definitieve wet. 7. Het kabinet staat voor ingrijpende beslissingen over de financiën van de overheid. Kan dat gevolgen hebben voor de uitvoering van deze wet en zo ja, welke dan? De uitvoering van dit wetsvoorstel vindt plaats op lokaal niveau door ondernemers en gemeenten. De kredietcrisis en de besluitvorming in het kabinet over de maatregelen die genomen dienen te worden staan los van dit wetsvoorstel. In barre tijden lijkt het mij overigens juist belangrijk om gezamenlijk de schouders eronder te zetten en kan het een voordeel zijn voor ondernemers als zij kosten kunnen delen en lasten evenwichtiger worden verdeeld. Koos van Houdt Drs. F. Heemskerk werd op 22 februari 2007 benoemd tot staatssecretaris van Economische Zaken in het Vierde Kabinet-Balkenende. Frank Heemskerk is getrouwd en heeft twee kinderen (een dochter en een zoon). 4 5

4 Ruimte in de regio? Noorden Noord-Holland Deel 3 Wet BedrijvenInvesterings-Zones? Reclamebelasting? Lokale ondernemersfondsen? Wat, waarom, wie en hoe? Kom veel meer te weten tijdens de Regionale praktijkseminars op maandagmiddag 25 mei (regio West) 8 juni (regio Noord-Oost) 15 juni (regio Zuid-Oost) Thema s: Toelichting Wet BI-Zones Praktijkervaringen van lokale ondernemersorganisaties met voorbereiding BI-Zones en reclamebelasting BI-Zones op bedrijvenparken en in winkelgebieden Financiële en fiscale aspecten lokale ondernemersfondsen Hoe zelf aan de slag? U ontvangt binnenkort de uitnodiging voor deze praktijkseminars. Ook kunt u zich aanmelden via Deelnamekosten: 295,- (ex BTW). Deelnemers aan het Netwerk Bedrijfscontactfunctionarissen en het Netwerk Parkmanagers van stichting CLOK betalen 30,- (ex BTW). Organisatie: stichting CLOK in samenwerking met: DHV, NVBO, en BERK Accountants en adviseurs. Voor informatie: Ton Lutter, secretariaat CLOK (tel ) Interview gedeputeerde Bart Heller, provincie Noord-Holland Gedeputeerde Heller over bestuurlijke herindeling Noord-Holland Noord. In de vorige uitgave van BusinessPark Magazine is er vanuit ondernemerskring gepleit voor één sterke gemeente Westfriesland. Genoeg aanleiding om Bart Heller, lid van Gedeputeerde Staten van Noord- Holland en verantwoordelijk voor bestuurlijke herindeling, te vragen naar zijn visie op de ontwikkelingen in de regio. Heller legt aan het begin van het gesprek uit dat de primaire verantwoordelijkheid voor de bestuurlijke herindeling bij de betrokken gemeenten ligt. De provincie is er om gemeenten te helpen naar oplossingen te zoeken daar waar gemeenten er niet zelf uitkomen. Herindeling is onvermijdelijk omdat de schaal van sommige gemeenten zo klein is dat deze niet kunnen beschikken over de specifieke deskundigheden die binnen een gemeentelijke organisatie noodzakelijk zijn. Ook de planning en ontwikkeling van bedrijventerreinen is daar een voorbeeld van. Heller snapt het pleidooi van de georganiseerde ondernemers voor één slagvaardige gemeente Westfriesland, maar acht de stap naar één gemeente voorlopig niet aan de orde. Gedeputeerde Staten hebben een visie neergelegd en de betrokken gemeenten moeten daar op reageren. Heller ziet de fusie van Wervershoof-Andijk-Medemblik met vertrouwen tegemoet en verwacht dat dit op 1 januari 2011 een feit kan zijn. Voor wat betreft Enkhuizen-Hoorn-Drechterland-Stedebroec geldt dat deze gemeenten zelf de tijd krijgen tot zomer 2010 om te kiezen voor het samengaan in een of twee gemeenten. Volgens Heller heeft de provincie alle begrip voor de emotie die gepaard gaat met herindeling, maar elders in Nederland zijn er goede voorbeelden dat na herindeling dorpskernen in staat worden gesteld de eigen identiteit en het verenigingsleven te behouden. In de visie van Heller betekent het realiseren van herindeling niet dat regionale samenwerking ophoudt. Gemeenten doen er goed aan om deze regionale samenwerking door te zetten. Dit is van belang vanwege de ruimtelijke opdrachten die er voor de toekomst liggen in de regio. Dit geldt ook voor de regio Noord-Holland Noord waar gemeenten samen het initiatief moeten nemen. Alhoewel het economisch aspect niet primair leidend is bij herindeling speelt het wel een rol. Daarbij ligt het voor de hand de ontwikkeling van ruimte voor economie te situeren langs infrastructuurlijnen als de Westfrisiaweg en de A7. 6 7

5 Gangmakers nodig voor duurzaamheid Interview Jan Glaubitz Al decennia lang is Jan Glaubitz een autoriteit als het gaat om ondernemen in het noorden van Noord-Holland. Onlangs heeft Glaubitz afscheid genomen van zijn passie. Als algemeen directeur van de Kamer van Koophandel Noordwest-Holland heeft hij een sleutelrol gespeeld in het belang van de economie in deze regio. Een mooi moment om zijn visie op de toekomst van het gebied te vernemen. Concrete oplossingen Gevraagd naar hoe Glaubitz het belang van duurzaamheid ziet, antwoordt deze dat het een zeer actueel thema is, maar het niet mag vervallen in abstracte studeerkamerpraat. Voor duurzaamheid is samenwerking tussen bedrijven noodzakelijk. Het gaat daarbij om concrete oplossingen voor problemen waar ondernemers mee te maken hebben. Glaubitz geeft als voorbeeld de initiatieven op het bedrijventerrein waar de Kamer van Koophandel zelf ook gehuisvest is. We hebben hier collectieve beveiliging met cameratoezicht. Zo worden nummerborden van auto s die hier buiten de werktijden komen, geregistreerd. De scheidend kamerdirecteur vindt overigens dat duurzaamheid integraal benaderd moet worden. Naast de voor de handliggende taken als beveiliging, hebben we op dit bedrijventerrein ook fitness en kinderopvang geregeld. Je moet immers goede faciliteiten bieden om ook goede medewerkers aan te trekken en te behouden. Ook dat is duurzaamheid. In de optiek van Glaubitz zorgen die faciliteiten er vervolgens ook voor dat bedrijven meer betrokken raken bij hun eigen bedrijventerrein en het voor de bedrijven moeilijker wordt om te vertrekken naar elders. Als je zoekt naar gemeenschappelijk oplossingen als ondernemers gezamenlijk kun je meer voor elkaar krijgen. Organiseren Vanuit zijn langdurige ervaring weet Glaubitz dat duurzaamheid een kwestie van organiseren is. Je hebt onder de ondernemers altijd een paar gangmakers nodig die bereid zijn om hun nek uit te steken en die van niets iets weten te maken. Gelukkig hebben we in deze regio diverse goede gangmakers. Als ik zie hoe parkmanagement in Hoorn is georganiseerd, dan heb ik daar enorm veel bewondering voor. Zonder gangmakers is duurzaamheid gedoemd te mislukken. Neem bijvoorbeeld bestaande bedrijventerreinen die toe zijn aan revitalisering. Je kunt als gemeente hoog en laag springen, als er op zo n terrein niet eens een ondernemersvereniging is, kom je nergens. Duurzaamheid is economisch begrip Glaubitz vindt het jammer dat duurzaamheid vaak uitsluitend als ecologisch thema wordt benaderd. Planologen verengen duurzaamheid door te denken dat alles heel krap en compact gebouwd moet worden. Dat betekent vaak dat er te weinig ruimte is voor toekomstig beleid. Een bedrijf dat groeit, moet ter plekke kunnen groeien, anders moeten ze weer verhuizen naar een nieuw bedrijvenpark. Wel kun je nadenken over het combineren van zaken die ruimte kosten. Waarom moet elk transportbedrijf eigen benzinepompen hebben? Dat kan heel goed gezamenlijk. Zo leer je ondernemers ook om meer samen te werken. Arbeidsparticipatie stimuleren Als geen ander ergert Glaubitz zich aan de dagelijkse files. Vele inwoners van de regio sluiten dagelijks aan in de file naar Amsterdam. Glaubitz is van mening dat de bedrijven in de regio het schaarser wordende personeel uit de file moeten halen. Als bedrijf moet je concurreren om goede mensen binnen te halen. Ik had het zojuist al over kinderopvang, maar je kunt ook denken aan nieuwe mogelijkheden. Als concrete voorbeelden noemt Glaubitz telewerken en gemaksdiensten zoals de bezorgdienst Albert van de grootgrutter uit de Zaanstreek. De opkomst van gemaksdiensten betekent op zijn beurt weer nieuwe werkgelegenheid. Je ziet op dat vlak zelfstandigen zonder personeel, de zogenaamde zzp ers, opkomen die hun diensten aanbieden. Lokale en regionale bedrijventerreinen In diverse studies over bedrijfsruimte in de regio wordt gesproken over lokale en regionale bedrijventerreinen. Glaubitz ziet het nut van lokale bedrijventerreinen voor de ondernemers die ook echt lokaal georiënteerd zijn. Die terreinen hebben hun eigen lokale karakter en dat is ook nodig. Voor wat betreft de regionale bedrijventerreinen zul je als gemeenten in de regio heel nauw moeten afstemmen. Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord speelt daarbij een belangrijke rol, aldus Glaubitz. Er zijn goede regionale terreinen met veel potentie, zoals Jaagweg. Ook daar moet je aan de slag met duurzaamheid en parkmanagement. Benut daarbij ook iets als gezamenlijke warmtewinning uit asfalt. Nieuwe bedrijventerreinen aanleggen zonder het concept van duurzaamheid en parkmanagement toe te passen, acht Glaubitz niet verstandig. Natuurlijk moet de schaal van het terrein wel zodanig zijn dat het haalbaar is. Ruimte voor de toekomst Glaubitz geeft aan niet ontevreden te zijn over de beschikbare ruimte voor bedrijven in de regio. Maar, voegt hij er direct aan toe: we moeten nu al plannen voor de periode We kunnen ons niet in slaap laten sussen door de huidige economische problemen. We moeten vooruit blijven denken en planologische reserveringen blijven noodzakelijk. In de regio zijn daar voldoende mogelijkheden voor. Een plan als Koggenpark is bijvoorbeeld voor de toekomst interessant. Het is jammer dat de provincie indertijd slechts voor een deel, namelijk Jaagweg I, heeft gekozen en niet voor het geheel. Gangmaker Als algemeen directeur van de Kamer van Koophandel Noordwest-Holland is Glaubitz zelf ook te karakteriseren als gangmaker, maar dan voor de regionale economie. Sinds vele jaren heeft Glaubitz zich dagelijks beziggehouden met plannen en problemen van ondernemers. Er is veel veranderd in al die jaren, maar het stimuleren van de regionale economie blijft altijd noodzakelijk. Zijn opvolger gaat nu met dezelfde geestdrift als Glaubitz aan de slag in de regio. Ton Sels 8 9

6 Bouwend Nederland over Noord-Holland Noord Interview met Jan Overtoom, regiomanager Randstad Noord van Bouwend Nederland Laat de Commissie Noordanus haar werk afmaken 1. In de bedrijventerreinenontwikkeling in het noorden van Noord-Holland speelt ook de discussie over nieuwe lokale en regionale bedrijventerreinen mee. Waar gaat uw voorkeur naar uit en waarom? Een duurzaam beleid vraagt om een integrale visie van gemeenten en provincie op enerzijds nieuwe aanleg en herinrichting van bedrijventerreinen en anderzijds wonen, recreëren en groene activiteiten. Er moet een goed evenwicht worden bereikt. De bedrijvigheid dient zo gepland te worden dat bedrijventerreinen binnen een bepaalde regio elkaar niet onnodig beconcurreren. Dat werkt immers desinvestering en kapitaalvernietiging in de hand. Dit houdt in dat er een bovenlokale (regionale) afstemming tussen gemeenten dient plaats te vinden. 2. U kent de regio goed. Wat zijn sterke vestigingsfactoren voor bedrijven in het noorden van Noord-Holland? De belangrijkste positieve vestigingsfactoren van Noord-Holland-Noord zijn goed geschoold personeel, een sterke regionale identiteit en betaalbare vestigingslocaties. Voor werknemers is het belangrijk dat de woningmarkt in Noord-Holland-Noord divers en goed betaalbaar is. 3. Bij nieuwe bedrijvenparken gaat het niet meer alleen over het neerzetten van gebouwen. Combinaties met andere functies, zoals wonen en recreatie zijn van belang alsmede het inpassen in groengebieden. Hoe gaat Bouwend Nederland om met deze gewijzigde bouweisen? Om duurzaamheid te waarborgen, mogen op eenzelfde terrein geen bedrijfs- en productieprocessen plaatsvinden die op gespannen voet met elkaar staan c.q. belemmerend werken. Dit moet het uitgangspunt zijn van (her)inrichting van bedrijventerreinen. Voorbeeld: een bedrijventerrein met veel dienstverlenende bedrijven en daarnaast ook zwaardere industrie geeft een verkeerde uitstraling. Een bedrijventerreinen met veel logistieke bedrijven en/of goederentransport vereist een andere wegeninfrastructuur dan een terrein met veel kantoren. Bouwend Nederland is voorstander van het vestigen van kleine en hoogwaardige bedrijven in een groene omgeving. Dit geeft een positieve impuls aan de ecologie en het landschap van het vestigingsgebied. Bedrijven krijgen de kans zich te vestigen op een mooie locatie. Dit soort bedrijvigheid is ook goed te combineren met woonfuncties. 4. Hoe zien in uw visie duurzame bedrijvenparken in het noorden van Noord-Holland eruit in 2020? Duurzame bedrijvenparken in Noord-Holland-Noord in 2020 zullen tot stand zijn gekomen door een goede samenwerking tussen gemeenten en provincie op basis van een integrale visie op wonen, werken en recreëren. Hierbij staat het gezamenlijk belang voorop. Verschillende functies zullen elkaar niet belemmeren, maar juist versterken. Een consortium neemt de ontwikkeling op zich, van aanleg tot en met beheer. Hieronder wordt ook verstaan een goed geregeld parkmanagement op het gebied van onderhoud, parkeren, bewaking, groen en afvallogistiek. Tenslotte: De regio zet zich actief in de N23 te realiseren. Dit is de weg van Alkmaar naar Zwolle (via Hoorn, Enkhuizen en Lelystad). Deze horizontale oost-west-verbinding zal de economie van NHN versterken en veel bedrijvigheid aantrekken. De financiering van de weg geschiedt onder andere door een bijdrage van het bedrijfsleven. Dit is een bedrag per ha bedrijventerrein, zowel bestaand als nieuw. Deze financiering zal via de gemeenten worden geïnd. Door realisering van de N23 zullen nieuwe bedrijventerreinen worden gecreëerd. Deze bedrijventerreinen zouden op basis van de visie van Bouwend Nederland moeten en kunnen worden ontwikkeld. De Commissie Noordanus heeft prima werk verricht, maar had ongeveer 2 maanden extra moeten hebben om het werk te kunnen afmaken. Deze stelling heb ik betrokken tijdens een paneldiscussie voor een volle zaal, prima georganiseerd door studenten Geo-Informatie van de RijksUniversiteit Groningen. De heer Noordanus heeft met zijn commissie prima werk verricht. Er is uitvoerig geïnventariseerd wat de opgave van de herstructurering van de bedrijventerreinen is, hoeveel hectare het betreft en op welke van de vier onderdelen van herstructurering de focus moet komen. Ook is een financiële inschatting gemaakt van de kosten die gemoeid zijn met het wegwerken van het achterstallig onderhoud, of beter gezegd: een terrein weer zo concurrerend maken dat bedrijven zich er graag op willen vestigen. Ik behoor niet tot diegenen die eerst weer verder willen analyseren of het geschatte aantal te herstructureren hectares wel klopt en of de gemiddelde kosten niet te laag of te hoog zijn geschat. Ik voel er ook weinig voor om met de uitwerking te wachten en eerst uitvoerig te discussiëren over wat eigenlijk kwaliteit van en op een bedrijventerrein is. Dan zijn we vervolgens weer jaren verder Ik stel geen vraagtekens bij de belangrijke rol die het Ministerie van VROM in dezen vervult en gaat vervullen, maar wel vraagtekens op het punt van de regievoering door VROM over de gewenste kwaliteit op een terrein, als zij zelf aangeeft dat nog onvoldoende te kunnen definiëren. En daar zit ook mijn zorg bij de teneur achter aanbevelingen van de Commissie Noordanus. Want de aanpak moet komen van publiek geïnitieerde en gecontroleerde Regionale Ontwikkelings Bedrijven, met publiek besloten opslagen op de grondprijs en een verevening in kosten en opbrengsten vanuit nieuwe en te herstructureren terreinen door de overheden. Mijn punt is dat er bijna nergens gesproken wordt over de eigenaren van het bedrijventerrein en over de marktpartijen die geacht worden te gaan investeren. De private sector, voor 70% eigenaar van de terreinen, ontbreekt. Het is een grotendeels publiek, overheidsgericht verhaal. En daarmee niet af. Met een paar maanden extra had het een meer uitgebalanceerd publiek-privaat advies kunnen worden. Want daar is de heer Noordanus ondernemer genoeg voor. Toegevoegd aan het rapport van de Commissie zou in die 2 maanden vast zijn dat herstructurering een primair marktgedreven aanpak vraagt, met vanuit de huidige en toekomstige concurrentiepositie van bedrijven te kiezen select aantal te herstructureren terreinen op nationaal en regionaal niveau, met duidelijke businesscases per locatie vanuit marktpartijen die er brood in zien, met dwingende afspraken dat een overheid niet over enige tijd zelf op een ander terrein, of bijvoorbeeld ineens een nieuw terrein gaat ontwikkelen. Met sluitende afspraken met de gemeente of andere overheid over het budget (fonds) voor onderhoud van het terrein op langere termijn. Een markt die investeert, dat zou de toevoeging worden met 2 maanden extra. Een terrein is een privaat-publiek product dat concurrerend moet blijven. Dat vergt continue vooral private investeringen in onderhoud en verbetering. Dat zijn kosten, die terug verdiend moeten worden. Want anders is deze aanpak van de herstructurering alleen maar de voorbode van de volgende herstructureringsopgave. Herman Timmermans Als we de kosten per terrein voor onderhoud en herstructurering optellen is mijn stelling dat die hoger zijn dan de winst die gemeenten hebben geboekt bij de uitgifte. Gemiddeld hebben alle gemeenten de laatste 30 jaar op terreinen verloren

7 Duurzaam ondernemen op bedrijvenparken Aanpak in regio Rotterdam werpt vruchten af. Ondernemers investeren samen in hun omgeving met de BIZ Hoe kun je ondernemers warm maken voor duurzaamheid op hun bedrijvenpark? Niet met fraaie vergezichten en met ingewikkelde theoretische verhandelingen, maar door gewoon te gaan kijken bij de buren. Kijken hoe andere ondernemers en bedrijvenparken bezig zijn met duurzaamheid. In het kader van het project Duurzaam Ondernemen op Bedrijvenparken Regio Rotterdam een kort verslag van een aantal werkbezoeken aan bedrijvenparken.. Gadering Hoogvliet De aanblik van het bedrijvenpark Gadering is aanleiding geweest voor een grondige opknapbeurt voor de weginfrastructuur. Het bedrijvenpark wordt omsloten door snelweg A15 en woonwijken. Dit laatste betekent dat de verbindingsweg vanuit de woonwijken naar de A15 dwars door het bedrijvengebied loopt met als gevolg een niet aflatende stroom van doorgaand verkeer dat geen bestemmingsverkeer is. De groei van het bedrijvenpark heeft geleid tot gevaarlijke parkeersituaties en infrastructurele verknopingen die niet gewenst meer waren. Ook was niet altijd duidelijk waar de overgang tussen wegdek en voetpad zich bevond. Rivium Capelle aan den IJssel Vlak naast de immense Van Brienenoordbrug in Rotterdam ligt bedrijvenpark Rivium. Het bedrijvenpark wordt gekarakteriseerd door onder fraaie architectuur gebouwde bedrijfspanden. In verband met de regenval situeren we ons werkbezoek in het monumentale Zalmhuis dat een goed toevluchtsoord blijkt voor menig ondernemer die met een zakenrelatie de inwendige mens wil versterken. Jan van Stralen is vanaf het begin van de jaren negentig als pakmanager actief op Rivium en kan dus als een van de eerste echte parkmanagers van ons land worden beschouwd. Na afloop van zijn loopbaan in het bedrijfsleven werd hij gevraagd de boel op Rivium te gaan regelen en tot op de dag van vandaag staat hij klaar voor zijn bedrijvenpark. Van Stralen licht met enkele gebiedskaarten de situatie op Rivium toe. De bijzondere situatie doet zich voor dat het bedrijvenpark eigenlijk tussen Rotterdam en Cappelle aan den IJssel ligt. Het gebied hoort bij de gemeente Capelle aan den IJssel, maar de invloedsfeer van Rotterdam is duidelijk merkbaar, hetgeen volgens Van Stralen al diverse keren heeft geleid tot juridische disputen en rechtszaken. In veel winkelstraten en op bedrijventerreinen willen ondernemers samenwerken om de bedrijfsomgeving aantrekkelijker en veiliger te maken. Gezamenlijk wordt bijvoorbeeld extra beveiliging ingehuurd, de bewegwijzering verbeterd, wordt graffiti verwijderd of worden extra veegrondes ingekocht in aanvulling op de dienstverlening van de gemeente. Deze samenwerking tussen ondernemers onderling en tussen ondernemers en de gemeente komt echter vaak moeizaam van de grond of sneuvelt voortijdig. Vaak is er onvoldoende organisatievermogen bij de ondernemers en zijn er een aantal ondernemers die niet meebetalen en wel meeprofiteren zodat het moeilijk is om de financiering van een plan rond te krijgen. Daarom treedt vanaf 1 mei de Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (BIZ) in werking. Een BIZ is een afgebakend gebied, waarbinnen ondernemers gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Bij voldoende draagvlak betalen alle ondernemers mee. De gemeente stelt hiervoor een heffing in en keert de opbrengst in zijn geheel uit aan de vereniging of stichting die de activiteiten namens de ondernemers uitvoert. De wet is bedoeld voor samenwerkende bedrijven gevestigd op een bedrijventerrein, winkelgebied of horecagebied. Als parkmanager is Jaco ter Steege (Ecoplanet) samen met de ondernemers in gesprek gegaan met deelgemeente Hoogvliet om de koe bij de horens te vatten. Tijdens de rondwandeling over het inmiddels fris opgepimpte bedrijvenpark laat Ter Steege zien hoe de oude situatie omgebogen is naar een straatbeeld dat de huidige toets der tijd kan doorstaan. Dat nog niet alles helemaal in orde is, blijkt wel bij het passeren van een bewegwijzeringsbord in de Schrijnwerkerstraat. Het bord is zodanig geplaatst dat het de gehele breedte van de stoep omvat en de hoogte is zodanig dat elke persoon van gemiddelde lengte diep moet bukken om zijn weg te kunnen vervolgen. Jaco ter Steege noteert ter plekke het voorval om actie te ondernemen. Voor het overige is duidelijk te zien dat de opknapbeurt de onrust van gevaarlijke parkeersituaties en foutparkeren weghaalt. Volgens Ter Steege is het van groot belang dergelijke onrustfactoren aan te pakken, omdat dat elementen zijn die stimulerend werken op verloedering van het gebied. En dat moet natuurlijk worden voorkomen. Immers verloedering heeft altijd zijn negatieve uitwerking op de waarde van het onroerend goed en daar zit geen enkele vastgoedeigenaar op te wachten. De facelift op Gadering laat zien hoe je concreet aan duurzaamheid kunt werken. Een goed voorbeeld van de wijze waarop Rivium met twee gemeenten te maken heeft, is het openbaar vervoer. Als enige bedrijvenpark in Nederland kent Rvium een onbemande shuttleverbinding tussen Metrostation Kralingse Zoom en Rivium. Na behoorlijke opstartproblemen vervoert de parkshuttle nu dagelijks vele medewerkers van de bedrijven op Rivium. De parkshuttle van vervoersbedrijf Connexxion brengt de mensen naar het eindpunt van de shuttlelijn. Aangezien Rivium een groot bedrijvenpark is, moeten de forensen in een aantal gevallen nog een flink eind lopen om op het werk te komen. De busverbindingen op Rivium zijn echter een verantwoordelijkheid van de RET, het vervoersbedrijf van de gemeente Rotterdam. Ondanks de inzet van Van Stralen en de ondernemers wil het maar niet lukken om de RET zover te krijgen dat er een logische aansluiting komt op het eindpunt van de parkshuttle naar de uithoeken van Rivium. Van Stralen is er echter niet de man naar om een zaak te laten rusten en dus gaat hij gestaag verder met het bestoken van de RET en de gemeente Rotterdam. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat mensen de auto in worden gejaaxgd, omdat het openbaar vervoer niet op elkaar aansluit. Ton Sels De Eerste Kamer heeft dinsdag 17 maart het wetsvoorstel Experimenten Bedrijven Investerings Zones (BIZ) aangenomen. Met deze wet kunnen ondernemers en gemeenten gezamenlijk een BIZ oprichten. De wet treedt per 1 mei in werking en zal voor 1 januari 2013 worden geëvalueerd. De verwachting is dat BIZ in Nederland een belangrijke toegevoegde waarde kunnen leveren en een aantal problemen op kunnen lossen, waardoor gezamenlijke investeringen door ondernemers makkelijker van de grond komen. Ondernemers kunnen nu aan de slag. Concreet kan dit door onderling het gesprek aan te gaan over de gewenste activiteiten, afspraken te maken met de gemeente en een vereniging of stichting op te richten. Meer praktische informatie kunt u vinden op: en-regelgeving/ez/ez---experimentenwet-bgv-zones Bedrijven_Investeringszone 12 13

8 Collectieve bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering Interpolis en Rabobank pionieren in verzekeren bestuurdersaansprakelijkheid Op zijn visitekaartje staat heel neutraal bijzondere contracten en projecten. Maar als we hem spreken, noemt hij zichzelf liever pionier in verzekeraarsland op het gebied van collectief cameratoezicht op bedrijventerreinen. Henk Clement, werkzaam bij verzekeraar Interpolis, is al vier jaar actief in de wereld van de bedrijventerreinen. Hij verkoopt geen polissen, maar hij denkt mee over moderne vormen van beveiliging en over bijpassende vormen van verzekeren. Al werkend werd ook een nieuwe polis ontwikkeld voor het verzekeren van de aansprakelijkheid van bestuurders van de stichting, waarbinnen het collectief cameratoezicht wordt geëxploiteerd. Alles in samenwerking met de Rabobank. Het gesprek vindt daarom plaats in Rotterdam op het kantoor van Jan Willem Alleman in het zestien verdiepingen tellende gebouw van de Rabobank aan de Blaak. Alleman is Manager Verzekeringen en beide heren werken nauw samen op het gebied van deze aansprakelijkheidsverzekeringen. Henk Clement schetst de ontwikkelingen op het gebied van de beveiliging van bedrijventerreinen. Misschien denken we nog aan die autootjes van een particuliere beveiligingsdienst die van zeven uur s avonds tot zeven uur s morgens rondrijden en dan af en toe twintig seconden jouw bedrijfsgebouw in beeld hebben. Verouderd. Het dievengilde kent de trucs en weet allang hoe dergelijke surveillances te omzeilen. Misschien kan het nog wel moderner, maar de trend is op dit moment dat de beveiliging wordt overgenomen door intelligente camera s, die onmiddellijk reageren op een incident. Daardoor kan er een betere vorm van veiligheid worden bereikt en kunnen de premies voor de Brand - verzekeringen verlaagd worden. En als het concept goed werkt, loopt ook de schade als gevolg van diefstal en braak terug en kan er wellicht zelfs premie worden terugbetaald. Het mes snijdt dus aan alle kanten. De Rabobank bedenkt in dat verband mogelijkheden voor de financiering van de camera s zelf. Maar daarmee is het verhaal niet af. Deze nieuwe vorm van beveiliging kan worden ondergebracht in een Stichting beveiliging bedrijventerreinen. Daarvan zijn er inmiddels tientallen in Nederland. En in die stichting zitten natuurlijk bestuurders die bij fouten ook persoonlijk aansprakelijk gesteld worden. Voor die bestuurders is een nieuw product ontwikkeld, waarvoor niet langer als eis wordt gesteld dat de Stichting drie jaarverslagen kan overleggen. Dat nieuwe product heeft de exploitatie van die camera s als basis. Maar je kunt de polis verder uitbouwen, wanneer het bestuur extra activiteiten ontwikkelt in de vorm van gezamenlijke inkoop, maatregelen ten aanzien van energiebesparing, kantoormiddelen, afvalwerking of groen en grijs (tuinen, verbindingswegen op het terrein). Rabobank en Interpolis gaan dan meedenken over een maatwerkoplossing voor de verzekering. Die polis bestaat dan uit het basispakket (exploitatie van camera s) met daar bovenop de extra s die in het individuele geval gewenst worden. Het moet gek gaan als er voor de fatsoenlijke ondernemers geen oplossing is, zegt Jan Willem Alleman. En ook worden door het nauwkeurige toezicht van de verzekeraar (ieder jaar wordt getoetst, vertelt Henk Clement), de malafide ondernemers uitgefilterd. Maak je dus als fatsoenlijke bestuurder of ondernemer een fout, dan is er altijd een verzekering tegen schade of aansprakelijkheid. Om het geld (de premie loopt in de honderden en niet in vele duizenden euro s per jaar) hoeft geen Stichting het te laten, denken Alleman en Clement. Koos van Houdt Interesse in bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering? Ondernemers die bestuurslid worden van een lokale ondernemersorganisatie kunnen het risico lopen aansprakelijk te worden gesteld voor gevolgen van bestuursbesluiten. Door de introductie van parkmanagement en collectieve beveiliging is de jaarlijkse begrotingsomvang van bedrijvenparken de afgelopen jaren fors gestegen. Tot voor kort was het voor besturen van nieuwe bedrijvenparken erg lastig zich te verzekeren voor bestuurdersaansprakelijkheid, omdat de verzekeraar altijd de jaarrekeningen van de afgelopen drie jaar wil kunnen toetsen. Door de samenwerking met Interpolis en Rabobank wordt de drempel om een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor bedrijvenparken af te sluiten nu lager. Heeft u interesse en wilt u als bestuur van een ondernemersorganisatie meer informatie, mailt u dan uw gegevens naar info@clokweb.nl. Er wordt dan met u contact opgenomen voor een voorstel op maat

9 Geslaagde BCF Netwerkbijeenkomst Erkenningsregeling Businesspark Het BedrijfsContactFunctionarissen 6. let er op dat een bestuur van een voorstellen voor de pilot moeten voor en Citymanagers Netwerk van de Stichting CLOK is van start gegaan. Maar liefst meer dan 50% van de leden van het netwerk waren aanwezig in Wageningen, waar we welkom werden geheten door de gastheer, Henk-Jan Habermehl, BCF er van de gemeente. Het programma bestond uit drie delen. Vitale Bedrijventerreinen Overijssel In de eerste plaats de presentatie door mevrouw Ingrid Kalkhoven, Projectleider Vitale Bedrijventerreinen van de provincie Overijssel. Zij gaf een uiteenzetting van haar project inzake de herstructurering van bedrijventerreinen. Haar belangrijkste concrete aanbevelingen voor het BCF Netwerk op een rij: 1. weet waarover we het hebben: breng de terreinen goed in kaart; 2. besef en accepteer dat voor gemeenten de herstructureringsopgave een (te) grote klus is. De primaire knelpunten zijn: kennis, capaciteit en financien; 3. er is onvoldoende kennis bij de gemeenten over de marktpartijen; 4. let vooral op de ruimte voor de milieucategorieën 4 en 5. die ontbreek nogal eens; 5. betrek in een vroeg tijdig stadium ondernemers en hun besturen bij de herstructurering: het is wel hun gebied en bezit; ondernemersorganisatie sterk genoeg is om de verantwoordelijkheid aan te kunnen 7. zet in op heel concrete verbeteringen; gewoon aanwijsbare maatregelen; 8. overvraag parkmanagement niet: misschien is de inzet van parkmanagement voor dit vraagstuk maar een deel van de oplossing; 9. maak een overeenkomst met de provincie: ga niet als gemeente pionieren als het niet hoeft. Wetsontwerp BI-Zones Als tweede hield de heer Jos Huizinga, wethouder van de centraal gelegen gemeente Zeewolde, zijn presentatie over BedrijvenInvesteringsZones. Hij informeerde de deelnemers over de laatste stand van zaken inzake het wetsontwerp BI-Zones, het vroegere BGV en daarvoor BID. Het punt dat bijna door iedereen werd genoteerd is dat als een gemeente mee wil gaan doen aan een pilot, die eigenlijk binnen de kortste keren moet zijn opgestart, omdat de sluitingsdatum wel ver lijkt, maar de voorbereidingstijd soms bijna twee jaar kan vergen. De 1 januari 2011 binnen zijn, dus binnen twee jaar. Netwerkdag najaar 2009 Het derde onderdeel van het Netwerkseminar was de bespreking van de inhoud van de landelijke netwerkdag en de volgende seminars. De heren Beute en Kroon, beiden lid van de klankbordgroep van het BCF Netwerk kwamen met het voorstel om de landelijke netwerkdag te richten op in elk geval twee hoofdthema s: 1. Hoe kan de EZ afdeling binnen de gemeente het best zijn georganiseerd, op de kaart gezet, en vorm gegeven. 2. Wat verwachten de ondernemersverenigingen van de BCF er en van EZ en hoe kan met behulp van hen die functie inhoud worden gegeven. Als een van de belangrijkste onderdelen was er vooraf, tussendoor en daarna ruimte voor de borrel om te netwerken en de eerste bijeenkomst van het nieuwe BCF netwerk goed af te sluiten. Herman Timmermans In de afgelopen maanden is hard gewerkt aan het vervolmaken van de Erkenningsregeling Businesspark- en Citymanagers. Deze regeling geldt voor Nederland en Vlaanderen. Aangezien het gaat om het erkennen van beheersfuncties bij gebiedsontwikkeling krijgt de regeling twee registers. Enerzijds een register waar businessparkmanagers zich kunnen laten inschrijven en anderzijds een register voor gebiedsmanagers, onderverdeeld in citymanagers en winkelgebiedmanagers. Gebiedsmanagement groeit snel Op bijna alle nieuwe bedrijvenparken wordt gewerkt op basis van duurzaam beheer van het gebied waarbij een parkmanager verantwoordelijk is voor het dagelijkse beheer. Vaak werkt de parkmanager in opdracht van een ondernemersorganisatie of van een gemeente of een projectontwikkelaar. De wijze van aanstelling van de parkmanager verschilt heel sterk per bedrijvenpark. Soms wordt een stevige selectieprocedure gehanteerd. Ook komt het voor dat iemand zichzelf aanbiedt voor deze klus en partijen blij zijn dat iemand dit wil doen. Nu er steeds meer parkmanagers komen, is het legitiem nadrukkelijk aandacht te besteden aan de kwaliteit ervan. Vanuit stichting CLOK wordt in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Binnenstedelijke Organisaties NVBO een erkenningsregeling opgezet. Hierbij zijn deskundigen van diverse gremia betrokken, zoals gemeente, parkmanagers en ondernemersorganisaties. De begeleiding van het traject naar de erkenningsregeling wordt verzorgd door het Centrum voor Certificatie. Dit centrum heeft veel ervaring met erkenningsregelingen in diverse branches. Nederland en Vlaanderen De ontwikkeling van bedrijvenparken en winkelgebieden is in Nederland en Vlaanderen goed met elkaar te vergelijken. Ook in Vlaanderen werd nagedacht over het toetsen van de kwaliteit van park- en citymanagers. Door deze nieuwe erkenningsregeling gezamenlijk op te pakken, heeft de regeling direct vanaf de start een fors draagvlak. Daar komt bij dat er in de grensregio s op vele vlakken nauw wordt samengewerkt bij het Vanuit beide invalshoeken kan dit realiseren van bedrijvenparken die leiden tot parkmanagers die uitstekend grensoverschrijdend gerealiseerd functioneren, maar het gebeurt ook dat worden. Het naast elkaar de samenwerking spaak loopt. ontwikkelen van twee afzonderlijke erkenningsregelingen met hetzelfde doel werd niet als niet wenselijk ervaren. In wiens belang? Het is als ondernemersorganisatie of als projectontwikkelaar goed te weten dat de park- of citymanager,waarmee men in zee gaat, opgenomen is in de erkenningsregeling. Dat betekent dat de kwaliteit getoetst is en dat een dergelijke toets ook periodiek zal worden herhaald. Dat betekent ook dat bij de selectie van een nieuwe parkmanager straks de voorwaarde gesteld zal kunnen worden dat deze als erkend parkmanager te boek staat. Het register zal vanaf de start kunnen worden ingezien op de site van de stichting CLOK. Aanmelden al mogelijk Wilt u informatie over de nieuwe erkenningsregeling, over de voorwaarden voor erkenning en de erkenningsprocedure? Ondernemersorganisaties, parkmanagers of andere partijen die bij parkmanagement zijn betrokken, kunnen een informatiesetje opvragen bij het secretariaat van de stichting CLOK. Mailt u uw gegevens naar info@clokweb.nl en u ontvangt de informatie over de erkenningsregeling

10 Wet BI-zones op 1 mei van start Eerst was het BID, toen BGV en nu is het er eindelijk onder de naam BI-zones, oftewel BIZ. Vele lokale ondernemersorganisaties dringen al jaren aan op de mogelijkheid om zelf een fonds te kunnen vormen om te investeren in de kwaliteit van het eigen bedrijvenpark of het winkelgebied. En..,. de aanhouder wint! Wet in werking op 1 mei De lokale ondernemersorganisaties die gewacht hebben op het officiële startschot voor de wet BI-Zones kunnen vanaf 1 mei aan de slag met het vormen van een lokaal ondernemersfonds. Eerder heeft u in BusinessPark Magazine kunnen lezen dat het verstandig is om voorafgaande aan de inwerkingtreding van de wet al voorbereidende werkzaamheden te doen. Een behoorlijk aantal lokale ondernemersorganisaties is al enige tijd bezig om na invoering van de wet snel het ondernemersfonds op te kunnen richten en de plannen in uitvoering te brengen. Wat kunt u al doen? Bij de ondernemersorganisaties die al enige tijd doende zijn met de voorbereidingen gaat het kortweg over de volgende activiteiten: intern beraden als ondernemersorganisatie waarom een lokaal ondernemersfonds gewenst is; overleg met de gemeente over de rol van de gemeente bij het innen van de fondsgelden en afspraken over het sevicelevelniveau dat de gemeente biedt op het bedrijvenpark of in het winkelgebied; informeren van de bedrijven over de plannen met het fonds tijdens bijeenkomsten, maar bij voorkeur ook met individuele bedrijfsbezoekjes. Ondersteuning door BIZdesk van stichting CLOK Stichting CLOK heeft inmiddels met een aantal lokale ondernemersorganisaties overeenkomsten gesloten over het ondersteunen van de voorbereiding van een lokaal ondernemersfonds. De BIZdesk van CLOK biedt professionele ondersteuning aan besturen van lokale ondernemersverenigingen om de weg naar het realiseren van een ondernemersfonds goed en gedegen af te leggen. Ook kan de BIZdesk het beheer en de uitvoering van het lokaal ondernemersfonds professioneel verzorgen. Wilt u informatie over de BIZdesk van CLOK? Neemt u dan contact op met Ton Lutter van het secretariaat, tel Officiële kick-off Wet BI-Zones in Schiedam Op 28 april zal staatssecretaris Heemskerk op bedrijvenpark Vijfsluizen in Schiedam de officiële kick-off geven van de nieuwe wet. De keuze voor Schiedam hangt samen met het vergevorderde stadium waarin ondernemersvereniging Vijfsluizen is met de voorbereidingen voor het eigen ondernemersfonds. Voorzitter Thom van der Boon heeft dan ook niet stilgezeten in de afgelopen jaren. Samen met bestuur en secretariaat heeft hij geduwd en gesleurd om op Vijfsluizen een ondernemersfonds te realiseren. In het afgelopen jaar zijn vrijwel alle bedrijven op het bedrijvenpark bezocht om informatie te geven over de plannen van de ondernemersvereniging en om te vernemen welke behoeften en knelpunten de ondernemers constateren. Bedrijvenpark Vijfsluizen in Schiedam CLOK-Netwerk Lokale OndernemersVerenigingen Stichting CLOK bestaat nu drie jaar en in die periode zijn er veel contacten opgebouwd met lokale ondernemersorganisaties. Veel besturen geven aan behoefte te hebben aan praktische informatie om het eigen functioneren te versterken. Daarnaast zoeken deze organisaties naar een vraagbaak waar deskundig en actueel antwoord wordt gegeven op vragen over nieuwe ontwikkelingen als Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering (BGV), over de wijze waarop optimaal met het gemeentebestuur kan worden samengewerkt, over concrete acties op het gebied van duurzaamheid, over subsidies en tal van andere zaken. CLOK als vraagbaak Een aantal lokale ondernemersorganisaties heeft zich inmiddels bij CLOK aangesloten. Dit betekent dat zij voor allerlei vragen kunnen terugvallen op de helpdesk van CLOK. Het bestuur en secretariaat van CLOK onderhoudt dagelijks contacten met lokale ondernemersorganisaties, gemeenten en andere overheden en pikt op deze wijze informatie op die ook voor andere ondernemersorganisaties relevant kunnen zijn. Lokale ondernemersverenigingen weten vaak wel wat er in de eigen gemeente of in de regio speelt, maar komen over het algemeen moeilijk aan interessante ontwikkelingen elders in het land waar zij hun voordeel mee zouden kunnen doen. ter sprake gebracht op het gebied van de lokale economie. Ook organiseert CLOK regelmatig seminars. De laatste twee seminars hadden respectievelijk BGV en Groene Bedrijvenparken als thema. Voor komend jaar bereidt het bestuur weer een aantal bijeenkomsten voor. Voor lokale ondernemersorganisaties komt er in juni een landelijke netwerkdag over het verbeteren van het functioneren van de eigen organisatie. Vertegenwoordigers van aangesloten ondernemersorganisaties krijgen korting bij deelname aan bijeenkomsten. BusinessPark Magazine Lokale ondernemersorganisaties ontvangen elk kwartaal gratis de uitgave van BusinessPark Magazine. Voor ondernemersorganisaties die bij het netwerk van CLOK zijn aangesloten, bestaat de mogelijkheid om dit magazine eveneens gratis bij alle aangesloten bedrijven te laten bezorgen. Ook voor bedrijven biedt BusinessPark Magazine heldere en laagdrempelige informatie die voor ondernemers op een bedrijventerrein relevant is. Naast het magazine zullen aangesloten ondernemersorganisaties in 2009 ook een e-zine gaan ontvangen met actuele informatie. CLOK Verenigingsscan CLOK heeft een scan ontwikkeld waarmee een heldere analyse kan worden gemaakt van de conditie van een lokale ondernemersorganisatie. Uw ondernemersorganisatie wordt door een externe deskundige doorgelicht. De scan resulteert in een aantal praktische CLOK als netwerk Zo biedt CLOK naast praktische informatie ook een landelijk netwerk. Eerder dit jaar is met een delegatie van voorzitters van lokale ondernemersorganisaties aanbevelingen om bepaalde aandachts- een bezoek gebracht aan het Binnenhof. punten te verbeteren. Te denken valt aan In een gesprek met Jan ten Hoopen, de werving en het behoud van leden, het woordvoerder EZ van de CDA-fractie, functioneren van de organisatie en de zijn door de voorzitters allerlei thema s communicatie met de gemeente. De kosten van het uitvoeren van een verenigingsscan bedragen 1.500,- (ex. BTW). Ondernemersorganisaties die aangesloten zijn bij CLOK betalen 1.250,- (ex. BTW). CLOK-support subsidieaanvragen Ondernemersorganisaties op bedrijventerreinen die werk willen maken van duurzaam beheer en parkmanagement kunnen in een aantal provincies gebruik maken van subsidieregelingen. Veel besturen van lokale ondernemersorganisaties willen aan de slag met duurzaamheid en parkmanagement, maar hikken aan tegen de rompslomp die met een subsidie-aanvraag gepaard gaat. CLOK heeft ervaring met het succesvol indienen van dergelijke aanvraag en kan desgewenst ook betrokken worden bij de uitvoering van de activiteiten. Wel is van belang dat voor de meeste subsidies co-financiering (doorgaans 50%) benodigd is. Dit betekent dat er voor het plan ook andere financiers moeten worden gezocht. Ook hiervoor kan CLOK suggesties doen. Aansluiten bij CLOK Een lokale ondernemersorganisatie betaalt voor 2009 een bedrag van 240,- (ex. BTW) voor aansluiting bij CLOK. Voor de kennis en informatie en het netwerk betekent dit een tarief van slechts 20,- (ex. BTW) per maand. Daarnaast geldt er korting voor deelname aan activiteiten van CLOK en krijgen alle bedrijven van de vereniging Business- Park Magazine gratis toegezonden. Lokale ondernemersorganisaties die tot het netwerk van CLOK willen toetreden, kunnen een aanmeldingsformulier opvragen bij het secretariaat, info@clokweb.nl of

11 COLUMN Tips voor effectief parkmanagement In dit artikel worden vier tips gegeven voor effectief parkmanagement. Gekozen is voor een juridische en een mediation invalshoek. De praktijk is voor dit artikel de leidraad. Het artikel is bedoeld voor professionals die zich richten op parkmanagement. Tip 1. Nieuwe bedrijvenparken: zorg voor een verplichte overlegstructuur Bij het opzetten van een bedrijvenpark is het van belang dat een goed onderhoudsniveau wordt gehandhaafd. Verloedering van bedrijventerreinen is al jaren een gevaar dat steeds op de loer ligt (Financieel Dagblad 24 dec. 2003). Een Vereniging van Eigenaars (hierna: VVE) is een goed middel om verloedering te voorkomen. Bij het opzetten van de juridische structuur van een bedrijvencomplex kan een groep van gebouwen worden gesplitst in afzonderlijke gebouwen die elk recht geven op het exclusieve gebruik hiervan. De openbare ruimte om het gebouw heen, maar ook de buitenkant van het gebouw wordt gezien als het gemeenschappelijke gedeelte, waarvan elk VVE-lid mede-eigenaar is en dus ook mede-verantwoordelijk is. Ook kan gedacht worden aan bijvoorbeeld uniforme naambordjes, beveiliging en vuilnisophaal. Deze constructie is alleen mogelijk als bij de opzet van het bedrijventerrein rekening is gehouden met een VVE. In de praktijk blijkt nogal eens dat gemeenten bij de projectontwikkelaar onvoldoende afdwingen dat een VVEconstructie wordt doorgevoerd. Tip 2. Bestaande bedrijvenparken: creëer nieuwe overlegstructuren Als een VVE geen optie is omdat in het verleden hier niet voor is gekozen, is het van belang dat ondernemers de verantwoordelijkheid op zich nemen en zich meer op hun gezamenlijke belangen gaan richten. Een van de aspecten daarbij is dat schaalvoordelen kunnen worden verkregen door gezamenlijke inkoop van beveiligingsdiensten, milieudiensten, energie en onderhoud. Hiervoor kan een ondernemers- of gebruikersvereniging worden opgericht die voor de aangesloten ondernemers schaalvoordelen probeert te behalen. Als dit succesvol werkt, zullen niet aangesloten ondernemers vaak vanzelf volgen. Een verplichting tot deelname, zoals bij een VVE het geval is, kan echter niet worden afgedwongen. Een goede communicatie richting collega-ondernemers, waarbij steun wordt geworven voor gezamenlijk parkmanagement, is daarom van belang. Tip 3. Breng overleggen op gang via mediation Problemen op bedrijventerreinen kunnen zich op tal van vlakken voordoen. Op veel bedrijventerreinen is het beheer van de openbare ruimte, de organisatie van bereikbaarheid en het parkeren en de beveiliging een belangrijke kwestie. Adequaat parkmanagement is cruciaal. In de praktijk blijkt op bestaande bedrijventerreinen het invoeren van parkmanagement een lastige opgave. Dit vraagt om een gezamenlijk actief optreden van gemeente en ondernemers. Een probleem daarbij doet vaak zich voor bij de communicatie tussen ondernemers en ambtenaren. Ondernemers hebben geen gevoel voor ambtelijke verhoudingen en ambtenaren missen het inlevingsvermogen in de problemen waar de ondernemer mee wordt geconfronteerd. Mediation kan worden ingezet om de communicatie op gang te brengen en de gezamenlijke belangen boven water te krijgen. Met mediation gaan partijen een traject in, waarbij zij komen tot een langere termijn oplossing. Een onpartijdige derde, de mediator, helpt daarbij. Hij/zij brengt de communicatie weer op gang, begeleidt de gesprekken en bewaakt het proces. De mediator helpt partijen bij het vinden van een oplossing bij een kwestie. Tip 4. Maak gebruik van modelcontracten Een vraag die bij het gezamenlijk optrekken van ondernemers opkomt is op welke manier een en ander geregeld wordt. Het ministerie van Economische Zaken heeft hiervoor modelcontracten opgesteld, die deelnemers aardig op weg helpen (Brochure Parkmanagement, Kwaliteit wint terrein...en dat zetten we op papier). In de contracten is vastgelegd welke gezamenlijke doelstellingen en maatregelen ondernemers met parkmanagement kunnen nastreven. Daarnaast hebben de modelcontracten betrekking op het revitaliseren en herstructureren van bedrijventerreinen, maar ook op inkoopinitiatieven. Hoewel deze overeenkomsten in de praktijk hun nut bij de invoering van parkmanagement hebben bewezen, vormen ze geen waarborg voor succes. Voor de invoering van effectief parkmanagement moeten modelcontracten worden toegespitst op de concrete situatie, rekening houdende met de specifieke behoefte van de deelnemers, maar ook met geldende randvoorwaarden. Meer informatie via trefwoord: bedrijventerreinen. Bob Juchter van Bergen Quast is advocaat. T E juchter@gmail.com Roseline Kishna is NMI-gecertificeerd mediator. T E rosekis@gmail.com 20 21

12 4 BusinessPARK jaargang 5, december 2006 magazine Platform voor duurzaam beheer van bedrijventerreinen LOKAAL VERHAAL BusinessPark magazine verschijnt viermaal per jaar als platform van ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement en duurzaam beheer van bedrijventerreinen. Doelgroep: BusinessPark magazine wordt in controlled circulation verzonden aan gemeente- en provinciebesturen en gemeentelijke en provinciale diensten EZ, RO, bedrijfscontactfunctionarissen en aan besturen van locale bedrijvenkringen. Oplage: exemplaren Uitgave en Management Sels Advies & Secretariaat Redactie A.A. Sels J. Huizinga H. Timmermans Eindredactie en coördinatie Sels Advies & Secretariaat B.V. Productie en vormgeving Modderman Drukwerk Amsterdam Fotografie Sels Advies & Secretariaat, Provincie Noord-Holland Advertentie-exploitatie Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus AK Schiedam Tel. (010) Fax (010) Redactiesecretariaat Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus AK Schiedam Tel. (010) Fax (010) Initiatiefgroep FoodValley presenteert visie voor Europese toppositie in voeding De Gelderse Vallei moet versneld doorgroeien tot de Europese topregio voor innovaties op het gebied van gezonde en duurzame voeding. Daar is de komende 10 jaar een bedrag van 4 miljard voor nodig, aldus de Ambitieschets FoodValley ambitie 2020 die de commissaris van de Koningin in Gelderland, Clemens Cornielje, op 2 maart jl. heeft ontvangen. Deze ambitieuze toekomstvisie werd toegelicht door Theo Meijer, voorzitter van de Initiatiefgroep FoodValley ambitie De Initiatiefgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van bedrijfsleven en Wageningen UR, onderstreept het belang van de Ambitieschets voor Nederland. De visie voor de regio FoodValley (Gelderse Vallei) sluit naadloos aan bij de ambitie van de overheid dat Oost-Nederland op het gebied van gezonde en duurzame voeding tot de wereldtop moet gaan behoren. De internationale concurrentie neemt echter toe, terwijl de investeringen in onderzoek en productontwikkeling BID: Meer ruimte in Nederland voor zijn gedaald en nu lager zijn dan in ons omringende lokale initiatieven landen. Parkmanagement scan DHV Vermeer (OVDD): Op de barricaden voor Flevoland VASt-project bedrijventerreinen Theo Meijer, voorzitter van de Initiatiefgroep: Ondanks de huidige crisis is de voedingssector relatief succesvol. Dat moet zo blijven. Er is al een sterk fundament waarop we kunnen voort bouwen. De kern van onze ambitie is dat de FoodValley versneld groeit. Nu investeren om dit mogelijk te maken levert een substantiële bijdrage aan de Nederlandse economie en de voedingssector in het bijzonder. Shell verkoopt reserveterrein Moerdijk aan Havenschap Shell Nederland Chemie BV is met Havenschap Moerdijk tot overeenstemming gekomen over de verkoop van bijna al haar reservegrond in Moerdijk. Een koopsom is niet bekend gemaakt. Het gaat in totaal om 132 hectare, grenzend aan het bestaande Shell-terrein aan de Chemieweg. Het terrein ligt deels aan de Westelijke insteekhaven, hier kan nog 700 meter kade worden aangelegd. De verwerving Theo Meijer neemt het voortouw en roept zowel de nationale als de plaatselijke en regionale overheden nu op om de handen ineen te slaan en de benodigde investeringen te versnellen. Een belangrijk deel van deze investering is gericht op het creëren van de voor groei benodigde ruimte en infrastructuur met behoud van de waardevolle leefomgeving. Dat bedrag moet komen van zowel overheden als bedrijfsleven. Dit zal leiden tot een verbetering van de infrastructuur, een toename van investering in productontwikkeling en innovatie, een groter aandeel in Europese innovatiefondsen en het versneld creëren van minimaal hoogwaardige arbeidsplaatsen. De Initiatiefgroep FoodValley 2020 bestaat uit: stichting Food Valley, Wageningen UR, BioPartner Center Wageningen, Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV en Rabobank.. van het terrein is van groot belang voor de ruimtelijke plannen in de regio. Shell heeft besloten tot verkoop, omdat zij het terrein, ooit gekocht voor eventuele uitbreidingen, zelf niet nodig zal hebben. Shell werd bij de transactie op commercieel gebied geadviseerd door DTZ Zadelhoff in combinatie met Fakton en op juridisch gebied door De Brauw Blackstone Westbroek. Havenschap Moerdijk werd geadviseerd door Ecorys. EZ draagt in ,5 miljoen aan herstructurering bedrijventerreinen bij. In 2008 heeft het Ministerie van Economische Zaken via de zogenoemde Topperregeling 17,5 miljoen euro bijgedragen aan het herstructureren van zeven Topprojecten bedrijventerreinen. Dat heeft minister Maria van der Hoeven bekendgemaakt. Topprojecten bedrijventerreinen zijn bedrijventerreinen van nationaal belang. In totaal heeft het ministerie van Economische Zaken sinds 2004 een kleine 100 miljoen aan het herstructureren van Topprojecten bijgedragen. Met deze financiële inspanning zorgt Economische Zaken er mede voor dat bestaande bedrijventerreinen voor de toekomst behouden blijven. Dat levert een positieve bijdrage aan het economische vestigingsklimaat en indirect aan de daarmee verbonden werkgelegenheid - en aan het efficiënt gebruik van schaarse ruimte in ons land. De volgende Topprojecten hebben in 2008 een financiële bijdrage ontvangen: Rotterdam Stadshavens bijdrage EZ: 5,1 miljoen Roosendaal Majoppeveld bijdrage EZ: 1,3 miljoen Venlo Trade Port West bijdrage EZ: 2,5 miljoen Delfzijl Oosterhorn bijdrage EZ: 1,3 miljoen Maastricht Beatrixhaven bijdrage EZ: 2,5 miljoen Den Bosch Rietvelden bijdrage EZ: 2,5 miljoen Beverwijk De Pijp bijdrage EZ: 2,3 miljoen

13