Kijk op Sterven. Cilia Linssen, trainer/coach ICISZ

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kijk op Sterven. Cilia Linssen, trainer/coach ICISZ"

Transcriptie

1 Kijk op Sterven Cilia Linssen, trainer/coach ICISZ

2 Doel van Vandaag Hoe kom je in contact over sterven de naderende dood Wat zijn de verschillende manieren waarop mensen omgaan met de dood Hoe kun je daar als zorgverlener op aansluiten

3 Vandaag Kennismaken met de sterfstijlen Hoe ben je zelf en wat zegt dat over wat jij verwacht dat anderen nodig zullen hebben Tips voor omgaan met de verschillende stijlen

4 Lastige types Bespreek eens met je buurman/buurvrouw Bedenk eens iemand (patiënt of naaste) met wie jij het lastig vindt om in gesprek te komen over de dood, doodgaan, de palliatieve fase etc. Wie is het, en wat vind je er lastig aan Liefst werkgerelateerd

5 STerven op Eigen Manier -STEM Hoe zijn mensen tijdens hun leven bezig met de dood Stichting STEM onderscheidde vijf stijlen Hoe zijn je eigen voorkeuren en je stijl van invloed op je verwachtingen ten aanzien van wat de patiënt wil?

6 Kennismaken met de stijlen korte filmpjes Tijdens het bekijken van de filmpjes Noteer: Welke uitspraken spreken je aan Welke staan je tegen

7 Discussie in duo s Bespreek wat je opgeschreven hebt In welke stijl herken je jezelf het meest? Welk type vind je het lastigst en waarom?

8 Segmentatie STerven op je Eigen Manier Bezig zijn met en praten over de dood -- Angst Vertrouwenden Gelovigen Leven na na de de dood Socialen Bang voor de dood Rationelen Verdringing van de dood Proactieven Autonomen Leven met de dood Onbevangenen Leven zonder de dood Traditioneel Modern Postmodern Waardenoriëntatie

9 Onderwerp komt niet voorbij. Volslagen onbelangrijk. Zet het van me af. Positief denken. We hebben het toch goed. Geen groot onderwerp. Je kan er zelf nog zo veel tegen doen. Test op website Heb alles al geregeld. Wil vooral gelijkwaardigheid en niets overlaten aan anderen. Het is er gewoon. Alles heeft zijn cyclus. We zijn daarin met elkaar verbonden.

10 Onbevangenen Leven ZONDER de dood Willen LEVEN Niet bang voor de dood

11 Hoe zijn onbevangenen als patiënt? recalcitrant, zoekend naar grenzen praktische idealist, bagatelliserend onrustig, eigenzinnig, ongevoelig voor autoriteit vrienden zijn belangrijk En als zorgverlener?

12 Tips, hoe ga je om met de onbevangene Feitelijke informatie; kort en concreet. Niet te ver vooruit kijken. Zij komen op hun eigen moment met vragen. Check eerst de behoefte om over emoties te praten. Accepteer als deze weinig besproken worden. Realiseer de behoefte aan bagatelliseren. Plan vervolggesprekken; niet kwijt raken; lage drempel

13 Socialen BANG voor de dood Willen warmte en troost klassieke zorg

14 Hoe zijn socialen als patiënt? vasthoudend aan het leven, heeft behoefte aan troost en hulp weinig preventief, er wordt pas gehandeld als er echt pijn is is geneigd advies van de dokter niet snel op te volgen, is niet autoriteitsgevoelig, maar niet geneigd tot eigen initiatief moeite met praten over angsten en dromen met familie en vrienden En hoe zijn socialen als zorgverlener?

15 Tips voor omgaan met socialen Gefaseerd informatie verstrekken. In kleine stapjes. Informatie herhalen en checken. Plan vervolgafspraken. Duidelijk, expliciet zijn over de toekomst. Benoem de emoties en geef veel ruimte voor ondersteuning. Betrek familie Besluiten worden genomen op basis van ervaringen bij anderen.

16 Rationelen VERDRINGEN van de dood Willen zekerheid, feiten om zich aan vast te houden Willen niet over de dood praten

17 Hoe zijn rationelen als patiënt? Gevoelig voor autoriteit Leunend op professionele kennis Zoeken naar zekerheden (sec. opinion) En hoe zijn rationelen als zorgverlener?

18 Tips voor omgaan met de rationele Heldere feitelijke informatie. Onderbouwen met argumenten. Praktisch en concreet, voors en tegens benoemen. Ze willen de mogelijkheden weten, maar niet zelf moeten kiezen. Besluit wordt genomen op basis van feiten en verstand Gevoelens en feiten scheiden; apart gespreksonderwerp. Ondersteunen in hun teleurstelling dat het leven niet maakbaar is. Vervolgafspraken plannen

19 Proactieven Leven MET de dood Willen duidelijkheid, openheid Willen regie Makkelijk om mee te praten over de dood

20 Hoe zijn proactieven als patiënt? mondig, veeleisend (zorgverleners zijn geen autoriteiten maar partners) goed geïnformeerd, zelfredzaam en eigengereid, bewust, men wil verantwoord leven en maakt continue afwegingen afkerig van zinloos medisch handelen, ondersteund door vrienden en familie En hoe zijn proactieven als zorgverlener?

21 Tips voor omgaan met proactieven Alle mogelijke opties aanbieden. Heldere informatie op een rij, zodat zij zelf keuzes kunnen maken. Verwijs naar meer informatie. Begeleiden in doorlopen van het proces; regie in eigen hand geven

22 Vertrouwenden Leven NA de dood Willen dat dingen zijn zoals ze zijn Niet bang voor de dood, maar erover praten is ook niet echt nodig

23 Hoe zijn vertrouwenden als patiënt? gevoelig voor autoriteit niet veeleisend, tevreden met standaardaanbod, volgzaam, berustend er is een voorkeur voor mantelzorg; comfortabele basics volstaan, men hecht aan rust, reinheid, regelmaat En hoe zijn vertrouwenden als zorgverlener?

24 Tips voor omgaan met vertrouwenden Beperkte informatie in hapklare brokken. Niet teveel alternatieven; ze willen niet teveel moeten kiezen Eerlijke indicatie over toekomst, zodat rituelen ingang gezet kunnen worden Geestelijke verzorger betrekken. Spirituele zaken bewust aankaarten. Geef aandacht voor de rol van het geloof Nadrukkelijk uitnodigen tot bespreken van vragen en twijfels

25 Moraal van het Verhaal Ken je eigen voorkeuren (zorgverleners VAAK proactief) Wees je ervan bewust dat de behoefte van de ander heel anders kan zijn Onderzoek op welke manier ze er over willen praten Er zijn veel verschillende manieren om het goed te doen

26 Trainings DVD Filmpjes van segmenten Hoe gaan deze groepen om met de laatste levensfase? Wat is belangrijk in hun leven? Wat zijn wensen? Hoe is iedere groep als patiënt? Wat is belangrijk in de communicatie? Welke rol kan de verpleegkundige spelen en de arts Met leermodule voor opleiding/intervisie etc

Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven

Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven Gent 25 april 2013 Opzet Opstarten Toelichting op STEM Introductie in leefstijlen bij sterven + casuïstiekbespreking Verschillen in omgaan met verdriet Afsluiting

Nadere informatie

NetwerkPalliatiefZorg Eemland Stervenop je eigenmanier

NetwerkPalliatiefZorg Eemland Stervenop je eigenmanier NetwerkPalliatiefZorg Eemland Stervenop je eigenmanier Woensdag 14 maart 2012 Bert Buizert Opzet Heel even voorstellen + toelichting op STEM Introductie in sterfstijlen Cases Afsluiting Onderzoekonder1600

Nadere informatie

Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. Helmond 17 november 2016

Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. Helmond 17 november 2016 Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. Helmond 17 november 2016 Opzet Korte introductie STEM Wat vind ik (on)belangrijk Leefstijlen bij het naderende einde Casuïstiek Interventies rond lijden

Nadere informatie

Lichtenvoorde 1 juni 2015

Lichtenvoorde 1 juni 2015 Leven is ook doodgaan. Denk erover, praat erover. Lichtenvoorde 1 juni 2015 Opzet Opstarten Toelichting op STEM Introductie in leefstijlen bij sterven + casuïstiek-bespreking Oefenen Huiswerk Afsluiting

Nadere informatie

Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. Helmond 8 juni 2017

Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. Helmond 8 juni 2017 Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. Helmond 8 juni 2017 Opzet Korte introductie STEM Wat vind ik (on)belangrijk Leefstijlen bij het naderende einde Casuïstiek Interventies rond lijden Afsluiten

Nadere informatie

Sterfstijlen en levensverhalen

Sterfstijlen en levensverhalen Studiedag PALLIATIEVE ZORG 23 maart 2018 Sterfstijlen en levensverhalen Sterfstijlentest : een waardevol instrument voor de verpleegkundige om de quality-of-life van de bewoner in het WZC te verbeteren?

Nadere informatie

Vijf visies op sterven

Vijf visies op sterven Bekendheid met visie patiënt op doodgaan belangrijk Vijf visies op sterven E.C.M.M. Donkers, arts M&G, directeur Transmuraal Netwerk Midden-Holland E.A.P.M. Thewessen, arts, raad van bestuur De Riethorst

Nadere informatie

Leven is ook doodgaan. Denk erover, praat erover. 7 april 2018

Leven is ook doodgaan. Denk erover, praat erover. 7 april 2018 Leven is ook doodgaan. Denk erover, praat erover. 7 april 2018 Aantal sterfgevallen in Nederland 250000 200000 150000 100000 50000 0 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 Suprise question (of hoe zorg

Nadere informatie

Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries

Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries Saskia Danen Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries Laatste levensfase Patiënten met dementie bevinden zich allen in een chronisch progressief proces. Palliatieve zorg bij dementie Laatste

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. (Potentiële) belangenverstrengeling

Disclosure belangen spreker. (Potentiële) belangenverstrengeling Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Honorarium of andere (financiële) vergoeding Zie hieronder Directeur Stichting

Nadere informatie

Daan van der Stelt op piano. Riet de Koning Waar vind ik jou. uit Reis naar Niemandsland

Daan van der Stelt op piano. Riet de Koning Waar vind ik jou. uit Reis naar Niemandsland Daan van der Stelt op piano Riet de Koning Waar vind ik jou uit Reis naar Niemandsland Welkom symposium Afscheid 14 januari 2016 dagvoorzitter: Adrie de Laat Programma: 13.00 uur Opening 13.10 13.55 uur

Nadere informatie

Handreiking slechtnieuwsgesprek

Handreiking slechtnieuwsgesprek Handreiking slechtnieuwsgesprek Op weg naar een open dialoog over de laatste levensfase de organisatie en de communicatie Stichting STEM Dood gaan we allemaal. Zoveel is zeker. Sommige mensen weten dat

Nadere informatie

Een open dialoog.. Goede zorg rond het levenseinde Eindhoven. 5 juli 2016

Een open dialoog.. Goede zorg rond het levenseinde Eindhoven. 5 juli 2016 Een open dialoog.. Goede zorg rond het levenseinde Eindhoven 5 juli 2016 Opzet Opstarten Oefening rond spreken over het levenseinde Kort overzicht STEM bij welk type patiënt is de kans op het onbesproken

Nadere informatie

Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. ANGST. Hilversum, 13 september 2018

Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. ANGST. Hilversum, 13 september 2018 Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. ANGST Hilversum, 13 september 2018 Aantal sterfgevallen in Nederland 250000 200000 150000 100000 50000 0 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 Wat vindt

Nadere informatie

Samen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners

Samen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners Samen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners Introductie Nadenken en met anderen spreken over als je niet meer beter kunt worden is niet makkelijk. Over je levenseinde spreken kan

Nadere informatie

Uw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase

Uw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase Uw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven en wat uw wensen zijn ten aanzien van uw leven in

Nadere informatie

Home. Voorbeelden van zorgen over het levenseinde

Home. Voorbeelden van zorgen over het levenseinde Home Coaching bij vragen rondom de laatste levensfase en de dood Ieder leven is eindig. Toch kan praten over het levenseinde lastig zijn. Soms zelfs extra lastig met mensen die u het meest nabij zijn,

Nadere informatie

Ongeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen

Ongeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3

Nadere informatie

Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders

Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders Eerst de relatie, dan de communicatie In de communicatie tussen personen Inhoudsaspect Feiten Gebeurtenissen Resultaten Adviezen Relatieaspect Wat speelt tussen

Nadere informatie

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het?

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het? Ultieme huisartsenzorg? Iedere tijd heeft zijn handvatten NHG, 23 Mei 2013 Prof dr Carlo Leget, Universiteit voor Humanistiek www.zorgethiek.nu Palliatieve zorg Hoe noemen we het? Palliatieve zorg is een

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Heeft u het er wel eens over?

Heeft u het er wel eens over? Heeft u het er wel eens over? Met wie? Waarom? Moeilijk? Mensen zijn verschillend Sommigen vinden het niet moeilijk en willen alles regelen. Anderen hebben er wel moeite mee en hebben het er liever niet

Nadere informatie

Gesprekshandleiding samen beslissen voor chronische zieken

Gesprekshandleiding samen beslissen voor chronische zieken Gesprekshandleiding samen beslissen voor chronische zieken De meeste cliënten willen meebeslissen over de zorg en de behandeling die zij ontvangen. Wilt u Wilt u samen beslissen? dat ook? Deze gesprekshandleiding

Nadere informatie

Gesprekshandleiding Samen beslissen voor patiënten

Gesprekshandleiding Samen beslissen voor patiënten Gesprekshandleiding Samen beslissen voor patiënten De meeste patiënten willen meebeslissen over de zorg en behandeling die zij ontvangen. Dit blijkt uit de meldactie van de NPCF in 2013. Maar in de praktijk

Nadere informatie

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Gefaseerde Tijdigheid

Gefaseerde Tijdigheid Gefaseerde Tijdigheid Marc Eyck, huisarts Gezondheidscentrum Neerbeek Consulent Palliatieve Zorg Hoofd Beleid NHG Belangenverstrengeling Geen Op tijd en proactief bespreken keuzes laatste levensfase Deze

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Geloof en (on-)rust in de palliatieve fase

Geloof en (on-)rust in de palliatieve fase Geloof en (on-)rust in de palliatieve fase Lezing door Etje Verhagen, psycholoog en geestelijk verzorger, 8-10-2014, minisymposium palliatieve zorg Netwerk regio IJssel Vecht Hoort bij een PowerPointpresentatie

Nadere informatie

Workshop Gesprek in de laatste levensfase

Workshop Gesprek in de laatste levensfase Workshop Gesprek in de laatste levensfase Gesprekken in de laatste levensfase Als ik doodga hoop ik dat je erbij bent dat ik je aankijk dat je mij aankijkt dat ik je hand nog voelen kan. Dan zal ik rustig

Nadere informatie

UITGANGSPUNTEN. Perspectief van patiënten/cliënten en naasten op palliatieve zorg UITGANGSPUNTEN

UITGANGSPUNTEN. Perspectief van patiënten/cliënten en naasten op palliatieve zorg UITGANGSPUNTEN Perspectief van patiënten/cliënten en naasten op Marieke Groot Expertisecentrum Palliatieve Zorg Helen Dowling Instituut Het perspectief door de ogen van een onderzoeker (en verpleegkundige) voorjaar 2014

Nadere informatie

WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG. door Nelly Troost

WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG. door Nelly Troost WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG door Nelly Troost GEGEVENS UIT DE CASUS Systeem dhr. Jansen 74 jaar MW. JANSEN 75 jaar Medisch/Zorgverlening

Nadere informatie

De reis van de mantelzorger. Branddoctors 2017 Vertrouwelijk Niets uit dit document mag worden gepubliceerd zonder toestemming vooraf

De reis van de mantelzorger. Branddoctors 2017 Vertrouwelijk Niets uit dit document mag worden gepubliceerd zonder toestemming vooraf De reis van de mantelzorger 09/03/17 1 Natuurlijk zorg ik graag voor jou Leun gerust op mij Al ga ik soms een beetje maar aan mijzelf voorbij Ik weet beter, dan wie dan ook, wat jij precies bedoelt Het

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Gespreksvragen bij Podcastserie

Gespreksvragen bij Podcastserie 1.1.1 Inhoud 1 Podcast: Mieke en Claudia over Tinie... 2 2 Podcast: Afscheid... 4 3 Podcast: Dieren... 4 4 Podcast: Gedicht van Marinus van den Berg... 5 5 Podcast: Harpmuziek... 5 6 Podcast: Koning...

Nadere informatie

Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen

Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen Uw specialist heeft u verteld dat u ongeneeslijk ziek bent. Niet meer kunnen genezen is een bericht met ingrijpende gevolgen en het valt niet mee om hier

Nadere informatie

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de

Nadere informatie

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte Over deze toolkit Welkom in het huis van persoonsgerichte zorg! Zoals je ziet is het huis nog in

Nadere informatie

Masterclass Ik doe wat ik geloof

Masterclass Ik doe wat ik geloof Waarom doe ik wat ik doe Als mensen zijn we veel meer verantwoordelijk voor onze gevoelens en gedragingen dan we geneigd zijn te aanvaarden. Gevoel en gedrag worden in belangrijke mate bepaald door onze

Nadere informatie

Kiesgerustin de laatstelevensfase

Kiesgerustin de laatstelevensfase Kiesgerustin de laatstelevensfase CLAUDIA SCHRODER EN MARLIJN CASPERS LEVENMETKANKER 19 FEBRUARI 2016 Disclosurebelangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Als genezing niet meer mogelijk is

Als genezing niet meer mogelijk is Algemeen Als genezing niet meer mogelijk is www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG043 / Als genezing niet meer mogelijk is / 06-10-2015 2 Als

Nadere informatie

Tijdig spreken over het levenseinde

Tijdig spreken over het levenseinde Tijdig spreken over het levenseinde foto (c) Ben Biondina voor DNA-beeldbank op www.laatzeelandzien.nl Cliëntenbrochure van Goedleven foto (c) Jan Kooren voor DNA-beeldbank op www.laatzeelandzien.nl 1.

Nadere informatie

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - - Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert

Nadere informatie

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding Overzicht Inge Glazemakers Onze hoop en verwachtingen Opvoeden bij kinderen met metabole aandoening: een extra uitdaging Gedrag van kinderen: wat opvoeden soms moeilijk maakt Wat is positief opvoeden?

Nadere informatie

CONCEPT. Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen. Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg. Definitief, juni 2017

CONCEPT. Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen. Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg. Definitief, juni 2017 CONCEPT Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg 2018 Definitief, juni 2017 Scholing Palliatieve zorg voor verpleegkundigen 2018 Duur van

Nadere informatie

Kwaliteitsrapport 2018 voor cliënten

Kwaliteitsrapport 2018 voor cliënten Kwaliteitsrapport 2018 voor cliënten 1 Wat is een kwaliteitsrapport? Philadelphia is er voor jou. We willen dat je het beste uit jezelf haalt. Daar doen we alles aan. We willen graag weten: doen we dit

Nadere informatie

Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING

Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING 12 april 2014 Waarom is ZELFSTURING ineens zo MODERN? Wat is het belang van het ZELF? WHO noemt 2 belangrijke aspecten

Nadere informatie

Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners. Cilia Linssen, ICISZ

Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners. Cilia Linssen, ICISZ Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners Cilia Linssen, ICISZ Meneer van Dam heeft het koud Workshop Reflectie op ervaring als naaste Patronen rond naasten van de palliatieve

Nadere informatie

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding

Nadere informatie

goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen

goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen IKNL, lid van coöperatie Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen Informatie voor mensen met hartfalen die palliatieve zorg krijgen of daar binnenkort voor in aanmerking

Nadere informatie

Dienst Geestelijke Verzorging

Dienst Geestelijke Verzorging Dienst Geestelijke Verzorging Wat een geestelijk verzorger voor u kan doen Dienst Geestelijke Verzorging 1. Inleiding 3 2. Wat kan een geestelijk verzorger voor u doen? 3 3. Hoe maak ik een afspraak? 5

Nadere informatie

1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. -----

1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. ----- Test: Je persoonlijke afweerprofiel Met de volgende test kun je bepalen welk afweermechanisme je het meest gebruikt. Iedereen gebruikt alle afweervormen, maar er bestaan verschillen in de frequentie waarmee

Nadere informatie

28/11/2010. Belgische kankerregistratie nieuwe diagnoses. Vera Callebaut Psychologe/psychotherapeute UZA. 156 per dag.

28/11/2010. Belgische kankerregistratie nieuwe diagnoses. Vera Callebaut Psychologe/psychotherapeute UZA. 156 per dag. Belgische kankerregistratie 2005 Vera Callebaut Psychologe/psychotherapeute UZA 57.185 nieuwe diagnoses 156 per dag Slecht nieuws bij diagnose recidief progressie behandeling heeft geen effect meer behandeling

Nadere informatie

leven met een chronische ziekte

leven met een chronische ziekte leven met een chronische ziekte Een ont-moet spel, voor jezelf en anderen. Als we een chronische ziekte hebben, is er vooral aandacht voor de bestrijding van symptomen. Wat de ziekte met ons zelfbeeld

Nadere informatie

Wanneer genezing niet meer mogelijk is. Palliatieve zorg en consultatie

Wanneer genezing niet meer mogelijk is. Palliatieve zorg en consultatie Wanneer genezing niet meer mogelijk is Palliatieve zorg en consultatie Even voorstellen Stichting Sint Annaklooster is een brede zorginstelling in Eindhoven en Helmond. Met een op maat gesneden aanbod

Nadere informatie

Netwerknieuws juni Netwerknieuws. In deze Netwerknieuwsbrief. Weet je...

Netwerknieuws juni Netwerknieuws. In deze Netwerknieuwsbrief. Weet je... juni 2013 In deze brief - 'De vijf sterfstijlen - Bert Buizert - Voorstelling Beeldboek Nu en straks - Aankondiging : 10 de Vlaams Congres Palliatieve Zorg 'Bezorgd om breekbaarheid' - Forfaitaire tegemoetkoming

Nadere informatie

Dag van de integriteit

Dag van de integriteit Dag van de integriteit Ken jezelf! Van niets te veel De twee opschriften op de tempel bij het Orakel van Delphi (500 jr v. Chr), waar mensen heen gingen voor advies bij keuzes in hun leven. Lezing voor

Nadere informatie

Wensen voor mijn leven in de laatste fase

Wensen voor mijn leven in de laatste fase Wensen voor mijn leven in de laatste fase Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven. Wat zijn uw wensen ten aanzien van uw leven in de laatste fase.

Nadere informatie

Voorlichtingsgesprek

Voorlichtingsgesprek Voorlichtingsgesprek over de behandeling van kanker Binnenkort heeft u een voorlichtingsgesprek met de oncologie verpleegkundige over uw behandeling. Deze folder geeft u een overzicht van hoe dit gesprek

Nadere informatie

Rapportage. Vertrouwelijk. De volgende tests zijn afgenomen: Persoonsgegevens Aanvullende persoonsgegevens. D. Emo. Naam.

Rapportage. Vertrouwelijk. De volgende tests zijn afgenomen: Persoonsgegevens Aanvullende persoonsgegevens. D. Emo. Naam. Rapportage De volgende tests zijn afgenomen: Test Persoonsgegevens Aanvullende persoonsgegevens Persoonlijkheidstest (MPT-BS) Status Voltooid Voltooid Voltooid Vertrouwelijk Naam Datum onderzoek Emailadres

Nadere informatie

Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten

Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten Intro Sta je wel eens stil bij al de innerlijke stemmen die je in je hoofd hoort? Vaak hoor je ze op een wat strenge, zeurderige of klagende toon. Ze zijn

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

PKN in contact met Nederland: kijk op het leven en kijk op geloven

PKN in contact met Nederland: kijk op het leven en kijk op geloven Protestantse Kerk Nederland / 27-8-2015 / P.1 PKN in contact met Nederland: kijk op het leven en kijk op geloven Presentatie 27 januari 2011 Peter Jobsen Protestantse Kerk Nederland / 27-8-2015 / P.2 Aanleiding

Nadere informatie

Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou

Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde/docent Wat is het? Probeer te verwoorden wat volgens jou palliatieve sedatie is PALLIATIEVE SEDATIE

Nadere informatie

Welkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT)

Welkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Welkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Even mezelf voorstellen Boeken - Jansen, G.: Denk wat je wilt, doe wat je droomt - Jansen, G.: Leef! - Jansen, G.: Laat los: ruimte

Nadere informatie

WANNEER VERTEL JE HET AAN JE KINDEREN? Als de beslissing om te gaan scheiden eenmaal genomen is, dan kun je dit het beste zo snel mogelijk aan de

WANNEER VERTEL JE HET AAN JE KINDEREN? Als de beslissing om te gaan scheiden eenmaal genomen is, dan kun je dit het beste zo snel mogelijk aan de OVER EN UIT OVER EN UIT Welkom bij de e-training Over en uit. In deze training leer je beter om te gaan met je scheiding. Je leert hoe je het beste het nieuws van de scheiding aan je kind kan vertellen,

Nadere informatie

OPGELUCHT STAAT NETJES

OPGELUCHT STAAT NETJES OPGELUCHT STAAT NETJES Krop de boel niet op, praat het van je af! Een dobbelspel voor wie durft... OPGELUCHT STAAT NETJES Je hart luchten is fijn: je voelt je minder alleen en samen kun je op een rijtje

Nadere informatie

Voltooid leven: het leven in eigen hand? Drachten, 13 november 2018

Voltooid leven: het leven in eigen hand? Drachten, 13 november 2018 Voltooid leven: het leven in eigen hand? Drachten, 13 november 2018 Welke gedachten en associaties roept voltooid leven bij u op? 1. Wanneer denkt u dat u over uw eigen leven zou zeggen het is voltooid?

Nadere informatie

De weg van wij naar IK

De weg van wij naar IK De weg van wij naar IK Baby/Kind de richting is ik, bij ik is te halen ik maak een wij, ik maak me (te lang) afhankelijk van de ander, van jij Ik ben afhankelijk als baby, kind. Als ik dit in mijn volwassen

Nadere informatie

Psycho-oncologisch therapeut

Psycho-oncologisch therapeut Psycho-oncologisch therapeut Neem een leeg blad A4 Teken jouw eigen innerlijk huis Wat is het eerste dat jij laat zien, wat het laatste, wat niet? Wat kenmerkt jouw kamer, keuken, zolder, garage, etc Wat

Nadere informatie

Weet wat je kan. Jezelf leren kennen

Weet wat je kan. Jezelf leren kennen Weet wat je kan Jezelf leren kennen Het stempel LVB Hoofdstuk 2 legt uit wat LVB is. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Het stempel LVB. blz 2 Het stempel LVB. blz 3 Wat is LVB? blz 4 Moeite in het

Nadere informatie

Wat als werken aan demotivatie plaats maakt voor het bloeien van talenten?! Michelle Emmen 20 september 2018

Wat als werken aan demotivatie plaats maakt voor het bloeien van talenten?! Michelle Emmen 20 september 2018 Wat als werken aan demotivatie plaats maakt voor het bloeien van talenten?! Michelle Emmen 20 september 2018 Programma Opwarmer Talenten delen & met welke vraag kom jij hier? Stellingenspel Wel of niet

Nadere informatie

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een

Nadere informatie

OMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN

OMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN OMGAAN MET KINDERANGSTEN Brainstorm: Angsten bij kinderen An Coetsiers Kinderpsycholoog/gedragstherapeut www.depraatdoos.be Hannah, 3 jaar Anouk, 10 jaar BANG ZIJN IS OK! WAT IS ANGST? Is een normaal verschijnsel

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij

Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort 1 THEMA 1. Weet wat je ziet Alles wat je ziet in de media is door iemand met bepaalde bedoeling gemaakt. Deze producent wordt door allerlei dingen

Nadere informatie

Second Opinion. Wat is een second opinion? Waarover kunt u een second opinion vragen? Over de diagnose. Vóór de behandeling

Second Opinion. Wat is een second opinion? Waarover kunt u een second opinion vragen? Over de diagnose. Vóór de behandeling Second Opinion Second opinion betekent tweede mening. Een andere deskundige geeft zijn mening over uw diagnose of behandeling. Dit is een stap die u wellicht niet zomaar neemt. Toch kan het veel mensen

Nadere informatie

Gratis online Zelf-liefde test! www.lifestyling.me

Gratis online Zelf-liefde test! www.lifestyling.me Gratis online Zelf-liefde test! www.lifestyling.me De Zelf-liefde test bestaat uit een tiental vragen op een aantal belangrijke thema s in je leven: Zelfbeeld Relaties Werk Het leven Print de Zelf-liefde

Nadere informatie

ervaren dat je niet de enige bent voor elkaar WoonZorgcentra Haaglanden ZIN IN MANTELZORG GESPREKSGROEP VOOR MANTELZORGERS WERKMATERIAAL

ervaren dat je niet de enige bent voor elkaar WoonZorgcentra Haaglanden ZIN IN MANTELZORG GESPREKSGROEP VOOR MANTELZORGERS WERKMATERIAAL ervaren dat je niet de enige bent voor elkaar WZH WoonZorgcentra Haaglanden ZIN IN MANTELZORG GESPREKSGROEP VOOR MANTELZORGERS WERKMATERIAAL INLEIDING DE GESPREKSGROEP Zin in mantelzorg geeft mantelzorgers

Nadere informatie

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding

Nadere informatie

Werkboek bij e-book Hoe wordt je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens? Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens

Werkboek bij e-book Hoe wordt je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens? Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens Werkboek bij het e-book Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens (om te printen en in te vullen!) Tip: het bestand is opgemaakt in A5 (stel je printer in op twee pagina s per vel!).

Nadere informatie

Vanjezelfhouden.nl 1

Vanjezelfhouden.nl 1 1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag

Nadere informatie

Hoe de regie (terug) te geven aan de patiënt in de laatste fase van het leven

Hoe de regie (terug) te geven aan de patiënt in de laatste fase van het leven Hoe de regie (terug) te geven aan de patiënt in de laatste fase van het leven Anja Guldemond-de Jong Verpleegkundig specialist MANP HaaglandenMC+Palliatieteam Disclosure Belangen Spreker Geen (potentiële)

Nadere informatie

Communiceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson

Communiceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson OPDRACHTFORMULIER Communiceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met

Nadere informatie

Mijn kind heeft een LVB

Mijn kind heeft een LVB Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar

Nadere informatie

! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen!

! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen! Inleiding Vrijwilligerscentrale Haarlem e.o. ziet al een aantal jaren de aanloop van kwetsbare burgers toenemen. Uit onderzoek van Movisie blijkt dat kwetsbare burgers onvoldoende op het netvlies te staan

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

Wat wordt onder nazorg verstaan?

Wat wordt onder nazorg verstaan? Wat wordt onder nazorg verstaan? Jaarbijeenkomst NPZR&o 2016 Rouw en nazorg Rotterdam, 4 februari 2016 Rouw en Nazorg Nazorg bij palliatieve zorg kan beter Rouw (in onze samenleving) Rouwmodellen Tips

Nadere informatie

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders Scheiden doe je samen Ieder kind reageert anders Scheiden. Ook al is het misschien beter voor iedereen, het blijft een ingrijpende gebeurtenis. Vooral voor kinderen. Het gezin dat al die tijd zo vanzelfsprekend

Nadere informatie

10 TIPS & TRUCS OM THERAPIETROUW TE BEVORDEREN

10 TIPS & TRUCS OM THERAPIETROUW TE BEVORDEREN 10 TIPS & TRUCS OM THERAPIETROUW TE BEVORDEREN 1. Maak therapietrouw tot vast onderwerp bij ieder consult. > Vraag naar medicatie of dieet. 2. Verwijs naar eerdere gesprekken en vraag na wat de gemaakte

Nadere informatie

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN?

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? CONCRETE ZORGPLANNING WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? 1 ZORGZAME ZORG OP MEERDERE DOMEINEN OMTRENT MEDISCHE ZORGEN 3 OMTRENT HET BLIJVEN WONEN ALS JE EEN DAGJE OUDER WORDT DE KINDEREN NIET KORTBIJ WONEN

Nadere informatie

Werkboek. Grip op Agressie - Module 7. Terugvalpreventie

Werkboek. Grip op Agressie - Module 7. Terugvalpreventie Werkboek Grip op Agressie - Module 7 Terugvalpreventie Inhoudsopgave Bijeenkomst 1 t/m 15. Werken aan jouw situaties... 3 Colofon 2018 Trajectum. Grip op Agressie, een integraal behandelprogramma voor

Nadere informatie

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting

Nadere informatie

Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum

Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum Psychosociale begeleiding in het Centrum Inleiding Als u te horen krijgt dat u kanker heeft of een hematologische ziekte, kan er veel veranderen in uw leven en dat van uw naasten. Niet alleen lichamelijk,

Nadere informatie

Klantgericht omgaan met klachten. Agenda. Wat is klantgerichtheid. Wat is een klacht precies. Waaraan hebben klagers nood

Klantgericht omgaan met klachten. Agenda. Wat is klantgerichtheid. Wat is een klacht precies. Waaraan hebben klagers nood Klantgericht omgaan met klachten Stefaan Maes 0495 288803 stefaan.maes@thehouseofchange.be 1 2 2 Agenda Wat is klantgerichtheid Wat is een klacht precies Waaraan hebben klagers nood Welke stijlen zetten

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Deel 12/12. Ontdek die ene aanpak waarmee je al je problemen oplost

Deel 12/12. Ontdek die ene aanpak waarmee je al je problemen oplost Beantwoord eerst de volgende vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen n.a.v. het vorige deel en de oefeningen die je hebt gedaan? 2. Wat heb je er in de praktijk mee gedaan? 3. Wat was het effect op

Nadere informatie

Assertiviteit Ik weet wat ik wil Ik kom voor mezelf op Ik geef mijn grens aan

Assertiviteit Ik weet wat ik wil Ik kom voor mezelf op Ik geef mijn grens aan Assertiviteit Ik weet wat ik wil Ik kom voor mezelf op Ik geef mijn grens aan Ik zeg wat ik bedoel Ik bescherm mezelf Ik durf nee te zeggen Ik spreek met respect Bedachtzaamheid Ik neem de tijd om na te

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie