NetwerkPalliatiefZorg Eemland Stervenop je eigenmanier

Transcriptie

1 NetwerkPalliatiefZorg Eemland Stervenop je eigenmanier Woensdag 14 maart 2012 Bert Buizert

2 Opzet Heel even voorstellen + toelichting op STEM Introductie in sterfstijlen Cases Afsluiting

3 Onderzoekonder1600 mensen Wat vindt men belangrijk Watis opvallendwanneerwe kijkennaarde resultaten

4 Watvindtmen belangrijk familie / vrienden 61 % geen pijn hebben 57 % mijn waardigheid behouden 41 % mogelijkheid om zelf te beslissen wanneer mijn leven eindigt 38 % goede verzorging 34 % afscheid nemen 32 % volledig bij bewustzijn zijn 30 % medische zorg 27 % in mijn eigen woning blijven wonen 26 % genieten 26 %

5 Opvallendeaspecten Taboe: Pratenen denkenover de dood Sociaal sterven Regie in de laatste levensfase

6 Onderzoek onder 1600 mensen + - Traditioneel Modern Nieuwe tijd Bezig zijn met en praten over de dood Levenswijze

7 Sterfstijl: vertrouwenden(12%) Bezig zijn met en praten over de dood + - vertrouwenden Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

8 Sterfstijl: vertrouwenden(12%) levennade dood Voor mensen in deze groep is de dood al een deel van het leven. Ze zijn minder bang en hebben al een bepaald beeld van de laatste levensfase. Ze zijn sterk gericht op het gezin, gehecht aan regels, plichtsgetrouwheid en zorgzaam. Niet erg op zichzelf gericht. Als patiënt: gevoelig voor autoriteit, niet veeleisend, tevreden met het standaardaanbod, volgzaam, R-R-R Ondersteunend: informatie in hapklare brokken, niet teveel alternatieven, aandacht voor de spiritualiteit, uitnodigend zijn.

9 Vertrouwenden Regie behoefte: laag Sociaal sterven: helder Taboe: geen taboe

10 Sterfstijl: rationelen(15%) Bezig zijn met en praten over de dood + - vertrouwenden rationelen Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

11 Sterfstijl: rationelen(15%) control over de dood Ze zoeken de balans tussen werken en genieten. Ziek zijn en dood passen niet goed in het levensbeeld bij deze groep mensen. Ze hebben moeite met het tonen van hun kwetsbaarheid. Ze erkennen dat ze het denken over de laatste levensfase uit de weg gaan. Als patiënt: gevoelig voor autoriteit, leunen op professionele kennis en ze zijn op zoek naar zekerheden. Ondersteunend: heldere feitelijke informatie, onderbouwd met argumenten, gescheiden van gevoelens

12 Rationelen Regie behoefte: hoog in het hier en nu Sociaal sterven: niet helder Taboe: behoorlijk groot taboe

13 Sterfstijl: socialen(33%) Bezig zijn met en praten over de dood + - vertrouwenden socialen rationelen Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

14 Sterfstijl: socialen(33%) bang voor de dood Zorgeloos aan de buitenkant, levend in gevestigde kaders, niet al te opvallend. Mensen maken minder eigen keuzes, maar sluiten zich graag aan bij wat gebruikelijk is in hun groep. Verwachten als het over de dood gaat, dat zaken te zijner tijd voor hen geregeld worden. Als patiënt: vasthoudend aan het leven, behoefte aan troost, verlichting, uitstellen tot het niet meer kan (medicatie), weinig initiatief, verhoogde kans op eenzaamheid Ondersteunend: kleine porties informatie, herhaal dat, benoem emoties.

15 Socialen Regie behoefte: Sociaal sterven: Taboe: laag redelijk helder, niet expliciet deels

16 Casus

17 Case 1 Sociale Hoe kom/blijf je in contact? Doorvragen wat ze zelf al aangeeft Heeftu datwelvaker Inhaken op de pijn Even bij gaan zitten Door haaraantegeven Afspraken maken Waaromdenktu... Pijnschouw/ pijnschaal

18 Case 1 Sociale Wat werkt er? Persoonlijk gemaakt doordat ze verwijst naar haar moeder Stuurtin het gebruikvan medicijnen(het is tochgekomniettedoen) Luchtige toon en grapjes maken Lichaamstaal: zezateréchthelemaal oogcontact rust Ze zucht als ze binnenkomt Ze gebruikt makkelijke woordjes: pilletje we zijn hier een ziekenhuis

19 Sterfstijl: pro-actieven(18%) Bezig zijn met en praten over de dood + - socialen vertrouwenden rationelen pro-actieven Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

20 Sterfstijl: pro-actieven(18%) levenmet de dood Mensen uit deze groep kenmerken zich door een kritische houding als het gaat om de zorg in hun laatste levensfase. Voor hen is de dood geen taboe, er wordt over nagedacht en gesproken om zo de regie ook in deze fase in de hand te houden. Als patiënt: wil alles weten, mondig, goed geïnformeerd, veeleisend, zelfredzaam afkerig van zinloos handelen Ondersteunend: inzicht geven in de alle opties, geef regie, geef kaders en verwijs naar andere informatie

21 Pro-actieven Regie behoefte: Sociaal sterven: Taboe: hoog helder geen taboe

22 Casus

23 Case 2 Pro actieve Hoe kom/blijf je in contact? Hoe denkje datvormtegeven? Verduidelijking Datis verrassend open zijn Hoe komje tot die beslissing Benoemen dat je je overvallen voelt Kent u de procedure Is ermet de arts gesproken Weetuwfamiliehiervan? Overdonderdbent Hoe kom/blijf je in contact? Zijnerzakenwaarje bang voor bent Dat is mogelijk: daar zijn onze protocollen voor Alternatieven uitdragen Wiewilt u erbijhebben Watverwachtu hierinvan mij

24 Case 2 Pro actieve Wat werkt er? In waardelaten, ietsomover natedenken Niet ontkennen, door herhaling vraag + je best doen: erkennen recht op deze vraag Laathaareigenkeusmaken, door mw regietegeven, vpk stelt zich kwetsbaarder op Begrijpen gaat voor begrepen worden vpk vraagtnaarhoe mw tot ditbesluitgekomenis Vpk geeftmw bedenktijd, door regiebijmw telaten

25 Sterfstijl: onbevangenen(22%) Bezig zijn met en praten over de dood + - pro-actieven socialen vertrouwenden rationelen onbevangenen Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

26 Sterfstijl: onbevangenen(22%) leven zonder de dood Voor deze gemiddeld jonge trendsetters is de dood niet direct een onderwerp. Zij houden van genieten en leven hun leven op een eigenzinnige manier. Als patiënt: dwarsig, grenzen zoekend, onrustig, veel vrienden willen zien, ongevoelig voor autoriteit, afstand van zorgverleners Ondersteunend: korte, concrete informatie, in het hier en nu zijn, check naar emoties (ipver al in te duiken), accepteer dat sommige dingen onbesproken (kunnen) blijven.

27 Onbevangenen Regie behoefte: Sociaal sterven: Taboe: hoog in het hier en nu geen beeld groot taboe

28 Casus

29 Case 3 Onbevangene Hoe kom/blijf je in contact? Tijd nemen, erbij zitten, betekenis vragen, open vragen stellen Vragen naar achtergrond van de arts Confronteren met wisseling in keus Vragennaarof alleshelderis + wathet mw oplevert Eigen mening geven, omdat vpk ook eigen autoriteit is, naast arts, zonder dat op te dringen

30 Wat werkt er? Case 3 Onbevangene

31 Voor vragen-opmerkingen Bert Buizert Telefoon Mail Website: Website:

32 SLOT

33

34 Reacties In het groenegedeelteis het allemaalwelte overzien In het rode gedeelte: Vechten(De beste behandeling afdwingen, de wereld afreizen, conflicten in relatie met naasten) Vluchten(Ontkennen, onttrekken/afkeren van voorgestelde behandelingen, alternatieve behandelingen) Bevriezen(inactiviteit, passiviteit)

35 Traumatischeervaring De grootstekansop (psychische) problemenontstaatwanneeriemand onverbondenheidervaarttijdensof kort eenzeerheftigeervaring.

36 Reflectie+ doorvragen Reflecteren in eigen woorden wat de patiënt heeft gezegd: U zegt: gevoel + feit +? Open (door)vragen Ordenen van de gedachten en gevoelens van de patiënt Wat is voor u het belangrijkste? Plan maken: wat kan u helpen?

37 Normaliseren Uw reactie is een begrijpelijke, normale reactie: Op deze abnormale situatie van de ziekte/ behandeling (situatie) Voor iemand zoals u (kenmerken van de persoon)

38 Valideren Benoem de krachtige kanten van de patiënt / naaste(n) in de strijd tegen de ziekte

39 Vooruit Ondersteun in het verwoorden van hoop en vrees in een wens naar naasten / het behandelteam

40 Enige dat helpen kan is nabijheid.en datis veelmeerietsvan zijn danvan doenof zeggen.

41 Observatie van jezelf en de ander feitelijke zaken gevoelszaken

42 Observatie van jezelf en de ander gevoelszaken feitelijke zaken

43 feitelijke zaken Observatie van jezelf en de ander gevoelszaken

44 Observatie van jezelf en de ander feitelijke zaken gevoelszaken

45 Voor vragen-opmerkingen Bert Buizert Telefoon Mail Website: Website:

46 SLOT