Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. ANGST. Hilversum, 13 september 2018

Transcriptie

1 Leven is ook doodgaan Denk erover, praat erover. ANGST Hilversum, 13 september 2018

2 Aantal sterfgevallen in Nederland

3 Wat vindt men belangrijk familie en/of vrienden 61 % geen pijn hebben, niet benauwd, geen vreselijke misselijkheid 57 % mijn waardigheid behouden 41 % mogelijkheid om zelf te beslissen wanneer mijn leven eindigt 38 % goede verzorging 34 % afscheid nemen 32 % volledig bij bewustzijn zijn 30 % medische zorg 27 % in mijn eigen woning blijven wonen 26 % genieten 26 %

4 Bezig zijn met en praten over de dood + - socialen pro-actieven vertrouwenden rationelen onbevangenen Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

5 Als je hier meer over wilt weten: Met de code tergooi2018 krijgt u 33% korting

6 Angst over Fysiek Sociaal Psychisch Existentieel

7 Angst over verbinding Verschillende copingstrategieën Onmachtgevoelens Totaal andere visies op levensvragen Verschillende behoefte aan informatie tussen patiënt en naasten zorgverlener Op internet zoeken Verlegenheid met vragen stellen Elkaar sparen / wederzijds beschermen Opofferen Concurrentie in zorg wie zorgt er het beste Plotselinge veranderingen in afhankelijkheid

8

9 Reacties In het groene gedeelte is het allemaal wel te overzien In het rode gedeelte: Vechten (de beste behandeling afdwingen, de wereld afreizen, conflicten in relatie met naasten) Vluchten (ontkennen, onttrekken/afkeren van voorgestelde behandelingen, alternatieve behandelingen) Bevriezen (inactiviteit, passiviteit) In het rode wordt de ratio ge-bypassed / uitgeschakeld door de emotie. Dit is héél belangrijk de ratio is níet beschikbaar!!!!!

10 Mensen die over de rooie zijn worden vaak vanuit hun binnenkant nog extra belast, bijvoorbeeld: Schaamte over het feit dat men over de rooie is Dat men overlast veroorzaakt voor de naasten, de zorgverleners, andere aanwezigen etc. Dat men de natuurlijke rol (bv. de sterke moeder of vader) die ze in het leven hadden niet meer kunnen invullen. En van daaruit de ervaren machteloosheid terwijl alles zo maakbaar is geweest. Het totaal niet kunnen omgaan met alle fijne hints en tips die mensen geven: nog ondankbaar ook

11 Da s best lastig voor zorgverleners die best wel oplossingen, handvatten, troost, andere zienswijzen, etc. in de aanbieding hebben...die ook vaak worden beloond wanneer ze die oplossingen, handvatten, troost, andere zienswijzen, etc. aanbieden...maar in de situatie waar mensen over de rooie moeten er eerst andere dingen gebeuren.

12 De schokbrekers van Christien de Jong Spiegelend luisteren Normaliseren Ondersteunen in het verwoorden van hoop en vrees?

13 Spiegelend luisteren Is feitelijk niets meer of minder dan het actief erkennen van de situatie waarin de ander zich bevindt. Hier gaan we het nét anders behandelen dan bij de schokbrekers

14 Spiegelend luisteren: Je vraagt niet je stelt Bv. een client vertelt een heel uitgebreid verhaal over het feit dat zijn kinderen niet op bezoek komen. etc. Ik hoor u zeggen dat uw kinderen niet komen, klopt dat? vs U staat er helemaal alleen voor.

15 Zielepijn van patiënten 'Waarom moet mij dit overkomen?' 'Kan ik nog beter worden?' 'Ik wil dit niet.' 'Ik wil dood!' 'Wilt u met mij bidden?' 'Kindje, we worden te oud.' 'Ik bel maar niet, ik wil niet lastig zijn, ze hebben het al zo druk.' 'Waarom moet ik zo oud worden? Ik bid elke avond dat ik de volgende ochtend niet meer wakker word.' 'Ik geloof, maar ik ben toch bang!' Kan het zijn dat God me straft dat ik dit moet meemaken?' 'Ik ken hier niemand. Ik voel me zo eenzaam.' 'Wie luistert er nou eens naar mij!' 'Heb ik het wel goed gedaan?' 'Mijn kinderen komen nooit!' 'Waarom hebben ze me hier opgesloten?' 'Vanbinnen voel ik me gewoon achtentwintig.' 'Waarom moet ik mijn kind overleven?' 'Dat je jezelf zo kunt verliezen.' 'Er zijn een paar goede zusters. De rest behandelt mij als een ding.' 'Wat doe ik hier tussen al deze mensen? Ik mankeer niets.' 'Ik hoor hier niet. Ik ben niet gek!' 'Ik bid dat ik nog een poosje mag blijven leven. Er zijn nog zoveel dingen die ik wil doen.'

16 Zielepijn van patiënten 'Waarom moet mij dit overkomen? Uw leven is oneerlijk 'Kan ik nog beter worden?' Ziek zijn is zwaar voor u 'Ik wil dit niet.' U voelt zich onmachtig 'Ik wil dood!' Nooit meer opstaan Nooit meer deze ellende 'Kindje, we worden te oud.' Lang leven is zwaar voor u. 'Waarom leef ik nog, ik ben anderen alleen maar tot last.' U bent liever weg U vindt dat u tot last bent 'Ik geloof, maar ik ben toch bang!' U gelooft én twijfelt. 'Ik ken hier niemand. Ik voel me zo eenzaam. Alleen op de wereld 'Komt het ooit nog goed tussen mij en mijn kind?' U verlangt er naar om het weer goed te hebben. 'Vanbinnen voel ik me gewoon achtentwintig.' Een jonge geest in een oud lijf. 'Waarom moet ik mijn kind overleven? Uw leven heeft u onmogelijke opgaven gegeven.

17 Spiegelend luisteren Geeft woorden aan wat zich aan de binnenkant van de ander zich afspeelt. Als je dat passend doet, weet de ander zich gehoord gezien Het wordt meestal ervaren als permissie om over de rooie te zijn voor de meeste mensen is dát troost: dat de shit er mag zijn (van jou)!!! Als je het niet passend doet, laat de ander over het algemeen weten hoe het wél zit.

18 Eentje oefenen Een stervende krabt van existentiële ellende het behang van de muur. Hoe kan je spiegelend luisteren dan invulling geven?

19 Ik zie dat u diep ellendig bent De muren komen op u af Tijd voor een nieuw behangetje U weet niet waar u het zoeken moet U bent ten einde raad Ik zie dat u erg over toeren bent Wat voelt u zich ellendig U heeft het moeilijk U bent radeloos Je hebt het zwaar U zet uw nagels er wel in U moet zich vreselijk ellendig voelen U heeft het heel erg zwaar Wat moetje nu, he Wat heb je een hoop woede Je wilt achter het behang verdwijnen

20 Voor vragen - opmerkingen Bert Buizert Telefoon Mail bert.buizert@stichtingstem.info Website: Website: elearning: Test op: