WOORD VOORAF 4 1 OVER VSO 6 2 DIT BEREIKTEN WE IN VSO IN NEDERLAND: SAMEN ONTWIKKELEN 24

Transcriptie

1

2 WOORD VOORAF 4 1 OVER VSO Samen werken aan een wereld zonder armoede VSO: wereldwijd netwerk van vakmensen Acht focusgebieden VSO Nederland Interne organisatie 11 2 DIT BEREIKTEN WE IN Onderwijs Mensen die leven met hiv en aids Gezondheidszorg Mensen met een handicap Bestaanszekerheid Participatie en bestuur 22 3 VSO IN NEDERLAND: SAMEN ONTWIKKELEN Vakdeskundigen Bedrijfspartnerschappen Maatschappelijke samenwerking SBOS-project Werken aan de Wereld EU Aid Volunteers Fondsenwerving 36 Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

3 3.5 Voorlichting Communicatie met donateurs VSO Nederland in de media Onlinecommunicatie Bedrijfsleven: Young Professionals Vakdeskundigen als ambassadeurs Arbeidsmarktcommunicatie 44 4 JAARREKENING Balans per 31 maart Staat van baten en lasten over het boekjaar Kasstroomoverzicht Waarderingsgrondslagen Toelichting op de jaarrekening Toelichting op de balans per 31 maart 2012 en staat van baten en lasten over Toelichting op de lastenverdeling (in euro s) Overige gegevens Controleverklaring 61 5 TOEKOMSTVISIE Strategie VSO Doelstellingen VSO Nederland Financiële begroting BIJLAGEN 67 Bijlage 1 - Samenstelling bestuur en comité van aanbeveling 1 april 2011 tot 31 maart Bijlage 2 - Verantwoordingsverklaring 69 Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

4 Eén op de vier kinderen, vrouwen en mannen leeft in armoede. Ondanks kritiek op het nut van ontwikkelingssamenwerking is dat waar VSO voor staat, nog altijd hard nodig: samen werken aan een betere wereld door kennis en ervaring uit te wisselen. Daarbij kunnen we, ook internationaal, niet zonder elkaar. Gelukkig zien veel Nederlanders het gemeenschappelijk belang van een wereld waarin armoede wordt bestreden. Kortom, een wereld die duurzaam en veilig is. Een groeiende groep particulieren, bedrijven en instellingen wil welzijn en welvaart voor elke wereldburger bereikbaar maken. Ze begrijpen dat we moeten ophouden alleen voor eigen parochie te preken en de kop in het zand te steken. Daarom zoeken ze de samenwerking met VSO. In een uitdagende context dragen we samen concrete en praktische kennis over. VSO s missie is sinds 1958 immers om mensen en organisaties bij elkaar te brengen en met kennis van zaken armoede te bestrijden. Dat ons werk ook in Nederland gewaardeerd wordt, blijkt wel uit het feit dat VSO Nederland op 26 januari 2012 officieel het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving heeft verkregen. Dit keurmerk is bedoeld voor goededoelenorganisaties die verantwoord fondsen werven en besteden. Onze taak is het verbinden van de juiste partijen, zodat we langdurige en goedwerkende samenwerkingsrelaties tot stand brengen: relaties die meer behelzen dan alleen het delen van kennis en ervaring. De uitkomst is naast een sterkere, meer gemotiveerde organisatie ter plekke, een bijzonder waardevolle leerervaring voor zelfs de meest door de wol geverfde vakspecialist. Vakdeskundige Vincent Klein Breteler kan dat bijvoorbeeld beamen: In een uithoek van Mongolië heb ik ervaren hoe het is om mijn consultancyvaardigheden toe te passen in een totaal andere context. Een fascinerende periode, die me zelfvertrouwen, kennis van e-health-systemen en nog meer aandacht voor het bouwen van relaties heeft opgeleverd. VSO vindt het bovendien belangrijk dat ontwikkelingswerk in beweging blijft en zich continu vernieuwt. We dragen geen geld of goederen over, maar gebruiken actuele kennis en inzichten. Daarmee kunnen onze lokale partners hun hulpverlening aan de allerarmsten op een hoger plan brengen en nog meer mensen helpen de toekomst van hun kinderen veilig te stellen. Het afgelopen jaar werkten we hard om onze missie waar te maken. We hebben de reguliere uitzendingen en partnerschappen met bedrijven voortgezet en ontwikkelden nieuwe korte uitzendprogramma s voor het Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

5 bedrijfsleven. Ook gingen we aan de slag met een Europees humanitair programma en met jongerenuitzendingen om het wereldburgerschap van studenten aan het middelbaar beroepsonderwijs te stimuleren. Alles bij elkaar versterkte dat de verbinding met mensen en organisaties in ontwikkelingslanden. Het leidde tot een capaciteitsversterking, steun aan armen en meer begrip voor elkaar. Juist in een tijd dat de maatschappij haar blik meer naar binnen richt, blijft VSO de blik naar buiten richten. De steun en inspiratie van onze donateurs, partnerbedrijven, vakdeskundigen, medewerkers en vrijwilligers op kantoor zijn daarbij cruciaal. Samen met ons zien zij het belang en effect van dit werk. Graag willen al onze donateurs, partnerbedrijven, vakdeskundigen en vrijwilligers bedanken voor hun bijdragen. We zijn er trots op met jullie samen aan deze mooie missie te mogen blijven werken. Pieter Marres, bestuursvoorzitter Joris Eekhout, directeur VSO Nederland Met ingang van 1 april 2011 heeft Jean Penders zijn voorzitterschap overgedragen aan Pieter Marres. Dit kunt u ook terugvinden in bijlage 1 op pagina 67. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

6 1.1 Samen werken aan een wereld zonder armoede VSO werkt aan een wereld zonder armoede. Daarvoor brengen we individuen, bedrijven en deskundige organisaties bij elkaar. We zijn een onafhankelijke ontwikkelingsorganisatie die op aanvraag vakdeskundigen uitzendt naar lokale partnerorganisaties in de veertig allerarmste landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Kennis redt levens De vakdeskundigen van VSO delen hun kennis en ervaring met hun collega s in ontwikkelingslanden. Die kennis redt en verandert levens. Samen met hun lokale collega s werken ze aan de bestrijding van armoede. Daarvoor ontvangen ze een vergoeding voor de kosten van levensonderhoud. Ons doel is dat onze lokale partnerorganisaties zelf beter in staat zijn om armoede op duurzame wijze te bestrijden, zodat ze uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. Samen bijdragen aan een betere wereld VSO werkt steeds meer samen met bedrijven en instellingen, want werken aan een betere wereld kunnen we niet alleen. Samen dragen we bij aan een menswaardig bestaan voor mensen in ontwikkelingslanden en geven we vorm aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in Nederland. In de ontwikkelingslanden waar VSO werkt, bepalen we in overleg met overheden, lokale partners en hun doelgroepen waar onze hulp het hardst nodig is. 1.2 VSO: wereldwijd netwerk van vakmensen VSO is een wereldwijd netwerk van zelfstandige VSO-organisaties die verenigd zijn in federatief verband. Sinds de oprichting van VSO in 1958 in het Verenigd Koninkrijk hielp VSO honderden organisaties die ter plekke armoede bestrijden. We leverden goede onderwijzers, managers, artsen, vroedvrouwen en nog vele andere vakmensen. Met elkaar konden we duizenden mensen een beter bestaan bieden. Komende jaren breidt het aantal federatieleden zich nog verder uit: ook Ierland, India en China gaan volledig deelnemen aan het VSO-netwerk. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

7 Duurzame ontwikkeling dankzij intensieve samenwerking VSO bestaat uit vier zelfstandige federatieleden: VSO Verenigd Koninkrijk, VSO Bahaginan (Filipijnen), VSO Jitolee (Kenia) en VSO Nederland. Daarnaast hebben we een strategisch bondgenootschap met CUSO International. Tot november 2011 was deze Canadese organisatie onderdeel van VSO, onder de naam CUSO VSO. VSO werkt in bijna 40 landen, die door 33 programmakantoren worden ondersteund. Deze landenkantoren werken intensief samen met lokale partnerorganisaties en ondersteunen onze vakdeskundigen en lokale partners bij de uitvoering van hun werk. Met elkaar bepalen we concrete doelen en programma s waarmee VSO kan bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Inmiddels hebben we samen ruim vakdeskundigen uitgezonden en vele duizenden scholen, onderwijsinstituten, agrarische coöperaties, plattelandsklinieken, overheden en belangenbehartigers gesteund met kennis en kunde op maat. Hierdoor kunnen deze organisaties beter hun werk doen en meer betekenen in hun strijd tegen armoede. 1.3 Acht focusgebieden Om armoede zo effectief mogelijk te bestrijden, zet VSO zich in voor acht focusgebieden en twee aanvullende doelstellingen. Deze doelen weerspiegelen de prioriteiten van onze lokale partnerorganisaties, de millenniumdoelen van de Verenigde Naties en onze eigen kwaliteiten. Zuidelijke partners meer zeggenschap geven De komende jaren willen we nog transparanter kunnen werken en zuidelijke partners meer zeggenschap geven. Naast een internationaal bestuur is er een Federation Council opgericht, waarin alle VSO-federatieleden uit noord en zuid vertegenwoordigd zijn en direct invloed kunnen hebben op het bestuur van VSO. Ook de federatieleden die zich de komende jaren aansluiten bijvoorbeeld uit China en India, krijgen hierin een stem. Aandacht voor meest kwetsbare groepen De ontwikkelingsdoelen van VSO hangen nauw met elkaar samen. Binnen de doelen richten we ons voornamelijk op de meest kwetsbare en achtergestelde groepen mensen: vrouwen, kinderen, mensen die leven met hiv en aids en mensen met een handicap. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

8 We onderscheiden de volgende acht focusgebieden: 1. Onderwijs Alle kinderen hebben recht op toegang tot goed basisonderwijs. Vakdeskundigen werken bij lerarenopleidingen aan beter onderwijs en ontwikkelen samen met groepen scholen nieuwe lesmethoden. VSO werkt ook samen met lokale overheden en ministeries van Onderwijs aan bijvoorbeeld toetsen, strategische planning, ontwikkeling van een landelijk curriculum en landelijke kwaliteitsnormen. 2. Hiv en aids VSO versterkt lokale organisaties die zich richten op voorlichting, thuiszorg, het uitvoeren van hiv-testen, opvang van aidswezen, verstrekken van medicijnen en belangenbehartiging van mensen die leven met hiv en aids. 3. Gezondheidszorg Goede gezondheidszorg moet voor iedereen beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar zijn. VSO versterkt de lokale gezondheidszorg en vergroot de toegang tot goede zorg voor alle lagen van de bevolking. 4. Mensen met een handicap VSO helpt lokale organisaties de zorg voor gehandicapten toegankelijker en beter te maken. Bijvoorbeeld op het gebied van revalidatie, preventie, onderwijs, re-integratie en werkgelegenheid. Daarnaast helpen we belangenorganisaties voor gehandicapten op te komen voor de belangen van hun achterban. Zo willen we ervoor zorgen dat mensen met een handicap op den duur volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij. 5. Bestaanszekerheid VSO wil achtergestelde mensen beter in staat stellen zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Vakdeskundigen helpen deze mensen bijvoorbeeld bij het beheren van natuurlijke hulpbronnen en het verbeteren van de voedselproductie. Ook steunen we initiatieven die gericht zijn op de ontwikkeling van ondernemerschap. 6. Participatie en bestuur We willen achtergestelden de kans geven om invloed uit te oefenen op beslissingen die hun leven beïnvloeden. Dat doet VSO door bij te dragen aan de ontwikkeling van belangenorganisaties, democratisch bestuur en maatschappelijke instellingen. 7. Positie van de vrouw VSO wil de discriminatie van vrouwen tegengaan en hun de kans geven hun kwaliteiten volledig te benutten. Want goed opgeleide, gezonde vrouwen met aanzien zorgen ervoor dat hun gemeenschap meer geld binnenkrijgt, en voeden gezonde, succesvolle kinderen op. VSO doet dit onder meer door UN Women (United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women) te ondersteunen. 8. Klimaatverandering VSO werkt aan de gevolgen van klimaatverandering. We helpen gemeenschappen die klimaatverandering ondervinden, met financiële, sociale en technologische middelen. Daarnaast proberen we de uitstoot van schadelijke gassen te verminderen. Dat doen we bijvoorbeeld door dit thema op te nemen in onze bestaande programma s en door gemeenschappen en overheden ervan bewust te maken. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

9 Naast deze acht doelen werkt VSO aan twee extra doelstellingen: het opzetten van MVO-partnerschappen en het geven van voorlichting in Nederland. In hoofdstuk 2 op pagina 19 laten we zien welke resultaten we hebben geboekt bij het realiseren van de huidige focusgebieden. Ook op vindt u meer informatie over onze resultaten. 1.4 VSO Nederland VSO Nederland richt zich op de plaatsing van vakdeskundigen, de inzet van bedrijven en organisaties met bruikbare kennis en middelen en de medefinanciering van VSO-programma s. Zo leveren we een bijdrage aan de federatie en bouwen we voort op de strategie van VSO. Strategie voor In 2011 heeft VSO Nederland een nieuwe strategie uitgewerkt voor de periode Deze strategie vloeit logisch voort uit de internationale strategie van VSO: People First uit In de toekomstvisie op pagina 58 geven we onze nieuwe strategie op hoofdlijnen weer. Onze focus Net als de internationale organisatie richt VSO Nederland zich op de acht focusgebieden. Daarnaast willen we in 2015 door onze partners gewaardeerd worden voor: - onze impact op armoedebestrijding; - de manier waarop we vakdeskundigen en ontwikkelingssamenwerking effectief combineren; - ons vermogen om de juiste match tussen vraag en aanbod te maken. Bemiddelaar en organisator van activiteiten VSO Nederland brengt individuen, organisaties en bedrijven samen om een bijdrage te leveren aan effectieve armoedebestrijding. Ieder doet dat met de voor hem of haar beschikbare middelen. Vakdeskundigen leveren hun tijd en kunde, donateurs geven hun steun in de vorm van een gift of komen in actie, fondsen geven kennis en financiële middelen en bedrijven leveren hun personeel, competenties en financiële ondersteuning. Dat doen ze voor verschillende organisaties waarmee VSO samenwerkt in ontwikkelingslanden. Dit komt ten goede aan de partnerorganisaties waarmee VSO samenwerkt in ontwikkelingslanden. De organisaties werken lokaal, regionaal of landelijk en variëren van lokale gemeenschapsinitiatieven tot ministeries. VSO Nederland is bemiddelaar en organisator van deze activiteiten. We leiden de hulp van partners uit Nederland in goede banen en realiseren een vruchtbare samenwerking met onze partnerorganisaties. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

10 Duurzame kennisuitwisseling VSO Nederland is geen traditionele ontwikkelingsorganisatie, omdat wij onze doelen willen bereiken door middel van kennisuitwisseling. Hierbij zetten we structurele en duurzame ontwikkeling centraal, altijd met het doel dat mensen en organisaties uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. Uniek is dat onze vakdeskundigen leven en werken in de lokale gemeenschappen. Ze ontvangen een vergoeding voor de kosten van levensonderhoud en wonen in een onderkomen dat vergelijkbaar is met dat van hun lokale collega s. Zo staan VSO-vakdeskundigen en hun lokale collega s op gelijke voet, een belangrijke voorwaarde voor duurzame kennisuitwisseling. Natuurlijk heeft VSO wel financiële middelen nodig om dit te kunnen realiseren. Aanvraagproces VSO zendt vakdeskundigen uit op aanvraag van lokale partnerorganisaties in ontwikkelingslanden. De VSOprogrammakantoren ter plaatse beoordelen deze aanvragen; zij zijn verantwoordelijk voor ons landenbeleid. Nadat de aanvraag lokaal is goedgekeurd, wordt deze opgeslagen in een centrale, internationale database. De database is toegankelijk voor de plaatsingsadviseurs van de VSO-federatieleden. Deze zorgen vervolgens voor de werving van de vakdeskundigen en hun plaatsing in de lokale partnerorganisaties. VSO stelt jaarlijks het aantal te plaatsen vakdeskundigen vast. Dit gebeurt in overleg met de VSO-programmakantoren en de VSO-federatieleden. VSO Nederland neemt haar aandeel in de plaatsingen op in het jaarplan. VSO-programma s ondersteunen In overleg met een of meerdere VSO-programmakantoren kan VSO Nederland besluiten een programma te ondersteunen. De programmakantoren maken de programmakeuze op basis van een meerjarige landenstrategie. Ook zijn zij verantwoordelijk voor adequate monitoring en evaluatie van de VSO-programma s. VSO Nederland kan projecten steunen door vakdeskundigen en financiële middelen in te zetten, maar ook door experts van bedrijfspartners of kennisorganisaties in te schakelen. We werken samen met bedrijven en organisaties, zodat hun kennis een bijdrage levert aan armoedebestrijding en hun medewerkers betrokken raken bij ontwikkelingsvraagstukken. Zo willen we de komende jaren het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in Nederland verder vergroten. Met onze partnerschappen willen we bovendien meer inspelen op de toenemende behoefte van het bedrijfsleven om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. En we willen meer benadrukken dat de uitzending van personeel bijdraagt aan het professionele ontwikkelingstraject van de medewerkers. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

11 Voorlichting, lobby en belangenbehartiging VSO Nederland geeft veel aandacht aan het voorlichten van de Nederlandse samenleving over ontwikkelingsvraagstukken. Daarbij richten we ons vooral op onze achterban. We communiceren bijvoorbeeld over het belang van kennisuitwisseling voor zelfredzaamheid. We richten ons daarbij specifiek op ons netwerk van bedrijfspartners, overheidsorganisaties, (potentiële) donateurs en vakdeskundigen. Ook helpt VSO Nederland achtergestelde gemeenschappen door hun verhalen en ervaringen te presenteren aan een wereldwijd publiek, onder wie besluitvormers. We pleiten op lokaal, nationaal en internationaal niveau voor een verbetering van beleid en praktijk. In hoofdstuk 3 op pagina 24 leest u meer over onze doelen en wat we bereikt hebben. Financiering hulpprogramma s door VSO Nederland Leercapaciteiten partnerorganisaties in Afrika en Azië Bevorderen wereldburgerschap mbo-studenten Werving vakdeskundigen voor Bangladesh en Zuid-Soedan Onderwijs in China, Cambodja en Kameroen Bestaanszekerheid in Kenia Totaal Interne organisatie Overheadkosten verlagen en fondsenwervende kracht vergroten De komende jaren bouwt de Britse overheid de ongebonden meerjarensubsidie aan VSO geleidelijk af. Dit treft ook VSO Nederland. Er moet dus worden bezuinigd. Daarnaast wil VSO meer investeren in fondsenwerving. Om de kosten te reduceren, verlaagt VSO Nederland de overhead- en uitzendkosten binnen drie jaar met 30 procent. Hiertoe richten we het huidige uitzendproces opnieuw in. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de interne organisatie van VSO Nederland. Zo brachten we het afgelopen jaar het aantal fulltime-equivalent (fte) terug van 26 naar 22 fte s. Dit deden we door een aantal contracten niet te verlengen en één functie overtollig te verklaren. We werken nu meer met mensen die op vrijwillige basis ons kantoor in Nederland ondersteunen. Vaak zijn dit mensen die we eerder hebben uitgezonden of tijdelijke medewerkers die onze bedrijfspartners pro bono aanbieden. De komende jaren willen we de fondsenwervende kracht van VSO Nederland vergroten. Alleen zo kunnen we de teruglopende bijdragen van VSO International compenseren. We houden daarbij rekening met een afname van inkomsten vanuit VSO van ongeveer 20 tot 25 procent per jaar. Daarom investeerden we afgelopen jaar in Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

12 fondsenwervend personeel en willen we meer mensen aantrekken die op pro-bonobasis ons kantoor in Nederland ondersteunen. Deze actiepunten komen terug in onze nieuwe strategie, waarvan u op pagina 63 een samenvatting vindt. Steun van partners, vrijwilligers en stagiaires VSO Nederland bestaat uit drie afdelingen: Werving, selectie en plaatsing, Marketing & Communicatie en Bedrijfsvoering. Gemiddeld werkten er dertig mensen (22 fte) bij VSO Nederland in Utrecht. Zij werden bijgestaan door mensen die op vrijwillige basis ons kantoor ondersteunden. Ongeveer 35 mensen die we eerder uitzonden als vakdeskundige, werkten bijvoorbeeld regelmatig als selecteur, schrijver van fondsenaanvragen of trainer van nieuwe vakdeskundigen. Zo zetten we verworven kennis optimaal in. Daarnaast sprongen onze partnerbedrijven bij door hun personeel kosteloos of tegen een gereduceerd uurtarief ter beschikking te stellen. Yacht hielp ons bijvoorbeeld met onze communicatie en fondsenwerving. In het boekjaar behaalden we ruimschoots onze targets voor vrijwillige ondersteuning. We ontvingen gemiddeld 0,9 fte per maand aan vrijwillige ondersteuning van de bedrijfspartners en 0,75 fte ondersteuning van vrijwilligers. Kwaliteitsbeleid en klachtenafhandeling Kwaliteit staat centraal bij alles wat we doen. Daarom hebben we een kwaliteitssysteem opgezet waarmee we waarborgen dat we zorgvuldig, transparant en efficiënt omgaan met alle middelen die we ontvangen. Een essentieel onderdeel van het systeem is het verzamelen van opmerkingen, ideeën en klachten. In mei 2010 ontving VSO Nederland het ISO 9001:2008-certificaat voor haar kwaliteitssysteem. In februari 2013 vindt de hercertificering plaats. Een extern toetsingsbureau voert jaarlijks een opvolgingsbezoek uit bij VSO Nederland. Uit hun verslag blijkt dat we kwaliteit centraal stellen. Ook blijkt dat we de kwaliteit van de organisatie en de dienstverlening aan de klant het afgelopen jaar op een hoger niveau brachten. VSO Nederland is bovendien een lerende organisatie. Dit betekent dat we onze processen blijven evalueren en waar nodig verbeteren. Daarbij kijken we goed naar de resultaten van klanttevredenheidsonderzoeken. Elk jaar houden we een onderzoek onder onze vakdeskundigen, donateurs, bedrijfspartners, fondsen, overheid, programmakantoren en mediarelaties. Hun wordt gevraagd feedback te geven op de diensten van VSO Nederland. Deze adviezen worden vastgelegd in een verbeterformulier. De proceseigenaar voert de verbeteringen door in de processen en werkwijzen. Monitoring van de verbeterpunten is een vast onderdeel van overleg en evaluatie in de hele organisatie. Naar aanleiding van een klanttevredenheidsonderzoek onder onze donateurs pasten we bijvoorbeeld de welkomstbrief voor donateurs aan. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

13 Via een internationaal onderzoek meten we elk jaar de tevredenheid van de VSO-medewerkers. VSO International verstuurde daarvoor in november 2011 en december 2012 een anonieme digitale enquête, de Global Employee Survey Satisfaction. Het voordeel van dit onderzoek is de benchmarkmogelijkheid binnen de federatie. De verbeterpunten worden in de jaarplannen van het nieuwe boekjaar geïmplementeerd. Daarnaast worden de resultaten besproken in de teamvergaderingen en gekoppeld aan concrete verbeteracties. Het afgelopen jaar werd vooral de verbeterde informatie over de strategie vanuit VSO naar alle medewerkers gewaardeerd. Naast het tevredenheidsonderzoek gebruikt VSO Nederland een verbeterformulier. Medewerkers van VSO Nederland en externen kunnen hierop hun opmerkingen, ideeën en klachten invullen. Met leveranciers hebben we aparte afspraken over hoe om te gaan met vragen en klachten en de responstijden hiervan. We hebben een protocol voor het omgaan met alle klachten die bij ons binnenkomen. Daarbij gelden de volgende doelstellingen: recht doen aan de individuele klager; betrokken medewerkers handelen klachten af op een vooraf vastgestelde eenduidige werkwijze; bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening door VSO Nederland; het management heeft inzicht in de klachten, waardoor werkprocessen kunnen worden aangepast om vergelijkbare klachten in de toekomst te voorkomen. De registratie van de klachtenafhandeling staat twee keer per jaar op de agenda van de managementvergadering. Tijdens onze jaarlijkse interne audit worden verbeterformulieren geverifieerd en wordt gekeken wat de leerpunten van de genomen maatregel waren. Een samenvatting van alle verzamelde verbeterformulieren wordt jaarlijks tijdens de directiebeoordeling besproken. Onze klachtenregeling is te vinden op Bestuursmodel Het bestuursmodel van VSO Nederland is in lijn met de Code Wijffels. Dit is de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen en volgt een model waarbij gesproken wordt van een toezichthoudend bestuur. Het bestuur heeft het gros van zijn taken gedelegeerd aan de directie. Daarbij heeft de directeur een algemene volmacht gekregen van het bestuur voor de dagelijkse leiding van de stichting, de beleidsvoorbereiding en de beleidsuitvoering. De directietaken en -bevoegdheden staan uitgebreid beschreven in het directiereglement. De verantwoordingsverklaring vindt u in bijlage 2 van dit jaarverslag. Samenstelling bestuur Het bestuur bestond op 31 maart 2012 uit zes personen. De samenstelling van het bestuur hebben we opgenomen in bijlage 1 van dit jaarverslag. De leden van het bestuur worden benoemd voor een periode van vijf jaar. Na Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

14 aftreden kunnen leden herbenoemd worden voor een periode van vijf jaar. Bij werving, selectie en benoeming van de leden van het bestuur werkt VSO Nederland met een profielschets. Daarin staan de kwaliteiten beschreven die noodzakelijk zijn voor de komende periode. Kandidaten zoeken we via ons netwerk, eventueel plaatsen we een advertentie in een vakblad of landelijk dagblad. De voorzitter van het bestuur verzorgt de selectieprocedure. Een of meerdere bestuursleden ondersteunen hem hierbij. De directeur geeft tijdens de procedure advies, maar het bestuur neemt het uiteindelijke besluit. VSO vindt het belangrijk om belangenverstrengeling te voorkomen, daarom meldt elk bestuurslid zijn of haar relevante nevenfuncties aan het bestuur. De namen van de bestuursleden en hun nevenfuncties staan vermeld in bijlage 1. Voor uitgevoerde werkzaamheden ontvangen de leden geen beloning. Bestuursvergadering In het verslagjaar heeft het bestuur, onder voorzitterschap van de heer Pieter Marres, viermaal vergaderd. Tijdens deze vergaderingen was het merendeel van het bestuur aanwezig. De directeur was op alle vergaderingen aanwezig om stukken toe te lichten en vragen te beantwoorden. Ook namen leden van het managementteam en de teamleider programmafinanciering deel aan een aantal vergaderingen ter ondersteuning van de directie. De voornaamste vergaderonderwerpen waren: de kwartaalcijfers; fondsenwerving; de voortgang van de werving van vakdeskundigen; de uitvoering van gesubsidieerde programma s; partnerschappen met het bedrijfsleven; de ontwikkelingen binnen VSO en VSO Nederland. In de vergadering van maart 2012 keurde het bestuur het jaarplan en de financiële begroting van goed. Op 3 oktober 2012 keurde het bestuur ook de jaarrekening van het gebroken boekjaar van VSO Nederland goed. Dat liep van april 2011 tot en met maart Dubois & Co. Registeraccountants verrichtte de controle en gaf een goedkeurende verklaring af. Deze staat op pagina 61. Vrij besteedbaar vermogen Het vrij besteedbaar vermogen van VSO Nederland functioneert als continuïteitsreserve. De continuïteitsreserve is bedoeld om negatieve resultaten in de bedrijfsvoering op te vangen en aan financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

15 Het bestuur van VSO Nederland stelde in overleg met het management van VSO een richtbedrag vast voor de continuïteitsreserve. Daarbij baseerden zij zich op een geactualiseerde risico-inventarisatie die de financiële risico s per VSO-federatielid en de gezamenlijke risico s in kaart bracht. Op basis van deze risico-inventarisatie zou er per 31 maart 2012 een continuïteitsreserve van ten minste euro beschikbaar moeten zijn. De continuïteitsreserve bedraagt per 31 maart euro, ten opzichte van het richtbedrag is dat nog een tekort van euro. Beleggingsbeleid VSO Nederland heeft een risicomijdend beleggingsbeleid. Ook hebben we op dit moment geen directe beleggingen in aandelenfondsen. Stichting VSO Nederland volgt hiermee de VFI-richtlijn Reserves goede doelen. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

16 Open over salarisbeleid Het bestuur van VSO Nederland is onbezoldigd. VSO Nederland volgt de CAO Welzijn. Branchevereniging VFI heeft een adviesrichtlijn voor beloning van directeuren uitgebracht. In die richtlijn wordt een maximale totale bezoldiging van euro aangegeven. VSO Nederland volgt deze richtlijn en rapporteert hierover als volgt: Naam Functie Joris Eekhout alg. directeur Dienstverband Aard Looptijd onbepaald Uren 36 Parttimepercentage 100 Periode tot Bezoldiging (EUR) Jaarinkomen Brutoloon/-salaris Vakantiegeld Eindejaarsuitkering, 13e/14e maand Variabel jaarinkomen - Totaal jaarinkomen SV-lasten (wg-deel) Belastbare vergoedingen/bijtellingen Pensioenlasten (wg-deel) Overige beloningen op termijn - Uitkeringen beëindiging dienstverband - Totaal bezoldiging Belangrijke risico s en hoe we ze managen VSO Nederland moet als ontwikkelingsorganisatie rekening houden met maatschappelijke en economische ontwikkelingen die niet altijd gunstig zijn. Daarnaast hebben we te maken met wijzigingen binnen VSO. We volgen al deze veranderingen op de voet en spelen er zo goed mogelijk op in. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

17 Economische ontwikkelingen: recessie Aangezien de financiële crisis zich lijkt te verdiepen, bezuinigde VSO Nederland wederom op het budget Daarnaast heeft VSO een omvangrijk bezuinigingsprogramma op stapel staan. Binnen dat programma wordt onder meer het uitzendproces heringericht, en er wordt geïnvesteerd in een efficiëntere inrichting van de structurele IT-processen. VSO Nederland anticipeert op deze veranderingen door het personeel goed op de hoogte te houden en te betrekken bij de veranderprojecten. Ook maken we zelf validaties van de voorgestelde veranderingen, zodat goed duidelijk is of de voorgestelde veranderingen ook op het niveau van VSO Nederland efficiënt en effectief zijn. VSO blijft inspelen op de personele overcapaciteit van haar partnerbedrijven en zet vrijwillige stafkrachten op projectbasis op kantoor in. Zij helpen ons onze bedrijfsdoelstellingen te realiseren. Dit hebben we nu ook opgenomen in het strategisch plan en het KPI-overzicht, die u vindt op pagina 33. Charitatieve markt en wet- en regelgeving De overheid heeft de regels voor het telefonisch en deur aan deur werven van nieuwe klanten aangescherpt. Daardoor kan de werving van nieuwe donateurs moeilijker worden voor VSO Nederland. We passen onze procedures voor het telefonisch benaderen van nieuwe klanten aan bij de regelgeving. We doen dit als volgt: Bel-me-niet-register Samen met telemarketingbureau Kalff en de Jager benadert VSO haar donateurs en giftgevers voor telemarketing. Tijdens elk gesprek bieden we de consument een kosteloze opname in het Bel-me-niet-register. Dit aanbod is een verplichting, waar VSO graag aan voldoet. Om ergernis bij onze donateurs en giftgevers te vermijden, trainen we de telemarketeers actief op inhoud en vooral op ethiek. Gezeur-aan-de-deur-register Er is al een tijdje sprake van het in het leven roepen van een zogenaamd Gezeur-aan-de-deur-register, maar tot op heden ondersteunt het ministerie van Economische Zaken dit register niet. Het ministerie verwijst naar de Colportagewet, waarin de spelregels van huis-aan-huisverkoop en -werving zijn vastgelegd. Ook VSO Nederland werft donateurs via huis-aan-huis- en straatwerving. Daarvoor werken we samen met Appco Group Nederland. We sturen de wervers zo gedegen mogelijk de straat op door hen te informeren over het werk van VSO en ontwikkelingssamenwerking in het algemeen. Zo kunnen ze hun rol als voorlichter en werver het beste invullen. Daarnaast leren we de wervers hoe ze op een plezierige manier mensen te woord kunnen staan en om op een correcte manier om te gaan met klachten. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

18 1.7 Financiën Ieder jaar verantwoordt VSO Nederland haar in- en uitgaven in een jaarrekening. De jaarrekening over het boekjaar vindt u in hoofdstuk 4 Jaarrekening op pagina 43. In deze paragraaf alvast enkele kengetallen met betrekking tot de bestedingen. Doelstellingen In het boekjaar besteedde VSO Nederland euro aan haar doelstellingen. Dit is 73 procent van de totale baten. In de periode besteedden we euro aan de doelstellingen, 74 procent van de totale baten. Kosten eigen fondsenwerving Aan eigen fondsenwerving gaven we in het boekjaar euro uit. Wanneer we de kosten en baten van eigen fondsenwerving delen, komt dit uit op 28 procent. In was dat 22 procent met een uitgave van euro. In het afgelopen boekjaar investeerden we meer in huis-aan-huiswerving en voorlichting. Hierdoor zijn meer mensen geïnformeerd over het werk van VSO en over ontwikkelingssamenwerking in het algemeen. Ook groeide het aantal particuliere donateurs. We verdeelden de kosten voor huis-aan-huiswerving dan ook naar rato over voorlichting (50 procent) en werving (50 procent). Over de afgelopen drie boekjaren gekeken, blijft VSO Nederland binnen de norm van 25 procent die het CBF hanteert. Kosten beheer en administratie In het boekjaar bedroegen de totale kosten voor beheer en administratie euro. Dit is 8 procent van de som der lasten. In vergelijking met vorig jaar is dit een daling van 1 procent. Het percentage is 3 procent lager dan de door VSO Nederland gehanteerde norm van 11 procent. Deze norm is gelijkgesteld aan het percentage dat VSO gebruikt om de kosten van beheer en administratie door te berekenen op de uit te voeren programma s. Een overzicht van de lastenverdeling over de doelstellingen, de werving van de baten en de kosten van beheer en administratie is vastgelegd in hoofdstuk 4.7. Hier vindt u ook een toelichting op de lastenverdeling. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

19 VSO houdt haar resultaten nauwlettend in de gaten en slaagt er steeds beter in de impact van haar werk te meten. Uit de gegevens van blijkt dat we het afgelopen jaar miljoenen kansarme mensen hebben geholpen, een teken dat onze People First-strategie werkt. In samenwerking met onze partnerorganisaties ter plaatse creëerden we bijvoorbeeld een beter leven voor 2,6 miljoen mensen met hiv of aids en voor 1,2 miljoen gehandicapten. Ook kregen 4 miljoen kinderen beter onderwijs en 6 miljoen mensen betere gezondheidszorg. 2.1 Resultaten per ontwikkelingsdoel VSO werkt aan acht ontwikkelingsdoelen: onderwijs, mensen die leven met hiv en aids, gezondheidszorg, mensen met een handicap, bestaanszekerheid, participatie en bestuur, de positie van vrouwen en klimaatverandering. Bij elk van deze doelen behalen we onze resultaten doordat onze vakdeskundigen hun kennis overdragen aan de lokale bevolking. Die kennis verspreidt zich als een olievlek. Eén vroedvrouw kan bijvoorbeeld tien lokale vroedvrouwen opleiden. In de jaren die volgen, dragen deze vrouwen hun kennis over op collega s en moeders, waardoor duizenden baby s en hun moeders gered worden. Bij het meten van onze resultaten gebruiken we onder meer de rapportages van onze partnerorganisaties en hun bereik onder de doelgroepen. Hieronder leest u per doel welke resultaten we hebben behaald. De ontwikkelingsdoelen klimaatverandering en de positie van vrouwen zijn nog in ontwikkeling, over deze doelen kunnen we pas in de komende jaren betrouwbare resultaten verschaffen Onderwijs VSO streeft naar goed onderwijs voor alle kinderen. Ook voor de meest achtergestelde groepen, zoals meisjes, kinderen met een handicap, etnische minderheden en kinderen die leven met hiv of aids. We werken hieraan met 216 partners in 17 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied. Onze vakdeskundigen van wie 16 vanuit VSO Nederland trainen bijvoorbeeld leraren en helpen mee aan het ontwikkelen van nieuwe lesmethoden, kwaliteitsnormen en toetsvormen. Bij 117 van onze partners in 14 landen verzamelden we informatie over het aantal kinderen dat zij bereikten met hun onderwijsdiensten; daaruit bleek dat in bijna 4 miljoen kinderen beter onderwijs kregen. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

20 Een betere toekomst voor mensen met een visuele beperking in India De Score Foundation is een Indiase organisatie die zich inzet voor de rechten van mensen met een visuele beperking. VSO hielp de organisatie bij het identificeren van partnerorganisaties en het ontwikkelen van een netwerk. We bouwden de organisatie verder op, ontwikkelden strategieën en vereenvoudigden procedures. Ook zetten we HR-beleid op, waarbij we vooral aandacht besteedden aan de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers Mensen die leven met hiv en aids Met 162 hiv- en aids-programma s in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied maken we behandeling, zorg en steun beschikbaar voor mensen die leven met hiv en aids, helpen we de ziekte te voorkomen en vechten we tegen stigmatisering. Dat is nodig, want in veel landen rust een taboe op seksualiteit en aids, waardoor er veel vooroordelen over de ziekte bestaan en voorlichting en behandeling moeizaam op gang komen. In bereikten we 2,6 miljoen mensen met onze programma s. Dit blijkt uit de informatie die we verzamelden bij 57 van onze partners in 9 landen. Vanuit VSO Nederland werkten 14 vakdeskundigen mee aan deze programma s. Hulp voor door aids getroffen gemeenschappen in Zambia Het Lumezi Mission Hospital in Zambia met een groot aantal hiv- en aidspatiënten vroeg VSO om hulp bij de uitvoering van een nieuw hiv-programma, gefinancierd door de overheid. VSO zorgt voor meer deelnemers aan het ART (aidsremmers)-programma en zo voor een afname van het aantal sterfgevallen in de dorpen. Daarnaast werkt VSO mee aan de algemene kwaliteitsverbetering van de patiëntenzorg en proberen we de werkdruk bij de gezondheidswerkers te verminderen. Bij dit project werkten we samen met vier lokale organisaties. Samen bereikten we de volgende resultaten: We testten zwangere vrouwen en hun partners op hiv zwangere vrouwen met een positieve test kregen een aidsremmend medicijn. 737 van de net geboren baby s met een hiv-infectie kregen aidsremmers nieuwe patiënten namen deel aan het ART-programma. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

21 2.1.3 Gezondheidszorg Kwetsbare groepen in ontwikkelingslanden hebben vaak geen Duurzaam natuurbeheer bij de toegang tot goede gezondheidszorg. Denk aan zwangere Masaï in Kenia vrouwen, kinderen en hiv-, tuberculose- of malariapatiënten. In Kenia ligt de ranch Il Ngwesi II VSO komt voor deze groepen op door met 149 partners in 18 Group Ranch (Il Ngwesi betekent landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied te werken aan mensen van de natuur ). Deze sterke, toegankelijke zorgstelsels voor iedereen. Onze ranch is eigendom van de Masaï. vakdeskundigen delen kennis en vaardigheden op het gebied van Eind vorige eeuw besloten zij om 80 gezondheid, zodat de opleiding en motivatie van het medisch procent van hun jachtgebied op te personeel verbeteren. We versterken het management op alle geven voor natuurbehoud. VSO niveaus, geven zwakke groepen een stem in de ontwikkeling van ondersteunt dit initiatief. Wij de gezondheidszorg en ondersteunen gezondheidsonderzoeken. helpen mee bij het vinden van Bij 64 partners in 11 landen verzamelden we de aantallen alternatieven om inkomsten te begunstigden; daaruit blijkt dat afgelopen jaar ruim 6 miljoen genereren, maar ook bij toegang tot mensen van betere gezondheidszorg profiteerden. Vanuit VSO schoon water, water voor gewassen Nederland werkten daar 18 vakdeskundigen aan mee. en het vee, en verbetering van de Mensen met een handicap gezondheidszorg, de infrastructuur In ontwikkelingslanden is het hebben van een handicap meestal en het onderwijs. Vakdeskundige een taboe. Gemeenschappen sluiten gehandicapte mensen Annelieke Duker is van juli 2012 tot daarom vaak buiten en behandelen hen als minderwaardig. VSO juli 2014 in het gebied om ervoor te ondersteunt lokale instellingen en regeringen om de zorgen dat water zo efficiënt mensenrechten van gehandicapten te bevorderen op het gebied mogelijk wordt opgevangen en van onderwijs, werk en gezondheidszorg. Daarnaast werken we gebruikt. met 63 partners in 9 landen aan duurzame programma s die mensen met een handicap ondersteunen. Vanuit VSO Nederland werken 7 vakdeskundigen mee aan deze programma s. Samen met de andere vakdeskundigen van VSO en met onze 63 partners in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied bereikten ze afgelopen jaar 1,2 miljoen gehandicapte mensen. Uit de cijfers van onze partners blijkt dat deze mensen meer juridische ondersteuning ontvingen en dat we invloed konden uitoefenen op overheidsbeleid. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

22 2.1.5 Bestaanszekerheid Wereldwijd kunnen veel mensen nauwelijks in hun eerste levensbehoeften voorzien, wat hun bestaanszekerheid aantast. Om deze situatie te verbeteren, leren we achtergestelden en jongeren hoe ze voedsel en een hoger inkomen verkrijgen, zodat ze op eigen benen kunnen staan. We stimuleren hen bijvoorbeeld om hun producten, zoals fruit en handwerkproducten, actief aan te bieden op de markt. Daarnaast maken we onze lokale partnerorganisaties bewust van hun rechten. Zo overhandigde VSO-partner Agricultural Non State Actors Forum (ANSAF) namens boeren een petitie aan de president van Tanzania, waarin de organisatie hem vroeg de kleine boeren beter te ondersteunen. De regering van Tanzania stelt nu onder meer 10 procent van de staatsgelden beschikbaar voor het verbeteren van de landbouw. VSO werkt met 275 partners uit 18 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied samen aan dit doel. Uit de cijfers van 123 van deze partners blijkt dat we in voor 1,2 miljoen mensen betere levensomstandigheden creëerden. Vanuit VSO Nederland werkten hier 28 vakdeskundigen aan mee. Ondersteuning voor bedrijfjes in Kenia In Kenia ondersteunde VSO afgelopen jaar vrouwen en 150 mannen die een fruit- of handwerkbedrijfje wilden starten of uitbreiden. Dat gebeurde via het project Improved Sustainable Livelihoods. Dat leidde ertoe dat deze vrouwen hun inkomen konden verhogen, hun kinderen naar school konden sturen en werkgelegenheid konden creëren voor andere vrouwen. Ze werden ook rolmodellen voor de vrouwen in hun dorp Participatie en bestuur VSO wil dat alle mensen invloed kunnen uitoefenen op beslissingen die voor hen van levensbelang zijn, bijvoorbeeld door deel te nemen aan belangrijke besluitvormingsprocessen. Hiervoor steunt VSO de ontwikkeling van goed bestuur en het beleid van overheden. Ook versterken we maatschappelijke instellingen en brengen we organisaties met gelijksoortige doelstellingen met elkaar in contact, zodat ze kunnen samenwerken. VSO werkt hieraan met 122 partners in 24 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied. In Kameroen ondersteunden we bijvoorbeeld het werk van onze partnerorganisatie Women in Action against Gender Based Violence, waardoor ze mensen uit hun doelgroep bereikten. Uit de gegevens van 43 partners in 11 landen blijkt dat we afgelopen jaar 1,7 miljoen mensen ondersteunden. Vanuit VSO Nederland werkten hier 11 vakdeskundigen aan mee. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

23 Omgaan met klimaatverandering in Tanzania Ontwikkelingslanden zijn extra kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. In Afrika werkt de netwerkorganisatie African Partnership on Climate Change Coalition (APCCC) aan de bewustwording van de effecten van klimaatverandering. Ook traint het APCCC de lokale bevolking zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden. Het APCCC vroeg VSO om een adviseur voor het Kagera-district in Tanzania. Organisatieadviseur Krista van Weelden neemt deze rol twee jaar op zich, van februari 2012 tot februari Door haar inzet kunnen meer kleine boeren en lokale gemeenschappen worden getraind in het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering, zoals het telen van tussengewassen bijvoorbeeld maïs die schaduw bieden aan de andere gewassen, of het benutten van alternatieve inkomstenbronnen, zoals het houden van bijen of het fokken van geiten. Ook kan het APCCC zijn regionale netwerk verder professionaliseren dankzij de ondersteuning van Krista. Sprekende foto s in Kameroen VODEBO is een organisatie die in Noord-Kameroen hulp biedt aan mensen die hiv hebben of die te maken hebben met deze ziekte. VSO zette in 2010 en 2011 de Photovoice-methode in voor deze organisatie om hun werk te evalueren. Photovoice is een methode die fotografie en sociale verandering samenbrengt. Deelnemers maken foto s en bespreken die met elkaar. Zo kregen zij en hun familieleden bijvoorbeeld meer inzicht in hun ziekte. De deelnemers leerden hoe ze zichzelf beter kunnen verzorgen en hoe ze hun dag efficiënter indelen. De familieleden raakten meer betrokken bij de dagelijkse verzorging. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

24 Werken aan een betere wereld kunnen we niet alleen. VSO Nederland doet dat samen met vakdeskundigen, particulieren, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Ook werven we fondsen om ons werk in ontwikkelingslanden te financieren. Bovendien besteden we veel aandacht aan heldere voorlichting om het belang van ontwikkelingssamenwerking en kennisuitwisseling te onderstrepen. 3.1 Vakdeskundigen Kennis en ervaring delen VSO-vakdeskundigen redden levens door kennis en ervaring te delen met lokale collega s in bijna veertig Afrikaanse en Aziatische landen. Dit biedt structurele oplossingen voor armoede. Op aanvraag van lokale organisaties sturen we vakdeskundigen die hun kennis en ervaring delen met lokale collega s. We stimuleren organisaties zichzelf te ontwikkelen, zodat ze uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. De vakdeskundigen onderzoeken waar de lokale gemeenschap behoefte aan heeft en welke oplossingen het beste werken in die omgeving. Daarnaast vragen ze zich af welke kennis organisaties nodig hebben om zelf verder te kunnen. Die kennis dragen ze gedurende een langere periode en op een structurele manier over op hun lokale collega s. Onze vakdeskundigen blijven daarom meestal twee jaar op locatie, hoewel we tegenwoordig ook mensen voor kortere periodes uitzenden. Soms laten we de uitzendingen op elkaar volgen, zodat de verschillende vraagstukken waar de lokale organisatie mee kampt, structureel kunnen worden aangepakt. De vakdeskundigen zijn in dienst van een plaatselijke werkgever, ontvangen een op de plaatselijke levensstandaard gebaseerde vergoeding voor de kosten van levensonderhoud en wonen tussen de plaatselijke bevolking. Zo dragen de vakdeskundigen kennis over op basis van gelijkwaardigheid. Ze dragen hiermee bij aan structurele en duurzame bestrijding van armoede. Niet via geld of goederen, maar van mens tot mens. VSO zendt ook vakdeskundigen voor een kortere periode uit, al vanaf enkele weken. Bij deze korte uitzendingen gaat het meestal om specifieke opdrachten, zoals het implementeren van een financieel managementsysteem of personeelsdatabase. Hierbij wordt vaak nauw samengewerkt met een vakdeskundige die voor een langere termijn dezelfde organisatie ondersteunt. Vaak zetten we hiervoor medewerkers in van onze bedrijfspartners. Zo komen we tegemoet aan de wensen van onze partnerorganisaties en vakdeskundigen. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

25 Voldoen aan groeiende vraag naar vakdeskundigen We zijn voortdurend op zoek naar vakdeskundigen met de juiste ervaring, kennis en instelling. Om geschikte kandidaten te werven, organiseren we informatiebijeenkomsten en adverteren we in gedrukte media en op internet. Dit jaar plaatste VSO Nederland in totaal 94 vakdeskundigen bij lokale partnerorganisaties. Ruim 30 procent hiervan betrof een uitzending korter dan zes maanden. Het afgelopen jaar zonden we bijvoorbeeld voor het eerst 9 medewerkers van bedrijvenpartners uit voor Short Term Assignments van vier tot twaalf weken. Zo werkte Danny Buijssen van Accenture Nederland veertig dagen als Business and Fundraising Advisor op de communicatie- en pr-afdeling van een ziekenhuis in Oeganda. Zijn verhaal leest u op de website van VSO Nederland. De Short Term Assignments zijn ons antwoord op de behoefte van bedrijvenpartners aan kortere uitzendingen. Tegelijk komen we hiermee tegemoet aan de wereldwijde en gestaag groeiende vraag naar hoogwaardige vakdeskundigen en kennis op maat. Met nieuwe vormen van uitzending en werving vanuit meer landen voldoen we zo veel mogelijk aan die vraag. Jaarlijkse kosten voor een VSO-vakdeskundige Een vakdeskundige die twee jaar wordt uitgezonden, kost per jaar gemiddeld euro. Van dit bedrag betalen we onder meer: werving en selectie van de vakdeskundige; training voor vertrek; zoeken naar en plaatsen bij een lokale organisatie; vliegtickets; het levensonderhoud tijdens de uitzending; een onkostenvergoeding voor gemaakte kosten in Nederland; een taal- en inburgeringscursus; het visum en documenten voor het verkrijgen van een werkvergunning; medische keuring en advies; huisvesting; de verzekering voor ziektekosten, ongevallen en wettelijke aansprakelijkheid; een uitgebreid trainingsprogramma; ondersteuning door het lokale programmakantoor; training bij terugkomst. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

26 Op weg naar een wereldbaan Wereldwijd bood VSO afgelopen jaar ruim vacatures aan. Veel Nederlanders oriënteerden zich op een uitzending via onze website. 392 mensen solliciteerden. 253 mensen hadden een passend profiel. 184 mensen deden een assessment. 144 mensen kwamen door het assessment. 94 mensen werden uitgezonden, van wie 70 individueel en 24 via onze partners Randstad, Accenture en Royal Haskoning. Steeds meer vakdeskundigen die al eens werden uitgezonden door VSO Nederland, melden zich om opnieuw uitgezonden te worden. Omdat we hen eerder uitzonden, hoeven zij niet opnieuw een assessment te doen en een training te volgen. Dat scheelt in de kosten. Daarnaast dragen deze vakdeskundigen meer bij aan de projecten, omdat ze ook de ervaringen en kennis van hun vorige uitzending kunnen inzetten. Vakdeskundigen als adviseurs De activiteiten van onze vakdeskundigen zijn voornamelijk gericht op kennisoverdracht en advies, waarmee ze organisaties duurzaam en structureel versterken. Daarbij vullen we de meerwaarde van vakdeskundigen vaak aan met andere middelen, zoals trainingen, uitwisselingen, managementadvies, netwerkactiviteiten en e-learning. Onze bijdrage aan VSO wereldwijd Wereldwijd vertrokken 913 VSOvakdeskundigen naar bijna veertig landen in Afrika, Azië en Latijns- Amerika, 94 van hen regelden hun uitzending via VSO Nederland. In bijna veertig landen hielp VSO mee aan diverse programma s, waarmee we meer dan duizend partnerorganisaties ondersteunden. In totaal zetten mensen zich vrijwillig in voor VSO; onder hen bevinden zich ook de vakdeskundigen die in Nederland een bijdrage leverden. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

27 Doelstellingen VSO Nederland 205 gekwalificeerde kandidaten werven 90 vakdeskundigen bij lokale organisaties in Afrika en Azië plaatsen Vakdeskundigen waarderen het sollicitatie- en voorbereidingsproces gemiddeld met een 7,5 Resultaten Het aantal gekwalificeerde sollicitanten was 286. Door ons nieuwe onlinesollicitatieproces konden we beter screenen op geschikte profielen van sollicitanten en zo efficiënter met onze middelen omgaan. We plaatsten 94 vakdeskundigen. Van hen wierven we er 24 via onze partners Randstad en Accenture. In totaal plaatsten we 30 vakdeskundigen voor een uitzending van korter dan zes maanden. Gemiddelde waardering: 7,5. Sollicitanten waarderen het sollicitatieproces met een 7. Vertrekkende vakdeskundigen waarderen het voorbereidingsproces met een Bedrijfspartnerschappen Sinds een aantal jaren werken we succesvol samen met Nederlandse en internationale bedrijven en organisaties. Onze partners bieden bijvoorbeeld professionals aan die namens VSO als vakdeskundige aan de slag gaan. Bedrijven kunnen hun personeel hierdoor op een innovatieve manier stimuleren zich persoonlijk en professioneel te ontwikkelen. Bovendien bieden we hun de kans om een onderscheidende werkgever te zijn. Onze huidige partners zijn: Randstad Groep (inclusief de werkmaatschappijen Yacht en Tempo-team), Accenture, Conclusion Implementation, Boertiengroep, Royal Haskoning, Essent en Vitens-Evides International. Tijdelijke uitzending en gratis manuren Onze partners springen niet alleen bij met professionals voor uitzending als vakdeskundige. Ze leveren ook een bijdrage door bijvoorbeeld fondsenwervende acties te organiseren of VSO-projecten te sponsoren of gezamenlijk op te zetten. Ook stellen ze kosteloos medewerkers ter beschikking. Afgelopen jaar ondersteunden ze ons op kantoor met in totaal manuren. Medewerkers van bedrijfspartners hielpen bijvoorbeeld een nieuw systeem voor donateurbeheer te implementeren en ondersteunden onze communicatieafdeling bij het maken van dit jaarverslag. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

28 Voordelen bedrijfspartners Partnerschappen met het bedrijfsleven bieden ons toegang tot een netwerk van vakdeskundigen met hoogwaardige kennis. Erg aantrekkelijk, want de vraag naar dit soort kennis is groot in ontwikkelingslanden en op het VSO-kantoor in Nederland. Wie zijn onze partners? Dankzij onderstaande bedrijven kan VSO Nederland blijven werken aan een betere wereld. Randstad Groep VSO werkt al ruim zes jaar samen met Randstad, een wereldwijde specialist op het gebied van HR-dienstverlening. Omdat ons werk veel overeenkomsten heeft met de kernactiviteiten van Randstad, werken we op diverse terreinen samen. Zo is Randstad betrokken bij strategische (verander)trajecten van VSO, maar ook bij rekrutering en uitzending van vakdeskundigen. In de afgelopen jaren hebben we de samenwerking vooral opgebouwd vanuit Nederland, maar sinds kort gebeurt dit op internationaal niveau. VSO Nederland werkt nu nauwer samen met de Randstad-werkmaatschappijen in de regio. Afgelopen jaar zond VSO Nederland 21 medewerkers van Randstad en dochterondernemingen Tempo-team en Yacht uit naar Afrika en Azië. Ook heeft Randstad onze eigen organisatie versterkt. We kregen bijvoorbeeld ondersteuning van Yacht-medewerkers op ons kantoor in Nederland. Verder helpt Randstad ons om vakdeskundigen te werven in specifieke beroepsgroepen. Gezamenlijke projecten: In de Afrikaanse landen Namibië en Zambia hebben VSO Nederland en Randstad de afgelopen jaren het HR Solutions-programma uitgerold. Net als in Nederland ondersteunt Randstad hier lokale organisaties bij effectief personeelsmanagement en breder bij organisatieontwikkeling. Vanwege de verbeterde levensstandaard in Namibië heeft VSO besloten uit dit land te vertrekken. Daardoor lag de focus het afgelopen jaar vooral op een goed verloop van dit vertrek en op borging van de kennis en best practices van het HR Solutions-programma. Het komende jaar integreren we HR Solutions in de hierna genoemde employabilityprogramma s. Employability is het vermogen om werk te krijgen en te houden. Randstad-werkmaatschappijen kunnen programma s op het gebied van employability adopteren. Zo worden ze meer betrokken bij VSO en kunnen ze zich duidelijker profileren op het gebied van MVO. Deze optie hebben we in het afgelopen jaar ontwikkeld en gaan we in het komende jaar daadwerkelijk effectueren. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

29 Randstad hielp ons de uitzendmogelijkheden te verbreden. Samen ontwikkelden we uitzendingen van vier tot acht weken, die onder andere medewerkers van Randstad succesvol vervulden. De korte uitzendingen zijn nu een standaardoptie voor medewerkers van alle bedrijfspartners van VSO Nederland. In het komende jaar worden deze korte uitzendingen mogelijk voor alle bedrijfspartners van VSO wereldwijd. In het kader van onze nieuwe internationale strategie startte VSO diverse programma s en projecten op. Een van die projecten is de Volunteer Lifecycle Review. Medewerkers van Randstad hielpen ons alle processen te herontwerpen voor het werven, trainen, uitzenden en betrokken houden van vakdeskundigen. Doel van het project: wereldwijd zo n 2,8 miljoen euro per jaar besparen. Onder meer door de doorlooptijd van plaatsing te verkorten, vroegtijdige uitval van vakdeskundigen te beperken, de kosten per deskundige met 30 procent omlaag te brengen en de inzet van VSO-personeel eveneens met 30 procent te beperken. Deze doelstellingen willen we onder andere bereiken door een optimale inzet van technologie, zoals online-instrumenten voor recruitment en assessment. Accenture Bij Accenture staat maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen centraal. Deze wereldwijd opererende specialist in consultancy, IT en outsourcing ondersteunt vooral VSO-programma s op het gebied van bestaanszekerheid met financiële middelen en kennis. Dit laatste gebeurt door medewerkers van Accenture in het kader van Accenture s Skills to Succeed-programma de gelegenheid te geven zich voor een beperkte periode in te zetten als VSO-vakdeskundige in een ontwikkelingsland. Het Skills to Succeed-programma vindt u door op naar About Accenture te gaan en vervolgens via Corporate Citizenship naar Skills to Succeed. Gezamenlijke projecten: Accenture Nederland, Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland zonden afgelopen jaar elk twee medewerkers uit voor VSO. Ook namen medewerkers van Accenture uit de vier genoemde landen deel aan fondsenwervingstrektochten. Daarbij beklommen ze bijvoorbeeld een deel van de Kilimanjaro en bezochten ze een of meerdere VSO-projecten. De Accenture-medewerkers zamelden zelf geld in voor de trektocht en voor het werk van VSO. In Nederland leverden Accenture-medewerkers ook een belangrijke bijdrage aan projecten op het VSOkantoor in Utrecht. Ze hielpen bijvoorbeeld bij de implementatie van een nieuwe donateursdatabase, een onmisbaar onderdeel van ons werk. Dat werk voerden ze geheel kosteloos uit. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

30 Conclusion Implementation VSO werkt sinds januari 2010 samen met Conclusion CBF-keurmerk voor VSO Implementation, specialist in projectmanagement. Conclusion Nederland Implementation zet zijn projectmanagementkennis in voor VSO en VSO Nederland heeft op 26 biedt medewerkers de mogelijkheid om als vakdeskundige januari 2012 officieel het organisatieveranderingen te begeleiden en projecten te managen. keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving verkregen. Dit Gezamenlijk project: keurmerk is bedoeld voor Adviseurs van Conclusion hielpen ons kosteloos bij de goededoelenorganisaties die aanvraag van het keurmerk van het Centraal Bureau verantwoord fondsen werven en Fondsenwerving (CBF-keurmerk) voor VSO Nederland. besteden. Het helpt ons het Met succes: we hebben het keurmerk inmiddels vertrouwen van donateurs te verkregen. verkrijgen en deuren te openen. Boertiengroep Trainingsbureau Boertiengroep is gespecialiseerd in de ontwikkeling van mensen en organisaties. Het bureau hielp VSO Nederland om de begeleiding en voorbereiding van vakdeskundigen te professionaliseren. Gemeenten geven bijvoorbeeld sneller vergunningen voor werving van donateurs en we krijgen kortingen voor uitzendingen en spotjes op radio en tv. Het bespaarde geld kunnen we weer Gezamenlijk project: extra inzetten voor Samen met Boertiengroep maakte VSO in het armoedebestrijding. Als keurmerkhouder mag VSO niet ontwikkelpaspoort. Daarin kunnen VSO-vakdeskundigen meer dan 25 procent van haar hun persoonlijke en werkgerelateerde groei vastleggen en inkomsten aan fondsenwerving zo hun competenties actief ontwikkelen. Dit paspoort besteden. VSO zat daar de helpt VSO Nederland zich te profileren als talentontwikkelaar. Het afgelopen jaar heeft VSO afgelopen drie boekjaren gemiddeld ruim onder. Nederland het paspoort verder ontwikkeld. Het is nu alleen nog digitaal beschikbaar en vakdeskundigen kunnen de voor hen relevante delen downloaden. Daarnaast zijn er verschillende versies: de originele Engelse versie, een speciale EVHAC-versie en een afgeleid Talent Development Passport voor de Short Term Assignments. VSO Nederland gebruikt het paspoort tijdens de Preparing to Volunteer-training en de Skills for Working in Development-training. Komend boekjaar ontvangen alle Nederlandse vakdeskundigen een enquête over het gebruik van het paspoort. Uiteindelijk wordt het aan alle VSO- Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

31 deskundigen ter beschikking gesteld en kunnen de verschillende federatieleden het aanpassen aan hun werkwijze. Royal Haskoning Het internationale adviesbureau Royal Haskoning adviseert opdrachtgevers op tal van werkterreinen, variërend van stedenbouw en infrastructuur tot energievraagstukken en waterbeheer. Medewerkers van Royal Haskoning krijgen de kans hun kennis in te zetten op projecten van VSO die nauw aansluiten bij hun expertise. Dit past in het HR-beleid van Royal Haskoning, dat rust op de pijlers autonomy, mastery en purpose. Gezamenlijk project: Afgelopen jaar is de eerste medewerkster van Royal Haskoning naar een VSO-project in Bangladesh uitgezonden. Deskundige water- en bodemkwaliteit Janneke Snijders vertrok in maart voor zes maanden naar Noordwest-Bangladesh om een lokale ontwikkelingsorganisatie (Gram BikashKendra) te ondersteunen als campagneadviseur water. Ze houdt zich bezig met watermanagement en de toegang tot schoon en gezond water. Haar taken zijn onder meer: een plan maken voor watercampagnes, mediaaandacht genereren en lobbyen voor politieke steun. Ook plaatsten we begin april 2012 een tweede medewerker in Ethiopië. Beide uitzendingen hebben raakvlakken met het recent geadopteerde thema van VSO: klimaatverandering. Essent In het afgelopen jaar hebben we een samenwerking opgezet met het Mobiliteitscentrum van Essent. Medewerkers van Essent kunnen op het kantoor van VSO Nederland aan de slag gaan met projecten waarvoor we zelf geen capaciteit hebben. Gezamenlijk project: Van mei tot oktober ondersteunde een medewerkster van Essent ons bij de verdere optimalisatie en invoering van processen rondom donateurbeheer. Zij heeft ons frontoffice geholpen het donateurbeheer, dat eerst uitbesteed was, in eigen beheer uit te voeren. Vitens-Evides International Lokale waterbedrijven in ontwikkelingslanden ondersteunen bij de verbetering van drinkwatervoorziening. Dat is het doel van Vitens-Evides International (VEI). Op dit moment werkt het bedrijf aan veilige drinkwatervoorzieningen. Hiermee levert VEI een belangrijke bijdrage aan het bereiken van de millenniumdoelstelling: het aantal mensen dat geen toegang heeft tot schoon drinkwater, halveren vóór Een Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

32 belangrijk onderdeel van deze ondersteuning is de uitzending van personeel van VEI naar de lokale waterbedrijven. De lengte van die uitzendingen varieert van drie weken tot drie jaar. Gezamenlijk project: VEI wil het huidige uitzendbeleid professionaliseren en onder meer de kans op vervroegde terugkeer verkleinen. Daarvoor hebben we een samenwerking opgezet, waarbij VEI in eerste instantie gebruikmaakt van het VSO-assessment en mogelijk later van het VSO-voorbereidingsprogramma. In 2011 maakten we het assessment op maat voor VEI. Inmiddels hebben vier medewerkers van VEI het assessment doorlopen. Learning Journey VSO Nederland wil bedrijven helpen om hun medewerkers meer aan te bieden dan een doorsneeprogramma aan opleidingen en cursussen, zodat ze zich daarmee kunnen onderscheiden als werkgever. Daarvoor hebben we de Learning Journey ontwikkeld. Tijdens een uitzending werken medewerkers vier tot zes weken gericht aan hun ontwikkelpunten, terwijl ze hun expertise inzetten in een ontwikkelingsland. De Learning Journey benadrukt dat een uitzending via VSO Nederland goed is voor de ontwikkeling van medewerkers en dat die voorgoed hun blik op de wereld verandert. Het feit dat een uitzending je leven voorgoed verandert en een in de praktijk opgedane ervaring biedt, maakt dat de Learning Journey een grote en blijvende impact heeft op het individu. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

33 Doelstellingen Pro-bono-ondersteuning verkrijgen van medewerkers van bedrijfspartners voor een bedrag van euro Het afsluiten van drie nieuwe bedrijfspartnerschappen Het uitzenden van dertig medewerkers van Randstad Groep en Accenture op reguliere uitzendingen en twintig op korte opdrachten van vier tot acht weken Resultaten Vrijwilligers en medewerkers van de bedrijfspartners hebben voor euro aan pro-bonowerk gerealiseerd. Deze hogere opbrengst komt door het grotere aantal beschikbare projecten waaraan medewerkers konden deelnemen, en de extra aandacht die VSO hieraan heeft gegeven in het afgelopen jaar. We gingen nieuwe samenwerkingen aan met twee partijen: Essent en Vitens-Evides International. Bij deze doelstelling zijn de resultaten minder dan verwacht. Dit komt met name doordat we veel tijd en aandacht besteedden aan het tot een succes maken van korte opdrachten van vier tot acht weken bij bestaande partners. Wel realiseerden we een aanzienlijke groei in potentiële partners, met name als gevolg van de nieuwe propositie van korte uitzendingen. Hiermee hopen we in het nieuwe boekjaar tot een samenwerking te komen. We zonden vijftien medewerkers uit op reguliere uitzendingen. Dit aantal was lager dan verwacht, onder andere omdat medewerkers door de onzekere economische situatie voorzichtiger waren tijdelijk hun werkplek te verruilen. Daarnaast plaatsten we via VSO Nederland negen mensen op de korte opdrachten van vier tot acht weken en speelden we een actieve rol bij het plaatsen van vier medewerkers van Randstad uit landen buiten onze regio. Met een totaal van dertien plaatsingen op korte opdrachten en een op gang gekomen continue aanwas van kandidaten kijken we tevreden terug op ons eerste jaar met korte opdrachten. We denken hiermee op het juiste moment te hebben ingespeeld op een teruglopende interesse in uitzendingen van langere duur. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

34 3.3 Maatschappelijke samenwerking VSO Nederland werkt samen met organisaties die ook actief zijn op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Want samen bereiken we meer. We profiteren van elkaars kennis en ervaring, waardoor we samen een beter resultaat bereiken en draagvlak creëren voor ontwikkelingssamenwerking in Nederland. Netwerken VSO is lid van de volgende netwerkorganisaties: Dutch Coalition on Disability and Development De Dutch Coalition on Disability and Development (DCDD) streeft ernaar om de positie van mensen met een handicap op de ontwikkelingsagenda te krijgen. Partos Partos is de branchevereniging voor particuliere internationale samenwerking. VSO Nederland is sinds de oprichting in 2004 lid. Personele Samenwerking Ontwikkelingslanden Personele Samenwerking Ontwikkelingslanden (PSO) werkt aan capaciteitsopbouw in ontwikkelingslanden. PSO verzorgt diverse trainingen voor VSO Nederland en lokale partners. Verder financiert PSO het Leer Werk Traject. Hierover leest u meer op SBOS-project Werken aan de Wereld VSO Nederland en Subsidiefaciliteit voor Burgerschap en Ontwikkelingssamenwerking (SBOS) werken samen aan het project Werken aan de Wereld. Daarmee willen we het thema wereldburgerschap een vaste plek geven in het lesprogramma van de minimaal mbo-leerlingen van het Koning Willem I College en ROC Midden Nederland. VSO heeft in het eerste kwartaal van de subsidieaanvraag geschreven en was een van de 25 gehonoreerde aanvragen van de in totaal 152. Het project startte in augustus 2011 en heeft tot de volgende resultaten geleid: Werving, assessment, training en voorbereiding van een groep mbo-studenten die succesvol hun vakstage in Kenia hebben gelopen. Voorbereiding van de volgende vakstages op de Filipijnen: o Ontwikkeling van een lessenserie en evenement (15 lesuren) voor eerstejaars-mbo-studenten, met als doel de kennis over en het inzicht in de millenniumdoelen, armoede en ontwikkeling te vergroten. En om te laten zien hoe hun leven hier verbonden is met die van mensen ver weg, bijvoorbeeld door inzicht in de kledingindustrie. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

35 o o o o Ontwikkeling van een onderzoeksplan, samen met het Nederlandse kennis- en adviescentrum voor burgerschap en internationale samenwerking (NCDO). Doel van dit onderzoek is het meten van het effect van lessenseries en stages op kennis, houding en gedrag van mbo-studenten. Ontwikkeling van Media-aandacht rond het vertrek van de eerste groep stagiairs, vooral krantenartikelen in lokale bladen. Het project bestaat uit lessenseries, internationale stages en evenementen die mbo-studenten laten kennismaken met de wereld buiten hun directe woon- of werkgebied. Ook zien ze welke kansen die wereld biedt, voor zowel hun privéleven als hun loopbaan. Ten slotte ontdekken ze hoe ze kunnen helpen bij het oplossen van wereldwijde problemen. Indirect betrekken we ook het personeel van de mbo-scholen, de sociale netwerken van de studenten en de bedrijven waar deze studenten werken, erbij. Het benaderen van studenten past bij de strategie van VSO Nederland om nieuwe doelgroepen, waaronder jongeren, te betrekken bij onze organisatie. Tijdens de projectperiode van gaan in totaal dertig studenten een vakstage lopen in Kenia of de Filipijnen voor een periode van drie maanden. Als ze weer terug zijn in Nederland, promoten zij als ambassadeurs wereldburgerschap op hun school en in hun omgeving via verschillende activiteiten. Verder organiseren de twee mbo-scholen ieder jaar een groot evenement met als centraal thema wereldburgerschap. Beoogde resultaten: De mbo-studenten weten meer af van wereldwijde zaken. Deze kennis is ook vergroot bij hun familie en vrienden ( mensen), de bedrijven waarmee ze in contact staan (4.000) en de docenten en het ondersteunend personeel van beide mbo-scholen. De mbo-studenten zijn zich meer bewust van armoede en ontwikkeling in de wereld en het belang om op deze terreinen actief te zijn. Dat geldt ook voor hun familie en vrienden, de bedrijven waarmee ze in contact staan, hun docenten en het ondersteunend personeel. De mbo-studenten tonen actieve betrokkenheid bij wereldwijde zaken door deel te nemen aan activiteiten met een mondiale reikwijdte. Bijvoorbeeld door mee te doen aan een onlinecampagne tegen milieuvervuiling of door bij hun favoriete kledingmerk na te vragen onder welke omstandigheden hun kledingstukken gemaakt zijn. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

36 3.3.2 EU Aid Volunteers EU Aid Volunteers is een initiatief van de European Community Humanitarian Office (ECHO) van de Europese Commissie. De Europese Commissie wil vanaf 2014 een centrale poule van ontwikkelingsorganisaties vormen, zodat er permanent professionele vrijwilligers beschikbaar zijn als er ergens een humanitaire ramp gebeurt. EU Aid Volunteers is die centrale poule. Via Europese vrijwilligershulp wil EU Aid Volunteers bescherming bieden aan mensen over de hele wereld. Om EU Aid Volunteers tot stand te brengen, heeft de Europese Commissie een aantal pilotprojecten uitgezet. Sinds februari 2012 werken VSO Nederland, VSO Internationaal en de Roemeense ontwikkelingsorganisatie Pro Vobis samen aan een van die pilotprojecten. We werven Europese vakdeskundigen voor uitzendingen naar Bangladesh en Zuid-Soedan. In Bangladesh is deze humanitaire hulp vooral gericht op de voorbereiding van natuurrampen, zoals overstromingen. In Zuid-Soedan werken de vrijwilligers aan de wederopbouw van een land waar bijna zestig jaar oorlog was. Voor dit pilotproject creëerde VSO Nederland het afgelopen jaar diverse placements en zochten we geschikte vakdeskundigen. Om het project zoveel mogelijk bekendheid te geven, plaatsten we de banen voor EU Aid Volunteers op Europese websites en publiceerden we een aantal nieuwsberichten. De eerste twee EU Aid Volunteers vertrokken begin juli naar Zuid-Soedan en de eerste berichten zijn positief. In september organiseert VSO Nederland een uitgebreide vijfdaagse training om de volgende groep EU Aid Volunteers klaar te stomen. 3.4 Fondsenwerving Voor onze ontwikkelingsprogramma s en het uitzenden van vakdeskundigen hebben we natuurlijk geld nodig. We benaderen hiervoor particulieren, bedrijven, fondsen, stichtingen en institutionele donoren. Ook voorlichting geven over ons werk is een belangrijke manier om de kennis over ontwikkelingssamenwerking in het algemeen en het werk van VSO in het bijzonder, te vergroten. Als een resultaat hiervan wordt ons draagvlak in Nederland groter. In optimaliseerden we onze bestaande fondsenwervingsprocessen en zetten we nieuwe acties voor het volgende boekjaar op. We verkregen financiële bijdragen via huis-aan-huiswerving, fondsenwervende mailings, onze website en een bannercampagne. Stijging aantal donateurs Het aantal donateurs van VSO Nederland steeg in Dit kwam grotendeels door een intensieve landelijke huis-aan-huiswervingscampagne. Het totale aantal actieve donateurs bedroeg in het boekjaar ruim Feitelijk lag het aantal hoger, maar tijdens een grote schoonmaak van onze database hebben we donateurs die het geld vaak lieten terugboeken,verwijderd en dus niet meegeteld. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

37 Pilot Goed TV In maart voerden we een pilot met GoedTV uit. Dit is een interactief digitaal kanaal met bijna landelijke dekking. Tijdens de pilot hadden we een spot-positie: GoedTV toonde ons videomateriaal primetime en met grote regelmaat. Daarnaast hadden we een centrale positie op de website. Deze actie zorgde voor extra naamsbekendheid en nieuwe potentiële kandidaten voor recruitment. Daarnaast heeft het programma een aantal nieuwe donateurs opgeleverd. Effectieve fondsenwervende mailings We stuurden afgelopen jaar drie fondsenwervende mailings naar onze donateurs. De mailings bevatten projectinformatie en een verzoek om het werk van VSO Nederland financieel te steunen. In brachten we diverse onderwerpen onder de aandacht, zoals gezondheidszorg, onderwijs en hongerbestrijding. De direct mail van augustus speelde in op een actuele noodsituatie: de hongersnood in de Hoorn van Afrika. De mailings brachten euro op, euro minder dan verwacht. Ruim mensen steunden ons afgelopen jaar met een gift. Deur-aan-deurcampagne Onze deur-aan-deurwervers vragen het hele jaar door actief aandacht voor ons werk. Dat dient een tweeledig doel: enerzijds werven we hiermee donateurs die het met hun bijdragen mogelijk maken om meer vakdeskundigen uit te zenden, anderzijds maken we mensen bewust van de armoede in de wereld en van VSO s unieke aanpak om die armoede te bestrijden. In hebben we op deze manier zo n mensen bereikt, van wie bijna zich hebben aangemeld als donateur. Voorlichtingsmiddag donateurs In januari organiseerden we op ons kantoor in Utrecht een voorlichtingsmiddag voor donateurs. Tijdens deze voorlichtingsmiddag gaf Johan Wezeman, een teruggekeerde vakdeskundige, een inspirerende presentatie over zijn werk voor een doveninstituut in Rwanda. Een belangrijke taak, omdat in Rwanda veel mensen doof of slechthorend zijn, doordat oorinfecties niet worden behandeld en hersenvliesontsteking veel voorkomt. De middag was zeer succesvol. Er was veel interactie met de donateurs. Gezien het succes van deze bijeenkomst wil VSO Nederland vaker zulke bijeenkomsten voor donateurs organiseren, waarbij vakdeskundigen informatie geven over hun werk. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

38 Fondsen en stichtingen Een belangrijke bron van inkomsten voor VSO Nederland is de financiële bijdrage van fondsen en stichtingen. Vanuit hun eigen opdracht en missie werken zij mee aan de totstandkoming van de programma s van VSO Nederland en de uitzending van VSO-vakdeskundigen. De hulp varieert van een bijdrage aan een deel van een VSO-programma tot volledige financiering voor een uitgezonden vakdeskundige. Afgelopen jaar steunden 32 fondsen en stichtingen het werk van VSO Nederland voor een totaalbedrag van euro programmafinanciering. Wij bedanken: Turing Foundation, ASML Foundation, Stichting Liberty, Fiep Westendorp Foundation, Willem Nico Scheepstra Stichting, Stichting Maria Emalia Dorrepaal, Marthe van Rijswijck Foundation, Rotterdamse Stichting Blindenbelangen, Stichting Weeshuis der Doopsgezinden, Katholieke Stichting Jongerenbelangen, Snickers-de Bruijn Stichting, Maria Stroot Fonds, Stichting Mundo Crastino Meliori, Stichting Benevolente, Steunfonds Madurodam, ASN Foundation, Stichting de Groot Fonds, Stichting Familiefonds van Dusseldorp, Stichting A.J. van Rumpt, Johanna Donk-Grote Stichting, Stichting Heilige Geest - of Arme Wees- en Kinderhuis Leiden, Stichting Visio, SK Stichting, Stichting Het Vincentrum, Zusters Franciscanessen van Oirschot, Stichting Winters van den Speulhof, Johannes Stichting, Stichting Jong, Stichting Medemens, Sylvia Wilhelmina Stichting en Stichting t Arm Kinderhuys. Een aantal mooie voorbeelden: Stichting Liberty, ASML Foundation, Turing Foundation en Marthe van Rijswijck Foundation steunen gezamenlijk een programma voor beroepsonderwijs in Kenia. Hierin worden zeven polytechnische scholen intensief begeleid bij het verbeteren van hun onderwijs, waardoor meer dan jongeren de kans krijgen een vak te leren. ASML Foundation ondersteunt al een aantal jaren diverse onderwijsprojecten in Cambodja, China en Afrika. Dit jaar droeg de stichting onder meer bij aan de verbetering van Engelse les in Cambodja, zodat een nieuwe generatie Cambodjanen beter wordt voorbereid op de moderne, internationale wereld. Stichting Liberty financiert onder meer een financieel adviseur bij het bisdom Nekemte in Ethiopië, dat een groot aantal scholen en ziekenhuizen onder zich heeft. Stichting Liberty ondersteunt dit bisdom al jaren in zijn werk en hoopt met de verbetering van zijn financiële administratie het bisdom te helpen in zijn zoektocht naar nieuwe donoren. Institutionele donoren Sinds 2010 krijgt VSO geen subsidie meer van het ministerie van Buitenlandse Zaken, directoraat Ontwikkelingssamenwerking. Tot eind van 2012 loopt er nog wel een programma op het gebied van organisatieleren in drie Afrikaanse landen. Dit wordt gefinancierd door Personele Samenwerking in Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

39 Ontwikkelingslanden (PSO), een vereniging van ontwikkelingsorganisaties die subsidie krijgt van het ministerie van Buitenlandse Zaken. In het leerwerktraject worden lokale organisaties ondersteund in hun ontwikkeling door interne leerprocessen te verbeteren. Het ministerie van Buitenlandse Zaken financierde het programma Right to Life, dat liep van 2006 tot Dit programma richtte zich op het versterken van programma s voor hiv- en aidsbestrijding. In november 2011 ontvingen we een formele bevestiging dat het ministerie het programma inhoudelijk en financieel goedkeurde en als afgerond beschouwde. Het ministerie financierde dit programma in het kader van Thematische Medefinanciering (TMF). Erkend goed doel VSO Nederland volgt de regels voor de goededoelensector die staan vermeld in de Code Wijffels. De Belastingdienst erkent VSO Nederland als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), waardoor giften aan VSO aftrekbaar zijn van het belastbaar inkomen. Daarnaast heeft VSO Nederland sinds januari 2012 het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Dit betekent dat onze organisatie door een onafhankelijke organisatie getoetst is op bestuur, beleid, fondsenwerving, de besteding van middelen en rapportage. Door dit keurmerk weet de (potentiële) donateur automatisch dat we verantwoord met een gift omgaan. Doelstellingen 2 miljoen euro aan donateursgelden werven nieuwe donateurs werven, onder andere via een landelijke huis-aan-huiscampagne Via direct mailings euro aan donateursgelden werven Ruim euro aan financiering genereren bij fondsen, stichtingen en institutionele donoren Ruim 3 miljoen euro aan financiering genereren bij fondsen, stichtingen en institutionele donoren Resultaten We hebben ruim 2,1 miljoen euro aan donateursgelden geworven. We hebben nieuwe donateurs geworven. De direct mailings brachten euro op. We genereerden euro. We genereerden ruim 3,6 miljoen euro. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

40 3.5 Voorlichting VSO Nederland besteedt veel aandacht aan voorlichting. Daarbij richten we ons op het Nederlandse publiek en onze achterban, waaronder bedrijfspartners, fondsen, (potentiële) donateurs en vakdeskundigen. Met heldere communicatie en voorlichting wil VSO Nederland het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking vergroten en het belang van kennisuitwisseling hoger op de maatschappelijke agenda zetten. Het belang van voorlichting Voorlichting heeft een prominente plaats in al onze communicatie-uitingen. We vertellen over het belang van ontwikkelingswerk en de bijdrage die wij daaraan leveren. We besteden specifiek aandacht aan het belang van kennisuitwisseling om ervoor te zorgen dat kansarmen uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. Deze voorlichting gaat hand in hand met fondsenwerving. Zo vergroten we het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking en werken we tegelijkertijd aan onze doelstellingen Communicatie met donateurs Het afgelopen jaar zette VSO Nederland de donateursnieuwsbrief VSO Nieuws in om particuliere donateurs te bereiken. Hierin laten we zien hoe VSO werkt aan een rechtvaardiger wereld zonder armoede. Ook vertellen we welke resultaten onze vakdeskundigen samen met onze lokale partners bereiken. We brengen VSO Nieuws drie keer per jaar uit en elke editie staat in het teken van een van onze acht ontwikkelingsdoelen. Afgelopen jaar besteedden we aandacht aan gezondheidszorg, bestaanszekerheid en zorg voor moeder en kind. De nieuwsbrief kunt u downloaden op Deur-aan-deurcampagne Onze deur-aan-deurwervers vragen het hele jaar door actief aandacht voor ons werk. Dat dient een tweeledig doel: enerzijds werven we hiermee donateurs die het met hun bijdragen mogelijk maken om meer vakdeskundigen uit te zenden, anderzijds maken we mensen bewust van de armoede in de wereld en van VSO s unieke aanpak om die armoede te bestrijden. In hebben we op deze manier zo n mensen bereikt, van wie bijna zich hebben aangemeld als donateur VSO Nederland in de media Naamsbekendheid is belangrijk voor VSO: het helpt bij het werven van vakdeskundigen, donateurs en nieuwe bedrijfspartners. We hebben hier echter geen groot budget voor. Daarom benaderen we media proactief en werken we zo aan gratis publiciteit. Bijvoorbeeld door persberichten te schrijven, inhoudelijke artikelen aan te leveren en interviews te geven. Ook vertrekkende VSO-vakdeskundigen spelen een belangrijke rol als ambassadeur van VSO Nederland. Zij krijgen informatie en suggesties over fondsenwerving en publiciteit tijdens de training Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

41 Prepare 2 volunteer. Dit alles leverde 175 gratis perspublicaties op, van online tot print en van lokaal tot nationaal. Documentaire VSO Nederland maakte in 2010 samen met filmmaker Marijn Poels de documentaire The voice of 650 million times one. Een aangrijpende film over mensen met een handicap in Vietnam en Kenia. Deze documentaire kreeg ook in 2011 veel aandacht. Verschillende geïnteresseerden vroegen een dvd van de documentaire aan voor bijvoorbeeld onderwijsdoeleinden. Marijn Poels kreeg daarnaast de Dodie Spittal Award. Dit leverde extra media-aandacht op. Daarna promootte hij de film tijdens verschillende filmfestivals Onlinecommunicatie Onze website is een belangrijk middel om te communiceren met onze doelgroepen. Ook zetten we geregeld digitale nieuwsbrieven en social media in om relaties op te bouwen met de mensen om ons heen. Meer bezoekers op vso.nl Met zoekmachinemarketing werkten we afgelopen jaar aan de vindbaarheid van onze website. En dankzij ondersteuning van onze bedrijfspartner Yacht konden we de inhoud van de website beter afstemmen op de wensen van onze bezoekers. Onze website had afgelopen jaar unieke bezoekers. Daarmee haalden we 90 procent van ons vooraf gestelde doel, unieke bezoekers. Ten opzichte van daalde het aantal bezoekers met 1 procent. Afgelopen boekjaar hebben we voor het eerst kunnen meten hoeveel bezoekers online een gift hebben gegeven. In totaal kregen we van 153 bezoekers een onlinegift. Daarnaast hebben 833 bezoekers zich online aangemeld voor de informatiebijeenkomst Meet VSO. Klanttevredenheidsonderzoek mediarelaties Afgelopen jaar hielden we een klanttevredenheidsonderzoek onder onze mediarelaties. Dertien uiteenlopende vakbladen, landelijke kranten en websites ontvingen een vragenlijst. De vragen gingen over hoe tevreden mensen waren over de nieuwswaarde, berichtgeving en dienstverlening van de pr-manager van VSO Nederland. De respondenten bleken tevreden over de nieuwswaarde, berichtgeving en dienstverlening van VSO Nederland. Ze ervaren de berichtgeving over de resultaten van de ontwikkelingssamenwerking, de volledigheid, de nauwkeurigheid en tijdige aanlevering als goed. Wat volgens hen beter kan, is de aansluiting van de berichtgeving bij de doelgroep en het medium. Bij het opstellen van nieuwe berichten nemen we deze informatie mee, zodat we in het klanttevredenheidsonderzoek van 2012 beter scoren op deze punten. Ook willen we het aantal respondenten verhogen. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

42 Google Grants-programma Sinds februari 2012 zijn we toegelaten tot het Google Grants-programma. Hiermee biedt Google aan goede doelen advertentiebudget om gratis te adverteren via AdWords. Met dit advertentieprogramma kunnen we nu zelf advertenties maken en zoekwoorden opgeven die relevant voor ons zijn. Als mensen met deze zoekwoorden op Google zoeken, komt onze advertentie tevoorschijn bij de zoekresultaten. Ze kunnen dan hierop klikken en zo op onze website terechtkomen. De waarde van het advertentiebudget dat we ontvangen, is volledig afhankelijk van de prestaties van onze advertenties. De gemiddelde deelnemer ontvangt van het Google Grants-programma iets meer dan 300 dollar aan advertenties per maand. VSO op social media VSO Nederland is actief op social media, zoals LinkedIn, Twitter en YouTube. Via deze platforms leggen we contact, wisselen we informatie uit en discussiëren we over thema s die met VSO en ontwikkelingssamenwerking te maken hebben. Daarnaast bieden social media ons de mogelijkheid om snel vacatures te vervullen of vrijwilligers te vinden voor acties. Op Facebook, Twitter en LinkedIn richten we ons op iedereen die geïnteresseerd is in ons. Daarnaast hebben we op LinkedIn de VSO-groep Volunteers Nederland, die bijna zevenhonderd leden telt. Dit zijn voornamelijk mensen die via VSO in het buitenland zitten, alweer terug zijn of door de selectie heen zijn. De films op ons YouTube-kanaal VSO Nederland zijn samen ruim keer bekeken. We willen social media komend boekjaar nog beter benutten. Dat doen we door regelmatig berichten te plaatsen op LinkedIn en zo de dialoog op te zoeken met onze doelgroep. Bovendien zijn we begonnen met een breder social media-beleid, dat in meer zichtbaarheid en interactie via social media zal opleveren. Doelstellingen Vergroten van de naamsbekendheid door het verkrijgen van 180 perspublicaties unieke websitebezoekers genereren Resultaten Er verschenen 175 publicaties in de pers unieke bezoekers bezochten onze website. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

43 3.5.4 Bedrijfsleven: Young Professionals Young Professionals binnen bedrijven zoeken vaak naar zingeving in hun werk. Daarmee zijn zij een belangrijke potentiële doelgroep voor uitzending via VSO. Maar ze kunnen ook helpen door als ambassadeurs op te treden richting het management van bedrijven. In dit kader droeg VSO bij aan twee evenementen specifiek voor Young Professionals. VSO in het MVO- en HR-beleid van Randstad en Accenture In april was ons kantoor de gastlocatie voor een door NCDO (Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling) georganiseerd evenement voor Young Professionals. Zowel vertegenwoordigers van Randstad als Accenture verzorgden tijdens dit evenement presentaties over de rol die VSO speelt in hun MVO- en HR-beleid. Ben & Jerry s VSO UK startte in februari 2011 samen met Ben & Jerry s de Join Our Core-campagne, een wedstrijd voor ondernemers in de dop. Jongeren uit Groot-Brittannië, Ierland, Denemarken, Zweden en Nederland konden een idee indienen voor een duurzaam bedrijf dat een verschil maakt in onze internationale samenleving. Deelnemers maakten kans op euro om hun idee waar te maken, op deelname aan een VSO-project in Oeganda om daar ideeën uit te wisselen over duurzaam ondernemen, en op een jaar lang gratis ijs. Inmiddels zijn de vijftien finalisten bekend, onder wie drie Nederlanders. Een van hen, Wouter Durville van One for One, won eerder al de hiervoor genoemde 11 partners in verkiezing. De vijftien finalisten gingen in augustus 2012 tien dagen naar Oeganda om samen te werken met vijftien lokale vakdeskundigen. Samen zullen ze sociale businessmodellen ontwikkelen om het leven van vanilleboeren te verbeteren via fair trade. De rol van VSO UK bestond uit het werven en selecteren van kandidaten en de organisatie van het projectbezoek in Oeganda. VSO Nederland promootte de campagne in Nederland. Het partnership stelt VSO in staat om met een breed publiek in contact te komen. En het is mogelijk een eerste stap naar een intensiever partnership met Ben & Jerry s. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

44 Sustainable Business & Social Entrepreneurship Tijdens het evenement Sustainable Business & Social Entrepreneurship, georganiseerd door onder meer Young Professionals Make The Difference, gaf VSO een workshop over publiek-private samenwerking en de rol van Young Professionals daarin. Ook werd tijdens dit evenement de winnaar bekendgemaakt van de wedstrijd die de campagne 11 partners in 2011 had georganiseerd. Hiervoor was aan Young Professionals gevraagd een concept te bedenken voor een partnership dat hun organisatie effectief verbindt met een bedrijf, ngo of de overheid. Voor deze verkiezing presenteerde een Young Professional van Randstad een nieuwe invalshoek voor de samenwerking tussen Randstad en VSO. Ze adviseerde werkmaatschappijen van Randstad om werkgelegenheidsprogramma s voor VSO in ontwikkelingslanden te laten adopteren. Werkmaatschappijen kunnen dan kennis en middelen inzetten voor deze programma s. Bij de individuele werkmaatschappijen wordt zo een grotere betrokkenheid bij het werk van VSO gecreëerd. Op basis van dit advies hebben Randstad en VSO de eerste stappen gezet om een pilotproject te ontwikkelen Vakdeskundigen als ambassadeurs Vakdeskundigen zijn onze beste ambassadeurs. Voor vertrek, tijdens hun uitzending en na terugkeer helpen ze VSO Nederland door bijvoorbeeld de publiciteit te zoeken en fondsen te werven. Sinds de oprichting van VSO Nederland zijn bijna Nederlandse vakdeskundigen uitgezonden, van wie al meer dan Nederlandse vakdeskundigen zijn teruggekeerd van hun werk in Afrika en Azië. Velen van hen zetten zich vrijwillig in voor VSO Nederland, bijvoorbeeld als selecteur, trainer of spreker op voorlichtingsbijeenkomsten van universiteiten en bedrijven, maar ook als schrijver van aanvragen voor fondsen. Ook schrijft het merendeel van de vakdeskundigen een blog op websites als waarbenjij.nu. Deze ervaringsverhalen dragen bij aan de voorlichting over het werk van VSO. We bereiden vakdeskundigen voor op hun ambassadeurschap met een training. Ook ontvangen ze tijdens hun verblijf in het buitenland de digitale nieuwsbrief Wereldnieuws, die we speciaal voor hen maken. Het afgelopen jaar is deze uitgave herzien en aangepast om ook vakdeskundigen voor vertrek en na terugkomst te informeren en te blijven binden aan VSO. De eerste herziene uitgave verscheen begin december Arbeidsmarktcommunicatie Elk jaar komen honderden geïnteresseerden naar onze informatiebijeenkomsten voor potentiële vakdeskundigen. Tijdens de bijeenkomsten informeren we deze potentiële vakdeskundigen over onze werkwijze. Ook vertellen we wat een uitzending naar het buitenland inhoudt. We brengen de bijeenkomsten onder de aandacht via online- en printadvertenties. In organiseerden we vier informatiebijeenkomsten, waarvan drie grote extern en één kleinere op ons kantoor in Utrecht. We bereikten hiermee zo n 350 vakdeskundigen. Ook verzorgden we vijf Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

45 presentaties over VSO Nederland in diverse ziekenhuizen en instituten waar tropenartsen en verpleeg- en verloskundigen werken en worden opgeleid. We bereikten hiermee 350 mensen in de sector gezondheidszorg. Ook bij bedrijfspartners verzorgde VSO Nederland evenementen: vijf bij Randstad, één bij Accenture, één bij Royal Haskoning. Daarnaast organiseerden we twee informatieve conference calls voor Randstad. We bereikten hiermee ongeveer 120 medewerkers. Voor Randstad ontwikkelden we dit jaar placemats voor in de bedrijfskantines op het hoofdkantoor. Onder Accenture Returned Volunteers (RV s) hielden we een referral recruitment-actie. En Accenture-medewerkers konden een ticket winnen naar het land waar ze naartoe uitgezonden werden, als ze een collega konden aandragen die vóór april 2012 kon beginnen. Met deze actie bereikten we 54 Accenture RV s. Verder waren we met een stand vertegenwoordigd op het Nationaal Congres SOA*HIV*Seks en verzorgden we een workshop op de Duurzame carrièredag, waaraan in totaal ongeveer 50 Young Professionals deelnamen. Afgelopen jaar maakten we intensief gebruik van het platform OneWorld, onder meer met banners, een advertorial en printadvertenties. Oneworld.nl is de grootste Nederlandse website over mondiale verbondenheid en duurzame lifestyle. Het gratis tijdschrift OneWorld verschijnt tien keer per jaar. NCDO geeft het tijdschrift uit. Ten slotte houden we geïnteresseerden via de digitale nieuwsbrief VSO Wereldbaan drie keer per jaar op de hoogte van onze activiteiten en mogelijkheden om te worden uitgezonden. We bereikten hiermee ongeveer potentiële vakdeskundigen. Cijfers en activiteiten arbeidsmarktcommunicatie Vier Meet VSO-informatiebijeenkomsten - ca. 350 bezoekers Vijf externe presentaties gezondheidszorgsector - ca. 330 toehoorders Stand op Nationaal Congres SOA*HIV*Seks - ca. 400 bezoekers Workshop op Duurzame carrièredag - ca. 50 deelnemers Negen presentaties bij bedrijfspartners - ca. 120 toehoorders Drie digitale nieuwsbrieven VSO Wereldbaan - ca ontvangers Twee digitale nieuwsbrieven Wereldnieuws - ca. 350 ontvangers Twee bannercampagnes, een advertorial en een printadvertentie OneWorld - ca websitebezoekers, en het magazine OneWorld heeft abonnees Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

46 4.1 Balans per 31 maart 2012 Balans per 31 maart 2012 Activa Vaste activa Materiële vaste activa Vlottende activa Rekening-courant VSO International Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Passiva Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsfonds Egalisatiereserve vaste activa Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en sociale verzekeringen Lening VSO International Rekening-courant VSO International Overige schulden en overlopende passiva Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

47 4.2 Staat van baten en lasten over het boekjaar Staat van baten en lasten over het boekjaar Baten B o ekjaar B udget B o ekjaar Baten uit eigen fondsenwerving Subsidies van overheden Inkomsten uit beleggingen (rente) Overige baten Som der baten Lasten Besteed aan doelstellingen 1. Onderwijs Hiv en aids Mensen met een handicap Gezondheidszorg Bestaanszekerheid Participatie en bestuur MVO-partnerschappen Voorlichting Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten verkrijging subsidies van overheden Kosten van beleggingen Kosten overige baten Beheer en administratie Kosten beheer en administratie Som der lasten Resultaat Onttrekking/toevoeging aan continuïteitsreserve Toevoeging aan bestemmingsfonds De kosten besteed aan doelstellingen als percentage van de totale inkomsten 73% 74% De kosten eigen fondsenwerving als percentage van inkomsten eigen fondsenwerving 28% 22% De kosten beheer en administratie als percentage van som der lasten 8% 9% Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

48 4.3 Kasstroomoverzicht 4.3 Kasstroomoverzicht Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Afschrijvingen Mutaties werkkapitaal Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen Egalisatiereserve materiële vaste activa Kasstroom uit financieringsactiviteiten Afname respectievelijk toename langlopende schulden Afname liquide middelen Liquide middelen per 1 april 2011 resp Liquide middelen per 31 maart 2012 resp Afname liquide middelen Waarderingsgrondslagen Algemeen VSO Nederland heeft de jaarrekening ingericht conform de Richtlijn 650 voor de verslaggeving door fondsenwervende instellingen. In deze jaarrekening hebben we ook de financiële gegevens van VSO Fonds opgenomen. Het bestuur van VSO Fonds heeft dezelfde samenstelling als dat van VSO Nederland. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat gebeuren op basis van historische kosten. Tenzij bij het balanshoofd anders wordt vermeld, hebben we de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten rekenen we toe aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten nemen we alleen op als we ze op de balansdatum hebben gerealiseerd. Verliezen en risico s die voor het einde van het verslagjaar ontstaan, nemen we mee als ze voor het opmaken van de jaarrekening bekend waren. De baten uit legaten hebben we Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

49 opgenomen in het boekjaar waarin we de omvang betrouwbaar konden vaststellen. In de baten eigen fondsenwerving zijn baten opgenomen met een bijzondere bestemming. Deze baten hebben we volledig besteed in het boekjaar. Algemene grondslagen van de jaarrekening Omrekening van vreemde valuta We rekenen vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta om tegen de koers per balansdatum. De transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode verwerkten we in de jaarrekening tegen de koers van afwikkeling. In de staat van baten en lasten staan de koersverschillen die voortvloeien uit de omrekening per balansdatum. Materiële vaste activa De materiële vaste activa waardeerden we tegen de aanschafprijs die we verminderden met de afschrijvingen. We investeerden met de middelen die VSO daarvoor beschikbaar stelde. Deze middelen zijn met een egalisatiereserve op de balans gepassiveerd. Deze egalisatiereserve verminderen we met de jaarlijkse afschrijvingen. De investeringen activeerden we tegen de aanschafwaarde verminderd met de afschrijvingen. De actuele waarde van de materiële vaste activa is gelijk aan de boekwaarde. Vorderingen De vorderingen waardeerden we tegen nominale waarde. Een eventuele voorziening voor oninbaarheid brachten we in mindering. Langlopende schulden De langlopende schulden hebben een looptijd van langer dan één jaar. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

50 4.5 Toelichting op de jaarrekening Oprichting en doelstelling Op 22 september 1989 werd de Stichting VSO Nederland opgericht. Deze stichting heeft tot doel armoede, achterstand en maatschappelijke uitsluiting in ontwikkelingslanden te bestrijden. Ze wil dit onder meer bereiken door het versterken van kennis en capaciteit van mensen, organisaties en overheden die zich inzetten voor dit doel. Ook het geven van voorlichting en uitvoeren van onderzoek dragen bij aan dit doel. Adres Stichting VSO Nederland Herculesplein AA Utrecht Voor Stichting VSO Fonds gelden dezelfde adresgegevens. Middelen De stichting haalt haar middelen uit: subsidies; schenkingen, giften, erfstellingen en legaten; bijdragen en donaties van derden en begunstigers; andere baten. Winst maken is geen doelstelling van de stichting. Niet in de balans opgenomen verplichtingen Op 1 januari 2009 is VSO Nederland een nieuw huurcontract aangegaan voor een periode van vijf jaar. Het betreft een kantoorruimte op Herculesplein 8 te Utrecht. De jaarhuur voor het komende boekjaar bedraagt ongeveer euro. Verder heeft VSO Nederland het komende jaar een huurverplichting van euro voor de kopieerapparaten. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

51 4.6 Toelichting op de balans per 31 maart 2012 en staat van baten en lasten over Activa (in euro s) Vaste activa Materiële vaste activa Boekwaarde per 1 april Investeringen Afschrijvingen Boekwaarde per 31 maart De totale aanschafwaarde van de materiële vaste activa bedraagt euro. De cumulatieve afschrijvingen bedragen euro. De verzekerde waarde van de materiële vaste activa is euro. Vlottende activa Rekening-courant VSO International Vordering op VSO International Over de vordering in rekening-courant is geen rente berekend. Overige vorderingen en overlopende activa Subsidie Nederlandse overheid Subsidie EU inzake EVHAC-programma Vooruitbetaald aan programmakantoren Waarborg huur Te vorderen PSO MVO-partnerschapsfondsen Particuliere fondsen Rente Huur Vooruitbetaalde pensioenpremie Overige Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

52 Liquide middelen Spaartegoeden ING Bank Rekening-courant bank Kas De liquide middelen zijn direct opeisbaar. Passiva (in euro s) Reserves Continuïteitsreserve Per 1 april Mutaties bestemmingsfonds Resultaat Per 31 maart Bestemmingsfonds Randstad Per 1 april Overheveling continuïteitsreserve Ingekomen bijdrage Uitgaven in het boekjaar Per 31 maart 0 0 Totaal Bestemmingsfonds Randstad De bijdrage van Randstad over is in het boekjaar geheel besteed. Egalisatiereserve vaste activa Boekwaarde per 1 april Investeringen Afschrijvingen Boekwaarde per 31 maart Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

53 Kortlopende schulden Belastingen en sociale verzekeringen Belastingen Sociale verzekeringen Pensioen Lening VSO International Schuld VSO International De schuld aan VSO International is gedurende het verslagjaar volledig afgelost. Rekening-courant VSO International Schuld aan VSO International Over de schuld in rekening-courant is geen rente berekend. Overige schulden en overlopende passiva Verplichtingen aan programmakantoren inzake subsidie overheid Overige verplichtingen aan programmakantoren Reservering vakantiegeld, vakantiedagen en eindejaarsuitkering Vooruitontvangen programmagelden Huisvestingskosten Accountantskosten Overige In de post vooruitontvangen programmagelden is een bedrag van euro opgenomen inzake het SBOSprogramma. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

54 Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar Baten (in euro s) Boekjaar Budget Boekjaar Baten uit eigen fondsenwerving Bijdrage particuliere donateurs Bijdrage MVO-partnerschappen Bijdrage bedrijfsfondsen Bijdrage particulierenfondsen Legaten Overige bijdragen Totaal Subsidies van overheden Bijdrage PSO Bijdrage Europese Unie Bijdrage SBOS en ROC KWI Bijdrage TMF-subsidie Totaal Inkomsten uit beleggingen (rente) Interest Overige baten Bijdrage VSO International Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

55 Lasten (in euro s) Doelstellingen 1. Onderwijs 2. Hiv en aids 3. Mensen met een handicap 4. Gezondheidszorg 5. Bestaanszekerheid Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten Doelstellingen 6. Participatie en bestuur 7. MVO- 8. partner- Voorlichting schappen Werving baten Beheer en administra- tie Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten Doelstellingen Boekjaar Budget Boekjaar Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

56 Boekjaar Budget Boekjaar Personeelskosten Salariskosten en kosten inhuur personeel Sociale lasten Pensioenlasten Totaal In het boekjaar waren gemiddeld 22 fte's in dienst van de stichting ( : 26 fte's). Boekjaar Budget Boekjaar Projectkosten Kosten gerelateerd aan de uitzendingen Externe adviseurs Advertentie- en communicatiekosten Meet VSO en andere evenementen Assessment Training Medische kosten Plaatsingskosten Doorbelaste uitzendkosten aan VSO Internationall Terugkerende vakdeskundige Overige Subtotaal Kosten gerelateerd aan de programma's Right to Life -programma ASML overige programma's BFG II-programma ALP II/I-programma ECSR-programma SCSS-programma DMSP-programma Kenia Vocational-programma Turing Kameroen Fiep Westerdorp Cambodja Cornelia Oeganda SBOS EVHAC Overige programma's Subtotaal Kosten gerelateerd aan MVO-partnerschappen Externe adviseurs Events Communicatiematerialen Reiskosten Kosten STA-uitzendingen Subtotaal Voorlichting Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

57 Boekjaar Budget Boekjaar Fondsenwerving Huis-aan-huiswerving Externe adviseurs Kosten verkrijging subsidies Kosten verkrijging bedrijfsfondsen en trust Donor-upgrading en -loyalty Werving donors DRTV Donor-database Direct mail-donors Eenmalige donaties en legaten Fondsenwerving via vakdeskundige Overige Subtotaal Beheer en administratie Inhuur personeel Bestuurskosten Accountantskosten Salarisadministratie Juridische kosten Advieskosten Overige Subtotaal Totaal Communicatie Externe adviseurs Informatiemateriaal Overige Totaal communicatie Huisvestingskosten Huur Overige Totaal huisvestingskosten Projectkosten Kosten gerelateerd aan de uitzendingen De aan een uitzending gekoppelde individuele kosten worden middels een doorbelasting ten laste gebracht van de kosten van VSO Internationaal. Voorlichting en fondsenwerving In kon VSO Nederland extra investeren in huis-aan-huiswerving. Met deze investeringen hebben we gezorgd voor voorlichting over ons werk en het aantal particulieren donateurs vergroot. Deze investering zorgt Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

58 ervoor dat meer mensen op de hoogte zijn van de bijdrage van VSO aan armoedebestrijding in de wereld en tevens dat de bijdrage van particuliere donaties aan de inkomsten van VSO Nederland de komende jaren wordt vergroot. Boekjaar Budget Boekjaar Overige kosten Afschrijvingen Kantoorinventaris Egalisatierekening Overige personeelskosten Woon-werkverkeer Advertentiekosten Overige reiskosten Training Arbodienst Ziektegelduitkering Overige Kantoorkosten Kantoorbenodigdheden Post Systeembeheer Telefoonkosten Fotokopieën Abonnementen Bankkosten Overige Totaal overige kosten Overige personeelskosten Door een intensieve en succesvolle werving voor de invulling van de functie van fondsenwerver en datamarketeer zijn de advertentiekosten hoger dan begroot. De ziektegelduitkering bevat een vergoeding voor langdurig zieken en tevens is er in dit boekjaar een correctie toegepast voor de in voorgaande jaren te hoog gereserveerd premies. In de post overige was, na tegenvallers in een budget opgenomen voor onvoorziene omstandigheden binnen de organisatie. Dit budget is grotendeels niet besteed. Kantoorkosten De rente en bankkosten voor de financiering door VSO Internationaal zijn niet begroot onder de bankkosten maar in de begroting gesaldeerd opgenomen in de rente inkomsten. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

59 1. Onderwijs 2. Hiv en aids 3. Mensen met een handicap 4. Gezondheidszorg 5. Bestaanszekerheid 6. Participatie en bestuur 7. MVO-partnerschappen 8. Voorlichting Werving en baten Beheer en administratie 4.7 Toelichting op de lastenverdeling (in euro s) Toelichting lastenverdeling Specificatie en verdeling kosten naar bestemming Doelstellingen Boekjaar Budget Boekjaar Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

60 Toerekeningsmethodiek kosten naar bestemming VSO Nederland gebruikte voor de toerekening van de kosten naar bestemming de `Aanbeveling voor toepassing van richtlijn 650 voor kosten beheer en administratie, die is opgesteld door de brancheorganisatie VFI. Dit houdt in dat de kosten die vallen onder bestuur, directie, algemeen secretariaat en financiën, en planning en control voor 100 procent zijn toegerekend aan Beheer en administratie. Dit gebeurde niet als er directe inspanningen van bestuur, directie, algemeen secretariaat en financiën, en planning en control waren gepleegd voor doelstellingen en/of werving van baten. In dat geval zijn deze naar rato toegerekend. Kosten vallend onder ICT, huisvesting, facilitair en personeelszaken zijn naar rato toegerekend op basis van de begrote medewerkers. Personeelskosten, juridische kosten en communicatie zijn zo veel mogelijk toegerekend aan de doelstelling waar deze kosten voor gemaakt zijn, of naar rato van de begrote medewerkers. 4.8 Overige gegevens Statutaire regeling voor de bestemming van het resultaat De Stichting heeft niet het doel om winst te maken (artikel 5). Het bestuur bepaalt welke bestemming, na betaling van alle schulden, aan de overgebleven bezittingen van de Stichting zal worden gegeven. Het bedrag moet worden besteed aan een doel dat zo goed mogelijk aansluit bij het werk van de Stichting (artikel 15 lid 3). Bestemming van het resultaat Het nadelig saldo over het boekjaar is in mindering gebracht op de continuïteitsreserve. Controleverklaring De controleverklaring is in dit jaarverslag opgenomen op pagina s 61 en 62. Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar

61 4.9 Controleverklaring Jaarverslag VSO Nederland Boekjaar