Welcome. at Maastricht University

Transcriptie

1 Welcome at Maastricht University

2 Wees creatief met je cliënt! Over het opstellen en uitvoeren van uitdagende gedragsexperimenten in de CT voor eetstoornissen en obesitas Dr. Sandra Mulkens & Prof. Anita Jansen Maastricht University; Dept. of Clinical

3 Automatische gedachten bij eetstoornissen/ obesitas

4 Ik ben een kilo zwaarder geworden en dat betekent dat ik vanaf nu alleen nog maar dikker word

5 Met dit gewicht/ uiterlijk/ lichaam ben ik onaantrekkelijk

6 Door mijn dikke buik zie ik er dik en lelijk uit

7 Een vol gevoel is slecht, moet ik kwijt. Het betekent dat ik dik ben/ word

8 Als ik eenmaal begin te eten kan ik niet meer stoppen

9 Alleen door te braken (laxeren) kan ik mijn gewicht onder controle houden

10 Ik moet minimaal 1 uur per dag flink bewegen anders word ik dik

11 Als ik normaal eet kom ik gelijk bij en blijft mijn gewicht stijgen alternatieve/ rationele gedachte: Als ik normaal/ gezond eet heb ik (mogelijk) geen eetbuien meer. Misschien zal mijn gewicht eerst even stijgen maar het zal zich ook stabiliseren over enkele weken.

12 Gedragsexperiment? Praat even met je buurman of vrouw: Hoe zou je de laatste veronderstelling wetenschappelijk kunnen toetsen? Ideeën?

13 Even de basics Wat is een experiment? Hoe opstellen? Formulier DOEN!

14 Gedragsexperiment: = laatste fase van CT = bijzondere manier van uitdagen Opstellen indien automatische gedachte (voldoende) is uitgedaagd, er een redelijk geloofwaardig alternatief voorhanden is Dus veilig Doel is niet exposure!

15 Hoe? Volg de empirische cyclus

16 Stappen: 1)Wat is de te toetsen gedachte? afgeleid van aut. gedachte/ scoor geloofwaardigheid 2)Wat is het gevoel? (0-100) 3)Wat is de hypothese? H0, sluit aan bij 1) 4)Wat is de alternatieve gedachte? rationele gedachte/ scoor geloofwaardigheid 5)Stel alternatieve hypothese op H1, sluit aan bij 4) 6)Experiment: wat gaat cliënt doen om de hypotheses te testen? denk aan: hoeveel proefpersonen, leeftijd, geslacht, waar? Hoe laat? Wanneer?) 7)Spreek af bij welke uitkomst H0 en H1 waar zijn 8)Cliënt voert experiment uit 9)Data analyseren 10)Conclusies trekken! En scoor opnieuw geloofwaardigheid aut. en rationele gedachte

17 Als ik normaal eet kom ik gelijk bij en blijft mijn gewicht stijgen

18 Samen met buurman/vrouw exp. bedenken Gebruik het formulier als steuntje Alles kan, wees creatief.

19 Exp. bijv. Eet gedurende 1 week op je eigen, gebruikelijke manier. Eet de week erna regelmatig en voldoende ( normaal ) voor iemand van jouw leeftijd en lengte. Weeg jezelf aan het begin en eind van beide weken, op een vast tijdstip en onder vergelijkbare omstandigheden Hypothese 0 (aut. gedachte): Na 1 week normaal eten ben ik zwaarder dan de week ervoor Hypothese 1 (rat. gedachte): na 1 week normaal eten ben ik even zwaar als de week daarvoor

20 Voorbeeld van een foto-exp

21 Met dit lijf ben ik dik en onaantrekkelijk (85) Foto-experiment Beste collega, zou u aub mee willen doen aan het foto-experiment van mijn cliente? Het kost maar weinig tijd en uw mening is zo waardevol! U kunt uw antwoorden in de enquete typen en deze dan aan mij mailen of u kunt de enquete uitprinten en met pen invullen. Svp retour (via mailbox of in het postvak van Sandra Mulkens) bij voorkeur uiterlijk 25 maart. Dank U!

22 Leeftijd:. Jaar Geslacht: man/ vrouw (doorhalen wat niet van toepassing is). Hieronder staan foto s van dezelfde vrouw. Bekijk ze op uw gemak. 1. Nadat u ze bekeken heeft: wat is uw eerste indruk over deze vrouw? 2. Wat voor persoonlijkheid denkt u dat deze vrouw heeft? 3. Zijn er dingen aan deze vrouw die u mooi vindt om te zien? Zo ja, welke? - - Wat vindt u het mooist? 4. Geef een beoordeling voor de volgende onderdelen van haar lichaam: Gezicht (0-10): Haar/ kapsel (0-10): Benen (0-10): Romp (0-10): Armen (0-10): Uitstraling (0-10): Kleding (0-10):

23 5. Valt u iets op aan (een van) de lichaamskenmerken van deze vrouw? Zo ja, wat dan? 6. Deze vrouw heeft niet op elke foto hetzelfde gewicht. Op welke foto vindt u haar het mooist? waarom? fotonummer: reden: Op welke foto vindt u haar het minst mooi? waarom? fotonummer: reden: - 8. Hebt u nog opmerkingen? - - Heel hartelijk dank voor uw deelname!!

24

25 Nog 1, nu in groepjes Kies een gedachte: Ik ben een kilo zwaarder geworden en dat betekent dat ik vanaf nu alleen nog maar dikker word Met dit gewicht/ uiterlijk/ lichaam ben ik onaantrekkelijk Door mijn dikke buik zie ik er dik en lelijk uit Een vol gevoel is slecht, moet ik kwijt. Het betekent dat ik dik ben/ word Of iets anders: eigen voorbeeld

26 Nabespreken

27 Voorbeelden van een enquete over vol gevoel

28 Een vol gevoel is slecht, moet ik vermijden. Het betekent dat ik dik ben/ word (90). Alternatieve gedachte: een vol gevoel is normaal als je veel, snel of machtig gegeten hebt. Het trekt ook vanzelf weer weg en je wordt past dik(ker) als je geregeld meer eet dan je verbruikt.

29

30 Welke antwoorden passen bij H0 en bij H1? vraag 3) H0: nooit/ bijna niet H1: soms/ vaak/ altijd vraag 4) H0: teveel gegeten (meer dan normaal is/ eetbui) H1: veel/ snel/ machtig gegeten vraag 5) H0: > 2 uur H1: binnen 2 uur zakt het vraag 6) H0: dik, vet H1: opgeblazen vraag 7) H0: ja H1: nee, of een beetje vraag 8) H0: U vol = minimaal 150% tov u normaal H1: U vol = kleiner of gelijk aan 120% tov u normaal Vraag 9) H0: bewegen, overgeven, streng lijnen H1: niks, laten zakken, wandeling.

31 Uitkomsten; N=12 (9 vrouwen/ 3 mannen) 2) Hoeveel % van de mannen/vrouwen heeft weleens vol gevoel? 100 % van de mannen 100% van de vrouwen 3) Hoe vaak voelt u zich vol? Vrouwen 7 = soms (77%), 2 = vaak (22%) Mannen 2 = soms (66%), 1 = bijna niet (33%) Totaal 9 = soms (75%), 2 = vaak (17%), 1 = bijna niet (8%) H1 = 92 % H0 = 8 % 4) Wat zijn de redenen dat u een vol gevoel heeft? Vrouwen: 4 = te veel gegeten (44%), 5 = veel / zwaar gegeten (55%) Mannen: 1 = te veel gegeten (33%), 2 = veel / zwaar gegeten (66%) Totaal: 5 = te veel gegeten (41%), 7 = Veel / zwaar gegeten (58%) H1 = 58% H0 = 41%

32 5) Hoelang duurt het volle gevoel meestal? Vrouwen: 9 = 2 uur (100%) Mannen: 3 = 2 uur (100%) H1 = 100% H0 = 0% 6) Beschrijven hoe u zich voelt. Vrouwen: 8 = opgeblazen / vol (88%), 1 = dik 9 (11%) Mannen: 3 = opgeblazen / vol (100% Totaal: 11 = opgeblazen / vol (91%), 1 = dik (8%) H1 = 91% H0 = 8% 7) Ziet u er anders uit? Vrouwen: 7 = nee (77%), 2 = ja (22%) Mannen: 1 = nee (33%), 2 = ja (66%) Totaal: 8 = nee (66%), 4 = ja (33%) H1 = 66% H0 = 33%

33 8) Kunt u zichzelf visualiseren hoe u er uit ziet als u zich vol voelt? Vrouwen: 8 = t/m 120% (88%), 1 = minstens 150% (22%) Mannen: 2 = t/m 120% (66%), 1 = minstens 150% (33%) Totaal: 10 = t/m 120% (83%), 2 = minstens 150% (16%) H1 = 83 % H0 = 16 % 9) Als u zich vol voelt, doet u er dan iets aan? Zo ja, wat doet u er aan? Vrouwen: 9 = niets / zakken / wandeling (100%) Mannen: 2 = niets / zakken / wandeling (66%), 1 = bewegen (33%) Totaal: 11 = niets / zakken / wandeling (91%), 1 = bewegen (8%) H1 = 91% H0 = 8% Algemene conclusie: In alle gevallen is H1 meer % dan H0 Dat betekent: een vol gevoel is normaal als je wat snel, veel, zwaar gegeten hebt. Het voelt wel vol maar betekent niet dat je dik bent/ wordt. Het volle gevoel zakt ook weer vanzelf, ik hoef niet te compenseren (85)

34 Met deze buik ben ik lelijk en onaantrekkelijk

35 Beste collega, Bij deze ontvangt u een korte foto-enquete van mijn cliënte. Zou u onderstaande vragen svp willen beantwoorden? U doet haar een groot plezier door serieus en eerlijk antwoord te geven. Heel hartelijk dank! Sandra Mulkens Wat is uw geslacht: Wat is uw leeftijd: Bekijk svp de 3 foto s op de volgende blz. Vragen: Wat vindt u in het totaal van het uiterlijk van dit meisje? Zou u een cijfer (1-10) kunnen geven aan de mate van vrouwelijkheid? Kunt u toelichten waarom u voor dit cijfer heeft gekozen? Wat vindt u mooi aan dit meisje? * *. *. Is er ook iets wat u minder mooi vindt? *. *.. *.

36 Zou u een cijfer (1-10) kunnen geven aan de volgende onderdelen van het lichaam; Totaalbeeld: Gezicht: Haar: Armen/schouders/thorax: Buik: Billen: Benen: Wat vindt u van de uitstraling van dit meisje? Hoe zou u het karakter van dit meisje inschatten op basis van deze foto s? Heeft u nog verdere op of aanmerkingen over het uiterlijk van dit meisje?

37 Conclusies (door cl. geformuleerd) Mijn uiterlijk wordt niet alleen bepaald door één onderdeel van mijn lichaam (mijn buik) maar door het totaalplaatje. Al is een onderdeel misschien iets minder mooi, bepaalt dit dus niet dat het totaal niet mooi is. Het beeld dat ik van mijn uiterlijk heb is negatiever dan de realiteit, de personen die de enquête over me ingevuld hebben ontkrachten allemaal (100%) mijn hypothese dat ik niet vrouwelijk zou zijn en dat mijn buik opvallend dik en niet mooi is (en daarmee mijn uiterlijk 'verpest'). Er zijn meerdere factoren die bepalen of ik vrouwelijk ben of niet. Het figuur is hierbij niet eens het belangrijkste maar ook haar, kleding, lach etc. Iemand mooi of minder mooi vinden is heel persoonlijk, zo vindt de een ronde volle heupen mooi en de ander houdt juist meer van strak en slank. Het heeft dus geen zin om proberen te voldoen aan algemene schoonheidsidealen, want die bestaan eigenlijk niet. Het gaat erom dat ik me lekker voel in mijn eigen lichaam en ik merk dat dit steeds beter lukt naarmate ik me meer bezig houd met spiegeltraining ed.

38 Enquete vetrolletjes Deze enquête is om te onderzoeken of mijn gedachten m.b.t mijn lichaamsbeleving en mijn oordelen hieromtrent extreem zijn. Ik ben een vrouw (31 jaar) van 1.64 m en mijn gemiddelde gewicht (van de afgelopen jaren) is 70 kilo. Welke gedachte komt er bij u op als u zich een lengte van 1.64m bij een gewicht van 70 kilo voorstelt? Wat maakt een vrouw aantrekkelijk? Benoem maximaal 5 kenmerken in volgorde van belangrijkheid en geef een score (in procent) voor elk kenmerk: het totaal moet dus 100% zijn. 1...(...%) 2...(...%) 3...(...%) 4...(...%) 5...(...%) totaal: 100%

39 Op een schaal van 1 tot 10 hoe belangrijk is het lichaamsgewicht van een vrouw als we het hebben over de mate van aantrekkelijkheid? Geef antwoord op de volgende vraag: Ik heb liever een partner met een beetje onderwicht dan een partner met wat overgewicht? Kunt u bij de volgende omschrijvingen uw mening geven: Als bij een vrouw haar bovenbenen langs elkaar schuren bij het lopen vind ik dat een teken van overgewicht ja / nee : leg uit:... Als ik een jonge vrouw zie met (zichtbare) lovehandles (in kleding), is dat onaantrekkelijk ja / nee : leg uit:... Als een jonge vrouw een losse buik heeft met 2 rolletjes is dat onaantrekkelijk: ja / nee : leg uit:...

40 1 antwoord op de enquete van deze cl. Deze enquête is om te onderzoeken of mijn gedachten m.b.t mijn lichaamsbeleving en mijn oordelen hieromtrent extreem zijn. Ik ben een vrouw (31 jaar) van 1.64 m en mijn gemiddelde gewicht (van de afgelopen jaren) is 70 kilo. 1. Welke gedachte komt er bij u op als u zich een lengte van 1.64m bij een gewicht van 70 kilo voorstelt? Dit zal vast een gezond gewicht zijn voor die lengte. 2. Wat maakt een vrouw aantrekkelijk? Benoem maximaal 5 kenmerken in volgorde van belangrijkheid en geef een score (in procent) voor elk kenmerk: het totaal moet dus 100% zijn. 1 Uitstraling: Vriendelijk, vrolijk en lief (65%) 2 Gezicht: grote ogen, weinig make-up nodig (15%) 3 Ronde vormen in heupen en taille, verhouding belangrijker dan maat (15%) 4 Verzorgd, niet overdreven ijdel (5%) 5...(totaal: 100%)

41 Op een schaal van 1 tot 10 hoe belangrijk is het lichaamsgewicht van een vrouw als we het hebben over de mate van aantrekkelijkheid? 6 4. Geef antwoord op de volgende vraag: Ik heb liever een partner met een beetje onderwicht dan een partner met wat overgewicht? Als hij maar gezond is vind ik het niet erg als hij wat overgewicht heeft. Lichaamsbouw heeft sowieso erg weinig te maken met mijn partnerkeuze: uitstraling, karakter en manier van leven zijn belangrijker. 5. Kunt u bij de volgende omschrijvingen uw mening geven: Als bij een vrouw haar bovenbenen langs elkaar schuren bij het lopen vind ik dat een teken van overgewicht ja / nee : leg uit: Nee, ik heb zelf de neiging om zo naar mezelf te kijken maar ik weet dat dit geen teken van overgewicht is. Vrouwen horen wat vet te hebben op het onderlichaam, dus het is normaal. Als ik een jonge vrouw zie met (zichtbare) lovehandles (in kleding), is dat onaantrekkelijk ja / nee : leg uit: Ja, bij de vrouwen die ik zie ligt dat vaak aan de kledingkeuze. Dat vind ik dan best jammer. Als een jonge vrouw een losse buik heeft met 2 rolletjes is dat onaantrekkelijk: ja / nee : leg uit: Dat ligt eraan wat je daarmee bedoelt. Als je zit en er zit een horizontale streep over je buik, is dat niet echt abnormaal (hoop ik, ik heb dat zelf ook). Dat zou me bij anderen niet opvallen. Als die streep er ook zit als iemand staat, vind ik dat minder aantrekkelijk. Als de rolletjes erg groot zijn, zul je het misschien hebben over een vrouw met overgewicht en het meeste vet op de buik? Dat vind ik zelf niet echt aantrekkelijk.

42 Foto exp. van dezelfde cl. Ik wil u bij voorbaat bedanken voor het invullen van deze vragenlijst. Het kost 5 a 10 minuten van uw tijd. Geslacht: vrouw (doorhalen wat niet van toepassing is). Leeftijd: Hieronder staan foto s van dezelfde vrouw; bekijk ze rustig.

43 1. Nadat u ze bekeken heeft: wat is uw eerste indruk over deze vrouw? mooie vrouw, levensgenieter, avontuurlijk 2. Wat voor persoonlijkheid denkt u dat deze vrouw heeft? kan ik niet echt beoordelen aan een foto. ze maakt een vrolijke, wat extraverte indruk op de foto's 3. Deze vrouw ervaart zichzelf als zijnde veel te flink, wat vindt u daarvan? Flink in de zin van stoer kan ik me goed voorstellen, maar flink mbt lichaam/gewicht absoluut niet. Perfect figuur, aantrekkelijk. 4. Kijk naar de foto in bikini; wat vindt u aan deze vrouw ( zonder bedekkende kleding) mooi / aantrekkelijk? goed figuur, aantrekkelijk, mooi. ze lijkt wel wat onwennig op de foto alsof ze het niet leuk vindt om in bikini op de foto te gaan. Op een schaal van 1 tot 10, welk cijfer zou u geven? 8

44 5. Met betrekking tot alle foto s: Zijn er dingen aan deze vrouw die u mooi vindt om te zien? Zo ja, welke? hoofd, gezicht, ogen, onderlinge verhoudingen lichaamsdelen 6. Geef een beoordeling voor de volgende onderdelen van haar lichaam: Gezicht (0-10): 9 Haar/ kapsel (0-10): 9 Benen (0-10): 8 Romp (0-10): 8 Armen (0-10): 8 Uitstraling (0-10): 9 Lichaam a) totaal: (0-10): 8,5 b) totaal, maar zonder hoofd (0-10): 8 7.Op welke foto vindt u haar het mooist? de eerste en de laatste Waarom? ziet er interessant en aantrekkelijk uit op allebei de foto's 8. Op welke foto vindt u haar het minst mooi en waarom? voor de vlag; maar dat komt denk ik omdat ik haar kleding daarop niet zo leuk vind 9. Betitelt u dit als een meisje met overgewicht? nee, absoluut niet 10. Heeft u nog opmerking? mooie vrouw Heel hartelijk dank voor u deelname, ik vertrouw erop dat u vertrouwelijk omgaat met deze informatie.

45 Valkuilen/ tips Cl. durft niet/ wil niet is gedachte voldoende uitgedaagd? Cl. trekt verkeerde conclusie ( exp. is niet gelukt, de uitkomsten zijn multiinterpretabel ) exp. is altijd gelukt, je krijgt altijd info concretiseer (gedachte, het precieze experiment, bij welke antwoorden de aut. en de rationele gedachten waar zijn, de conclusies)

46

47 Just do it! Ben niet bang. Je bent creatiever dan je denkt! Vragen?