MEYS Emerging Markets Research MEYSFocus

Transcriptie

1 MEYSFocus juli 1 MEYSFocus Juli 1 Geachte relatie, In deze MEYSFocus staan we uitgebreid stil bij de gevolgen van het WK voetbal voor de Zuid- Afrikaanse economie, kijken we naar Brazilië als de opkomende economisch grootmacht in Latijns- Amerika en daarbuiten, ontwikkelt het communistische Vietnam tot een nieuwe Aziatische tijger en biedt Roemenië als één van de nieuwe EU-leden een aantrekkelijk vestigingsklimaat en daarmee kansen voor Nederlandse ondernemers. Ik wens u veel leesplezier. Marco Rensma Directeur Zuid-Afrika Belangrijke economische motor van Afrika Met bijna vijftig miljoen inwoners, een gemiddeld inkomen per hoofd van de bevolking van US$ 5.77, en een economische groei in de afgelopen tien jaar van gemiddeld 3, is Zuid- Afrika een belangrijke motor voor de economische ontwikkeling van het Afrikaanse continent. De wereldwijde crisis heeft echter gevolgen gehad voor de economische groei in Zuid-Afrika. Het begrotingsoverschot in de periode - 7 is omgeslagen in een begrotingstekort van -, van het Bruto Binnenlands Produkt (BBP) eind 9, wat aanzienlijk hoger ligt ten opzichte van het gemiddelde voor geheel Afrika (-,). Indicator Zuid-Afrika Afrika Hoofdstad Pretoria - Totale bevolking (9) Gemiddeld inkomen US$ 5.77 US$ 1. (BBP per capita, 9) Gemiddelde economische groei 3, 5,3 1 9 Begrotingstekort/-overschot -, -, ( van BBP, 9) Exporten BBP (7) 31,5, Buitenlandse investeringen US$ 11, US$,9 per capita () Dienstverlening dominante sector De belangrijkste sector voor de Zuid-Afrikaanse economie is de financiële en zakelijke dienstverlening met een aandeel van in BBP, gevolgd door de maakindustrie en de overheid met beide 15. Zuid-Afrika behoort daarmee tot één van de meest geïndustrialiseerde landen van Afrika. in BBP (9) Landbouw 3 1 Mijnbouw Lage groei werkgelegenheid; hoge werkloosheid Ondanks een sterke economische groei in de afgelopen jaren, bleef de groei in werkgelegenheid achter. Dit leidde ertoe dat het officiële werkloosheidspercentage in Zuid-Afrika in het eerste kwartaal van 1 met 5, van de beroepsbevolking op een hoog niveau ligt. Dit percentage kan bijna als structureel gezien worden, want sinds 1997 is gemiddeld 1 op de Zuid-Afrikanen werkloos. De werkloosheid per provincie loopt niet sterk uiteen. De provincie met het laagste werkloosheidspercentage is Kwazulu-Natal (19,3), en het hoogste percentage is in de Oostelijke Kaap (9,) Maakindustrie Nutsvoorzieningen Bouw Groothandel, detailhandel, reparatie Transport,logistiek,communicatie Financiële en zakelijke dienstverlening Overheid Persoonlijke dienstverlening I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I Groei werkgelegenheid () Groei economie () Copyright 1

2 MEYSFocus juli 1 WK-voetbal in Zuid-Afrika: winst of verlies? De komst van het WK voetbal naar Zuid-Afrika betekent voor het eerst in de geschiedenis dat een groot internationaal sportevenement zijn tenten opslaat op het Afrikaanse continent. Dit feit alleen al is van historische waarde. Maar levert het voor Zuid-Afrika ook een economische waarde op? De totale directe investeringskosten voor het houden van het wereldkampioenschap bedragen volgens de Zuid-Afrikaanse regering bijna 19 miljard Rand (EUR miljard); 9, miljard Rand voor de bouw van vijf stadions en verbeteringen aan vijf bestaande, en 9 miljard Rand aan investeringen in de infrastructuur. De bouw leverde zo n 13. tijdelijk banen op. Maar wanneer de indirecte kosten en de uitgaven door provinciale en lokale overheden worden meegerekend, is de schatting dat de totale kosten rond de 39 miljard Rand liggen (EUR miljard) oftewel 1, van het BBP. Volgens sommige analisten levert het wereldkampioenschap,5 aan extra economische groei op in De miljardeninvesteringen voor het evenement met daar tegenover de onzekere inkomsten op de middellange termijn, kan ertoe leiden dat het zeer voorzichtige herstel van de Zuid- Afrikaanse economie in de eerste maanden van dit jaar in gevaar komt. Het begrotingstekort was al door de wereldwijde crisis fors opgelopen tot -, van het BBP in 9 ( -,). De enorme uitgaven voor het WK-voetbal kan deze negatieve ontwikkeling versterken. Voor de komende drie jaar verwacht de Zuid-Afrikaanse regering dat het begrotingstekort eerst toeneemt waarna het gaat dalen naar bijna -5 in 1. Verder houdt de regering rekening met een oplopende binnenlandse staatschuld van 3 van het BBP in 9 tot bijna in * = raming Begrotingsoverschot/-tekort ( van BBP) 7 9 1* Overheidsschuld ( van BBP) 11* 1* Brazilië Economische grootmacht in opkomst Brazilië is met een bevolking van ruim 193 miljoen inwoners het grootste land in Latijns-Amerika, en behoort met een gemiddeld inkomen per hoofd van de bevolking van bijna US$ 1. tevens tot één van de rijkere landen van dit continent. Sinds begin deze eeuw wordt Brazilië dan ook gezien als één van de vier belangrijkste opkomende markten (zogenaamde BRIC-landen) in de wereld. Onder het bewind van de linkse president Lula da Silva kende Brazilië een sterke economische groei. Brazilië ondervond weliswaar de gevolgen van de wereldwijde recessie, maar herstelt zich snel. Dit geldt ook voor de andere grotere landen (LAC-7) in Latijns-Amerika. Voor de komende vijf jaar verwacht de Braziliaanse regering een economische groei van gemiddeld 5,5 per jaar Industrie en handel stuwende krachten Industrie en handel zijn de drijvende krachten achter het economisch herstel. In het eerste kwartaal van 1 bedroeg de groeivoet in het volume voor zowel de industrie als de handel 15 op jaarbasis. Begin 9 was nog sprake van krimp. Procentuele verandering volume per kwartaal (dezelfde periode vorige jaar = 1) Sector 9 I 9 II 9 III 9 IV 1 Landbouw -, -, -9, -, 5,1 Industrie -1, -, -,9, 1, Diensten 1,7,,1, 5,9 Ook de sector transport & logistiek liet met een groei van 1 een krachtig herstel zien. Vastgoedontwikkeling en overheidsdiensten bleven hierbij achter met respectievelijk 1, en,3. De landbouwsector herstelde zich ook enigszins, nadat in 9 het volume in deze sector nog met ongeveer vijf procent kromp. Economische groei (BBP, ) I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I Brazilië LAC-7 I * = raming Copyright 1

3 MEYSFocus juli 1 Daling buitenlandse investeringen begin 1 De aantrekkende economie in het eerste kwartaal van 1 heeft er nog niet toe geleid dat het volume aan buitenlandse investeringen in Brazilië toenam. In de eerste vier maanden van 1 bedroegen de netto buitenlandse investeringen US$ 7,9 miljard, een daling van -1 ten opzichte van dezelfde periode in Netto directe buitenlandse investeringen (miljoenen US$) jaar geleden. Voor de periode tot en met 1 verwacht de Braziliaanse regering een gemiddelde jaarlijkse inflatie van,5. De gemiddelde rente op jaarbasis ligt op 9, na een laagste punt eind 9 bereikt te hebben van,5. In de komende drie jaar wordt een verdere stijging van de rente verwacht Inflatie Rente Vietnam In het crisisjaar 9 bedroegen de totale buitenlandse investeringen US$ 5,9 miljard ( US$ 5,1 miljard). Met US$,5 miljard aan buitenlandse investeringen, was Nederland de grootste buitenlandse investeerder gevolgd door de Verenigde Staten (US$,9 miljard). In 9 ontving de industrie, en de dienstensector,9 van de totale buitenlandse investeringen. Belangrijkste subsectoren zijn de metaalsector, de automobielindustrie en de financiële dienstverlening. Vooral de automobielindustrie laat een spectaculaire groei zien. Bedroegen in de buitenlandse investeringen nog US$ 9 miljoen, in 9 was dit toegenomen tot bijna US$, miljard. De nieuwe Aziatische tijger De normalisering van de handelsbetrekkingen met de Verenigde Staten vanaf 1995, en het lidmaatschap van ASEAN (1995) en van de WTO (7), droegen bij aan de integratie van Vietnam in de wereldeconomie. De economie groeide dan ook sterk met gemiddeld 7,3 per jaar gedurende de periode De wereldwijde financiële crisis zorgde in en 9 wel voor een groeivertraging. Voor 1 verwachten de Wereldbank en de Vietnamese regering een economische groei van,5 op jaarbasis. Voor 11 heeft de Vietnamese regering een groei van 7-7,5 tot doel gesteld. Economische groei () 1 Overheidsfinanciën onder druk Door de wereldwijde crisis, daalde het begrotingsoverschot in Brazilië van ruim in naar 1,3 van het BBP in 9. In de eerste vier maanden van 1 bedroeg het overschot, ten opzichte van 1, in dezelfde periode van 9. 3, Begrotingstekort/-overschot ( in BBP) BBP Landbouw Industrie Dienstverlening, 1,, * * = jan-apr Oplopende inflatie en rente Na een daling in 9 loopt zowel de inflatie als de rente begin 1 weer op. De inflatie ligt momenteel rond de vijf procent op jaarbasis, en is daarmee gelijk aan het niveau van een De relatieve hoge economische groei werd voornamelijk veroorzaakt door een sterke groei van de industrie en de dienstensector. Dit heeft ertoe geleid dat het aandeel van landbouw in de economie afnam van in 1995 naar 1 nu, terwijl de industrie haar aandeel zag toenemen van 3 naar Copyright 1

4 MEYSFocus juli 1 Olie- en chemische industrie dominant; sterke groei productie transportmiddelen De gemiddelde jaarlijkse industriële productie in de periode 199- steeg met 15,. Binnen de industriële sector is de olie- en chemische industrie met een aandeel van bijna 5 al jaren de dominante sector. Een relatief sterke toename is te zien in de productie van transportmiddelen (o.a. brommers, motoren), meubels, en elektrotechnische apparaten en machinebouw. Sector Aandeel (,7) Gem. groei 199- Totaal 1 15, Voedings- en genotmiddelen 1 13,3 Olie-, chemie-, en kunstofprod. 5 13,3 Basismetaal, metaalproductie 1 1,9 Elektrotechn.-, machinebouw 1 1, Transportmiddelen, Textiel-, kleding-, lederindustrie 1 15,3 Papier- en grafische industrie 3 1, Hout-, bouwmaterialenindustrie 1,3 Meubelindustrie 5,1 Nutsvoorzieningen 5 1, Sterke stijging buitenlandse investeringen Het volume aan buitenlandse investeringen is vanaf sterk toegenomen tot US$ miljard. Belangrijkste sectoren voor buitenlandse investeringen zijn de zware industrie en de vastgoedsector, waarbij in het laatste geval vooral wordt geïnvesteerd in toeristische accommodaties (hotels, restaurants). Veruit de grootste buitenlandse investeerder is de Verenigde Staten. 3 Rente Inflatie De Vietnamese regering heeft voor 1 tot doel gesteld een inflatie op jaarbasis tussen de zeven en acht procent. Dit komt overeen met de inflatie van voor de wereldwijde crisis. Roemenië Opkomende markt Op 1 januari 7 trad Roemenië toe tot de Europese Unie. Het land heeft na Polen de meeste inwoners van de nieuwe Oost-Europese lidstaten. Het BBP per hoofd van de bevolking is met US$ 9.3 verhoudingsgewijs laag. Tegelijkertijd behoorde Roemenië vanaf tot één van de snelst groeiende economieën in Oost-Europa. Land Bevolking () BBP p.c. (, US$) Gem. groei economie -9 Begrotings tekort ( BBP, 9) Roemenië , -,3 Bulgarije ,5-3,9 Polen ,9-7, Directe buitenlandse investeringen (miljoenen US$) Tsjechië , -5,9 Slowakije ,7 -, Hongarije ,5 -, De economische crisis van -9 zorgde ervoor dat de nationale begrotingen van de Oost-Europese landen uit het lood sloegen. Met een percentage van -,3 van het BBP heeft Roemenië het grootste begrotingstekort van de opkomende markten in Oost-Europa Rente daalt; inflatie blijft hoog De Vietnamese regering heeft de basisrente in Vietnam, na een piek van 1 eind, stapsgewijs laten dalen naar begin 1. Nadat in de inflatie in de dubbele cijfers was beland, daalde in 9 deze sterk naar een niveau van rond de medio 9. Vanaf het derde kwartaal 9 loopt de inflatie echter weer op tot ruim 9 in de eerste helft van 1. Harde landing door wereldwijde crisis De wereldwijde economische crisis heeft de economie van Roemenië hard geraakt. Was in nog sprake van een economische groei van +7, op jaarbasis, in 9 kromp de economie met -7,5 op jaarbasis. In het eerste kwartaal van 1 vindt een licht herstel plaats ten opzichte van het lage niveau in het eerste kwartaal van 9. Copyright 1

5 MEYSFocus juli Economische groei (BBP, ) COLOFON Dit is een publicatie van: Albert Plesmanweg 1N 3 GB Rotterdam telefoon: 1-9 website: Juli 1 1 e jaargang Licht herstel industriële productie Met beide een aandeel van 3 in het BBP zijn de sectoren industrie en handel de stuwende krachten achter de economische groei van Roemenië. Op maandbasis herstelt de industriële productie zich weer langzaam van de zware economische recessie van 9. Industriële productie (dezelfde periode voorgaand jaar = 1) Mijnbouw Maakindustrie Nutsvoorz. Totaal Redactie Marco Rensma, Yvon Koomen Abonnementen MEYSFocus verschijnt maandelijks en wordt gratis online verspreid aan de relaties van. Voor meer informatie en het aanvragen van een gratis abonnement: info@meys.eu Copyright Gehele of gedeeltelijke overname of vermenigvuldigen van informatie is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en met bronvermelding. De inhoud van deze uitgave is met uiterste zorg samengesteld. Ondanks deze zorgvuldigheid kunnen gegevens onjuist worden weergegeven. Hiervoor aanvaardt geen aansprakelijkheid. Vooral de productie van elektriciteit en gas groeit relatief hard ten opzichte van, wat duidt op toenemende economische activiteiten. De mijnbouwsector blijft hierbij nog achter. Buitenlandse handel neemt weer toe De buitenlandse handel van Roemenië nam in het eerste kwartaal van 1 weer toe, nadat deze ver was weggezakt gedurende het eerste halfjaar van 9. Daarbij lag het volume van de importen op een hoger niveau dan dat van de exporten, waardoor in het eerste kwartaal van 1 een tekort op de handelsbalans ontstond van ruim EUR 7 miljoen. Bronnen Wereldbank, Stats SA Zuid-Afrika, SARB Zuid-Afrika, AfDB, IBGE Brazilië, Banco Central do Brasil, UNCTAD, IADB, GSO Vietnam, SBV Vietnam, Eurostat, INS Roemenië Ontwikkeling volume buitenlandse handel (in van dezelfde periode voorgaand jaar) Exporten Importen 9 1 Volgende MEYSFocus verschijnt augustus 1 met onder meer aandacht voor: - Polen, de grootste opkomende markt in Oost-Europa - Chili, eenen stabiele economie in Latijns-Amerika - Gevolgen politieke onrust voor economie Thailand - Turkije, economisch schakelpunt tussen Europa en Azië Copyright 1