Welkom bij Visie op Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek

Transcriptie

1 Welkom bij Visie op 216 Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek

2 Visie op 216 Stabiele groeivooruitzichten omgeven door onzekere wereldeconomie Tim Legierse 28 januari 216

3 Agenda Wereldeconomie Nederland Achterhoek 3

4 Terugkijkend op 216 Onrust in de wereld, maar geen mondiale recessie Regelmatig grote schommelingen op de financiële markten Iets hogere groei in veel opkomende landen, met uitzondering van China Lage inflatie heeft rentes laag gehouden Hogere groei in Europa, maar nog steeds teleurstellend traag herstel Derde jaar van groei voor de Nederlandse economie Tweede jaar boven de 2% Werkloosheid ondanks daling nog steeds te hoog Groei zette door in vrijwel alle marktsectoren en regio s 4

5

6 Risico s China Midden-Oosten Amerikaanse rente Rusland/Oekraïne Griekenland Groeivertraging China zet door, maar instorting niet waarschijnlijk Groei vertraagde vooral sterk in eerste helft 215 Beurzen vertellen hun eigen verhaal Impact op rest van de opkomende economieën Lagere grondstoffenprijzen Onrust op de financiële markten VS vertraagt, VK houdt groeitempo vast, eurogebied groeit iets sneller

7 Wereldeconomie Het grote plaatje % j-o-j Groei mondiale BBP-volume naar bijdrage van regio's % j-o-j Noord-Amerika Azie Latijns Amerika CIS Eurozone Centraal & Oost Europa Midden Oosten & Afrika Rest van de wereld Bron: Macrobond, IMF, Rabobank 7

8 Wereldeconomie Europese groei houdt stand 13 index Economisch Sentiment Indicator (ESI), 3-maands gemiddelde index BE FR DE GR IT NL PT ES 6 Bron: Macrobond 8

9 Wereldeconomie Gunstige vooruitzichten voor de uitvoer Grootste deel NL uitvoer naar Europa 17.8 Nederlandse export van toegevoegde waarde naar regio, % van totaal, Eurozone 16.1 NAFTA Rusland, Turkije, Zuid-Afrika overig Europa Azië 1 Rest van de wereld en relatief goedkoop voor rest van de wereld index Nederlandse reële effectieve (handelsgewogen) wisselkoers (BIS, brede index, gebaseerd op CPI), index 21=1 index Bron: OESO, BIS

10 Wereldeconomie Rente voorlopig nog laag 6 % 1-jaars swaprente % eurozone VS Bron: Macrobond, Rabobank 1

11

12 Woningmarkt Economie Daling olieprijs Overheidsfinancien

13 Nederland Woningmarkt herstelt x 1. Aantal verkochte bestaande woningen, eigen seizoenscorrectie, 3-maands gemiddelde % Seizoensgecorrigeerde Prijsindex Bestaande Koopwoningen, -2 mutatie 3-maands gemiddelde t.o.v de voorgaande drie maanden Prijsontwikkeling (r) Overdrachten Kadaster (l) Bron: CBS 13

14 Herstel woningmarkt In het hele land Bron: Kadaster 14

15 Nederland Tekort en schuld overheid een stuk lager Bron: CBS, Rabobank % BBP % BBP Ontwikkeling en verwachtingen Nederlands begrotingstekort en schuld als % van het BBP Tekort (l) Schuld (r) Tekortnorm SGP (l) Schuldnorm SGP (r)

16 Nederland Overheid verlaagt het bezuinigingstempo mld mld tekortverlagend Bron: CPB -5-5 tekortverhogend Rutte I Begrotingsakkoord 213 Overig Rutte II 6-miljard-pakket 5 miljard lastenverlichting Netto effect maatregelen 16

17 Nederland Werkgelegenheid groeit % % werkzame personen, seizoensgecorrigeerd, k-o-k Landbouw Maakindustrie Bouwnijverheid Handel, vervoer, horeca Commerciële diensten Niet-commerciële diensten Bron: CBS 17

18 Nederland Lage inflatie duwt koopkracht omhoog 4 % Jaar-op-jaar mutatie HICP en cao-lonen % Inflatie Cao-lonen -1 Bron: CBS 18

19 Nederland Vertrouwen flink toegenomen % Nederlandse sentimentsindicatoren. Saldo van optimisten en pessimisten, % CBS consumentenvertrouwen +1en Marktindicator Vereniging Eigen Huis (VEH) % Bron: CBS, VEH Eigen Huis Marktindicator Goede tijd grote aankopen Economisch klimaat Koopbereidheid 19

20 Nederland Investeringen nemen toe % Investeringen in vaste activa Nederland, constante prijzen, mutatie 4-kwartaalsgemiddelde t.o.v. voorgaande vier kwartalen Totale investeringen in vaste activa Exclusief woningen, gww en overdrachtskosten grond % Bron: CBS, VEH 2

21 Nederland Snellere en breder gedragen groei Bron: CBS % % Nederlandse groei BBP-volume en groeibijdragen. Realisatie en Rabobank voorspelling. Groeibijdragen berekend door de import ten laste te brengen van de verschillende bestedingscomponenten Particuliere consumptie Overheidsbestedingen Private investeringen Export Statistisch verschil BBP

22

23

24 Nederland Werkloosheid nog hoog % Nederlands werkloosheidspercentage, seizoensgecorrigeerd, nationale (CBS) en internationale (Eurostat/ILO) definitie Verandering in het werkloosheidspercentage, internationale definitie Verandering werkloosheid, 3-maands gemiddelde (r) Werkloosheidspercentage internationale definitie (l) Werkloosheidspercentage nationale definitie (l) %-punt Bron: CBS 24

25 Nederland Grote verschillen tussen sectoren % Toegevoegde waarde, constante prijzen, % verschil met 28, werkelijke ontwikkeling en Rabobank voorspellingen Maakindustrie Autohandel Detailhandel Horeca en recreatie Bouw Groothandel Vervoer Zakelijke diensten % Bron: CBS, Rabobank 25

26 Achterhoek

27 Noord-en Oost Achterhoek Forse krimp werkgelegenheid x1 Bron: ABF-Research Verandering werkgelegenheid in Noord- en Oost Achterhoek Overige diensten Openbaar bestuur Onderwijs Zorg Zakelijke diensten Horeca en vrije tijd Vervoer en opslag Groothandel Autohandel Detailhandel Bouw Industrie Delfstoffen en nuts Agrarisch Totaal 27

28 Nederland Sectorprognoses % Bouw Werkgelegenheid Bron: Rabobank Landbouw Autosector Overheid Zorg Delfstoffen & nut Overige diensten Detailhandel Horeca Totaal Financiële diensten Industrie Productie Groothandel Transport Onroerend goed Zakelijke diensten Informatie & communicatie % 28

29 Achterhoek Veel industrie, weinig diensten % % Groot-Amsterdam Zeeuwsch-Vlaanderen s-gravenhage Noord-Limburg Oost-Groningen Delfzijl en omgeving Achterhoek Zuidoost-Zuid-Holland Gooi en Vechtstreek Zuidoost-Drenthe IJmond Midden-Limburg Zuidwest-Gelderland Zuidwest-Friesland Zuidoost-Friesland Noord-Drenthe Kop van Noord-Holland Delft en Westland Haarlem Overig Zeeland Zuidwest-Drenthe Zuidwest-Overijssel Leiden en Bollenstreek Utrecht N-O-Noord-Brabant Twente Oost-Zuid-Holland Zaanstreek Overig Groningen Zuid-Limburg West-Noord-Brabant Noord-Overijssel Noord-Friesland Arnhem/Nijmegen Midden-Noord-Brabant Z-O-Noord-Brabant Groot-Rijnmond Alkmaar en omgeving Flevoland Veluwe Landbouw Industrie Bouw Detailhandel Groothandel en transport Horeca Commerciële dienstverlening Overheid Zorg Overige diensten Bron: ABF Research

30 Achterhoek Veel industrie en zorg, weinig diensten 25% 2% 15% 1% 5% % Sectorstructuur werkgelegenheid, % van totale werkgelegenheid Nederland Achterhoek Noord- en Oost Achterhoek Bron: ABF Research 25% 2% 15% 1% 5% % Sectorstructuur Veel industrie en weinig commerciële diensten leidttot lagere groei dan Nederland gemiddeld Groot in kapitaalintensieve sector, klein in arbeidsintensieve sector Veel zorg door hogere leeftijd bevolking is momenteel ongunstig

31 Achterhoek Maakt groeiverwachtingen waar Afwijking van de verwachte werkgelegenheidsgroei Bron: Rabobank

32 Achterhoek Actieve bevolking 42 % % Inactieve bevolking (niet beroepsbevolking of werkloos), % van de bevolking tussen 15 en 65 jaar, Bron: CBS

33 Bedankt voor uw aandacht! economie.rabobank.com 33