juli 2015 Leidraad adoptie rotondes Venray 2015

Transcriptie

1 juli 2015 Leidraad adoptie rotondes Venray

2 Gemeente Venray Postbus AM Venray Samengesteld door R. Hoeymakers 2

3 Inhoud 1 Inleiding Doelstelling Leeswijzer 5 2 De rotondes Analyse De beschikbare rotondes 6 3 Uitgangspunten Verkeer Kunst Groen Ruimtelijke kwaliteit 9 4 Spelregels adoptie Toewijzing Tegenprestatie Contract 10 3

4 1 Inleiding Rotondes hebben een belangrijke verkeerskundige functie. Daarnaast zijn het ook representatieve plekken waar dagelijks veel mensen langskomen. Mooi ingerichte en goed verzorgde rotondes kunnen een visitekaartje zijn voor Venray. In totaal zijn er op dit moment 15 rotondes met een groen middeneiland in Venray, naast de rotondes op N270 (Deurneseweg) die tot de provincie behoren. Mede door de reconstructie van de singels in de laatste jaren zijn de rotondes op de singels van Venray parkachtig ingericht. Ook heeft het programma Kunst op de rotondes, het wisseltentoonstellingsprogramma van het Odapark, een duidelijke invloed gehad op de inrichting van de rotondes op de singels van Venray, waardoor Venray zich nog meer als kunstgemeente manifesteert dan alleen door de aanwezigheid van het Odapark met zijn hedendaagse kunst of de meer traditionele kunst in het centrum en de dorpen. Ook op de invalswegen van Venray of op industrieterrein De Blakt liggen rotondes en deze zijn divers ingericht met beplanting of gras. 1.1 Doelstelling Adoptie van rotondes is niet nieuw in Nederland. Meerdere gemeenten hebben al geadopteerde rotondes liggen. Ook in Venray zijn in het (recente) verleden meerdere verzoeken binnen gekomen bij de gemeente om een rotonde te mogen adopteren. Op zulke locaties is het voor bedrijven of instanties namelijk zeer interessant om een naamsvermelding te plaatsen gezien het bereik van zulke reclame-uitingen. Hier is tot op heden terughoudend mee omgesprongen. Dit in lijn met het beleid vanuit het groenstructuurplan om de rotondes op de singels juist niet te verbijzonderen qua groen maar juist te betrekken bij het doorgaande laan- en parkkarakter. Door dit uitgangspunt zijn alle andere rotondes naast die op de singels in deze lijn meegetrokken. Nu alle rotondes in aanmerking komen, zullen ook op de singelrotondes meer uitbundige inrichtingen kunnen verschijnen. Zolang deze uitstraling past bij de omgeving is dit niet bezwaarlijk en tegenstrijdig met het groenstructuurplan. Waarom rotondes laten adopteren? Hier zijn de volgende redenen voor aan te dragen: Adoptie van rotondes draagt bij aan een afwisselend, verzorgd en aantrekkelijk visitekaartje bij binnenkomst van Venray. Bedrijven, instanties, verenigingen en wijkraden kunnen een bijdrage leveren aan de openbare ruimte: niet alleen de gemeente, maar samen hebben we de zorg voor onze leef- en werkomgeving. Kostenbesparing voor de gemeente op het groenonderhoud. Diverse gemeenten in Nederland hebben afspraken met bedrijven en instanties gemaakt over de inrichting en het beheer van de middencirkels op de rotondes. De ervaringen van deze gemeenten zijn over het algemeen positief, waarbij wordt aangegeven dat het hebben van voorwaarden over wat mag ik doen, waar mag ik dat doen en wie komt in aanmerking helder moeten zijn. Dit zijn als het ware een soort spelregels. Hiermee wordt de communicatie bevorderd, willekeur vermeden en de kwaliteit geborgd. Bij adoptie van rotondes snijdt het mes 4

5 aan twee kanten: voor bedrijven is het een goede gelegenheid om reclame te maken en voor de gemeente is het een (geringe) kostenbesparing op het groenonderhoud. Deze notitie is bedoeld om in de gemeente Venray een leidraad te hebben om dergelijke verzoeken in de toekomst eenduidig te kunnen beoordelen. 1.2 Leeswijzer Allereerst staan in hoofdstuk 2 de rotondes in Venray die aan bod komen voor adoptie met enkele kenmerken en eigenschappen. Daarna komen in hoofdstuk 3 de uitgangspunten vanuit de verschillende disciplines aan bod. Tenslotte worden in hoofdstuk 4 de spelregels uitgelegd om te komen tot adoptie van een rotonde in de gemeente Venray. 5

6 2 De rotondes 2.1 Analyse Wanneer men Venray van bovenaf bekijkt blijkt dat er een duidelijke singelstructuur aanwezig is. De buitensingels en invalswegen, de zogenaamde gebiedsontsluitingswegen, zijn de afgelopen jaren grondig gereconstrueerd en hebben daarmee een parkachtige en heldere inrichting gekregen met bijvoorbeeld losliggende fietspaden en bomenrijen. De rotondes zijn daarin ook meegenomen. Zoals in het groenstructuurplan beschreven staat zouden deze verkeersknooppunten niet verbijzonderd moeten worden qua groen, maar juist opgenomen dienen te worden in het doorgaande laan- en parkkarakter. De inrichting van de rotondes in Venray verschilt, sommigen zijn beplant en anderen zijn voorzien van gras. Sommigen hebben een ANWB wegwijzer in het midden, op andere rotondes zijn al kunstuitingen voorzien vanuit het verleden. Enkele rotondes zijn geadopteerd in het kader van nieuwe wegreconstructies of aanleg. 2.2 De beschikbare rotondes Zoals uit de vorige paragraaf blijkt kan men een driedeling maken in beschikbaarheid van de rotondes in Venray: 1. Beschikbare rotondes 2. Rotondes waar een kunstwerk in het verleden is geplaatst, waarbij adoptie nader te onderzoeken is 3. Rotondes die al geadopteerd zijn Het gaat om de volgende locaties: Rotondes invalswegen: Beekweg / Buitenweg (200 m2) Leunseweg / In de Wieën (nabij MC Wieënhof) (135 m2) Nieuwe Overloonseweg / Broekweg (200 m2) Henri Dunantstraat / Antoniusveldweg / Brukske (110 m2) Rotondes singels: Leunseweg / Zuidsingel (150 m2) Zuidsingel / Langstraat / Westsingel (75 m2) Westsingel / Kempweg (60 m2) Westsingel / Merseloseweg (60 m2) Westsingel / Noordsingel / Nieuwe Overloonseweg / Beekweg (190 m2) Noordsingel / Oostsingel / Nieuwe Maasheseweg (100 m2) Oostsingel / Henri Dunantstraat / Zuidsingel (200 m2) Oostsingel / Stationsweg (105 m2) Zuidsingel / Brukske (kunstwerk Gussen Wie) (195 m2) Raadhuisstraat / Noordsingel (kunstwerk Piet Hermans) (195 m2) 6

7 Rotondes industrieterrein De Blakt: Nobelstraat / Newtonstraat (255 m2) Visueel is dit weergegeven in onderstaande figuur 2.1. Figuur 2.1. Beschikbaarheid rotondes Venray. 7

8 3 Uitgangspunten De inrichting van rotondes heeft raakvlakken met meerdere disciplines. Primair is het een verkeersknooppunt, waardoor verkeer soepel wordt afgewikkeld. Daarnaast is er de inrichting op het middeneiland, waar groen, kunst en ruimtelijke kwaliteit belangrijke aspecten zijn om rekening mee te houden. In komende paragrafen worden kort de diverse aspecten behandeld. 3.1 Verkeer Volgens de richtlijnen van het CROW wordt aanbevolen om middeneilanden van rotondes niet met doorzicht in te richten. Doordat men niet over het middeneiland heen kan kijken levert dit een hogere verkeersveiligheid op. De snelheid gaat omlaag en men kan zich focussen op de kant waar het verkeer daadwerkelijk vanaf komt. Een inrichting met hogere beplanting of objecten is dan ook geen probleem als het om de afmeting gaat. Wel is een eis dat het voorwerp/beplanting binnen de contouren van het middeneiland blijft om het zwaardere/langere verkeer niet te hinderen. Over het algemeen kan men stellen dat rotondes voorwerpen op rotondes de aandacht niet te zeer mogen afleiden van verkeersdeelnemers. Men kan dan denken aan invloed van kleuren, gebruik van licht maar ook symbolen. Het aspect afleiding is zeer specifiek en dient door de gemeente per geval getoetst te worden. Verder mogen er geen symbolen worden toegepast die lijken op wettelijke verkeersaanduidingen. De wettelijk verplichte verkeersborden dienen te kunnen worden geplaatst conform de eisen hiervoor zoals de minimale afstand vanuit de rijbaan en de bordhoogte. Bestaande verkeersmeubilair dient gerespecteerd te worden. Het ontwerp dient hier rekening mee te houden. 3.2 Kunst Op 2 rotondes staan vaste kunstwerken. Dit is een kunstwerk van Gussen Wie op de rotonde Brukske / Zuidsingel / Oostsingel. Het andere vaste kunstwerk staat op de rotonde Raadhuisstraat / Noordsingel en is een vergroting van het beeldje gemaakt door kunstenaar Piet Hermans. De rotondes waarop deze kunstuitingen zijn aangebracht zijn ingericht met een grasvegetatie. Dit groene vlak past als fraai decor bij de kunstuitingen en sluit het middeneiland van de rotondes goed aan bij de parkstructuur. Adoptie van deze rotondes is mogelijk, met dien verstande dat hier nader overleg dient plaats te vinden met de rechthebbenden van de kunstwerken. In het collegeprogramma staat cultuur als apart speerpunt benoemd. Het plaatsen van kunstwerken in de openbare ruimte en dus ook op geadopteerde rotondes wordt daarom zeer gewaardeerd vanuit de gemeente. Randvoorwaarden met betrekking tot kunstobjecten zijn te vinden in de Toetsteen Openbare Ruimte (vastgesteld april 2015). 8

9 3.3 Groen Het groenstructuurplan biedt een houvast voor de inrichting van de rotondes in Venray. In dit plan worden een aantal uitgangspunten vermeld: 1. Representatieve binnenkomst voor Venray door groene stadsentrees; 2. Beplanting in overeenstemming met het karakter van de omgeving; 3. Verkeertechnische oplossingen in de ringwegen niet met siergroen verbijzonderen, maar hier juist zoveel mogelijk het doorgaande laankarakter benadrukken. Vanuit groenperspectief is het algemene uitgangspunt dan ook dat de rotondes aansluiten bij hun omgeving. De vooruitgeschoven rotondes zijn meer stedelijk/representatief en de singels parkachtig met gazon. Ook in de parkachtige uitstraling kan her en der juist een kleurig/fleurig object prima passen. Het doorgaande laankarakter wordt hiermee niet aangetast doordat ook op de singels zelf her en der accenten zijn met kleur/hoogte (heesters/bollen, etc.) De te adopteren rotondes liggen in een diversiteit aan omgevingen. Om een meerwaarde voor de omgeving te creëren, zal de inrichting op het middeneiland van de rotonde dan ook hier bij aan moeten sluiten. De uitstraling moet rustig en helder zijn om zo te passen bij de openbare ruimte. Tuinachtige onderdelen zoals een overdaad aan plantensoorten, bonte verhardingsmaterialen en dergelijke zijn aspecten die dan ook niet gewenst zijn. Het ontwerp zal hier op getoetst worden, evenals aspecten die te maken hebben met het beheer van de rotonde. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het niet toestaan van agressief uitzaaiende soorten. 3.4 Ruimtelijke kwaliteit De rotondes hebben een belangrijke rol als entreekaartje van Venray. Zoals menigeen weet luidt het gezegde de eerste indruk is goud waard. Vandaar ook dat de rotondes een hoogwaardige inrichting moeten krijgen. Een van de redenen voor een bedrijf om een rotonde te adopteren is natuurlijk dat men naamsbekendheid vergaart. Om er voor te zorgen dat de ruimtelijke kwaliteit gewaarborgd blijft zijn hiervoor enkele aandachtspunten opgesteld. Een belangrijk punt uit het reclamebeleid van de gemeente Venray is om de openbare ruimte zo sterk en eenduidig mogelijk in te richten. In het centrum is hier bijvoorbeeld aan gewerkt door geveluitingen aan te passen. De belangen van de gemeente en de ondernemers lijken tegenstrijdig. Zo wil de gemeente de reclame-uitingen in aantal, dimensie, positie en vorm terugdringen om het stadsbeeld een hoogwaardige uitstraling te geven. Dit terwijl een ondernemer vooral herkenbaar wil zijn en zich wil onderscheiden van zijn concurrenten. Het belangrijkste in dit proces is het collectieve belang van een kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte. Vandaar dat uitingen in de openbare ruimte juist in goed overleg moeten plaatsvinden. In de voorwaarden is opgenomen dat het plaatsen van reclameborden tot een maximaal aantal en afmetingen mag worden aangebracht, om zo aan bovenstaand uitgangspunt te voldoen. 9

10 4 Spelregels adoptie 4.1 Toewijzing Als een bedrijf of instantie interesse heeft in adoptie, dan kan het een verzoek indienen voor een of meerdere rotondes. Hierbij kan aangegeven worden of de rotonde opnieuw wordt ingericht of dat men alleen een sponsorbord wil plaatsen. Als men een nieuwe inrichting wenst wordt dit in samenspraak met de medewerkers van de gemeente Venray doorgenomen. Het ontwerp moet bijvoorbeeld rekening houden met de verkeersveiligheid. Bij toewijzing geldt het credo wie het eerst komt, het eerst maalt. 4.2 Tegenprestatie De adopterende partij mag een aantal sponsorborden zetten waarop de bedrijfsnaam of logo is afgebeeld. Mocht er een bouwvergunning benodigd zijn voor het plaatsen van een kunstwerk of object op het middeneiland, dan dient de adopterende partij de leges hiervoor te betalen. Als tegenprestatie voor het mogen plaatsen van de borden komen de kosten voor inrichting en onderhoud voor rekening van de adopterende partij (excl. het aanwezige verkeersmeubilair). 4.3 Contract Als het ontwerp definitief is, worden de afspraken vastgelegd in een gebruiksovereenkomst. Daarin staan de belangrijkste rechten en plichten vermeld. Deze overeenkomst geldt voor vijf jaar, maar verlenging is in principe mogelijk. De volgende regels bij het adopteren van een rotonde zijn van toepassing: De gemeente houdt regie over het ontwerp. Het gaat om de hoge beeldkwaliteit die wordt neergezet; In de rotondes aanwezige kabels, leidingen, ANWB-masten, verkeersborden, lichtmasten dienen te worden gehandhaafd. Er mag geen chemische onkruidbestrijding worden gebruikt; ook niet voor luizen, slakken of meeldauwbestrijding; Als tegenprestatie mag op het middenplein van de betrokken rotonde een sponsorbord worden geplaatst met daarop de bedrijfsnaam of het logo met tekst die verwijst naar het beheer en onderhoud; De reclame-uitingen van de bedrijven is beperkt tot 2 borden op een rotonde, met een afmeting van 0,30m x 0,50 m (hoogte x breedte). Deze mogen niet worden bevestigd aan bestaande bordpalen en lichtmasten. Hoogte totale object mag maximaal 0,70m bedragen en de borden mogen niet verlicht of retroreflecterend zijn; Alle kosten die samenhangen met de inrichting en het beheer en onderhoud zijn voor het adopterende bedrijf; Aanleg- en onderhoudswerk moet worden uitgevoerd volgens de voorgeschreven veiligheidsmaatregelen conform publicatie 96B van het CROW. Gemeente wordt in het contract gevrijwaard voor schade aan de inrichting van de rotonde, incl. bebording, die bijvoorbeeld ontstaat door vandalisme of rijsporen van auto s. 10