In dit nummer o.a. Winnaar MVO-Award 2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "In dit nummer o.a. Winnaar MVO-Award 2012"

Transcriptie

1 Oktober 2013 AfvalStroom Winnaar MVO-Award 2012 In dit nummer o.a. * Staatssecretaris Mansveld (Milieu): Kansen circulaire economie * Informatie Duurzaamheidsjaarverslag 2012 * Jubileum AfvalStroom * Gescheiden inzamelen van GFT * Duurzaamheidsverslag is license to operate * Column en Korte berichten

2 Kansen voor de circulaire Column Vijfentwintig jaar openheid Wie van u kent nog de naam PGEM, de Provinciale Geldersche Electriciteits-Maatschappij? Inmiddels heeft u te maken met de verre opvolgers, Nuon en Vattenfall. Vijfentwintig jaar geleden werd de PGEM uitgebreid besproken in het eerste nummer van AfvalStroom. Een trotse directeur Ton de Weijer zette in dat eerste nummer uiteen hoe groot het belang van de verbintenis tussen Afval en Stroom is. PGEM was in die tijd voor 10% aandeelhouder van ARN. Daarnaast was Ton de Weijer ook formeel in dienst van PGEM. Want dat bedrijf wilde absolute zekerheid hebben dat de installatie van ARN ook tijdens piekmomenten op volle toeren elektriciteit zou produceren. Alleen een directeur in dienst van PGEM was daartoe in staat, aldus hun redenering. De hele constructie was een schoolvoorbeeld van een win-win situatie. PGEM kon door de piekproductie tegen een lagere prijs elektriciteit inkopen bij de SEP (Samenwerkende Electriciteits Producenten) en ARN kreeg een hogere prijs voor de elektriciteitslevering. De Weijer spreekt in het eerste nummer van AfvalStroom niet alleen heel open en vrijmoedig over dergelijke achterliggende motieven. Op dezelfde manier verhaalt hij ook over de relatie tussen ARN en de in het bedrijf deelnemende gemeenten. Deze openheid is niet alleen een handelsmerk van ARN. Het is een houding die in de waarden van ARN ligt besloten. AfvalStroom Digitaal? Vijfentwintig jaar openheid: communicatie loont. Prof. dr. Theo Camps Voorzitter Raad van Commissarissen ARN B.V. Indien u AfvalStroom voortaan digitaal wenst te ontvangen, kunt u ons dat laten weten via: afvalstroom@arnbv.nl, zo nodig onder vermelding op welk specifiek adres u het relatiemagazine wenst te ontvangen. Indien u ons magazine daarnaast ook nog per post op uw huisadres wenst te ontvangen, vernemen wij dat ook graag. Ons speciale adres voor AfvalStroom kunt u tevens gebruiken voor uw reacties op artikelen. Foto omslag: De ARN Afvalstroom september 1988 Om duurzaamheid te bevorderen wil de Rijksoverheid de komende jaren extra inzetten op recycling en hergebruik. Volgens staatssecretaris Wilma Mansveld van het ministerie van Infrastructuur en Milieu is hiermee veel winst te behalen. En dan niet alleen gerekend in euro's, maar vooral ook op milieugebied. Deze conclusie is gebaseerd op het door TNO geschreven rapport: Kansen voor de circulaire economie in Nederland. Een circulaire economie betekent: optimaal gebruik van grondstoffen, duurzaam gebruik van hulpbronnen, geen afval (niet meer dan absoluut onvermijdelijk) en geen uitstoot van schadelijke stoffen. Slimmer grondstoffengebruik levert volgens TNO miljarden euro s op, alsmede schonere lucht en banen. Dit blijkt uit het rapport Kansen voor de circulaire economie in Nederland en het Programma 'Van Afval naar Grondstof ', waarop de staatssecretaris zich ook baseert bij de inschatting van de winstkansen. Voorzieningszeker zijn Staatssecretaris Mansveld geeft in alle eerlijkheid toe dat een honderd procent circulaire economie voorlopig nog een ideaal is. "Maar ik wil er wel zo dicht mogelijk bij in de buurt komen door grondstoffen optimaal in te zetten, uitstoot en afval te voorkomen, hergebruik en door natuurlijke hulpbronnen duurzaam te gebruiken." Om dit te bereiken wil Mansveld nauw samenwerken met het bedrijfsleven en gemeenten, omdat daarmee een directe link wordt gelegd naar consumenten en burgers. "Ik wil bereiken dat duurzaamheid onder alle omstandigheden centraal komt te staan. We willen immers niet alleen vandaag, maar ook morgen voorzieningszeker zijn." Uit recente cijfers blijkt dat in Nederland thans circa 79% van het afval wordt gerecycled. Maar het kan volgens het ministerie altijd beter, bijvoorbeeld door het optimaliseren van afvalscheiding en inzameling. Als goede mogelijkheid wijst de staatssecretaris daarvoor o.a. op het 'omgekeerd inzamelen van afval' door gemeenten. [Zie hiervoor ook het artikel in deze AfvalStroom: "Bij het gescheiden inzamelen van gft-afval is nog een flinke slag te maken".] TNO-rapport De auteurs van het lijvige TNO-rapport Kansen voor de circulaire economie in Nederland becijferen dat door inzet van innovatieve technologieën op jaarbasis een miljard euro aan extra waarde kan worden gecreëerd door o.a. inzet van biogas en het intensiever scheiden van huishoudelijk afval. Daar staat overigens een investering tegenover van vier tot acht miljard euro. Het produceren van biogas via vergisting en het verbeteren van het scheiden van huishoudelijk AfvalStroom Oktober

3 economie in Nederland afval worden door TNO beschouwd als bestaande en bewezen technieken. Dit betekent dat daarmee ook snel slagen zijn te maken. Voorts wordt in de rapportage gesteld dat het voor het realiseren van een optimaal recyclingscenario, (waartoe in dit verband ook het vergisten en nacomposteren van groente-, fruit- en tuinafval wordt gerekend) nodig is dat het alleen nog verbranden van afval minder dominant wordt. Positief noemt TNO de ontwikkeling bij recyclingbedrijven waar reststromen steeds beter worden gescheiden door gebruik te maken van robots. Als mooi voorbeeld daarvan wordt Baetsen Recycling genoemd. Eind vorig jaar maakten ARN en het Nijmeegse inzamelbedrijf Dar bekend met Baetsen een samenwerkingsovereenkomst te hebben gesloten voor het gescheiden verwerken van afval bij dit bedrijf. De motivatie daarvoor was dat Baetsen in staat is ingezameld afval vergaand te scheiden in herbruikbaar en te verbranden overig afval. ARN-directeur Gerard van Gorkum kan zich geheel vinden in het perspectief dat in de TNO-rapportage wordt geschetst in. "Wij leveren graag onze bijdrage aan de realisatie daarvan. In ons recente Duurzaamheidsjaarverslag hebben wij nog eens een lans gebroken voor verdergaande waardecreatie door afval duurzaam en doelmatig te verwerken. Als voorbeeld dat wij de daad ook bij het woord voegen, wijs ik op de onlangs in gebruik genomen Biogasinstallatie. In die geavanceerde vergistings- en nacomposteringsinstallatie verwerken wij gft-afval tot duurzame transportbrandstof in de vorm van groengas voor het regionale busvervoer en een hoogwaardige compost." [Zie ook het artikel in deze AfvalStroom: "Bij het gescheiden inzamelen van gft-afval is nog een flinke slag te maken".] Staatssecretaris Mansveld: Optimaliseren van afvalscheiding en inzameling. Korte berichten BVOR presenteert CO 2 -rekentool De Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR) heeft een CO 2 -rekentool voor de opwerking van groene reststromen gepubliceerd. Met deze rekentool kunnen de CO 2 -effecten worden berekend van de opwerking van die stromen en van de producten die daaruit ontstaan. De tool maakt het tevens mogelijk om de CO 2 -effecten van innovatieve, biobased producten uit groene reststromen mee te nemen in de berekening. Naar verwachting kan de tool ook een rol spelen bij aanbestedingstrajecten van groenafval. De ontwikkeling van de rekentool is mede mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning van Agentschap NL. Benchmarking afvalscheiding gemeenten Rijkswaterstaat en NVRD gaan vanaf 2014 intensief samenwerken bij de uitvoering van benchmarks op het gebied van afvalscheiding door gemeenten. De NVRD is de branchevereniging van gemeenten en gemeentelijke afval- en reinigingsbedrijven. De bedoeling van deze samenwerking is dat meer kennis centraal beschikbaar komt om beheer en recycling van huishoudelijk afval te verbeteren. Deze samenwerking moet ertoe leiden dat het recyclen van huishoudelijk afval uiteindelijk stijgt van 50% naar 65%. AfvalStroom Oktober

4 Uit het 'Integraal duurzaamheidsjaarverslag 2012' Medio dit jaar presenteerden wij het Integraal Duurzaamheidsjaarverslag Dat jaarverslag is voor de eerste keer opgesteld overeenkomstig de internationale richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). Hiermee voldoet ARN aan de zeer strenge internationale duurzaamheidseisen. In een duurzaamheidsverslag wordt verslag gedaan van zowel de financiële prestaties als de prestaties op het gebied van duurzaam ondernemen. Groengas voor openbaar vervoer Met regionaal vervoersbedrijf Hermes is overeenstemming bereikt over de levering van groengascertificaten. Daarmee koopt Hermes groengas in als transportbrandstof voor het regionale busvervoer. Dit betekent dat de bussen in de Stadsregio Arnhem-Nijmegen van december 2012 tot en met december 2022 op gas rijden, waarvoor ARN vanuit de Biogasinstallatie groengas in het aardgasnet suppleert. Productie duurzame energie De generatoren leverden in het verslagjaar MWh tegen MWh in 2011, een stijging met 13 %. Het verschil ten opzichte van 2011 is veroorzaakt door het in 2011 tijdelijk niet kunnen opwekken van elektrische stroom als gevolg van de vervanging destijds van de turbine-generator van verbrandingslijn 1. De elektriciteitsproductie per ton verbrand afval is in 2012 nagenoeg gelijk gebleven: 697 tegen 680 kwh in Door de productie van elektriciteit uit afval is de emissie elders in een omvang van bijna kg CO 2 vermeden. in 2012 een driepartijen-overeenkomst gesloten voor het gescheiden verwerken van deze afvalstroom. De overeenkomst omvat ook de afspraak dat Baetsen sorteeranalyses gaat uitvoeren, waardoor meer inzicht ontstaat in de samenstelling van grof huishoudelijk afval. Bedrijfsvoering De beschikbaarheid van lijn 1 is uitgekomen op 93,5 % tegen 88,2 % in De beschikbaarheid van lijn 2 is uitgekomen op 92,6 % tegen 89,3 % in Dit betekent dat beide verbrandingslijnen in 2012 een groter deel van de tijd beschikbaar waren voor het verbranden van afval. De gemiddelde doorzet van lijn 1 is uitgekomen op 11,3 ton per uur tegen 9,4 ton per uur in Bij lijn 2 is een gemiddelde doorzet gerealiseerd van 24,7 ton per uur tegen 24,1 in Alle onderdelen van de installatie, inclusief opslagtanks en meetapparatuur, zijn opgenomen in een geautomatiseerd onderhoudsbeheersysteem. Op basis daarvan wordt preventief en correctief onderhoud uitgevoerd, waardoor de installatie voortdurend in een goede staat van onderhoud verkeert en daardoor minder storingsgevoelig is. Dat vertaalt zich in een hogere beschikbaarheid. Planning aanbod van afval ARN heeft een planningsmodel ontwikkeld om snel te kunnen schakelen bij variaties in het aanbod. Dit is belangrijk, omdat de aanvoer van afval - mede door seizoensinvloeden - sterk kan fluctueren. Met het in eigen beheer ontwikkelde model is het mogelijk om de productieplanning snel aan te passen aan veranderingen in de aanvoer. Het model bevat daartoe de nodige flexibiliteit en maakt de effecten van dat schakelen direct inzichtelijk. Nijmeegs Energie Convenant Om de uitstoot van CO 2 terug te dringen werd in 2008 het Nijmeegs Energie Convenant (NEC) ondertekend door gerenommeerde bedrijven uit de regio, waaronder ARN. In de periode 2008 tot en met 2010 werd de totale uitstoot van CO 2 teruggedrongen met ruim ton. Met de productie van groene energie heeft ARN hieraan een belangrijke bijdrage geleverd. Deze bijdrage zal de komende jaren substantieel toenemen door de afzet van groengas uit de Biogasinstallatie en door de levering vanaf 2015 van restwarmte aan het regionale warmtenet. Scheiding grof huishoudelijk afval Om te bevorderen dat meer grof huishoudelijk afval wordt hergebruikt, hebben wij met het Nijmeegse afvalinzamelbedrijf Dar en met Baetsen-Recycling R1-status energieproductie De Europese Unie heeft een rangorde vastgesteld voor de diverse afvalverwerkingstechnieken. Daarin staan vijftien vormen van verwijderen (disposal) en dertien vormen AfvalStroom Oktober

5 van nuttige toepassing (recovery). Recovery staat beleidsmatig hoger aangeschreven dan disposal. Onder de noemer recovery mogen bedrijven afvalstoffen importeren of exporteren. Afvalverbranding geldt in beginsel als handeling van disposal. De kaderrichtlijn biedt echter de mogelijkheid om een verbrandingsinstallatie de R1- status toe te kennen, indien de energie-efficiëntie ten minste van een daarvoor gedetailleerd omschreven hoog niveau is. Jaarlijks controleert de rijksoverheid welke installaties voldoen aan de criteria voor de R1-status. De energie-efficiëntie van de ARN-verbrandingslijnen bevindt zich structureel ver boven die norm. ARN verkreeg deze status reeds in 2009 en behoort daarmee tot de eerste lichting hoogwaardige energieproducenten. Geur en geluid Met het oog op de omgeving is het belangrijk om geuroverlast vanuit onze installaties zoveel mogelijk te voorkomen. Doordat steeds meer gemeenten de frequentie van inzameling van restafval en GFT-afval terugbrengen, neemt de geurbelasting toe. De bij ARN aangevoerde afvalstoffen worden daarom zoveel mogelijk gelost en op- en overgeslagen in afgesloten ruimten. Ook bij andere werkprocessen letten wij scherp op het vermijden van geuroverlast. Om overlast voor omwonenden in een zo vroeg mogelijk stadium te ontdekken, worden frequent geurrondes langs twaalf vaste waarnemingspunten gedaan en worden ook extra terreincontroles gehouden. In 2012 zijn 197 geurrondes gehouden tegen 211 in In het verslagjaar zijn 5 geurklachten binnengekomen tegen 'geen' in Van de geurklachten in 2012 kwalificeert ARN er 1 als terecht. Andersoortige klachten zijn niet ontvangen. Import van buitenlands afval Voor 2013 is ca ton Brits afval gecontracteerd. Dit betreft overwegend hoogcalorisch sorteerresidu. Het streven is erop gericht om ook in 2014 en 2015 die quota te acquireren, die dan nodig zijn om de verbrandingslijnen op vollast te kunnen exploiteren. Om de rentabiliteit van onze installaties te verhogen, zijn wij tevens geïnteresseerd in goed brandbare afvalstoffen, zoals oliefilters en verfblikken. Hiervoor ontwikkelt zich een West-Europese markt, waaruit wij ook een graantje mee proberen te pikken. Korte berichten Gemeente als lokale grondstoffenregisseur De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) discussieert met gemeenten over de inzameling van (klein) huishoudelijk afval in de transitie naar een circulaire economie en de rol die de gemeenten daarbij kunnen spelen als lokale grondstoffenregisseur. De studie moet modellen opleveren die gemeenten praktisch ondersteunen in het vormgeven van hun regierol. Duurzame Vierdaagse De Stichting Vierdaagsefeesten, Royal Haskoning, DHV, 4 Pet Holding (plastic recycling), Dar en ARN onderzoeken de mogelijkheden om tijdens de Vierdaagse in 2014 voor de verpakking van dranken en andere consumpties nog alleen gebruik te maken van één monostroom ter vervanging van allerlei verschillende soorten plastic. Hiermee hoopt de Stichting het hergebruik van restmateriaal te bevorderen. Tijdens de dit jaar gehouden Vierdaagse werd in een week tijd ruim kilo afval opgehaald in de binnenstad van Nijmegen. Dat zijn ongeveer 20 vrachtwagens vol. Het grootste deel van dit afval bestond uit allerlei soorten plastic. Nieuwe omgevingsdienst Om vergunningverlening en handhaving te stroomlijnen hebben provincies en gemeenten hun vergunningverlenende en toezichthoudende taken dit jaar overgeheveld naar nieuwe omgevingsdiensten. In de regio Nijmegen is daartoe de Omgevingsdienst regio Nijmegen (ODRN) opgericht. Deze dienst heeft als extra taak om ook de zwaardere industrie, inclusief ARN, te bedienen. Een woordvoerder van ARN zegt te verwachten dat de nieuwe structuur zal leiden tot stroomlijning en versnelling van de procedures rond vergunningverlening. Onze eerste ervaringen met de nieuwe dienst zijn in ieder geval uitstekend. Erkenning ARN-compost De Voedsel- en Warenautoriteit heeft ARN toestemming verleend om compost dat in de Biogasinstallatie (voor het vergisten en nacomposteren van groente-, fruit- en tuinafval) wordt geproduceerd zowel in Nederland als in het buitenland af te zetten. AfvalStroom Oktober

6 Zilveren jubileum voor relatiemagazine AfvalStroom Drie jaar na de officiële start van het bedrijf kwam in september 1988 het eerste nummer uit van AfvalStroom. In de afvalbranche zette ARN daarmee de toon. In het voorwoord schreef toenmalig directeur Ton de Weijer woordelijk: "Dat de ARN op zeer geavanceerde en milieuverantwoorde wijze afval verwerkt en zich inzet om de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van milieuhygiëne te volgen, zijn zaken waarover wij u graag informeren." Als verklaring voor het in de markt zetten van een eigen bedrijfsblad verwees De Weijer naar de in de jaren tachtig heersende onrust over afvalverwerking. "U hoeft de kranten er maar op na te slaan of er wordt gerept over afval. Een stroom van informatie die vaak de nodige maatschappelijke beroering teweeg brengt." De tijden zijn veranderd. Afvalverwerking heeft zich ontwikkeld tot een schone en milieuverantwoorde techniek, waar geen luchtje meer aan hangt. ARN (niet 'de ARN', zoals het toen nog luidde) is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een innovatief milieubedrijf met onlangs als nieuwe hoogtepunt de opening van de zeer geavanceerde Biogasinstallatie voor het vergisten en nacomposteren van groente-, fruit- en tuinafval. Pro-actief informeren Anno 2013 zegt huidig ARN-directeur Gerard van Gorkum: "Met AfvalStroom willen wij alle stakeholders regelmatig informeren over onze prestaties op financieel, maatschappelijk en milieugebied. Opmerkelijk is dat daarvoor tegenwoordig de term People, Planet, Profit wordt gehanteerd, terwijl deze benadering voor ARN al vanaf het eerste uur 'common practice' was. Met AfvalStroom willen wij de stakeholders ook zoveel mogelijk betrekken bij ons bedrijf. Daarom bieden wij de lezers de mogelijkheid om via een speciaal mailadres (afvalstroom@arnbv.nl) te reageren op de informatie die wij verstrekken. Die reacties publiceren wij ook. Wij hechten aan deze manier van communiceren. Als bedrijf geef je daarmee aan dat je niets te verbergen hebt." Directiesecretaris Harrie Arends is nauw betrokken bij de productie van AfvalStroom. Over de bladformule zegt hij: "AfvalStroom is niet bedoeld als glossy magazine met pr-verhalen. Wij willen ons van andere relatiebladen onderscheiden door het uitgangspunt te hanteren, dat AfvalStroom een kwaliteitsmedium moet zijn met gedegen, goed leesbare informatie over alle aspecten van het afvalmetier. De Harrie Arends aandacht is in de loop van de jaren daarom steeds meer verschoven van alleen technische beschouwingen naar het hoe én waarom en het 'mensenwerk' dat daarbij komt kijken. Zo willen wij de lezers breed inzicht geven in de context van de wereld van afval en milieu. Uit de markt krijgen wij regelmatig signalen die bevestigen dat deze opzet aanslaat. Soms zien wij zelfs kopieergedrag bij andere afvalbedrijven." Van Gorkum noemt het wel jammer dat het, ondanks alle openheid die ARN steeds nastreeft over de vele duurzame inspanningen, niet altijd even gemakkelijk is om de markt ervan te overtuigen dat aan duurzaamheid een prijskaartje hangt. "In de huidige financieel-economisch moeilijke tijd wordt bij de keus van afvalverwerker soms helaas uitsluitend gekozen voor de goedkoopste aanbieder. Dat is jammer, want uiteindelijk moeten we er alles aan doen om de wereld schoon en leefbaar over te dragen aan volgende generaties." Gerard van Gorkum (links) en Ton de Weijer: Stakeholders betrekken bij het bedrijf. AfvalStroom Oktober

7 Bij het gescheiden inzamelen van GFT-afval is nog een flinke slag te maken Het belang van het vergisten en nacomposteren van groente-, fruit- en tuinafval (GFT-afval) is groot en zal uit oogpunt van duurzaamheid alleen maar groter worden. Het is een kostenefficiënte manier om milieuwinst te behalen met het recyclen van afval. Is getekend: Ir. Arjen Brinkmann, directeur van de Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR). Naar aanleiding van de opening van de Biogasinstallatie van ARN stelde Brinkmann in de vorige AfvalStroom dat ARN daarmee een mooie bijdrage levert aan de circulaire economie. In dit nummer gaat hij daar dieper op in. Om de circulaire economie over de hele linie te bevorderen en de uitstoot van CO 2 te verlagen, noemt hij het belangrijk dat gemeenten blijven zoeken naar mogelijkheden om het gescheiden inzamelen van groen restmateriaal te optimaliseren. De BVOR-directeur is blij dat het gescheiden inzamelen van GFT-afval in 2012 voor het eerst sinds jaren is toegenomen na een periode van jaarlijkse dalingen. Vorig jaar werd kton gft ingezameld, tegen kton in Hoewel Brinkmann het te vroeg vindt om de vlag uit te hangen, denkt hij dat dit een trendbreuk zou kunnen zijn. Factoren die aan deze stijging ten grondslag liggen, zijn ondermeer nieuwe modellen voor GFT-inzameling en intensivering van voorlichting. Omgekeerd inzamelen Brinkmann hoopt van harte dat deze trend doorzet, omdat er bij het gescheiden inzamelen van GFT-afval nog een flinke slag is te maken, zowel in volume als in kosten. Volgens hem ligt de sleutel bij de gemeenten. Ter toelichting zegt hij: De gemeenten zitten vlak bij de bron en hebben er een direct belang bij dat afval zoveel mogelijk gescheiden wordt aangeleverd. Bij GFTafval praat je immers over een aanzienlijk deel van de totale hoeveelheid huishoudelijk afval. Gemeenten moeten daarom goed nadenken over mogelijkheden om het gescheiden inzamelen voor burgers financieel aantrekkelijker en gemakkelijker te maken. Dat kan bijvoorbeeld door binnen een diftarsysteem de GFTcontainer niet te belasten of door het systeem van omgekeerd inzamelen in te voeren. Dit laatste betekent dat de gemeente nog alleen herbruikbaar afval ophaalt en dat de burger het grijze afval zelf moet brengen naar een inzameldepot. Je vergroot daarmee vanzelf de kans dat mensen nog bewuster met afval omgaan en dat de fractie toeneemt, die gescheiden wordt aangeleverd. Diverse gemeenten in het land experimenteren hier al mee. Ook wordt geëxperimenteerd met een andere inzamelmethode voor tuinafval dan voor het keukenafval. Hoogwaardig en goed bruikbaar Het gescheiden inzamelen van GFT-afval en het verwerken daarvan in een vergistings- en nacomposteringsinstallatie noemt Brinkmann belangrijk, omdat die aanpak niet alleen financieel aantrekkelijk is, maar ook fundamenteel bijdraagt aan het tot stand komen van een circulaire economie. De techniek van vergisten is inmiddels goed ontwikkeld. Kijk bijvoorbeeld naar de nieuwste installatie op dat gebied: die van ARN. Het groengas dat in die installatie uit GFT-afval wordt geproduceerd, wordt op een relatief eenvoudige manier gebruikt als schone transportbrandstof voor het regionale busvervoer en bij het nacomposteren ontstaat een schone, kwalitatief hoogwaardige bodemverbeteraar, waar veel toepassingsmogelijkheden voor zijn. Een aantal jaren geleden werd compost nog hoofdzakelijk in bulk aan de akkerbouw afgezet. Thans zien we steeds meer diversificatie naar andere afzetkanalen. Een goed voorbeeld van een groeiende hoogwaardige toepassing is bijvoorbeeld het gebruik van compost in potgrondsubstraten. Hierdoor kan de hoeveelheid afgegraven veengrond die voor deze substraten nodig is - jaarlijks circa 4 miljoen m 3 (!) - worden teruggebracht. Dit is belangrijk omdat veen een eindige grondstof is, die bovendien met de nodige milieunadelen in bijvoorbeeld Rusland wordt gewonnen. Brinkmann stelt dat in Nederland de totale vraag naar kwalitatief hoogwaardige compost inmiddels al groter is dan het aanbod. Geleidelijk vertaalt zich dit ook in hogere prijzen voor compost. Bij gebruikers van compost is een toenemend besef ontstaan van de waarde van compost als bodemverbeteraar. De bijdrage van compost aan bijvoorbeeld het vermogen om ziekten te weren en water vast te houden wordt steeds beter op waarde geschat. Arjen Brinkmann: Sleutel ligt bij gemeenten. AfvalStroom Oktober

8 Deloitte Accountants Duurzaamheidsverslag is license to operate Het Jaarverslag 2012 van ARN B.V. is voor de eerste keer opgesteld overeenkomstig de Sustainability Reporting Guidelines van het Global Reporting Initiative (GRI). Daardoor is het niet alleen voorzien van de traditionele Controleverklaring van de accountant over de jaarcijfers, maar bevat het ook een Assurance-rapport met de conclusie ten aanzien van de toepassing van GRI. Onder beide verklaringen staat de handtekening van Deloitte Accountants B.V. Deloitte is wereldwijd een van de grootste aanbieders van diensten op het gebied van accountancy, consulting, financiële advisering, risk management en belastingadvies. Namens Deloitte was Gijs Vermeulen, Manager Sustainability & Integrated Reporting, nauw betrokken bij de beoordeling van het Jaarverslag van ARN. Na bij diverse grote concerns steeds in de duurzame tak van sport, te hebben gewerkt, stapte hij ruim twee jaar geleden over naar Deloitte waar hij zich primair richt op de assurance- en advieswerkzaamheden rond duurzame verslaggeving. Je mag dus wel zeggen dat ik iets heb met duurzaamheid. Op de vraag hoe dit zich vertaalt naar zijn privéleven antwoordt Vermeulen: Ik leef erg bewust, maar ook ik heb mijn zonden. Ik heb als hobby namelijk een Volkswagen Kever uit 1963 en een Volkswagen Camper uit De techniek van die wagens fascineert mij. Toegevoegde waarde Vermeulen onderkent dat het voor bedrijven die voor de eerste keer een duurzaamheidsverslag willen uitbrengen overeenkomstig de strenge normen van het GRI een hele operatie is. Maar het is wel hun license to operate richting afnemers en andere stakeholders. Die eisen steeds nadrukkelijker dat bedrijven duurzaam werken en dat ook volgens objectief vastgestelde controleerbare normen kunnen aantonen. Bedrijven die dat niet kunnen of willen, koersen af op een eindig punt. Alleen maar roepen dat je duurzaam werkt, is onvoldoende. Volgens Vermeulen hebben bedrijven ook in hun dagelijkse praktijk baat bij het opstellen van een duurzaamheidsverslag. Ik bedoel daarmee dat de rapportage van de accountant en het daaraan voorafgaande onderzoek van alle niet-financiële processen en data voor de bedrijven toegevoegde waarde hebben, omdat het vanuit een ander perspectief extra inzicht geeft in de sterke en zwakke punten van de bedrijfsvoering en leidt tot nieuwe inzichten. Vermeulen voegt hieraan toe dat Deloitte bij de bedrijven waar zowel het financiële jaarverslag als het duurzaamheidsverslag wordt gecontroleerd, werkt volgens een unieke formule. Wij noemen dat de geïntegreerde aanpak. Dat betekent dat wij het onderzoek voor het duurzaamheidsverslag combineren met ons onderzoek naar de financiële verslaggeving. Daardoor krijgen de medewerkers binnen het bedrijf niet steeds opnieuw accountants aan het bureau met gelijksoortige vragen. Wij realiseren deze aanpak door te werken met een team dat bestaat uit zowel accountants als specialisten op het gebied van duurzaamheid. Dat werkt voor de klant kostenbesparend en het stelt ons in staat om de best mogelijke sparringpartner voor het bedrijf te zijn. Bijkomend effect is dat de bedrijven ons minder als het jaarlijkse verplichte nummertje zien, maar vooral als een value driver. Over zijn ervaringen bij ARN is Vermeulen zeer te spreken. Bij het maken van een eerste duurzaamheidsverslag komt er veel over het bedrijf heen, omdat veel extra informatie moet worden verstrekt. Dat is goed gelukt. Het voordeel bij ARN was overigens dat het bedrijf al jaren zeer gefocust is op duurzaam werken. Het zit er in ieders haarvaten. AfvalStroom Oktober Colofon AfvalStroom is een uitgave van ARN B.V. Dit relatiemagazine verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2000 exemplaren. ARN legt zich toe op de opwerking van huishoudelijk afval uit de regio s Nijmegen, De Vallei en Rivierenland tot secundaire brandstof en op de terugwinning van duurzame energie door de verbranding van deze en andere secundaire brandstoffen. Aandeelhouders van ARN B.V. zijn de regio s Nijmegen, De Vallei en Rivierenland, alsmede het Duitse afvalconcern Remondis AG & CO. KG. Overname van artikelen is met bronvermelding ( Relatiemagazine AfvalStroom ARN ) toegestaan. Postadres: Postbus GM Nijmegen Bezoekadres: Nieuwe Pieckelaan 1, Weurt Telefoon: (024) Internet: info@arnbv.nl Fotografie: Theo van Zwam, Nijmegen Productie en (eind)redactie: Laurent Chevalier, Brielle Vormgeving & drukwerk: DHD Drukkerij, Groesbeek

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

ARN, uw duurzame innovatieve partner! ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS

Nadere informatie

Energie uit afval, een schone zaak

Energie uit afval, een schone zaak Energie uit afval, een schone zaak Vergisten van GFT-afval ARN meer dan 25 jaar begaan met het milieu Aandeelhouders ARN B.V. Regio Regio Regio REMONDIS Nijmegen De Vallei Rivierenland (privaat) 37,5%

Nadere informatie

Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase

Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase Duurzaam van Afval naar Grondstof Bewonersonderzoek De vragenlijst bestaat uit verschillende delen. Het eerste deel gaat in op de situatie vóór de proef, het laatste

Nadere informatie

Grondstof voor een beter milieu

Grondstof voor een beter milieu Afval is Grondstof voor een beter milieu ISO-14001 Haal meer uit afval Gescheiden inzameling De Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) zorgt voor het inzamelen van het huishoudelijk afval in Gooi en Vechtstreek.

Nadere informatie

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk

Nadere informatie

Waarom doen we het ook alweer?

Waarom doen we het ook alweer? Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest

Nadere informatie

Discussienotitie afvalbeleid en circulaire economie

Discussienotitie afvalbeleid en circulaire economie Discussienotitie afvalbeleid en circulaire economie Onderwerp: afvalbeleid en circulaire economie Doel: het formuleren van uitgangspunten voor nieuw gemeentelijk afvalbeleid Auteur: Evert Stellingwerf

Nadere informatie

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn

Nadere informatie

Juni/Juli 2014 AfvalStroom

Juni/Juli 2014 AfvalStroom Juni/Juli 2014 AfvalStroom * Accent op realisatie duurzame activiteiten met als rode draad waardecreatie * Een impressie van het boekjaar 2013 * People, Planet, Profit in de regio * ARN ambieert rol bij

Nadere informatie

Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid

Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 3. Omgekeerd inzamelen... 4 4. Voorscheiding plastics... 5 5. Oud papier en karton... 5 6. GFT... 6 7. Conclusie...

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2003

Stadsenquête Leiden 2003 Hoofdstuk 21. Milieu Samenvatting Zeven op de tien Leidenaren kent de Milieustraat, aan de J.C. de Rijpstraat, een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk

Nadere informatie

Energie uit groenafval. deel van een duurzame. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

Energie uit groenafval. deel van een duurzame. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen Energie uit groenafval deel van een duurzame totaaloplossing Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR) Sinds 1989 branche organisatie

Nadere informatie

De rol van compost in de biobased economy. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

De rol van compost in de biobased economy. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen De rol van compost in de biobased economy Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 De Branche Vereniging Organische Reststoffen Branchevereniging voor verwerkers van groenafval en GFTafval

Nadere informatie

De zin van afvalscheiding

De zin van afvalscheiding De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2001

Stadsenquête Leiden 2001 Hoofdstuk 9. Milieu Samenvatting De Milieustraat is een (vrij nieuwe) voorziening waar bewoners zich kunnen ontdoen van hun grof huishoudelijk afval. Ruim twee op de tien Leidenaren heeft hier al eens

Nadere informatie

Op weg naar een circulaire economie

Op weg naar een circulaire economie Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling

Nadere informatie

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016 Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank

Nadere informatie

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit

Nadere informatie

Meer huishoudelijk afval recyclen

Meer huishoudelijk afval recyclen Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Samuel Stollman Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk afvalbeheer verder verminderen Efficiënt omgaan met grondstoffen

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2004

Stadsenquête Leiden 2004 Hoofdstuk 16. Milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren zijn zowel de bekendheid als het gebruik verder toegenomen. In de Stadsenquête van

Nadere informatie

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit?

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit? GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit? Spreker: Datum: Locatie: Joop Suurmeijer en Robert Jansen 19 maart 2015 VNG-congres Utrecht GFT-afval heeft

Nadere informatie

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës CO 2 Een waardevolle grondstof Peter Simoës 4 april 2018 AEB anno 2018 AEB lost al bijna 100 jaar afvalvraagstukken op voor Amsterdam. Sinds 2014 als verzelfstandigd bedrijf. Missie AEB: Voor een schone

Nadere informatie

Wie weet wat Avri doet?

Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 Welkom Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 antwoord Welkom Wie weet wat Avri doet? In Rivierenland zamelt Avri afval in. Opdracht 2 Woordweb Als je het woord afval hoort, waar denk je dan aan?

Nadere informatie

Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017

Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017 Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017 De nieuwe inzamelwijze gaat in vanaf september 2017. Tot die periode gelden de huidige inzamelregels Waarom afval scheiden 1. Ik heb een brief

Nadere informatie

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.)

Attero Holding N.V., bestaande uit: N.V. Afvalverbranding Zuid Nederland (A.Z.N.) CERTIFICAAT, bestaande uit: Attero B.V. Attero Noord B.V. Attero Zuid B.V. AZN Holding B.V. Meander 861 6825 MH Arnhem Postbus 4114 6080 AC Haelen en de toepassing daarvan voldoen aan de voorwaarden gesteld

Nadere informatie

Burgerinitiatief inzameling plastic afvalstoffen.

Burgerinitiatief inzameling plastic afvalstoffen. Burgerinitiatief inzameling plastic afvalstoffen. Opsterland, februari 2011. Samenvatting : In februari/maart 2010 hebben Milieudefensie afdeling Opsterland en de Vereniging voor Natuurbescherming te Gorredijk

Nadere informatie

De schillenboer komt terug

De schillenboer komt terug De schillenboer komt terug In Waalre loopt een afvalproef. Er is een fiets met een aanhangbak ontworpen waarmee we in een proefwijk afval inzamelen. Twee keer in de week haalt Roel het keukenafval (voedselresten),

Nadere informatie

Naar een afval(heffing)loze samenleving?

Naar een afval(heffing)loze samenleving? Naar een afval(heffing)loze samenleving? Actualiteitendag Lokale Belastingen november 2016 Marc Veenhuizen Olaf Prinsen In het nieuws... De presentatie Circulaire economie, een korte beschrijving Van Afval

Nadere informatie

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013 De Meerlanden: energie in de buurt Raad Bloemendaal 28 juni 2013 Structuur Aandeelhouders Raad van Commissarissen Directie Staf Publieke Sector Vergisting-Compostering Private Sector Afval BOR Kerncijfers

Nadere informatie

Meer en Betere Recycling

Meer en Betere Recycling Meer en Betere Recycling als onderdeel van VANG Uw sprekers: Max de Vries Marco Kraakman Jacobine Meijer Emile Bruls Geert Cuperus Inhoud deelsessie Meer en Beter Recycling Inleiding Pitches projecten

Nadere informatie

AfvalStroom. Maart 2016

AfvalStroom. Maart 2016 Maart 2016 AfvalStroom In dit nummer o.a. * Gedeputeerden Gelderland: ARN zet naar vermogen in op transitie naar duurzame energievoorziening * Afdeling Productie ARN: Uitdaging om steeds de schoonste kwaliteit

Nadere informatie

Memo. aan. De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval. van. College van B en W. 4 november 2015. Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG

Memo. aan. De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval. van. College van B en W. 4 november 2015. Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG Memo aan onderwerp van directie afdeling datum De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval College van B en W 4 november 2015 Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG Gouda wil tot de duurzaamste

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof VANG HUISHOUDELIJK AFVAL Van Afval Naar Grondstof Samen zorgen voor vermindering en hergebruik van huishoudelijk afval Van afval naar grondstof Overheden en bedrijven zetten gezamenlijk stappen naar een

Nadere informatie

Meer huishoudelijk afval recyclen

Meer huishoudelijk afval recyclen Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk

Nadere informatie

Gescheiden ingezameld afval van huishoudens,

Gescheiden ingezameld afval van huishoudens, Indicator 24 juli 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De fractie gescheiden ingezameld

Nadere informatie

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam:

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam: Rotie maakt onderdeel uit van de Simadan Groep. De Simadan Groep is een wereldwijd uniek industrieel ecosysteem waarin bij het verwerken van organische reststromen en frituurvet geen bruikbare energie

Nadere informatie

VANG Van Afval Naar Grondstof

VANG Van Afval Naar Grondstof Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging

Nadere informatie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk

Nadere informatie

Grafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100%

Grafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100% 15 AFVALINZAMELING EN KRINGLOOPWINKEL Om het scheiden en hergebruik van huishoudelijk restafval te stimuleren, wordt regelmatig onderzocht hoe de bewoners van Leiden met hun afval omgaan. Het is inmiddels

Nadere informatie

Hand-out digiboard presentatie

Hand-out digiboard presentatie Hand-out digiboard presentatie Bij werkboekje Groepen 6, 7 en 8 basisonderwijs Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 In Rivierenland zamelt AVRI afval in. Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 Opdracht 2 Woordweb

Nadere informatie

VANG. Van Afval Naar Grondstof. Samen zorgen voor vermindering en hergebruik van huishoudelijk afval HUISHOUDELIJK AFVAL

VANG. Van Afval Naar Grondstof. Samen zorgen voor vermindering en hergebruik van huishoudelijk afval HUISHOUDELIJK AFVAL VANG HUISHOUDELIJK AFVAL Van Afval Naar Grondstof Samen zorgen voor vermindering en hergebruik van huishoudelijk afval Overheden en bedrijven zetten gezamenlijk stappen naar een circulaire economie. Het

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Zeg ook JA tegen afval scheiden.

Zeg ook JA tegen afval scheiden. Zeg ook JA tegen afval scheiden. Elkaar iets beloven. Voor een betere toekomst. Zonder het onnodig verbruiken en weggooien van grondstoffen. Om dat te kunnen realiseren moeten we met elkaar JA zeggen tegen

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST GRONDSTOFFEN VOOR EEN BIOBASED ECONOMIE MIDDEN- N EDERLAND OVER WAGRO Van oorsprong een groen composteringsbedrijf met een terrein van maar liefst 11 hectare, gelegen te

Nadere informatie

Onderzoek huishoudelijk afval

Onderzoek huishoudelijk afval Onderzoek huishoudelijk afval Gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal, Marlies Visser 16 april 2014 Samenvatting Leden van het AmersfoortPanel hebben in maart 2014 deelgenomen aan een onderzoek over het

Nadere informatie

STAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS

STAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS STAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS STICHTING HERGEBRUIK KARTONNEN DRANKVERPAKKINGEN Stichting HEDRA is de Nederlandse brancheorganisatie van drankenkartonproducenten. Wij werken voortdurend

Nadere informatie

Factsheet: Communicatie Verbetering kwaliteit inzameling kunststof verpakkingsafval / PMD door gemeenten. Juli 2016

Factsheet: Communicatie Verbetering kwaliteit inzameling kunststof verpakkingsafval / PMD door gemeenten. Juli 2016 Factsheet: Communicatie Verbetering kwaliteit inzameling kunststof verpakkingsafval / PMD door gemeenten Juli 2016 Inhoud 1. Kwaliteit van ingezameld kunststof verpakkingsafval 3 2. Communicatie richting

Nadere informatie

Circulaire economie kans voor de regio

Circulaire economie kans voor de regio Circulaire economie kans voor de regio 7 oktober 2015 Early Morning Toast Stichting kiemt Arnhem Michiel Westerhoff, Manager Strategie en Ontwikkeling Recentere geschiedenis van het afvalscheiden 7 maart

Nadere informatie

INHOUD. 1. Inleiding 5

INHOUD. 1. Inleiding 5 2 INHOUD 1. Inleiding 5 2. SWOT-Analyse De Recyclemanager 6 2.1 Algemene SWOT-Analyse 6 2.2 Kleding & Textiel SWOT-Analyse 9 2.3 Confrontatie 11 2.4 Verbeteringen 12 3. Voorstel Kleding Recycling Website

Nadere informatie

Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden. informatiedocument. klaar voor de grondstoffenrevolutie

Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden. informatiedocument. klaar voor de grondstoffenrevolutie Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden informatiedocument klaar voor de grondstoffenrevolutie de aarde ziet er niet meer uit als in atlassen en op wereldbollen Met een steeds grotere wereld bevolking

Nadere informatie

Monitor 2013 ROVA. Zwolle, 16 mei 2014

Monitor 2013 ROVA. Zwolle, 16 mei 2014 Monitor 2013 ROVA 1 Zwolle, 16 mei 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Inzameling Grondstoffen... 5 3. Circulaire economie en klimaat... 14 4. Communicatie en Educatie... 16 5. Financieel... 17 6.

Nadere informatie

Onderzoek Afvalsamenwerking Twente

Onderzoek Afvalsamenwerking Twente Waarderweg 33B-10 haarlem, postbus 2016 2002 la haarlem, t 023 5319141, e info@iprnormag.nl. Onderzoek Afvalsamenwerking Twente Nadere informaties in de aanloop naar het Symposium op 4april 2013 20 februari

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden

Van afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden Van afval naar grondstof Informatie en tips over GFT scheiden Korte berichten Circulaire economie: Van Afval Naar Grondstof De Rijksoverheid heeft met de gemeente in Nederland afgesproken dat in 2020 maximaal

Nadere informatie

AfvalStroom. Juli 2016

AfvalStroom. Juli 2016 Juli 2016 AfvalStroom In dit nummer o.a. * Gelders Energieakkoord * Jaarverslag 2015 * Gelderland Circular Challenge * Branche Vereniging Organische Reststoffen Inzetten op betere scheiding aan de bron

Nadere informatie

NOTITIE. : Voorstel nadere uitwerking vergisten GFT-afval en 'rijden op groen gas'

NOTITIE. : Voorstel nadere uitwerking vergisten GFT-afval en 'rijden op groen gas' Gewestelijke Afvalstoffen Dienst Gooi en Vechtstreek GAD ISO 14001.9 ) NOTITIE Postadres: Postbus 514 1200 AM Hilversum Bezoekadres: Hooftlaan 32 1401 EE Bussum Telefoon: (035) 699 18 88 Fax: (035) 694

Nadere informatie

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%.

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%. Inleiding Keuze voor de toekomst: inzameling van afval De gemeente Oss moet de komende jaren besparen. Ook het inzamelen van huishoudelijk afval moet slimmer en goedkoper worden. Uit het oogpunt van duurzaamheid

Nadere informatie

Hoogwaardige benutting van gras

Hoogwaardige benutting van gras Hoogwaardige benutting van gras Mogelijkheden van aanbestedingen Arjen Brinkmann 1 Achtergrond Overheden en andere partijen herwaarderen reststromen -> Van Afval naar Grondstof Vertalen van beleidsambities

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 202834 Datum : 17 november 2015 Programma : Strategie Blad : 1 van 5 Cluster : Ruimte Portefeuillehouder: dhr. V.G.M. van den

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van

Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van Gemeenteblad.. Jaar 2015 Nummer Publicatiedatum Agendapunt initiatiefvoorstel Onderwerp Initiatiefvoorstel van het raadslid Groen (GroenLinks) van 7 december 2015, getiteld:

Nadere informatie

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval Partijen: 1. De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld en de Minister van Economische Zaken, de heer

Nadere informatie

Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart!

Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart! Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016 Een folder om te bewaren Hou m apart! Een betere wereld begint bij je zelf! Per 1 januari 2016 zal de afvalinzameling in Veenendaal

Nadere informatie

(VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS

(VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS . (VOEDSEL) AFVAL UIT HUISHOUDENS DOET ROTTERDAM HET GOED GENOEG? - - Robbert van Duin Groene Conferentie RMC 17 December 2014 kg huishoudelijk afval per inwoner 1. Hoeveelheid afval per inwoner per jaar

Nadere informatie

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING INLEIDING Landustrie Sneek BV bezit een ruime hoeveelheid kennis en ervaring in het transporteren en behandelen van riool-

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord ondernemen 2016 getoetst aan 3p s : planet, people, profit

Maatschappelijk verantwoord ondernemen 2016 getoetst aan 3p s : planet, people, profit Maatschappelijk verantwoord ondernemen 2016 getoetst aan 3p s : planet, people, profit Elsinga Beleidsplanning en Innovatie bv concentreert zich op duurzame en veilige benutting van organische reststoffen

Nadere informatie

sectorplan 18 Papier en karton

sectorplan 18 Papier en karton sectorplan Papier en karton 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Papier en karton 2. Belangrijkste bronnen Huishoudens, kantoren en grafische industrie 3. Aanbod in 2000 (in Nederland) 4.160

Nadere informatie

CO 2 VOETAFDRUK 2010 SHANKS NEDERLAND BV VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER

CO 2 VOETAFDRUK 2010 SHANKS NEDERLAND BV VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER CO 2 VOETAFDRUK 2010 SHANKS NEDERLAND BV VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER RAPPORT SNL_CO2_2010 D.D. 10 FEBRUARI 2012 INHOUD INLEIDING...1 CO 2 VOETAFDRUK 2010 SHANKS NEDERLAND BV...2 EMISSIES...2

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wint aan terrein in het bedrijfsleven en in de samenleving als geheel. Het verwachtingspatroon

Nadere informatie

Gescheiden gft inzameling Nesselande

Gescheiden gft inzameling Nesselande rotterdam.nl/onderzoek Gescheiden gft inzameling Nesselande Onderzoek en Business Intelligence Gescheiden gft inzameling Nesselande Een evaluatie M. van Rhee Onderzoek en Business Intelligence (OBI) 13

Nadere informatie

VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER

VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER CO 2 VOETAFDRUK 2011 SHANKS NEDERLAND BV VOETAFDRUK CONFORM DE CO 2 PRESTATIELADDER R A P P O R T S N L _ C O 2 _ 2 0 1 1 D. D. 2 0 A P R I L 2 0 1 2 INHOUD INLEIDING...1 CO 2 VOETAFDRUK 2010 SHANKS NEDERLAND

Nadere informatie

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Opdrachtgevers: - Provincie Utrecht - Gemeente Utrecht - Gemeente Amersfoort Middag/avond over biobased aanbesteden Centre of Expertise

Nadere informatie

B-96 Green Deal de winst van paardenmest

B-96 Green Deal de winst van paardenmest B-96 Green Deal de winst van paardenmest Ondergetekenden: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. verhagen, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,

Nadere informatie

Gas geven voor duurzame energie

Gas geven voor duurzame energie Gas geven voor duurzame energie Programma Programma Thema Thema Workshops Workshops Lokatie Lokatie Gelders Gelders netwerk netwerk voor voor duurzame duurzame energie energie Uitnodiging Netwerkbijeenkomst

Nadere informatie

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 1 Dit is een voorproefje in druk van het digitale Cosun MVO-verslag over 2011. Wilt u meer gegevens raadplegen over wat wij zoal ondernemen met het oog op onze maatschappelijke

Nadere informatie

Inhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4.

Inhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4. ROVA rijden op GFT GFT-vergister Groen gas opwaardering Rijden op GFT 1 november 2012 Huibert Boer Inhoud 1. ROVA en duurzaamheid 2. Introductiefilm Vergister 3. Vergisting en gasopwaardering 4. Rijden

Nadere informatie

Facilitair & afvalbeheer

Facilitair & afvalbeheer Facilitair & afvalbeheer Per week gooien we gemiddeld vijf kilo afval per persoon weg. Een groot deel hiervan komt terecht in de werkomgeving. Dit is voor de afdeling facilitair management een belangrijk

Nadere informatie

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018 Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT Tim Brethouwer 8 maart 2018 Toelichting Tim Brethouwer. Senior marktanalist bij Attero Technisch adviseur Vereniging afvalbedrijven.

Nadere informatie

Indaver, leading the field in sustainable waste management

Indaver, leading the field in sustainable waste management Indaver, leading the field in sustainable waste management Informatiebijeenkomst omwonenden Wim Dijkshoorn/Stefan Opdenakker 3 februari 2016 Alphen aan den Rijn Agenda bijeenkomst 3 Welkom Wie is Indaver?

Nadere informatie

Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017

Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017 Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017 Inhoudsopgave 1 Bestuurlijke samenvatting 3 2 Inleiding 4 3 Scheidingsresultaten 5 3.1 Totaaloverzicht 5 3.2 Restafval

Nadere informatie

Werkstuk Wiskunde Gwa Huisafval

Werkstuk Wiskunde Gwa Huisafval Werkstuk Wiskunde Gwa Huisafval Werkstuk door een scholier 1447 woorden 3 juni 2003 5,4 85 keer beoordeeld Vak Wiskunde De tekst gaat over dat bijna alle gemeenten in Nederland aan gescheiden afval inzameling

Nadere informatie

Voorstel 2: Creëer grondstoffenhubs en recycle bedrijfsafval

Voorstel 2: Creëer grondstoffenhubs en recycle bedrijfsafval Gemeenteblad Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van.. Jaar 2015 Nummer Publicatiedatum Agendapunt initiatiefvoorstel Onderwerp Initiatiefvoorstel van het raadslid

Nadere informatie

1. Wat gaat er veranderen in de afvalinzameling?

1. Wat gaat er veranderen in de afvalinzameling? Gorinchem, februari 2015 Nieuwsbrief 1 Giessenlanden, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Leerdam, Molenwaard, Zederik en Waardlanden gaan samen Van Afval Naar Grondstof 1. Wat gaat er veranderen in de

Nadere informatie

Meer huishoudelijk afval recyclen

Meer huishoudelijk afval recyclen Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk

Nadere informatie

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt houden over afval, afvalscheiding of recycling. Een super interessant onderwerp

Nadere informatie

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Waar op de wereld wordt het afval nog verwerkt op de manier van vroeger? Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt

Nadere informatie

Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort

Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort Door gemeente Montfoort zijn 4 toekomstige scenario s voor het afvalbeheer geformuleerd. Wat zijn de verwachte effecten indien deze scenario s worden

Nadere informatie

Hoofdstuk 23. Afval en milieu

Hoofdstuk 23. Afval en milieu Hoofdstuk 23. Afval en milieu Samenvatting De Milieustraat, aan de J.C. Rijpstraat, is een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk en ander afval kunnen

Nadere informatie

sectorplan 14 Verpakkingsafval

sectorplan 14 Verpakkingsafval sectorplan Verpakkingsafval 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalfracties Papier/karton, kunststoffen, glas, metalen en hout 2. Belangrijkste bronnen Huishoudens, industrie en HDO-sectoren 3. Aanbod

Nadere informatie

Samen halen we alles eruit

Samen halen we alles eruit Waarom kennisinstellingen kiezen voor innoveren met afval en de laatste ontwikkelingen inzameling & reiniging Samen halen we alles eruit Nico Spaansen NVRD Noord 3 november 2016 Transitie in de markt Van

Nadere informatie

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)

Nadere informatie

MEMO GAD BNG 28.50.30.701 ISO 14001. Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas'

MEMO GAD BNG 28.50.30.701 ISO 14001. Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas' Gewestelijke Afvalstoffen Dienst Gooi en Vechtstreek Postadres: Postbus 514 1200 AM Hilversum Bezoekadres: Hooftlaan 32 1401 EE Bussum Telefoon: (035) 699 18 88 Fax: (035) 694 17 45 Internet: www.gad.nl

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aanbesteding Nieuw Huisvuilsysteem Oostzaan. Leefomgeving. Gebied en wijkzaken J.J.W.M. Buiks CBW-JDO

Raadsvoorstel. Aanbesteding Nieuw Huisvuilsysteem Oostzaan. Leefomgeving. Gebied en wijkzaken J.J.W.M. Buiks CBW-JDO Titel Nummer 13/12 Aanbesteding Nieuw Huisvuilsysteem Oostzaan Datum 14 maart 2013 Programma Fase Onderwerp Leefomgeving Aanbesteding Nieuw Huisvuilsysteem Oostzaan Gemeentehuis Bezoekadres Kerkbuurt 4,

Nadere informatie

Beleidsplan MVO 2015-2017

Beleidsplan MVO 2015-2017 Beleidsplan MVO 2015-2017 CB Concreet Duurzaam April 2015 Inleiding Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) speelt een belangrijke rol binnen de prestatie- en groeistrategie van Cementbouw. Als een

Nadere informatie

Strategisch Thema. -Duurzame stad-

Strategisch Thema. -Duurzame stad- Strategisch Thema -Duurzame stad- Modules Samenvatting 1 Houding Nijmegenaren 2 Energieopwekking en -verbruik 3 Omgaan met grondstoffen 5 Duurzame mobiliteit 6 Milieukwaliteit en leefomgeving 7 Datum:

Nadere informatie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van

Nadere informatie

Sectorplan 19 Kunststofafval

Sectorplan 19 Kunststofafval Sectorplan 19 Kunststofafval 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Kunststofverpakkingen, land- en tuinbouwfolies, industrieel productieafval, (kunststof) autoafval, PVC 2. Belangrijkste

Nadere informatie

Resultaat gescheiden afvalinzameling 2018 In vergelijking tot gemeente Drimmelen

Resultaat gescheiden afvalinzameling 2018 In vergelijking tot gemeente Drimmelen Resultaat gescheiden afvalinzameling 2018 In vergelijking tot 2017 gemeente Doss. no. 18AA507 Tilburg, 19 februari 2018 De AfvalSpiegel Kraaivenstraat 21-15 Postbus 1011 5000 JH Tilburg Tel: 085-771995

Nadere informatie

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Door Tessa de Wekker - 25-4-2014, 12:37 (Update 25-4-2014, 12:37) bron: Foto Ton Stanowicki ALPHEN AAN DEN RIJN - Nu is het terrein van Indaver Afvalverwerking

Nadere informatie