Hoogwaardige benutting van gras
|
|
- Benjamin Lieven Veenstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoogwaardige benutting van gras Mogelijkheden van aanbestedingen Arjen Brinkmann 1
2 Achtergrond Overheden en andere partijen herwaarderen reststromen -> Van Afval naar Grondstof Vertalen van beleidsambities naar praktijk blijkt weerbarstig -> het vertalen van beleidsambities in gunningscriteria bij aanbestedingen houdt risico s in. -> Publicatie van : Handreiking Duurzaam Aanbesteden van Groenafval (november 2014) 2
3 Doel van de Handreiking De Handreiking beoogt beleidsmakers en aanbestedende diensten handvatten te geven om groenafval op duurzame wijze aan te besteden, dat wil zeggen leidend tot duurzame verwerking van groenafval. De Handreiking schrijft niet voor wat duurzaam is, maar presenteert verschillende definities, en hoe die kunnen worden geoperationaliseerd in aanbestedingen. Bruikbaar voor integraal groenafval, of voor deelstromen daaruit (zoals gras) 3
4 Inhoud en opzet van de Handreiking Wet- en regelgeving m.b.t. de opwerking van groenafval Opwerking van groenafval stand der techniek en innovaties Strategische keuzes bij de aanbesteding van groenafval Duurzaamheid in groenafval bestekken Procesmatige aandachtspunten bij aanbestedingen 4
5 Wat kan met gras? 5
6 Wat kan er met gras? Traditioneel: composteren, veevoer, of rechtstreeks onderwerken op het land Toenemende belangstelling voor vergisting Covergisting met dierlijke mest Als wintervoeding in gft-vergistingsinstallatie Meer innovatieve benuttingsvormen: Cellulose en vezelgebruik Raffinage (o.m. Grassa) Hoogwaardige compostsubstraten (veenvervanging) -> Deze methoden van benutting dragen op verschillende wijzen bij aan duurzaamheidsdoelstellingen (CO 2 /klimaat, circulaire economie, etc.) 6
7 Voorwaarden voor hoogwaardige benutting (I) De samenstelling van gras varieert naar herkomst, jaargetijde en de wijze van inzamelen. Bij maaien van gras staat terreinbeheer centraal In stand houden functionaliteit van het terrein (verkeersveiligheid, open houden watergangen etc.) Vegetatie ontwikkeling (bijvoorbeeld verschraling) Hoe hoogwaardiger de beoogde benutting, des te hoger de eisen aan kwaliteit en homogeniteit van het gras -> Hoogwaardige benutting van gras stelt andere eisen aan keten van gras maaien, inzamelen en voorbewerken -> Van reststroom afvoeren naar grondstof produceren 7
8 Voorwaarden voor hoogwaardige benutting (II) Niet alle gras in een beheergebied zal geschikt zijn voor één type hoogwaardige benutting -> Meer dan nu zullen verschillende vormen van benutting naast elkaar gaan voorkomen Kwaliteitsborging van producten uit gras zal aan belang winnen Afnemers zien certificering als het geëigend instrument om kwaliteitsborging aantoonbaar te maken. Bij hoogkwalitatieve compostproducten is dit al het geval (Keurcompost, RHP) Aanbestedingen/bestekken op juiste wijze inrichten 8
9 Strategische keuzes bij de aanbesteding van gras 9
10 Strategische keuzes bij de aanbesteding van gras Verwerking aan aannemer laten of gericht sturen Contractduur -> bepaalt de bereidheid van de markt om te investeren in innovaties -> korte contracten voor maaiwerk, langere contractperiode voor verwerking Functioneel specificeren -> aantrekkelijk wanneer innovatie uit markt wordt verlangd -> opstellen van functionele specificatie is eenvoudig, het beoordelen van inschrijvingen kan ingewikkeld zijn (objectief toetsingskader!) Welke duurzaamheidscriteria zijn belangrijk? 10
11 Duurzaamheid in bestekken 11
12 Duurzame opwerking van gras Drie dimensies van duurzaamheid People Planet Veiligheid (sociale veiligheid, verkeersveiligheid) Gezondheid (arbeidsomstandigheden) Social return (inzet van achterstandsgroepen op arbeidsmarkt) Klimaat (beperken van CO 2 -uitstoot) Circulaire economie/schaarse grondstoffen (afval = grondstof) Milieu (beperken van transportafstanden) Focus van Handreiking Profit Circulaire economie Lokale regionale economie 12
13 Duurzaamheid in bestekken [figuur in voegen met van boven naar beneden Beleidsdoelstellingen Criteria -> CO2/Klimaat; circulaire economie; milieu/transport Ondersteunende criteria] WELLICHT TOCH ENE EXTRA SLIDE HIER 13
14 Criteria voor klimaat/co 2 -reductie Verschillende methoden beschikbaar: 1. Het berekenen van het energieverbruik van de verwerking, en de eventuele productie van duurzame energie (bijvoorbeeld biogas) Gebruik van de CO 2 -prestatieladder (deelname en behaalde niveau) Het berekenen van de integrale CO 2 -voordelen van de grasketen, inclusief de toepassing van producten. Berekening vindt dan plaats met de IVAM CO 2 - rekentool. Deze methode geeft hoogste CO 2 -voordelen. -> met behulp van een rekenformule kan vervolgens de fictieve korting op de inschrijfprijs worden berekend 14
15 Criteria voor Circulaire economie (I) Circulaire economie betekent onder meer zuinig en efficiënt omgaan met grondstoffen. Benutting van gras past daarin. Het criterium zuinig omgaan met grondstoffen in aanbestedingen: Specificeren van hiërarchie van opwerkingsopties hoe hoger op de hiërarchie, hoe zuiniger met grondstoffen, en hoe hoogwaardiger de geproduceerde groene grondstoffen/producten Beoordeling van inschrijvingen: Kwalitatief beoordelingsschema Aangeboden benuttingsopties gras versus plaats op de hiërarchie 15
16 Criteria voor Circulaire economie (II) Voorbeeld van groenafval opwerkingshiërarchie 1.Recycling 1.1.bioraffineren van (deelstromen) uit groenafval (nog niet operationeel) 1.1. productie van gecertificeerde substraatcompost (veenvervangers) 1.2 vergisting gevolgd door nacompostering 1.3 vergisting met gebruik digestaat als meststof 1.4 productie van gecertificeerde compostproducten 1.5 productie van niet-gecertificeerde compostproducten 2.Overige nuttige toepassing 2.1 verbranden van hout of graspellets 2.1 onderwerken conform Vrijstellingsregeling 3. Verbranden 4. Storten 16
17 Criteria voor Milieu: transportbewegingen Het milieuthema transport in aanbestedingen: vergelijking puur op transportafstanden (kilometers) vergelijking op basis van voertuigklassen (Euronorm, etc.) vergelijking op basis van de CO 2 -emissies van het transport Vergelijking als onderdeel van vergelijking integrale CO 2 -effecten groenafvalverwerking (m.b.t. de IVAM CO 2 -rekentool) -> doorvertaling naar een fictieve korting op de inschrijfprijs 17
18 Aanvullende borging van duurzaamheid Certificeringsschema s als eis opnemen in bestek Voor grasbestekken relevante voorbeelden: ISO 14001: milieumanagementsysteem (zie: CO 2 -prestatieladder(zie: Gecertificeerde compostproducten (zie: en Borgen van de duurzaamheid van biomassa, bijvoorbeeld via NTA 8080 (zie: Erkende verwerking van gras met invasieve exoten (zie: 18
19 Procesmatige aandachtspunten 19
20 Aandachtspunten bij het proces van aanbesteding 1. Zorg voor actuele kennis van de (regionale) groenafvalmarkt van het moment (relevante spelers, activiteiten, technieken & innovaties, marktprijzen) -> Houd een gedegen marktconsultatie 2. Maak de vraagstelling voor Plan van Aanpak zo SMART mogelijk Dit vergemakkelijkt de beoordeling van inschrijvingen, en voorkomt discussie: Wat moet de inschrijver beschrijven Vraag naar relevante referenties, competenties, etc. Etc. 20
21 Aandachtspunten bij het proces van aanbesteding 3. Werk met afzonderlijke inschrijvingsstaten Gescheiden beoordeling: eerst kwalitatief, dan kwantitatief (m.a.w. voorkom bevooroordeelde beoordeling van het kwaliteitsdoel) 4. Houdt een verificatie overleg voorafgaand aan gunning (verifieer de door de economisch meest voordelige inschrijver ingediende informatie en gemaakte claims) 5. Borg de daadwerkelijk geleverde prestatie (bonus/malusregeling; voorschrijven van periodieke oplevering van relevante data (bijvoorbeeld transportadministratie) 21
22 Meer informatie 22
23 Meer informatie. Handreiking en Achtergronddocument op en Op zijn verschillende handzame checklists en handreikingen te vinden, o.m. over emvi, functioneel specificeren, circulair inkopen, social return, marktconsultatie etc. Ook op zijn dergelijke tools te vinden. 23
Hoogwaardige benutting van gras
Hoogwaardige benutting van gras Mogelijkheden van aanbestedingen Arjen Brinkmann 1 Achtergrond Overheden en andere partijen herwaarderen reststromen -> Van Afval naar Grondstof Vertalen van beleidsambities
Nadere informatieDuurzaam aanbesteden van groenafval
Duurzaam aanbesteden van groenafval Een handreiking voor aanbestedende diensten November 2014 1 Colofon Deze Handreiking is geschreven als onderdeel van het werkprogramma van de Sector Natuur, Bos, Landschap
Nadere informatie4.3 Criteria voor duurzaamheidsddoelen: Circulaire economie
/CO2-effect mag doorvoeren. In zo n rekenformule wordt de klimaatimpact van de inschrijving gekapitaliseerd, leidend tot een fictieve korting op de inschrijfprijs. Doorgaans wordt het broeikasgaseffect
Nadere informatieHoogwaardige benutting van gras. Wat is daarvoor nodig?
Hoogwaardige benutting van gras Wat is daarvoor nodig? Seminar Kansen voor Gras 24 September 2014 Arjen Brinkmann Brinkmann Consultancy 1 Hoogwaardige benutting van gras wat is daarvoor nodig? In ieder
Nadere informatieOntwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen
Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 Inhoud Over de BVOR Over organische reststromen & biomassa: Waar hebben
Nadere informatieInnovatief aanbesteden van gras
Ervaringen Flevoland en Utrecht Peter Aardema Adviseur Infra Provincie Flevoland - Bermbeheer in Flevoland - Beleid verwerking bermmaaisel - Aanbesteding maaibestek Flevoland Oost (met prestatieverklaring
Nadere informatieDe rol van compost in de biobased economy. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen
De rol van compost in de biobased economy Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 De Branche Vereniging Organische Reststoffen Branchevereniging voor verwerkers van groenafval en GFTafval
Nadere informatieBermonderhoud maaien / snoeien
Bermonderhoud maaien / snoeien Gebruik van EMVI criteria voor duurzame verwerking vrijgekomen materiaal O.D. van de Veer / Provincie Gelderland, Beheer en onderhoud wegen Uitgangspunten beheer - Veiligheid
Nadere informatieKENNISGEVING VAN AANVULLENDE INFORMATIE, INFORMATIE OVER EEN ONVOLLEDIGE PROCEDURE OF RECTIFICATIE
KENNISGEVING VAN AANVULLENDE INFORMATIE, INFORMATIE OVER EEN ONVOLLEDIGE PROCEDURE OF RECTIFICATIE I: AANBESTEDENDE DIENST Diensten I.1) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Officiële benaming: Gemeente Haarlemmermeer
Nadere informatieCirculair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie
Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Opdrachtgevers: - Provincie Utrecht - Gemeente Utrecht - Gemeente Amersfoort Middag/avond over biobased aanbesteden Centre of Expertise
Nadere informatieTendermanagement. in de afvalbranche
Tendermanagement in de afvalbranche Jaap Jan van Ingen Zelfstandig & Onafhankelijk & Realistisch 1. Aanbestedende diensten 2. Inschrijvende partijen 3. Projecten en Advies Duurzaam aanbesteden Nederlandse
Nadere informatie4.A.1 Ketenanalyse Groenafval
4.A.1 Ketenanalyse Groenafval Prop Beplantingswerken v.o.f. Autorisatie Nummer/versie Datum Opsteller Goedgekeurd directie 01 22-01-2015 Naam: F. van Doorn Naam: A. Prop Datum: 22 januari 2015 Datum: 22
Nadere informatieDuurzaam aanbesteden van huishoudelijke afval
Duurzaam aanbesteden van huishoudelijke afval Een handreiking voor aanbestedende partijen 17 oktober 2016 Colofon Deze handreiking is geschreven naar aanleiding van het besef dat in PIANOo geen hulpmiddelen
Nadere informatieWerken met EMVI in de Bouwsector
Werken met EMVI in de Bouwsector Datum: 27 maart 2017 Sprekers: Cor Luijten (Adviseur, Gemeente Rotterdam) Hans Wamelink (Head, Management in the Built Environment, TU Delft) Inhoudsopgave BPKV; de context
Nadere informatieInitiatief Duurzaam GWW
Status Definitief Versie/revisie 1.0 Datum Opdrachtnemer Opgesteld door Gecontroleerd door Jeroen Winkelmolen John Liebrecht Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 1.1 Visie op samenwerken aan Duurzaamheid met
Nadere informatieRapportage: ketenanalyse (versie 8: 01-10-2015) Maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil
Rapportage: ketenanalyse (versie 8: 01-10-2015) Maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil Pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 1.1 Wat is een ketenanalyse 1.2 Doel van een ketenanalyse 1.3 Opbouw van
Nadere informatieBouwend Nederland en duurzaam Mag het een onsje meer zijn? Jos van Alphen
Jos van Alphen Even voorstellen: Wat meten wij zoal? Kwaliteit van aankondigingen (transparantie, kosten) Termijnen (haastwerk is ongezond) Eisen aan inschrijvers (proportioneel?) Gunningscriteria (prijsbederf)
Nadere informatie? ? 1990 B Hergebruik C Recycling D Verbranden voor energie E Verbranden F Storten of lozen = 10% van het totaal verwerkte afval 2010 B Hergebruik C Recycling D Verbranden voor energie E Verbranden F Storten
Nadere informatieDe CO 2 -prestatieladder
De CO 2 -prestatieladder kans of bedreiging voor de staalbouwer? Inhoud - Wie en waarom? - Jan Kuipers Nunspeet - De CO 2 -prestatieladder - Achtergronden - Opbouw - Kans of bedreiging? Pagina 2 Wie? Pagina
Nadere informatieRapportage: ketenanalyse Maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil.
Rapportage: ketenanalyse Maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil. Ketenanalyse maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil d.d. 7-12-2015. Pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 1.1 Wat is
Nadere informatieVoor vragen en opmerkingen:
Op 8 december heeft Wethouder Lara de Brito het manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) ondertekend. Door ondertekening van dit manifest geven we ondersteuning aan een landelijk gedragen initiatief
Nadere informatieMarktconsultatie Circulaire Bureaustoelen Verslag 14 sept 2017
Marktconsultatie Circulaire Bureaustoelen Verslag 14 sept 2017 Welkom & introductie De wethouder Michiel van Liere verwelkomt de marktpartijen en bedankt hen en Rendemint voor hun komst. Circulair inkopen
Nadere informatieInnovatiegericht inkopen + EMVI
Innovatiegericht inkopen + EMVI Bermgras Beter Benutten Henk Wijnen INNOVATIEGERICHT INKOPEN + EMVI Handreikingen Tips Inkoopproces Webinars BERMGRAS BETER BENUTTEN 2 WAAROM INNOVATIE? Bijdragen aan oplossingen
Nadere informatieDuurzaamheid in overheidsopdrachten met de Aanpak Duurzaam GWW
Duurzaamheid in overheidsopdrachten met de Hoe werkt het en wat betekent dat voor U? Johan van Dalen, ProRail Seminar Duurzaamheid in Funderingen 10 april 2013 Inhoud - - Instrumenten en aanbesteden -
Nadere informatieEnergie uit groenafval. deel van een duurzame. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen
Energie uit groenafval deel van een duurzame totaaloplossing Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR) Sinds 1989 branche organisatie
Nadere informatieResultaten van ons duurzaamheidsbeleid
Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid In 2013 zijn we van start gegaan met de implementatie van ons duurzaamheidsbeleid en onderstaand ziet u de doelstellingen uit onze duurzaamheidsverklaring en de behaalde
Nadere informatieWERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST
WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST GRONDSTOFFEN VOOR EEN BIOBASED ECONOMIE MIDDEN- N EDERLAND OVER WAGRO Van oorsprong een groen composteringsbedrijf met een terrein van maar liefst 11 hectare, gelegen te
Nadere informatieKetenanalyse Groenafval
Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 DOEL... 3 1.3 AFBAKENING... 3 2 BESCHRIJVING KETEN... 4 2.1 KEUZE KETENONDERWERP... 4 2.2 PROCESBESCHRIJVING... 4 2.3 KETENPARTNERS... 4 3 GROENAFVAL...
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Gas. Versie 8 april 2015
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Gas 1. Scope/afbakening De productgroep Gas omvat alle gas die van het openbare gasnet en via transport over de weg betrokken wordt door
Nadere informatieRapportage: ketenanalyse Maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil.
Rapportage: ketenanalyse Maaien, schouwen en verwerken bermgras en schouwvuil. Pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 1.1 Wat is een ketenanalyse 1.2 Doel van een ketenanalyse 1.3 Opbouw van het rapport 2. Scope
Nadere informatieKeten analyse groenafval
Keten analyse groenafval Opgesteld 14 augustus 2015 door Herman Zondag Inhoudsopgave Inleiding Keten beschrijving Groenafval Ladder van Lansink Resultaten Verwerking groenafval Onderzoek Uitvoering Maatregelen
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten. Versie maart 2017
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten 1. Scope/afbakening De productgroep Automaten omvat automaten voor: warme dranken; gekoelde dranken / bronwater; snacks / snoep.
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieINNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS. Teus van Steenis Tactisch inkoper
INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS Teus van Steenis Tactisch inkoper AANLEIDING INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS einde lopende contracten veel aandacht voor circulariteit en duurzaamheid ambitie provincie
Nadere informatieBiobased economy in het Groene Hart
Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken
Nadere informatieBIJLAGE Gunningscriteria
BIJLAGE Gunningscriteria Behorende bij bestek en voorwaarden Onderhoud Openbare Verlichting Bestek: 2013-19 Gunningscriteria d.d. 28 oktober 2013 Opdrachtgever : gemeente Den Helder Postbus 36 1780 AA
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord inkopen met DuboCalc
Maatschappelijk verantwoord inkopen met DuboCalc Hier komt ook tekst Peter de Jong projectmanager Gemeente Utrecht & Sara Rademaker adviseur duurzaam inkopen gemeente Utrecht MVI doelstellingen Utrecht,
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord ondernemen 2016 getoetst aan 3p s : planet, people, profit
Maatschappelijk verantwoord ondernemen 2016 getoetst aan 3p s : planet, people, profit Elsinga Beleidsplanning en Innovatie bv concentreert zich op duurzame en veilige benutting van organische reststoffen
Nadere informatieGras benutten als substraat voor vergisting
Gras bentten als sbstraat voor vergisting Praktische aanbevelingen voor terreinbeheerders, maaibedrijven en vergisters >> Drzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal Ondernemen Inleiding In Nederland
Nadere informatieDuurzaam contractmanagement
Duurzaam contractmanagement Samenvatting Hoe wordt de duurzaamheid van de ingekochte producten en diensten ondergebracht in facilitaire contracten en wat betekent dat voor het contractmanagement? Inleiding
Nadere informatieAchtergronddocument bij de Handreiking duurzaam aanbesteden van groenafval
Achtergronddocument bij de Handreiking duurzaam aanbesteden van groenafval Colofon Achtergronddocument bij de Handreiking duurzaam aanbesteden van groenafval November 2014 Uitgegeven door In opdracht van
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Gas. Versie 26 januari 2016
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Gas 1. Scope/afbakening De productgroep Gas omvat alle gas die van het openbare gasnet en via transport over de weg betrokken wordt door
Nadere informatieEnergie uit afval, een schone zaak
Energie uit afval, een schone zaak Vergisten van GFT-afval ARN meer dan 25 jaar begaan met het milieu Aandeelhouders ARN B.V. Regio Regio Regio REMONDIS Nijmegen De Vallei Rivierenland (privaat) 37,5%
Nadere informatieVerpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017
Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen
Nadere informatieToelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018
Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.
Nadere informatieVoortgangsrapportage Ketenanalyse Bermgras
2018 Voortgangsrapportage Ketenanalyse Bermgras Den Ouden Groep B.V. Hermalen 7 5481 XX Schijndel Contact persoon: Dhr. Rob Aartssen Tel.: 073 543 1000 Email: info@denoudengroep.com Datum: 05-11-2015 Versie:
Nadere informatieCirculair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar:
Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: 8-9-2016 Circulair inkopen Alkmaar 8 september 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland
Nadere informatieALS JE DOET WAT JE DEED,
ALS JE DOET WAT JE DEED, KRIJG JE WAT JE KREEG MASTERCLASS CIRCULAIR INKOPEN 25 MAART 2015 AGENDA 1. WAAROM? 2. PROCESMATIGE INNOVATIE 3. TECHNISCH-INHOUDELIJKE INNOVATIE 4. BUSINESS MODEL INNOVATIE 5.
Nadere informatieARN, uw duurzame innovatieve partner!
ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS
Nadere informatieActieplan. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen
Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Auteur : Noorderzijlvest Versie : Definitief Datum : DB-besluit, 12 december 2017 1 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 3 2 Maatschappelijk verantwoord inkopen de
Nadere informatieGreen Tender voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case
voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars Beschrijving & case 18 mei 2011 Inhoud Inhoud beschrijving Kern van de tool Aanpak Mensen & middelen Resultaat Case beschrijving / best practice Toepassing
Nadere informatieEMVI, de nieuwe aanbestedingswet en duurzaamheid
EMVI, de nieuwe aanbestedingswet en duurzaamheid Marjo Meeuwsen-Dek www.justionadvocaten.nl Middelburg Rotterdam 1. Europese richtlijnen Richtlijnen 2004/17 en 2004/18 (en 2007/66) Aanbestedende dienst
Nadere informatieWaarom doen we het ook alweer?
Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Elektriciteit. Versie maart 2017
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Elektriciteit 1. Scope/afbakening De productgroep Elektriciteit omvat alle elektriciteit die van het openbare net betrokken wordt door een
Nadere informatieKetenanalyse ophoogzand voor MNO Vervat
DEFINITIEVE RAPPORTAGE Ketenanalyse ophoogzand voor MNO Vervat Betrokkenen: John Kerstjens Sander Hegger Maxim Luttmer MNO Vervat Groep Vestiging Rotterdam, november 2010 Rapportage Ketenanalyse ophoogzand
Nadere informatieWijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieAb Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO
Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze
Nadere informatieEnergie actieplan. Van Esch Cultuur- en Civieltechniek
Energie actieplan Van Esch Cultuur- en Civieltechniek utorisatie Nummer /versie Datum Opsteller Goedgekeurd directie 01 11-09-2014 Naam: B. Heesters, F. van Doorn Datum: 11 september 2014 Plaats: Berkel
Nadere informatieKetenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam"
Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 4.A.1_2 Ketenanalyse afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 1/16 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Wat is een ketenanalyse 3 1.2. Activiteiten Van
Nadere informatieKwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs
Kwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs Datum: Januari 2013 Bezoekadres Dorpsstraat 20 7683 BJ Den Ham Postadres Postbus 12 7683 ZG Den Ham T +31 (0) 546 67 88 88 F +31 (0) 546 67 28 25 E
Nadere informatieWorkshop circulaire economie. Jan Weide Certification Manager SGS Nederland Gert-Jan Vroege Senior Consultant SGS Search
Workshop circulaire economie Jan Weide Certification Manager SGS Nederland Gert-Jan Vroege Senior Consultant SGS Search SGS NEDERLAND BV Certificatie van o.a ISO 9001 ISO 14001 VCA/VCU Voedselveiligheid
Nadere informatieEMVI Gunningscriteria BGMM Gemeente Bergen, Gennep en Mook en Middelaar-
EMVI Gunningscriteria BGMM 2014-01 - Gemeente Bergen, Gennep en Mook en Middelaar- Kenmerk : BGMM 2014-01 Status : Definitief Uitgevoerd door : Roel Gevers Datum : 05-03-2014 Algemeen Inschrijvers krijgen
Nadere informatieAanbesteding van Toerit Someren
Aanbesteding van Toerit Someren Rijkswaterstaat, Nederland De nieuwe aanbestedingsmethode gericht op vermindering van milieueffecten en CO2 uitstoot werd succesvol toegepast bij een aanbesteding voor een
Nadere informatie7 Beoordeling Offertes
7 Beoordeling Offertes 7.1 Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) Opdrachtgever heeft ervoor gekozen om bij de onderhavige aanbesteding naast het maatschappelijk verantwoord ondernemen zwaar accent
Nadere informatieHandboek CO2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2
Handboek CO2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 A: Inzicht (wegingsfactor 40%) 4 2.1. Eisen voor niveau 1 4 2.2. Eisen voor niveau 2 4 2.3. Eisen
Nadere informatieHalfjaarlijkse publicaties conform eisen 3.B.1, 3.C.1 en 3.D.1 H Inleiding
Inleiding Kijlstra B.V. is vorig jaar gestart met het invoeren en certificeren van een Co2Prestatieladder op niveau 3. De CO2 Prestatieladder stelt de eis om halfjaarlijks te rapporteren over de CO2 footprint,
Nadere informatieGras benutten als substraat voor vergisting
Gras benutten als substraat voor vergisting Praktische aanbevelingen voor terreinbeheerders, maaibedrijven en vergisters In opdracht van het ministerie van Economische Zaken >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief
Nadere informatieVoortgangsrapportage 3 CO 2 -Prestatieladder
CO 2 -Prestatieladder Inhoudsopgave INLEIDING... 3 BRANDSTOF... 4 REDUCTIEDOELSTELLING... 4 RESULTATEN... 4 GROENAFVAL... 5 KETENANALYSE... 5 REDUCTIEDOELSTELLING... 5 HOEVEELHEID GROENAFVAL... 5 TRANSPORT
Nadere informatieVoortgangsrapportage 4 CO 2 -Prestatieladder
CO 2 -Prestatieladder Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. BRANDSTOF... 4 REDUCTIEDOELSTELLING... 4 RESULTATEN... 4 3. GROENAFVAL... 5 KETENANALYSE... 5 REDUCTIEDOELSTELLING... 5 HOEVEELHEID GROENAFVAL...
Nadere informatieWijzigingen Aw 2012 duurzaamheid & innovatie. door Praktijkgroep Aanbestedingsrecht, Ronald Blom
Wijzigingen Aw 2012 duurzaamheid & innovatie door Praktijkgroep Aanbestedingsrecht, Ronald Blom Inhoud Ø marktconsultatie Ø eisen aan de levenscyclus Ø keurmerken Ø wijziging gunningscriteria Ø procedure
Nadere informatieDuurzaam inkopen, gewoon doen!
Duurzaam inkopen, gewoon doen! Duurzaam Inkopen, 27 januari 2010 ir. Mark Hoogbergen Adviseur Agenda 1 Introductie 4 Criteria 2 Waarom 5 Aan de slag 3 Doelstelling > Menu extra s Agentschap NL Als het
Nadere informatieSector- en keteninitiatieven
Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van Zwatra B.V. Auteur(s): R. Egas, directie & CO 2-functionaris,
Nadere informatieDefinitie. Wat is Duurzaamheid?
Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing
Nadere informatieEnergie actieplan. Van Esch Cultuur- en Civieltechniek
Energie actieplan Van Esch Cultuur- en Civieltechniek Autorisatie Nummer /versie Datum Opsteller Goedgekeurd directie 01 18-01-2016 Naam: F. van Doorn Naam: J. van Esch Datum: 18 januari 2016 Datum: 18
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord ondernemen 2014 getoetst aan 3p s : planet, people, profit
Maatschappelijk verantwoord ondernemen 2014 getoetst aan 3p s : planet, people, profit Elsinga Beleidsplanning en Innovatie bv concentreert zich op duurzame en veilige benutting van organische reststoffen
Nadere informatieScope 3 ketenanalyse volgens Green House Gas Corporate value Chain Accounting and Reporting Standard.
2013 Scope 3 ketenanalyse volgens Green House Gas Corporate value Chain Accounting and Reporting Standard. Auteur: Harry Minkhorst, hoofd risicomanagement en KAM Datum: 20 maart 2014 Pagina 1 van 12 Inhoud
Nadere informatieVAPPR Haalt eruit wat erin zit
Haalt eruit wat erin zit Vappr maakt van biomassa duurzame grondstoffen en warmte en legt CO2 in de bodem vast. We halen eruit wat erin zit en voegen verantwoord waarde toe in de duurzame circulaire economie.
Nadere informatiePeriodieke rapportage 2017 H1. November 2017
Periodieke rapportage 2017 H1 November 2017 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Basisgegevens 4 1.1 Beschrijving van de organisatie 4 1.2 Verantwoordelijkheden 4 1.3 Basisjaar 4 1.4 Rapportageperiode 4 1.5 Verificatie
Nadere informatieDuurzaamheid in Baggerwerkzaamheden
Duurzaamheid in Baggerwerkzaamheden Aanpak Duurzaam GWW en Ambitieweb 10 oktober 2017 Baggernetdag Dirk van Hout Sjoerd Schellevis PAGINA 0 Klimaatverandering PAGINA 1 Green Deal Duurzaam GWW 2.0 Samenwerken
Nadere informatieCirculair aanbesteden. 24 januari 2017 Sarah Naipal
Circulair aanbesteden 24 januari 2017 Sarah Naipal Waar gaan we het over hebben? Kort de noodzaak voor de transitie naar een circulaire economie Onze uitgangspunten De verschillende fasen van een circulair
Nadere informatieCriteria voor duurzaam inkopen van Wegen
Criteria voor duurzaam inkopen van Wegen Versie: 1.5 Datum: oktober 2011 Overzicht van de criteria Tabel 3.1 Overzicht van criteria voor wegen Nieuwe aanleg en reconstructie Bestaande wegen Beheer en onderhoud
Nadere informatieInleiding Uitgangspunten Inkoopbeleid Inkoopmissie en -visie Missie Inkoop Visie Inkoop... 5
Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Uitgangspunten Inkoopbeleid... 4 2 Inkoopmissie en -visie... 5 2.1 Missie Inkoop... 5 2.2 Visie Inkoop... 5 3 Juridische kaders... 6 3.1 Wet- en regelgeving... 6 3.2 Aanbestedingsprocedures...
Nadere informatieDennis Froeling 2 februari 2017
Dennis Froeling 2 februari 2017 Inhoudsopgave HVC Huidige verwerking (berm)gras Uitgangpunten (berm)gras verwerking Technologieën Gras naar papier HVC: Samen halen we eruit wat erin zit 52 aandeelhouders:
Nadere informatieCircular Economy Lab: Recycling. bouw- en sloopafval
Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie in een aantal belangrijke
Nadere informatieEnergetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018
Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT Tim Brethouwer 8 maart 2018 Toelichting Tim Brethouwer. Senior marktanalist bij Attero Technisch adviseur Vereniging afvalbedrijven.
Nadere informatiePeriodieke rapportage 2016 H2. Juni 2017
Periodieke rapportage 2016 H2 Juni 2017 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Basisgegevens 4 1.1 Beschrijving van de organisatie 4 1.2 Verantwoordelijkheden 4 1.3 Basisjaar 4 1.4 Rapportageperiode 4 1.5 Verificatie
Nadere informatieAanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result
Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak Even voorstellen: Esther Heijink Sr. adviseur veiligheid en duurzaamheid bij ARCADIS Programmamanager Duurzaamheid divisie Mobiliteit
Nadere informatieSBIR Verduurzamen voedselproductie
SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie
Nadere informatieRichtinggevende uitspraken en argumenten. 1. Eindverwerking Huishoudelijk Restafval (HRA).
Richtinggevende uitspraken en argumenten 1. Eindverwerking Huishoudelijk Restafval (HRA). Uitspraak 01: Gunningscriterium HRA. De Limburgse gemeenten geven de voorkeur aan het gunningscriterium laagste
Nadere informatieCO2-PRESTATIELADDER DV SCOPE 3 STRATEGISCH PLAN HOOFDDORP, 2 FEBRUARI 2017
CO2-PRESTATIELADDER DV SCOPE 3 STRATEGISCH PLAN HOOFDDORP, 2 FEBRUARI 2017 Significante scope 3 emissies Aan de hand van zowel een kwalitatieve als een kwantitatieve scope 3 analyse zijn de emissies in
Nadere informatieMaartje van den Berg - Blossom consultancy D E S I G N & B U I L D. Haalbaarheid, duurzaamheid en aanbestedingsadvies
Aanbesteding Brummen: wie, wat, waarom en hoe Maartje van den Berg - Blossom consultancy D E S I G N & B U I L D Haalbaarheid, duurzaamheid en aanbestedingsadvies Ook architect: Blossom A R C H I T E C
Nadere informatieProfessioneel Duurzaam Inkopen, hoe doet u dat? Karin van IJsselmuide Duurzaam inkopen veroorzaakt een kettingreactie
Professioneel Duurzaam Inkopen, hoe doet u dat? Take Padding take.padding@pianoo.nl Karin van IJsselmuide k.vanijsselmuide@nevi.nl Duurzaam inkopen veroorzaakt een kettingreactie 1 Duurzaam inkopen 5 fasen
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Bedrijfskleding. Versie 8 april 2015
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Bedrijfskleding 1. Scope/afbakening De productgroep bedrijfskleding omvat zowel leveringen van bedrijfskleding als de diensten die met de
Nadere informatieInnovatie binnen de grenzen van de wet. PIANOo-congres als het om vertrouwbaarheid gaat!
Innovatie binnen de grenzen van de wet PIANOo-congres 2010 als het om vertrouwbaarheid gaat! Inhoud presentatie Inleiding en kennismaking Kader: waar hebben we het over? Juridisch kader, tips en trucs
Nadere informatieKwaliteitsborging. Systeemgerichte contractbeheersing binnen de Rijksgebouwendienst. Angelia Zeegers - Rijksgebouwendienst. Rijksgebouwendienst
Rijksgebouwendienst Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kwaliteitsborging Systeemgerichte contractbeheersing binnen de Rijksgebouwendienst Angelia Zeegers - Rijksgebouwendienst Agenda
Nadere informatieDe waterweg naar Biomassa
De waterweg naar Biomassa Biomassadag STOWA, 10 oktober 2018 Alice Fermont (Waternet) en Rolf Groot (NPSP) Ambitie Waternet 2020 Klimaatneutraal -> Drijver achter hergebruik van biomassa Uitdaging: Hergebruik
Nadere informatieProduct Markt Combinatie. Bruins en Kwast Meest materiële Scope 3 emissies
1 Product Markt Combinatie Bruins en Kwast Meest materiële Scope 3 emissies Versiebeheer Versie Datum aanmaak Gemaakt door 0.1 18-6-2015 Qonsultar, HvdV 1.0 19-6-2015 Qonsultar, HvdV Wijzigingen t.o.v.
Nadere informatieAanpak Duurzaam GWW in de praktijk
Aanpak Duurzaam GWW in de praktijk Datum: 31 oktober 2016 Spreker: Meinke Schouten Inhoudsopgave Oorsprong Aanpak Duurzaam GWW Wat is de Aanpak Duurzaam GWW? Aanpak Duurzaam GWW in de praktijk Samenvatting
Nadere informatieSamenvatting ketenanalyse PeelPioneers
Samenvatting ketenanalyse PeelPioneers Renewi Nederland b.v. Datum: 16-12-2018 Versie: 2.0 Auteur: Martin Vos, Bart Nevels Status: Finaal Autorisatiedatum: 20-12-2018 INHOUD 1 Inleiding... 3 1.1 Wat is
Nadere informatie