Goed onderbouwde, effectieve interventies voor kwetsbare burgers

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Goed onderbouwde, effectieve interventies voor kwetsbare burgers"

Nienke van der Meer
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Goed onderbouwde, effectieve interventies voor kwetsbare burgers De Academische werkplaats Opvang & Herstel als voortrekker Prof. dr. Judith Wolf

2 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Zelfmanagement Basiszorg niveau 1 Maatschappelijke zorg niveaus 2, 3, 4

4 Fasen in de verbeter- of innovatiecyclus Idee Behoefte Borgen monitoren Ontwerpen aanpassen Implementeren Toepassen 1 Procesevaluatie 2 Effectstudie

5 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Belang van modelgetrouwheid Essentieel voor adequate implementatie en toepassing Helderheid van kritische ingrediënten zijn essentieel voor adequate implementatie van model en eenduidige toepassing door professionals Meer kans op positieve uitkomsten bij cliënten Hoe beter de getrouwheid in de uitvoering, hoe meer kans op positieve resultaten bij cliënten Interne kwaliteitscontrole en continue reflectie en verbetering Audit informatie geeft aanknopingspunten voor reflectie en verbeteringen van interventie en/of condities Externe accountability naar burgers en financiers Audit informatie geeft externe partijen inzicht in kwaliteit van zorg en is nodig voor erkenning van interventies (kwaliteitsmerk)

6 Erkenning van interventies Effectief Goed onderbouwd Goed beschreven Aanwijzingen voor effectiviteit o.b.v. effectstudies Modellen, theorie & literatuur Procesevaluatie Doelen, doelgroep, aanpak, voorwaarden

7 Erkende interventies in sociale domein & langdurige zorg Herstellen doe je zelf Welzijn op recept Krachtwerk Individuele Plaatsing & Steun Individuele Rehabilitatie Benadering Niet meer door het lint Welness Recovery Action Plan Flexibele Assertive Community Treatment

8 Housing First: - Samenwerkling Sam Tsemberis - Methodiekboek (in ontwikkeling) Stimuleringprogramma Housing First - Kwaliteitskader modelgetrouwheid (vertaling) - Erkenning: nog geen aanvraag in voorbereiding

9 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First: principes Wonen 1. Huisvesting als basisrecht 2. Geen eisen aan geschiktheid om zelfstandig te wonen 3. Woonruimten verspreid over werkgebied 4. Wonen scheiden van begeleiding en behandeling 88% van Housing First groep stabiel gehuisvest vs. 47% gewone begeleiding (Tsemberis & Eisenberg, 2002) Ondersteunen 1. Respect, warmte en compassie voor alle klanten 2. Zelfbepaling & respect voor keuzes van klanten 3. Hersteloriëntatie; klanten ondersteunen in hun eigen herstelproces 4. Ondersteuning zolang dat nodig is 5. Harm reduction

10 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Evaluatie van Discus Housing First (Maas e.a., 2011) Na 5,5 jaar meerderheid gehuisvest (bijna 80%), echte uitval gering (2,4%) Hoge waardering voor Discus: een 8,2 Verbeterde kwaliteit van leven Weinig overlastmeldingen Verwachtingen uitgekomen: helemaal 69%; deels 19%; (helemaal) niet 12% Ik ben met 99 procent vooruit gegaan, dat had ik niet verwacht. Veel zelfstandiger, voor de helft gelukt. Ben nog niet schuldenvrij, heb nog geen werk, ben nog niet economisch stabiel.

11 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Ervaren baat Discus Gemiddeld cijfer = 8,2 (van 5 tot 10) 69% verwachtingen uitgekomen, tevreden met resultaat Het gaat heel goed. (...) Ben gelukkig met mijn huis. Mijn problemen worden erkend, ze nemen je zoals je bent. 19% verwachtingen deels uitgekomen Veel zelfstandiger, voor de helft gelukt. Ben nog niet schuldenvrij, heb nog geen werk, ben nog niet economisch stabiel. 12% verwachtingen (helemaal) niet uitgekomen, resultaten vallen tegen Valt tegen, geen werk. Dacht als er een huis is, dan ook snel een baan, maar de praktijk was anders. Ook het sociaal leven gaat minder goed dan gehoopt.

12 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Modelgetrouwheid Housing First (Tsemberis, 2010) 1 Wonen en huren 2 Scheiding van wonen en begeleiding/behandeling 3 Filosofie en principes 4 Ondersteuning en zorg, het programma biedt zelf: - woonbegeleiding - psychiatrische hulp - ondersteuning verslaving - verpleegkundige hulp - begeleid werken & leren - versterking sociaal netwerk - crisishulp 7x24 uur - hulp bij ontslag uit institutie 5 Organisatie en structuur: team, begeleiders, caseload, etc.

Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First in Nederland - Sneek 2013 - Amsterdam

2012 - Rotterdam 2013 - Arnhem 2013 - Nijmegen 2014 - Zeeland 2014 - Eindhoven 2011 - Tilburg

13 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First in Nederland - Sneek Amsterdam Hilversum Haarlem Zwolle Utrecht Den Haag Dordrecht Rotterdam Arnhem Nijmegen Zeeland Eindhoven Tilburg Breda Helmond Venlo/Roermond Noord Limburg Midden Limburg 2011

14 Housing First: uitdagingen Geringe beschikbaarheid woningen, lange wachttijden, matige spreiding Veel variatie, weinig eenduidigheid: o.a. uiteenlopende visies op herstel Sociale re-integratie blijft sterk achter Rol en positie van ervaringsdeskundigen Structurele aanpak bureaucratische regels & procedures Continuïteit! Korte lijnen met specialistische hulp noodzaak (GGZ, rechtsbijstand etc.)

15 Critical Time Intervention - Samenwerking met Dan Herman, Sara Conover - Methodiekboek en CTI-dossier Belangstelling uit Europa - Kwaliteitskader toetsing modelgetrouwheid - Erkenning: aanvraag in voorbereiding Effectief

16 Critical Time Intervention Window of opportunity Doelen: Het ondersteunen van cliënten in een transitieperiode in hun leven door emotionele en praktische steun Het versterken en ontwikkelen van verbindingen van de cliënt met zijn sociaal en professioneel steunsysteem Effectief gebleken op: Stabiliteit van huisvesting/minder dagen dakloosheid Vermindering alcohol- en/of druggebruik & psychische symptomen Verbetering cliënttevredenheid

17 In tijd beperkt en gestructureerd: vanaf begin afscheid in beeld Drie fasen: Structureren Testen Overdragen

18 Het EffeCTIef onderzoek in de MO (Renee de Vet, Marielle Beijersbergen, Judith wolf) RCT CTI versus care as usual Opvang (begeleid) zelfstandig wonen Modelgetrouwheid CTI Effect op aantal dagen dakloosheid Met grote inzet van de opvang! 22 voorzieningen van 9 organisaties 183 deelnemers 4 meetmomenten Uitval 5% na 9 maanden

19 Sociale steun van familie Steun van familie

20 Psychische klachten Psychische klachten

21 Tevredenheid met Feitelijke ervaringen met hulp

22 Modelgetrouwheid CTI 1. In drie fasen 2. Follow-up van 9 maanden 3. Beperkte tijdsduur 4. Inventarisatie krachten, hulpbronnen en risico s 5. Planmatig werken 6. Dossiervorming 7. Afronding 8. Vroeg contact maken 9. Outreachend werken 10. Snelle start met opbouw systeem 11. Beperkte focus 12. Monitoring

23 Dit was inderdaad wat ik ervan hoopte. Ik moet er eerlijk ook bij zeggen ik had het niet verwacht (.) en ja, voor mij is het perfect uitgepakt. ( ) dat bij mekaar heeft er eigenlijk voor gezorgd dat ik het laatste half jaar eigenlijk de beste hulpverlening heb gehad die ik me kon denken. [ ] Als ik haar een cijfer moet geven: een tien-plus!

24 Condities De organisatie integreert de CTI-uitgangpunten en -waarden in haar beleid Werkers onderschrijven de CTI-uitgangspunten en ervaren CTI als effectief Toegang tot o.a. professionele hulpbronnen in de omgeving De organisatie en teamleden bieden voldoende steun & coaching in de uitvoering Reflectie tijdens de tweewekelijkse besprekingen op: de toepassing van CTI aan de hand van casussen het gebruik van CTI-werkbladen ter ondersteuning van cliënten Voldoende CTI-caseload voor voldoende ervaring met CTI Een warme overdracht van binnen naar buiten en bij voorkeur hantering Impuls vergelijkbare - Onderzoekscentrum uitgangspunten maatschappelijke zorg en werkbladen

25 Krachtwerk: - Samenwerking met Rick Goscha - Methodiekboek en hulpmiddelen - Kwaliteitskader toetsing modelgetrouwheid - Erkenning Goed onderbouwd Methodiekboek als lesboek voor Hoge scholen

26 Krachtwerk in een notendop Ontmoeting Hulpmiddelen Herstel Begrip & respect Hoop Wederkerigheid Krachteninventarisatie Actieplan Teamkrachtbespreking Bestaanszekerheid Verbindingen Competenties & zelfwaardering Toegang tot instituties

27 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Krachtgericht traject: 3 delen 7 basistaken Focusbepaling (6 weken) Ontmoeten en aansluiten Inventariseren van krachten Taxatie van draagkracht Doelen stellen en actieplan maken Uitvoering (3 maanden) Ondersteunen van herstel Evaluatie (6 weken) Evalueren Afronden

28 Implementatie in maatschappelijke opvang

29 Implementatie in vrouwenopvang

30 Condities Start implementatie: trainingen en boostersessies Organisatie integreert uitgangpunten en waarden in haar beleid en werkwijze in werkprocessen Reflectie en borging: coaching on the job Reflectie: toetsing van modelgetrouwheid Toegang tot hulpbronnen in de omgeving Doorontwikkelen van interventies: inspiratie! Netwerk meenemen in ontwikkeling: uitwisselen

31 Werkt het? Monitoren uitkomsten in opvang Het ontwikkelen van een model voor het monitoren van trajectuitkomsten (MONTRA) in de maatschappelijke opvang en het beschrijven van voorwaarden en implementatie. Uitkomsten en instrumenten: Bereiken van zelfgekozen doelen Participatie (Zelfredzaamheidmatrix of Taxatie Sociale uitsluiting) Cliëntervaringen (CQI-Opvang) Ook: in- door en uitstroom Start pilot in 2015 bij instellingen, evaluatie van pilot en daarna doorvoeren noodzakelijke aanpassingen.

32 Radboudumc Geert Grooteplein EZ Nijmegen T E judith.wolf@radboudumc.nl I Radboud universitair medisch centrum

Vergelijkbare documenten

Ambulant werken met kwetsbare mensen

Ambulant werken met kwetsbare mensen UMC St Radboud Judith Wolf & Dorieke Wewerinke Van asiel & beschermen naar herstel & participeren Zelfstandig wonen Transmuraal wonen Nachtopvang Inloop Flexibele ondersteuning