STICHTING BYOUNIQUE JAARVERSLAG 2013

Transcriptie

1 STICHTING BYOUNIQUE JAARVERSLAG 2013

2 pag. Inhoudsopgave 3 Voorwoord door het bestuur 4 1. Stichting Byounique Het ontstaan van de stichting Byounique Problematiek in Malawi Missie, visie en uitgangspunten Doelstellingen en doelgroepen Interventiestrategieën Projecten in Malawi: ontwikkelingen & resultaten Beleid rond projecten Preventie Rehabilitatie Bewustwording Projecten in Nederland: ontwikkelingen & resultaten Ondersteunen van het team in Malawi Voorlichting en communicatie Maatschappelijk debat Fondsenwerving : Beleid fondsenwerving : Donaties & giften : Sponsoring : Subsidies : Acties derden : Nalatenschap : Begroting Strategie & Beleid : Strategie : Algemene uitgangspunten : Beleidsstukken : Beleidsplan Organisatie : Beleid : Inrichting van de organisatie : Byounique Nederland : Byounique Malawi Financiën : Financieel beleid : Meerjarenbegroting : Resultatenrekening Summary 46 Informatie over stichting Byounique 2

3 VOORWOORD DOOR HET BESTUUR Wat lijkt het nog maar kort geleden dat wij het voorwoord voor het jaarverslag van 2012 hebben geschreven en wat hebben we tegelijkertijd hard gewerkt en ontzettend veel bereikt in Malawi in het afgelopen jaar. Opnieuw kunnen we in dit jaarverslag prachtige resultaten beschrijven en we nemen u ook graag mee in onze ambities voor de komende jaren. Een spreekwoord in Malawi zegt: Mukafuna kusintha munthu muyambe kusintha m mtima. Oftewel: als je iemand wilt veranderen, moet je beginnen met zijn hart. Wij kunnen met trots zeggen dat wij in 2013 met onze projecten het leven van veel kinderen en hun gezinnen hebben kunnen veranderen door te werken aan positieve gedragsverandering, herstel van de onderlinge band en het vinden van kansen in het leven. Maar liefst 55 jongens hebben deel kunnen nemen aan het rehabilitatieproject in Mikuyu en met 7 kinderen zijn wij ons eerste HALT- project in Zomba begonnen. Zo n 30 jongens hebben in Mikuyu een training gevolgd in houtbewerking of haarverzorging. Andere jongens profiteerden hiervan met prachtig geschoren kapsels en 70 nieuwe schoolbanken voor de Mikuyu school. Wij hebben positieve verandering gezien in de manier waarop het gevangenispersoneel met de jongens in Mikuyu werkt en hoe de politie de kinderen die zij aanhoudt behandelt. De komst van een 4 e teamlid bracht nieuwe dynamiek en ideeën en alle teamleden zijn gegroeid in zelfvertrouwen en initiatief nemen. Het team kon daardoor de projecten in Malawi steeds meer zelfstandig draaien. Ondertussen hebben wij in Malawi goede samenwerkingsverbanden opgebouwd met een select aantal betrouwbare partners met wie wij samenwerken, bijvoorbeeld rond het vinden van huisvesting voor jongeren zonder familie, uitwisseling van kennis over HALT of advies in het opzetten van praktijkonderwijs. Ook het bedrijfsleven begint ons te steunen, met name met praktische zaken als gratis vervoer, maar we hebben ook een 1 e donatie mogen ontvangen. Wij hebben het doel bereikt waar we vorig jaar op hadden ingezet: stabiliseren en uitbreiden van zowel het team als onze projecten. We kijken daarom vol vertrouwen uit naar 2014, een jaar waarin we de stap willen maken naar een nog meer professionele organisatie. In Malawi betekent dit verdere uitbreiding van onze projecten, o.a. meer op het gebied van preventie. In Nederland zal de programma manager meer tijd besteden aan voorlichting en fondsenwerving. Zij ziet het als een uitdaging om mensen bekend te maken met ons unieke werk en ze bereid te vinden om ons (financieel) te steunen. Er moet nog veel verbeteren aan het jeugdrechtssysteem in Malawi en andere ontwikkelingslanden: wij zien er naar uit om ons daar in 2014 opnieuw voor in te zetten! Wij willen jullie, onze Vrienden en Volgers en belangstellenden, heel erg bedanken voor jullie morele en financiële steun de afgelopen 2 jaar en we hopen dat we ook de komende jaren op jullie mogen blijven rekenen! Edward Molenaars, Anna Titawano Anita Tiggelaar Bestuur stichting Byounique Alle foto s in dit jaarverslag zijn door Byounique zelf gemaakt tijdens de uitvoering van onze projecten. 3

4 1. STICHTING BYOUNIQUE Zorgen dat kansarme kinderen in ontwikkelingslanden niet in aanraking komen met justitie, maar juist een goede toekomst kunnen opbouwen.. dat is het doel waarvoor stichting Byounique zich dagelijks inzet. Want het mag niet gebeuren dat kinderen vanwege armoede en problemen in de thuissituatie delicten plegen, vervolgens in politiecellen en gevangenissen in de meest gevaarlijke en mensonwaardige situaties worden opgesloten en daarna geen enkele kans meer hebben om na vrijlating nog een goede toekomst op te bouwen. Toch is dit wat in veel ontwikkelingslanden dagelijks met kinderen gebeurt 1. Zo ook in Malawi, een land in Zuidoost Afrika. Malawi behoort tot de armste landen ter wereld en als gevolg zijn de omstandigheden voor kinderen in detentie er schrijnend. De overheid heeft niet de middelen en nóg niet de kennis om deze situatie te veranderen. Daarom zijn we juist daar ons eerste hulpverleningsprogramma gestart. Byounique wil met haar programma voorkomen dat kinderen in Malawi delicten plegen. En zorgen dat de kinderen die dit toch doen volgens de wet en kindvriendelijk worden behandeld en een 2 e kans krijgen om alsnog een goede toekomst op te bouwen. Om dat te bereiken voeren wij in Malawi een coherent programma uit gericht op preventie, rehabilitatie en bewustwording, bijvoorbeeld via de volgende activiteiten: Wij geven voorlichting op scholen, aan ouders/verzorgers, leraren en de kinderen zelf, zodat zij weten wat risicofactoren voor delinquentie zijn, hoe zij deze op kunnen lossen en wat de rechten van een kind zijn als deze wordt gearresteerd; Met ons HALT- project zorgen wij dat kinderen die voor het eerst een klein delict plegen niet naar de gevangenis hoeven, maar vanuit huis hun problemen oplossen, positief gedrag aanleren en ondertussen gewoon naar school/werk kunnen gaan en in hun vertrouwde omgeving blijven wonen; In de jeugdgevangenis Mikuyu begeleiden wij de jongens op een goede manier terug naar huis door te werken aan delictpreventie en herstel van de band met de familie/ samenleving; Wij geven trainingen aan gevangenispersoneel, politie en justitiemedewerkers zodat zij de kinderen volgens de wet, kindvriendelijk behandelen; Wij geven voorlichting bij bedrijven, kerken of buurthuizen zodat mensen bekend raken met de rechten van het kind en de noodzaak van preventie en rehabilitatie en weten hoe zij ons werk kunnen steunen. Zo willen we zorgen dat iedereen weet hoe het juist begeleiden van kansarme kinderen kan voorkomen dat zij delicten plegen en daarmee niet alleen het leven van deze kinderen, maar van iedereen in de samenleving beter en veiliger kan maken. 1 Stichting Byounique biedt steun aan kinderen in de leeftijd van 7-22 jaar. Wij kiezen er bewust voor om jongeren van jaar in onze projecten mee te nemen. De meeste andere projecten stoppen bij 18 jaar, omdat jongeren dan als volwassen worden gezien. Daardoor valt deze groep, die juist goede ondersteuning richting volwassenheid nodig heeft, te vaak buiten de boot. 4

5 1.1 Het ontstaan van de stichting Byounique Stichting Byounique Nederland In juli 2011 hebben Edward Molenaars en Anita Tiggelaar de stichting Byounique opgericht. Zij hadden persoonlijk gezien onder welke onmenselijke omstandigheden kinderen in verschillende ontwikkelingslanden worden aangehouden, vastgehouden en gedetineerd. Zij waren hier zo van geschrokken dat zij hier absoluut iets aan wilden doen: Dagenlang in politiecellen zonder eten, drinken, wassen; Vaak samen met volwassenen, met alle risico op misbruik; Uitgescholden, geslagen en geïntimideerd; Geen mogelijkheid om in contact te komen met familie; Soms maanden tot jaren in voorarrest zonder strafzaak; In de rechtbank zonder familie of advocaat; Lange straffen voor kleine delicten; In overvolle gevangenissen met onvoldoende voeding, kleding, hygiëne, medische zorg; Zonder mogelijkheden tot opleiding of training; Geïsoleerd van familie die niet weet waar je bent of geen geld heeft om je te bezoeken; Zonder enige begeleiding terug naar huis zodat je na vrijlating niet weet waar je naar toe kunt en wat je moet doen. Los van het feit dat deze behandeling volkomen ingaat tegen alle internationale wetten over jeugdbescherming en jeugdrecht, zorgt deze behandeling er ook voor dat de kans op recidive na vrijlating uit de politiecel of jeugdgevangenis enorm is: de kinderen hebben niets geleerd en zijn geïsoleerd en verhard. Dat is een probleem voor de kinderen, maar ook voor de samenleving die slachtoffer wordt van de delicten. Wij hebben Byounique opgericht omdat wij daar verandering in willen brengen. 5

6 Stichting Byounique Malawi (Byounique Trust) Byounique Trust is in december 2011 opgericht en bestaat volledig uit Malawiaanse medewerkers. Dit is in lijn met onze overtuiging dat lokale medewerkers verantwoordelijk moeten zijn voor het uitvoeren van de Byounique programma s in de landen waar wij werken. Onze huidige 4 teamleden zijn in Malawi opgeleid als maatschappelijk werkers. Wij trainen ze in de Byounique methodiek en werkwijze en ondersteunen ze inhoudelijk, praktisch en met aanvullende capaciteitsopbouw totdat het team op termijn voldoende ontwikkeld is om geheel zelfstandig alle werkzaamheden uit te voeren. Eén teamlid is aangesteld als teamleider. Deze coördineert het werk en is 1 e aanspreekpunt voor onze programma manager. Verder hebben alle teamleden hun eigen taken en verantwoordelijkheden. 1.2 Problematiek in Malawi Malawi is één van s werelds minst ontwikkelde landen, met een BNI per capita van 320 dollar 2. Naar schatting is 85% van de bevolking voor haar levensonderhoud afhankelijk van zelfvoorzienende landbouw. Zo n 50% van de Malawiaanse gezinnen leeft van minder dan 75 eurocent per dag 3. In de praktijk betekent dit dat deze gezinnen elke dag bezig zijn met de vraag hoe zij zichzelf en hun kinderen kunnen voeden. Dit houdt dan in: dagelijks dezelfde maaltijd van maispap (nsima), liefst aangevuld met tomaten, bonen of groenten uit de eigen tuin. Vlees is voor de meesten een onbetaalbare luxe. Extra geld voor kleding, school, behoorlijke huizen of medische zorg is er niet. Als een gezinslid ziek wordt is dit een ramp omdat de kosten voor eenvoudige medicijnen voor hun een vermogen is. Als gevolg van de slechte gezondheidszorg, gebrek aan financiën en aanhoudende HIV/AIDS problematiek is het sterftecijfer in Malawi nog steeds heel hoog, bij volwassenen en kinderen: 1 op de 7 kinderen sterft voor zijn/haar eerste verjaardag. Vervolgens sterft een groot aantal kinderen onder de 5 aan ziektes als malaria, longontsteking en diarree. Het aantal weeskinderen ten gevolge van aids is zo n De meeste wezen leven bij familieleden zoals ooms, tantes of oma s die vaak niet de middelen hebben om voor deze kinderen te zorgen. Ondanks al deze zorgen vormen kinderen tot 18 jaar met 6,8 miljoen 51% van de bevolking. Dit legt een grote druk op basisfaciliteiten, waaronder het onderwijs. Ten gevolge van de armoede is de kwaliteit van het onderwijs slecht en weinig toegankelijk. Kinderen moeten vaak kilometers lopen voor een ochtend of middag onderwijs, zitten in klassen met gemiddeld 90 kinderen en de lessen bestaan vooral uit het herhalen van zinnen en sommen: onderwijsmaterialen zijn er vrijwel niet. Veel kinderen zijn zonder eten naar school gekomen en nemen daardoor maar weinig op. Veel ouders zien het nut van onderwijs niet in en de stimulans naar kinderen is klein. Het gevolg is een enorm hoog schooluitval: slechts 50% van alle kinderen maakt de basisschool af. Omdat ouders/verzorgers meestal bezig zijn met het zorgen voor basisbehoeften, er regelmatig alleen voor staan en vaak ook nog de zorg over de kinderen van overleden familieleden op zich hebben moeten nemen is de uitzichtloosheid groot. Dit leidt tot bijkomende problemen als drankmisbruik, ruzies thuis, mishandeling van kinderen en wegsturen als zij teveel problemen veroorzaken. Eén op de 6 kinderen in Malawi loopt risico op geweld, misbruik en uitbuiting 5. Veel kinderen zoeken hierdoor al op jonge leeftijd hun heil op straat, om de slechte thuissituatie te ontvluchten of om zelf maar te proberen een inkomen te verwerven. 2 Cijfer uit 2012, ter vergelijking, in Nederland is het BNI per capita dollar 3 Unicef Malawi jaarverslag UNAIDS, Unicef Malawi jaarverslag

7 De kinderen in de Byounique projecten De meeste kinderen die deelnemen aan onze projecten komen uit de armste delen en families van Malawi. De meerderheid heeft 1 of beide ouders verloren en veel leven bij familieleden zoals ooms, tantes of oma s. Deze moeten vaak voor zoveel kinderen zorgen dat zij er niet in slagen om in de basisbehoeften te voorzien. Bijna alle kinderen zijn tijdens het basisonderwijs uitgevallen, de meeste kunnen niet lezen en schrijven. Redenen voor schooluitval zijn vrijwel altijd armoedegerelateerd: gebrek aan financiën waardoor ze niet de basismaterialen konden aanschaffen, moeten meehelpen om geld te verdienen, gebrek aan stimulans, slechte omstandigheden op de scholen of weglopen van huis. Na schooluitval proberen de meeste kinderen een baantje te vinden, maar door gebrek aan kennis en überhaupt gebrek aan werkgelegenheid in Malawi vinden zij geen regulier werk. 6 De ene dag werken ze, de andere dag hangen ze rond in het centrum of in de biertent en zo komen ze steeds meer in aanraking met omstandigheden die de kans op crimineel gedrag vergroten. Volgens de officiële cijfers worden in Malawi jaarlijks zo n 2200 kinderen aangehouden. Daarvan heeft 65% een delict gepleegd vanuit armoede. Van deze 2200 krijgt zo n 32% een alternatieve straf, 68% wordt berecht via het juridische systeem 7. Mogelijke straffen die ze daarbij krijgen zijn een waarschuwing, boete, plaatsing in een heropvoedingscentrum (kinderen tussen 7 en 17 jaar) of in een jeugdgevangenis (jongeren tussen 17 en 22 jaar). Het is onbekend hoeveel kinderen en jongeren er jaarlijks precies in de politiecellen, de 4 jeugdgevangenissen en de volwassengevangenissen verblijven. Reden hiervoor is het gebrek aan registratie en analyse van alle beschikbare cijfers. Officieel zijn er in Malawi zo n 400 jongeren gedetineerd. Maar gebaseerd op onze tellingen, in overleg met partners die in de 4 jeugdgevangenissen werken, schatten wij het aantal minimaal rond de 750. Het aantal kinderen in de 2 heropvoedingscentra Mpemba en Chilwa, ligt aanzienlijk lager, rond de 150 in totaal. Naast de kinderen die in deze faciliteiten langdurige straffen uitzitten worden grote aantallen kinderen tijdelijk vastgehouden in politiecellen en gevangenissen, bijvoorbeeld in afwachting van hun rechtzaak. Gezien de lange wachttijden bij politie en de jeugdrechtbank kan dit vaak wel oplopen tot minimaal een jaar. 1.3 Missie, visie en uitgangspunten De missie van Byounique is voorkomen dat kansarme kinderen in ontwikkelingslanden delicten plegen en daarmee hun kansen op een goede toekomst verspelen. Deze missie stoelt op 2 peilers: Voorkomen dat kinderen in ontwikkelingslanden in aanraking komen met politie en justitie; Zorgen dat kinderen bij wie dit wel gebeurt kindvriendelijk behandeld worden, volgens (inter- )nationale wetgeving, en rehabilitatietrajecten aangeboden krijgen waardoor zij alsnog een goede toekomst op kunnen bouwen. Visie Wij vinden dat alle kinderen recht hebben op bescherming en veiligheid en de kans moeten krijgen om een goede toekomst op te bouwen. Kinderen die fouten hebben gemaakt en delicten hebben gepleegd verdienen diezelfde kans. 6 De jeugdwerkloosheid in Malawi is hoger dan 70% 7 Malawi Justice for Children 2013, prof. J. Sloth- Nielsen and dr. L. Mwambene, Community Law Centre, July

8 Ieder kind is daarbij uniek. Centraal in elk van onze projecten staat dat de kinderen ontdekken waar hun talenten liggen zodat ze deze gaan gebruiken om een goede toekomst op te bouwen. Dit komt terug in onze naam Byounique: wees jezelf, wees uniek. Uitgangspunten Byounique baseert haar werk op verschillende internationale en nationale Verdragen, Grondwetten en Overeenkomsten, waaronder als belangrijkste het Verdrag voor de Rechten van het Kind. In deze documenten onderstrepen overheden dat jeugdrechtssystemen kinderen en jongeren moeten beschermen en gericht moeten zijn op preventie, resocialisatie en rehabilitatie. 1.4 Doelstellingen en doelgroepen In artikel 2 van de statuten van Byounique zijn onze 3 doelstellingen geformuleerd, evenals de manieren waarop de stichting deze doelen wil realiseren: 1. De stichting heeft ten doel: a: het bijdragen aan de realisatie wereldwijd van jeugdrechtssystemen die werken volgens de normen van het Verdrag voor de Rechten van het Kind en die gericht zijn op preventie, resocialisatie en rehabilitatie; b: het aanbieden van projecten voor persoonlijke ontwikkeling aan jongeren die in aanraking zijn gekomen met politie en justitie; c: het verrichten van alles wat voor het voorgaande nuttig of noodzakelijk mocht zijn. 2. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door: a: in Nederland en in het buitenland campagnes te voeren gericht op bewustwording en fondsenwerving; b: in landen waar de situaties schrijnend zijn projecten aan te bieden aan jongeren in justitiële centra die gericht zijn op ontwikkeling en verbetering. Hieronder vallen onder meer onderwijs, training, werk, psychosociale begeleiding, re- integratiebegeleiding en het aanbrengen van praktische verbeteringen in de justitiële centra. Onze doelgroepen Byounique is een kinderrechtenorganisatie. Anders dan veel andere organisaties rekenen wij ook jongeren in de leeftijd jaar tot deze categorie. Wij kiezen hier bewust voor omdat deze jongeren op de grens naar volwassenheid staan en de juiste steun het verschil kan maken tussen een goede of een slechte toekomst. Hulpverlening stoppen omdat kinderen volgens de wet bij 18 jaar volwassen worden vinden wij niet realistisch. De belangrijkste doelgroepen van Byounique zijn: Kinderen en jongeren in politiecellen en in gevangenissen. Zij leven vaak in onmenselijke omstandigheden, worden op geen enkele manier begeleid en raken door hun detentie in isolement. Dit maakt het risico op recidive zo groot dat zij vrijwel geen kans meer hebben op een goede toekomst; Kinderen en jongeren die voor het eerst en voor een klein vergrijp in aanraking komen met justitie. Zonder goede begeleiding is de kans dat zij recidiveren en in detentie komen groot; Kinderen en jongeren in risicowijken die een grote kans lopen om delicten te gaan plegen, door problemen in de thuissituatie, op school of in de buurt; 8

9 De grootste groep in onze projecten zijn jongens, zij komen net als in Nederland het vaakst in aanraking met politie en justitie. Toch zijn ook meisjes voor ons een belangrijke doelgroep: als zij in aanraking komen met justitie zijn zij vaak extra kwetsbaar. Juist in onze preventieprojecten in risicogebieden en in onze HALT- projecten proberen wij daarom actief meisjes te bereiken. Omdat wij de gezinnen en leefgemeenschappen van de kinderen intensief bij onze hulp betrekken profiteren ook zij direct van onze projecten. Volwassen gevangenen en hun omgeving profiteren indirect van onze projecten. Wij lobbyen voor betere omstandigheden in de gevangenissen en door het voorkomen van recidive bij jongeren dragen wij bij aan het verlagen van de overbevolking in de volwassen gevangenissen. Tot slot hebben onze projecten positieve gevolgen voor de lokale gemeenschap omdat wij eraan bijdragen dat de criminaliteitscijfers dalen en hun leven veiliger wordt. 1.5 Interventiestrategieën Byounique gebruikt drie strategieën in het voorkomen en behandelen van jeugddelinquentie in Malawi: preventie, rehabilitatie en bewustwording. Preventie Door te voorkomen dat kinderen delicten plegen voorkomen wij dat zij hun kans op een goede toekomst verspelen. En als er minder kinderen in politiecellen en jeugdgevangenissen terecht komen verbetert daar de situatie omdat met lagere cijfers de druk op deze faciliteiten afneemt en zij de kinderen beter kunnen behandelen. Om te voorkomen dat kinderen überhaupt delicten plegen voeren wij preventieprogrogramma s uit in risicogebieden. Wij geven voorlichting over de risicofactoren van delinquent gedrag en hoe je deze kunt aanpakken, over de rechten van het kind als deze wordt aangehouden/gedetineerd en de noodzaak om kinderen na detentie een 2 e kans te geven. Wij adviseren ouders/verzorgers, leraren of andere personen die zorgen hebben over het gedrag van een kind over hoe zij deze kinderen het beste kunnen begeleiden. Daarnaast bieden wij alternatieve programma s aan in plaats van detentie, in Nederland bekend als HALT- programma s: thuis blijven wonen en van daaruit deelnemen aan een methodisch programma dat gericht is op positieve gedragsverandering, herstel/verstevigen van de gezinssituatie en het oplossen van de problemen die tot het delict hebben geleid. Vaak zijn dit problemen thuis, op school, in de buurt of in het eigen gedrag. Elk programma wordt afgesloten met een activiteit in een risicowijk, gericht op het herstel met de leefgemeenschap, voorlichting en preventie. Rehabilitatie In jeugdgevangenissen bieden wij aan de jongens coherente counselling programma s aan, gericht op positieve gedragsverandering en het maken van een realistisch plan voor het leven na vrijlating 8. Wij herstellen de band tussen de jongens en hun families, die zij vaak al jaren niet meer gezien hebben en zoeken samen naar een plek waar de jongens na vrijlating kunnen wonen en de nodige ondersteuning kunnen krijgen. Na vrijlating evalueren wij tijdens follow up bezoeken de gemaakte plannen en waar dit nog nodig is ondersteunen we de jongens en hun families om deze waar te maken. Bij voorkeur proberen wij de jongens en de gezinnen echter in contact te brengen met lokale organisaties die hun na vrijlating ter plekke kunnen ondersteunen. 8 Malawi kent alleen jeugdgevangenissen voor jongens. Meiden worden bij detentie in vrouwengevangenissen geplaatst. Vanaf 2014 wil Byounique ook daar rehabilitatieprojecten specifiek voor meiden gaan starten. 9

10 Om de jongens kansen te bieden om na vrijlating voor zichzelf en hun families te zorgen bieden we in de jeugdgevangenissen praktijkonderwijs aan. Daarmee kunnen de jongens een certificaat verdienen wat hun na vrijlating helpt om werk te vinden of zelf een bedrijfje te starten. Het programma biedt die vakken aan waarmee de jongens in Malawi nu nog de meeste kans op werk hebben, zoals houtbewerking en haarverzorging. Byounique biedt de jongens en hun gezinnen geen directe financiële steun. Dit past niet binnen onze filosofie dat wij hun juist willen leren om zelfstandig oplossingen te zoeken voor hun problemen of hun wensen aan te passen aan de mogelijkheden die zij binnen hun eigen netwerk hebben. Wel betalen wij een deel van het schoolgeld voor een aantal jongens die in de jeugdgevangenis onderwijs volgden en na vrijlating hun middelbare school willen afmaken, maar hiervoor niet voldoende middelen hebben. Het afmaken van de middelbare school is in Malawi speciaal en biedt zulke goede kansen op het vinden van werk dat we willen investeren in de kleine groep jongens die hier de capaciteit voor heeft. Wij maken van te voren duidelijke afspraken met de jongen, de school en de ouders/verzorgers en houden regelmatig contact over de voortgang. Naast de counsellingprogramma s bieden wij aanvullende activiteiten aan voor de jongens die nog jaren in detentie zullen zitten. Zo maken wij het leven in de jeugdgevangenissen beter en zorgen wij voor een positievere sfeer omdat de jongens zich gezien en gehoord voelen en weer hoop voor de toekomst krijgen. Voorbeelden zijn leerzame groepsactiviteiten, diploma- uitreikingen, praktische verbeteringen als een buitenkeuken, keukenmaterialen of verbetering van de WC s en activiteiten die gericht zijn op het stimuleren van deelname aan sport. 10

11 Bewustwording Om daadwerkelijk verbetering te kunnen brengen in jeugdrechtssystemen is het nodig dat de centrale spelers en de gehele samenleving zich bewust zijn van het belang en de voordelen van preventie en rehabilitatie en dit met hun acties ondersteunen. Byounique is daarom zeer actief op het gebied van bewustwording. Wij geven trainingen over jeugdbescherming en jeugdrecht aan partners als jeugdrechters, personeel in de jeugdgevangenissen, politie of medewerkers van wijkorganisaties. Via voorlichtingsbijeenkomsten in leefgemeenschappen zorgen wij dat kinderen, ouders/verzorgers, leraren of kerkleiders de risicofactoren van jeugddelinquentie kennen & oplossingen vinden, de rechten van kinderen in aanraking met justitie kennen en jeugdige ex- delinquenten opnieuw welkom heten in hun midden. Tot slot lobbyen wij in Malawi en in Nederland bij de verantwoordelijke partners voor het naleven van de wetgeving en het zorgen voor betere omstandigheden in de justitiële faciliteiten. 11

12 2. PROJECTEN IN MALAWI: ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Stichting Byounique voert in Malawi projecten uit die in Nederland door de overheid worden uitgevoerd. Idealiter zou dit ook in Malawi zo gebeuren, maar de overheid heeft daarvoor op dit moment niet de kennis, noch de financiële middelen. Wij willen met onze projecten een basis leggen waarmee de overheid op termijn deze projecten gemakkelijk over kan nemen. Daarom nemen we de overheidsmedewerkers zoveel mogelijk mee in onze projecten door kennis over te dragen, bepaalde taken bij hun neer te leggen en intensief te overleggen over de invulling van onze activiteiten. Op deze manier willen wij stap voor stap meer verantwoordelijkheden van onze projecten naar overheidsmedewerkers overdragen. Gezien de omstandigheden in Malawi houden wij er rekening mee dat het nog jaren zal duren voordat de overheid de projecten helemaal zelfstandig zal kunnen gaan draaien. 2.1 Beleid projecten Stichting Byounique richt zich volledig op het verbeteren van jeugdrechtssystemen in ontwikkelingslanden. Deze duidelijke focus helpt ons om heel gericht projecten op dit gebied uit te voeren. Wij houden ons daarbij aan een aantal selectiecriteria: Er is vraag naar het project; Het project zorgt voor verbetering van de situatie van kinderen die risico lopen op het plegen van delicten; Het project versterkt de rechtspositie van kinderen die in aanraking zijn gekomen met justitie; Het project verbetert de leefomstandigheden en het toekomstperspectief van kinderen in politiecellen en jeugdgevangenissen; Het project biedt gelegenheid tot samenwerking met bestaande lokale instanties of initiatieven; De effecten van het project moeten concreet en meetbaar zijn. De projecten in Malawi worden uitgevoerd door het lokale team. Zij worden ondersteund door de programma manager in Nederland die m.n. via internet, maar ook via persoonlijke bezoeken aan Malawi direct zicht heeft op de uitvoering van de projecten. De programma manager brengt regelmatig verslag uit aan het bestuur van Byounique Trust in Malawi en aan het bestuur van stichting Byounique in Nederland. 2.2 Preventie: HALT- project (alternatieve straffen) Eind 2012 heeft stichting Byounique zich in haar beleidsplan ten doel gesteld om in 2013 te starten met het preventieproject HALT, alternatieve straffen voor kinderen die voor het eerst een klein delict plegen. In Malawi wordt al jaren geprobeerd om dit HALT- systeem landelijk op te zetten, maar het komt wegens gebrek aan kennis en middelen niet van de grond. Omdat kinderen niet verwezen kunnen worden naar een HALT- project worden zij onnodig vaak naar een heropvoedingscentrum of een jeugdgevangenis gestuurd. Ons project zorgt dat dit in het Zuiden van Malawi niet meer nodig is. In plaats daarvan blijven de kinderen thuis wonen en leren zij in ons HALT- project positief gedrag aan. We zoeken samen met de ouders/verzorgers oplossingen voor de problemen die tot het delict hebben geleid en waar nodig zoeken we ondersteuning bij leraren, stamoudsten, of partnerorganisaties. Deelname aan onderwijs of het vinden van een baan zijn vaak essentieel. 12

13 Begin 2013 startte het project met grondig vooronderzoek bij organisaties die eerder hadden geprobeerd HALT- projecten te starten, bij een organisatie die in het Noorden een soortgelijk project aan het opstarten was en overleg met verschillende partners in Zomba met wie wij samen het HALT- project wilden uitvoeren: de jeugdrechter, de jeugdpolitie, maatschappelijk werk en NGO s die projecten uitvoeren voor jeugd in risicogebieden. Ook Malawi Prison Service wilde graag meedenken. Zij hopen door meer inzet van HALT de overbevolking en daarmee de slechte omstandigheden in de jeugdgevangenissen tegen te gaan. In totaal hebben we met 10 mogelijke partnerorganisaties overleg gevoerd. De reacties waren zeer positief. Na deze voorbereidingen hebben we op 6 juni 2013 een bijeenkomst georganiseerd met alle geïnteresseerde partners. Speciale gast was Raadsheer Twea, die een groot voorvechter is van het invoeren van het HALT- programma in Malawi. De dag bestond uit het doornemen van de theorie over HALT en vervolgens het opzetten van een concreet plan om het HALT- project in Zomba te starten. De deelnemers deelden enthousiast ervaringen van eerdere projecten en het lopende project in het Noorden van Malawi, maar waren ook kritisch en eerlijk. Hierdoor hadden we aan het einde van de dag een projectplan opgesteld dat realistisch en haalbaar was. Na deze succesvolle bijeenkomst hebben we in juli en augustus vervolgbijeenkomsten gevoerd. Daarbij viel een aantal partners af. Zij zagen uiteindelijk toch geen mogelijkheden om actief mee te werken aan het project, maar wilden ons wel actief blijven ondersteunen met advies. De organisatie in het Noorden stopte het project wegens gebrek aan middelen. Dit overviel ons niet, wij hadden ingecalculeerd dat wij uiteindelijk met een beperkt aantal kernpartners over zouden blijven. Wij nodigen alle partners nog steeds uit voor onze HALT- vergaderingen om ze te blijven betrekken en zo in een breed verband ons project te evalueren en te verbeteren. 13

14 Uiteindelijk zijn we in september 2013 gestart met het bezoeken van de 5 jongeren die op dat moment via de jeugdrechter en de jeugdpolitie bij ons waren aangemeld. Drie vielen er af omdat zij onvindbaar bleken. Later werden er nog 5 jongeren aangemeld en in oktober zijn we onze pilot gestart met deze 7 jongeren, 5 jongens en 2 meiden: Palira, John, Jana, Mphatso, Andrea, Khumbo en Norea. De jongeren waren tussen de 14 en 17 en hadden allemaal kleine diefstallen gepleegd, meestal in hun eigen buurt. Palira was zijn huis ontvlucht en woonde op straat, Andrea leefde op straat en is via ons in een opvang voor straatkinderen opgevangen. Khumbo had beide ouders verloren en moest daarom verhuizen van het Noorden naar haar oma in Zomba. Khumbo had veel moeite om te wennen en oma had het moeilijk om haar als extra kind te onderhouden. Daardoor liepen de problemen thuis op. Zo had ieder kind in ons programma zijn of haar eigen verhaal, meestal bestaand uit problemen thuis, schooluitval, geen mogelijkheid om werk te vinden en uitzichtloosheid. Ons programma in oktober, november en december bestond uit huisbezoeken aan alle jongeren (ook die van Palira en Andrea), 10 bijeenkomsten met alle jongeren, nogmaals huisbezoeken om de voortgang te meten, individuele sessies met alle jongeren en een afsluitende sessie ter voorbereiding op de kerstvakantie. De sessies waren telkens 2 uur. De jongeren kregen wekelijks huiswerk mee voor de volgende bijeenkomst. Vóór de sessies kregen de jongeren van ons een eenvoudige lunch: de meesten hadden in de ochtend niets of weinig gegeten en namen anders niets op. Om deze 7 kinderen de mogelijkheid te geven om te profiteren van onze verbeteringen vanuit de pilot, mochten zij deelnemen aan het 1 e officiële programma dat in januari 2014 zou starten. Gezien hun problematiek was hier voldoende reden voor. De jongeren zelf wilden graag in januari opnieuw komen omdat zij nog niet al hun problemen hadden opgelost en het programma echt als een stimulans voelden om door te gaan. Resultaten HALT-project in 2013 Omschrijving Deelnemende jongeren Groepssessies Individuele sessies Huisbezoeken Evaluatiesessie Aanmelding kind bij project straatkinderen Aanmelding kinderen bij school Partneroverleggen Aantallen Onze teamleden James en Sangwani coördineren het programma. Daarnaast is 1 medewerker van de jeugdpolitie, meneer Katukwana wekelijks aanwezig bij de sessies. Wij leren hem hoe je de jongeren kunt counsellen en hij brengt verslag uit aan zijn team en de jeugdrechter. Meneer Katukwana geeft aan dat hij veel baat heeft bij het leren van counsellingvaardigheden omdat hij deze ook direct toe kan passen in zijn dagelijkse werk met kinderen. 2.3 Rehabilitatie: jeugdgevangenis Mikuyu Sinds december 2011 draait Byounique een rehabilitatieproject in de jeugdgevangenis Mikuyu, in het Zuiden van Malawi. Hier verblijven rond de 300 jongens in de leeftijd van jaar. Met ons rehabilitatieproject helpen wij hun om op een goede manier terug te keren naar de maatschappij. 14

15 Voor elke jongen start het traject zo n 6 maanden voor vrijlating. Gedurende deze periode bieden onze professionele maatschappelijk werkers de volgende begeleiding: Individuele en groepscounselling gericht op positieve gedragsverandering; Traceren van de families en het bieden van gezinscounselling in Mikuyu; Het betrekken van belangrijke andere personen die steun kunnen bieden; Ondersteuning bij het vinden van onderdak, school, werk/stage; Follow up gedurende minimaal 9 maanden na vrijlating. Activiteiten voor alle jongens in Mikuyu Uiteindelijk kunnen alle jongens in Mikuyu deelnemen aan ons programma, maar soms duurt het nog jaren voordat jongens dicht bij hun vrijlating zijn en kunnen starten. Om toch al een positieve invloed op ze te hebben en gedragsverandering bij iedereen te bewerkstelligen doet het team verschillende activiteiten waar de hele groep van kan profiteren. Dit zijn onder andere: Civic Educations voor de groep: educatieve activiteiten waarbij wij belangrijke thema s voor de jongens behandelen, zoals juridische informatie, HIV/AIDS, delictpreventie of preventie van alcohol/druggebruik. Het team zorgt voor een interactief programma met theorie, discussies en uitvoeringen door de jongens over het thema. Wij sluiten altijd af met een ontspannen activiteit (disco) en een nuttig kado voor iedere jongen persoonlijk; Stimuleren van deelname aan onderwijs en sport door diploma- uitreikingen en het aanbieden van noodzakelijke materialen; Aanbieden van verschillende soorten praktijkonderwijs waarmee de jongens na hun vrijlating werk kunnen vinden of een eigen bedrijfje kunnen starten; Praktische verbeteringen die zorgen voor een meer leefbare omgeving in Mikuyu; Brug vormen naar andere ondersteunende organisaties als jongens dit nodig hebben. 15

16 Doelstellingen voor 2013: Eind 2012 hadden wij onszelf voor 2013 ten doel gesteld om het programma in Mikuyu te stabiliseren zodat alle onderdelen zowel kwalitatief als qua tijdsplanning zoals gepland zouden worden uitgevoerd. De verantwoordelijkheid voor het juist uitvoeren van de activiteiten zou hierbij van de programma manager steeds meer overgedragen worden naar de teamleden. De concrete doelstellingen die we daarnaast voor 2013 stelden waren: Minimaal 50 Mikuyu jongens nemen deel aan ons programma; Minimaal 45 gezinnen accepteren de jongens terug in hun huis; Alle jongens vinden na vrijlating een (betaalde) dagbesteding; 4 Civic Educations voor alle jongens in Mikuyu; 4 Civic Educations voor het gevangenispersoneel; 3 praktische verbeteringen in Mikuyu; 20 jongens nemen deel aan de kapperstraining (later toegevoegd); Start met 1 nieuw project voor praktijkonderwijs: houtbewerking. Resultaten in 2013 Counselling In 2013 hebben 55 jongens in Mikuyu deelgenomen aan ons rehabilitatieprogramma, hetzelfde aantal als vorig jaar. Een uitdaging was dat de president, Joyce Banda, in aanloop naar de verkiezingen besloot om veel jongens in juli vervroegd vrij te laten en alle jongens die in 2013 in Mikuyu waren een maand reductie te geven. Voor de jongens geweldig, hoewel sommige vervroegd vrijgelatenen klaagden dat ze daardoor niet deel konden nemen aan ons project en niet goed voorbereid waren op hun vrijlating. Maar hierdoor hadden wij ineens minder tijd voor onze counselling en de planning van de huisbezoeken. We hebben dit opgelost door de families eerder in het traject te bezoeken en per jongen de meest essentiële counsellingonderwerpen te selecteren. Daardoor kunnen we zonder twijfel zeggen dat we alle jongens alsnog goed richting huis hebben kunnen begeleiden. Alle jongens konden na vrijlating weer bij hun families gaan wonen, maar 1 vroeg ons of wij een andere plek voor hem konden regelen omdat hij wist dat zijn familie echt geen mogelijkheid had om voor hem te zorgen. Daniel heeft uiteindelijk bij 1 van onze partners, CCC Trust, een plek gevonden waar hij kan wonen en met het werken in hun werkplaats een beetje geld kan verdienen. De plek is voor 1 jaar en in de tussentijd zoeken wij samen een vervolglek. Daniel heeft nog regelmatig contact met zijn familie. Het vinden van een betaalde dagbesteding blijft voor veel jongens een uitdaging, eenvoudigweg omdat er in Malawi weinig werk is: 85% van de bevolking leeft daarom van zelfvoorzienende landbouw en de jeugdwerkloosheid is hoger dan 70%. Ook veel van onze jongens richten zich na vrijlating op het bewerken van hun land en hopen met de opbrengst van een goede oogst wat geld te verdienen voor andere basisbehoeften of voor een startkapitaaltje voor een bedrijfje dat ze willen starten. Anderen doen klusjes voor bazen, maar sommigen vinden ook vast werk, zoals Jonathan die nachtwacht is geworden bij een huisbaas of Paul die verkoopmedewerker is in een winkel. De projecten die de overheid uitvoert om kansloze jongeren te helpen bij een opleiding of baan zijn schaars en ondanks meerdere verzoeken aan verschillende instanties en mooie beloften heeft helaas nog geen van onze jongens de kans gekregen om aan een project deel te nemen. 16

17 Sinds 2013 betalen wij (deels) het lesgeld voor 5 jongens om hun middelbare school af te maken. In Malawi is het behalen van de middelbare school een bijzondere prestatie die goede kansen biedt om daarna werkt te vinden of verder te leren. Daarom steunen wij graag jongens die hiervoor de capaciteiten hebben. Criterium is dat ze al in Mikuyu naar school gingen, zelf de school regelen en ook een klein deel van de kosten zelf bijdragen. Byounique betaalt het schoolgeld rechtstreeks aan de school, komt 2 maal per jaar langs om te horen hoe het gaat, en heeft tussendoor telefonisch contact met de ouders/verzorgers en de schooldirecteur. In 2103 steunden wij Raphael, Henry, Wyson, Akimu en Thomas. Raphael en Wyson doen in juli 2014 examen. Open office In 2013 hebben we elke 2 weken een spreekuur uitgevoerd voor jongens die nog niet in ons programma zaten, maar wel behoefte aan begeleiding hadden. In totaal hebben we 60 jongens op spreekuur gehad. De belangrijkste vragen waren of wij hun families konden bellen of bezoeken en hun datum van vrijlating konden uitzoeken. Daarnaast kregen we vragen of we konden helpen met juridische zaken, medische zorg, zeep of andere basisbehoeften. Wij hebben 22 jongens opnieuw in contact kunnen brengen met hun families, 8 door ze te bezoeken en 14 via telefonisch contact. Gezien de grote afstanden in Malawi en het feit dat veel families geen telefoon hebben lukte het helaas niet om ook de andere 38 jongens op dit punt te kunnen helpen. Wij houden echter een lijst bij en als wij vanuit ons reguliere programma bezoeken maken in de buurt van hun families, combineren wij dit met bezoeken aan die families. Speciaal was het regelen van de vrijlating van Chipiliro, Gift en Dickson. Deze 3 jongens zaten al jaren zonder rechtzitting vast in Mikuyu. Ze waren overgekomen vanuit heropvoedingscentra en daarna vergeten. Zonder einddatum wisten ze niet wanneer ze uiteindelijk vrij zouden komen. In overleg met de gevangenisdirectrice hebben we het Hooggerechtshof gevraagd om hun zaken af te handelen. Ondertussen bezochten we hun families om uit te zoeken of de jongens terug naar huis zouden kunnen. Alle families dachten dat hun kind was overleden en wilden heel graag dat ze weer thuis zouden komen. Uiteindelijk mochten Chipiliro en Gift in september naar huis, Dickson in december. Wij hebben uiteraard contact met ze gehouden en eind december ging het met alle 3 jongens heel goed. Begin 2014 zullen we ze allemaal opnieuw bezoeken. Project houtbewerking: Belangrijk doel voor 2013 was het starten van het project houtbewerking om de jongens, naast de al lopende kapperstraining, meer kansen te bieden om na vrijlating werk te vinden of een eigen bedrijfje te starten. Voorwaarde voor deze training was actieve participatie vanuit het gevangenispersoneel om zo samen de verantwoordelijkheid voor het project te dragen. Van Mikuyu vroegen wij dat zij het vervoer van het hout en de plek voor de training zouden regelen. De houtleraar van Mikuyu, meneer Biliati, zou een lesprogramma maken en samen zouden we de jongens selecteren die zouden deelnemen. Hoewel de directrice graag wilde dat het project snel zou starten duurde het nog tot najaar 2013 voordat zij dit daadwerkelijk had kunnen regelen. Ondanks ons ongeduld hebben we deze taken niet overgenomen, het was essentieel dat Mikuyu een eigen bijdrage zou leveren. En toen we in oktober uiteindelijk konden starten was het ook daadwerkelijk een gedeeld project: meneer Biliati was zeer gemotiveerd om de lessen te geven, had vanuit enthousiasme zelf materialen meegebracht en had het lesprogramma goed voor elkaar. 17

18 In lijn met opleidingen in Malawi en het programma in Mikuyu werden de jongens in 2 groepen verdeeld, 1 kreeg les in de ochtend, de andere in de middag. Hierdoor konden ze dit combineren met hun reguliere school of het uitvoeren van werkzaamheden zoals koken, schoonmaken of het land bewerken. Het eerste project was het maken van 70 schoolbanken voor de Mikuyu school. In oktober kregen de jongens nog alleen theorie, in november combineerden ze dit met de eerste eenvoudige werkjes en het maken van de 1 e set schoolbanken. Daardoor konden we op 5 december, tijdens de diploma- uitreiking voor geslaagde jongens, de 1 e 25 schoolbanken voor de school officieel aan de directrice van Mikuyu overhandigen. De resterende 45 schoolbanken werden in december en januari 2014 gemaakt. Naast het maken van de schoolbanken kregen de jongens ook de mogelijkheid om breder ervaring op te doen, bijvoorbeeld door andere meubels te maken voor het gevangenispersoneel of voor mensen in de omgeving van Mikuyu die soms opdrachten geven aan de jongens. Voor de jongens biedt dit soms ook nog een extra beloning: eind december kregen zij allemaal een extra paar slippers van meneer Biliati omdat zij een bed en een kast voor een klant prachtig hadden afgeleverd. 18

19 Tot slot gaf meneer Biliati bij ons aan dat hij veel leert van onze manier van counsellen. Tijdens de lessen leren de jongens niet alleen houtbewerking, maar ook sociale vaardigheden als op tijd komen, samenwerken, doorzetten en ook dingen doen die je minder leuk vindt. In het verleden stuurde meneer Biliati de jongens weg als ze ruzie maakten of tegendraads waren. Nu roept hij een Byounique teamlid erbij en doen ze samen counselling. Op die manier heeft hij jongens zien leren en veranderen en konden zij toch mee blijven doen. Meneer Biliati past dit ook toe in zijn werk buiten de lessen en brengt het over aan ander gevangenispersoneel. Overige activiteiten In 2013 hebben we 4 educatieve activiteiten (Civic Educations) voor alle jongens in Mikuyu georganiseerd en 4 trainingsochtenden voor het gevangenispersoneel. Als praktische verbeteringen hebben we de toiletten helpen repareren, 70 schoolbanken gemaakt, medicatie en zeep tegen schurft uitgedeeld en opnieuw voetbalkleding gegeven om zo sport en ontspanning te motiveren. Ook hebben we een diploma- uitreiking gedaan voor alle jongens die in Mikuyu waren geslaagd. Halverwege het jaar hebben we de kapperstraining nieuw leven ingeblazen. We hebben een nieuwe leerkracht aangesteld en een nieuwe groep jongens samengesteld om deel te nemen. De training wordt nu weer 4 dagen per week gegeven aan een gemotiveerde groep: de andere jongens bieden zich spontaan aan om als model te dienen waardoor het project actief bijdraagt aan het tegengaan van luis en andere infecties. Resultaten rehabilitatieproject Mikuyu in 2013 Omschrijving Aantallen Uitbehandelde jongens in Jongens gestart in 2013, vrij in Familiebezoeken, inclusief follow up bezoeken na 3 en 9 maanden 123 Families bezoeken Mikuyu 41 Educatieve activiteiten aan alle jongens in Mikuyu (Civic Educations) 4 Trainingsochtenden voor personeel Mikuyu (Civic Educations) 4 Aantal jongens begeleid in open office 60 Praktische verbeteringen 3 Diploma- uitreiking voor geslaagden in Mikuyu 1 Kapperstraining deelname jongeren 20 Houtbewerking deelname jongeren 10 % jongens zonder recidive: meetmoment = follow up na 9 maanden 93% 2.4 Bewustwording Net als in 2012 hebben wij in 2013 vooral via onze lopende projecten aan bewustwording gewerkt, daarnaast hebben we ook nieuwe, extra activiteiten ontplooid: 15 bedrijven benaderd met de vraag of zij ons programma wilden steunen. Wij hebben gesprekken gevoerd met bedrijfsleiders en brochures achtergelaten en houden contact over mogelijke steun; Presentaties gegeven bij 5 religieuze instanties, mede met de vraag of deze ons wilden steunen, bijvoorbeeld door donaties of regelmatige bezoeken aan Mikuyu; Contact gezocht met de universiteit in Zomba, Chancellor College, om mogelijkheden te bespreken voor stages van studenten in Mikuyu en deelname aan ons geplande preventieprogramma in risicogebieden; Opnieuw 2 stagiairs van Catholic University begeleid en zo een duurzame relatie met de universiteit opgebouwd; Met succes een lokaal magazine, the Eye, benaderd om een artikel aan ons werk te wijden: het wordt gepubliceerd in de maart- mei 2014 uitgave. 19

20 Preventie In de voorbereidende fase van het HALT- project hebben wij verschillende partners voorgelicht over de rechten van het kind, de rechten van kinderen in detentie en de theorie en praktijk van alternatieve straffen. Verschillende partners hadden nog niet eerder meegewerkt aan projecten op het gebied van jeugdrecht en werden echt voor het eerst met deze informatie geconfronteerd. Rehabilitatie Tijdens huisbezoeken en follow- ups hebben we families, omwonenden, (religieuze) leiders en justitieel medewerkers voorgelicht over jeugdbescherming en jeugdrecht, het belang van het tijdig signaleren en oplossen van risicofactoren en van het bieden van een 2 e kans aan gerehabiliteerde jongeren. Vast onderdeel van ons rehabilitatieproject in Mikuyu zijn de 4 trainingsochtenden voor het gevangenispersoneel. In 2013 hebben we hier meer verdieping aan gegeven door het personeel onderdelen van de ochtend in te laten invullen. De overleggen zijn opener geworden omdat het personeel kritisch durft te zijn en meer eigen meningen aandraagt. Hun inzichten helpen ons om het programma te verbeteren. Door de regelmatige wisselingen van het personeel en daarmee vaak terugkeer van oud, repressief gedrag, is het van belang dat wij deze trainingen continueren en af en toe eerdere onderwerpen over jeugdbescherming en jeugdrecht terug laten komen. Het is positief om te zien hoe het personeel met wie wij al langer samenwerken de nieuwe mensen informeren over ons programma en onze manier van werken overbrengen. Deelname Africa Prisons Day Op 27 september 2013 heeft het Byounique team deelgenomen aan de Africa Prisons Day in Lilongwe. Op deze dag waren vertegenwoordigers van Prison Services aanwezig vanuit Malawi, Mozambique, Zambia, Tanzania en Swaziland. Speciale gast was de vice- president van Malawi, meneer Justine Malewezi. Doel van de Prisons Day is het uitwisselen van informatie en kennis. Dit jaar presenteerden de Malawiaanse overheid en NGO s hun projecten in de gevangenissen aan de vertegenwoordigers van de andere landen. Het team heeft vanuit onze stand folders uitgedeeld, de counselling manual gedeeld en kleine rollenspellen gedaan zoals onze counselling er uit ziet. Zo hebben we veel mensen over ons werk kunnen voorlichten. Men vond het uniek dat Byounique al in de gevangenis met de jongens start en sterk inzetten op het herstel met de familie en samenleving. We kregen verzoeken uit Zambia of we daar eventueel ook projecten konden starten, iets om in de toekomst verder te onderzoeken. Resultaten bewustwording in 2013 De activiteiten die wij dit jaar hebben ontplooid hebben gezorgd voor veel extra bekendheid met betrekking tot jeugdbescherming en jeugdrecht en over het werk van Byounique. Daarnaast, en dit vinden wij zeker zo belangrijk, hebben wij mensen ook daadwerkelijk tot actie aangezet om volgens de wetgeving te werken. Met onze lobby voor vrijlating van Chipiliro, Gift en Dickson hebben wij de verantwoordelijke instanties er op aangesproken om de rechten van kinderen in detentie na te komen. Door onze actieve lobby voor alternatieve straffen en het aanbieden van een effectief HALT- programma zorgen wij dat opsluiting inderdaad alleen als uiterst middel kan worden gebruikt. Zo hebben onze bewustwordingsactiviteiten echt effect in de praktijk. Dat blijft voor ons een belangrijk speerpunt in ons programma voor

21 3. PROJECTEN IN NEDERLAND: ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Stichting Byounique voert in Nederland projecten uit gericht op het ondersteunen van het team in Malawi, het geven van voorlichting, het werven van fondsen en deelname aan het maatschappelijk debat. 3.1 Ondersteunen van het team in Malawi Byounique kiest er bewust voor om te werken met lokale Byounique teams. Deze werken volgens de methodiek en de kernwaarden van Byounique en richten zich uitsluitend op de doelstelling en doelgroepen van Byounique. Deze manier van werken biedt directe controle op de methodische uitvoering en de financiën. Voor de langere termijn willen wij de teams zodanig trainen dat zij zelfstandig, met het noodzakelijke (financiële) toezicht vanuit Nederland, kunnen functioneren. Wij realiseren ons dat deze manier van werken in het begin extra inspanning en kosten met zich meebrengt voor het team in Nederland, maar zijn ervan overtuigd dat deze aanpak op den duur tot sterke teams en duurzame projecten in de landen waar wij werken zal leiden. Eind 2012 hadden wij in Malawi een stabiel team van 3 medewerkers opgebouwd. In 2013 was dit team in staat om zelfstandig, met ondersteuning op afstand, de activiteiten van Byounique in Malawi goed uit te voeren en hierover efficiënt en effectief te rapporteren. Daarnaast hadden we in stagiairs, Milias van januari t/m juni en Sangwani van augustus t/m december. Beiden pakten het werk direct goed op en namen diverse teamtaken op zich. Daardoor kon het team meer verantwoordelijkheid dragen en vooral het rehabilitatieproject steeds zelfstandiger draaien. In 2013 is de programma manager 3 keer voor ondersteunende bezoeken in Malawi geweest. Met een meer zelfstandig werkend team kon deze ondersteuning zich vooral richten op het voorbereiden van de nieuwe projecten, HALT, houtbewerking en, voor 2014, een theaterpreventieprogramma in risicogebieden. De programma manager maakte een helder draaiboek voor elk project, nam het team actief mee in de voorbereidingen en droeg zo snel mogelijk taken over aan teamleden. Daardoor konden James en Sangwani vanaf september het HALT- project draaien en kon James het project houtbewerking coördineren. Daarnaast werkte de programma manager in Malawi aan bewustwording en fondsenwerving, capaciteitsopbouw van het team en teambuilding. De maanden dat de programma manager in Nederland was konden de teamleden via de mail met vragen bij haar terecht. Daarnaast gaf zij wekelijks feedback op de counsellingrapportages en maandelijks over de teamvergaderingen en financiële rapportages. Het plan om ook via Skype met elkaar te overleggen bleek niet haalbaar vanwege de slechte internetverbinding met Malawi. 3.2 Voorlichting en communicatie Byounique vindt het belangrijk dat mensen weten dat grote aantallen kinderen in ontwikkelingslanden onder mensonwaardige omstandigheden gevangen zitten en wegkwijnen in plaats van zich te ontwikkelen tot gelukkige en productieve jonge mensen. We willen deze mensen stimuleren om hier met elkaar over te praten en verbeteringen te eisen van de mensen die hiervoor verantwoordelijk zijn, zoals regeringsleiders of organisaties die zich inzetten voor jeugdbescherming en jeugdrecht. Daarnaast vinden we het belangrijk dat mensen het belang en de successen van ons werk kennen. Naamsbekendheid is immers ook een belangrijke factor bij het succesvol werven van fondsen. Daarom besteedt Byounique veel aandacht aan voorlichting om grote groepen kinderen, jongeren en volwassenen te informeren, bijvoorbeeld via scholen, bedrijven en social media. 21