Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven"

Transcriptie

1 Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven Gebruik maximaal 10 pagina s Zie ook: Contact Centrum Gezond Leven: Sandra van Dijk sandra.van.dijk@rivm.nl Achtergrondgegevens Ontwikkelaar / licentiehouder van de interventie Naam: Adres: Plaats: Tel.: Fax: Website (van de interventie) Nationale Hoorstichting Laan van Nieuw Oost-Indië 334, 2593 CE Den Haag info@hoorstichting.nl Nvt. Contactpersoon Vul hier de contactpersoon voor de interventie in, wanneer deze afwijkt van de ontwikkelaar of licentiehouder Naam: Adres: Plaats: Tel.: Fax: Lisanne de Regt Zie boven. deregt@hoorstichting.nl Nvt.

2 1. Doel van de interventie Wat is het doel van de interventie? Beschrijf de einddoelen en eventuele sub- of voorwaardelijke doelen zo concreet mogelijk en bij voorkeur SMART. De website is ontwikkeld voor schoolgaande kinderen in de leeftijd 9 t/m 12 jaar. De site informeert kinderen over het gehoor, het belang van een goed gehoor, wat geluid is, wat de oorzaken en gevolgen zijn van gehoorbeschadiging en hoe je je gehoor kunt beschermen. De website heeft als hoofddoel kinderen bewust te maken van het belang van een goed gehoor en het risico op gehoorschade door te harde muziek. Door kinderen al op jonge leeftijd te informeren over het risico van harde muziek en inzicht te geven hoe ze gehoorschade kunnen voorkomen, zullen zij later bewuster omgaan met hun gehoor en op tijd gehoorbescherming gaan gebruiken 1. Hoofddoel Bewustwording creëren bij schoolgaande kinderen in de leeftijd van 9 t/m 12 jaar: kinderen moeten zich van jongs af aan al bewust zijn van het belang van een goed gehoor en het risico op gehoorschade. Subdoelen - Na bezoek aan de site weten kinderen meer over de werking van het gehoor en geluid. - Na bezoek aan de site weten kinderen meer over de functies van het gehoor (communicatie, signaalfunctie en genieten). - Na bezoek aan de site weten kinderen meer over de kwetsbaarheid van het gehoor en mogelijkheden om gehoorschade te voorkomen. Om de doelen te bereiken worden op de website informatieve filmpjes, quizzen en spelletjes aangeboden over de verschillende thema s (zie 3.2 Inhoud van de interventie, voor een uitgebreide beschrijving). 2. Doelgroep van de interventie Wat is de doelgroep van de hier beschreven interventie? Geef een zo precies mogelijke beschrijving van relevante kenmerken. Noem ook een eventuele intermediaire doelgroep. Geef aan of de interventie ook geschikt is voor (specifieke) migrantengroepen, en zo ja voor welke. Voor wie is de interventie bedoeld? De interventie heeft als primaire doelgroep: schoolgaande kinderen van 9 t/m 12 jaar. De website kan in de klas worden ingezet tijdens een project rondom gehoor, geluid en/of gehoorschade. Daarnaast kan de website ook zelfstandig thuis worden bezocht door kinderen. De interventie heeft als intermediaire doelgroep: docenten en ouders. Op de site is een aparte pagina voor docenten, waar een opdrachtkaart van de Geluidstuin en ander lesmateriaal gedownload kan worden. Ook is er een pagina voor ouders, met informatie om gehoorschade bij hun kind te voorkomen. Toepassing bij migranten De website is ook geschikt voor kinderen uit migrantengroepen, wel is het nodig om kennis van de Nederlandse taal te bezitten. 1 Vogel, I., Verschuure, H., Ploeg, C.P. van der, Brug, J., & Raat, H. (2009). Adolescents and MP3 players: too many risks, too few precautions. Pediatrics, 123(6): e953-e958. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 2

3 3. Aanpak van de interventie Beschrijf de opzet van de interventie. Denk aan de gebruikelijke duur, indien van toepassing de frequentie en intensiteit van de contacten, de volgorde van de onderdelen, handelingen of stappen en de setting waarin de interventie wordt uitgevoerd. 3.1 Opzet van de interventie Klassikaal gebruik De website kan op school worden ingezet tijdens een project rondom gehoor, geluid en/of gehoorschade. Ten behoeve van klassikaal gebruik is een opdrachtkaart ontwikkeld, waarmee kinderen in een half uur tijd een aantal belangrijke onderdelen van de website doorlopen. Voor de opdrachtkaart is een selectie gemaakt van filmpjes waar de werking en functies van het gehoor worden behandeld, en waar ingegaan wordt op de kwetsbaarheid van het gehoor. Na het bekijken van een filmpje volgt het maken van de quiz, waardoor kinderen direct kunnen testen of ze iets hebben opgestoken van het filmpje. De filmpjes worden afgewisseld met spelletjes, die ingaan op de signaalfunctie en de communicatieve functie van het gehoor. Zelfstandig gebruik De website kan ook zelfstandig thuis door kinderen worden bezocht en doorlopen. Kinderen kunnen dan zelf de volgorde bepalen door links of rechts door de website te navigeren. Enige volgorde zit in het bekijken van een filmpje, waarna je de bijbehorende quiz kunt maken. Wat gebeurt er concreet bij de uitvoering? Beschrijf hoe de onderdelen van de interventie worden ingevuld of uitgevoerd, zo nodig met enkele typerende voorbeelden. 3.2 Inhoud van de interventie Bij het openen van de website verschijnt een introductiescherm waarin het personage Diederik uitlegt hoe de Geluidstuin werkt en wat je er allemaal kunt beleven. Dit wordt ondersteund met een tekstveld. Diederik komt meerdere malen terug in de Geluidstuin om verdere begeleiding te geven. Daarnaast kunnen kinderen op de verschillende iconen klikken, waar uitleg volgt. Na de introductie door het personage Diederik kan links of rechts door de Geluidstuin worden genavigeerd. Tijdens het navigeren komen kinderen langs allerlei figuren en objecten die geluid maken door ze met de muis aan te klikken of er overheen te bewegen. Dit wordt duidelijk gemaakt doordat de muis verandert in een oor als er een geluidmakend icoon is. Op verschillende plekken staan gele wegwijs-paaltjes waar op geklikt kan worden om snel op die plek te komen. Er komen vijf thema s aan bod in de Geluidstuin: 1) Gehoor = genieten 2) Hoe werkt het gehoor 3) Gehoor = communicatie 4) Gehoor heeft een signaalfunctie 5) Gehoor kan stuk De thema s zijn verwerkt in filmpjes, quizzen en spelletjes die verspreid door de Geluidstuin te vinden zijn. Daarnaast is er onderin het scherm een balk om direct te navigeren naar een van de volgende onderdelen: - De spellen - Quiz - Kinderhoortest - Filmpjes - Leraren Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 3

4 - Ouders - Colofon Hieronder volgt een beschrijving van de onderdelen die te vinden zijn in de Geluidstuin. Spelletjes De site bevat vier educatieve spelletjes, Oorrace, Wartaal, Signaalregen en Herrie. Oorrace gaat in op de werking van het gehoor, je racet langs alle onderdelen van het gehoor. Wartaal gaat in op de communicatieve functie van het gehoor. In de lucht hangen telefoons en plaatjes van situaties. Door met de muis over een van de telefoons te bewegen hoor je de gebeurtenis die zich afspeelt. Het is de bedoeling om binnen een bepaalde tijd elk plaatje aan de juiste telefoon te koppelen. Signaalregen gaat in op de signaalfunctie van het gehoor, binnen een bepaalde tijd is het de bedoeling om zoveel mogelijk geluidmakende signaalwoorden (zoals tatu tatu tatu, het geluid van een sirene) die uit een wolk naar beneden komen op te vangen. Het spel Herrie gaat in op de kwetsbaarheid van het gehoor door hard geluid. Door de hele Geluidstuin heen verschijnen herrie geluiden, die gevangen kunnen worden met de muis (die verandert in een vangnetje als je over een herrie geluid beweegt). Diederik moedigt kinderen aan om de herrie te vangen (zo verschijnt hij in beeld en zegt: ik hoor nog steeds herrie! ). Als alle spellen zijn gedaan en alle herrie is gevangen kunnen kinderen een oorpaal plaatsen in de Geluidstuin met hun favoriete geluid, waardoor ze kans maken op een prijs. Filmpjes Bij elk thema hoort een filmpje. De filmpjes zijn op verschillende plekken in de Geluidstuin te vinden, herkenbaar als tv. De filmpjes duren ongeveer twee minuten, waarin het personage Diederik uitleg geeft over het onderwerp van het thema. Na het filmpje is er meer informatie te vinden over het onderwerp of kan de bijbehorende quiz gemaakt worden. Quizzen Bij elk thema hoort een quiz. De quizzen verschijnen in beeld na het bekijken van een filmpje. De quizzen zijn ook te bereiken door op de quizboom te klikken, of door onderaan de site op quiz te kikken. Elke quiz bestaat uit 15 vragen, met vier keuze mogelijkheden. Na een ingevoerd antwoord komt direct in beeld wat het juiste antwoord was. Kinderhoortest Naast de filmpjes, quizzen en spelletjes kunnen kinderen ook hun eigen gehoor testen met de online Kinderhoortest. Leraren en ouders De Geluidstuin biedt ook informatie voor de omgeving van de doelgroep. Zo is er een pagina voor ouders met informatie om gehoorschade te voorkomen en op de docentenpagina is een opdrachtkaart van de Geluidstuin te vinden en ander lesmateriaal. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 4

5 4. Materialen en links Welke materialen zijn er en waar zijn deze verkrijgbaar? Noem ten minste de Nederlandse handleiding. Noem ook eventuele links naar relevante websites, rapporten of andere relevante bestanden. Vermeld eventueel ook of er voorzieningen zijn voor migranten en zo ja welke. De website is toegankelijk voor iedereen met een internetverbinding. De URL van de website is: De opdrachtkaart voor in de klas is gratis te downloaden via de docentenpagina van de Geluidstuin en via Folders van de Geluidstuin zijn gratis te downloaden of bestellen ( 0,25) via Het verkorte rapport van de procesevaluatie Evaluatierapport: Geluidstuin website is terug te vinden op 5. Onderbouwing werkzaamheid Geef hier een aanzet tot onderbouwing van de werkzaamheid. Op welke principes is de interventie gebaseerd? Waarom denkt u dat deze interventie effect zal hebben? De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor goed beschreven. De interventie is gericht op het creëren van bewustzijn bij kinderen dat het belangrijk is om zuinig om te gaan met je gehoor. Hiervoor is het nodig dat kinderen voldoende kennis hebben over de werking van het gehoor en geluid, de functies van het gehoor (en daarmee het belang van een goed gehoor) en de kwetsbaarheid van het gehoor. Er zijn vijf thema s in de Geluidstuin: gehoor = genieten, hoe werkt het gehoor, gehoor = communicatie, gehoor heeft een signaalfunctie en gehoor kan stuk. Kennis over elk thema wordt op meerdere manieren overgebracht, namelijk via teksten, filmpjes, quizzen en spelletjes (zie ook 3.2 Inhoud van de interventie). Daarnaast worden kinderen door het doen van de online Kinderhoortest geattendeerd op de kwetsbaarheid van hun eigen gehoor. De doelen van de Geluidstuin sluiten aan bij de kerndoelen binnen het basisonderwijs: - Kerndoel 34: leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen (gehoor kan stuk) - Kerndoel 41: leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen. Vanaf groep 1-2: zintuigen: gezicht, gehoor, reuk, tast, smaak. Vanaf groep 7-8: werking en functie van de zintuigen (hoe werkt gehoor, functies van het gehoor) - Kerndoel 42: leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur (hoe werkt geluid) - Kerndoel 54: leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren (gehoor is communicatie, gehoor is genieten). De Geluidstuin is makkelijk in gebruik, en uitstekend inzetbaar tijdens de les. Tegenwoordig wordt in de klas veel gebruik gemaakt van een digitale leeromgeving. De Geluidstuin sluit hier goed op aan, zowel voor klassikaal als individueel gebruik op school. De site is ontwikkeld in samenwerking met Kidsweek, onderdeel van de Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 5

6 educatieve uitgeverij Young & Connected. Zij zijn gespecialiseerd in het bereiken van de doelgroep. De verwachting is dan ook dat de interventie goed aansluit bij de belevingswereld van kinderen in de leeftijdscategorie 9 t/m 12 jaar. 6. Randvoorwaarden uitvoering en kwaliteitsbewaking Welke eisen zijn er t.a.v. opleiding, training, certificering, licenties en/of supervisie van de uitvoerend werkers? Beschrijf deze randvoorwaarden voor de toepassing. Is er voor de overdracht of implementatie een handleiding of protocol? Zijn er eerdere ervaringen waaruit blijkt dat de interventie overdraagbaar is? 6.1 Eisen ten aanzien van opleiding Voor klassikaal gebruik zijn er geen aanvullende eisen die aan een docent van de bovenbouw van het basisonderwijs worden gesteld. Voor zelfstandig gebruik is de vraag niet van toepassing, omdat de doelgroep kinderen is, waarbij geen sprake is van certificering of training. 6.2 Eisen ten aanzien van overdracht en implementatie Voor klassikaal gebruik is er een opdrachtkaart die ingezet kan worden zodat leerlingen in een half uur tijd de belangrijkste onderdelen van de thema s doorlopen. Het karakter van de Geluidstuin is om spelenderwijs te leren en ontdekken. Het gebruik van de opdrachtkaart biedt hierin enige structuur, zodat de site ingezet kan worden tijdens projecten rondom geluid, gehoor en/of gehoorschade. De opdrachtkaart is eenvoudig in gebruik en behoeft derhalve geen handleiding of protocol. Het personage Diederik begeleidt kinderen door de site heen, en biedt zodoende ondersteuning voor zelfstandig gebruik. Hoe wordt de kwaliteit van de interventie beoordeeld en bewaakt? Denk bijvoorbeeld aan registratie van activiteiten en resultaten. Wat zijn de kosten voor de uitvoering? Noem zo mogelijk kosten voor licentie, materiaal, trainingen, kwaliteitsbewaking, Vermeld het jaartal waarvoor de prijzen gelden. Noem ook de tijdinvestering van betrokken professionals (uitvoering en coördinatie). 6.3 Eisen ten aanzien van kwaliteitsbewaking De kwaliteit van de content op de website wordt bewaakt door de Nationale Hoorstichting. Met het veranderen van kennis en inzichten worden teksten waar nodig aangepast. 6.4 Kosten van de interventie Er zijn geen kosten verbonden aan het uitvoeren van de interventie. De website is gratis te bezoeken en de opdrachtkaart is gratis te downloaden via de lerarenpagina van de Geluidstuin en via Voor klassikaal gebruik (met de opdrachtkaart) is de tijdsinvestering voor de docent gering. Ter voorbereiding kan de docent de site doorlopen aan de hand van de opdrachtkaart. Dit neemt ongeveer minuten in beslag. Leerlingen kunnen de site alleen of in tweetallen bezoeken en de opdrachten uitvoeren. De leerlingen zijn hier ongeveer 30 minuten mee bezig. Benodigdheden hiervoor zijn een computer met internetverbinding en een koptelefoon (vanwege onderlinge geluidsoverlast). 7. Onderzoek naar de uitvoering van de interventie Is er onderzoek gedaan naar de uitvoering van de interventie? Beschrijf doel, type onderzoek (bijvoorbeeld procesevaluatie, behoefteanalyse, nul-meting, haalbaarheidonderzoek, tevre- Eind 2011 is een procesevaluatie uitgevoerd van de Geluidstuin onder leerlingen uit groep 6, 7 en 8 (zie bijlage). Twee medewerkers van de Hoorstichting zijn op 11 scholen in de regio Leiden geweest om de website te laten doorlopen en evalueren door 263 leerlingen uit groep 6, 7 en 8 (in de leeftijd 9 t/m 12 jaar; gemiddelde leeftijd: 10 jaar). Naast deze procesevaluatie is ook Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 6

7 denheidmeting etc.), methode en relevante uitkomsten. Geef aan wat het bereik is, de succes- en faalfactoren en waardering door de doelgroep. Geef ook aan hoe de interventie, indien noodzakelijk, wordt aangepast. onderzocht in hoeverre de Geluidstuin leidt tot een kennistoename over de werking van het gehoor, de functies van het gehoor en de kwetsbaarheid van het gehoor. Procedure De leerlingen hebben voorafgaand aan het bezoek van de Geluidstuin individueel een kennisvragenlijst over het gehoor ingevuld. Daarna hebben leerlingen, individueel of in tweetallen, aan de hand van de eerder beschreven opdrachtkaart in een half uur tijd de website doorlopen. Vervolgens hebben leerlingen individueel een vragenlijst ingevuld waarin gevraagd werd naar hun ervaringen en meningen over de site. Een week later is opnieuw de kennisvragenlijst afgenomen om te meten in hoeverre de site bijdraagt aan kennistoename over het gehoor. 1) Procesevaluatie Om de aansluiting met de doelgroep (kinderen van 9 t/m 12 jaar) te onderzoeken hebben 263 leerlingen uit groep 6, 7 en 8 na het bezoek aan de site een vragenlijst ingevuld waarin gevraagd werd naar hun mening over de filmpjes, quizzen en spelletjes (leuk, leerzaam en duidelijk/moeilijk). Ook is gevraagd naar het gebruik (duidelijke navigatie), het niveau (te makkelijk te moeilijk), de vormgeving van de Geluidstuin en of leerlingen van plan zijn de site nog een keer te bezoeken. Daarnaast is gevraagd wat voor leerlingen de belangrijkste les is geweest uit de Geluidstuin. Uit de resultaten blijkt dat de site goede aansluiting vindt bij de doelgroep. De leerlingen zijn positief over de filmpjes, quizzen en spelletjes en belonen de Geluidstuin gemiddeld met het rapportcijfer 8,3. Wat het niveau betreft vindt het merendeel van de leerlingen de Geluidstuin precies goed voor kinderen van hun leeftijd. Tussen de groepen zijn wel verschillen gevonden: Leerlingen uit groep 6 vinden de Geluidstuin leuker en mooier dan leerlingen uit groep 8, ook hebben zij vaker de intentie om de website nogmaals te bezoeken. De Geluidstuin blijkt dus erg goed aan te sluiten bij leerlingen uit groep 6. Bovendien komt de preventieve boodschap van de Geluidstuin (namelijk: wees zuinig op je gehoor) al goed over bij leerlingen uit groep 6, zo bleek uit de vraag naar de belangrijkste les van de Geluidstuin. Daar staat tegenover dat leerlingen uit groep 6 vaker aangeven dat ze de filmpjes en quizzen moeilijker vinden ten opzichte van leerlingen uit groep 8. De ondergrens van de Geluidstuin ligt daarmee bij kinderen van 9 jaar. Leerlingen uit groep 8 geven vaker aan dat zij de Geluidstuin makkelijk vinden, de bovengrens van de site ligt daarmee bij kinderen van 12 jaar. 2) Kennistoename Alle onderzochte leerlingen uit groep 6, 7 en 8 behaalden een hogere score op de kennisvragenlijst op het tweede meetmoment, ten opzichte van het eerste meetmoment. Significante verschillen zijn gevonden voor de onderwerpen Gehoor heeft een signaalfunctie en Gehoor kan stuk. Gehoor heeft een signaalfunctie De kennis over de signaalfunctie van het gehoor is significant toegenomen bij de meisjes van groep 6, de jongens van groep 7 en de meisjes van groep 8. Na het bekijken van de Geluidstuin weten leerlingen meer over één van de belangrijkste functies van het gehoor, namelijk de waarschuwende, signale- Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 7

8 rende functie. Gehoor kan stuk Na het bezoeken van de Geluidstuin is de kennis over de kwetsbaarheid van het gehoor significant toegenomen bij leerlingen uit groep 6, 7 en 8. Leerlingen hebben meer kennis over de risico s van te harde muziek, en meer inzicht over de maatregelen die zij kunnen nemen om het gehoor te beschermen. Deze inzichten kunnen zij nu, maar vooral ook in de toekomst gebruiken om gehoorschade te voorkomen. Hoe werkt het gehoor De kennis over de werking van het gehoor is niet significant verbeterd na het bezoeken van de Geluidstuin. Wel scoren de leerlingen uit alle groepen gemiddeld een voldoende op dit deelgebied. Succesfactoren Op basis van de evaluatie kunnen de volgende succesfactoren van de interventie benoemd worden: - De site sluit goed aan bij de doelgroep, kinderen vinden de site leuk, leerzaam en vinden het niveau precies goed voor kinderen van hun eigen leeftijd - Bezoek aan de site leidt tot een toename van kennis over de functies van het gehoor en de kwetsbaarheid van het gehoor Faalfactoren Tijdens de evaluatie bleken er enkele technische mankementen in de site te ontdekken, zoals zachter geluid tijdens de filmpjes en een hapering in het spelletje Wartaal en andere geluiden. Aanpassingen na evaluatie Na de evaluatie is overleg gevoerd met de beheerders van de website, maar vanwege financiële overwegingen zijn er geen aanpassingen gedaan aan het volume van de filmpjes ten opzichte van de rest van de site. Om de hapering op te lossen, verschijnt er nu een waarschuwing in beeld zodra de website wordt geopend met een verouderde versie van Adobe Flashplayer. Hierbij wordt ook een link vermeld naar een pagina waar de nieuwste versie gedownload kan worden. Vanwege positieve reacties van leerlingen en goede aansluiting bij de doelgroep zijn er geen inhoudelijke aanpassingen gedaan aan de site. Conclusie De belangrijkste conclusies van de evaluatie zijn dat de Geluidstuin 1. leidt tot een toename in kennis over de functies en kwetsbaarheid van het gehoor, en 2. positief gewaardeerd wordt door de doelgroep schoolgaande kinderen van 9 t/m 12 jaar. Op basis van deze resultaten is onze verwachting dat het bezoeken van de Geluidstuin bewustwording creëert bij kinderen, waardoor ze zuinig met hun gehoor om zullen gaan en daardoor minder risico op gehoorschade lopen. De Geluidstuin draagt op die manier bij aan de preventie van gehoorschade bij kinderen en jongeren. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 8

9 8. Toelichting op de naam van de interventie Is de naam van de interventie helder? Noem de herkomst of diepere betekenis. Is de interventie bekend onder een andere naam? Noem de naam van de buitenlandse versie van de interventie. De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor goed beschreven. De Geluidstuin is een uitbreiding van de site waar kinderen (met hun ouders) hun gehoor kunnen testen. De naam Geluidstuin is afkomstig van de vormgeving, een natuurrijke omgeving met veel bloemen en dieren, waar geluiden centraal staan. Om te genieten van alle mooie geluiden die er zijn is een goed gehoor essentieel. De Geluidstuin is dé plek voor kinderen om alles te leren over geluid en gehoor. Er bestaat geen andere naam, of buitenlandse versie van de Geluidstuin. 9. Uitvoering (uitvoerende en of ondersteunende organisaties en partners) Waar, door welk soort organisaties en op welke schaal wordt de interventie toegepast? Beschrijf op welke locatie de interventie wordt uitgevoerd. Noem eventueel lokale en/of regionale varianten. Noem eventueel ook samenwerkingspartners in de uitvoering. De Hoorstichting brengt de website onder de aandacht bij kinderen, ouders en docenten. Onder meer door foldermateriaal over de Geluidstuin te verspreiden op scholen en festivals. Ook tijdens de Nederlandse Onderwijs Tentoonstelling (NOT) begin 2013 is de website bij veel docenten onder de aandacht gebracht. Op de website van de Hoorstichting ( is ook een verwijzing naar de Geluidstuin te vinden onder het thema Educatie & Ontwikkeling. Na de lancering eind 2009 is de Geluidstuin onder de aandacht gebracht in het tijdschrift Kidsweek junior in de klas, van uitgeverij Young & Connected. In 2010 zijn van dit tijdschrift zes nummers uitgebracht waarin aandacht is besteed aan de Geluidstuin via leskaarten en opdrachtkaarten (deze zijn ook terug te vinden op de lerarenpagina van de Geluidstuin). In die periode is het tijdschrift wekelijks op ruim basisscholen terecht gekomen. De Geluidstuin wordt op verschillende websites onder de aandacht gebracht, waaronder de website Kennisnet Kids en de lerarenpagina van Kennisnet.nl. Ook is de Geluidstuin terug te vinden op de sites Mediasmarties.nl, ICTinschool.nl en Jeugdbieb.nl. Daarnaast wordt de Geluidstuin op websites binnen de hoorwereld aangeboden, waaronder Hoorwijzer.nl, Kno.nl, Doof.nl en Shjong.nl. In 2011 is de Geluidstuin als één van de beste kindvriendelijke websites genomineerd voor de Gouden Apenstaart. De Gouden Apenstaart wordt gedragen door het programma Digivaardig & Digiveilig, Mediawijzer.net, stichting Mijn Kind Online en Waag Society. Sinds de lancering is de Geluidstuin ruim keer bezocht. De bezoekcijfers per jaar (bron: Google Analytics): : ( uniek, 11.72% terugkerend bezoek) : ( uniek, 15.71% terugkerend bezoek) : ( uniek, 16.79% terugkerend bezoek) 10. Overeenkomsten met andere interventies Zijn er soortgelijke interventies? Noem relevante en in het oog springende overeenkomsten en /of verschillen; beperk Naast de Geluidstuin is er het HoorToren lespakket (deze interventie is opgenomen in de i-database). Dit is een lespakket voor de hele basisschool, over geluid, gehoor en risico s op gehoorschade. De HoorToren is er als Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 9

10 dit tot sterk vergelijkbare interventies. De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor goed beschreven. fysiek lespakket en als website ( De HoorToren en de Geluidstuin hebben gelijke doelstellingen, namelijk het overbrengen van kennis over het gehoor en bewustwording van het belang van een goed gehoor en de risico s op gehoorschade. Verschillen tussen de interventies zijn dat de HoorToren naast een website ook een fysiek lespakket biedt. De HoorToren is gedifferentieerd naar vier niveaus, (groep 1/2, groep 3/4, groep 5/6 en groep 7/8), de Geluidstuin is vooral bedoeld voor leerlingen uit de bovenbouw (groep 6, 7 en 8). Daarnaast is de HoorToren specifiek ontwikkeld voor gebruik in de klas, terwijl de Geluidstuin ook zelfstandig thuis door kinderen kan worden bezocht. De Geluidstuin heeft een meer speels karakter dan de HoorToren: spelenderwijs leren en ontdekken kinderen alles over geluid en gehoor. Aangehaalde literatuur Beschrijf de eventueel in dit document aangehaalde literatuur volgens APA-normen. Vogel, I., Verschuure, H., Ploeg, C.P. van der, Brug, J., & Raat, H. (2009). Adolescents and MP3 players: too many risks, too few precautions. Pediatrics, 123(6): e953-e958. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 10

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015 Titel interventie Werkblad beschrijving interventie Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Werkblad, versie mei 2015 Dit is een gezamenlijk werkblad van de volgende kennisinstituten: Colofon Ontwikkelaar

Nadere informatie

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015 Titel interventie Werkblad beschrijving interventie Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Werkblad, versie mei 2015 Dit is een gezamenlijk werkblad van de volgende kennisinstituten: Colofon Ontwikkelaar

Nadere informatie

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Titel interventie Werkblad beschrijving interventie Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Colofon Ontwikkelaar / licentiehouder van de interventie Organisatie Contactpersoon Adres Postcode Plaats E-mail

Nadere informatie

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Voor meer informatie en contact

Titel interventie. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Voor meer informatie en contact Werkblad beschrijving interventie Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Voor meer informatie en contact www.nji.nl/jeugdinterventies centrumgezondleven@rivm.nl www.ncj.nl/onderwerpen/233/erkenningscommissie-interventies

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Persoonlijke verzorging (hygiëne, huid, gebit en gehoor)

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Persoonlijke verzorging (hygiëne, huid, gebit en gehoor) Menukaart Gezonde basisonderwijs: Persoonlijke verzorging (hygiëne, huid, gebit en gehoor) : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier

Nadere informatie

Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven

Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven Gebruik maximaal 10 pagina s BIOS (Bewegen In Onderwijs en Sport) Zie ook: www.loketgezondleven.nl/kwaliteit-van-interventies/beoordeling Contact

Nadere informatie

Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst

Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Een digitale les voor groep 6, 7 en 8 van het primair onderwijs waarbij leerlingen nadenken over innovatieve toepassingen

Nadere informatie

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel Share the fun: uw kind en nieuwe media ONDERWERPEN: INTERNET: Social media Wat is het en hoe wordt het gebruikt

Nadere informatie

Kinderen en jongeren bereik je met

Kinderen en jongeren bereik je met INFORMATIE EN TARIEFKAART 2012 Kinderen en jongeren bereik je met Wilt u kinderen en jongeren doeltreffend bereiken? Schakel dan Kidsweek of 7Days in, de twee weekkranten van Uitgeverij Young & Connected.

Nadere informatie

SKYPE, de goedkope manier van communiceren via internet (VOIP) Voor allen die willen weten hoe je Skype moet installeren en instellen op je PC.

SKYPE, de goedkope manier van communiceren via internet (VOIP) Voor allen die willen weten hoe je Skype moet installeren en instellen op je PC. SKYPE, de goedkope manier van communiceren via internet (VOIP) Voor allen die willen weten hoe je Skype moet installeren en instellen op je PC. Ik zal je nu stap voor stap vertellen hoe je dat moet doen.

Nadere informatie

Lespakket Bent u een goed verstaander? voor middelbare scholieren

Lespakket Bent u een goed verstaander? voor middelbare scholieren Lespakket Bent u een goed verstaander? voor middelbare scholieren Handleiding bij de webtentoonstelling Bent u een goed verstaander? Waar gaat het over? Een goed verstaander... maakt dit spreekwoord moeiteloos

Nadere informatie

G ldwijs. Financiële educatie voor het basisonderwijs in de gemeente Barneveld

G ldwijs. Financiële educatie voor het basisonderwijs in de gemeente Barneveld G ldwijs 2015 2016 Financiële educatie voor het basisonderwijs in de gemeente Barneveld Geachte heer/mevrouw, Welzijn Barneveld biedt u, in opdracht van de gemeente, met genoegen het programma G ldwijs

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

Hoe moet je een prachtige presentatie maken?

Hoe moet je een prachtige presentatie maken? Hoe moet je een prachtige presentatie maken? www.meestermichael.nl Geef de presentatie een titel. Klik dit vak aan om jouw presentatie een ondertitel te geven. Hier kun je je presentatie een titel geven

Nadere informatie

On-line Communicatietool Ict op School

On-line Communicatietool Ict op School On-line Communicatietool Ict op School Rapport 2 Output van kwalitatieve marktonderzoek basisschool Kwalitatief marktonderzoek ten behoeve van de ontwikkeling en toetsing van een online communicatietool

Nadere informatie

Draagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen?

Draagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen? Draagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen? Effectiviteitsonderzoek naar lesmateriaal Wijzer in geldzaken voor groep 7 www.wijzeringeldzaken.nl Inleiding:

Nadere informatie

Postcode van de bibliotheekvestiging. Vragenlijst 2. U heeft geoefend met internet. De bibliotheek heeft u daar graag bij geholpen.

Postcode van de bibliotheekvestiging. Vragenlijst 2. U heeft geoefend met internet. De bibliotheek heeft u daar graag bij geholpen. Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op Vragenlijst 2 Beste deelnemer, U heeft geoefend met internet. De bibliotheek

Nadere informatie

Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op + Samen op t web. Vragenlijst 2

Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op + Samen op t web. Vragenlijst 2 Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op + Samen op t web Vragenlijst 2 Beste deelnemer, U heeft geoefend met

Nadere informatie

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel Share the fun: uw kind en nieuwe media ONDERWERPEN:

Nadere informatie

FILM VAN DE GESCHIEDENIS.

FILM VAN DE GESCHIEDENIS. UITLEG BIJ DIGITALE LES LERARENHANDLEIDING GROEP 7 & 8 DE GESCHIEDENIS VAN FILM Film bestaat in 2016 alweer 120 jaar! Om dit jubileum te vieren, is er lesmateriaal gemaakt voor groep 7 en 8 van het basisonderwijs.

Nadere informatie

Bijlage: Casus 2: Technisch Ontwerp CD-Dom / Mijn Domplein.

Bijlage: Casus 2: Technisch Ontwerp CD-Dom / Mijn Domplein. Bijlage: Casus 2: Technisch Ontwerp CD-Dom / Mijn Domplein. CASUS: Content van de CD dom verwerken in: - Website van Initiatief domplein - Website van Mijn domplein DATUM: 26-05-2009 Versie 2 DOOR: Arnout

Nadere informatie

Bijlage bij FeniksInformatiebrief nummer 1, jaargang 2, Thiememeulenhoff

Bijlage bij FeniksInformatiebrief nummer 1, jaargang 2, Thiememeulenhoff De terugkeer van de tijdbalk: interactief en multimediaal Hij is terug: de tijdbalk!weggezuiverd uit het thematische onderwijs tussen 1980 en 2000 en in ere hersteld door de canonieke leerstellingen van

Nadere informatie

MINDSTORM LEGO ROBOTS

MINDSTORM LEGO ROBOTS MINDSTORM LEGO ROBOTS Les 1: Robot basis, en programma aanpassen Les 2 & 3 & 4 : Eigen robot bouwen Les 5 & 6 : Robot programmeren Les 7: Geschiedenis opzoeken robots Les 8 & 9 & 10 : Film maken en op

Nadere informatie

Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland

Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland Versie: 1.1 Datum: 18 juli 2013 Geschreven door: ict@padland.nl 2013 OBS t Padland. Pagina 1 Inhoud Inleiding... 3 Padland Startpagina...

Nadere informatie

Handleiding Mezzedo.nl

Handleiding Mezzedo.nl Handleiding Mezzedo.nl voor deelnemers (Versie 26 augustus 2014) Deze handleiding vindt u ook op: www.resultaatmeetgroep.nl Weten waar je staat en waar je naar toe gaat? 1 Inhoud Korte introductie... 3

Nadere informatie

Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten. Juni 2015

Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten. Juni 2015 2015 Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten Juni 2015 Alle doelstellingen behaald Kinderen en ouders: Doelstelling: 40% van de ouders van kinderen tussen de 8 en 12 jaar is bereikt met

Nadere informatie

Onderzoek TNO en Movisie Kikid lesprogramma Benzies & Batchies

Onderzoek TNO en Movisie Kikid lesprogramma Benzies & Batchies Onderzoek TNO en Movisie Kikid lesprogramma Benzies & Batchies 30-10-2013 Wat levert werken met Benzies & Batchies op? Seksueel grensoverschrijdend gedrag voorkómen en terugdringen Om seksueel grensoverschrijdend

Nadere informatie

Educatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing

Educatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing Educatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing Inhoud Welkom Doelen Profielschetsen Materialen Bijlagen Met het Solly Systeem worden kinderen al op jonge leeftijd geïntroduceerd in de wereld

Nadere informatie

PLUS-manager. Module binnen epd-software FysioRoadmap FRM-N1305

PLUS-manager. Module binnen epd-software FysioRoadmap FRM-N1305 PLUS-manager Module binnen epd-software FysioRoadmap FRM-N1305 PLUS-manager Inhoud Introductie...3 1. Registratie...3 2. Het audit-traject...4 Inclusiecriteria...6 De lijsten...6 Het controleformulier...7

Nadere informatie

Handleiding Mezzedo.nl

Handleiding Mezzedo.nl Handleiding Mezzedo.nl voor deelnemers (Versie juli 2014) Deze handleiding vindt u ook op: www.resultaatmeetsysteem.nl 1 Inhoud Korte introductie... 3 Over de handleiding... 3 Let op (info over browser)...

Nadere informatie

Lesbrief voor het voortgezet onderwijs. voorstelling BROOS

Lesbrief voor het voortgezet onderwijs. voorstelling BROOS Lesbrief voor het voortgezet onderwijs voorstelling BROOS Het Rotterdamse dansgezelschap Conny Janssen Danst is in 1992 opgericht om een podium te creëren voor het werk van choreograaf Conny Janssen. Onder

Nadere informatie

LES 4 & 5 GAMEMAKER4YOU

LES 4 & 5 GAMEMAKER4YOU Maart 2009 LES 4 & 5 GAMEMAKER4YOU Les 4 & 5 GameMaker m.b.v. het boek GameMaker4You Ze leren een shooter maken en hierna maken ze een eigen shooter Les 4 Docent Doel Doel van deze les is leerlingen leren

Nadere informatie

Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E.

Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Page of 6 Enquête basisonderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas zit je?

Nadere informatie

Inhoud. Handleiding Dododent. Beste tandarts of praktijkmanager,

Inhoud. Handleiding Dododent. Beste tandarts of praktijkmanager, Handleiding Dododent Beste tandarts of praktijkmanager, Hartelijk dank voor de aanschaf van een website bij Dodoworks. Hieronder volgt een uitgebreide handleiding van het Dododent systeem waarmee de website

Nadere informatie

Snel aan de slag met... versie 1.0-2011

Snel aan de slag met... versie 1.0-2011 Snel aan de slag met... versie 1.0-2011 Pagina - 2 - Contents 1. Homepage... 3 1.1 Inloggen... 4 1.2 Nieuwsblok... 5 1.2 Menublok... 6 1.3 Poll... 6 1.5 Kalender... 7 1.6 Zoekbalk... 8 1.7 Navigatie m.b.v.

Nadere informatie

Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD

Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD De module In de module Overheid, Burger en DigiD wordt het thema overheid, burger en hun onderlinge online en offline communicatie verkend aan de hand

Nadere informatie

Stedelijk Museum. Ontwerpspecificatie. VMBO leerlingen interactieve rondleiding. Meesterproef Minor UXD V0.1 18-06-2013 Jasper Bunschoten 500615247

Stedelijk Museum. Ontwerpspecificatie. VMBO leerlingen interactieve rondleiding. Meesterproef Minor UXD V0.1 18-06-2013 Jasper Bunschoten 500615247 Stedelijk Museum VMBO leerlingen interactieve rondleiding Ontwerpspecificatie Meesterproef Minor UXD V0.1 18-06-2013 Jasper Bunschoten 500615247 Inhoud INHOUD OPDRACHT CONCEPT ONTWERP HIGH LEVEL DETAIL

Nadere informatie

Oren om te horen. 1. Leesopdracht

Oren om te horen. 1. Leesopdracht 1. Leesopdracht Lees de onderstaande tekst goed door. De tekst gaat over de werking van het gehoor en is erg handig voor maken van de overige opdrachten in dit boekje. Oren om te horen Je oren zijn er

Nadere informatie

Handleiding. Pagina 1 van 9

Handleiding. Pagina 1 van 9 Begeleiding De website is opgebouwd uit stappen. De stappen op de website volgen elkaar logisch op en alle opdrachten staan duidelijk op de website beschreven. De informatie op de website is voor iedere

Nadere informatie

Help-document gebruikersgedeelte www.kieskleurindeklas.nl Versie 1. Datum: 10 januari 2011

Help-document gebruikersgedeelte www.kieskleurindeklas.nl Versie 1. Datum: 10 januari 2011 Help-document gebruikersgedeelte www.kieskleurindeklas.nl Versie 1 Datum: 10 januari 2011 1 Inhoudsopgave 1. Registreren 2. Project aanmelden 3. Documenten uploaden 4. Project evalueren 5. Declaratieformulier

Nadere informatie

Installeren Adobe Flash Player

Installeren Adobe Flash Player Om uw afzetkeuze en celindeling online in te vullen, moet het programma Flash geïnstalleerd zijn op uw computer. Mocht dit nog niet op uw computer staan, dan krijgt u automatisch een foutmelding zodra

Nadere informatie

School en computers. Paulusse BedrijfsOpleidingen

School en computers. Paulusse BedrijfsOpleidingen School en computers School en computers Computers zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Kinderen van nu spelen vaak al computerspelletjes voor ze naar groep 1 gaan. Op school nemen computers een

Nadere informatie

Brengt natuur in de klas

Brengt natuur in de klas Brengt natuur in de klas Voor school en BSO! Het ontstaan van BasisBos Een aantal jaren geleden constateerde bedenker André Guijs op zijn eigen basisschool dat er binnen de zaakvakken maar ook bij handvaardigheid

Nadere informatie

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 7 ... Facebook, sociaal zijn op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 7 ... Facebook, sociaal zijn op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Les 7... Facebook, sociaal zijn op het internet Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht

Nadere informatie

FAQ (veel gestelde vragen) nieuwe website

FAQ (veel gestelde vragen) nieuwe website FAQ (veel gestelde vragen) nieuwe website De werkgroep communicatie (die de bedenkers van de website zijn) willen heel graag dat iedere doelgroep de website gaat begrijpen en er mee kan omgaan. Daarom

Nadere informatie

MINDSTORM LEGO ROBOTS

MINDSTORM LEGO ROBOTS MINDSTORM LEGO ROBOTS Les 1: Robot basis, en programma aanpassen Les 2: Eigen robot maken & programmeren Les 3: Eigen robot maken & geschiedenis robot opzoeken Les 4: Eigen robot maken & start film maken

Nadere informatie

Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor

Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor ALGEMENE INLEIDING VOOR GROEP 5 T/M 8 Aanleiding Kinderen die in de buurt van een spoor spelen, scholieren die nog even snel tussen gesloten

Nadere informatie

Handleiding LOGO-digitaal

Handleiding LOGO-digitaal Handleiding LOGO-digitaal Inhoud Woord vooraf 3 Stappenplan 4 Stap 1: Inloggen 4 Stap 2: Account selecteren 4 Stap 3: Gegevens wijzigen 4 Stap 4: Collega s toevoegen 5 Stap 5: Leerlingen toevoegen 5 Stap

Nadere informatie

U kunt de helpbestanden op verschillende manieren openen. Standaard activeert u de helpbestanden via de toets F1.

U kunt de helpbestanden op verschillende manieren openen. Standaard activeert u de helpbestanden via de toets F1. Les 19 Help In deze les leert u hoe u de helpbestanden van Excel gebruikt om snelle antwoorden te vinden op een aantal vragen die u over het programma hebt. Houd er echter rekening mee dat u online moet

Nadere informatie

Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor

Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor ALGEMENE INLEIDING VOOR GROEP 5 T/M 8 Aanleiding Kinderen die in de buurt van een spoor spelen, scholieren die nog even snel tussen gesloten

Nadere informatie

Van aardappels tot chips

Van aardappels tot chips Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Manon Hobe 30 may 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/44600 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs

Nadere informatie

Handout Bloggen. Les 1: Het maken van een Wordpress Blog

Handout Bloggen. Les 1: Het maken van een Wordpress Blog Handout Bloggen Les 1: Het maken van een Wordpress Blog Er zijn vele sites waar je een blog kunt beginnen. Daarvan is Wordpress een van de grootste. Heel veel websites draaien op Wordpress, maar er is

Nadere informatie

Geluidstuin.nl. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015

Geluidstuin.nl. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015 Geluidstuin.nl Werkblad beschrijving interventie Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Werkblad, versie mei 2015 Dit is een gezamenlijk werkblad van de volgende kennisinstituten: Colofon Ontwikkelaar

Nadere informatie

Sport2U Organisatie: Stade Advies Contactpersoon: Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod

Sport2U Organisatie: Stade Advies Contactpersoon: Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Sport2U Organisatie: Stade Advies Contactpersoon: Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting Sport2U is een virtuele sportinfrastructuur voor jongeren (12-18 jaar) (en

Nadere informatie

Postcode van de bibliotheekvestiging. Vragenlijst 1

Postcode van de bibliotheekvestiging. Vragenlijst 1 Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op Vragenlijst 1 Beste deelnemer, U gaat oefenen met internet. De bibliotheek

Nadere informatie

Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015

Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015 Monitor Klik & Tik de Bibliotheek [voorbeeld] september 2014 augustus 2015 Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Dienstverlening en deelnemers in de Bibliotheek [voorbeeld]... 2 2.1 Dienstverlening... 2 2.2 Deelnemers...

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma.

Onderwerp. VVKBaO. Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma. Onderwerp Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma. WO 2.13 een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uitvoeren; ICT 1 Hebben een positieve

Nadere informatie

Les 3: Het maken van pagina s, het menu en het schrijven van een blogpost Pagina s

Les 3: Het maken van pagina s, het menu en het schrijven van een blogpost Pagina s Les 3: Het maken van pagina s, het menu en het schrijven van een blogpost Bij het maken van een blog is het belangrijk dat je er inhoud op plaatst. Dit noemen we content. Alles wat je openbaar op je blog

Nadere informatie

Voorlichtingslessen over het gehoor op basisscholen. Evaluatie pilot 2012

Voorlichtingslessen over het gehoor op basisscholen. Evaluatie pilot 2012 Voorlichtingslessen over het gehoor op basisscholen Evaluatie pilot 2012 Kelly Coenen, MSc. & Lisanne de Regt, MSc. December 2012 Inhoud Pag. 1 Inleiding 3. 2 Methode 5. 3 Samenvatting resultaten 8. 4

Nadere informatie

Handleiding Blink Studio

Handleiding Blink Studio Handleiding Blink Studio Versie 1.2 Algemene functies Blink Studio Introductie Blink Studio biedt verschillende mogelijkheden aan leerkrachten. Blink Studio is de startpagina voor alle Blink lesmethodes.

Nadere informatie

Tips en Trucs voor gebruik website

Tips en Trucs voor gebruik website Tips en Trucs voor gebruik website De werkgroep communicatie (die de bedenkers van de website zijn) willen heel graag dat iedere doelgroep de website gaat begrijpen en er mee kan omgaan. Daarom zetten

Nadere informatie

Handleiding Op Maat Speler

Handleiding Op Maat Speler Handleiding Op Maat Speler Je kunt op verschillende manieren aan de slag met de Op Maat Speler. Versie 1: je leest niet verder, maar downloadt via www.opmaat-eduware.nl de recentste versie van de Op Maat

Nadere informatie

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 8 ... Skype: Online bellen. Deze iconen tonen aan voor wie het document is

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 8 ... Skype: Online bellen. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Les 8... Skype: Online bellen Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht Waarom? Skype wordt

Nadere informatie

Kleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2

Kleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Kleine Ezel Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Samenstelling: Marion Bolte, Cubiss J:\klantenservice\Rode Draad\handleiding bibliothecaris\kleine Ezel groep 1-2 bibl.290609

Nadere informatie

edumedia handleiding

edumedia handleiding Info: www.edumedia-sciences.com/nl edumedia handleiding Uw school heeft een abonnement genomen op edumedia. Dit is een globale handleiding voor het gebruik van de animaties in uw lessen. edumedia is een

Nadere informatie

Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor

Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor ALGEMENE INLEIDING VOOR GROEP 5 T/M 8 Aanleiding Kinderen die in de buurt van een spoor spelen, scholieren die nog even snel tussen gesloten

Nadere informatie

Wikiwijs. Hoe metadateer je materiaal in Wikiwijs om hun plaats in een leerlijn vast te leggen? Ruud de Moor Centrum

Wikiwijs. Hoe metadateer je materiaal in Wikiwijs om hun plaats in een leerlijn vast te leggen? Ruud de Moor Centrum Wikiwijs Hoe metadateer je materiaal in Wikiwijs om hun plaats in een leerlijn vast te leggen? Ruud de Moor Centrum Inleiding De in 2006 ingevoerde eindtermen en kerndoelen voor het voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Handleiding Micro:Bit De leerkracht als coach! In samenwerking met:

Handleiding Micro:Bit De leerkracht als coach! In samenwerking met: Handleiding Micro:Bit De leerkracht als coach! In samenwerking met: Connect je Micro:bit! Installeren Allereerst download de Micro:bit app op je mobiele apparaat. De app is te herkennen aan het Micro:bit

Nadere informatie

In bezit van een mobiel

In bezit van een mobiel Resultaten onderzoek Marie Montessori Op vrijdag 21 september 2012 zijn Floor en Steven naar bassischool Marie Montessori geweest om een onderzoek uit te voeren. Het onderzoek hebben we uitgevoerd onder

Nadere informatie

OneDrive instellen op je PC

OneDrive instellen op je PC OneDrive instellen op je PC Stap 1. Zorg dat je OneDrive hebt geactiveerd (zie handleiding Office 365 instellen voor leerlingen). Stap 2. Start Internet Explorer en ga naar http://bit.ly/onedrivevoorbedrijven

Nadere informatie

Sire Filmpjes maken - Docent

Sire Filmpjes maken - Docent Mediawijsheid lessen Juli 2013 Sire Filmpjes maken - Docent Sociale Media als Facebook/Twitter/Instagram is het medium waar veel pubers zich op begeven. Ouders zeggen wel eens dat de smartphone aan de

Nadere informatie

extra hulp bij de tafels 2015 JopSoft

extra hulp bij de tafels 2015 JopSoft extra hulp bij de tafels I X-STIP Help Inhoudsopgave Onderdeel I Algemeen 1 1 Inleiding... 1 2 Registreren... 2 Onderdeel II Instellingen 3 1 Leerlingenlijsten... 5 2 Logbestanden... 7 3 Info... 8 Onderdeel

Nadere informatie

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 6 ... YouTube: muziek en films. Deze iconen tonen aan voor wie het document is.

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 6 ... YouTube: muziek en films. Deze iconen tonen aan voor wie het document is. Les 6... YouTube: muziek en films Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht YouTube is een

Nadere informatie

Handleiding Magister 6

Handleiding Magister 6 Handleiding Magister 6 Inhoudsopgave Inloggen 3 Instellen wachtwoord 5 Invoeren e-mail adres 5 Beginscherm Magister 6 Aanwezigheid 7 Cijfers 7 Ouderavond 7 Vakkenpakketkeuze leerjaar 2 10 Magister en Meta

Nadere informatie

Handleiding Elektrocrack

Handleiding Elektrocrack Handleiding Elektrocrack Homepagina 2 Log in 3 Dashboard 4 Quiz aanmaken 5 Filter 6 Vragen 7 [i] Detail 8 Mijn Quiz 9 Dashboard 11 Documenten 12 Offline versie 13 Speel het spel 14 Spelvenster 15 Opties

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3 Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3 Tijd: 45 50 minuten Kop Introductie Introduceer de opdracht kort: Informatie opzoeken op internet gaat snel en is gemakkelijk toegankelijk. Soms is het niet

Nadere informatie

Docentenhandleiding module Studeren onderdeel Nog geen 18 en naar het MBO

Docentenhandleiding module Studeren onderdeel Nog geen 18 en naar het MBO Docentenhandleiding module Studeren onderdeel Nog geen 18 en naar het MBO De module In de module Studeren onderdeel Nog geen 18 en naar het mbo wordt het thema studeren verkend, met als doelgroep vmbo-leerlingen

Nadere informatie

TEKENEN MET PIVOT. Twee lessen om animatie s te maken met. het Pivot tekenprogramma

TEKENEN MET PIVOT. Twee lessen om animatie s te maken met. het Pivot tekenprogramma TEKENEN MET PIVOT Twee lessen om animatie s te maken met het Pivot tekenprogramma Animatie s met Pivot- Docent Doel De leerlingen laten kennis maken met het maken van een animatie en de gratis software

Nadere informatie

LES 2 & 3 GAMEMAKER4YOU

LES 2 & 3 GAMEMAKER4YOU Maart 2009 LES 2 & 3 GAMEMAKER4YOU Les 2 & 3 GameMaker m.b.v. het boek GameMaker4You Ze leren het doolhof maken (hoofdstuk3) en hierna maken ze een eigen doolhofspel Les 2 Docent Doel Doel van deze les

Nadere informatie

Docentenhandleiding module Identiteit

Docentenhandleiding module Identiteit Docentenhandleiding module Identiteit De module In de module Identiteit wordt het thema identiteit verkend aan de hand van opdrachten en worden leerlingen voorbereid op het zelfstandig aanvragen van een

Nadere informatie

Handleiding fotomodule Plaats.nl

Handleiding fotomodule Plaats.nl Handleiding fotomodule Plaats.nl Deze handleiding is bedoeld om u als fotograaf van Plaats.nl te begeleiden en wegwijs te maken in de nieuwe fotomodule. Hierbij zullen de volgende onderwerpen aan bod komen:

Nadere informatie

personality Handleiding voor kandidaten Online afname

personality Handleiding voor kandidaten Online afname Handleiding voor kandidaten Online afname Over The Bridge Personality Deze instructie folder is gemaakt om jou wat achtergrond over The Bridge Personality te geven. Dit kan je straks helpen als je de vragenlijst

Nadere informatie

Executieve functies in de klas: interventies

Executieve functies in de klas: interventies Executieve functies in de klas: interventies Door Wijnand Dekker, gezondheidszorgpsycholoog Anneke Dooyeweerd, pedagoog/coach Inleiding In de vorige nieuwsbrief omschreven we wat er wordt verstaan onder

Nadere informatie

Handleiding Wordpress CMS 4-5-2015

Handleiding Wordpress CMS 4-5-2015 Handleiding Wordpress CMS 4-5-2015 Inhoud 1. Het dashboard.... 3 2. Een pagina of bericht aanpassen.... 5 3. Een nieuw bericht toevoegen... 6 4. Een pagina maken... 7 5. Website met sitebuilder... 8 6.

Nadere informatie

Docentenhandleiding module Studeren onderdeel (Bijna) 18 en op het mbo niveau 3/4

Docentenhandleiding module Studeren onderdeel (Bijna) 18 en op het mbo niveau 3/4 Docentenhandleiding module Studeren onderdeel (Bijna) 18 en op het mbo niveau 3/4 De module In de module Studeren onderdeel (Bijna) 18 en op het mbo niveau 3/4 wordt het thema studeren verkend, met als

Nadere informatie

Opmerking: Realiseer je dat dit een gratis programma is en daarom is het mogelijk dat het soms niet naar behoren werkt.

Opmerking: Realiseer je dat dit een gratis programma is en daarom is het mogelijk dat het soms niet naar behoren werkt. Inhoudspogave 1. Benodigdheden 1 2. Installatie 2 3. Uitleg beginscherm 3 4. Testgesprek 4 5. Contactpersonen 5 6. Bellen 7 7. Chatten (tekstmessenger) 8 8. Skype-vergadering 9 1 Benodigdheden Voordat

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag

Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.

Nadere informatie

Handleiding SNEL STARTEN MET SOFTWARE PLUSPUNT DIGITAAL voor de ict-coördinator en groepsleerkracht

Handleiding SNEL STARTEN MET SOFTWARE PLUSPUNT DIGITAAL voor de ict-coördinator en groepsleerkracht Handleiding SNEL STARTEN MET SOFTWARE PLUSPUNT DIGITAAL voor de ict-coördinator en groepsleerkracht 1.1 Uw schooladministratie en Basispoort actueel Om leerkrachten en leerlingen te kunnen laten inloggen

Nadere informatie

Handleiding LOGO-digitaal.nl

Handleiding LOGO-digitaal.nl Handleiding LOGO-digitaal.nl Voor u aan de slag gaat met LOGO 3000 Digitaal, adviseren wij u de laatste versie van de browser Chrome te installeren. Deze browser kan gratis gedownload worden, vaak wordt

Nadere informatie

Digiplein. DIGIPLEIN Registreren, Licentie activeren, E-boeken openen DOCENTENHANDLEIDING. 2 e DRUK. AUTEUR(S): J. van Mosseveld

Digiplein. DIGIPLEIN Registreren, Licentie activeren, E-boeken openen DOCENTENHANDLEIDING. 2 e DRUK. AUTEUR(S): J. van Mosseveld Digiplein DOCENTENHANDLEIDING DIGIPLEIN Registreren, Licentie activeren, E-boeken openen 2 e DRUK AUTEUR(S): J. van Mosseveld Digitale ondersteuning: Ga naar www.uitgeversgroep.nl > Log in > Zoek op boekcode

Nadere informatie

(S)Cool on Wheels. Lerarenhandleiding bij het lesmateriaal

(S)Cool on Wheels. Lerarenhandleiding bij het lesmateriaal Speciaal voor leraren van groep 7 en 8, en in nauw overleg met basisschoolleraren en -leerlingen, stelde Fonds Gehandicaptensport dit lesmateriaal over sporten met een handicap beschikbaar. Hiermee kunt

Nadere informatie

Welkom bij de Gastouderacademie! (handleiding voor gastouders)

Welkom bij de Gastouderacademie! (handleiding voor gastouders) Welkom bij de Gastouderacademie! (handleiding voor gastouders) De persoonlijke inloggegevens die u via het gastouderbureau heeft ontvangen geven toegang tot alle leermodules van de Gastouderacademie. Het

Nadere informatie

De Programma-matrix. http://www.programmamatrix.be/ Functie van de Programma-matrix

De Programma-matrix. http://www.programmamatrix.be/ Functie van de Programma-matrix De Programma-matrix Informatie over educatieve programma's kunnen wij terugvinden op de Programma-matrix. De Programma-matrix is een elektronische databank gemaakt in samenwerking met Nederland. De nieuwe

Nadere informatie

Handleiding Bronwijzer-applicatie Algemene versie Versie augustus 2015

Handleiding Bronwijzer-applicatie Algemene versie Versie augustus 2015 Handleiding Bronwijzer-applicatie Algemene versie Versie augustus 2015 1 Inhoudsopgave 1. Inloggen voor docenten en leerlingen... 3 2. Navigatiebalk... 5 3. Tijdlijn... 6 4. Downloads... 7 5. Docentenhandleiding...

Nadere informatie

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden Lesbrief Online pesten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar

Nadere informatie

De online leeromgeving voor het basisonderwijs

De online leeromgeving voor het basisonderwijs Starters handleiding De online leeromgeving voor het basisonderwijs Deze uitleg kunt u gebruiken als u kennis wilt maken met de belangrijkste functionaliteiten van Plannex. Waarom Plannex? Elke leerling

Nadere informatie

Handleiding. Digitale leeromgeving. Schooljaar

Handleiding. Digitale leeromgeving. Schooljaar Handleiding Digitale leeromgeving Schooljaar 2015-2016 1. Inleiding Digitale leeromgeving Kidsweek in de Klas is het educatieve lesprogramma van Kidsweek. Het lesmateriaal van Kidsweek in de Klas is te

Nadere informatie

1 BUSINESS INTERNET SUPPORT

1 BUSINESS INTERNET SUPPORT Versie 1 BUSINESS INTERNET SUPPORT Yoron Dot Net Stap voor stap Handleiding YORON DOT NET BEHEER V1.X Stap voor stap handleiding YORON Het Wielsem 10 s-hertogenbosch Inhoudsopgave Opstarten Yoron DotNet

Nadere informatie