Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven

Transcriptie

1 Werkblad beschrijving interventie Voor goed beschreven Gebruik maximaal 10 pagina s BIOS (Bewegen In Onderwijs en Sport) Zie ook: Contact Centrum Gezond Leven: Sandra van Dijk sandra.van.dijk@rivm.nl Achtergrondgegevens Ontwikkelaar / licentiehouder van de interventie Naam: (Post)adres: Plaats: Tel.: Fax: Website (van de interventie) Gelderse Sport Federatie Postbus JB (postadres) Arnhem info@gelderland-sport.nl Contactpersoon Vul hier de contactpersoon voor de interventie in, wanneer deze afwijkt van de ontwikkelaar of licentiehouder Naam: (Post)adres: Postcode: Plaats: Tel.: Fax: Kyra Jurriëns Kyra Jurriëns

2 1. Doel van de interventie Wat is het doel van de interventie? Beschrijf de einddoelen en eventuele sub- of voorwaardelijke doelen zo concreet mogelijk en bij voorkeur SMART. Aanleiding Bij de start van de ontwikkeling van BIOS in 1999 was de belangrijkste aanleiding de toenemende bewegingsarmoede onder de Nederlandse jeugd. De kwaliteit van het bewegingsonderwijs op de basisscholen is, ten gevolge van de geringe inzet van vakleerkrachten lichamelijke opvoeding en onvoldoende scholing van de PABO-groepsleerkrachten sterk achteruit gegaan. Daarnaast is er op lokaal niveau dringend behoefte aan een betere afstemming tussen onderwijs, sport-, jeugd- en andere maatschappelijke organisaties in hun rol van sportaanbieder. Op grond van bovenstaande is er gekeken of het mogelijk is om met de (tijdelijke) inzet van vakleerkrachten een kwaliteitsimpuls te geven aan het bewegingsonderwijs op de basisschool. Daarbij zijn de BIOS lessen uitgebreid met BIOS sportlessen en schoolplein. Einddoel en subdoelen Het einddoel van BIOS is dat kinderen intensief en op eigen niveau kunnen bewegen èn alle beweegvormen aangeboden krijgen zodat de kerndoelen van het bewegingsonderwijs behaald worden. Dit wil BIOS bereiken door de kwaliteit van het bewegingsonderwijs op scholen te verhogen. Concrete subdoelen hiervoor zijn: - Na de uitvoering van BIOS hebben leerkrachten meer kennis over het belang van gevarieerde en uitdagende beweeglessen. - Na de uitvoering van BIOS hebben leerkrachten meer vaardigheden om gevarieerde en uitdagende beweeglessen te geven. - Na de uitvoering van BIOS maken leerkrachten vaker gebruik van toestellen in de gymzaal en/of het schoolplein. - Na de uitvoering van BIOS kunnen leerkrachten zelfstandig goede gymopstellingen maken m.b.v. de opdrachtenkaart. - Na de uitvoering van BIOS kunnen leerkrachten arrangementen in de gymzaal of op het schoolplein aanpassen m.b.v. de tipkaart. - Na de uitvoering van BIOS werken leerkrachten met een doorgaande leerlijn voor de gymlessen van groep 3 t/m 8. - Na de uitvoering van BIOS (BIOS sportlessen) hebben kinderen kennis gemaakt met diverse sporten en sportorganisaties in omgeving. - Na de uitvoering van BIOS (BIOS sportlessen) kunnen de leerkrachten zelfstandig goede techniek uitleg geven van een sport m.b.v. de techniekkaart. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 2

3 2. Doelgroep van de interventie Wat is de doelgroep van de hier beschreven interventie? Geef een zo precies mogelijke beschrijving van relevante kenmerken. Noem ook een eventuele intermediaire doelgroep. Voor wie is de interventie bedoeld? BIOS (en BIOS Sportlessen en schoolplein) is bedoeld voor groepsleerkrachten van groep 3 tot en met 8 uit het basisonderwijs, die wel de lesgeefbevoegdheid hebben. Geef aan of de interventie ook geschikt is voor (specifieke) migrantengroepen, en zo ja voor welke. Toepassing bij migranten n.v.t. 3. Aanpak van de interventie Beschrijf de opzet van de interventie. Denk aan de gebruikelijke duur, indien van toepassing de frequentie en intensiteit van de contacten, de volgorde van de onderdelen, handelingen of stappen en de setting waarin de interventie wordt uitgevoerd. 3.1 Opzet van de interventie BIOS is gericht op het geven van een kwaliteitsimpuls aan het bewegingsonderwijs op basisscholen. Bij deze methode wordt de groepsleerkracht (die de bevoegdheid heeft om bewegingsonderwijs te geven) tijdens de eigen gymles individueel begeleid door een bewegingsconsulent. Dit is een gediplomeerd vakleerkracht bewegingsonderwijs die vanuit de Gelderse Sport Federatie wordt ingezet en zorgt voor een stuk deskundigheidsbevordering van de groepsleerkracht. De groepsleerkracht krijgt diverse lessen, bestaande uit verschillende activiteiten. Voor elke bouw (groep 3/4, 5/6 en 7/8) ontstaat een uitgewerkte klapper met gymlessen. Na 20 weken begeleiding zijn de tien gymlessen geïntroduceerd. Met deze lessen kan de groepsleerkracht een groot aantal activiteiten aanbieden en hiermee vrijwel een geheel schooljaar invullen. Aantal gymlessen BIOS bestaat uit minimaal tien gymlessen. BIOS sportlessen bestaat uit minimaal tien sportlessen. schoolplein bestaat uit minimaal vijf buitenlessen. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 3

4 Wat gebeurt er concreet bij de uitvoering? Beschrijf hoe de onderdelen van de interventie worden ingevuld of uitgevoerd, zo nodig met enkele typerende voorbeelden. 3.2 Inhoud van de interventie Voorbereiding Een bewegingsconsulent van de Gelderse Sport Federatie neemt met de basisschool contact op om afspraken te maken omtrent de start van BIOS. Stap 1: Gymrooster Alle groepen worden achter elkaar ingepland zodat de gymlessen achter elkaar plaatsvinden. Voor het inplannen van de gymlessen is het wenselijk dat er een bovenbouwgroep start met de gymles in verband met het opbouwen van de materialen in de gymzaal en een midden- of bovenbouwgroep aan het einde van de dag staat ingepland in verband met het opruimen van de materialen. Bijvoorbeeld: 1 e groep 7 en/of 8 (opbouwen) 2 e groep 7 en/of 8 3 e groep 3 en/of 4 4 e groep 3 en/of 4 5 e groep 5 en/of 6 6 e groep 5 en/of 6 (afbreken) Stap 2: Inventarisatie materialen De bewegingsconsulent inventariseert de materialen in de gymzaal om de lessen op maat samen te stellen. Om alle bewegingsactiviteiten uit te kunnen voeren, moet de gymzaal de beschikking hebben over alle basismaterialen voor de gymzaal. Mochten er bepaalde materialen niet aanwezig zijn, dan kan de bewegingsconsulent de activiteit aanpassen. Tevens kan de Gelderse Sport Federatie eventueel ontbrekende materialen (zoals basketballen) in bruikleen meenemen naar de gymzaal. Daarnaast ontvangt de school een basis materiaallijst voor de gymzaal zodat ze eventuele materialen nog kunnen aanschaffen. Voor schoolplein vindt ook een inventarisatie plaats van het schoolplein m.b.t. grote toestellen en klein materiaal. Afhankelijk van welke toestellen en materialen er zijn, worden de vijf schoolpleinlessen samengesteld. Tevens ontvangt de school een basis materiaallijst voor het schoolplein zodat ze eventuele materialen nog kunnen aanschaffen voor het schoolplein. Stap 3: Kennismaking De bewegingsconsulent brengt een bezoek aan de school om kennis te maken met de kinderen en de groepsleerkrachten. Daarnaast krijgen de groepsleerkrachten uitleg over de methode en het begeleidingstraject. Bij BIOS sportlessen kiest de basisschool met welke BIOS sportlessen ze aan de slag willen, zoals basketbal, handbal, voetbal, tennis, judo, uni-hockey, volleybal, korfbal, frisbee, tafeltennis e.d. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 4

5 Uitvoering Stap 4: Counseling Bij BIOS en BIOS sportlessen, die elk uit tien verschillende gymlessen bestaat, is de bewegingsconsulent minimaal twintig weken op school aanwezig om de groepsleerkrachten te begeleiden tijdens de gymles. Bij schoolplein die uit vijf gymlessen bestaat, is de bewegingsconsulent minimaal tien weken op school aanwezig om de groepsleerkrachten te begeleiden tijdens de gymles. Uit ervaring horen we vaak van leerkrachten dat reeds aangeschafte methodieken in de kast komen te staan en er niet uitgehaald worden. Tevens vinden leerkrachten het lastig om de vertaling van een les op papier naar de gymzaal te maken. Daarom bieden wij een bewegingsconsulent die op eigen locatie aan de leerkrachten met kinderen laat zien hoe de methode uitgevoerd moet worden. Daarnaast missen bevoegde leerkrachten de bekwaamheid om intensieve bewegingslessen te geven. Vaak durven leerkrachten niet te werken met toestellen, omdat ze niet goed weten hoe hier verantwoord mee om te gaan, terwijl ze wel de bevoegdheid hebben. Met BIOS laten we zien hoe je prima spel- en toestellessen kan combineren in één gymles. Het werken in groepjes zorgt voor een intensieve les voor elk kind, wat op maat aangepast kan worden aan de doelgroep (groep 3/4, 5/6 en 7/8). De bewegingsconsulent geeft van elke les een voorbeeldles en een counselles. In de counsellessen wordt aandacht geschonken aan het lesgeven, het in groepjes werken, de indeling in de gymzaal/schoolplein, het differentiëren in de lessen en overige vaardigheden waar de leerkracht hulp bij wenst. In de counsellessen geeft de groepsleerkracht de gymles. De bewegingsconsulent counselt de leerkracht in de gymles. Op die manier kan er intensief begeleiding plaatsvinden en leert de groepsleerkracht hoe de spellen aangepast moet worden, hoe de methodiek werkt en kan op maat begeleiding geboden worden bij de leerdoelen van de groepsleerkracht. Rooster BIOS BIOS sportlessen schoolplein Week 1: voorbeeld BIOS les 1 Week 2: voorbeeld BIOS les 2 Week 3: voorbeeld BIOS les 3 Week 4: counseling BIOS les 1 Week 5: counseling BIOS les 2 Week 6: counseling BIOS les 3 Week 1: voorbeeld BIOS sportles 1 Week 2: counseling BIOS sportles 1 Week 3: voorbeeld BIOS sportles 2 Week 4: counseling BIOS sportles 2 Week 5: voorbeeld BIOS sportles 3 Week 6: counseling BIOS sportles 3 Week 1: voorbeeld schoolplein les 1 Week 2: counseling schoolplein les 1 Week 3: voorbeeld schoolplein les 2 Week 4: counseling schoolplein les 2 Week 5: voorbeeld schoolplein les 3 Week 6: counseling schoolplein les 3 Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 5

6 Week 7: voorbeeld BIOS les 4 Week 8: counseling BIOS les 4 Week 9: voorbeeld BIOS les 5 Week 10: counseling BIOS les 5 Week 7: voorbeeld BIOS sportles 4 Week 8: counseling BIOS sportles 4 Week 9: voorbeeld BIOS sportles 5 Week 10: counseling BIOS sportles 5 Week 11: voorbeeld Week 11: voorbeeld BIOS les 6 BIOS les 6 Week 12: counseling Week 12: counseling BIOS les 6 BIOS les 6 Enzovoort t/m les 10 Enzovoort t/m les 10 Week 7: voorbeeld schoolplein les 4 Week 8: counseling schoolplein les 4 Week 9: voorbeeld schoolplein les 5 Week 10: counseling schoolplein les 5 Stap 5: Uitwerking gymlessen Tijdens de voorbeeldlessen maakt de bewegingsconsulent van elk arrangement (onderdeel) een foto. De foto s van de arrangementen worden verwerkt in de opdrachtkaarten. Deze opdrachtenkaarten worden dus op maat gemaakt afhankelijk van de gymzaal en de aanwezige materialen. De foto s zorgen ervoor dat de leerkrachten makkelijker alle materialen klaar kunnen zetten en begrijpen hoe het spel gaat. Vaak ontbreekt de kennis en bekwaamheid bij de leerkrachten om spellen aan te passen indien een kind geen uitdaging meer heeft bij een spel of juist te moeilijk is. Hiervoor is van elke opdrachtkaart een tipkaart ontwikkeld, waarbij de groepsleerkracht kan lezen hoe de activiteit makkelijker of moeilijker gemaakt kan worden. De groepsleerkracht ontvangt een map van BIOS, BIOS sportlessen en/of BIOS op het schoolplein, waarin alle op-maat-uitgewerkte lessen terug te vinden zijn. Per school wordt een klapper voor 3/4, 5/6 en 7/8 ontwikkeld. Daarnaast is bij BIOS sportlessen van elke sport een techniekkaart ontwikkeld, waarbij op de voorzijde met foto s en tekst de verschillende technieken uitgebeeld staan. Op de achterzijde van de techniekkaart staan de spelregels van het spel, zodat de groepsleerkracht de sport ook klassikaal in wedstrijdvorm kan uitvoeren. Stap 6: Sportvereniging Tot slot wordt ook gekeken naar sportstimuleringsactiviteiten in samenwerking met sportverenigingen. Aan de hand van een inventarisatie van bestaande initiatieven, aanwezige sportinfrastructuur en sportdeelname onder basisschoolleerlingen, worden het onderwijs en de sportaanbieders uit een gemeente bij elkaar gebracht. Op deze wijze worden wensen en behoeften gepeild en wordt met elkaar een uitvoeringstraject bepaald, lettend op de aanwezige organisatiemogelijkheden bij de verschillende partijen. Zo zorgt de bewegingsconsulent ervoor dat de kinderen na schooltijd de mogelijkheid krijgen om een proefles te volgen bij de sportvereniging of de bewegingsconsulent zorgt ervoor dat een sportvereniging tijdens de gymles een kennismakingsclinic uitvoert. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 6

7 Nazorg Stap 7: Jaarplan Na de uitvoering en de begeleiding van de BIOS lessen stelt de bewegingsconsulent een jaarplan op voor de school. Het jaarplan zorgt voor de inbedding van de BIOS lessen in het schoolprogramma. 4. Materialen en links Welke materialen zijn er en waar zijn deze verkrijgbaar? Noem ten minste de Nederlandse handleiding. Noem ook eventuele links naar relevante websites, rapporten of andere relevante bestanden. Vermeld eventueel ook of er voorzieningen zijn voor migranten en zo ja welke. Via de website zijn de volgende materialen te vinden: - Promotie flyer BIOS - Promotie Film BIOS Via de Gelderse Sport Federatie zijn de volgende materialen op te vragen: - Inkijkexemplaar van de klappers BIOS, BIOS sportlessen en BIOS op het schoolplein voor groep 3/4, 5/6 en 7/8 - Handleiding BIOS 5. Onderbouwing werkzaamheid Geef hier een aanzet tot onderbouwing van de werkzaamheid. Op welke principes is de interventie gebaseerd? Waarom denkt u dat deze interventie effect zal hebben? De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor goed beschreven. BIOS De Gelderse Sport Federatie (GSF) heeft in 1999 het initiatief genomen om basisscholen te ondersteunen bij het verbeteren van het bewegingsaanbod voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Hieruit is het project BIOS geboren. De belangrijkste aanleiding voor de start van het BIOS project is de toenemende bewegingsarmoede onder de Nederlandse jeugd en het vaak ontbreken van een vakleerkracht. Op grond van bovenstaande is de BIOS methode ontwikkeld en kan met de (tijdelijke) inzet van vakleerkrachten een kwaliteitsimpuls gegeven worden aan het bewegingsonderwijs op de basisschool. BIOS is een methode op maat voor bewegingsonderwijs aan groep 3 t/m 8. Het bevat een rijkdom aan bewegingsactiviteiten, waarbij kinderen verschillende bewegingservaringen opdoen. Het vernieuwende van deze methode ontstaat door de volgende elementen: Alle groepen (3-8) kunnen gebruik maken van dezelfde lesopbouw (basisopstelling). Opbouwkaarten zorgen ervoor dat kinderen de activiteiten zelf kunnen klaarzetten, opstarten en veranderen. De les bestaat uit 3 of 5 activiteiten naast elkaar, waardoor er een intensief en breed aanbod per les is. Dezelfde les wordt een aantal keren achter elkaar herhaald, zodat er veel leerkansen voor kinderen ontstaan. De kern van de methode bestaat uit 10 lessen, waarin de 44 activiteiten aangeboden worden. Met deze 44 activiteiten worden de kerndoelen voor het basisonderwijs gehaald. Deze methode sluit goed aan bij het basisdocument bewegingsonderwijs dat door de SLO en KVLO is uitgegeven. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 7

8 Een BIOS consulent (vakleerkracht) begeleidt de groepsleerkracht bij het introduceren van de BIOS methode op hun eigen school. BIOS sportlessen Na jarenlange ervaring met BIOS kwam uit de evaluaties naar voren dat de behoefte bestond voor sportlessen, waarbij er specifieke aandacht gegeven wordt aan de techniek en uitvoering van de sport. Daarnaast gaven groepsleerkrachten aan dat ze de sport (vooral in groep 7/8) graag ook klassikaal in wedstrijd willen geven, maar hiervoor de tools (wedstrijdregels/spelregels van de sport) niet wisten. Hierdoor hebben we BIOS doorontwikkeld naar BIOS sportlessen. Met BIOS sportlessen bieden we de scholen van elke sport een specifieke gymles aan. Uit de BIOS lessen bleek dat het gymmen in groepjes goed werkt. Op deze manier bewegen de kinderen intensief en kan er makkelijk gedifferentieerd worden met het arrangement. Met BIOS sportlessen gymmen de kinderen ook in kleinere groepen en zorgt de techniekkaart ervoor dat de groepsleerkrachten en kinderen met de technieken aan de slag kunnen. De spelregels aan de achterzijde van de techniekkaart maakt het voor een groepsleerkracht mogelijk om de sport in klassikaal wedstrijdverband uit te voeren. We willen de kinderen zoveel mogelijk uitnodigen om te bewegen. Met BIOS sportlessen leggen we ook de link naar de lokale sportvereniging om voor kinderen de weg naar de sportvereniging nog makkelijker te maken. Buitenspelen, (buiten)gymmen en de georganiseerde sporten bij een sportvereniging zorgt ervoor dat kinderen voldoende bewegen. Gekeken naar de Nederlandse Norm Gezond Bewegen voldoet medio 2007 slechts 10 % van de kinderen op de basisschool aan deze norm. Dit terwijl de basisschoolleeftijd een kritieke fase is voor het wel of niet ontwikkelen van een actief leefpatroon: jong geleerd is oud gedaan! Hoe ouder men is, des te moeilijker is het om van leefstijl te veranderen en meer te bewegen. schoolplein 1. Van schoolplein tot speelplein Met schoolplein laten we de transfer zien van de gymzaal naar het schoolplein. Het schoolplein biedt ontzettend veel speelmogelijkheden en kansen om kinderen vaker te laten bewegen. Leerkrachten en kinderen ervaren welke spellen er allemaal mogelijk zijn op het schoolplein en zien dat het mogelijk is om zelfs een gymles op het schoolplein uit te voeren. Op deze manier kan het schoolplein (nog) vaker benut worden. Het schoolplein niet alleen voor de pauze, maar ook voor de gymles. Buitenspelen is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Als eerste zien we dit terug in de lichamelijke ontwikkeling en gezondheid. Kinderen bewegen tijdens het spelen en op deze manier ontwikkelen ze hun spieren en oefenen ze hun behendigheid. Buitenspelen is tevens gezond voor kinderen. Ze komen veel in de frisse lucht en krijgen via het zonlicht vitamine D binnen, wat nodig is voor sterke botten. Door activiteiten (via de gymles) aan te bieden op het schoolplein worden kinderen gestimuleerd om ook op andere momenten het schoolplein te gebruiken als speelplein. We willen de kinderen zoveel mogelijk uitnodigen om te bewegen. Daar draagt een uitdagend speelplein, waar kinderen door de ervaringen van BIOS Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 8

9 op het schoolplein mee in aanraking zijn gekomen ook aan bij. 2. Een buitenles Groepsleerkrachten gaan bij lekker weer al snel slagbal spelen met de klas. Terwijl één kind de bal slaat, staan de andere 29 kinderen te wachten totdat ze mogen slaan of totdat ze een keer de bal uit het veld kunnen teruggooien naar de brander. Met schoolplein blijft de methode en de kracht van de werkwijze gewaarborgd, zoals het in groepjes werken, diversiteit van de lessen (spel en toestel) e.d., maar vindt de uitvoering in de buitenlucht plaats. Groepsleerkrachten ervaren nu meer mogelijkheden om met lekker weer buiten te gymmen door gebruik te maken van schoolplein. 6. Randvoorwaarden uitvoering en kwaliteitsbewaking Welke eisen zijn er t.a.v. opleiding, training, certificering, licenties en/of supervisie van de uitvoerend werkers? Beschrijf deze randvoorwaarden voor de toepassing. Is er voor de overdracht of implementatie een handleiding of protocol? Zijn er eerdere ervaringen waaruit blijkt dat de interventie overdraagbaar is? Hoe wordt de kwaliteit van de interventie beoordeeld en bewaakt? Denk bijvoorbeeld aan registratie van activiteiten en resultaten. 6.1 Eisen ten aanzien van opleiding De bewegingsconsulenten die de BIOS lessen in uitvoering brengen en de groepsleerkrachten begeleiden, moeten de lesgeefbevoegdheid hebben en de opleiding Lichamelijke Opvoeding hebben afgerond. Daarnaast krijgen ze een interne (counsel)opleiding zodat ze de principes van counselen beheersen en op de juiste manier uitvoering geven aan het BIOS project. 6.2 Eisen ten aanzien van overdracht en implementatie Alle leerkrachten die begeleid zijn, ontvangen de BIOS map met de op maat uitgewerkte lessen per bouw (groep 3/4, 5/6 en 7/8). Daarnaast ontvangen ze de handleiding waarop de werkwijze van de methode toegelicht wordt. Het jaarplan zorgt voor de implementatie van de BIOS lessen in het gymrooster. 6.3 Eisen ten aanzien van kwaliteitsbewaking Met de tien basis BIOS lessen (met 44 activiteiten) worden de kerndoelen voor het basisonderwijs gehaald. Daarnaast biedt BIOS sportlessen en BIOS op het schoolplein een extra verbreding. Om de kwaliteit van de bewegingsconsulenten te waarborgen, vindt er jaarlijks een opfriscursus voor de bewegingsconsulenten plaats om te oefenen met de counseltechnieken. Daarnaast worden de bewegingsconsulenten jaarlijks beoordeeld op hun functioneren en vinden er kijkmomenten plaats om de kwaliteit van de bewegingslessen te beoordelen. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 9

10 Wat zijn de kosten voor de uitvoering? Noem zo mogelijk kosten voor licentie, materiaal, trainingen, kwaliteitsbewaking, Vermeld het jaartal waarvoor de prijzen gelden. Noem ook de tijdinvestering van betrokken professionals (uitvoering en coördinatie). 6.4 Kosten van de interventie BIOS en BIOS sportlessen Voorbereiding 8 uur (zie 3.2): 344,- Uitvoering* en nazorg 105 uur (zie 3.2): 4.515,- Coördinatie - 4 uur: 420,- BIOS klappers: 300,- Totaal: 5.579,- *uitgaande van twintig weken, één dagdeel begeleiding per week schoolplein Voorbereiding 8 uur (zie 3.2): 344,- Uitvoering* en nazorg 55 uur (zie 3.2): 2.365,- Coördinatie - 4 uur: 420,- schoolplein klappers: 150,- Totaal: 3.279,- *uitgaande van tien weken, één dagdeel begeleiding per week 7. Onderzoek naar de uitvoering van de interventie Is er onderzoek gedaan naar de uitvoering van de interventie? Beschrijf doel, type onderzoek (bijvoorbeeld procesevaluatie, behoefteanalyse, nulmeting, haalbaarheidonderzoek, tevredenheidmeting etc.), methode en relevante uitkomsten. Geef aan wat het bereik is, de succes- en faalfactoren en waardering door de doelgroep. Geef ook aan hoe de interventie, indien noodzakelijk, wordt aangepast. Beschrijving onderzoek Na afloop van elk BIOS traject op een school wordt met het gehele schoolteam een procesevaluatie afgenomen. Dit betekent dat alle groepsleerkrachten die begeleid zijn een vragenlijst invullen of het schoolteam heeft gezamenlijk één vragenlijst ingevuld. Deze wordt samen met de bewegingsconsulent aan het einde van het traject besproken. In de bijlage hebben we het procesverslag toegevoegd van achttien respondenten. De resultaten staan in dit verslag weergegeven. Hieronder staan de belangrijkste succes- en faalfactoren die benoemd zijn door de respondenten. Succesfactoren zijn: - De begeleiding van de bewegingsconsulent die de methode introduceert en de leerkrachten counselt tijdens de gymlessen. - Dezelfde basisopstelling voor alle groepen dus de eerste groep bouwt alles op en de laatste groep bouwt alles af. - Het werken in kleine groepjes, waardoor kinderen intensief kunnen bewegen. - Het differentiëren binnen elk arrangement zorgt dat alle kinderen kunnen meedoen op hun eigen niveau. - Met de foto s uit eigen gymzaal (uitwerking van de BIOS lessen op maat) wordt het klaarzetten van de materialen nog gemakkelijker. - De betrokkenheid van kinderen is groot door het werken met opdrachtenkaarten, het werken in kleine groepjes en doordat er een grote mate van zelfwerkzaamheid van ze gevraagd wordt. - De techniekkaart, waarbij de technieken van de sport uitgelicht worden en de spelregels van de sport weergegeven staan. - De begeleiding van de bewegingsconsulent die de sportlessen introduceert en de leerkrachten counselt tijdens de gymlessen. - Dezelfde basisopstelling voor alle groepen dus de eerste groep bouwt Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 10

11 alles op en de laatste groep bouwt alles af. - Het werken in kleine groepjes, waardoor kinderen intensief kunnen bewegen. - Het differentiëren binnen elk arrangement zorgt dat alle kinderen kunnen meedoen op hun eigen niveau. - Met de foto s uit eigen gymzaal (uitwerking van de BIOS sportlessen op maat) wordt het klaarzetten van de materialen nog gemakkelijker. - De link vanuit de BIOS sportles naar de sportvereniging motiveert de kinderen om lid te worden van de sportvereniging. - De groepsleerkrachten kunnen de kinderen door middel van de BIOS sportlessen voorbereiden op de (school)sporttoernooien in de gemeente. - De lessen geven ook nieuwe ideeën voor de kinderen om te doen in de pauzes. - Goede aanvulling op de basis BIOS lessen. - Tijdwinst om de lessen op het schoolplein aan te bieden dan ver te moeten lopen naar de gymzaal. - De lessen zijn zeer succesvol in het voorjaar en najaar. - Voor veel kinderen heeft het meer weg van buitenspelen dan van gymmen; dit heeft als voordeel dat ook de minder goede bewegers zich vrijer voelen. - schoolplein geeft een impuls hoe je het schoolplein beter gebruikt. - Kinderen herkennen het spel vanuit de gymzaal. Faalfactoren zijn: - Voor de kinderen van groep 8 die de methode jarenlang gevolgd hebben, ontbreekt op den duur de uitdaging. - Indien de lessen mee naar buiten genomen worden, is het handiger om de leskaarten te plastificeren zodat het langer mee kan gaan. - Buiten uitleg geven is wat drukker (kinderen worden sneller afgeleid), daarom handiger om vooraf in de klas uitleg te geven. - Een plattegrond zou het klaarzetten nog makkelijker maken. Waardering door de doelgroep - Kinderen reageren enthousiast op de BIOS lessen en laten zien dat gymmen leuk is! - Groepsleerkrachten voelen zich zelfverzekerder in de gymzaal. Aanpassingen en doorontwikkeling - Techniekkaarten zijn ontwikkeld bij de BIOS sportlessen om kinderen de juiste technieken aan te leren van de sport; - De BIOS lessen voor groep 7/8 zijn doorontwikkeld met een BIOS 7/8+ map. Deze extra verdiepingsmap is speciaal ontwikkeld voor groep 7/8, waarbij de BIOS lessen onvoldoende uitdaging biedt. - De BIOS sportlessen zijn uitgebreid met sportlessen die ook buiten uitvoerbaar zijn zoals atletiek en slagbal. Bereik Inmiddels hebben we meer dan 230 basisscholen begeleid met de BIOS methode (BIOS, BIOS sportlessen en/of schoolplein). Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 11

12 8. Toelichting op de naam van de interventie Is de naam van de interventie helder? Noem de herkomst of diepere betekenis. Is de interventie bekend onder een andere naam? Noem de naam van de buitenlandse versie van de interventie. De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor goed beschreven. Met de naam Bewegen In Onderwijs en Sport (BIOS) laten we zien dat we de kinderen in het onderwijs zo goed mogelijk aan het bewegen willen krijgen. Windesheim en de GSF hebben BIOS ontwikkeld. Windesheim heeft BIOS onder een eigen naam voortgezet, namelijk: Bewegen Samen Regelen. 9. Uitvoering (uitvoerende en of ondersteunende organisaties en partners) Waar, door welk soort organisaties en op welke schaal wordt de interventie toegepast? Beschrijf op welke locatie de interventie wordt uitgevoerd. Noem eventueel lokale en/of regionale varianten. Noem eventueel ook samenwerkingspartners in de uitvoering. BIOS, BIOS sportlessen en schoolplein wordt door middel van counseling aangeboden aan de groepsleerkrachten van groep 3 t/m 8 binnen het basisonderwijs. De groepsleerkrachten worden tijdens de gymlessen op eigen locatie begeleidt door de bewegingsconsulent van de Gelderse Sport Federatie. 10. Overeenkomsten met andere interventies Zijn er soortgelijke interventies? Noem relevante en in het oog springende overeenkomsten en /of verschillen; beperk dit tot sterk vergelijkbare interventies. De informatie is wel van belang, maar is niet van invloed op de beoordeling voor goed beschreven. Windesheim en de GSF hebben BIOS ontwikkeld. Windesheim heeft BIOS onder een eigen naam voortgezet, namelijk: Bewegen Samen Regelen. Een verschil is dat de GSF de BIOS klappers van groep 3/4, 5/6 en 7/8 alleen via een begeleidingstraject aanbiedt, terwijl Windesheim de klappers voor groep 3/4, 5/6 en 7/8 zonder begeleidingstraject aanbiedt. Een overeenkomst is de inhoud van de gymlessen. Deze zijn exact hetzelfde. Daarnaast zijn er grote overeenkomsten met de nieuwe uitwerking van basislessen bewegingsonderwijs van W. van Gelder, H. Stroes & B. Goedhart. Aangehaalde literatuur Beschrijf de eventueel in dit document aangehaalde literatuur volgens APAnormen. n.v.t. Werkblad goed beschreven Centrum Gezond Leven 12