raanwater.html
|
|
- Dennis Bogaert
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Projectvoorstel : Green Deal bodembeschermingsgebieden en biologische landbouw Auteurs: Jeroom Remmers en Natascha Kooiman - Groene Zaak, Miriam van Bree en Heleen Klinkert - Bionext. Inleiding De Groene Zaak en Bionext zijn initiatiefnemers van de Green Deal ten behoeve van een gezondere bodem. Met deze Green Deal combineren we het belang van bodembeschermingsgebieden en de noodzakelijke omschakeling naar meer biologische landbouw. Om deze Green Deal te realiseren willen de organisaties samenwerken met een groot aantal andere organisaties en financiers en (beoogde) ondertekenaars. In dit document wordt uitgebreid uiteen gezet waarom de Green Deal nodig is, wat deze zou inhouden, wie de stakeholders zijn en wat het doel en planning is van de Green Deal. Aanleiding De kwaliteitsnormen voor grond- en oppervlaktewater worden op veel plaatsen in Nederland nog steeds overschreden door emissies vanuit de land- en tuinbouwsector. Drinkwaterbedrijven moeten ook steeds meer kosten maken om water te zuiveren. 1 Provincies hebben grondwaterbeschermingsgebieden ingesteld van in totaal 1450 vierkante kilometer, waarvan het grootste gedeelte landbouwgrond is (schatting: 65%). Ter vergelijking: deze oppervlakte grondwaterbeschermingsgebieden bedraagt ongeveer 6% van het landbouwareaal in Nederland. Daarnaast bestaan intrekgebieden, zones in de nabijheid van waterwingebieden, die ook kwetsbaar zijn voor waterverontreiniging. In grondwaterbeschermingsgebieden gelden vaak extra beperkingen voor de landbouw. Aangenomen wordt dat net als elders in Nederland slechts ruim 2 % van het landbouwareaal hier biologisch wordt beheerd. Biologische landbouw gebruikt geen chemische bestrijdingsmiddelen en geen kunstmest, waardoor deze vorm van landbouw geen bijdrage levert aan de waterverontreiniging. Stimulering van biologische landbouw in grondwaterbeschermingsgebieden is daarmee een zeer effectief middel voor schoner grondwater en daarmee schoner grondwater. Voor drinkwaterbedrijven, gemeenten, provincies en rijk is het daarom interessant om het aandeel biologische landbouw in grondwaterbeschermingsgebieden te verhogen. Hierdoor zullen zuiveringskosten voor drinkwater (op termijn) dalen en worden waterkwaliteitsnormen (Kaderrichtlijn Water) sneller gerealiseerd. Bijkomende voordelen van een groter areaal biologische landbouw zijn dat bodems voor toekomstige generaties vruchtbaarder blijven (door o.a. een hoger organisch stofgehalte), er per hectare ca. 1-2 ton CO 2 extra wordt opgeslagen en de biodiversiteit in de gebieden zal toenemen, wat weer goed is voor de bijen, nuttige insecten, het waterleven, vogels en andere dieren raanwater.html 1
2 Ideaal is de situatie waarbij in het hele grondwaterbeschermingsgebied geen chemische middelen meer worden gebruikt door de landbouw. Dit wordt op de middellange termijn nog niet als realistisch gezien. In het geval van een actief stimuleringsbeleid, kan waarschijnlijk over 15 jaar 30% van het landbouwareaal in de grondwaterbeschermingsgebieden biologisch zijn. Dat is omgerekend ongeveer 280 km 2 binnen de grondwaterbeschermingsgebieden, ofwel hectare. Het huidige areaal biologische landbouw in Nederland bedraagt hectare. Dit betekent een groei van het areaal biologische landbouw met 56%. Mocht het wel lukken om een geheel gebied biologisch te krijgen, dan kan het water eventueel onder het biologisch label worden gepromoot. Nu kan dat nog niet in Nederland. In Duitsland bijvoorbeeld, kan water uit een geheel biologisch beheerd gebied biologisch gecertificeerd worden. Onderzoek ondersteunt de claim dat biologische landbouw en voedselproductie de lucht, het water en de bodem veel minder belast met bestrijdingsmiddelen dan gangbare landbouw. Voor een aantal sectoren is aangetoond dat de stikstofuitspoeling en ammoniakemissie bij biologische landbouw duidelijk minder is. Voor de melkveehouderij is bewezen dat biologische landbouw minder bijdraagt aan de eutrofiëring van oppervlaktewater. Er zijn duidelijke bewijzen dat biologische landbouw op deelgebieden milieukundig beter presteert dan de gangbare landbouw. Volgens onderzoek van de Wageningen Universiteit bespaart dit de maatschappij nu al 10 miljoen euro per jaar aan waterzuiveringskosten 2. De eisen waaraan voldaan moet worden om biologisch te mogen produceren, zijn vermeld op de website van SKAL 3. Hieruit blijkt bijvoorbeeld dat er voorschriften zijn voor vruchtwisseling en voor organische meststoffen en compost, die zorgen voor een vruchtbare bodem. 2 en
3 Groeiende vraag naar biologische producten Steeds meer consumenten kiezen voor biologisch. In deze eeuw groeide de omzet van biologisch elk jaar. Inmiddels is de waarde van de consumentenverkoop opgelopen tot boven de 1 miljard euro per jaar. De verwachting is dat de groei de komende jaren zal aanhouden. Ook in Europese andere landen groeit de omzet van biologisch. Denemarken is koploper, daar is biologisch 7,6 % van de markt. In Nederland is dit 3.0%. Door deze sterke groei in heel Europa, is de vraag naar biologische producten dus steeds groter. Consumentenverkoop biologisch in Nederland Omzet Bron: LEI (cijfer 2014 gecorrigeerd voor nieuwe meetmethode) Europese landen met het grootste marktaandeel biologisch (2014) Kroatië Italië Frankrijk Nederland Luxemburg Duitsland Zweden Oostenrijk (2011) Zwitserland Denemarken Bron: FiBL-AMISurvey 2016 Jaartal Marktaandeel biologisch marktaandeel in % 3
4 De groei van het aantal gecertificeerde landbouwbedrijven groeit niet zo hard mee. In Nederland zie je de volgende ontwikkeling: Landbouwbedrijven met areaal per 1 januari Gecertificeerde Landbouwbedrijven Oppervlakte (ha) landbouwbedrijven Oppervlakte (ha) in omschakeling Totaal ha Bron: Skal Biocontrole Met de sterke groei van de vraag naar biologische producten is er dus volop ruimte voor groei van het aanbod. Het aantal hectares biologische landbouwgrond in Nederland groeit echter maar langzaam. Het aantal biologische landbouwbedrijven neemt zelfs langzaam af, bedrijven worden steeds groter. Deze ontwikkeling is ook te zien bij de gangbare bedrijven. Dit betekent een grote kans voor agrarische ondernemers die willen omschakelen naar of opstarten met biologische productie. Met name alle grondgebonden biologische landbouw (akkerbouw, vollegrondsgroentes en melkvee/vleesveehouderij) zijn interessante sectoren vanuit het terugdringen van gebruik van middelen in de grondwaterbeschermingsgebieden. Dit gaat echter niet vanzelf: er zijn voor ondernemers nog veel belemmeringen bij het omschakelen naar biologische landbouw. Onderzoek uit geeft de volgende punten als belangrijkste belemmeringen: financiering van grond en gebouwen hoge desinvesteringen inkomensdaling in de omschakelperiode beperkte kennis over de biologische productieperiode beperkt zicht op de vooruitzichten op de lange termijn in de markt beperkt beschikbaar palet aan toegestane middelen (fruitsector) een tekort aan biologisch voer een teveel aan biologische mest Tussen 2001 en 2011 is vanuit de rijksoverheid de ontwikkeling van biologisch ondersteund met een drietal programma s (zie bijlage 2). Hierin stimuleerde de overheid de vraag naar biologisch, ondersteunde bij omschakeling en stimuleerde de ontwikkeling van kennis en innovatie in de biologische sector. Na 2011 is deze stimulering afgebouwd
5 De sector kiest voor een geleidelijke groei van het aantal boeren en telers, daar waar de markt erom vraagt. Dit betekent dat vaste prijsprikkels (bijvoorbeeld een vaste toeslag per hectare) ongewenst zijn, maar omschakelprikkels wel. In het onderzoek van het LEI worden de volgende punten genoemd hoe overheden omschakeling kunnen faciliteren: Fiscale regelingen om de financiering van grond en gebouwen te vergemakkelijken (zoals groenfinanciering) Garantstelling in de omschakelperiode facilitering van de(agendering) van onderzoek, ontwikkeling van kennis en onderwijs Passende wet- en regelgeving o voor omschakelproducten o rekening houdend met specifieke wensen van de biologische landbouw o ook inspelend op komende technologische ontwikkelingen meer kennis over de biologische sector om de vergunningverlening soepeler te laten verlopen een meer toegespitst grond- en pachtbeleid financiële ondersteuning vanwege de hoge certificerings- en controlekosten bij SKAL Zorg voor een level playing field omtrent wet- en regelgeving voor de biologische sector met de ons omringende landen De omschakelregelingen en stimuleringsmaatregelen in andere EU-lidstaten voor biologische landbouw zijn over het algemeen veel gunstiger dan in Nederland. Diverse lidstaten zetten veel budget om een relatief veel groter landbouwareaal te laten omschakelen naar biologische landbouw. Ook binnen bestaande regels is er ruimte om biologisch te stimuleren: voor steun aan agrarische bedrijven als het gaat om milieudoelstellingen, gelden ruimere regels voor staatssteun 5. Enkele provincies hebben in de tussentijd eigen stimuleringsbeleid opgezet bij gebrek aan rijksbeleid. De provincie Noord-Holland voerde bijvoorbeeld van en van eigen provinciaal beleid, gericht op het vergroten van het biologisch areaal in de provincie 6, 7. Zij wil de concurrentiepositie van de biologische bedrijfsvorm versterken om daarmee de verduurzaming van de Noord-Hollandse landbouw te verbeteren. De doelstelling is de groei van het areaal biologische landbouw in de provincie tot 7% (9000 hectare) van het totale landbouwareaal in Dit is een toename van 2,5 % (3.000 ha). De Groene Zaak en Bionext pleiten ervoor om de marktontwikkeling van biologisch en de wens van schoner grondwater bij elkaar te brengen. Het ministerie van EZ zou daartoe opnieuw een (landelijke) stimuleringsprogramma kunnen ontwikkelen. Provincies zouden hierin kunnen aanhaken, of een eigen programma maken als het ministerie er geen maakt view=product&product_id=6832&top10=0&smarttags=0&navigation=list 7 5
6 Doel Doel van het project is dat diverse organisaties samenwerken om mogelijk te maken dat agrarische bedrijven in grondwaterbeschermingsgebieden omschakelen naar biologische landbouw. Waarmee we richten op ten minste 30% biologisch landbouwareaal in grondwaterbeschermingsgebieden in 2030 (waar nodig ook in het intrekgebied net buiten de grens van het grondwaterbeschermingsgebied). Alleen daar waar ruimte is in de biologische markt willen we gangbare ondernemers aanmoedigen om te schakelen naar de biologische bedrijfsvoering. Ondersteuning vindt niet plaats als afzetzekerheid niet gegarandeerd is. Bionext heeft als koepelorganisatie inzicht in vraag en aanbod en kan als ketenmanager optreden. Door omschakeling wordt een bijdrage geleverd aan: schoon grond- en oppervlaktewater die voldoen aan kwaliteitsnormen voor water; verlaging van zuiveringskosten van drinkwater; verbetering bodemkwaliteit/vruchtbaarheid (o.a. hoger organisch stofgehalte); dit mede in het kader van het VN jaar van de bodem 2015; CO 2 -opslag in bodems (ca. 2 ton CO 2 /hectare na omschakeling); biodiversiteit; lager antibioticagebruik in de landbouw extra inkomsten, eerlijke prijzen en werkgelegenheid voor agrarische bedrijven; voldoen aan de toenemende vraag aan biologische producten in Nederland (marktkansen benutten omdat vraag naar biologische voeding veel harder groeit dan het aanbod); toename van het areaal vruchtbare bodems en biologische en gifvrije landbouw door 10% groei per jaar van het aantal biologische melkveehouders, fruit/groentetelers en akkerbouwers in Nederland en een snellere groei in grondwaterbeschermingsgebieden; toename biologische consumptie in Nederland: 10% groei per jaar tot 5% marktaandeel in 2020 (was in ,4%); groei van biologische catering bij overheden met 10% per jaar (50-80% biologische catering in 2020 bij Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen, universiteiten). Voor partijen die de Green Deal ondertekenen, is een voordeel van de biologische landbouw dat het een milieuvriendelijke, gecertificeerde productiemethode is en controle en naleving door externe partijen plaatsvindt en duidelijk is welke teeltmaatregelen genomen worden. Doelgroep Doelgroep voor dit project zijn: Drinkwaterbedrijven en hun koepelorganisatie VEWIN Leden van de Vereniging Industrie Water Provincies en hun koepelorganisatie IPO Landbouwbedrijven in waterwingebieden (Biologische) boeren en hun verenigingen, verenigd in het Biohuis en LTO-Nederland) Voedingsmiddelenbedrijven voor afzet biologische boeren (o.a. FrieslandCampina, Arla, Rouveen, Suikerunie, Hak, Bakker Barendrecht, The Greenery, Agrico, bierfabrikanten, Udea, Odin etc). Supermarkten, natuurvoedingswinkels en groothandels (o.a. Jumbo, Plus, Ekoplaza, Estafette, DeliXL) 6
7 Banken (o.a. Rabobank, Triodos Bank) Landelijke milieuorganisaties en provinciale milieufederaties Ministerie van Economische Zaken Ministerie van Infrastructuur en Milieu Kennisorganisaties gericht op omschakeling door boeren en tuinders (DLV, etc) Gemeenten (ruimtelijke ordening, bodem, water, milieu, economie). Project De Groene Zaak en Bionext zijn initiatiefnemers van de Green Deal. Bionext voert de projectcoördinatie. De organisaties werken hierbij samen met een groot aantal andere organisaties en financiers en (beoogde) ondertekenaars. Het is de bedoeling dat elk van de ondertekenaars in de Green Deal aangeeft welke bijdrage kan worden geleverd aan de doelstelling om te komen tot minimaal 30% biologisch landbouwareaal in grondwaterbeschermingsgebieden. Hierbij is samenwerking in de keten een belangrijk uitgangspunt zodat vraag en aanbod naar biologische producten gelijk op lopen. Beleidsmaatregelen, financiële maatregelen en garanties, een gebiedsgericht stimuleringsbeleid en ketenmanagement binnen de biologische ketens vormen samen met eventuele aanvullende maatregelen een samenhangend geheel. Waterleidingbedrijven kunnen bijv. agrariërs financieel steunen met kennis, advies, coaching/begeleiding, die nodig is voor omschakeling naar biologische productie. Dit kan een effectieve maatregel zijn voor waterleidingbedrijven om emissies naar het grondwater terug te dringen, in aanvulling op of als alternatief voor bestaande landbouwprojecten zoals het project Schoon Water in Noord-Brabant heeft plaatsgevonden. 8 Waterleidingbedrijven hoeven niet op voorhand uit te sluiten dat ze ook op andere wijze financieel een omschakeling naar biologische landbouw stimuleren. Mogelijk is voorfinanciering bijvoorbeeld een optie. Planning Het project bestaat uit de volgende fasen: fase 1 - voorbereiding fase 2 - maart/mei 2016: proces naar ondertekening Green Deal fase 3 - juni 2016 en verder: uitvoering Partijen committeren zich eerst via een Intentieverklaring om een samenwerkingsovereenkomst op te stellen (Green Deal); in de samenwerkingsovereenkomst wordt afgesproken wat elke partij concreet zelf zal bijdragen en doen
8 Begroting Fase Activiteit Kosten in euro Voorbereidingsfase 1 Draagvlak verwerven bij potentiele deelnemers, verkennen maatregelen en financiële bijdrages (sept 2015-jan 2016) Fase 2 Opstellen Green Deal Werksessies met deelnemers, schrijven Green Deal, uitwerken maatregelen en organisatie en ondertekening Green Deal eind mei 22 maart (ochtend): bijeenkomst met potentiele ondertekenaars Green Deal; vaststellen rol per partij 26 april (ochtend): werkplan opstellen met (gecommitteerde) ondertekenaars Green Deal 25 mei (o.v.): Ondertekening Green Deal Fase 3 Uitvoering maatregelen jaar 1 en jaar 2 Communicatie en follow up, aanjagen uitvoeren van de afspraken Totaal Totaal kosten excl. btw: ,- euro excl btw Dekking De voorbereidingsfase 1 is gefinancierd door Bionext en de Groene Zaak. Totaal nog nodig: ,- Meer informatie Mail of bel Heleen Klinkert Bionext, +31 (0) klinkert@bionext.nl 8
9 Bijlage: grondwaterbeschemingsgebieden Vanwege de keus voor schone bodems en grondwaterbescherming, ligt het voor de hand om samen te werken met de waterleidingbedrijven Vitens, Brabant Water, en ook met Waterleidingmaatschappij Drenthe, Oasen en WML. In de figuur hieronder staat hun werkgebied: 9
10 Bijlage: Overzicht van het gevoerde stimuleringsbeleid biologische landbouw In de beleidsnota biologische landbouw 'Een biologische markt te winnen' stelde de toenmalig minister van LNV Brinkhorst dat het Nederland zou sieren als in % van het landbouwareaal biologisch zou zijn. Kijkend naar de gemiddelde jaarlijkse groei van 16 procent tussen 1993 en 1998 was de conclusie dat er een versnelling op gang moet komen. Er was een budget beschikbaar voor die 4 jaar van 277 miljoen euro, waarvan 106 euro gereserveerd was voor fiscale aftrek. Dit werd besteed aan professionalisering ketens en optimale transparantie, kennis onderzoek en voorlichting, stimulering omschakeling primaire sector (garantstelling, RSBP, bedrijfsdoorlichting), publieksvoorlichting, platform Biologische en fiscale aftrek duurzame ondernemingen. In 2005 kwam de opvolger Beleidsnota Biologische Landbouw uit. De ambitie van 10% Areaal biologische landbouw in 2010 bleef gehandhaafd. Groei van het areaal bleef noodzakelijk voor de verdere ontwikkeling van de biologische landbouw en haar bijdrage aan de verduurzaming van de gehele agrosector. Daarnaast werd er ingezet op 5 % consumentenbestedingen biologisch in En het ministerie van LNV wilde de innovatieve kracht van de biologische sector op het gebied van duurzaamheid versterken. Voor de uitvoering van de nota was 60,9 miljoen euro beschikbaar, over de posten stimulering van de vraag, ontwikkelen en verspreiden van kennis, regionale aanpak, belonen van groene diensten en overige activiteiten. Die doelstellingen bleken te ambitieus. Daarna volgde de Beleidsnota biologische landbouwketen Biologisch in verbinding, perspectief op groei. De biologische sector moest zich in deze 4 jaar ontwikkelen tot een zelfstandige en robuuste sector met een eigen marktaandeel dat elk jaar 10% groeit. Het biologisch landbouwareaal moest met 5% per jaar groeien. De 10 %norm voor beleidsondersteunend onderzoek en wettelijke onderzoekstaken bleef gehandhaafd. De belangrijkste ambities waren biologische landbouw te verbinden met de voorlopers op het gebied van duurzaamheid en zo uitwisseling van kennis te bevorderen en als tweede de ontwikkeling van biologisch tot een zelfstandige robuuste sector. Het budget dat voor deze periode gereserveerd was, was 49,2 miljoen, over de posten vraagstimulering en ketenverbinding, sectorontwikkeling, regionale kracht en kennis en innovatie. Staatssecretaris Bleker van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie meldde in 2011 tijdens het afsluitend congres van de Task Force Marktontwikkeling Biologische Landbouw, dat de biologische landbouw inmiddels volwassen geworden is. Het specifieke beleid voor de biologische sector werd omgezet in regulier beleid. Sinds die tijd is er geen specifiek biologisch stimuleringsbeleid meer gevoerd. 10
Meer biologische en duurzame landbouw in Noord-Holland
Meer biologische en duurzame landbouw in Noord-Holland PvdA Noord-Holland Werkplan voor 2019 PvdA Noord-Holland Werkplan biologische landbouwgrond 2019 Manifest voor meer biologische en duurzame landbouw
Nadere informatieBiologische voedingsmiddelen,
Indicator 4 februari 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het marktaandeel van biologische
Nadere informatieAMBITIE NUTRIËNTEN 2018
AMBITIE NUTRIËNTEN 2018 ACTIEPLAN Als uitwerking van de Ambitie Nutriënten 2018 zullen de leden van het Nutrient Platform, ondersteund door het secretariaat, de komende twee jaar de volgende activiteiten
Nadere informatieVan Gangbaar naar Biologisch. Drijfveren en uitdagingen van een omschakelingsproces
Van Gangbaar naar Biologisch Drijfveren en uitdagingen van een omschakelingsproces Even voorstellen Boerderij De Bonte Parels Rutger en Christianne Hennipman Thijs (4) en Tobias (2) Boerderij De Bonte
Nadere informatieSamenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant
Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Harrie Vissers 21 september 2017 Congres SIKB Varkensdichtheid per gemeente (aantal varkens per ha landbouwgrond) aantal varkens Nederland: 12,5 mln
Nadere informatieBiologische landbouw: arealen en veestapels,
Indicator 11 juni 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2018 telt Nederland 58 duizend
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieManifest. Organische stof: leven in de Nederlandse bodem
Manifest Organische stof: leven in de Nederlandse bodem Benut het 6 de Actieprogramma Nitraatrichtlijn om de positie van organische stof in de Nederlandse meststoffenregelgeving te verbeteren! Wij roepen
Nadere informatieBiologisch i in 2030
i Paulien Veerman Secretaris VBP/ Projectleider Biokap Even voorstellen: Bionext organisatie 1 Bionext = ketenorganisatie voor de biologische landbouw en voeding 3 De peilers onder Bionext Even voor rstellen
Nadere informatieBiologische voedingsmiddelen,
Indicator 19 januari 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het marktaandeel van biologische
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 29 842 Beleidsnota Biologische Landbouw 2005 2007 Nr. 36 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT Aan de Voorzitter van de
Nadere informatieDiervriendelijke keuzes door consumenten
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Diervriendelijke keuzes door consumenten Monitor Duurzame Dierlijke Producten 2009 Deze brochure is een uitgave van: Rijksoverheid Postbus 00000 2500
Nadere informatieBiologische boeren in Noord-Holland. Digitale enquête 2012. Annelies Maarschalkerweerd Stella Blom SAMENVATTING. fotografie: Dick Boschloo
Biologische boeren in Noord-Holland Digitale enquête 2012 Annelies Maarschalkerweerd Stella Blom SAMENVATTING fotografie: Dick Boschloo Samenvatting De provincie Noord-Holland behoort tot de koplopers
Nadere informatieiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii Stuknummer: 13.022171
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii Stuknummer: 13.022171 C-C. Gr? GEMEENTE SCHAGEN ING 2 6 SEP2013 agriboard Noord-Holland Noord BioValley AFD BioValley p/a Stichting Agriboard Noord-Holland Noord Postbus
Nadere informatieFactsheet biologische bloembollenteelt voor professionals
Factsheet biologische bloembollenteelt voor professionals Studiedag biologische bloembollenteelt 1 december 2016 Inleiding Het areaal biologische bloembollenteelt in Nederland is nog zeer beperkt, ongeveer
Nadere informatieBiologische landbouw: aantal bedrijven en areaal,
Indicator 13 mei 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2012 telt Nederland 48,4 duizend
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Biologische producten en duurzame keurmerken Wij kochten in 2014 voor iets meer dan 1 miljard euro aan biologische producten. Dat is een groei van 6% ten opzichte van 2013. We worden steeds bewuster en
Nadere informatiePetra Berkhout. Onderzoeker, Onderzoeksinstituut LEI Wageningen UR GRONDONTWIKKELINGEN IN PERSPECTIEF
Petra Berkhout Onderzoeker, Onderzoeksinstituut LEI Wageningen UR GRONDONTWIKKELINGEN IN PERSPECTIEF Grondontwikkelingen in perspectief Grondgebonden Ondernemen, 17 november 2015 Petra Berkhout Structuur
Nadere informatieVoorsprong met mineralen
Voorsprong met mineralen Samen staan de sectoren sterker Deze bijeenkomst werd mogelijk gemaakt door LTO Gelderland, Overijssel en de Rabobank. Circulaire Economie Nieuwe toverwoord of kansrijke uitdaging
Nadere informatieRoelof Joosten Duurzame waardecreatie gedreven door een company purpose als baken en bron van inspiratie
Roelof Joosten Duurzame waardecreatie gedreven door een company purpose als baken en bron van inspiratie Centrale vraagstellingen: 1. Hoe kijkt een internationale zuivelonderneming als FrieslandCampina
Nadere informatieProvincie Noord-Holland
Provincie POSTBUS 3007 2001 DA HAARLEM Provinciale Staten van door tussenkomst van de Statengriffier, mr. J.J.M. Vrijburg Florapark 6, kamer L-104 2012 HK Haarlem INGEKOMEN -7NOV. 2013 Gedeputeerde Staten
Nadere informatieBionext Trendrapport Biologisch 2014-2015
Bionext Trendrapport Biologisch 2014-2015 Versnelling omzetgroei vanaf najaar 2014 November 2015 Bionext maakt zich sterk voor méér duurzame biologische voeding en landbouw. Samen met boeren, handelaren,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 539 Initiatiefnota van het lid Van Gerven: «Groeikansen voor de biologische landbouw. Van stiefkind naar oogappel» Nr. 2 INITIATIEFNOTA Voorwoord
Nadere informatieMULTIFUNCTIONELE LANDBOUW
MULTIFUNCTIONELE LANDBOUW VEELZIJDIG BOEREN MIDDEN IN DE SAMENLEVING VOORWOORD De Multifunctionele Landbouw is een groeiende sector. Steeds meer agrarische bedrijven combineren de productie van voedsel
Nadere informatie4.4 Opdracht: de boer
4.4 Opdracht: de boer Deze opdracht is verdeeld in vier delen. Namelijk de volgende: opdracht 1: milieubelasting opdracht 2: de appel opdracht 3: ziektes bij de appel opdracht 4: Beleid, boeren, bedrijven
Nadere informatieAgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers
AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft
Nadere informatieSamen Ondernemen met de Natuur
Samen Ondernemen met de Natuur Henk Gerbers Kleinschalig maakt gelukzalig, of is bulk beter? Naar een Voedselbeleid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) Verhaal over Ondernemen
Nadere informatieB-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio
B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio Partijen: De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen,
Nadere informatieSamen Ontwikkelen. Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart i.o. 19 september 2012 / concept
Samen Ontwikkelen Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart i.o. 19 september 2012 / concept Samen Ontwikkelen 2. Water Bodem & Gebruik 3. Het Groene Hart, met zijn veenweiden, Over de realisatie van
Nadere informatieDUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW
DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW Samen de schouders onder duurzaam bodembeheer EEN GEZONDE BODEM IS IN BELANG VAN DE HELE MAATSCHAPPIJ Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut hebben in opdracht van
Nadere informatieLedenbijeenkomsten melkveehouderij 2018 NAJAARSRONDE
Ledenbijeenkomsten melkveehouderij 2018 NAJAARSRONDE Welkom Programma Inventarisatie van vragen die leven Klimaat: inzet zuivelketen en uitwerking op bedrijf Grondgebondenheid: de aanpak en uitdagingen
Nadere informatieIk ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.
Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatie2017D25309 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
2017D25309 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu hebben verschillende fracties de behoefte om vragen en opmerkingen voor te leggen aan de
Nadere informatieEen. ondernemende EHS. voor Brabant
Een ondernemende EHS voor Brabant Een ondernemende EHS voor Brabant Natuur- en landschapsontwikkeling is belangrijk voor een mooi, gevarieerd en aantrekkelijk Brabants platteland. Brabantse boeren en tuinders
Nadere informatieTuinbouwakkoord. Preambule
Tuinbouwakkoord Preambule Ondergetekenden beogen een Nationale Tuinbouwagenda 2019 2030, onder het motto Circulaire tuinbouw in de praktijk, zoals voorbereid en opgesteld door bedrijfsleven, kennispartners
Nadere informatie6 3. Het belang van biologische landbouw 6 Groeiende vraag 6 Voortrekkersrol
Inhoud 3 1. Over deze brochure 4 2. Eerst wat geschiedenis 4 Vroeger 4 Hogere productie 4 Probleem: mestgebruik 4 Probleem: dierenwelzijn 4 Probleem: bestrijdingsmiddelen 4 Wetten en regels 5 Biologische
Nadere informatieJan Willem Straatsma Samen klantwaarde realiseren met kwaliteit en duurzaamheid in onze keten
Jan Willem Straatsma Samen klantwaarde realiseren met kwaliteit en duurzaamheid in onze keten Klimaatneutrale groei 1 route2020: winnen in de markt Betere voeding voor de wereld, goede inkomsten voor onze
Nadere informatieToespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres
Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak 26-03-2015 Toespraak van de staatssecretaris Dijksma (EZ) bij het Groentecongres op 26 maart 2015 in het World Trade Centrum in Rotterdam.
Nadere informatie25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030
25 jaar NAV 1 NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 Visie NAV 2 Visie NAV: Een goed inkomen voor akkerbouwers Economisch en maatschappelijk duurzame akkerbouw Gewenste situatie: Nederlandse boeren
Nadere informatieGreen Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei
Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en
Nadere informatiePubliekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel 25 september 2009 Populaire versie van de nota Duurzaam voedsel van het ministerie van LNV. Het verduurzamen van consumptie en productie van voedsel lukt alleen
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Nadere informatieBiologische landbouw: aantal bedrijven en areaal,
Indicator 29 juni 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2010 telt Nederland 46 duizend
Nadere informatieB-107 Green Deal Icoonproject recreatiegebieden en natuur Veluwe
B-107 Green Deal Icoonproject recreatiegebieden en natuur Veluwe Ondergetekenden 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen, handelend als bestuursorgaan,
Nadere informatieVerduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief
Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies
Nadere informatieB-96 Green Deal de winst van paardenmest
B-96 Green Deal de winst van paardenmest Ondergetekenden: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. verhagen, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,
Nadere informatieBioDuurzaam - EKO. Bavo van den Idsert - Bionext
BioDuurzaam - EKO Bavo van den Idsert - Bionext Inhoud - Introductie Bionext - BioDuurzaam en EKO 2012-2020 Bionext De hele keten van boer tot consument: 1.000 bio-boeren & telers (Biohuis) 100 bio-handel
Nadere informatieVoedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol.
Voedsel 13 juni 2019, Pieter Rijzebol https://www.gelderland.nl/duurzame-land-en-tuinbouw Onderwerpen Korte voorzieningsketens Onderzoek omvang Korte keten City deal Voedsel Nieuw coalitieakkoord Korte
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 31
Nadere informatie5 -minuten versie voor Provinciale Staten
5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Water en Groen Registratienummer PZH-2016-553033657 (DOS-2016-0003510) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim 24 mei 2016
Nadere informatieVerder verduurzamen melkveehouderij; Pro-actieve aanpak Route2020
Verder verduurzamen melkveehouderij; Pro-actieve aanpak Route2020 0 Experts verwachten een volumegroei van ~20% tot 2020 door het afschaffen van de quota... Nederlandse melkproductie (mln kg/jaar) 14,000
Nadere informatieProvinciale Staten van Noord-Holland
Provinciale Staten van Noord-Holland ` Voordracht Haarlem, Onderwerp: Kaderstelling Europabeleid door Provinciale Staten Inleiding Op 11 juni 2007 jl. is door de commissie FEPO de werkgroep Europa ingesteld.
Nadere informatieGoedkoper en gewoner
TEKST ELSE MEIJER, FERRY PLOEG PRIJSPEILING BIOLOGISCHE PRODUCTEN Goedkoper en gewoner 26 CONSUMENTENGIDS APRIL 2019 Biologische producten waren lange tijd vooral iets voor (milieu)bewuste consumenten
Nadere informatieBodem, productiefactor onder druk - Verslag
bekeken2052x Bodem, productiefactor onder druk - Verslag 2 mei 2016 Maandagochtend 18 april stond in een goed bezocht Atelier de afnemende vruchtbaarheid van de Flevolandse bodem centraal. Gesprekspartners
Nadere informatieBiologische landbouw en voeding barst van de ambities
Bionext Meerjarenambities Biologische landbouw en voeding 2012-2017 Biologische landbouw en voeding barst van de ambities De biologische landbouw- en voedingsketen heeft iets te bieden. Iets wat aansluit
Nadere informatieC-153 Green Deal Groen Bouwen
C-153 Green Deal Groen Bouwen Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J Kamp, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld, ieder handelende in haar of
Nadere informatieBiologische landbouw: aantal bedrijven en areaal,
Indicator 12 april 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2011 telt Nederland 47,4 duizend
Nadere informatieAQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water
AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw
Nadere informatieVAN STIEFKIND NAAR OOGAPPEL GROEIKANSEN VOOR DE BIOLOGISCHE LANDBOUW
VAN STIEFKIND NAAR OOGAPPEL GROEIKANSEN VOOR DE BIOLOGISCHE LANDBOUW Henk van Gerven September 2016 VOORWOORD Bij de begrotingsbehandeling van Landbouw in 2013 nam de Tweede Kamer op 12 november de volgende
Nadere informatieVerspilling: De houdbaarheidsdatum nabij
School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.
Nadere informatieHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH
Gedeputeerde Staten STATENNOTITIE Aan de leden van Provinciale Staten HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Biologische landbouw HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH
Nadere informatieGreen Deal. 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals
Green Deal 21 November 2013 Herry Nijhuis (AgentschapNL) Coördinerend manager Green Deals Inhoud presentatie Overheidsbeleid Green Deal Green Deal Aanpak Voorbeelden van Green Deals Green Deal initiatief
Nadere informatieHoofdstuk 4 De marktontwikkeling van biologische producten
Hoofdstuk 4 De marktontwikkeling van biologische producten Voor dit hoofdstuk zijn de bestedingen gemeten in alle verkoopkanalen: supermarkten, speciaalzaken, out of home, huisverkoop, boerenmarkt en webwinkels.
Nadere informatieWat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken?
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken? Gijs Kuneman 21 mei 2016 1 Duurzaam? 2 Inhoud 1. Hoe beoordeel je duurzaamheid 2.
Nadere informatieErratum Report LEI
Erratum Report LEI 14-128 19 januari 2015 Koeijer, T.J. de, P.W. Blokland, C.H.G. Daatselaar, J.F.M. Helming, H.H. Luesink, 2015. Scenario s voor grondgebondenheid: Een verkenning van de varianten binnen
Nadere informatieBiomassa: realistisch doel of niet?
Biomassa: realistisch doel of niet? Biomassa uit natuur, bos, landschap en de houtketen Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Platform Hout Nederland (PHN) Bosschap Branchevereniging Organische
Nadere informatieEconomische vitaliteit agrosector
Economische vitaliteit agrosector Frank Veeneklaas (Alterra) Programmaleider DWK programma: Mens en economie in de Groene Ruimte De agrarische sector is nog steeds van aanzienlijke betekenis voor de plattelandseconomie.
Nadere informatieProvincies, natuurlijk doen! Aanvulling BBL-oud-grond
Provincies, natuurlijk doen! Aanvulling BBL-oud-grond Aanvullend advies aan het Interprovinciaal Overleg over de verdelingsvraagstukken samenhangend met de BBL-oud-grond Juni 2013 Inhoud 1 Inleiding 2
Nadere informatieHeeft de milieubeweging een alternatief? Ron Wit, Stichting Natuur en Milieu Mini-symposium klimaat en energiebeleid 10 september 2009
Heeft de milieubeweging een alternatief? Ron Wit, Stichting Natuur en Milieu Mini-symposium klimaat en energiebeleid 10 september 2009 inhoud Wake up call: TenneT rapport Energiesector: ETS onvoldoende
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieAGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL
SAMEN WERKEN AAN EEN DUURZAME VOEDSELKETEN IN 2020 AGENDA VERDUURZAMING VOEDSEL Voorop lopen met duurzaam voedsel Nederland is wereldspeler op het gebied van voedselproductie, innovatie en agrifood-export.
Nadere informatieWELKOM! op het Bionext Netwerkevent
WELKOM! op het Bionext Netwerkevent De dagvoorzitter Twitter mee via #Bio16 Miriam van Bree 4-2-2014 Ontmoet Debbie Duurzaam Link naar filmpje Debbie Duurzaam Ontmoet elkaar Twitter mee via #Bio16 4-2-2014
Nadere informatieNaar een duurzame industriewatervoorziening in de Eemshaven
Naar een duurzame industriewatervoorziening in de Eemshaven Verwachte groei vraagt In totaal nemen de bedrijven in de Eemshaven nu 300.000 m 3 drinkwater af voor industriële activiteiten. Waterbedrijf
Nadere informatieDuurzaam en helder naar de toekomst
Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw
Nadere informatieWaarden van fosfaatrechten - achtergrondnotitie Natuur & Milieu 1 februari 2016
Waarden van fosfaatrechten - achtergrondnotitie Natuur & Milieu 1 februari 2016 1 Aanleiding en samenvatting In 2015 heeft toenmalig staatssecretaris Dijksma van EZ fosfaatrechten voor de melkveehouderij
Nadere informatieWat is INTERREG?
Wat is INTERREG? www.vrom.nl 0 INTERREG is een Europese subsidieregeling, waarbinnen partijen uit meerdere landen samenwerken in projecten op het terrein van de ruimtelijke en regionale ontwikkeling. Projecten
Nadere informatieSamen geven we richting aan de koers van de NKC
Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties
Nadere informatieInnovatieagenda Melkveehouderij
Innovatieagenda Melkveehouderij stappen naar een nieuwe melkweg samen met ketenpartijen in de melkveehouderij INLEIDING NL 20 Waarom een innovatieagenda? Innovatie is een belangrijke voorwaarde voor de
Nadere informatieFrieslandCampina Erwin Wunnekink FrieslandCampina
FrieslandCampina Erwin Wunnekink 2018 FrieslandCampina Even voorstellen: Erwin Wunnekink Lid van coöperatiebestuur en raad van commissarissen sinds 2009 Vice-voorzitter van bestuur en rvc sinds 20 december
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den
Nadere informatiePERSINFORMATIE Oktober 2014
PERSINFORMATIE Oktober 2014 De wereldwijde levensmiddelenbranche goes bio Wereldwijd groeiende omzet in de branche van biologische levensmiddelen Een positieve internationale balans in de eerste helft
Nadere informatieAangrijpingspunten voor beleid inzake streekproducten
RAPPORTAGE QUICK SCAN Aangrijpingspunten voor beleid inzake streekproducten in de provincie Overijssel maart 2010 RAPPORTAGE QUICK SCAN Aangrijpingspunten voor beleid inzake streekproducten in de provincie
Nadere informatieOpiniërende Raadsbijeenkomst
Opiniërende Raadsbijeenkomst Thema: Kaders en randvoorwaarden omvang grondgebonden agrarische bedrijven Onderwerpen Inleiding Terugblik informatieavond september 2009 Provinciale beleidswijziging Gemeentelijk
Nadere informatieOp weg naar een kringloopcertificaat
Op weg naar een kringloopcertificaat Extra impuls voor duurzame melkveehouderij in Midden-Delfland Er is een kringloopcertificaat in de maak voor duurzame melkveehouderij. Deze proeve van duurzaamheid
Nadere informatieMeer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012
Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale
Nadere informatieNZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld
NZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld Frans Keurentjes Raad van Commissarissen / Bestuurslid FrieslandCampina 5 november 2015 Wereldwijd Europa Nederland Duitsland België Griekenland Hongarije Roemenië
Nadere informatieBiogroenten onder beschutting enkele marktgegevens
Biogroenten onder beschutting enkele marktgegevens Paul Verbeke 2 november 2011 1 Overzicht 1. Algemene kenmerken van de biomarkt - internationale markt - cyclische markt - kleine markt - duurzame markt
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 27 416 Beleidsnota Biologische Landbouw 2001 2004 Nr. 2 NOTA Een biologische markt te winnen Beleidsnota Biologische Landbouw 2001 2004 1. Inleiding
Nadere informatieWaarom? De Landgenoten druk op grond instrumenten IPO overheidsgronden pachtwetgeving BIO & professioneel De Landgenoten: concreet.
Waarom? De Landgenoten druk op grond instrumenten IPO overheidsgronden pachtwetgeving BIO & professioneel De Landgenoten: concreet Inhoud Waarom? Zorgwekkende berichten: landbouwbedrijven die opgedoekt
Nadere informatieBijlage notitie 2. Ex ante evaluatie mestbeleid 2013 Plaatsingsruimte fosfaat uit meststoffen in 2015 en daarna
Bijlage notitie 2. Ex ante evaluatie mestbeleid 2013 Plaatsingsruimte fosfaat uit meststoffen in 2015 en daarna W.J. Willems (PBL) & J.J. Schröder (PRI Wageningen UR) november 2013 Sinds 2010 is de gebruiksnorm
Nadere informatieAgrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering. Ruud Huirne, directeur F&A Nederland
Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering Ruud Huirne, directeur F&A Nederland Rabo posities agrarische sector per sector stabiel tot licht dalend (* EUR mln) 2 Kredietverlening 2013 Verstrekkingen
Nadere informatieHierna tezamen ook genoemd: Partijen; 1 Green Deal
Green Deal van VNMI, AVNeG, KBM Master Alloys, Aldel, E-Max Aluminium Remelt, Componenta, Nannoka Vulcanus, Rademakers Gieterij, Lovink Technocast, Nyrstar Budel en Nedstaal met de Rijksoverheid Ondergetekenden:
Nadere informatieHet perspectief van de agrarische sector in Nederland
Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Agroconnect-symposium 19 november 2009 Dr.ir. Huib Silvis Hoofdpunten Toekomst agrarische sector Betekenis technologie Strategie LEI Wageningen UR
Nadere informatieMineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking
Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Aanleiding In Twente is het mestoverschot aanzienlijk. De agrarische bedrijven moeten een bestemming voor het mestoverschot vinden buiten
Nadere informatieSAMEN VOOR BIODIVERSITEIT. Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018
SAMEN VOOR BIODIVERSITEIT Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018 BIODIVERSITEIT: GEDEELD BELANG, GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID Op 19 december 2018 is het
Nadere informatiePachtafhankelijke bedrijven in beeld
Pachtafhankelijke in beeld Huib Silvis, Ruud van der Meer en Martien Voskuilen Pacht heeft een belangrijke rol als financieringsinstrument voor de landbouw, zowel bij bedrijfsovername als bedrijfsvergroting.
Nadere informatieVergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS
Vergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS Markt trends Vraag naar veilig en duurzaam geteeld voedsel Sterkere focus op voedselkwaliteit en gezonde
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) Nummer Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland.
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d.) 3 april 2012) Nummer 2644 Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland. Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller De
Nadere informatieProvinciaal blad van Noord-Brabant
Provinciaal blad van Noord-Brabant ISSN: 0920-1408 Onderwerp Beantwoording vragen ex art. 3.2 Reglement van Orde van de Partij voor de Dieren aangaande de begroting 2012 en de najaarsbrief. Provinciale
Nadere informatiePilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB
Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB Aard MULDERS Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Directie natuur & biodiversiteit a.n.a.m.mulders@minez.nl Inhoud presentatie Inleiding:
Nadere informatie