stichting monumentenwacht overijssel en flevoland

Transcriptie

1 Jaarverslag 2015 vastgesteld door de raad van toezicht op 30 maart 2016 Stichting Monumentenwacht Overijssel en Flevoland Heinoseweg 6a, 7722 JP Dalfsen KvK met subsidie van:

2 Inhoud Algemeen 3 Directie en toezicht 4 Organisatie 5 Beleid 6 Inspecties Overijssel 8 MonumentenMonitor Overijssel 10 Inspecties Flevoland 12 MonumentenMonitor Flevoland 14 2

3 Algemeen Stichting Monumentenwacht Overijssel en Flevoland is gevestigd in Dalfsen, Heinoseweg 6a, opgericht op 26 juni 1981 en bij de Kamer van Koophandel ingeschreven onder nummer De stichting heeft conform de statuten ten doel: het verval van cultuurhistorische bouwwerken te voorkomen door het nemen en bevorderen van preventieve maatregelen, onder meer door: a. het doen uitvoeren van regelmatige bouwkundige inspectie van een zo groot mogelijk aantal cultuurhistorische bouwwerken en het eventueel doen verrichten van kleine herstelwerkzaamheden; b. het gevraagd en ongevraagd uitbrengen van adviezen van algemene aard aan het provinciaal bestuur en aan derden en het leveren van bijdragen aan de voorbereiding van het provinciaal monumentenbeleid in de regio's Overijssel en Flevoland; c. verzorgen van publiciteit en "public relations" met betrekking tot de monumentenwacht in de provincies; d. de stichting beoogt niet het maken van winst; het bestuur voeren over andere organisaties die zich bezig houden met het doel zoals onder 1. is vermeld en aanverwante werkzaamheden; het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. en richt zich ook op het monitoren van cultuurhistorische bouwwerken. De stichting is lid van de Provinciale Vereniging Monumentenwachten Nederland en hanteert de algemene voorwaarden die in het InspectieHandboek van de Vereniging zijn vastgelegd. De stichting is vrijgesteld van BTW en heeft sinds de ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling) met aantekening Cultuur, geregistreerd onder RSIN nummer De stichting is enig aandeelhouder van Monumentenadvies Oost b.v. 3

4 Directie en raad van toezicht De stichting past de Principes en Best Practice bepalingen van de code Cultural Governance onverkort toe. Na zorgvuldige analyse is in 2012, bij de oprichting van een aparte vennootschap voor de uitvoering van de aanvullende dienstverlening, gekozen voor het raad van toezicht-model. De taken van de directie zijn bij directiereglement nader omschreven en bestaan uit het besturen van de stichting, waarbij het accent ligt op de dagelijkse leiding en uitvoering van beleid, welk beleid vooraf wordt goedgekeurd door de raad van toezicht. Deze directie is gelijk aan het bestuur van de vennootschap. Alle beperkende bepalingen voor de directie zoals deze gelden in de stichting, gelden ook voor het bestuur van de vennootschap. De taken van de raad van toezicht zijn bij reglement raad van toezicht vastgelegd en bestaan met name uit het houden van toezicht op de directie en het vooraf goedkeuren van beleid. Tot directeur van de stichting is benoemd Afke Draijer, tevens directeur van de Stichting Monumentenwacht Noord & Oost Nederland en bestuurder van de Stichting Groene Monumentenwacht en de Stichting Certificering Restauratie. De raad van toezicht was op als volgt samengesteld: de heer ir. F. Koffrie, voorzitter en tevens bestuurslid van de Vereniging Provinciale Monumentenwachten Nederland aftredend: profiel: voormalig burgemeester de heer A. van Toorn, aandachtsgebied financiën aftredend: profiel: voormalig accountmanager financiële instelling de heer J. Bosch aftredend: profiel: voormalig gemeenteadviseur kerkgenootschap de heer ing. H.J.P. Hulsman aftredend: profiel: voormalig hoofd gemeentewerken de heer F.D. van Kuik aftredend: profiel: voormalig beleidsadviseur en statenlid De Raad van Toezicht heeft in 2015 vier keer vergaderd, waarbij o.a. besloten is over het algemene beleid en de strategie, de begroting en de jaarrekening en de eigen werkwijze en taakverdeling. Hiervan is verslag opgemaakt en deze verslagen zijn besproken en gearchiveerd. 4

5 Organisatie raad van toezicht directie 0,40 fte preventiemedewerker kantoorteam 2,89 fte team Monumentenwacht team Monumentenadvies 6,45 fte 2,33 fte De teams Monumentenwacht en Monumentenadvies werken zelfstandig en onafhankelijk van elkaar. Beide maken ze gebruik van dezelfde overhead. fte advies fte inspectie team Monumentenwacht: H.J.J. de Bruin monumentenwachter/teamleider/preventiemedewerker 1,00 G. Bastiaan monumentenwachter 0,89 G. Getkate monumentenwachter 1,00 W.G. Keizers monumentenwachter 1,00 E.F.Th. Pieper monumentenwachter 1,00 P.M. Zuidberg monumentenwachter 1,00 R.H.A. Verwoolde monumentenwachter 1,00 tijdelijke inzet voor Monumentenadvies 0,44-0,44 team Monumentenadvies: R.J.M. Kosse adviseur/teamleider 1,00 A.J. Schuilenborg adviseur 0,89 kantoorteam: J. Dickhof administrateur/teamleider 0,06 0,83 H.G. Roolvink administrateur 1,00 B.W.J. Ruitenberg administrateur 0,25 0,08 G. Snijder bureausecretaresse 0,04 0,63 directie: A. Draijer directeur 0,04 0,36 2,72 9,35 5

6 De teamleider Monumentenwacht vervult tevens de functie van preventiemedewerker arbo. Samen met een extern veiligheidskundige werkt hij volgens een plan van aanpak dat voortdurend wordt geactualiseerd. In 2012 is een VCAhandboek opgesteld, dat de basis vormt voor de audits waarmee ook weer in 2015 het VCA-certificaat is verlengd. Het ziekteverzuim is in 2015 uitgekomen op 2,32% (2014: 2,13%) en op de werkplekken hebben zich geen incidenten met verzuim voorgedaan. Het aantal medewerkers is met 14 in 2015 gelijk gebleven, maar de formatie is iets toegenomen van 11,8 fte naar 12,1 fte (omdat een dienstverband tijdelijk is uitgebreid om een hoog verlofsaldo te verrekenen). De gemiddelde leeftijd is in 2015 toegenomen van 47,8 naar 48,8 jaar en de gemiddelde diensttijd is toegenomen van 14,2 naar 15,2 jaar. Er zijn 20 (2014: 38) scholingsdagen gevolgd, gemiddeld 1,7 dag per fte. 6

7 Beleid In 2012 is voor Monumentenwacht Overijssel en Flevoland het beleidsplan ".. brengt monumentenbeleid in de praktijk" opgesteld met de volgende doelstellingen: * nieuwe abonnees werven * bestaande abonnees beter vasthouden * de MonumentenMonitor verder ontwikkelen en in 2014 is de meerjarenbegroting geactualiseerd voor de periode Jaarlijks vult de directeur deze plannen nader in met een jaarplan dat door de raad van toezicht worden vastgesteld. 7

8 Inspecties in Overijssel Inspecties, opstellen inspectierapport, uitvoering noodherstel Monumentenwacht Overijssel en Flevoland wil het verval van cultuurhistorische bouwwerken in Overijssel voorkomen door het nemen en bevorderen van preventieve maatregelen. Een zo groot mogelijk aantal van deze bouwwerken wordt regelmatig bouwkundig geïnspecteerd en er worden eventueel kleine herstelwerkzaamheden verricht. Eigenaren van Overijsselse cultuurhistorische bouwwerken kunnen een abonnement afsluiten. Dit geeft recht op periodieke inspecties, zo nodig met klein herstel, en een schriftelijke rapportage met adviezen. De inspecties worden uitgevoerd door een team van professionals met een brede opleiding en een flinke dosis praktische ervaring. Ze zijn speciaal toegerust en getraind om ook op moeilijk bereikbare plaatsen te komen. Prestaties aantal abonnementen * aantal inspecties aantal inspectie-uren gemiddelde inspectieduur (uur) 9,0 9,5 10,2 10,3 12,0 gemiddelde inspectiefrequentie (jaar) 2,6 2,5 3,0 2,1 2,2 * in de verantwoording van 2013 was hier per abuis het aantal van Flevoland bij opgeteld en in 2014 is het aantal abonnementen na opschoning met 40 omlaag bijgesteld Doelgroep In 2015 zijn 895 inspecties uitgevoerd, waaronder ook 6 groene en 17 archeologische. Daarmee is het afgesproken aantal van 670 ruimschoots behaald. In 2015 zijn er 172 nieuwe abonnementen afgesloten en 82 opgezegd. De meest voorkomende redenen voor opzegging waren verkoop of overlijden, waarna de nieuwe eigenaren meestal weer een nieuw abonnement afsloten. Het aantal abonnees is uitgekomen op 2288 en daarmee is het afgesproken aantal van 2284 behaald. In Overijssel zijn 6966 cultuurhistorische bouwwerken beschermd, waarvan 3942 als gebouwd rijksmonument, 117 als archeologisch rijksmonument en 2907 als gemeentelijk monument. Daarnaast zijn er nog tal van cultuurhistorische bouwwerken zonder bescherming waaronder vele in de 20 beschermde stadsen dorpsgezichten. 8

9 Resultaat In "De kracht van Cultuur: Creatief verleden, heden en toekomst", de cultuurnota , noemt de provincie Overijssel o.a. de Monumentenwacht: " onmisbaar als het gaat om het in stand houden van de vele monumenten " omdat ze zorgt voor deskundig onderhoud. Dit draagt bij aan de missie om door behoud en duurzame ontwikkeling van het culturele erfgoed de identiteit en eigenheid van Overijssel zichtbaar en beleefbaar te maken. In de landelijke beleidsbrief modernisering monumentenzorg (MoMo) is dit als volgt omschreven: Vooral in de rechtstreekse relatie met de burger in de persoon 'van 'monumenteneigenaar' speelt de provinciale Monumentenwacht een cruciale rol. Dit is de meest persoonlijke relatie tussen monumentenexpertise en monumentenbezitter. Het is de medewerker van de Monumentenwacht die aan de deur komt en met de eigenaar het onderhoud en de toestand van zijn monument bespreekt. De Monumentenwacht speelt dus een belangrijke rol in het maatschappelijk draagvlak en is belangrijker dan alle brochures, regels, vergunningen etc. In een monumentenstelsel dat dicht bij de burger wil staan en zoveel mogelijk wil dereguleren in sectorale wet- en regelgeving is een goed functionerende Monumentenzorg belangrijk. Kwaliteit Eigen bijdrage De inspecties worden uitgevoerd volgens het kwaliteitshandboek van Monumentenwacht Nederland. Om de tarieven laagdrempelig te houden was in 2015 een subsidiebedrag van beschikbaar. Een abonnement kostte 35 per object per jaar, het voorrijtarief was 60 en het uurtarief bedroeg 36. Op de voorpagina van ieder Overijssels inspectierapport staat vermeld: "met subsidie van" waarna het logo van de provincie. 9

10 MonumentenMonitor Overijssel. De MonumentenMonitor geeft actueel inzicht in de technische staat van de beschermde monumenten, onderverdeeld naar categorie en gemeente, en biedt ook een vergelijking met voorgaande jaren. Daarmee is het een geschikt instrument om beleid (vooraf) te formuleren en (achteraf) te toetsen. Voor de MonumentenMonitor worden jaarlijks enkele algemene gegevens uit de rapportages verzameld over de staat van het casco en het onderhoud. Deze gegevens zijn via de website te raadplegen en ze worden in het In Overijssel heeft Monumentenwacht in 2015 ruim 10% van alle rijksmonumenten geïnspecteerd met de volgende uitkomsten: Uit deze gegevens kan geconcludeerd worden dat het achterstallig onderhoud is opgelopen, maar de restauratiebehoefte vertoont (weer) een dalende trend. 10

11 Meer ingezoomd op de samenstelling van de gegevens blijkt dat het oplopen van de restauratiebehoefte het gevolg is van meer monumenten met een slechte onderhoudsstaat. Deze monumenten met een slechte onderhoudsstaat maken deel uit van de categorieën gebouwen, woonhuizen en agrarische gebouwen. 11

12 Wat het type eigenaar betreft valt op dat de kerkelijke eigenaren het relatief goed doen. 12

13 Inspecties in Flevoland Inspecties, opstellen inspectierapport, uitvoering noodherstel Monumentenwacht Overijssel en Flevoland wil het verval van cultuurhistorische bouwwerken in Flevoland voorkomen door het nemen en bevorderen van preventieve maatregelen. Een zo groot mogelijk aantal van deze bouwwerken wordt regelmatig bouwkundig geïnspecteerd en er worden eventueel kleine herstelwerkzaamheden verricht. Eigenaren van Flevolandse cultuurhistorische bouwwerken kunnen een abonnement afsluiten. Dit geeft recht op periodieke inspecties, zo nodig met klein herstel, en een schriftelijke rapportage met adviezen. De inspecties worden uitgevoerd door een team van professionals met een brede opleiding en een flinke dosis praktische ervaring. Ze zijn speciaal toegerust en getraind om ook op moeilijk bereikbare plaatsen te komen. Prestaties aantal abonnementen* aantal inspecties aantal inspectie-uren gemiddelde inspectieduur (uur) 8,5 6,1 6,9 5,1 14,5 gemiddelde inspectiefrequentie (jaar) 2,1 2,0 2,1 1,6 1,9 * in 2014 is het aantal abonnementen na opschoning met 2 omlaag bijgesteld Doelgroep Resultaat In 2015 zijn 32 inspecties uitgevoerd en daarmee is het afgesproken aantal van 32 behaald. In 2015 zijn 3 nieuwe abonnementen afgesloten en 10 opgezegd. De belangrijkste opzeggingen betreffen panden van Natuurmonumenten die deel uitmaakten van een groepsabonnement (gereduceerd tarief). Het aantal abonnees is uitgekomen op 67 daarmee is het afgesproken aantal van 67 behaald. In Flevoland zijn 222 cultuurhistorische bouwwerken beschermd, waarvan 81 als gebouwd rijksmonument, 24 als archeologisch rijksmonument en 117 als gemeentelijk monument. Daarnaast zijn er nog tal van cultuurhistorische bouwwerken zonder bescherming waaronder enkele in het beschermde dorpsgezicht Urk. In "Visie op cultuurbeleid", het ontwerp beleidskader cultuur , ziet de provincie Flevoland het als haar taak om het cultureel erfgoed te behouden en in samenspraak met haar partners aan de slag te gaan met de invulling van haar nieuwe verantwoordelijkheid voor de restauratie van rijksmonumenten. Daarnaast zoekt de provincie naar kenniswinst om de bescherming en het behoud van het erfgoed selectiever en meer gericht af te stemmen. 13

14 Kwaliteit Eigen bijdrage In de landelijke beleidsbrief modernisering monumentenzorg (MoMo) is dit als volgt geformuleerd: Vooral in de rechtstreekse relatie met de burger in de persoon 'van 'monumenteneigenaar' speelt de provinciale Monumentenwacht een cruciale rol. Dit is de meest persoonlijke relatie tussen monumentenexpertise en monumentenbezitter. Het is de medewerker van de Monumentenwacht die aan de deur komt en met de eigenaar het onderhoud en de toestand van zijn monument bespreekt. De Monumentenwacht speelt dus een belangrijke rol in het maatschappelijk draagvlak en is belangrijker dan alle brochures, regels, vergunningen etc. In een monumentenstelsel dat dicht bij de burger wil staan en zoveel mogelijk wil De inspecties worden uitgevoerd volgens het kwaliteitshandboek van Monumentenwacht Nederland. Om de tarieven laagdrempelig te houden was in 2015 een subsidiebedrag van beschikbaar. Een abonnement kostte 35 per object per jaar, het voorrijtarief was 60 en het uurtarief bedroeg 36. Op de voorpagina van ieder Flevolands inspectierapport staat vermeld: "met subsidie van" waarna het logo van de provincie. 14

15 MonumentenMonitor Flevoland. De MonumentenMonitor geeft actueel inzicht in de technische staat van de beschermde monumenten, onderverdeeld naar categorie en gemeente, en biedt ook een vergelijking met voorgaande jaren. Daarmee is het een geschikt instrument om beleid (vooraf) te formuleren en (achteraf) te toetsen. Voor de MonumentenMonitor worden jaarlijks enkele algemene gegevens uit de rapportages verzameld over de staat van het casco en het onderhoud. Deze gegevens zijn via de website te raadplegen en ze worden in het In Flevoland heeft Monumentenwacht in 2015 bijna 19% van alle rijksmonumenten geïnspecteerd met de volgende uitkomsten: Uit deze gegevens kan geconcludeerd worden dat vooral de restauratiebehoefte nog steeds hoog is, zelfs boven de door de RCE vaak gehanteerde "norm" van 10% uitkomt. Het achterstallig onderhoud blijft licht dalen. 15

16 Omdat het om kleine aantallen gaat, zijn de schommelingen soms groot, daarom is het lastig om conclusies te trekken, maar het is wel duidelijk dat het bij de restauratiebehoefte nog om een matige staat van het casco gaat. Deze monumenten met restauratiebehoefte bevinden zich in de gemeente Noordoostpolder. 16

17 Wat het type eigenaar betreft valt op dat de kerkelijke en zakelijke eigenaren het relatief goed doen. 17