BIJLAGE 2b DUCTH WATER AUTHORITIES - JAARPLAN INLEIDING

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BIJLAGE 2b DUCTH WATER AUTHORITIES - JAARPLAN 2016 1. INLEIDING"

Transcriptie

1 BIJLAGE 2b DUCTH WATER AUTHORITIES - JAARPLAN INLEIDING Waterschappen trekken gezamenlijk op om als collectief effectiever internationaal kennis te halen voor de eigen kerntaken, een grotere impact te hebben bij het uitvoeren van projecten en om een grotere maatschappelijke bijdrage te leveren op het gebied van hulp en handel. Dutch Water Authorities is het gezamenlijke internationale gezicht van de waterschappen. Het verbindt vraag en aanbod van expertise voor buitenlandse projecten met overheden, bedrijfsleven, NGO s en kennisinstellingen. Het doel van Dutch Water Authorities is om gezamenlijk de internationale inzet van waterschappen te professionaliseren. Het gezamenlijk loket werkt, zo blijkt uit een toenemend aantal externe verzoeken richting DWA. Sharepoint voorziet in een behoefte om onderling kennis te delen. Het afgelopen jaar zijn ervaringen opgedaan, die vragen om richting en (bestuurlijke) keuzes. Werkende weg blijkt behoefte aan een sterkere plaatsbepaling (wat is Dutch Water Authorities?) en rolverdeling. Er bestaat behoefte aan handelingsruimte en snelheid, aan meer helderheid over de rollen en verantwoordelijkheid, en aan transparantie in de werkprocessen. Daarnaast is er behoefte aan duidelijkheid over de evaluatiemomenten en criteria. Het jaarplan 2016 beoogt om in deze behoefte te voorzien en de acties te plaatsen in een perspectief tot Drie speelvelden worden onderscheiden, waarin DWA de verbindende factor is. Elk speelveld bevat spelers, beleidskeuzes en activiteiten, waarin DWA verbindt (figuur 1). In het kort: De waterschappen. Waterschappen zijn individueel internationaal actief. Dit is het fundament waarop DWA als collectief werkt. Hierin richten we ons op de inbedding van internationaal in de eigen organisaties. In hoofdstuk 2 worden perspectieven en acties uitgewerkt. Het internationale speelveld. Waterschappen zijn gezamenlijk actief richting de EU, de OESO, de VN en de Wereldbank/Internationale Financieringsinstellingen: brengen en halen. Maar het gaat in dit speelveld ook om vragen uit landen om waterexpertise en handelsmissies. De perspectieven en acties worden nadere uitgewerkt in hoofdstuk 3. Het nationale speelveld. Veel Nederlandse partijen zijn internationaal actief op water : overheden, bedrijfsleven, kennisinstellingen, NGO s. Partners voor onze internationale ambities. In hoofdstuk 4 wordt dit uitgewerkt in een meerjarenperspectief van DWA en acties voor Dutch Water Authorities is de natuurlijke schakel tussen waterschappen, nationale en internationale partijen. Hoofdbestanddeel is het gemeenschappelijk loket en het netwerk waarin waterschappen collectief zaken doen met externe partijen, en gezamenlijk onze buitenland activiteiten verder professionaliseren. In bijlage 1 zijn de plaatsbepaling, taken en rollen verder uitgewerkt. Figuur 1: Speelvelden van Dutch Water Authorities

2 Pagina 2 van 27 concept 1 2. WATERSCHAPPEN EN HET BUITENLAND PERSPECTIEF - IN 2019 Is de internationale dimensie verankerd in onze kerntaken; actief op zoek naar kennis en innovatie, andere werkwijzen en ervaringen over de grens om eigen opgaven beter aan te kunnen pakken. Is internationaal integraal onderdeel van het personeels- en opleidingenbeleid. Is er een gezamenlijke producten/diensten catalogus, inzetbaar voor buitenlandwerk, waarmee we onze meerwaarde voor de Nederlandse watersector inzichtelijk maken. Zijn communicatie en informatie zodanig ontwikkeld dat alle betrokkenen toegang hebben tot de juiste informatie. Is er capaciteit voor externe verzoeken, die aansluit aan bij de vraag via het DWA-loket. Spelen we snel en adequaat in op externe verzoeken via het DWA loket.... ACTIES 2016: 1. Elk waterschap borgt internationale samenwerking in de eigen organisatie. Onderdeel daarvan is een actieve opstelling om kennis en innovatie, andere werkwijzen en ervaringen over de grens te halen en internationaal te integreren in personeels- en opleidingenbeleid. 2. De logistiek rondom het leveren van experts via het DWA-loket is in elk waterschap op orde. Gezamenlijk: 3. Werken we een strategie uit om op een aantal thema s buitenlandse kennis te halen. 4. Maken we onze meerwaarde beter inzichtelijk met een gezamenlijke producten/dienstencatalogus. 5. Zorgen we voor implementatie en up-to-date houden van de persoonlijke professionaliseringsgids Ontwikkelen we het DWA-sharepoint tot een toegankelijke en actuele database waarin alle relevante informatie is ondergebracht. 7. Werken we aan kennisontwikkeling en netwerkvorming via bijeenkomsten, intervisie, stroomlijning vraagaanbod, CV database, gids voor buitenlandse delegaties, etc. 3. NEDERLANDSE WATERSECTOR PERSPECTIEF 2019 De rijksoverheid bundelt haar krachten in de Internationale Water Aanpak (IWA). De IWA combineert handel, ontwikkelingssamenwerking, kennis- en innovatie en waterdiplomatie. Zo draagt Nederland wereldwijd bij aan duurzame waterzekerheid, zoals nagestreefd in de VN Sustainable Development Goals. Pijlers van de IWA zijn: 1. Nederland is versterkt als Centre of Excellence. 2. Integrale benadering van waterzekerheid succesvol uitdragen. 3. Buitenlandse partijen en Nederland dragen bij aan het vergroten van lokale realisatiekracht. De Internationale Water Ambitie schept duidelijkheid over de prioriteiten van het Rijk en neemt de Nederlandse watersector hierin mee. Dutch Water Authorities heeft baat bij een goede verbinding met de Nederlandse watersector. In onze visie is Dutch Water Authorities in 2019 een natuurlijke IWA-partner. Dat betekent ook dat governance (inclusief wetgeving en financiering), langdurig beheer en onderhoud een integraal onderdeel zijn van de IWA. In 2019 is onze internationale beleidsstrategie afgestemd met het Rijk, NWP en andere partners. Binnen de Topsector Water werken waterschappen met het bedrijfsleven en kennisinstellingen aan kostenbesparende innovaties. Deze nieuwe technieken en methoden zijn mogelijk exporteerbaar. Waterschappen vervullen daarin verschillende rollen. We investeren in R&D, we zijn launching customer en leading user, we ontvangen delegaties en helpen het bedrijfsleven door eerst op overheidsniveau contacten te leggen die deuren openen. In het verlengde hiervan ligt het initiatief Rembrandt Water. Hierin kunnen we onze unieke expertise op het gebied van langdurig onderhoud en beheer van de (water)keten zinvol inzetten, zoals de inzet van waterschappers bij de opstart van NEREDA-reactoren (2015). Met en via het bedrijfsleven worden buitenlandse innovaties binnengehaald. Waterschappen ondersteunen het bedrijfsleven in innovatie en vermarkting. In 2019 werken we met standaard detacheringscontracten om experts in te zetten bij activiteiten van het Nederlandse bedrijfsleven. Te denken valt aan projecten op het gebied van waterveiligheid, waterbeheer en afvalwaterzuivering (grondstoffen- en energieterugwinning) en aspecten van governance, onderhoud en beheer. Mocht blijken dat de grote aannemers in 2019 kansen zien voor DBFO-contracten, dan kunnen de waterschappen ook in die projecten een bescheiden rol invullen. Vanuit Nederland is er een instrument dat voor landen vragen beantwoordt op het gebied van preventie van waterrampen: Disaster Risk Reduction. Met dit instrument financiert het Rijk het uitzenden van teams van Nederlandse specialisten.

3 Pagina 3 van 27 concept 1 Hiermee biedt het Rijk een entree voor het bedrijfsleven in het buitenland, gericht op preventie van rampen. Dutch Water Authorities heeft hierin meerwaarde: expertise op preventie, governance, beheer en onderhoud. Dutch Surge Support (DSS) is een faciliteit van het Ministerie van Buitenlandse Zaken gericht op snelle noodhulpmissies naar rampgebieden. De faciliteit is in 2015 opgericht en nog in ontwikkeling. Calamiteitencoördinatoren en inhoudelijk deskundigen kunnen hierin een betekenisvolle rol vervullen. Waterschappen stellen hun experts in staat om aan DRR-missies en DSS-rampenmissies deel te nemen. Het draagvlak onder de Nederlandse bevolking is groot om hiervoor een financiële bijdrage te leveren. Dutch Water Authorities zet zich ervoor in dat subsidiemogelijkheden van het Rijk en van de Europese Unie dusdanig worden opgezet dat overheid-overheid samenwerking wordt ondersteund, bijvoorbeeld om een enabling environment te creëren voor duurzame economische ontwikkeling. Waterschappen maken hiervan gebruik. In 2019 heeft Dutch Water Authorities een uitgekristalliseerde werkrelatie met Wereld Waternet (watercyclus), Vitens Evides International (drinkwater, innovaties), VNG International (lokaal bestuur) en met Rijkswaterstaat (kennis en innovatie, hoogwaterbescherming, waterbeheer hoofdinfrastructuur).... ACTIES 2016: 1. Een DWA kennis- en innovatie agenda gericht op internationaal kennis halen, ter ondersteuning van onze inzet in de Topsector Water. 2. Een standaard detacheringsovereenkomst, op basis van ervaringen met de NEREDA-detachering. In de Gouden Driehoek verkennen we de wensen en mogelijkheden, met oog voor het wederzijds belang. 3. We onderzoeken hoe we de synergie met de Rijksoverheid verder kunnen versterken. Daartoe stemmen de landencoordinatoren van DWA en de Deltacoördinatoren van het Rijk hun werkplannen af. 4. Stroomlijning van kaders en procedures voor inzet van waterschappers bij rampenmissies, zowel met het Rijk als intern. Deze procedure is afgestemd met de calamiteitencoördinatoren. DWA zal het bestaan van de DSS-faciliteit actief bekendmaken onder waterschappen. 5. Met onze subsidiecoördinatoren zet DWA zich in om de nieuwe subsidieregelingen van het Rijk (volgend op Partners voor Water) en de EU geschikt te maken voor overheidssamenwerking. 6. Verkenning van de samenwerkingsmogelijkheden met Wereld Waternet, Vitens Evides International, VNG International en met Rijkswaterstaat. 4. DE INTERNATIONALE WATERAGENDA PERSPECTIEF 2019 De betrokkenheid van Dutch Water Authorities op het internationale speelveld is tweeledig: invloed aan de voorkant waar nodig en stimuleren dat de waterschappen soepel gebruik maken van de mogelijkheden. Op mondiaal niveau zijn daarvoor drie richtinggevende ontwikkelingen. 1. Als eerste de VN-doelen voor duurzame ontwikkeling, met namen het nieuwe VN-doel voor integraal waterbeheer en de watergerelateerde targets. Deze zijn in september 2015 door de Verenigde Vergadering vastgesteld. Hierin is de Rijksoverheid speler. De VN-doelen werken door in het beleid van landen en financieringsinstellingen naar de praktijk. 2. Daarnaast is de Rijksoverheid sinds 2014 in actieve samenwerking met de Wereldbank om duurzaam waterbeheer een plek te geven in het beleid van de Wereldbank, via de Waterfaciliteit. Dutch Water Authorities kan hieraan bijdragen met expertise van de waterschappen. Hiermee kan de Nederlandse watersector inspelen op kansen van de nieuwe Waterfaciliteit. 3. De derde ontwikkeling betreft de producten in ontwikkeling bij de OESO, als internationale denktank. Het betreft onder andere de OESO Principles on Water Governance (2015), de OESO Water Recommendation (2016) en de activiteiten van het OESO Water Governance Initiative. Waterschappen en (breder) de Nederlandse watersector maken gebruik van de resultaten, door van de internationale agenda af te tappen. Waterschappen gebruiken de VN-doelen voor duurzame ontwikkeling om eigen prestaties te verbeteren en ons werk te promoten. Met onze kennis en expertise levert Dutch Water Authorities meerwaarde aan de internationale wateragenda. DWA is zelfstandig actief in het OESO Water Governance Initiative om de principles for water governance (2015) handen en voeten te geven. Door daarin goede praktijken te brengen en halen verbeteren we onze taakuitoefening. DWA maakt de OESO Water Governance Principles tot een hoeksteen van haar werk. Met betrekking tot de Wereldbank is het doel om gebruik te leren maken van deze internationale mechanismen ten gunste van eigen internationale projecten en positionering. Op verzoek van het Rijk dragen we met onze expertise bij aan de Waterfaciliteit.

4 Pagina 4 van 27 concept 1 Via het lidmaatschap van de World Water Council, de organisator van de Wereld Water Fora, hebben we zicht op de mondiale agendavorming. Kennis brengen en halen, netwerkontwikkeling hiervoor fungeren belangrijke mondiale events als een kathalysator. Actieve bijdragen aan geselecteerde internationale conferenties horen daarbij. Denk aan de Stockholm International Water Week, de Amsterdam International Water Week en het Wereld Water Forum. Deze gelegenheden zijn tegelijkertijd zeer geschikt om kennis te halen voor de eigen praktijk. Het Netherlands Water Partnership trekt de kar voor de Nederlandse watersector. DWA levert actieve bijdragen aan de belangrijkste mondiale events, zoals de jaarlijkse Stockholm International Water Week, de Amsterdam International Water Week (2017), en het 8 e Wereld Water Forum Daarnaast is de Europese Unie uiteraard een belangrijke internationale speler. Dutch Water Authorities streeft ernaar invloed te hebben op Europese wetgevingstrajecten. In Europa is Dutch Water Authorities actief in relevante netwerken gericht op Europese beleidsontwikkeling. Via Bureau Brussel (VEWIN-Unie) leveren we input aan de voorkant bij het regelgevend proces. Waar nodig leveren we inbreng aan het Nederlandse voorzitterschap in 2016 en de prioritaire beleidsdossiers (werkplan bureau Brussel). Dit proces verloopt via de afzonderlijke beleidsdossiers en blijft hier verder buiten beschouwing. De Europese Unie is s werelds grootste donor voor ontwikkelingslanden. In het Europees ontwikkelingsfonds is voor de periode tussen 2014 en ,4 miljard vastgelegd voor ontwikkelingshulp. Op basis van de Sustainable Development Goals zal de Europese Commissie waarschijnlijk in 2017 een nieuwe Waterfaciliteit openstellen. De Commissie sluit contracten met ontwikkelingslanden om deze te ondersteunen bij het opbouwen van hun land. Het EU-beleid t.a.v. ontwikkelingssamenwerking vormt een belangrijke leidraad van DWA voor de komende jaren. Met betrekking tot individuele landen is het onze ambitie dat het netwerk van Ambassades als een effectieve intermediair fungeert tussen vraag en aanbod.... ACTIES 2016: 1. DWA maakt in 2016 een vertaalslag van de nieuwe VN-duurzaamheidsdoelen naar de waterschappen. Waterschappen gebruiken deze om eigen prestaties te verbeteren en ons werk te promoten. 2. DWA zet in op gezamenlijke afspraken met de Nederlandse watersector, ter verwezenlijking ervan. 3. DWA participeert in het OESO Water Governance Initiative om goede praktijken te brengen en halen op het gebied van waterbeheer en bestuur. DWA maakt een strategie over de toepassing van de OESO water governance principes (2015) voor het nationale en internationale werk. 4. Waterschappen leren gebruik maken van deze internationale mechanismen ten gunste van eigen internationale projecten en positionering. 5. DWA zet zich in om de EU Waterfaciliteit geschikt te maken voor de waterschappen. Op verzoek van het Rijk dragen we met onze expertise bij aan de EU Waterfaciliteit. 6. DWA maakt zich beter bekend bij het Nederlandse postennetwerk.

5 Pagina 5 van 27 concept 1 5 DUTCH WATER AUTHORITIES ALS GEZAMENLIJK LOKET PERSPECTIEF 2019 Dutch Water Authorities verbindt de nationale en internationale speelvelden met de waterschappen (zie visie). Binnen DWA bestaat handelingsruimte en snelheid. Er is meer helderheid over de rollen en verantwoordelijkheid, en transparantie in de werkprocessen. Daarnaast bestaat duidelijkheid over de evaluatiemomenten en -criteria en over de beschikbare middelen bij de waterschappen. Daarnaast is de ambitie: Dutch Water Authorities wordt in 2019 vanzelfsprekend geraadpleegd door Ministeries, buitenlandse delegaties, bedrijven en andere partijen als plek waar men waterexpertise kan aanvragen. Het loket werkt. Dit is te zien aan het groeiend aantal verzoeken om ontvangst en samenwerking richting DWA. Waterschappen verrijken daarmee hun eigen organisatie (kennis & innovatie, mens & organisatie) en dragen hun internationale oriëntatie met trots uit. Een groeiend aantal uitgezonden waterschappers gaat, op basis van de in 2015 ontwikkelde opleidingsgids, optimaal voorbereid op pad. Zij komen terug met meerwaarde voor de organisatie op vooraf geïdentificeerde terreinen. DWA heeft een sterke basisorganisatie, bestaande uit waterschappers en Uniemedewerkers, om waterschappen te ontzorgen. Daar waar nodig opereert de Unie van Waterschappen als rechtspersoon voor Dutch Water Authorities. Bijlage 1 schept duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden binnen DWA. Waar wenselijk ondersteunt het netwerk van DWA individuele waterschappen in hun internationale oriëntatie. De communicatiestrategie (bijlage 2) is gericht op de waterschappen, het politiek bestuurlijke netwerk, nationale en internationale partners. Hierin worden vier doelen nagestreefd: 1. Dutch Water Authorities positioneert de Nederlandse waterschappen internationaal als dé experts op het gebied van regionaal waterbeheer; 2. Dutch Water Authorities vergroot de zichtbaarheid van de waterschappen als internationale partner binnen en buiten Nederland; 3. Dutch Water Authorities versterkt het draagvlak en het netwerk voor internationale activiteiten van waterschappen, zowel intern als extern; 4. Dutch Water Authorities is servicegericht, verstrekt heldere informatie, verwerkt vragen over internationale activiteiten van waterschappen snel en adequaat. In 2016 is de focus van communicatie vooral gericht op profilering van Dutch Water Authorities in Nederland - bij waterschappen en Nederlandse partners (overheid, gelieerde organisaties, bedrijven). De waterschappen en hun potentiële partners zien daarmee de meerwaarde van internationaal samenwerken met de waterschappen, leveren mankracht en drukken op de bel. Dutch Water Authorities verstevigt haar positie als centraal loket en de betrokken waterschapsorganisaties en wint hiermee aan slagkracht, zichtbaarheid en efficiëntie. De positie van waterschappen in Den Haag verstevigt door internationale inzet en waterschappen hebben meerwaarde binnen de internationale waterambitie van het Rijk. Vanaf wordt gewerkt aan het wereldwijd positioneren van Dutch Water Authorities als dé expert op het gebied van regionaal waterbeheer. Hiermee wordt Dutch Water Authorities door de internationale stakeholders gevonden en bevraagd om haar expertise op het gebied van regionaal waterbeheer. Deze verstevigde positie versterkt het imago en de positie van de waterschappen binnen en buiten de landsgrenzen.... ACTIES 2016: 1. Het Uniebureau bemant het DWA-frontoffice, waar Ministeries, bedrijven of landen kunnen aanbellen voor waterschapsexpertise in internationale projecten. 2. De buitenlandcoördinatoren beantwoorden de vragen via het front office. 3. De Unie van Waterschappen vervaardigt communicatiemiddelen voor DWA (Communicatieplan, bijlage 2). 4. DWA ontwikkelt Sharepoint door tot een voor allen toegankelijke en actuele database, waarin waterschapsproducten (presentaties, opleidingen, trainingen) zijn ondergebracht. 5. Verkenningen: DWA als rechtspersoon, namens de waterschappen, bijvoorbeeld om als collectief externe verplichtingen aan te gaan (opdrachten)

6 Pagina 6 van 27 concept BIJLAGE 1: DWA-loket: rollen en verantwoordelijkheden BIJLAGE 2: Communicatieplan BIJLAGE 3: Visie 2019 en werkplan 2016 focuslanden, Exportbevordering en DRR

7 Pagina 7 van 27 concept 1 BIJLAGE 1: DWA-LOKET - ROLLEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Dutch Water Authorities is het internationale gezicht van de (Unie van) Waterschappen. Dutch Water Authorities bestaat uit: Een besluitvormingsstructuur, waarvoor de bestuurlijke Uniecommissie Internationale zaken (Cinter) en de Werkgroep internationale zaken (Winter) de ruggengraat vormen, waarin landencoördinatoren zorg dragen voor de coördinatie naar de focuslanden en waarin buitenlandcoördinatoren van waterschappen vragen via het loket naar hun waterschap coördineren. Het secretariaat van deze gremia bij het Uniebureau. Bestuurders en medewerkers van waterschappen die zorg dragen voor de implementatie. Een gezamenlijk loket (bij het Uniebureau) voor externe vragen om waterschapsinzet en netwerk voor de uitvoering bij de waterschappen, een conglomeraat van projecten, activiteiten en samenwerkingsverbanden die onder de vlag van Dutch Water Authorities worden uitgevoerd. Dutch Water Authorities heeft de volgende taken: Loket vormen voor internationale vragen aan waterschappen over: o de focuslanden van de Unie van Waterschappen (internationale samenwerking) o Rembrandt Water (ondersteuning van het Nederlandse bedrijfsleven, exportbevordering) o de Disaster Risk Reduction-faciliteit/DRR (watergerelateerde rampenpreventie) en DSS o de Internationale Waterambitie van het Rijk Ingang zijn voor internationale (beleids)vragen aan de Unie van Waterschappen en Bureau Brussel, die de waterschappen internationaal vertegenwoordigen. Zichtbaar zijn, met een herkenbaar profiel en een communicatiestrategie om Dutch Water Authorities bij waterschappen en extern te profileren. Efficiënt onderhouden van de werkprocessen achter het online loket (back office) met als doel het bij elkaar brengen van vraag en aanbod van waterschapscapaciteit. Het opbouwen van een gezamenlijk netwerk binnen en buiten de waterschappen voor projectontwikkeling. Professionaliseren van het waterschapsnetwerk, onder meer door kennis te delen en het organiseren van workshops, netwerkbijeenkomsten en specifieke trainingen. Jaarverslag maken om te laten zien dat waterschappen internationaal meerwaarde leveren. DWA opereert als een samenwerkingsverband binnen de Uniestructuur. De Commissie en de Werkgroep Internationale Zaken dragen zorg voor de besluitvorming over beleidskeuzes (bestuurlijk respectievelijk ambtelijk) en programmering op hoofdlijnen. Specifieke voorbereidingen en uitwerkingen van dit besluitvormingsproces vinden plaats in thematische groepen zoals die van de landencoördinatoren. De buitenlandcoördinator van elk waterschap zorgt voor de verbinding tussen DWA en elk afzonderlijk waterschap. Buitenlandcoördinatoren vervullen een sleutelfunctie in het DWA-loket, de doorgeleiding van externe vragen om waterschapsinzet. Voor het functioneren van het centrale loket is afgesproken dat vragen over internationale samenwerking die bij de individuele waterschappen binnenkomen worden gemeld bij Dutch Water Authorities. Dit kan via info@dutchwaterauthorities.com. De rollen binnen DWA en onderlinge werkafspraken hoe waterexpertise bij waterschappen gevonden kan worden zijn beschreven in de op Sharepoint geplaatste notitie Collectief handelen en samen groeien Hoe doen we dat? (2014) Hierbij zijn de belangrijkste werkafspraken: 1) Vragen om internationale samenwerking die bij een waterschap binnenkomen worden naar het centrale loket gestuurd voor registratie en, indien nodig, uitvraag bij de waterschappen. 2) De uitvraag bij de waterschappen vindt primair plaats via de buitenlandcoordinatoren. 3) Aanvullend kunnen waterschappers hun CV op Sharepoint zetten. Naast de voor waterschapsmedewerkers ontwikkelde Professionaliseringsgids 2016; actief competent en innovatief door internationaal werken is eind 2015 een Veiligheidsgids in ontwikkeling, die aansluit bij SOS Internationaal. Er is in 2015 in samenwerking met Rijkswaterstaat een reisgids voor buitenlandse waterdelegaties ontwikkeld. Een notitie is in voorbereiding gericht op innovaties die waterschappen uit het buitenland hebben gehaald en kennisvragen die waterschappen op basis van internationaal innovaties beantwoord denken te krijgen. In onderstaande tabel is een driedeling uiteengezet voor de financiering van waterschapsinzet. Naarmate het belang van het waterschap toeneemt zijn de kosten voor de aanvragende partij lager. Het NWB fonds kan in sommige gevallen een financieel gat dichten.

8 Pagina 8 van 27 concept 1 categorie Type werkzaamheden Kosten voor waterschap Kosten externe opdrachtgever III Geen belang Bijdrage aan commerciële activiteiten, waarin samengewerkt wordt met de private sector. Activiteiten binnen Topsector water en Disaster Risk Reduction Geen. Marktconform tarief: salariskosten 1 en reis- en verblijfskosten II Gedeeld belang Advisering, coaching en training met nadruk op die vaardigheden die aansluiten bij de kerncompetenties van de waterschappen: bijvoorbeeld toezicht en handhaving, gebruiker van software, onderhoud en beheer van technische installaties. Directe partner is een overheid of NGO (inclusief WB, ADB, etc) Een deel van de salariskosten (bij ontwikkelingssamen-werking kan het NWB Fonds 300 bijdragen) Kostendekkend tarief: salariskosten 2, reis- en verblijfskosten I Aanzienlijk belang Overheid-overheid: collegiale kennisuitwisseling met nadruk op water governance, capacity building, bestuurlijke aspecten. Directe partner is een decentrale overheid. Salariskosten Reis- en verblijfskosten 1 Salariskosten inclusief overhead: orde-grootte 800 /dag (2015) 2 Salariskosten exclusief overhead: orde-grootte 500/dag (2015)

9 Pagina 9 van 27 concept 1 BIJLAGE 2 COMMUNICATIEPLAN DUTCH WATER AUTHORITIES Communicatiestrategie Het bundelen van de krachten van de Unie van Waterschappen en haar leden onder één internationale vlag -Dutch Water Authorities- vergroot de zichtbaarheid, slagkracht en continuïteit van de internationale samenwerking door waterschappen. De communicatiestrategie richt zich op het positioneren van Dutch Water Authorities, het vergroten van de zichtbaarheid (extern) en draagvlak (intern) voor de internationale inzet van expertise van waterschappen. De communicatiestrategie richt zich op de waterschappen zelf en alle expertgebieden van Dutch Water Authorities: - Internationale Samenwerking (IS) - Exportbevordering (Rembrandt Water) - Rampenpreventie/ DRR/ DSS - Internationaal beleid (Unie van Waterschappen en Bureau Brussel als internationale vertegenwoordigers van de waterschappen) Kernboodschap Dutch Water Authorities is het internationale gezicht van de (Unie van) Waterschappen, experts op het gebied van regionaal waterbeheer. Vanuit de hele wereld is er vraag naar Nederlandse waterkennis. Nederlandse waterschappen zijn autoriteit in regionaal waterbeheer. Waterschappen delen wereldwijd kennis met landen waar waterbeheer grote uitdagingen kent. Zij leren hier zelf van en steunen tegelijkertijd de exportpotentie van de Nederlandse watersector door als launching customer op te trekken bij export van Nederlandse waterexpertise. Internationale inzet helpt waterschappen zelf bij kennisontwikkeling voor het uitvoeren van de kerntaken en het voeren van een aantrekkelijk personeelsbeleid. Hulp en handel. Dutch Water Authorities richt zich bij internationale samenwerking met name op de zogeheten focuslanden : Bangladesh, Egypte, Ethiopië, Indonesië, Mozambique, Nicaragua, Roemenië, Vietnam en Zuid-Afrika. Het ondersteunen van het Nederlandse bedrijfsleven met waterexpertise ten behoeven van de export gebeurt op aanvraag. Bij projecten rond rampenpreventie sluit Dutch Water Authorities met name aan bij initiatieven vanuit de Rijksoverheid. Analyse in- en externe omgeving Dat waterschappen internationale activiteiten ontplooien wordt niet automatisch gesteund door een breed publiek, omdat het niet direct tot de kerntaken van een waterschap lijkt te behoren. Het is binnen die context belangrijk om structureel aan te geven dat slechts een zeer klein deel van de opbrengsten van waterschappen besteed wordt aan internationale activiteiten, dat ondersteuning van het bedrijfsleven financieel vergoed wordt door de bedrijven en ook duidelijk aan te geven welke doelen internationale inzet van waterschappen dient en wat het oplevert voor eigen te behalen doelen (sneller en beter wateropgave realiseren door nieuwe technieken en methoden en het aantrekken en behouden van goede mensen door aantrekkelijk werkgeverschap). Doelen communicatiestrategie: Dutch Water Authorities positioneert de Nederlandse waterschappen internationaal als dé experts op het gebied van regionaal waterbeheer; Dutch Water Authorities vergroot de zichtbaarheid van de waterschappen als internationale partner binnen en buiten Nederland; Dutch Water Authorities versterkt het draagvlak en het netwerk voor internationale activiteiten van waterschappen, zowel intern als extern; Dutch Water Authorities is servicegericht, verstrekt heldere informatie, verwerkt vragen over internationale activiteiten van waterschappen snel en adequaat. Doelgroepen De waterschappen (bestuurders, management, (buiten)landencoördinatoren, communicatie, P&O / HRM, medewerkers) Politiek bestuurlijke netwerk (leden parlement, het Europees Parlement, bewindslieden en ambtenaren bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Buitenlandse Zaken, Economische Zaken en de Topsector Water, journalisten, opinieleider, influencials ) Nationale partners (NWP, Water Governance Centre, NWB Fonds, Topsector Water, Wereld Waternet, VNG International, VEI etc. + stakeholders als bedrijven, medeoverheden, kennisinstituten)

10 Pagina 10 van 27 concept 1 Internationale partners (NGO s, bedrijven, kennisinstituten waaronder: partners Water Governance Initiative, etc.) Merkidentiteit Dutch Water Authorities autoriteit, sterk expert, kundig overheid, betrouwbaar servicegericht, heldere informatie Fasering communicatiedoelen Focus : profilering Dutch Water Authorities in Nederland bij waterschappen en Nederlandse partners (overheid, gelieerde organisaties, bedrijven) Doel: Het tonen van de meerwaarde van internationale inzet van waterschappen en het creëren van draagvlak en motiveren tot inzet van de waterschappen en partners (met name bedrijfsleven) in Nederland. Het tonen van de bijdrage aan de Internationale Water Ambitie van het Rijk. Beoogd resultaat: De waterschappen en hun potentiële partners zien de meerwaarde van internationaal samenwerken met de waterschappen in, leveren mankracht en drukken op de bel. Dutch Water Authorities verstevigt haar positie als centraal loket en wint aan slagkracht, zichtbaarheid en efficiëntie. De positie van waterschappen in Den Haag verstevigt door internationale inzet en waterschappen hebben positie binnen de internationale waterambitie van het Rijk. Middelen: Online nieuwsvoorziening, free publicity, evenementen, werkbezoeken van delegaties, publicaties, producten (zie uitwerking mogelijke middelen). Focus : profilering Dutch Water Authorities wereldwijd Doel: Dutch Water Authorities internationaal positioneren als dé expert op het gebied van regionaal waterbeheer, onder meer aan de hand van de 12 principals for good watergovernance en de daarbij horende indicatoren. Beoogd resultaat: Dutch Water Authorities wordt door de internationale stakeholders gevonden en bevraagd om haar expertise op het gebied van regionaal waterbeheer. Deze verstevigde positie versterkt het imago en de positie van de waterschappen binnen- en buiten de landsgrenzen. Middelen: Online nieuwsvoorziening, free publicity, aanwezigheid op (inter)nationale beurzen en waterevenementen (zoals Wereld Water Forum e.a.), werkbezoeken van delegaties, publicaties, producten (zie uitwerking mogelijke middelen). Richtlijnen communicatie Dutch Water Authorities: De Unie van Waterschappen, de waterschappen en Bureau Brussel gebruiken internationaal (uitsluitend) de vlag van Dutch Water Authorities. Medewerkers van waterschappen gebruiken voor internationale activiteiten de vlag van Dutch Water Authorities en worden hierin gefaciliteerd met onder meer visitekaartjes. Huisstijldragers worden opgemaakt in de huisstijl van de Unie van Waterschappen, om eenheid en professionaliteit uit te stralen. De vormgeving van de (website van) Dutch Water Authorities volgt deze huisstijl. Het logo van Dutch Water Authorities mag alleen in originele vorm en kleur gebruikt worden. Voor het gebruik van het logo door derden dient toestemming te worden gevraagd aan de Unie van Waterschappen (contact: Judith de Jong, jjong@uvw.nl). De communicatiemiddelen van Dutch Water Authorities maken in principe gebruik van Brits Engels (tenzij een specifieke situatie of doelgroep om een uitzondering vraagt). Uitwerking mogelijke communicatiemiddelen: Algemeen Website dutchwaterauthorities.com

11 Pagina 11 van 27 concept 1 Berichten op uvw.nl Maandelijkse en wekelijkse nieuwsbrief Unie van Waterschappen Actief aandragen van goede voorbeelden van waterschapsprojecten bij publicaties van derden (ministeries, stakeholders) Toolkit communicatie Dutch Water Authorities (communicatiestrategie, leaflet, Q&A, kernboodschap) Q&A s voor waterschappen Berichten voor intranet waterschappen Position papers, inbreng bij debatten (lobby/ public affairs) Via kaart (digitaal en/of druk) alle launching costumer sites in beeld brengen Ledenbrieven Aanbieden content/ banner/ link/ contactinformatie voor de sites van alle waterschappen Aanbieden content/ banner/ link/ contactinformatie aan sites waar de doelgroep ons kan vinden (bijvoorbeeld NGO s, waternetwerken, site van stakeholders, sites als dutchwatersector.com), binnen en buiten Nederland Aanbieden van content/ banner/ link/ contactinformatie voor internationale promotie van Nederland via Buitenlandse Zaken (Holland Promotion). Beursconcept en banners voor gebruik op evenementen (promotie) SharePoint-themagroep Dutch Water Authorities Publicaties/ producten Eigen publicaties: leaflets Dutch Water Authorities, Financing strong, sustainable water governance, publicatie: Water governance- the Dutch Water Authority model Animatie DWA Visitekaartjes DWA Gadgets/ relatiegeschenken met logo en contactinfo Standaard presentatie DWA- Powerpoint/ Prezi Digitale banner (met link naar website) Media Inzet op free publicity, met name in vakbladen voor de doelgroep (Binnenlands Bestuur, Water Governance, Waterforum, etc.), onder meer door het uitbrengen van persberichten Goede voorbeelden en mijlpalen actief in de etalage zetten Gerichte gesponsorde publiciteit en/of advertenties (bijvoorbeeld themanummers van Metro, Telegraaf, Waterforum etc.) Aansluiten bij publicitaire momenten als Wereld Water Dag, Wereld Sanitatie Dag etc. Rond internationale evenementen, werkbezoeken, werkreizen, mijlpalen internationaal publiciteit genereren Inzetten boegbeelden van waterschappen (Hein Pieper als portefeuillehouder, maar ook internationaal actieve dijkgraven) en partners (Royal Haskoning DHV, DG s, etc.) voor publiciteit Derden (internationale overheden, NGO s, buitenlandse partners) aan het woord laten over meerwaarde van waterschappen Opinieleiders actief voeden met informatie over prestige Nederlands waterbeheer in het buitenland Aanbieden van artikelen aan vakbladen, bijvoorbeeld voor themanummers Het Waterschap. Monitoren social media en actief doorverwijzen naar Dutch Water Authorities (op termijn activeren Evenementen Bijeenkomsten van Dutch Water Authorities Aandacht voor Dutch Water Authorities op bijeenkomsten van de Unie van Waterschappen Aanwezigheid bij evenementen waar internationale inzet van Nederlandse waterexpertise aan bod komt (bijvoorbeeld van NGO s of het bedrijfsleven) als juiste netwerk aanwezig is, concreet resultaat te boeken is, capaciteit beschikbaar is Aanwezigheid bij (inter)nationale beurzen en waterevenementen (Wereld Water Forum etc.), metr mate, als juiste netwerk aanwezig is, concreet resultaat te boeken is, capaciteit beschikbaar is Werkbezoeken Organiseren of faciliteren van werkbezoeken van internationale delegaties aan Nederland Organiseren of faciliteren van werkbezoeken van Nederlandse delegaties aan projecten in het buitenland waar waterschappen betrokken zijn

12 Pagina 12 van 27 concept 1

13 Pagina 13 van 27 concept 1 BIJLAGE 3: VISIE 2019 EN WERKPLAN 2016 FOCUSLANDEN, EXPORTBE- VORDERING EN DRR BANGLADESH De samenwerking tussen Nederland en Bangladesh zit in een stroomversnelling als gevolg van het bezoek van ministers Ploumen en Schultz in juni 2015 en het verwachtte tegenbezoek van de MP Sheik Hasina eind dit jaar. Voor Bangladesh is door BuZa een meerjarig strategisch plan (MASP) opgesteld, welke de kaders van de bilaterale hulp aangeeft. Het ontwikkelen van participatief water beheer in Bangladesh, zoals dat in het officiële beleid van de regering is vastgelegd, is voor Dutch Water Authorities nog steeds een interessante ontwikkeling. DWA heeft enerzijds kennis in huis die relevant is en kan anderzijds veel leren. Het is wel zo dat er vele andere spelers zijn die op strategisch actief zijn. Er is geen zicht op een structurele formele G2G samenwerking met een waterautoriteit in Bangladesh op korte termijn. Wel worden er op dit moment samen met partners een aantal projectvoorstellen ontwikkeld. Deze projecten zouden bij gebleken succes wel degelijk een basis kunnen zijn voor een structurele betrokkenheid van DWA in Bangladesh. Het gaat om de volgende initiatieven: 1. Het voorstel voor WaterApps van de WUR waarin HHNK en Aa en Maas participeren 2. Betrokkenheid van enkele waterschappers in het UDDP project van VEI 3. Het detacheren van een YEP-er bij Blue Gold 4. Het verzorging van trainingen op het gebied van asset management/life Cycle Costing in samenwerking met Blue Gold, ter ondersteuning van het Blue Gold programma 5. Een projectvoorstel voor Land Use planning binnen Blue Gold, onder regie van RVO 6. Een projectvoorstel van Deltares met bijdrage van Brabantse Delta en mogelijk andere Brabantse waterschappen voor een Dash-board Daarnaast lijken er kansen te liggen voor een rol bij het verbeteren van de stedelijke sanitatie in Dhaka, (vervolg op UDDP) maar ontbreekt hier nog een noodzakelijke sterke lead partner. De volgende aanpak wordt voor de komende jaren voorgesteld: Volg de huidige initiatieven en indien deze succesvol zijn kunnen zij een bijdrage leveren aan de bekendheid en een positieve waardering van DWA bij Nederlandse en Bangladeshi partners. Hou contact met de Nederlandse ambassade en bespreek of en hoe de inzet van DWA een plekje kan krijgen in het beleid van de ambassade. DWA is kansrijker als daarbij wordt samengewerkt met partners. Kort samengevat wordt gesteld dat de waterschappen op dit moment voor Bangladesh geen zelfstandige visie of beleid ontwikkelingen, anders dan aanhaken bij kansen die door of in afstemming met andere partners geboden worden. Tot en met december 2015 heeft het NWB-fonds budget beschikbaar gesteld voor een impuls voor de inzet van de waterschappen in Bangladesh. Deze impuls zal niet voortgezet worden. Wel is het advies van de programmacommissie van het NWB fonds om de rol van landencoördinator Bangladesh de komende jaren wel ingevuld te houden, maar dan met een wat minder zware inzet. BURKINA FASO Introductie en achtergrond Burkina Faso is gelegen aan de zuidkant van de Sahel en heeft waterproblemen. Deze worden nog versterkt worden door een afname in regenval, toename van de bevolking en een toenemende vraag naar water. Ook klimaatverandering, wind- en watererosie en watervervuiling veroorzaken een grote druk op het watersysteem en de waterbronnen. Zich bewust van deze precaire situatie, is Burkina Faso de afgelopen 2 decennia gestart met de introductie van integraal waterbeheer. In Burkina heet dit GIRE (Gestion Intégrée de Resources en Eau). De GIRE is ingevoerd langs de volgende fases: - Opstellen van een strategie voor water in 1998; - Aannemen van de Nationale Waterwet in 2011; - Uitwerken van het Plan d Acitivités pour la Gestion Intégrée des Ressources en Eau (PAGIRE) en vastgesteld door de regering (maart 2003). De PAGIRE bestaat uit 2 fases; voor de periode (voorbereidingsfase) en de periode (uitvoering);

14 Pagina 14 van 27 concept 1 - Eind 2014 zijn door het Ministerie van Water, Hydrologie en Sanitatie de vervolgfasen (na 2015) van de PAGIRE vastgesteld. Deze bestaat ook weer uit 2 fases (2015 t/m 2021 & 2021 t/m 2027) en voor de fase is financiering toegezegd door DANIDA, EU en BID.. Tussen 2010 en 2015 zijn de 5 waterschappen van Burkina Faso opgericht en hiermee is een start gemaakt met de invoering van decentraal waterbeheer In Burkina Faso. Een belangrijk moment in het duurzame waterbeheer is de vaststelling van de wet in 2011 die de waterschappen het recht geeft om belasting te heffen. De waterschappen zijn ingericht op stroomgebied en hebben alle 5 een AB en DB met een ambtelijke organisatie. Huidige samenwerking Nederland Burkina Faso Sinds 2012 werkt Waterschap Reest en Wieden (met partner VEI) samen met l Agence d Eau de Nakanbe (het eerste opgerichte waterschap) in Burkina Faso. Voor deze samenwerking is financiering toegekend vanuit het EU Water Facility Programma en duurt 5 jaar ( tot 1 maart 2017). De samenwerking betreft de volgende vier onderwerpen: - Institutionele ondersteuning aan - en het operationeel maken van het waterschap Nakanbé en Good Governance. - Bijdragen aan opstellen van waterbeheerplan Nakanbé (strategisch) en waterstroomgebiedsvisies) met implementatie van GIS. - Invoering van waterschapsbelasting. - Ondersteuning van lokale water comités. In 2013 is de projectleider van Reest en Wieden (R&W) benaderd door de Minister van Water van BF om bemiddeling om voor de overige waterschappen ook ondersteuning te krijgen van Nederlandse waterschappen. In juli 2014 heeft de minister een brief geschreven aan de voorzitter van Cinter met een formeel verzoek (zie Bijlage). Ook aan de Nederlandse Ambassade is een brief gestuurd om dit verzoek aan de Nederlandse waterschappen te ondersteunen. In juli 2014 is een samenwerkings-overeenkomst ondertekend tussen Wereld Waternet en l Agence d Eau de Gourma. Eind september 2015 is een cursus intergraal waterbeheer georganiseerd voor de waterschappen in Burkina Faso door Wereld Waternet in samenwerking met Reest en Wieden ( in de voorbereiding) en Hunze en Aas (uitvoering). De cursus is gefinancierd door de Nuffic en de locatie is bij een opleidingsinstituut in Marokko. In totaal gaan 20 personen deelnemen aan de cursus met formateur uit Marokko en Nederland. Intensiveren van de samenwerking Inmiddels hebben 3 andere Nederlandse waterschappen (Hunze en Aas, NHNK en Aa en Maas) ook de intentie uitgesproken om met de waterschappen in Burkina samen te werken. Om deze samenwerking nader vorm te geven voor een periode van 3 jaar is een identificatiemissie gepland in het najaar van Hieraan zullen deelnemen de 5 Nederlandse en tijdens deze missie zal voor de samenwerking tussen de waterschappen uit Nederland en Burkina Faso een concreet opgesteld worden. Inmiddels heeft het NWB Fonds een financiële bijdrage toegezegd voor de missie en verwacht in december een concreet plan. Hoofddoelstellingen samenwerking De intensivering van de huidige samenwerking komt op verzoek van het ministerie van Water in Burkina Faso. De hoofdoelstelling is om een substantiële bijdragen te leveren aan de duurzame en integrale wijze van het waterbeheer in Burkina Faso. Op deze manier zal het waterbeheer, in overeenstemming met het nationaal beleid, evolueren tot een decentraal en duurzaam waterbeheer, waarbij internationaal erkende waarden en normen voor duurzaamheid en ecologie als uitgangspunten gelden.

15 Pagina 15 van 27 concept 1 COLOMBIA Visie 2019 De samenwerking tussen Nederland en Colombia zit in een stroomversnelling. Eind 2011 is door de Nederlandse overheid een MoU afgesloten met de Colombiaanse overheid voor een verdergaande samenwerking op het gebied van water. Deze overeenkomst vloeide voort uit een verzoek van president Santos van Colombia aan de Nederlandse overheid naar aanleiding van grote overstromingen van de Río Cauca, met veel slachtoffers en schade. Door het Ministerie van I&M is Colombia naast Myanmar- toegevoegd aan de lijst van Water Mondiaal-landen. Begin september 2015 is door Minister Schultz van Haegen een werkbezoek aan Colombia gebracht gericht op het verder positioneren van het Nederlandse bedrijfsleven. Ook is de MoU tussen Colombia en Nederland verbreed en opnieuw ondertekend. De intensivering van de samenwerking is ook af te lezen uit de toename van activiteiten van het Nederlandse bedrijfsleven. Zo voeren onder andere Arcadis, RHDHV, Witteveen & Bosch en Antea (voormalig Oranjewoud) momenteel diverse grote projecten uit in Colombia. Vanuit de Nederlandse drinkwaterbedrijven zijn door Brabant Water onlangs drie meerjarige samenwerkingsovereenkomsten afgesloten met (drink)waterpartners in Colombia. Ook de Nederlandse Ambassade is zeer actief in het profilering van de Nederlandse water-kennis. Dit heeft onder meer in 2013 geleidt tot de oprichting van een Holland-Colombia Water Platform ( Ook zijn er reeds diverse missies georganiseerd om Colombiaanse managers en professionals kennis te laten maken met de Nederlandse expertise. De Dutch Water Authorities zijn hierbij steeds als gastheer betrokken geweest. Ook begin november vindt er weer een bezoek van een Colombiaanse delegatie plaats aan Nederland. Betrokkenheid van de Dutch Water Authorities Vanuit het Water Governance Center is in op nationaal niveau in Colombia een analyse gemaakt van water governance vraagstukken en zijn aanbevelingen gegeven aan de nationale overheid. Ook de Dutch Water Authorities zijn reeds op diverse manieren betrokken geraakt bij de samenwerking met Colombia. Enkele voorbeelden: een medewerker van Waterschap Vallei & Veluwe heeft op verzoek van de Nederlandse Ambassade/ het Ministerie van I&M in het voorjaar van 2015 een voordracht gehouden op het 2e Nationale Congres over Rurale Sanitatie voor met name de Colombiaanse gemeenten; door Arcadis is begin 2015 Nederlandse waterschapskennis ingehuurd ten behoeve van de grote ruimte voor de rivier -studie wordt uitgevoerd aan de Río Cauca, in opdracht van RVO.Nl en het Colombiaanse CVC (milieuautoriteit Valle de Cauca). Deze inhuur had specifiek betrekking op de water governance aspecten. Invulling heeft plaatsgevonden vanuit Waterschap De Dommel; Door RHDHV zijn de DWA benaderd voor eventuele participatie in een grote studie aan het Colombiaanse eiland San Andrés. Uiteindelijk is er om bedrijfsmatige redenen voor gekozen om de DWA niet op te nemen in het consortium. RHDHV is overigens zeer geïnteresseerd in samenwerking met DWA; De Colombiaanse Ontwikkelingsbank FINDETER heeft de DWA benaderd voor het leveren van praktische operationele ondersteuning in het opstarten van een vernieuwde rioolwaterzuivering nabij de stad Bucaramanga. Hiervoor zijn twee geschikte (spaanssprekende) procesoperators gevonden. Om onduidelijke redenen zijn er in Colombia vertragingen opgetreden en heeft dit initiatief nog geen invulling gekregen; Vanuit Brabant Water (zie ook eerder) is aangegeven dat men graag de samenwerking met de DWA wil aangaan in aansluiting op hun drinkwater-activiteiten in Colombia. Naar verwachting betreft dit vooral inzet op het gebied van afvalwaterzuivering en stroomgebiedsbeheer. Dit zowel op het gebied van water governance als het operationele beheer en onderhoud. De verwachting is de komende jaren meerdere verzoeken tot inzet van waterschapsmedewerkers zullen volgen. De DWA zijn vanuit het Holland-Colombia WaterPlatform/ Nederlandse Ambassade gevraagd te participeren in het ACODAL-congres dat van 9-11 september heeft plaatsgevonden in Santa Marta, Colombia. De DWA hebben een prominente plaats in het programma gekregen (zie ook De bijdrage vanuit de DWA heeft zich gericht op de organisatie van het Nederlandse (regionale) waterbeheer en de governance-aspecten hiervan. De interesse voor de bijeenkomst was erg groot en de reacties zeer positief en geinteresseerd. De DWA zijn door CVC en Arcadis gevraagd om twee masterclasses te verzorgen die op 7 en 8 september gehouden worden in Cali. Voor deze masterclasses zijn alle regionale milieuautoriteiten (cf. het CVC) van Colombia uitgenodigd. In deze masterclasses is opnieuw de water governance van Nederland en het water governance model besproken en doorvertaald naar de Colombiaanse situatie. Door de UNESCO-IHE is verzocht op 30 september een groep Colombianen van de CVC te ontvangen op een waterschap voor een nadere toelichting op de wijze waarop het grondwaterbeheer is georganiseerd in Nederland. Dit verzoek is opgepakt door waterschap De Dommel in samenwerking met Brabant Water. Nieuwe ontwikkelingen

16 Pagina 16 van 27 concept 1 De inbreng van de DWA op het gebied van water governance in het Arcadis project in het voorjaar van 2015 is in Colombia erg goed ontvangen en heeft geleidt tot: Een officieel verzoek van het CVC, Cali aan de DWA voor het aangaan van een meer structurele samenwerking; Een verzoek van het Ministerie van I&M/ RVO-Nederland om vanuit DWA een werkbezoek te brengen aan het CVC te Cali voor verdere ondersteuning in het begrip en de toepassing van het water governance model zoals dit is toegepast in de Arcadis-studie; In juli van 2015 is dit werkbezoek uitgevoerd met als resultaat: Grote interesse aan de zijde van het CVC om governance nadrukkelijk op te pakken in hun planvorming en institutionele ontwikkeling. Het geïntroduceerde water governance model is als strategische pijler ingebracht in hun onlangs vastgestelde Strategisch MilieuBeleidsPlan Ondersteuning vanuit Nederland wordt als zeer positief ervaren; Een concept-samenwerkingsovereenkomst tussen het CVC en de DWA. Deze overeenkomst vormt een raamwerk voor toekomstige samenwerking en richt zich op het opzetten van een Water Governance Partnership. Het werkbezoek van minister Schultz van Haegen aan Colombia (31/8-3/9) is vervolgens benut om de samenwerkingsovereenkomst tussen het CVC en DWA te ondertekenen en hiervoor ook de nodige aandacht te genereren. Perspectieven Genoemde ontwikkelingen bieden een uitstekende kans voor de DWA om hun positie en zichtbaarheid verder te versterken en aan te sluiten op de Internationale Water Ambitie. Zowel het rijksoverheid (Ministerie van I&M), regionale overheid (VNG International), het bedrijfsleven (RHDHV, Arcadis), de drinkwaterbedrijven (Brabant Water) als ook kennis- en opleidingsinstituten (TUDelft; UNESCO-IHE) hebben aangegeven perspectief te zien in samenwerking met de DWA in Colombia. Dit biedt de DWA kansen om in een sterkere strategische samenwerking te komen met het Rijk en andere partners. De verwachting is dat de water-samenwerking tussen Colombia en Nederland de komende jaren verder zal toenemen. Daarmee liggen hier kansen voor de DWA die feitelijk niet te missen zijn. Werkplan 2016 Voor 2016 de volgende activiteiten voorzien van DWA in Colombia: Implementatie van de Samenwerkingsovereenkomst tussen de DWA en de CVC te Cali Start van tenminste één nieuw samenwerkingsproject met het Nederlandse bedrijfsleven (betaalde inzet) Start van tenminste twee nieuwe samenwerkingsprojecten met Brabant Water Intensivering van de samenwerking tussen DWA en het Rijk (Water Mondiaal; Ministerie van I&M; RVO Nederland) aangaande Colombia Verkennen van een mogelijk samenwerkingsproject met VNG International Verkennen van een mogelijk samenwerkingsproject met een in Colombia actief Nederlands kennis/opleidingsinstituut De tijdsbesteding vanuit de Nederlandse waterschappen (DWA) in 2016 wordt geraamd op: activiteit Werkdagen Coördinatie 20 Implementatie samenwerking DWA-CVC 90 Intensivering en verkenning nieuwe samenwerkingsverbanden 20 Invulling nieuwe samenwerkingsprojecten 45 TOTAAL 175 EGYPTE Egypte is een prioritair land binnen de Topsector Water en maakt deel uit water mondiaal. Afgelopen jaren was de samenwerking op een laag pitje gezet (netwerkbehoud zonder kennisuitwisselingsprogramma s). In 2015 is voorzichtig weer gestart met een samenwerkingsproject door een waterschapachtige instantie te ondersteunen in de toepassing van Integrated Water Resources management op regionaal nivo. Deze activiteit zal ook in 2016 worden voortgezet. Er zijn verschillende grote programma s (beiden gefinancierd door met name de Wereld bank) in de maak waar DWA hoopt aan te sluiten door deelname aan een consortium bestaande uit Nederlands bedrijfsleven en kennisinstituten: Rural sanitation programma (Wereld Bank) Integrated Irrigation Improvement Project (phase 2) Deze programma s zullen hoogst waarschijnlijk in 2016 van start gaan.

DUTCH WATER AUTHORITIES - PERSPECTIEF 2019 WATERSCHAPPEN OVER DE GRENS?

DUTCH WATER AUTHORITIES - PERSPECTIEF 2019 WATERSCHAPPEN OVER DE GRENS? BIJLAGE 2a DUTCH WATER AUTHORITIES - PERSPECTIEF 2019 WATERSCHAPPEN OVER DE GRENS? Water verbindt de wereld en goed waterbeheer is een voorwaarde voor ontwikkeling. In een sterk globaliserende samenleving

Nadere informatie

WATER SCHAPPEN OVER DE GRENS DUTCH WATER AUTHORITIES PERSPECTIEF 2019

WATER SCHAPPEN OVER DE GRENS DUTCH WATER AUTHORITIES PERSPECTIEF 2019 WATER SCHAPPEN OVER DE GRENS DUTCH WATER AUTHORITIES PERSPECTIEF 2019 COLOFON UITGAVE Unie van Waterschappen, Februari 2016 DRUKWERKPRODUCTIE Opmeer BV, Den Haag OPLAGE 200 exemplaren VOORWOORD De Verenigde

Nadere informatie

Aan de commissie wordt advies gevraagd op onderstaand voorstel aan het ab:

Aan de commissie wordt advies gevraagd op onderstaand voorstel aan het ab: Aan Leden van de commissie F.B.A. 17 juni 2019 Leden van het Algemeen Bestuur 10 juli 2019 VOORSTEL Portefeuillehouder F. ter Maten Documentnr. 1383317/1383320 Programma Bestuur en belasting Projectnummer

Nadere informatie

Internationale Waterambitie

Internationale Waterambitie Internationale Waterambitie Adequate watervoorziening Grotere weerbaarheid Minder schade wereldwijd Een toelichting op de beleidsaccenten Eén ambitie Minister Infrastructuur en Milieu Mw. Drs. M.H. Schultz

Nadere informatie

Parafering besluit PFO Hae 10-12-2014 I Gewijzigd akkoord Geparafeerd door: Boer, G. de D&H 06-01-2015 I - Geparafeerd door: Boer, G.

Parafering besluit PFO Hae 10-12-2014 I Gewijzigd akkoord Geparafeerd door: Boer, G. de D&H 06-01-2015 I - Geparafeerd door: Boer, G. agendapunt 3.b.10 1169960 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden KINGFISHER MISSIE ZUID-AFRIKA Portefeuillehouder Haersma Buma, M.A.P. van Datum 6 januari 2015 Aard bespreking Informatief Afstemming

Nadere informatie

Nummer: 776429. Onderwerp: Krachtenbundeling door waterschappen ten behoeve van internationale samenwerking (bestuurlijk actiepunt 246)

Nummer: 776429. Onderwerp: Krachtenbundeling door waterschappen ten behoeve van internationale samenwerking (bestuurlijk actiepunt 246) COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HOOGHEEMRADEN COMMISSIE BMZ ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Krachtenbundeling door waterschappen ten behoeve van internationale samenwerking (bestuurlijk actiepunt 246) Nummer: 776429

Nadere informatie

AGENDA voor de vergadering van de Uniecommissie internationale zaken te houden op:

AGENDA voor de vergadering van de Uniecommissie internationale zaken te houden op: De leden van de Uniecommissie internationale zaken Datum ons kenmerk contactpersoon 29 augustus 2014 73753 JR M. G. de Ruijter bijlage(n) uw kenmerk e-mail CINTER 14-16 t/m 24 - mruijter@uvw.nl Betreft

Nadere informatie

Zorg en Welzijn. Introductie. April 2016

Zorg en Welzijn. Introductie. April 2016 Versie: 1.0 april 2016 Introductie April 2016 Voor u ligt het werkplan 2016 van de thema-afdeling. Dit werkplan is een aanscherping van het concept-werkplan dat in 2015 in twee algemene ledenvergadering

Nadere informatie

Voorstel Kennis te nemen van de communicatiestrategie van de gezamenlijke waterschappen en de ontwikkelde middelen corporate story en woordmerk.

Voorstel Kennis te nemen van de communicatiestrategie van de gezamenlijke waterschappen en de ontwikkelde middelen corporate story en woordmerk. Aan het dagelijks bestuur Datum: 11-02-2014 Onderwerp: Landelijke communicatiestrategie waterschappen Voorstel Kennis te nemen van de communicatiestrategie van de gezamenlijke waterschappen en de ontwikkelde

Nadere informatie

Beknopt Jaarverslag

Beknopt Jaarverslag Stichting Emda 1 Beknopt Jaarverslag 2015-2016 Operations Netherlands Stichting Emda Beknopt Jaarverslag 2016 Voorwoord 2 De publicatieplicht voor de ANBI-status geeft vooral bij de kleinere NGO s, zoals

Nadere informatie

Met het Global Water Partnership en ontwikkelingsbanken zijn afgelopen jaar nieuwe afspraken gemaakt.

Met het Global Water Partnership en ontwikkelingsbanken zijn afgelopen jaar nieuwe afspraken gemaakt. ---Speech 6 januari 2012--- Toespraak van de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, Ben Knapen, bij Deltares op 9 januari 2012 te Delft (gesproken woord geldt) Dames en heren, Vandaag stuur ik de brief

Nadere informatie

Raadsvoorstel Vernieuwing Mondiale Bewustwording

Raadsvoorstel Vernieuwing Mondiale Bewustwording gemeente Eindhoven Raadsnummer 14R6043 Inboeknummer 14bst01553 Beslisdatum B&W 21 oktober 2014 Dossiernummer 14.43.151 Raadsvoorstel Vernieuwing Mondiale Bewustwording Inleiding In het coalitieakkoord

Nadere informatie

Toespraak van staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Ben Knapen op de Watersectorbijeenkomst, 2 februari 2011

Toespraak van staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Ben Knapen op de Watersectorbijeenkomst, 2 februari 2011 Toespraak van staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Ben Knapen op de Watersectorbijeenkomst, 2 februari 2011 Dames en heren, Laat ik beginnen met een citaat. Een rivier is een reusachtig organisme.

Nadere informatie

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad *P DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 4 december 2012 Begrotingsprogramma

Nadere informatie

Internationale Kennisstrategie Topsector Energie. Internationale afstemming TKI WOZ 6 juli 2016

Internationale Kennisstrategie Topsector Energie. Internationale afstemming TKI WOZ 6 juli 2016 Internationale Kennisstrategie Topsector Energie Internationale afstemming TKI WOZ 6 juli 2016 Internationale ambities TSE uit KIA 2016-19 I. Een zo hoog mogelijke Nederlandse participatie in het Europese

Nadere informatie

DUTCH WATER AUTHORITIES

DUTCH WATER AUTHORITIES DUTCH WATER AUTHORITIES Het inter nationale gezicht van de Nederlandse waterschappen Jaarverslag 2014 WATEREXPERTISE: KENNIS BRENGEN EN HALEN Als land dat voor een groot deel onder de zeespiegel ligt,

Nadere informatie

Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering

Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA Den Haag > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA Den Haag Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken Partners for International Business Internationaal ondernemen

Nadere informatie

Strategische Personeelsplanning. Basisdocument

Strategische Personeelsplanning. Basisdocument Strategische Personeelsplanning Basisdocument Strategische Personeelsplanning Basisdocument SPP als pijler van hr-beleid Om als organisatie in een dynamische omgeving met veel ontwikkelingen en veranderingen

Nadere informatie

DUTCH DATACENTER ASSOCIATION

DUTCH DATACENTER ASSOCIATION DUTCH DATACENTER ASSOCIATION Onze missie: De DDA verbindt de marktleidende datacenters in Nederland met als missie het versterken van de economische groei en het profileren van datacenters in de samenleving.

Nadere informatie

agendapunt 3.a.7 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden INNOVATIE - VISIE EN REALISATIE Portefeuillehouder Smits, M. Datum 23 juni 2015

agendapunt 3.a.7 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden INNOVATIE - VISIE EN REALISATIE Portefeuillehouder Smits, M. Datum 23 juni 2015 agendapunt 3.a.7 1198541 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden INNOVATIE - VISIE EN REALISATIE Portefeuillehouder Smits, M. Datum 23 juni 2015 Aard bespreking Besluitvormend Afstemming Bijlagen 1

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : F.K.L. Spijkervet AB CATEGORIE : B-STUK (Beleidsstuk) VERGADERING D.D. : 26 november 2013 NUMMER : WM/MIW/RGo/7977 OPSTELLER : R. Gort, 0522-276805 FUNCTIE

Nadere informatie

Jaarplan educatie en arbeidsmarkt 2014-2015

Jaarplan educatie en arbeidsmarkt 2014-2015 Unie van Waterschappen Jaarplan educatie en arbeidsmarkt 2014-2015 De Unie van Waterschappen wil haar middelen en beschikbare capaciteit optimaal benutten voor de sector als geheel. Deze notitie geeft

Nadere informatie

agendapunt 04.B.16 Aan Commissie Bestuur, organisatie en bedrijfsvoering INNOVATIE - VISIE EN REALISATIE

agendapunt 04.B.16 Aan Commissie Bestuur, organisatie en bedrijfsvoering INNOVATIE - VISIE EN REALISATIE agendapunt 04.B.16 1198541 Aan Commissie Bestuur, organisatie en bedrijfsvoering INNOVATIE - VISIE EN REALISATIE Voorstel Commissie Bestuur, organisatie en bedrijfsvoering 03-11-2015 kennis te nemen van

Nadere informatie

Parafering besluit D&H 11-06-2013 B - Geparafeerd door: Wuijts, J. VV 20-06-2013 - -

Parafering besluit D&H 11-06-2013 B - Geparafeerd door: Wuijts, J. VV 20-06-2013 - - agendapunt 3.b.6 1071165 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden BRIEF AAN DE VV INZAKE WERKBEZOEK ZUID-AFRIKA EN INDONESIE Portefeuillehouder Haersma Buma, M.A.P. van Datum 11 juni 2013 Aard bespreking

Nadere informatie

Beknopt Jaarverslag

Beknopt Jaarverslag Stichting Emda 1 Beknopt Jaarverslag 2014-2015 Operations Netherlands Stichting Emda Beknopt Jaarverslag 2015 Voorwoord 2 De publicatieplicht voor de ANBI-status geeft vooral bij de kleinere NGO s, zoals

Nadere informatie

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Visie internationaal beleid waterschappen

Visie internationaal beleid waterschappen Bijlage LV 09-69b Bijlage Visie internationaal beleid waterschappen Inleiding Waterschappen bevinden zich en bewegen zich in een internationale omgeving. Veel van de milieuwetgeving die direct van invloed

Nadere informatie

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking

Nadere informatie

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen NL.IN.BUSINESS 2020 Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen MONDIALE UITDAGINGEN Verstedelijking, economische groei en verduurzaming brengen uitdagingen met zich mee op bijvoorbeeld het gebied van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 605 Beleid ten aanzien van ontwikkelingssamenwerking Nr. 177 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Dairy India. NAFTC-India. Zoetermeer, 18 February 2015

Dairy India. NAFTC-India. Zoetermeer, 18 February 2015 Dairy India NAFTC-India Zoetermeer, 18 February 2015 Netherlands Agro Food Technology Centre Publiek private samenwerking Sector vertegenwoordigend Expertise cluster focus Lokaal gevestigd Ervaring Introductie

Nadere informatie

De inzet van de Maatschappelijke Alliantie:

De inzet van de Maatschappelijke Alliantie: De inzet van de Maatschappelijke Alliantie: Werken aan een betere samenleving door fondsen, bedrijven en de overheid bij elkaar te brengen en gezamenlijk de impact van maatschappelijke initiatieven te

Nadere informatie

Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren

Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren Werkplaatsen Sociaal Domein Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren www.werkplaatsensociaaldomein.nl Verbinden en versterken De transitie en vooral de daaruit voortvloeiende transformaties

Nadere informatie

Beleidsdocument JCI Nederland Changemakers

Beleidsdocument JCI Nederland Changemakers Beleidsdocument JCI Nederland 2018 Changemakers CHANGEMAKERS De leden van JCI Nederland zijn changemakers in hart en nieren. Wij hebben dit laten zien met het Wereldcongres in Amsterdam, via 1000kansen

Nadere informatie

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Datum: 22 april 2013 Betreft: Beleidsreactie op het advies "De

Nadere informatie

Businesscase Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness

Businesscase Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness Businesscase Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness Een businesscase voor overheid, kenniswereld en bedrijfsleven om de Nederlandse state

Nadere informatie

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 3 Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

VOORWOORD. Melanie Schultz

VOORWOORD. Melanie Schultz communicatieplan 2015 VOORWOORD Alle betrokken partijen zijn op de goede weg naar een doelmatiger beheer van de waterketen. De afgelopen jaren is een cultuur ontstaan van samenwerking en kennisdeling.

Nadere informatie

Jaarplan /alv1

Jaarplan /alv1 Jaarplan 2017 161117/alv1 2 Strategisch kader: Verbinden Vernieuwen Versterken - Vertegenwoordigen Vertrouwen DOEL: Krachtige ontwikkelingssamenwerking voor een inclusieve, rechtvaardige en duurzame samenleving

Nadere informatie

Greenport Horti Campus. Burgemeester Sjaak van der Tak 16 december 2011

Greenport Horti Campus. Burgemeester Sjaak van der Tak 16 december 2011 Greenport Horti Campus Burgemeester Sjaak van der Tak 16 december 2011 1 Internationaal kenniscentrum in het hart van de Greenport 2 Doel en ambitie Versterken internationale concurrentiekracht van de

Nadere informatie

Partners voor Water subsidieregeling 2 * circa 40 pax. Aantal deelnemers (inschatting) http://nwp.nl/_docs/nieuwsbrief_bijlagen/geldalswater_pvw.

Partners voor Water subsidieregeling 2 * circa 40 pax. Aantal deelnemers (inschatting) http://nwp.nl/_docs/nieuwsbrief_bijlagen/geldalswater_pvw. Conveners Rapporteur/aanspreekpunt Workshop titel Aantal deelnemers (inschatting) Presentaties Dennis van Peppen (RVO.nl; dennis.vanpeppen@rvo.nl) Erwin Dirkse (Dirkse Milieu Technologie; edirkse@dmt-et.nl)

Nadere informatie

SAMENVATTING WATER OS PROGRAMMA. Hoge kwaliteit ontwikkelingssamenwerking door nauw betrekken van Nederlandse water sector

SAMENVATTING WATER OS PROGRAMMA. Hoge kwaliteit ontwikkelingssamenwerking door nauw betrekken van Nederlandse water sector SAMENVATTING WATER OS PROGRAMMA Hoge kwaliteit ontwikkelingssamenwerking door nauw betrekken van Nederlandse water sector Voor meer informatie: Joris van Oppenraaij, 070-304 3732, j.vanoppenraaij@nwp.nl

Nadere informatie

Symposium Waardevol Water. Samenwerking Water Governance in Zuid Afrika. Keimpe Sinnema: Waterschap Groot Salland en Landen

Symposium Waardevol Water. Samenwerking Water Governance in Zuid Afrika. Keimpe Sinnema: Waterschap Groot Salland en Landen Symposium Waardevol Water Samenwerking Water Governance in Zuid Afrika Keimpe Sinnema: Waterschap Groot Salland en Landen Coördinator Zuid Afrika voor Unie van Waterschappen 20 maart 2013 Inhoud presentatie

Nadere informatie

Aanleiding Maatregelenpakket uit 2008 ter verbetering van de ICT/GIS functie (DB 8-12-2008).

Aanleiding Maatregelenpakket uit 2008 ter verbetering van de ICT/GIS functie (DB 8-12-2008). voorstel aan dagelijks bestuur routing met data: overleg portefeuillehouder : 9 november 2010 dagelijks bestuur : vergaderdatum commissie wb : datum commissie bcwvm : datum algemeen bestuur : datum ab

Nadere informatie

Beleidsplan Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart (NVR) Positionering en profilering 2016-2018

Beleidsplan Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart (NVR) Positionering en profilering 2016-2018 Beleidsplan Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart (NVR) Positionering en profilering 2016-2018 Juni 2013 Pagina 2 Inhoudsopgave 1 Introduction... 3 1.1 Veranderende marktsituatie... 3 1.2 Gevolgen voor

Nadere informatie

Internationale activiteiten Vallei en Veluwe

Internationale activiteiten Vallei en Veluwe Internationale activiteiten Vallei en Veluwe Voortgang 2015 Datum 19 januari 2016 Ons kenmerk Opgemaakt door afdeling Strategie & Beleid Pagina 2 van 7 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 2. Beleid... 3 3.

Nadere informatie

Van Idee naar Innovatie

Van Idee naar Innovatie Van Idee naar Innovatie Horizon 2020 maakt het mogelijk! In 10 minuten een helder verhaal over Horizon 2020 Horizon 2020 Europa is op zoek naar innovaties die internationaal succesvol kunnen zijn. Horizon

Nadere informatie

Strategisch Beleidsplan BGN

Strategisch Beleidsplan BGN Strategisch Beleidsplan BGN 2017-2025 Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN) info@gewichtsconsulenten.nl www.gewichtsconsulenten.nl Inhoud 1. Introductie en achtergrond... 3 2. Missie en

Nadere informatie

Harmonisatie Buitenlandbeleid. Datum 5 november 2012 Opgemaakt door afdeling Strategie & Beleid

Harmonisatie Buitenlandbeleid. Datum 5 november 2012 Opgemaakt door afdeling Strategie & Beleid Harmonisatie Buitenlandbeleid Datum 5 november 2012 Opgemaakt door afdeling Strategie & Beleid Blad 2 van 8 Inhoudsopgave 1. Bestuurlijke aanleiding en vraag... 3 2. Bestuurlijke risico s/positionering/mandatering...

Nadere informatie

Visiedocument Expertisenetwerk Kinder- en Jeugdpsychiatrie (EKJP)

Visiedocument Expertisenetwerk Kinder- en Jeugdpsychiatrie (EKJP) Visiedocument Expertisenetwerk Kinder- en Jeugdpsychiatrie (EKJP) I/ Inleiding Het aantal kinderen en jongeren met ernstige psychische problemen is goed bekend. Zowel in Nederland als in andere landen

Nadere informatie

Waterschappen: proeftuin & etalage van de Nederlandse watersector

Waterschappen: proeftuin & etalage van de Nederlandse watersector Waterschappen: proeftuin & etalage van de Nederlandse watersector Waterschappen hebben het imago alleen proven concepts toe te passen. Niets is minder waar. Jaarlijks investeren de waterschappen 1,3 miljard

Nadere informatie

Jaarplan Stichting Vrienden 2016

Jaarplan Stichting Vrienden 2016 Jaarplan Stichting Vrienden 2016 1. Prioriteiten 2016 2. Wat gaan we doen? 3. Focusthema s 2016 4. Doelstellingen 2016 1. Prioriteit 2016 Intensiveren en uitbreiden samenwerking met externe en interne

Nadere informatie

Projectplan normcommissie Human Resource Management

Projectplan normcommissie Human Resource Management Projectplan normcommissie Human Resource Management Introductie In het vakgebied Arbeid en HRM zijn zowel op nationaal als internationaal niveau een aantal grote trends en verschuivingen zichtbaar. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Dialoog veehouderij Venray

Dialoog veehouderij Venray Dialoog veehouderij Venray aanbevelingen dialoog veehouderij gemeente Venray Datum 21 december 2016 Portefeuillehouder Martijn van der Putten Team RO Naam steller Jos Kniest De onderstaande aanbevelingen

Nadere informatie

Functieprofiel Voorzitter Transport en Logistiek Nederland

Functieprofiel Voorzitter Transport en Logistiek Nederland Functieprofiel Voorzitter Transport en Logistiek Nederland Transport en Logistiek Nederland Voorzitter Transport en Logistiek Nederland (TLN) is dé ondernemersorganisatie voor de sector transport en logistiek.

Nadere informatie

Waar staat Ondernemers voor Ondernemers voor?

Waar staat Ondernemers voor Ondernemers voor? 8 Ondernemers voor Ondernemers Jaarverslag 2014 9 Waar staat Ondernemers voor Ondernemers voor? Missie De missie van de vzw Ondernemers voor Ondernemers (opgericht in 2000) is het bevorderen van duurzame

Nadere informatie

Profiel. Strategisch HR adviseur. 8 december 2015. Opdrachtgever Stichting Openbaar Onderwijs Noord

Profiel. Strategisch HR adviseur. 8 december 2015. Opdrachtgever Stichting Openbaar Onderwijs Noord Profiel Strategisch HR adviseur 8 december 2015 Opdrachtgever Stichting Openbaar Onderwijs Noord Voor meer informatie over de functie Erik Frieling, adviseur Leeuwendaal Telefoon (070) 414 27 00 evt. mobielnummer

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland ` Voordracht Haarlem, Onderwerp: Kaderstelling Europabeleid door Provinciale Staten Inleiding Op 11 juni 2007 jl. is door de commissie FEPO de werkgroep Europa ingesteld.

Nadere informatie

Van. Communicatie Uitgaande van deze context zal communicatie zich bij Heijmans in 2011 richten op:

Van. Communicatie Uitgaande van deze context zal communicatie zich bij Heijmans in 2011 richten op: Memo Datum 20 december 2010 Onderwerp Communicatieplan Infra 2011 Van Marc Lucassen Telefoon +31 73 543 53 14 Fax +31 73 543 59 01 E-mail mlucassen@heijmans.nl Aan Vooraf Het afgelopen jaar was voor Heijmans

Nadere informatie

B. Stuurgroep Vervoerregio, 18 september 2014

B. Stuurgroep Vervoerregio, 18 september 2014 B. Stuurgroep Vervoerregio, 18 september 2014 Convenant Versterking Samenwerking Verkeer en Vervoer Concept 10 september, versie ten behoeve van de stuurgroep vervoerregio van 18 september Convenant tussen

Nadere informatie

Kadernotitie professionalisering

Kadernotitie professionalisering Kadernotitie professionalisering 2015-2020 Colofon Uitgave : ZAAM interconfessioneel voortgezet onderwijs Voorgenomen besluit College van Bestuur : 31 maart 2015 Instemming GMR : 24 april 2015 Vastgesteld

Nadere informatie

Jaarplan VTOI

Jaarplan VTOI Jaarplan VTOI 2016 1 Jaarplan 2016 Inleiding: de kracht van professioneel toezicht 2016 is het jaar waarin het beleidsplan 2013 2016 zijn laatste jaar ingaat en vooruit wordt gekeken naar de volgende stappen

Nadere informatie

Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015

Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015 Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015 Missie/Visie/Kernboodschap/Doelstelling Missie Het Ronald McDonald Kinderfonds wil een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van kinderen

Nadere informatie

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie KETENINITIATIEVEN Contactpersoon Edith Sweep RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie 1800161A00-R18-477 Heike Gaasbeek/Anouk Voorn 9 maart 2018 Definitief Pagina: 2 van

Nadere informatie

Commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid

Commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid Griffie Commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid Datum commissievergadering : - DIS-stuknummer : 1521160 Behandelend ambtenaar : Hans Zwepink Directie/bureau : Griffie / PE Nummer commissiestuk

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2008 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan

Nadere informatie

Invoering Omgevingswet

Invoering Omgevingswet Invoering Omgevingswet Projectplan Versie 1.2 Datum: 19-09-2016 Opsteller: Linda Roeterink Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Projectomschrijving... 2 2.1. Aanleiding... 2 2.2. Totstandkoming projectplan... 2

Nadere informatie

Strategie. Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 27 september Agendapunt : 4.g. Vertrouwelijk. Aan het Algemeen Bestuur,

Strategie. Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 27 september Agendapunt : 4.g. Vertrouwelijk. Aan het Algemeen Bestuur, Titel voorstel : Ondersteunen Metropool Regio Eindhoven bij opstellen Regionale Energie Strategie Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 27 september 2018 Agendapunt : 4.g Vertrouwelijk : Nee Aan het Algemeen

Nadere informatie

Nieuwe fase in samenwerking in de regio

Nieuwe fase in samenwerking in de regio Nieuwe fase in samenwerking in de regio Presentatie voor de gemeenteraad Opbouw MRDH en Afbouw Haaglanden 2 september 2014 Aanleiding voor de presentatie MRDH: Consultatiepakket gemeenten om daadwerkelijke

Nadere informatie

Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen:

Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Algemene informatie over het project Aanleiding voor het project Het Almelose

Nadere informatie

Inspirerend Management. in de zorg. Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap

Inspirerend Management. in de zorg. Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap Inspirerend Management Development in de zorg Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap Behoefte aan effectief leiderschap Vergroting van de invloed van de politiek en zorgverzekeraars

Nadere informatie

ADVIES. AcW-2017/ ADVIES. 6 juni 2017

ADVIES. AcW-2017/ ADVIES. 6 juni 2017 ADVIES ADVIES 6 juni 2017 ADVIES WATERGEZANT 1. Inleiding Aanleiding Binnen de rijksoverheid werken de ministeries van Buitenlandse Zaken (BuZa), Economische Zaken (EZ) en Infrastructuur en Milieu (I&M)

Nadere informatie

Gouden Driehoekoverleg 20 en 21 september Limburg

Gouden Driehoekoverleg 20 en 21 september Limburg 1 Gouden Driehoekoverleg 20 en 21 september Limburg Samenwerkingsovereenkomst Het Samenwerkingsverband Hoogwaterbescherming levert een bijdrage aan maximale waarde creatie en tegelijkertijd het beperken

Nadere informatie

Projectplan Monitor bevordering arbeidsparticipatie (2009-2012)

Projectplan Monitor bevordering arbeidsparticipatie (2009-2012) -1- Projectplan Monitor bevordering arbeidsparticipatie (2009-2012) 1 Aanleiding voor het project Arbeidsparticipatie is een belangrijk onderwerp voor mensen met een chronische ziekte of functiebeperking

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 23581 27 december 2011 Besluit van de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 12 december 2011, nr.

Nadere informatie

VAN AMBITIE NAAR UITVOERING - INRICHTING EN BESTURING I&A DELFLAND. 31 augustus 2013

VAN AMBITIE NAAR UITVOERING - INRICHTING EN BESTURING I&A DELFLAND. 31 augustus 2013 VAN AMBITIE NAAR UITVOERING - INRICHTING EN BESTURING I&A DELFLAND 31 augustus 2013 CONTEXT Delfland wordt de komende jaren geconfronteerd met een groeiende interne en externe vraag naar (innovatieve)

Nadere informatie

Profiel NWO. Lid raad van bestuur tevens domeinvoorzitter Sociale en Geesteswetenschappen

Profiel NWO. Lid raad van bestuur tevens domeinvoorzitter Sociale en Geesteswetenschappen Profiel Lid raad van bestuur tevens domeinvoorzitter Sociale en Geesteswetenschappen Lid raad van bestuur, tevens domeinvoorzitter Sociale en Geesteswetenschappen De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk

Nadere informatie

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Deze kaderbrief geeft richting aan onze (team)plannen voor 2018. Zo zorgen we ervoor dat ontwikkelingen binnen Cello elkaar versterken én dat we invulling blijven geven

Nadere informatie

Onderwerp: Voornemen tot instemmen met het Plan van Aanpak samenwerkingswerkingsprogramma Eindhoven-Rwanda

Onderwerp: Voornemen tot instemmen met het Plan van Aanpak samenwerkingswerkingsprogramma Eindhoven-Rwanda gemeente Eindhoven 16R6935 Raadsnummer Inboeknummer 16bst01185 Dossiernummer 16.35.251 Beslisdatum: 30 augustus 2016 Commissienotitie Onderwerp: Voornemen tot instemmen met het Plan van Aanpak samenwerkingswerkingsprogramma

Nadere informatie

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen - Nederland Brussel, april 2014 CVN heeft

Nadere informatie

JAARPLAN 2016 EEN ZICHTBAAR FUNDAMENT

JAARPLAN 2016 EEN ZICHTBAAR FUNDAMENT Agendapunt 8 JAARPLAN 2016 EEN ZICHTBAAR FUNDAMENT Implementatie meerjarenbeleidsplan 2014-2016 Bouwen aan de toekomst van onze sport Vizier op de toekomst, focus op het fundament Augustus 2015 Agendapunt

Nadere informatie

VOORSTEL VOOR HET AB. Datum vergadering: 7 november Agendapunt: 8. Portefeuillehouder: De heer Bolsius

VOORSTEL VOOR HET AB. Datum vergadering: 7 november Agendapunt: 8. Portefeuillehouder: De heer Bolsius VOORSTEL VOOR HET AB Datum vergadering: 7 november 2011 Agendapunt: 8 Datum: 21 oktober 2011 Contactpersoon:GJAM Krijnen Telefoon: 2404505 E-mail: g.krijnen@vru.nl Portefeuillehouder: De heer Bolsius Onderwerp:

Nadere informatie

Externe communicatie ambtelijke samenwerking Beemster- Purmerend

Externe communicatie ambtelijke samenwerking Beemster- Purmerend Externe communicatie ambtelijke samenwerking Beemster- Purmerend Gemeente Beemster Versie: definitief Goedkeuring: gemeentesecretaris Beemster, Els Kroese Juni 2012 Auteur: Nancy van der Vin, Filtercommunicatie

Nadere informatie

Samen aan de IJssel Inleiding

Samen aan de IJssel Inleiding Samen aan de IJssel Samenwerking tussen de gemeenten Capelle aan den IJssel en Krimpen aan den IJssel, kaders voor een intentieverklaring en voor een onderzoek. Inleiding De Nederlandse gemeenten bevinden

Nadere informatie

Actiepunten 2016 van de overheid m.b.t. de uitvoering van het Convenant ten aanzien van de verbeteringen in de steenkoolketen

Actiepunten 2016 van de overheid m.b.t. de uitvoering van het Convenant ten aanzien van de verbeteringen in de steenkoolketen Actiepunten 2016 van de overheid m.b.t. de uitvoering van het Convenant ten aanzien van de verbeteringen in de steenkoolketen 1.Inleiding In het Steenkoolconvenant, dat in 2014 is gesloten, zijn het Ministerie

Nadere informatie

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT Beslisdocument Investeringsdossier 2018 BIJLAGE 4 CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT 1. Doel van de opdracht Winnen van de titel Culturele Hoofdstad van Europa voor het project 2018 Culturele

Nadere informatie

Een nieuwe toezichthouder is een kans.

Een nieuwe toezichthouder is een kans. Een nieuwe toezichthouder is een kans. Search & Selectie, NR Academy en Kenniscentrum VERNIEUWING VANUIT ERVARING Een nieuwe commissaris of toezichthouder is een kans en een stimulans voor goed bestuur.

Nadere informatie

Onderwerp: evaluatie Stuurgroep Toerisme en Recreatie en planvorming 2009

Onderwerp: evaluatie Stuurgroep Toerisme en Recreatie en planvorming 2009 Agendapunt : Voorstelnummer : Raadsvergadering : 25 november 2008 Naam opsteller : Thea Olivier Informatie op te vragen bij : Thea Olivier Portefeuillehouders : Jan Mesu Onderwerp: evaluatie Stuurgroep

Nadere informatie

LID WORDEN VAN DE KINDERRECHTENCOALITIE 1

LID WORDEN VAN DE KINDERRECHTENCOALITIE 1 LID WORDEN VAN DE KINDERRECHTENCOALITIE 1 INHOUD 1. Wat is de kinderrechtencoalitie? 2. Wederzijdse verwachtingen Kinderrechtencoalitie - leden 2.1 Aanbod aan de leden 2.2. Verwachtingen t.a.v. de leden

Nadere informatie

Roadmap BIM Loket. Versie 7, 1 december 2015. 1.1 Inleiding

Roadmap BIM Loket. Versie 7, 1 december 2015. 1.1 Inleiding Roadmap BIM Loket Versie 7, 1 december 2015 1.1 Inleiding Eind april 2015 is de Stichting BIM Loket opgericht. Afgelopen maanden is de organisatie ingericht en opgestart. Mede op verzoek vanuit de BIR

Nadere informatie

Communicatie kader. Bijlage bij communicatiestrategie juni 2015

Communicatie kader. Bijlage bij communicatiestrategie juni 2015 Communicatie kader Bijlage bij communicatiestrategie juni 2015 Aanleiding Werkgevers, werknemers en gemeenten spraken af uiterlijk in 2026 125.000 extra banen te realiseren en dat er voor de realisatie

Nadere informatie

Aan de Gemeenteraad. 12 januari Betreft: Routeplanner Right to Challenge. Geachte leden van de Gemeenteraad,

Aan de Gemeenteraad. 12 januari Betreft: Routeplanner Right to Challenge. Geachte leden van de Gemeenteraad, www.righttochallenge.nl Aan de Gemeenteraad 12 januari 2019 Betreft: Routeplanner Right to Challenge Geachte leden van de Gemeenteraad, Right to Challenge (R2C) is het recht van bewonersinitiatieven om

Nadere informatie

Samen werken aan lokale bereikbaarheid

Samen werken aan lokale bereikbaarheid Samen werken aan lokale bereikbaarheid Aanbod van de VOC aan gemeenten voor een gezamenlijk geluid in het beleidsveld mobiliteit en infrastructuur. Doet u mee? 1 Wat is de VOC? De Vereniging Openbaar Vervoer

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht 64

Provinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht 64 Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 64 Haarlem, 17 augustus 2004 Onderwerp: Agenda Provinciaal Waterplan Bijlagen: - ontwerpbesluit - procesplanning provinciaal waterplan - op weg naar een

Nadere informatie

OPLEGNOTITIE. Vergadering : Bestuurlijk Overleg Op : 6 april 2017 Onderwerp : Vaststellen van de voorlopige jaarrekening 2016 agendapunt : 5

OPLEGNOTITIE. Vergadering : Bestuurlijk Overleg Op : 6 april 2017 Onderwerp : Vaststellen van de voorlopige jaarrekening 2016 agendapunt : 5 OPLEGNOTITIE Vergadering : Bestuurlijk Overleg Op : 6 april 2017 Onderwerp : Vaststellen van de voorlopige jaarrekening 2016 agendapunt : 5 Beslispunten - Vaststellen van de voorlopige jaarrekening. -

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL. VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT EN LID RAAD VAN TOEZICHT (profiel bedrijfsvoering)

FUNCTIEPROFIEL. VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT EN LID RAAD VAN TOEZICHT (profiel bedrijfsvoering) FUNCTIEPROFIEL VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT EN LID RAAD VAN TOEZICHT (profiel bedrijfsvoering) April 2016 DE ORGANISATIE Stichting is een onafhankelijke Nederlandse stichting die zich wereldwijd richt

Nadere informatie