Verkennend. Locatie. t/m 182 te Den Bosch. Datum. : 9 augustus definitief-

Transcriptie

1 Verkennend bodemonderzoek conform NEN 5740 Locatie : Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgeverr : Meeuwissen OG b.v. Projectnummer : Datum : 9 augustus definitief-

2 Onderzoeksgegevens Soort onderzoek Verkennend bodemonderzoek Methode NEN 5740 Veldwerk conform BRL SIKB 2000 (VKB-protocollen 2001, 2002 en 2018) Doelstelling vaststellen of op de onderzoekslocatie bodemverontreiniging aanwezig is Onderzoekslocatie Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Projectnummer Datum uitvoering 2 en 3 juli 2013 Datum watermonstername 11 juli 2013 Datum rapportage 9 augustus 2013 Opdrachtgever Opdrachtgever Meeuwissen OG b.v. Postadres Sluisakker 2 Postcode en plaats 5261 NJ Vught Telefoonnummer Opdrachtnemer Opdrachtnemer Search Ingenieursbureau B.V. Contactpersoon ing. Steven Traast Bezoekadres Meerstraat 2 Postcode en plaats 5473 ZH HEESWIJK Telefoonnummer Faxnummer Website milieu@searchbv.nl Veldwerk Aart Schaftenaar Colofon Rapportage Opgesteld door Goedgekeurd door ing. Peter F.G. van Bergen Sjaak J. Veken MSc Datum/paraaf controle 9 augustus 2013 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

3 SAMENVATTING In opdracht van Meeuwissen OG b.v. heeft Search Ingenieursbureau B.V. een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch. Algemeen Aan de hand van de beschikbare historische gegevens is het onderzoek uitgevoerd op basis van de Nederlandse Norm, NEN 5740, met als uitgangspunt een verdachte locatie. De locatie is verdacht vanwege de bekende sterke verontreiniging met lood in de ondergrond (NIPA Milieutechniek, kenmerk: 5661, d.d.: ). De onderzoekslocatie met een oppervlakte van circa m 2 is in het verleden in gebruik geweest als houthandel. Momenteel is het terrein buiten gebruik en staat het bedrijfspand leeg. In het bedrijfspand is een betonvloer aanwezig, het buitenterrein is verhard met tegels. De aanleiding voor het uitvoeren van het verkennend bodemonderzoek is de voorgenomen eigendomstransactie van de locatie en het onroerend goed. Het doel van het onderzoek is vast te stellen of op de locatie bodemverontreiniging aanwezig is. Werkzaamheden Het te onderzoeken terrein heeft een oppervlakte van circa m 2. Verdeeld op het perceel zijn 12 boringen verricht, te weten: 1 boring tot 0,25 m-mv; 2 boringen tot 0,35 m-mv; 3 boringen tot 0,5 m-mv; 1 boring tot 0,6 m-mv; 1 boring tot 3,5 m-mv; 3 boringen tot 4,5 m-mv; 1 boring tot 5,5 m-mv. In het diepste boorgat is een peilbuis geplaatst. Op de locatie is tevens een bestaande peilbuis aangetroffen. Deze peilbuis is eveneens bemonsterd. Er zijn 2 grondmengmonsters van de bovengrond en 4 grondmengmonsters van de ondergrond onderzocht op het NEN-grondpakket. Er is 1 monster van de uiterst slakhoudende laag geanalyseerd op het NEN-grondpakket en indicatief getoetst aan het Bestluit Bodemkwaliteit. In verband met het aantreffen van een sterke verontreiniging met koper en lood in de mengmonsters MM4 en MM5 zijn de individuele grondmonsters onderzocht op koper en lood. Er zijn 13 grondmonsters onderzocht op koper en 6 grondmonsters op lood. Het grondwater is geanalyseerd op het NEN-grondwaterpakket. Resultaten en conclusie Door middel van het uitgevoerde onderzoek is inzicht verkregen in de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem ter plaatse van de onderzoekslocatie. De zintuiglijk schone bovengrond is licht verontreinigd met PCB. De puin- en koolhoudende bovengrond is licht verontreinigd met kobalt, koper, zink, barium, kwik, lood en PAK. De puin- en sintelhoudende ondergrond in de bodemlaag van 1,0 tot 3,5 m-mv is in het algemeen sterk tot matig verontreinigd met koper en lood. De ondergrond is tevens licht verontreinigd met minerale olie, koper, zink, barium, kwik, lood en PAK. In het grondwater zijn licht verhoogde gehalten aan nikkel, koper, molybdeen, barium en xylenen gemeten. De uiterst tot volledig slakhoudende laag is indicatief getoetst aan het Besluit Bodemkwaliteit zijnde een niet-vormgegeven bouwstof. Uit de resultaten blijkt dat de parameters van de zware metalen de IBC-waarde voor niet vormgegeven bouwstoffen overschrijdt. Op basis van de indicatieve toetsing is Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

4 de slakhoudende niet herbruikbaar. Indien de slakhoudende laag in de toekomst ontgraven dient te worden dient een volledige partijkeuring volgens protocol 1002 uitgevoerd te worden. Gezien de resultaten van het onderzoek wordt geconcludeerd dat de opgestelde hypothese verdachte locatie juist is. De resultaten van de analyses wijzen op de mogelijke aanwezigheid van een geval van ernstige bodemverontreiniging. Om inzicht te krijgen in de omvang van de verontreiniging dient formeel een nader onderzoek conform NTA 5755 uitgevoerd te worden. Met het nader onderzoek wordt inzicht verkregen in de omvang van de verontreiniging. Indien er sprake is van >25 m 3 verontreinigde grond is er sprake van een saneringsplicht in de zin van de wet Bodembescherming. De aangetroffen verontreinigingen met koper en lood zijn waarschijnlijk te relateren aan de aanwezige oud-stedelijke ophooglaag. Op basis de resultaten van het onderzoek kan gesteld worden dat de sterke tot matige verontreiniging zich in deze ophooglaag bevindt. Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

5 INHOUDSOPGAVE 1 ALGEMEEN 1.1 Algemeen 1.2 Aanleiding en doel van het onderzoek 1.3 Partijdigheid 1.4 Opbouw van het rapport 2 HISTORISCH ONDERZOEK 2.1 Algemeen 2.2 Geografische en kadastrale gegevens 2.3 Afbakening geografisch besluitvormingsgebied 2.4 Historische gegevens 2.5 Huidig en toekomstig gebruik 2.6 Geohydrologische situatie 2.7 Onderzoekshypothese 3 UITGEVOERDEE WERKZAAMHEDEN 3.1 Veldwerk 3.2 Asbest 3.3 Laboratoriumonderzoek 4 RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK 4.1 Resultaten veldonderzoek 4.2 Resultaten laboratoriumonderzoek 5 INTERPRETATIE VAN RESULTATEN 5.1 Algemeen 5.2 Milieuhygiënische kwaliteit van de bodem 6 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN BIJLAGE I BIJLAGE II BIJLAGE III BIJLAGE IV BIJLAGE V BIJLAGE VI BIJLAGE VII TOPOGRAFISCHE LIGGINGG ONDERZOEKSLOCATIE SITUATIETEKENING MET BOORPUNTEN BOORBESCHRIJVINGEN ANALYSERESULTATEN GROND- EN GRONDWATE ERMONSTERS ANALYSECERTIFICATEN FOTO S ONDERZOEKSLOCATIE TOETSINGSWAARDEN BODEMKWALITEITSKAARTT Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

6 1 ALGEMEEN 1.1 Algemeen Meeuwissen OG b.v. heeft aan Search Ingenieursbureau B.V. opdracht verleend om op het perceel Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch een verkennend bodemonderzoek uit te voeren. Het bodemonderzoek is gebaseerd op de NEN 5740 van het Nederlands Normalisatie Instituut (NNI; januari 2009). De onderzoekslocatie met een oppervlakte van circa m 2 is in het verleden in gebruik geweest als houthandel. Momenteel is het terrein buiten gebruik en staat het bedrijfspand leeg. In het bedrijfspand is een betonvloer aanwezig, het buitenterrein is verhard met tegels. De topografische ligging van de onderzoekslocatie is aangegeven op bijlage I. Een overzicht van de onderzoekslocatie is weergegeven in bijlage II. Foto s van de onderzoekslocatie zijn opgenomen in bijlage VI. 1.2 Aanleiding en doel van het onderzoek De aanleiding voor het uitvoeren van het verkennend bodemonderzoek is de voorgenomen eigendomstransactie van de locatie en het onroerend goed. In verband hiermee wordt het van belang geacht inzicht te verkrijgen in de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem (grond en grondwater) op de locatie. Het doel van het onderzoek is om vast te stellen of op de locatie bodemverontreiniging aanwezig is. Op basis van de onderzoeksresultaten moet worden vastgesteld of de gewenste vorm van bodemgebruik, vanuit milieuhygiënisch oogpunt gezien, mogelijk is en zo niet, welke vervolgacties noodzakelijk zijn. Het verkennend onderzoek is er niet op gericht om de exacte omvang en ernst van een eventuele verontreiniging aan te geven. 1.3 Partijdigheid Search Ingenieursbureau B.V. heeft op geen enkele wijze een relatie met de opdrachtgever en/of de onderzoekslocatie waarop het onderzoek betrekking heeft. Search Ingenieursbureau B.V. garandeert hiermee derhalve dat een volledig onafhankelijk en onpartijdig onderzoek wordt uitgevoerd. 1.4 Opbouw van het rapport In het voorliggende rapport komen de volgende aspecten aan de orde: historisch onderzoek (hoofdstuk 2); uitgevoerde werkzaamheden (hoofdstuk 3); de resultaten van het onderzoek (hoofdstuk 4); interpretatie van resultaten (hoofdstuk 5); conclusies en aanbevelingen (hoofdstuk 6). 1 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

7 2 HISTORISCH ONDERZOEK 2.1 Algemeen Het doel van een historisch onderzoek is om te bepalen of er gegevens met betrekking tot bodemverontreiniging en / of bodembedreigende activiteiten bekend zijn, die relevant zijn voor het bodemonderzoek. Het historisch onderzoek wordt op zodanige wijze ingestoken dat hypotheses kunnen worden opgesteld en vervolgens een opzet voor onderzoek wordt ontworpen die het best aansluit bij de specifieke kenmerken van die locatie. Het historisch onderzoek is uitgevoerd conform de NEN 5725 Bodem- Landbodem- Strategie voor het uitvoeren van vooronderzoek bij verkennend en nader bodemonderzoek, Nederlands Normalisatie Instituut, januari Aangezien het bodemonderzoek is uitgevoerd in het kader van de voorgenomen eigendomstransactie, is er een standaard vooronderzoek uitgevoerd. 2.2 Geografische en kadastrale gegevens De geografische gegevens van de onderzoekslocatie staan weergegeven in tabel 2.1. Tabel 2.1 Geografische gegevens onderzoekslocatie Gemeente: s-hertogenbosch Adres: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Kadastraal Sectie: H Nummers: 5700 en 6027 Coördinaten: x: y: Oppervlakte onderzoekslocatie: circa m Afbakening geografisch besluitvormingsgebied Het geografische besluitvormingsgebied is het geografische gebied waarover een besluit moet worden genomen en waarop het daadwerkelijke bodemonderzoek zich richt. Voor de afbakening is in verband met de voorgenomen eigendomstransactie gekozen voor een perceelsgewijze afbakening. Het geografisch gebied waarop het vooronderzoek betrekking heeft wordt de onderzoekslocatie genoemd. Het vooronderzoek heeft zich gericht op het perceel waarbinnen het geografisch besluitvormingsgebied valt en de aangrenzende percelen tot een maximale afstand van 50 meter. 2.4 Historische gegevens De volgende informatiebronnen zijn gebruikt om de voor het vooronderzoek noodzakelijke informatie te verkrijgen: Gemeente s-hertogenbosch (incl. bodemkwaliteitskaart) Bodemloket Terreininspectie 2 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

8 Hieronder is een beschrijving gegeven van de meest relevante informatie die tijdens het historisch onderzoek naar voren is gekomen. Vervolgens is aangegeven welke deellocatie(s) potentieel verdacht is met betrekking tot het voorkomen van bodemverontreiniging. Archiefonderzoek gemeente s-hertogenbosch Uit de informatie welke beschikbaar is gesteld door de gemeente s-hertogenbosch, blijkt dat er in het verleden op de locatie diverse bedrijfsmatige activiteiten hebben plaatsgevonden. Vanaf 1910 tot 1963 is de locatie in gebruik geweest als slachthuis. Tevens is de locatie tussen 1944 en 1965 in gebruik geweest als kolenhandel. Vanaf 1968 tot nu is het perceel in gebruik als houthandel. Op de locatie is in het verleden een verkennend en aanvullend bodemonderzoek uitgevoerd door NIPA milieutechniek (kenmerk: 5661, d.d.: ). Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat de puin- en kooltjeshoudende bovengrond licht verontreinigd is met koper, lood, nikkel, zink, kwik, PAK en EOX. In de puin- en kolengruishoudende ondergrond (traject 1,0 tot 1,5 m-mv) is een matige verontreiniging met lood aangetroffen. Tevens is de ondergrond licht verontreinigd met kwik, zink en koper. In verband met het aantreffen van de matige verontreiniging met lood zijn de individuele grondmonsters geanalyseerd. Uit de uitsplitsing blijkt dat er 4 boringen op een diepte van circa 1,0 tot 1,5 m-mv sterk verontreinigd zijn met lood. In een tweetal boringen is een licht verhoogde waarde aan lood aangetroffen. In het grondwater zijn geen verontreinigingen aangetroffen. Geadviseerd wordt om een nader bodemonderzoek uit te voeren om de exacte aard en omvang van de verontreiniging te bepalen. De verontreiniging met lood is te waarschijnlijk te relateren aan de aanwezige bijmeningen met puin en kolengruis in de bodem. Voor zover bekend hebben er op de locatie geen activiteiten of calamiteiten plaatsgevonden die mogelijk een bodemverontreiniging hebben veroorzaakt. Gelet op de stedelijke omgeving kunnen verhoogde gehaltes voor polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK), zware metalen en/of minerale olie in de grond worden verwacht (diffuse bodembelasting). Opdrachtgever De opdrachtgever had geen historische informatie over mogelijke bodembedreigende processen en/of bodemverontreinigingen op de onderzoekslocatie. Terreininspectie Tijdens de terreininspectie zijn geen indicaties verkregen die in verband kunnen worden gebracht met een mogelijke bodemverontreiniging op de locatie. Bodemkwaliteitskaart In de gemeente s-hertogenbosch is een bodembeheersplan met kwaliteitskaart (achtergrondwaarden) vastgesteld om de hergebruiksmogelijkheden van de grond te bepalen. Het grondgebied van de gemeente is daartoe verdeeld in bodemkwaliteitszones. Per bodemkwaliteitszone is voor bepaalde stoffen het achtergrondgehalte vastgesteld. Het terrein is ingedeeld in zone Wonen voor 1920 centrum. Hiervan is de kwalificatie voor zowel de boven als ondergrond matig tot sterk verontreinigd met zware metalen. De betreffende achtergrondgehalten zijn opgenomen in bijlage VII. Conclusie historische gegevens Op basis van de bovenstaande gegevens blijkt dat in het verleden in de puin en kolengruishoudende ondergrond een sterk verontreiniging met lood is aangetroffen. De locatie kan als zijnde verdacht worden beschouwd. 3 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

9 2.5 Huidig en toekomstig gebruik De onderzoekslocatie met een oppervlakte van circa m 2 is in het verleden in gebruik geweest als houthandel. Momenteel is het terrein buiten gebruik en staat het bedrijfspand leeg. In het bedrijfspand is een betonvloer aanwezig, het buitenterrein is verhard met tegels. De locatie is gelegen in een stedelijk gebied en ligt niet binnen een grondwaterbeschermingsgebied. In de omgeving van de locatie bevinden zich voornamelijk woningen en bedrijven. Aan de noordzijde van het perceel stroomt de beek de Aa en aan de zuidzijde ligt de Zuid Willemsvaart. In de nabije toekomst blijft het gebruik van het perceel, voor zover bekend, hetzelfde. 2.6 Geohydrologische situatie De hoogte van het maaiveld is circa 6,4 m+nap. De geohydrologische bodembouw van het gebied is weergegeven in tabel 2.2. Tabel 2.2 Geohydrologische bodemopbouw Diepte in NAP Geohydrologische samenstelling Formatie Bodemkundige samenstelling Circa 6 tot -28 deklaag Nuenengroep en Holoceen Matig grof tot middel fijn zand, veen en kleilaagjes Circa -28 tot e watervoerend pakket Veghel en Sterksel Uiterst grof tot middel grof zand. Het freatisch grondwater varieert rond 4,2 meter t.o.v. maaiveld. De theoretische stromingsrichting van het freatisch grondwater is noordwestelijk gericht. Bronnen: Grondwaterkaart van Nederland, kaartblad 45west/45oost, TNO, dienst grondwaterverkenning, 1974, 1: Actueel Hoogtebestand Nederland ( 2.7 Onderzoekshypothese Op basis van het historisch onderzoek conform de NEN 5725 wordt het bodemonderzoek op de locatie Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch uitgevoerd conform de strategie: VED-HE (verdachte (deel)locatie met bekende plaats van diffuse, heterogene bodembelasting) De onderzoeksopzet wijkt op enkele punten af van de onderzoeksopzet zoals deze is beschreven in de NEN In totaal zijn 2 boringen minder geplaatst omdat enkele inpandige boringen door de aanwezige betonlaag en slakkenverharding niet doorgezet konden worden. Voor zover mogelijk zijn na aantreffen van de diverse antropogene bijmengingen (puin en kolen) de boringen doorgezet tot de onverdachte bodemlaag. Voor onderhavige onderzoekslocatie zijn de in tabel 2.3 vermelde veld- en laboratoriumwerkzaamheden uitgevoerd. 4 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

10 Tabel 2.3 Overzicht veld- en laboratoriumwerkzaamheden Aantal boringen Aantal te analyseren (meng)monsters Aantal boringen tot 0,5 m-mv Aantal boringen tot 3,5 tot 4,5 m-mv Aantal boringen met peilbuis Bovengrond Ondergrond Grondwater De analysestrategie is op basis van de resultaten van het veldonderzoek aangepast. In het volgende hoofdstuk zijn deze afwijkingen beschreven en gemotiveerd. 5 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

11 3 UITGEVOERDE WERKZAAMHEDEN 3.1 Veldwerk Voorafgaand aan de veldwerkzaamheden is een KLIC-melding verricht voor het bepalen van de ligging van kabels en leidingen. Het veldonderzoek dat is verricht op 2 juli 2013 heeft bestaan uit de volgende werkzaamheden: Het uitvoeren van een visuele terreininspectie. Mede aan de hand hiervan is de plaats van de boringen bepaald. Het uitvoeren van in totaal 12 verkennende handboringen, te weten: 1 boring tot 0,25 m-mv; 2 boringen tot 0,35 m-mv; 3 boringen tot 0,5 m-mv; 1 boring tot 0,6 m-mv; 1 boring tot 3,5 m-mv; 3 boringen tot 4,5 m-mv; 1 boring tot 5,5 m-mv. In verband met het aantreffen van een ondoordringbare slak- en puinhoudende laag zijn enkele boringen gestaakt. Het zintuiglijk beoordelen van het bij de boringen vrijkomende bodemmateriaal op bodemkundige eigenschappen en op eventueel aanwezige verontreinigingskenmerken; Het nemen van monsters van het bij de boringen vrijkomende bodemmateriaal. De monsters zijn genomen in trajecten van maximaal 0,5 meter. Verschillende bodemlagen zijn hierbij niet gemengd. Eventueel zintuiglijk afwijkende lagen zijn separaat bemonsterd. Het verpakken van de grondmonsters in glazen potten met een PE-deksel. De grondmonsters zijn gekoeld bewaard. Het plaatsen van een peilbuis (met een filterlengte van 1,0 m) in het diepste boorgat. Het filterend deel van de peilbuis is omgestort met filterzand terwijl het blinde gedeelte met zwelklei (bentoniet) is afgewerkt. Het direct na plaatsing schoonpompen van de peilbuis. Het plaatsen van 7 inpandige betonboringen. Op 11 juli 2013 zijn de volgende werkzaamheden verricht: het opnemen van de grondwaterstand in de geplaatste en bestaande peilbuizen; het nemen van grondwatermonsters uit de geplaatste en bestaande peilbuizen; het meten van de zuurgraad en het elektrisch geleidingsvermogen van het grondwater in de peilbuizen. Omdat in het grondwater mogelijk organische verbindingen aanwezig zijn die onder invloed van licht afbreken en/of worden omgezet in andere verbindingen, is het grondwater na bemonstering geconserveerd in flessen van donker getint glas. De flessen bevatten conserveringsmiddelen die bacteriologische afbraak minimaliseren. Voor de bepaling van het gehalte aan zware metalen werd in het veld een in-line filtratie over een filter van 0,45 µm uitgevoerd. Het gefiltreerde grondwater is opgevangen in een PE-flesje. De grondwatermonsters zijn evenals de grondmonsters gekoeld bewaard. De uitvoering van het veldwerk heeft plaatsgevonden conform de BRL SIKB 2000 (VKB-protocollen 2001 en 2002), waarvoor Search Ingenieursbureau B.V. gecertificeerd is door KIWA. Van de plaats van de boringen is een situatieschets gemaakt, opgenomen in bijlage II. 3.2 Asbest Tijdens de veldwerkzaamheden is een visuele inspectie uitgevoerd naar de eventuele aanwezigheid van asbestverdachte materialen op het maaiveld en in de bodem. Dit onderzoek is niet geheel uitgevoerd conform de NEN 5707, de norm voor onderzoek naar asbest in grond. Hiertoe is gezien de doelstelling 6 Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

12 van het onderzoek en de voorgenomen ontwikkeling ook geen noodzaak. De visuele inspectie geeft echter wel een goede indicatie of het terrein verdacht is op de aanwezigheid van asbest. Tijdens de visuele inspectie van het toegankelijke gedeelte van het maaiveld en de vrijgekomen grond uit de boorgaten zijn geen asbestverdachte materialen maar wel bijmengingen met puin aangetroffen. Aangezien in de bodem antropogene bijmengingen zijn aangetroffen (puin), is de bodem formeel gezien verdacht op de aanwezigheid van asbest. 3.3 Laboratoriumonderzoek De geselecteerde grond- en grondwatermonsters zijn geanalyseerd in het milieulaboratorium van Omegam te Amsterdam. Dit laboratorium is geaccrediteerd door de RvA voor de uitgevoerde analyses. Voorzover van toepassing zijn de analyses uitgevoerd conform normdocument AS3000. Er zijn 2 grond(meng)monsters van de bovengrond en 4 grond(meng)monsters van de ondergrond onderzocht op het NEN-grondpakket. Dit pakket bevat de volgende parameters: droge stofgehalte; organisch stofgehalte; lutumgehalte; barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel en zink; minerale olie (GC-methode); polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK 10); polychloorbifenylen (PCB s). Er is 1 monster van de uiterst slakhoudende laag geanalyseerd op het NEN-grondpakket bestaande uit de bovengenoemde parameters exclusief humus en lutum. In verband met het aantreffen van een sterke verontreiniging met koper en lood in de mengmonsters MM4 en MM5 zijn de individuele grondmonsters onderzocht op koper en lood. Er zijn 13 grondmonsters onderzocht op koper en 6 grondmonsters op lood. De 2 grondwatermonsters zijn onderzocht op het NEN-grondwaterpakket. Dit pakket bevat de volgende parameters: barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel en zink; vluchtige aromatische koolwaterstoffen (benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xylenen en naftaleen (BTEXN)) en styreen; chloorkoolwaterstoffen (vinylchloride, 1,1-dichlooretheen, dichloormethaan, trans-1,2- dichlooretheen, cis-1,2-dichlooretheen, som 1,2-dichlooretheen, 1,1-dichloorethaan, chloroform, 1,1,1-trichloorethaan, tetrachloormethaan, 1,2 dichloorethaan, trichlooretheen, 1,2- dichloorpropaan, 1,1-dichloorpropaan, 1,3-dichloorpropaan, som dichloorpropanen, 1,1,2- trichloorethaan, tetrachlooretheen en bromoform); minerale olie (GC-methode). Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

13 4 RESULTATEN VAN HET ONDERZOEK 4.1 Resultaten veldonderzoek Bodemopbouw en grondwaterstand De resultaten van de bodemkundige beoordeling van de boringen staan vermeld in bijlage III. Op basis van deze waarnemingen kan de bodemopbouw als volgt worden beschreven. Vanaf maaiveld tot circa 4,0 m-mv is de bodem hoofdzakelijk opgebouwd uit matig fijn, matig siltig zand. Hieronder bestaat de bodem hoofdzakelijk uit veen. Het grondwater bevond zich op 11 juli 2013 op circa 4,2 m-mv. De in het grondwater gemeten waarden voor de zuurgraad en het geleidingsvermogen kunnen als normaal worden beschouwd. De waarden zijn opgenomen in tabel 4.3. Zintuiglijke waarnemingen Tijdens het uitvoeren van de veldwerkzaamheden zijn zintuiglijk enkele kenmerken waargenomen die kunnen duiden op de aanwezigheid van verontreinigende stoffen. De waargenomen kenmerken zijn weergegeven in tabel 4.1. Bij de boringen en/of bodemlagen die niet in de tabel zijn vermeld, zijn zintuiglijk geen verontreinigingskenmerken waargenomen. Tabel 4.1: Zintuiglijk waargenomen verontreinigingskenmerken Boring Boordiepte (m-mv) Traject (m-mv) Zintuiglijke waarnemingen 01 4,50 0,35-0,50 0,50-1,00 1,00-1,40 1,40-1,60 1,60-2,00 2,00-3,50 3,50-4,00 matig puinhoudend sterk puinhoudend sterk puinhoudend zwak koolhoudend, zwak puinhoudend matig puinhoudend, zwak sintelhoudend zwak puinhoudend, sporen kolen sporen puin 02 4,50 0,35-0,50 0,50-0,70 0,70-1,10 1,10-1,60 1,60-2,10 2,10-3,50 3,50-4,00 sterk puinhoudend, zwak koolhoudend sterk koolhoudend, zwak puinhoudend sporen puin matig puinhoudend, sporen kolen matig puinhoudend, sporen kolen sporen puin sporen glas, sporen puin 03 4,50 0,35-0,40 0,40-0,50 0,50-1,00 1,00-1,50 1,50-2,00 2,00-2,50 2,50-3,50 3,50-4,00 sterk koolhoudend, zwak puinhoudend sterk puinhoudend, zwak koolhoudend sterk koolhoudend, zwak puinhoudend uiterst puinhoudend matig puinhoudend, sporen kolen matig puinhoudend, sporen kolen sporen puin, sporen kolen sporen glas, sporen puin 04 0,50 0,15-0,50 zwak puinhoudend, sporen kolen 06 0,34 0,10-0,34 sporen puin 07 3,50 0,16-0,50 0,50-1,00 1,00-2,00 2,00-3,50 sporen puin sterk puinhoudend sporen puin, sporen kolengruis sporen puin 08 0,60 0,10-0,60 uiterst slakhoudend, sporen puin 09 0,50 0,19-0,50 matig puinhoudend, gestaakt op obstakel Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

14 Boring Boordiepte (m-mv) Traject (m-mv) Zintuiglijke waarnemingen 10 0,37 0,13-0,37 uiterst slakhoudend, gestaakt 11 0,27 0,10-0,27 matig puinhoudend, gestaakt op metselwerk 12 5,50 0,05-2,30 2,30-2,50 2,50-3,00 3,00-3,50 3,50-4,00 4,00-4,50 sporen puin matig puinhoudend, zwak houthoudend matig puinhoudend, matig houthoudend matig puinhoudend, matig houthoudend, zwak plastichoudend sterk puinhoudend matig puinhoudend Voor analyse in het laboratorium zijn grondmengmonsters samengesteld en/of individuele grondmonsters geselecteerd. Bij het samenstellen van grondmengmonsters is onder meer rekening gehouden met de verticale gelaagdheid, bodemsamenstelling, (antropogene) bijmengingen en locatiespecifieke omstandigheden. De samenstelling van de geselecteerde (meng)monsters is weergegeven in tabel 4.2. Tabel 4.2: Overzicht samenstelling mengmonsters Mengmonster Boringnummer(s) Monstertrajecten (in m-mv) Zintuiglijke waarnemingen Geanalyseerde parameters MM1 MM2 MM3 MM (uitsplitsing MM4) 01-6 (uitsplitsing MM4) 02-5 (uitsplitsing MM4) 02-6 (uitsplitsing MM4) ,05-0,35 0,05-0,35 0,05-0,35 0,05-0,15 0,15-0, ,15-0, ,10-0, ,16-0, ,19-0, ,10-0, ,05-0, ,50-1, ,00-1, ,70-1, ,40-0, ,50-1, ,00-1, ,50-1, ,40-1, ,60-2, ,10-1, ,60-2, ,50-2, ,00-1, ,50-2, ,40-1, ,60-2, ,10-1, ,60-2,10 - NEN5740 matig puinhoudend, sporen kolen NEN5740 uiterst puinhoudend sterk koolhoudend, NEN5740 zwak koolhoudend, matig puinhoudend, NEN5740 zwak sintelhoudend zwak koolhoudend, zwak puinhoudend Koper matig puinhoudend, zwak sintelhoudend Koper matig puinhoudend, sporen kolen Koper matig puinhoudend, sporen kolen Koper Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

15 Mengmonster Boringnummer(s) Monstertrajecten (in m-mv) Zintuiglijke waarnemingen Geanalyseerde parameters 03-6 matig puinhoudend, 03 1,50-2,00 (uitsplitsing MM4) sporen kolen 07-3 sporen puin, 07 1,00-1,50 (uitsplitsing MM4) sporen kolengruis 07-4 sporen puin, 07 1,50-2,00 (uitsplitsing MM4) sporen kolengruis 01 3,50-4, ,60-3,10 MM5 03 3,50-4,00 sporen puin, 07 2,50-3,00 sporen glas 07 3,00-3, ,55-2, (uitsplitsing MM5) 01 3,50-4,00 sporen puin 02-8 (uitsplitsing MM5) 02 2,60-3,10 sporen puin sporen glas, 03 3,50-4,00 (uitsplitsing MM5) sporen puin 07-6 (uitsplitsing MM5) 07 2,50-3,00 sporen puin 07-7 (uitsplitsing MM5) 07 3,00-3,50 sporen puin 12-4 (uitsplitsing MM5) 12 1,55-2,05 sporen puin MM6 12 2,30-2,50 zwak houthoudend, 12 3,50-4,00 sterk puinhoudend M7 08 0,10-0,60 uiterst slakhoudend, sporen puin Koper Koper Koper NEN5740 Koper Lood Koper Lood Koper Lood Koper Lood Koper Lood Koper Lood NEN5740 NEN5740 In tabel 4.3 wordt voor iedere bemonsterde peilbuis de filterdiepte, de zuurgraad (ph), het geleidingsvermogen (EC) en de grondwaterstand vermeld. Tabel 4.3: Overzicht gegevens grondwater Peilbuisnummer Filterstelling (m-mv) ph EC (µs/cm) Grondwaterstand (m-mv) 06 3,00 5,00 6, ,30 (bestaand) 12 4, , , Resultaten laboratoriumonderzoek De analyseresultaten van de grond- en grondwatermonsters zijn weergegeven in bijlage IV. Kopieën van de analysecertificaten zijn opgenomen in bijlage V. De resultaten zijn getoetst aan de toetsingswaarden die door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, in het kader van de Wet Bodembescherming, zijn vastgelegd in de Circulaire Bodemsanering 2009 (d.d. 1 april 2009) en de Regeling Bodemkwaliteit (d.d. 9 april 2009). In de tabellen is tevens het toetsingsresultaat weergegeven. Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

16 Uit de analyseresultaten blijkt dat in een aantal van de onderzochte monsters gehalten boven de achtergrondwaarde c.q. streefwaarde zijn aangetroffen. De resultaten zijn weergegeven in de tabellen 4.4 (grond) en 4.5 (grondwater). Tabel 4.4: Overschrijdingen van de toetsingswaarden grondmonsters Visuele waarneming Monsternummer Monstertraject (m-mv) Achtergrondwaarde Overschrijding 1 Tussenwaarde Interventiewaarde ½ (AW+I) Indicatieve waarde BBK MM1 0,05-0,50 - PCB - - industrie MM2 0,05-0,55 MM3 0,40-1,50 MM4 1,00-2, (uitsplitsing 1,40-1,60 MM4) 01-6 (uitsplitsing 1,60-2,00 MM4) 02-5 (uitsplitsing 1,10-1,60 MM4) 02-6 (uitsplitsing 1,60-2,10 MM4) 03-6 (uitsplitsing 1,50-2,00 MM4) 07-3 (uitsplitsing 1,00-1,50 MM4) 07-4 (uitsplitsing 1,50-2,00 MM4) MM5 1,55-4,00 matig puinhoudend, sporen kolen uiterst puinhoudend sterk koolhoudend, zwak koolhoudend, matig puinhoudend, zwak sintelhoudend zwak koolhoudend, zwak puinhoudend matig puinhoudend, zwak sintelhoudend matig puinhoudend, sporen kolen matig puinhoudend, sporen kolen matig puinhoudend, sporen kolen sporen puin, sporen kolengruis sporen puin, sporen kolengruis sporen puin, sporen glas Kobalt Koper Zink Barium Kwik Lood PAK - - industrie Minerale olie Koper Zink Barium - - industrie Kwik Lood PAK Zink Barium Kwik - Koper niet toepasbaar Lood - Koper - industrie - Koper - industrie - - Koper niet toepasbaar - Koper - industrie achtergrondwaarde - Koper - industrie - Koper - industrie Barium Kwik Koper Lood niet toepasbaar Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

17 (m-mv) Visuele waarneming Tussenwaarde ½ (AW+I) Overschrijding 1 Monsternummer Monstertraject Achtergrondwaarde Interventiewaarde Indicatieve waarde BBK Koper (uitsplitsing 3,50-4,00 sporen puin Lood MM5) - - industrie 02-8 (uitsplitsing 2,60-3,10 sporen puin - Lood Koper niet toepasbaar MM5) sporen glas, (uitsplitsing 3,50-4,00 sporen puin MM5) - Lood Koper niet toepasbaar 07-6 (uitsplitsing 2,50-3,00 sporen puin Lood Koper - industrie MM5) 07-7 (uitsplitsing 3,00-3,50 sporen puin Koper - Lood niet toepasbaar MM5) 12-4 (uitsplitsing 1,55-2,05 sporen puin achtergrondwaarde MM5) MM6 2,30-4,00 Kobalt zwak Nikkel houthoudend, Koper sterk Kwik puinhoudend Lood - - industrie Toetsing slakkenlaag (niet vormgegeven bouwstof) (m-mv) Visuele waarneming Parameter Emissiewaarde Niet vormgegeven bouwstoffen IBC- Bouwstoffen (mg/kg d.s.) Monsternummer Monstertraject Analyseresultaat Toetsing (mg/kg d.s.) Barium >IBC Cadmium 0,04 0,06 <0,35 < emissiewaarde Kobalt 0,54 2,4 37 >IBC Koper 0, >IBC Kwik 0,02 0,08 <0,05 < emissiewaarde M7 2 0,10-0,60 uiterst slakhoudend, sporen puin Lood 2,3 8,3 28 >IBC Molybdeen ,9 > emissiewaarde Nikkel 0,44 2,1 45 >IBC Zink 4, >IBC Minerale olie <3,5 < emissiewaarde PAK 50-2,7 < emissiewaarde PCB 0,5-0,005 < emissiewaarde 1) de parameter barium wordt, conform Circulaire bodemsanering 2009, uitsluitend getoetst indien sprake is van een visueel waargenomen antropogene bijmenging 2) de uiterst tot volledig slakhoudende laag is indicatief getoetst aan het Besluit Bodemkwaliteit zijnde een niet-vormgegeven bouwstof. Indien de emmissiewaarde overschreden wordt dient het resultaat getoetst te worden aan de IBC-waarde om vast te stellen of het materiaal toegepast kan worden onder isolerende omstandigheden. Indien de IBC-waarde overschreden wordt is de niet-vormgegeven bouwstof niet herbruikbaar. Tabel 4.5: Overschrijdingen van de toetsingswaarden grondwatermonsters Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

18 Peilbuis Monstertraject (m-mv) Streefwaarde Overschrijding Tussenwaarde ½ (S+I) Interventiewaarde 06 (bestaand) 3,00-5,00 Nikkel Koper Molybdeen Barium Xylenen , Barium xylenen - - Op basis van de resultaten van het veld- en laboratoriumonderzoek wordt de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem besproken in hoofdstuk 5. Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

19 5 INTERPRETATIE VAN RESULTATEN 5.1 Algemeen Bij het interpreteren van de onderzoeksresultaten van de onderzochte locatie zal men zich altijd moeten realiseren, dat het bodemonderzoek gebaseerd is op het nemen van een relatief beperkt aantal monsters op een bepaald moment. Hierbij is getracht een zo representatief mogelijk beeld te krijgen van de samenstelling van de onderzochte bodem. Om de mate van verontreiniging aan te geven wordt de volgende terminologie toegepast: - niet verontreinigd: verontreinigingsconcentratie is lager dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (grond) en/of streefwaarde (grondwater). - licht verontreinigd: verontreinigingsconcentratie is lager dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde, maar hoger dan de achtergrondwaarde met betrekking tot grond en is lager dan of gelijk aan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde, maar hoger dan de streefwaarde met betrekking tot grondwater. - matig verontreinigd: verontreinigingsconcentratie is lager dan of gelijk aan de interventiewaarde, maar hoger dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde voor grond dan wel de streef- en interventiewaarde voor grondwater. - sterk verontreinigd: verontreinigingsconcentratie overschrijdt de interventiewaarde. 5.2 Milieuhygiënische kwaliteit van de bodem Tijdens de veldwerkzaamheden zijn plaatselijk antropogene bijmengingen met puin, slakken, sintels, kooltjes, glas en hout aangetroffen. Dit kan duiden op de aanwezigheid van verontreinigingen in de bodem. Uit de analyseresultaten blijkt dat de zintuiglijk schone bovengrond licht verontreinigd is met PCB (MM1). De matig puin- en zwak kolenhoudende bovengrond is licht verontreinigd met kobalt, koper, zink, barium, kwik, lood en PAK (MM2). De uiterst puin- en sterk koolhoudende bodemlaag van 0,4 tot 1,5 m-mv is licht verontreinigd met minerale olie, koper, zink, barium, kwik, lood en PAK (MM3). De matig puinhoudende ondergrond van 1,0 tot 2,10 m-mv is sterk verontreinigd met koper en licht verontreinigd met zink, barium, kwik en lood (MM4). In verband met het aantreffen van een sterke verontreiniging met koper in MM4 zijn de 7 individuele grondmonsters geanalyseerd op zink. Uit de uitsplitsing blijkt dat boring 02 van 1,1 tot 1,6 m-mv sterk verontreinigd is met zink (02-5). De onderliggende laag van boring 02 is van 1,6 tot 2,1 matig verontreinigd met zink (02-6). De boringen 01 en 07 zijn van 1,0 tot 2,0 m-mv matig verontreinigd met koper (01-5, 07-3 en 07-4). In boring 03 is in de bodemlaag van 1,5 tot 2,0 m-mv geen verhoogd gehalte aan koper aangetroffen (03-6). De zwak puinhoudende ondergrond op 1,55 tot 4,0 m-mv is sterk verontreinigd met lood en matig verontreinigd met koper. Tevens zijn licht verhoogde gehalten aan barium en kwik aangetroffen (MM5). In verband met het aantreffen van een sterke verontreiniging met lood en een matige verontreiniging met koper zijn de 6 individuele grondmonsters geanalyseerd op lood en koper. Uit de uitsplitsing blijkt dat boring 02 en 03 sterk verontreinigd zijn met koper en matig met lood in de bodemlaag van 2,6 tot 4,0 m-mv (02-8 en 03-10). Boring 07 is op een diepte van 3,0 tot 3,5 m-mv sterk verontreinigd met Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

20 lood en licht verontreinigd met koper (07-7). De bovenliggende laag van 2,5 tot 3,0 m-mv is matig verontreinigd met koper en licht verontreinigd met lood (07-6). In boring 01 zijn op een diepte van 3,5 tot 4,0 hoogstens lichte verontreinigingen met koper en lood aangetroffen (01-10). In boring 12 zijn op 1,55 tot 2,05 m-mv geen verontreinigingen geconstateerd (12-4). De matig tot sterk puinhoudende ondergrond van boring 12 is licht verontreinigd met kobalt, nikkel, koper, kwik en lood (MM6). De uiterst tot volledig slakhoudende laag is indicatief getoetst aan het Besluit Bodemkwaliteit zijnde een niet-vormgegeven bouwstof. Uit de resultaten blijkt dat de parameters van de zware metalen de IBC-waarde voor niet vormgegeven bouwstoffen overschrijdt. Op basis van de indicatieve toetsing is de slakhoudende niet herbruikbaar. Het grondwater van de bestaande peilbuis 06 is licht verontreinigd met nikkel, koper, molybdeen, barium en xylenen. Het grondwater uit peilbuis 12 is licht verontreinigd met barium en xylenen. Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

21 6 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Door middel van het uitgevoerde onderzoek is inzicht verkregen in de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem ter plaatse van de onderzoekslocatie. De zintuiglijk schone bovengrond is licht verontreinigd met PCB. De puin- en koolhoudende bovengrond is licht verontreinigd met kobalt, koper, zink, barium, kwik, lood en PAK. De puin- en sintelhoudende ondergrond in de bodemlaag van 1,0 tot 3,5 m-mv is in het algemeen sterk tot matig verontreinigd met koper en lood. De ondergrond is tevens licht verontreinigd met minerale olie, koper, zink, barium, kwik, lood en PAK. In het grondwater zijn licht verhoogde gehalten aan nikkel, koper, molybdeen, barium en xylenen gemeten. De uiterst tot volledig slakhoudende laag is indicatief getoetst aan het Besluit Bodemkwaliteit zijnde een niet-vormgegeven bouwstof. Uit de resultaten blijkt dat de parameters van de zware metalen de IBC-waarde voor niet vormgegeven bouwstoffen overschrijdt. Op basis van de indicatieve toetsing is de slakhoudende niet herbruikbaar. Indien de slakhoudende laag in de toekomst ontgraven dient te worden dient een volledige partijkeuring volgens protocol 1002 uitgevoerd te worden. Gezien de resultaten van het onderzoek wordt geconcludeerd dat de opgestelde hypothese verdachte locatie juist is. De resultaten van de analyses wijzen op de mogelijke aanwezigheid van een geval van ernstige bodemverontreiniging. Om inzicht te krijgen in de omvang van de verontreiniging dient formeel een nader onderzoek conform NTA 5755 uitgevoerd te worden. Met het nader onderzoek wordt inzicht verkregen in de omvang van de verontreiniging. Indien er sprake is van >25 m 3 verontreinigde grond is er sprake van een saneringsplicht in de zin van de wet Bodembescherming. De aangetroffen verontreinigingen met koper en lood zijn waarschijnlijk te relateren aan de aanwezige oud-stedelijke ophooglaag. Op basis de resultaten van het onderzoek kan gesteld worden dat de sterke tot matige verontreiniging zich in deze ophooglaag bevindt. Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

22 BIJLAGE I TOPOGRAFISCHE LIGGING ONDERZOEKSLOCATIE Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

23 Omgevingskaart Klantreferentie: SJV Zuid willemsvaar 0 m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: Hier bevindt zich Kadastraal object 'S-HERTOGENBOSCH H 5700 Zuid Willemsvaart 46, 5211 NX 'S-HERTOGENBOSCH De auteursrechten en databankenrechten zijn voorbehouden aan de Topografische Dienst Kadaster.

24 BIJLAGE II SITUATIETEKENING MET BOORPUNTEN Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

25

26 BIJLAGE III BOORBESCHRIJVINGEN Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

27 Boring: 01 Boring: tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, licht bruingrijs 0 1 tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, licht bruingrijs Zand, matig fijn, zwak siltig, matig puinhoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk puinhoudend, neutraal roodbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk puinhoudend, neutraal witgrijs Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak koolhoudend, zwak puinhoudend, donker zwartbruin Zand, matig fijn, matig siltig, matig puinhoudend, zwak sintelhoudend, donkerbruin Zand, matig fijn, sterk siltig, zwak puinhoudend, sporen kolen, donker grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk puinhoudend, zwak koolhoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk koolhoudend, zwak puinhoudend, neutraal zwartbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen puin, licht grijsbruin Zand, matig fijn, matig siltig, matig puinhoudend, sporen kolen, neutraalbruin Zand, matig fijn, matig siltig, matig puinhoudend, sporen kolen, neutraalbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen puin, donker grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen puin, neutraal roestbruin Veen, sterk zandig, sporen glas, sporen puin, donkerbruin 400 Zand, matig fijn, zwak siltig, licht geelbruin 400 Veen, sterk zandig, donkerbruin Getekend volgens NEN 5104

28 Boring: 03 Boring: tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, licht bruingrijs Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk koolhoudend, zwak puinhoudend, donker zwartbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk puinhoudend, zwak koolhoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk koolhoudend, zwak puinhoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, uiterst puinhoudend, licht grijsbruin Zand, matig fijn, matig siltig, matig puinhoudend, sporen kolen, neutraal grijsbruin tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, licht cremebruin Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak puinhoudend, sporen kolen, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, matig siltig, matig puinhoudend, sporen kolen, neutraalbruin Zand, matig fijn, matig siltig, sporen puin, sporen kolen, donker grijsbruin Zand, matig fijn, matig siltig, sporen glas, sporen puin, donkerbruin 400 Veen, sterk zandig, donkerbruin Boring: 05 Boring: 06 0 beton 0 beton 1 Zand, matig fijn, zwak siltig, lichtbruin 1 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen puin, donkerbruin 50 Getekend volgens NEN 5104

29 Boring: 07 Boring: 08 0 beton 0 beton 1 Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen puin, donkerbruin 1 Uiterst slakhoudend, sporen puin, zwart 50 2 Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk puinhoudend, donkerbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen puin, sporen kolengruis, donkerbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen puin, donkerbruin Boring: 09 Boring: 10 0 beton 0 beton 50 1 Zand, matig fijn, zwak siltig, matig puinhoudend, neutraal grijsbruin, gestaakt op obstakel 1 Uiterst slakhoudend, zwart, gestaakt Getekend volgens NEN 5104

30 Boring: 11 Boring: beton Zand, matig fijn, zwak siltig, matig puinhoudend, neutraalbruin, gestaakt op metselwerk 0 1 tegel Zand, matig grof, zwak siltig, zwak grindig, sporen puin, licht cremebruin Zand, matig fijn, zwak siltig, matig puinhoudend, zwak houthoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, matig puinhoudend, matig houthoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, matig puinhoudend, matig houthoudend, zwak plastichoudend, neutraal grijsbruin Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk puinhoudend, neutraal grijsbruin Leem, sterk zandig, matig puinhoudend, neutraal grijsbruin 450 Zand, matig fijn, zwak siltig, lichtbruin Getekend volgens NEN 5104

31 Legenda (conform NEN 5104) grind klei geur Grind, siltig Klei, zwak siltig geen geur zwakke geur Grind, zwak zandig Klei, matig siltig matige geur sterke geur Grind, matig zandig Klei, sterk siltig uiterste geur Grind, sterk zandig Klei, uiterst siltig olie geen olie-water reactie zwakke olie-water reactie Grind, uiterst zandig Klei, zwak zandig matige olie-water reactie sterke olie-water reactie Klei, matig zandig uiterste olie-water reactie zand Zand, kleiïg Klei, sterk zandig p.i.d.-waarde >0 >1 Zand, zwak siltig Zand, matig siltig leem Leem, zwak zandig >10 >100 >1000 >10000 Zand, sterk siltig Leem, sterk zandig monsters Zand, uiterst siltig geroerd monster overige toevoegingen ongeroerd monster veen Veen, mineraalarm zwak humeus matig humeus volumering overig bijzonder bestanddeel Veen, zwak kleiïg sterk humeus Gemiddeld hoogste grondwaterstand grondwaterstand Veen, sterk kleiïg zwak grindig Gemiddeld laagste grondwaterstand slib Veen, zwak zandig matig grindig water Veen, sterk zandig sterk grindig peilbuis blinde buis casing hoogste grondwaterstand gemiddelde grondwaterstand laagste grondwaterstand bentoniet afdichting filter

32 BIJLAGE IV ANALYSERESULTATEN GROND- EN GRONDWATERMONSTERS Verkennend Bodemonderzoek Locatie: Zuid Willemsvaart 172, 174 t/m 182 te Den Bosch Opdrachtgever: Meeuwissen OG b.v. Projectnummer:

33 Tabel 1: Aangetroffen gehaltes in grond met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Mengmonster MM1 MM2 MM3 MM4 Boringnummer(s) 01, 02, 03, 04, 05 04, 06, 07, 09, 11, 12 01, 01, 02, 03, 03, 03, 07 01, 01, 02, 02, 03, 07, 07 Traject (m -mv) 0,05-0,50 0,05-0,55 0,40-1,50 1,00-2,10 Humus (% ds) 0,30 3,1 2,8 6,1 Lutum (% ds) 1,1 1,2 1,0 2,0 METALEN Kobalt [Co] mg/kg ds < 3,0 <AW 5,3 * 3,4 <AW 4,0 <AW Nikkel [Ni] mg/kg ds 6 <AW 6 <AW 8 <AW 10 <AW Koper [Cu] mg/kg ds < 5,0 <AW 30 * 36 * 390 *** Zink [Zn] mg/kg ds < 20 <AW 74 * 73 * 82 * Molybdeen [Mo] mg/kg ds < 1,5 <AW < 1,5 <AW < 1,5 <AW < 1,5 <AW Cadmium [Cd] mg/kg ds < 0,20 <AW < 0,20 <AW < 0,20 <AW < 0,20 <AW Barium [Ba] mg/kg ds < 20 <AW 52 * 88 * 110 * Kwik [Hg] mg/kg ds < 0,05 <AW 0,48 * 0,77 * 0,84 * Lood [Pb] mg/kg ds 10 <AW 96 * 160 * 140 * PAK Naftaleen mg/kg ds < 0,05 < < 0,05 < < 0,05 < < 0,05 < Anthraceen mg/kg ds < 0,05 < 0, , < 0,05 < Fenanthreen mg/kg ds < 0,05 < 1, , , Fluorantheen mg/kg ds 0, , , , Chryseen mg/kg ds 0, , , , Benzo(a)anthraceen mg/kg ds 0, , , , Benzo(a)pyreen mg/kg ds < 0,05 < 0, , < 0,05 < Benzo(k)fluorantheen mg/kg ds < 0,05 < 0, , < 0,05 < Indeno-(1,2,3- mg/kg ds < 0,05 < 0, , < 0,05 < c,d)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen mg/kg ds < 0,05 < 0, , < 0,05 < PAK 10 VROM mg/kg ds 0,48 <AW 7,7 * 8,7 * 0,56 <AW GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFF EN PCB (7) (som, 0.7 mg/kg ds 0,010 * < 0,005 <AW < 0,005 <AW < 0,005 <AW factor) PCB 28 mg/kg ds < 0, < 0, < 0, < 0, PCB 52 mg/kg ds < 0, < 0, < 0, < 0, PCB 101 mg/kg ds < 0, < 0, < 0, < 0, PCB 118 mg/kg ds < 0, < 0, < 0, < 0, PCB 138 mg/kg ds 0, < 0, < 0, < 0, PCB 153 mg/kg ds 0, < 0, < 0, < 0, PCB 180 mg/kg ds 0, < 0, < 0, < 0, OVERIGE (ORGANISCHE) VERBINDINGEN Minerale olie C10 - C40 mg/kg ds < 35 <AW 51 <AW 57 * < 35 <AW OVERIG Gewicht artefacten g < < < < Droge stof % 97, , , ,3 --- Tabel 2: Aangetroffen gehaltes in grond met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Mengmonster MM5 MM6 Boringnummer(s) 01, 02, 03, 07, 07, 12, Traject (m -mv) 1,55-4,00 2,30-4,00 Humus (% ds) 3,4 2,7 Lutum (% ds) 2,3 1,0 METALEN Kobalt [Co] mg/kg ds 3,2 <AW 6,4 * Nikkel [Ni] mg/kg ds 7 <AW 19 * Koper [Cu] mg/kg ds 74 ** 41 * Zink [Zn] mg/kg ds 59 <AW 40 <AW Projectcode:

34 Mengmonster MM5 MM6 Boringnummer(s) 01, 02, 03, 07, 07, 12, Traject (m -mv) 1,55-4,00 2,30-4,00 Humus (% ds) 3,4 2,7 Lutum (% ds) 2,3 1,0 Molybdeen [Mo] mg/kg ds < 1,5 <AW < 1,5 <AW Cadmium [Cd] mg/kg ds < 0,20 <AW < 0,20 <AW Barium [Ba] mg/kg ds 55 * 34 <AW Kwik [Hg] mg/kg ds 1,2 * 0,18 * Lood [Pb] mg/kg ds 350 *** 48 * PAK Naftaleen mg/kg ds < 0,05 < < 0,05 < Anthraceen mg/kg ds < 0,05 < < 0,05 < Fenanthreen mg/kg ds < 0,05 < 0, Fluorantheen mg/kg ds < 0,05 < 0, Chryseen mg/kg ds < 0,05 < 0, Benzo(a)anthraceen mg/kg ds < 0,05 < 0, Benzo(a)pyreen mg/kg ds < 0,05 < 0, Benzo(k)fluorantheen mg/kg ds < 0,05 < 0, Indeno-(1,2,3- mg/kg ds < 0,05 < 0, c,d)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen mg/kg ds < 0,05 < 0, PAK 10 VROM mg/kg ds < 0,35 <AW 1,2 <AW GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFF EN PCB (7) (som, 0.7 mg/kg ds < 0,005 <AW < 0,005 <AW factor) PCB 28 mg/kg ds < 0, < 0, PCB 52 mg/kg ds < 0, < 0, PCB 101 mg/kg ds < 0, < 0, PCB 118 mg/kg ds < 0, < 0, PCB 138 mg/kg ds < 0, < 0, PCB 153 mg/kg ds < 0, < 0, PCB 180 mg/kg ds < 0, < 0, OVERIGE (ORGANISCHE) VERBINDINGEN Minerale olie C10 - C40 mg/kg ds < 35 <AW < 35 <AW OVERIG Gewicht artefacten g < < Droge stof % 80, ,6 --- < = kleiner dan de detectielimiet --- = Geen toetsnorm aanwezig GM = Geen meetwaarde aanwezig ** = groter dan T en kleiner of gelijk aan de interventiewaarde (I) *** = groter dan I <I = detectielimiet groter dan T en kleiner of gelijk aan I > = detectielimiet groter dan I <AW = kleiner of gelijk aan achtergrondwaarde * = groter dan AW en kleiner of gelijk aan de tussenwaarde (T) #@# = Kleiner of gelijk aan interventiewaarde, er is geen streefwaarde GAG = groter dan de achtergrondwaarde er is geen interventiewaarde (trigger) <AW = detectielimiet kleiner dan of gelijk aan AW <T = detectielimiet groter dan AW en kleiner dan of gelijk aan T D<=I = detectielimiet kleiner of gelijk aan I, er is geen AW D>AW = detectielimiet groter dan AW, er is geen I # = verhoogde rapportagegrens Projectcode: