De MIVB. Een verantwoordelijke onderneming.

Transcriptie

1 De MIVB Een verantwoordelijke onderneming

2 Inhoud De MIVB, een onderneming met maatschappelijke verantwoordelijkheid... 3 Over het net Het openbaar vervoer centraal in de duurzame mobiliteit... 8 Steeds milieuvriendelijkere voertuigen... 9 Zuinig rijgedrag Multimodaliteit Veiligheid Toegankelijkheid Het beheersen van geluidshinder De MIVB, een onderneming met maatschappelijke verantwoordelijkheid De MIVB verzekert elke dag de mobiliteit van meer dan personen. Met meer dan arbeiders en bedienden is het een van de grootste ondernemingen in Brussel wat activiteiten en tewerkstelling betreft. De impact die een dergelijke onderneming op het milieu heeft, is niet te verwaarlozen. Daarom zet de MIVB zich in om bij de uitvoering van haar opdracht als maatschappij voor openbaar vervoer een aantal principes in acht te nemen, die samen te vatten zijn in het concept maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). In de onderneming Het label Ecodynamische onderneming Het verminderen van afval De watercyclus Duurzaam verbruiken Samenwerkingen op Europees niveau Milieuvriendelijk bouwen Sensibilisering Diversiteit en welzijn op het werk Inhoud Inhoudstafel Voorwoord 3

3 MVO maakt een onderneming verantwoordelijk in alle aspecten van haar activiteiten. Het vloeit voort uit het concept duurzame ontwikkeling, dat een antwoord wil bieden op de hedendaagse behoeften zonder de toekomstige generaties de mogelijkheid te ontnemen om in hun behoeften te voorzien. De MIVB is ervan overtuigd dat haar groei en concurrentievermogen gebaseerd zijn op een evenwicht op lange termijn tussen haar ecologisch, maatschappelijk en economisch beleid, en heeft bijgevolg van duurzame ontwikkeling een fundamentele strategische doelstelling gemaakt. De MIVB heeft zich de afgelopen 20 jaar geleidelijk aan geëngageerd voor de MVO-aanpak. In 2003 was ze de eerste Belgische stedelijke onderneming voor openbaar vervoer die het Handvest voor duurzame ontwikkeling van de internationale unie voor openbaar vervoer (UITP) tekende. In 2006 luidde de MIVB een nieuwe fase in door met een richtplan voor duurzame ontwikkeling te werken. Twee jaar later stelde ze de principes van duurzame ontwikkeling centraal in haar activiteiten door middel van haar ondernemingsplan Dit nieuwe beheerscontract, dat de MIVB tot 2017 met haar voogdijoverheid, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verbindt, voegt het aspect maatschappelijk verantwoord ondernemen toe aan de doelstellingen van de openbaarvervoermaatschappij. De MIVB verbindt er zich zo toe om de mobiliteitsoplossing bij uitstek te worden in Brussel door de kwaliteit die ze haar reizigers biedt centraal te stellen in haar dienstverlening. De MVO-visie van de MIVB In 2020 wordt de MIVB door de betrokken partijen erkend en geapprecieerd voor haar verantwoordelijk beheer en haar engagement ten voordele van duurzame ontwikkeling in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Ze beantwoordt optimaal aan de behoeften van al haar klanten en verhoogt haar marktaandeel in de gemotoriseerde verplaatsingen in het Gewest. 4 Voorwoord Voorwoord 5

4 Over het net 6 Over het net Over het net 7

5 Steeds milieuvriendelijkere voertuigen Bij de aankoop van nieuwe voertuigen houdt de MIVB rekening met strikte milieucriteria en anticipeert ze op de geldende reglementen. Zo zal de MIVB meer dan 350 nieuwe bussen bestellen die een deel van de bestaande vloot zullen vervangen, maar die het huidige park ook zullen versterken. Dankzij deze bestelling kan het aantal gelede bussen van 13 naar 40% worden verhoogd. Het openbaar vervoer centraal in de duurzame mobiliteit De MIVB speelt een essentiële rol in een maatschappij waarin mobiliteit een van de basisbehoeften vormt: tussen 2003 en 2012 is het aantal ritten met bijna 70% gestegen. Een spectaculaire evolutie die te danken is aan belangrijke investeringen om het net aantrekkelijker te maken en aan te passen aan de nieuwe verwachtingen van haar klanten. De nieuwe bussen van de MIVB, die beetje bij beetje de oudste voertuigen vervangen, voldoen aan de strengste milieunormen. De metro s en trams rijden op elektriciteit en stoten dus geen rechtstreekse vervuilende stoffen uit. Het aandeel groene stroom die gebruikt wordt voor de aandrijving van de trams en metro s neemt de laatste jaren constant toe en bedraagt 100% sinds Dankzij het gebruik van collectieve vervoermiddelen voor grote reizigersaantallen kan het energieverbruik per vervoerde persoon bovendien aanzienlijk worden verminderd in vergelijking met een personenauto. Een metrostel is goed voor 571 minder wagens, een tram van de nieuwste generatie vervangt 184 wagens en een gelede bus vervangt er 75. Het openbaar vervoer gebruiken is dus een concrete handeling stellen ten voordele van het milieu. Op die manier kan men voor eenzelfde traject tot 70% minder CO 2 uitstoten dan met de auto. Het openbaar vervoer is het meest doeltreffende middel tegen luchtvervuiling, maar ook tegen opstoppingen. Naast de capaciteit speelt ook het milieuaspect een essentiële rol in de keuze van de voertuigen. Het eerste deel van de bestelling telt ongeveer 172 dieselbussen die voldoen aan de strengste milieuen emissienormen. De MIVB heeft zich ertoe verbonden om in 2015 niet langer klassieke bussen op diesel te bestellen. Ze zal een alternatieve technologie kiezen voor de rest van de bestelling. In de loop van de volgende jaren blijft de MIVB de tramvloot ook moderniseren en uitbouwen. Tegen 2016 ten laatste zullen alle bestelde trams van het type T3000 en T4000 geleverd zijn. Deze nieuwe trams met grote capaciteit en met lage vloer zullen geleidelijk aan de oude modellen (van het type 7700 en 7900) vervangen. Hun prestaties inzake lawaai en trillingen voldoen aan de verwachtingen van zowel de bewoners als de reizigers. Wat de metro betreft, worden er tegen nieuwe geautomatiseerde rijstellen verwacht. Op die manier kunnen de bestaande versleten voertuigen worden vervangen en de metrolijnen 1 en 5 worden geautomatiseerd om de capaciteit van het ondergrondse netwerk te verhogen en de reizigers meer comfort te bieden. Bereken uw CO 2 -uitstoot Reizen met het openbaar vervoer is beter voor het milieu dan zich met de auto verplaatsen. De trams, bussen en metro s van de MIVB maken het mogelijk om de aan vervoer gerelateerde CO 2 -uitstoot in het Brusselse gewest te verminderen. Het openbaar vervoer vormt dus een essentieel instrument in de strijd tegen klimaatverandering. De routeplanner op de site van de MIVB vermeldt de CO 2 -uitstoot voor het traject dat met het openbaar vervoer wordt afgelegd en geeft ter vergelijking ook de uitstoot weer voor dezelfde verplaatsing met de auto. 8 Over het net Over het net 9

6 Multimodaliteit De MIVB wil zich inzetten voor vervoerswijzen die een aanvulling op het klassieke openbaarvervoersnet (tram, bus en metro) vormen. Zo kunnen fietsers hun fiets meenemen in de metro of in de trams met lage vloer, of hun fiets achterlaten in de fietsstallingen aan de metrostations. Houders van een MOBIB-kaart kunnen ook gebruikmaken van de huurfietsen van Villo! De stations voor autodelen van Cambio, waarvan de MIVB stichtende aandeelhouder is, zijn zowat overal in Brussel terug te vinden, en sluiten mooi aan op het openbaarvervoersnet. Op die manier wordt de compatibiliteit van de betalingssystemen verzekerd. Zuinig rijgedrag De MIVB is een belangrijke energieverbruiker in België, met jaarlijks bijna 405 GWh energie, waarvan 235 GWh elektriciteit en 170 GWh gas, verbruikt door haar voertuigen en infrastructuur. Om dit verbruik en de bijbehorende impact op het milieu te beperken, werkt de MIVB tegelijk aan gedragsveranderingen en technologische vorderingen. Begin 2008 voerde de MIVB op alle metrolijnen een milieuvriendelijke rijstijl in, gebaseerd op een verlaging van de maximale toegelaten snelheid. De resultaten zijn spectaculair: het elektriciteitsverbruik is met bijna 13% gedaald, zonder dat de reistijden daarom veel langer werden. Naast een belangrijke vermindering van het energieverbruik leidt ecodriving ook tot een vlottere rit, met minder bruusk optrekken en remmen. Ook het comfort van de reizigers is dus verbeterd. Sinds de lente van 2007 exploiteert de MIVB een net van nachtbussen, genaamd Noctis, die op vrijdag- en zaterdagnacht rijden. Dit nachtelijke aanbod werd aangevuld met Collecto, het systeem van collectieve taxi s, dat actief is op weekdagen van 23 tot 6 uur. Naast Villo en Cambio is de MOBIB-kaart van de MIVB een echte mobiliteitsportefeuille geworden, want hij kan ook worden gebruikt voor het spoorvervoer en zelfs voor betalingen van parkings. Binnenkort worden ook de andere Belgische maatschappijen voor stedelijk vervoer verzocht om het systeem te gebruiken. Sinds de herfst van 2008 heeft de MIVB de principes van zacht rijden opgenomen in de opleiding van haar buschauffeurs. Zij worden hierbij gestimuleerd om een defensief en anticiperend rijgedrag aan te nemen, dat zo vlot mogelijk moet zijn, zonder al te veel te remmen en op te trekken. Ook hier gaat het comfort van de reizigers hand in hand met energiebesparing. 10 Over het net Over het net 11

7 Hoewel de MIVB in hoofdzaak haar rol als vervoerder moet vervullen, wordt ze dagelijks geconfronteerd met maatschappelijke problemen, waaronder deze van de daklozen. Op dat gebied krijgt de MIVB de steun van bevoegde partners die instaan voor een professionele begeleiding van minderbedeelden. De bewakingscamera s die in alle voertuigen van de MIVB en in de metrostations zijn geïnstalleerd en een verhoogde aanwezigheid van personen, vooral s avonds, zijn bedoeld om inciviek gedrag te voorkomen. Dankzij nieuwe competenties die aan veiligheidsagenten van de MIVB worden toegekend en hulpmiddelen zoals administratieve boetes is het mogelijk om repressieve procedures te versnellen. Bovendien zorgt een verhoogde samenwerking met het parket ervoor dat er meer personen worden vervolgd die betrokken zijn bij feiten van geweld en/of overlast. Veiligheid De veiligheid van reizigers en personeel is een prioriteit voor de MIVB en vormt een van de maatschappelijke uitdagingen van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Op dit vlak werkt de MIVB rond drie belangrijke pijlers: preventie in samenwerking met het verenigingsleven, ontrading dankzij de aanwezigheid van mensen op het terrein en technopreventieve middelen en repressie met ondersteuning van de ordediensten. De controle van de vervoerbewijzen en de installatie van poortjes in de metrostations dragen tot slot bij tot de veiligheid op het net. De medewerkers die instaan voor het controleren van de vervoerbewijzen passen in het kader van dienstkwaliteit en hebben het servicelabel (CEN) behaald. Het preventiebeleid van de MIVB steunt op samenwerkingen met externe partners die gericht zijn op verschillende doelgroepen. Ze voert met name acties voor scholen. In de metrostations maar ook bovengronds zijn er regelmatig preventieambassades aanwezig om de dialoog met kwetsbare jongeren te stimuleren en hen te begeleiden via bevoegde lokale verenigingen en diensten. Zo zijn er ook de RYP, de Responsible Young Passengers, jonge ambassadeurs die zich na een opleiding van de MIVB engageren om hun medeleerlingen het goede voorbeeld te geven op weg naar school en blijk te geven van burgerzin tijdens hun rit met het openbaar vervoer. 12 Over het net Over het net 13

8 Toegankelijkheid De MIVB werkt nauw samen met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in overleg met het verenigingsleven om te streven naar een universele toegankelijkheid van het Brusselse openbaar vervoer. De uitvoering van het ontwikkelingsplan voor toegankelijkheid draait rond vier pijlers: toegang tot de infrastructuur, toegang tot de voertuigen, toegang tot informatie en, tot slot, hulp aan personen. In dat kader voert het gewestelijke bestuur, Brussel Mobiliteit, een groot programma uit voor de installatie van liften in de metrostations, en werkt de MIVB aan de herinrichting van een reeks bovengrondse haltes. Bovendien beschikt de nieuwste generatie voertuigen van de MIVB over volledige lage vloeren en brede deuren zodat een vlotte toegang voor alle reizigers mogelijk wordt. In elk voertuig is plaats voorbehouden voor kinderwagens en personen in een rolstoel. Er werden ook informatiepunten met gesproken informatie voor blinden en slechtzienden ontwikkeld. De metrostations zijn uitgerust met informatie in braille en de bewegwijzering en de veiligheidslijn aan de rand van het perron zijn afgebakend met tastbare uitrustingen. Om ervoor te zorgen dat personen in een rolstoel hun traject met het openbaar vervoer makkelijker kunnen plannen, en dit ook onderweg kunnen aanpassen dankzij de informatie in real time, lanceerde de MIVB het Accessibus-principe. Dit dient om de toegankelijkheidsgraad van de haltes van een reeks lijnen te identificeren en te communiceren aan reizigers met een rolstoel. De onderneming heeft bovendien een begeleidingssysteem in de stations ontwikkeld. Wat de hulp aan personen betreft, hecht de MIVB ook een groot belang aan de opleiding van haar personeel. Naast haar reguliere aanbod verbindt de MIVB er zich ook toe een mobiliteitsoplossing voor iedereen aan te bieden. De onderneming exploiteert en coördineert een vervoerdienst op aanvraag voor gehandicapte personen. Het beheersen van geluidshinder De geslaagde integratie van de activiteiten van de MIVB in de stedelijke omgeving omvat ook de beheersing van het lawaai en de trillingen veroorzaakt door het openbaar vervoer. De MIVB heeft een samenwerkingsakkoord ondertekend met Leefmilieu Brussel, het gewestelijke bestuur belast met milieubeheer, over het beheer van het lawaai en de trillingen veroorzaakt door de trams en metro s. Het vertaalt zich onder meer in de definitie van geluids- en trillingsnormen voor de sector, de uitwerking van een kadaster van het lawaai en een versterkte samenwerking voor het gezamenlijke beheer van klachten. Preventie en de strijd tegen het lawaai van de bussen vullen dit samenwerkingsakkoord aan. Daarnaast gebruikt de MIVB verschillende technieken om de hinder door het spoorvervoer te verminderen of weg te werken: trillingswerende sporen, railbalken, slijpen van wielen en sporen, enz. Bij renovatie- of uitbreidingswerken van de tram wordt er vooraf een studie uitgevoerd om het risico op overlast voor de buurtbewoners te evalueren en te bepalen welke specifieke infrastructuur nodig zal zijn. Bij de bestelling van voertuigen maken de akoestische efficiëntie en trillingen deel uit van de selectiecriteria voor een leverancier. In de toekomst zal de MIVB nog strengere eisen stellen inzake lawaai en trillingen, onder meer dankzij een betere analyse van de hinder door de voertuigen in beweging en aan de haltes, zowel voor de bewoners als voor de passagiers. 14 Over het net Over het net 15

9 In de onderneming 16 In de onderneming In de onderneming 17

10 Het label Ecodynamische onderneming Leefmilieu Brussel beloont het milieubeleid van de Brusselse ondernemingen door het label Ecodynamische onderneming uit te reiken. Dit label wordt toegekend op basis van criteria zoals het verminderen van afval, investeringen voor water- en energiebesparing, de sensibilisatie van het personeel voor milieuvriendelijk gedrag, enz. De 69 (pre)metrostations, de 5 tramstelplaatsen, drie ateliers, de complexen Haren en Delta, en de hoofdzetel hebben dit label gekregen. Ongeveer 87% van de medewerkers zijn actief op een site met label. De MIVB richt zich tegenwoordig op het behalen van het internationale certificaat ISO voor de hele onderneming. Door te kiezen voor dit milieubeheersysteem wordt het mogelijk om over te stappen van een logica van eenmalige certificering naar een systeem dat geïntegreerd is in de hele onderneming, met een globale en transversale langetermijnstrategie. Het verminderen van afval In het kader van haar activiteiten moet de MIVB elk jaar zowat ton afval beheren, van zo n 40 soorten. Om de impact van het afval te beperken, moedigt de onderneming het personeel aan om zijn vuilnis te sorteren, met name in de drie containerparken. BRUXELLES ENVIRONNEMENT ENTREPRISE DYNAMIQUE DYNAMISCHE ECO ONDERNEMING LEEFMILIEU BRUSSEL label n. 2010/206/2 Er wordt bijzondere aandacht besteed aan het beheer van gevaarlijk afval (gebruikte olie, spuitbussen, antivries, ). Samen met erkende afvalverwerkingsbedrijven wordt er gezocht naar de beste oplossingen voor de verwerking van het afval. Via een netwerk van 30 lokale afvalcorrespondenten op alle sites, blijft de sensibilisatie van het personeel op het terrein een prioriteit. Door gescheiden vuilnisbakken te plaatsen in de metrostations, moedigt de MIVB ook haar klanten en de handelaars in de stations aan om recycleerbaar afval zoals papier en PMD apart te houden. In samenwerking met het agentschap Net Brussel werd ondertussen 25% van de stations uitgerust. Ten slotte sensibiliseert de MIVB haar onderaannemers en zet ze hen aan om hun verantwoordelijkheid op te nemen, via de opname in de bestekken van clausules voor goed afvalbeheer (sorteerplicht, terugnameplicht ). 18 In de onderneming In de onderneming 19

11 De watercyclus In 2012 verbruikte de MIVB bijna m³ water, in vergelijking met m³ in 2009, of een vermindering van 5% op 2 jaar. Dat is het resultaat van de inspanningen van de MIVB om haar waterverbruik te reduceren. De onderneming zorgt bijvoorbeeld voor een regelmatige followup van het verbruik in de metrostations, die op zich al goed zijn voor 25% van het totale verbruik. Via systemen voor de opvang en het hergebruik van regenwater en de recyclage van het water voor het wassen van metro s en bussen, kon het verbruik aanzienlijk verminderd worden. Op de site in Delta werd in 2012 bijvoorbeeld bijna m³ water gebruikt voor de schoonmaak van de voertuigen (metro s en bussen). Daarvan was slechts 38% afkomstig van het drinkwaternet. De overige 62% was regenwater dat werd opgevangen en gebruikt voor het wassen van de voertuigen. Via procedures om fijne waterlekken te ontdekken kan men ook sneller tussenbeide komen en abnormaal verbruik vermijden. Duurzaam verbruiken Sinds 2005 ontwikkelt de MIVB een strategie voor duurzaam verbruik. Milieucriteria worden in acht genomen bij de toewijzing van opdrachten, zoals de aankoop van voertuigen, papier of computers, waarbij rekening wordt gehouden met het energieverbruik en de materialen in het ontwerp (toxiciteit, recycleerbaarheid, verpakking ). De restaurants en cafetaria s van de onderneming voeren geleidelijk aan biologische en seizoensproducten alsook fairtradeproducten in. Bij de opdrachten voor schoonmaakdiensten krijgen milieuvriendelijke producten bovendien de voorkeur en wordt hun gebruik gerationaliseerd. De hoofdzetel van de MIVB past een strategie toe voor een drastische papiervermindering. De MIVB koos voor het principe van open space -bureaus zonder vaste werkplaatsen en clean desks. Dat houdt een minimaal papiergebruik in. Dankzij deze aanpak kan de MIVB de werkingskosten van de hoofdzetel beter beheersen of zelfs verminderen, door de bezetting van de ruimte en het beheer van grondstoffen te optimaliseren. 20 In de onderneming In de onderneming 21

12 Samenwerking op Europees niveau De MIVB is partner en leider van het project Ticket to Kyoto, een Europees project dat streeft naar minder CO 2 -uitstoot in het openbaar vervoer. Dit Europese project, met een duur van vier jaar en medegefinancierd door het INTERREG IVB NWE-programma, verenigt vijf openbaarvervoermaatschappijen: TFGM (Manchester Engeland), mobiel (Bielefeld Duitsland), de RATP (Parijs Frankrijk), de RET (Rotterdam Nederland) en de MIVB (Brussel België). De vijf partners zetten zich in voor de strijd tegen klimaatverandering, door hun energieverbruik en dus ook hun CO 2 -emissies te verminderen. En dat zonder grote middelen in te zetten, aangezien de uitdaging erin bestaat maatregelen te treffen die geen grote investeringen vergen en die snel tot meetbare resultaten kunnen leiden. Energie-uitdagingen: deze uitdagingen worden op de verschillende sites van de MIVB georganiseerd om de medewerkers meer bewust te maken van de goede praktijken op energiegebied om het verbruik terug te dringen. Dankzij deze uitdagingen hebben we gedragsveranderingen bereikt en energiebesparingen tot meer dan 20% op sommige sites. Voor meer informatie: In dat kader werden er verschillende projecten ontwikkeld: Terugwinning van remenergie van de metro: wanneer metro s remmen, wordt de mechanische energie van het remmen omgezet in elektrische energie, die dan weer kan worden gebruikt door een optrekkend voertuig of voor de verlichting van een station. Wedstrijd rond Quick Wins: een twintigtal projecten voor Quick Wins werd gelanceerd in de hele MIVB. Bedoeling is, met beperkte investeringen, het energieverbruik terug te dringen door gedragsveranderingen of technische verbeteringen. Ze zorgden al voor een besparing van 232,701 kwh per maand, of een vermindering van 51 ton CO 2 -uitstoot per maand. Warmtekrachtkoppeling: in het stelplaats- en onderhoudscomplex van Delta werd een warmtekrachtkoppelingsinstallatie geplaatst. Hiermee kan tegelijkertijd elektriciteit en warmte worden geproduceerd vanuit één brandstofbron (in dit geval, gas). Met deze techniek kan er 15 tot 20 % worden bespaard op primaire energie in vergelijking met een afzonderlijke productie van dezelfde hoeveelheden van warmte en energie, hierdoor wordt er dus 165 ton minder CO 2 uitgestoten per jaar. 22 In de onderneming In de onderneming 23

13 Sensibilisering Als Brusselse onderneming met meer dan 100 werknemers op één site, is de MIVB verplicht een verplaatsingsplan voor de onderneming en een federale mobiliteitsdiagnose op te stellen. Dit plan, dat om de 3 jaar wordt bijgewerkt, voorziet niet enkel in een diagnose van de verplaatsingswijzen van het personeel maar ook van de te ondernemen acties. Het doel? Het individuele gebruik van de auto voor woon-werkverkeer en professionele verplaatsingen van het personeel en bezoekers verminderen door preventieve maatregelen en de promotie van duurzame vervoerswijzen: openbaar vervoer, te voet, fiets, carpooling Milieuvriendelijk bouwen Al vele jaren probeert de MIVB milieuvriendelijke bouwmethodes toe te passen voor de bouw van haar gebouwen en stations (in samenwerking met Brussel Mobiliteit, eigenaar van de stations). Ze voorziet met name in de installatie van zonnepanelen op de daken van haar infrastructuur. Bepaalde metrostations zijn er al mee uitgerust. De opgevangen energie dient in het bijzonder voor de verlichting van de kunstwerken. Zo geniet het MIVB-personeel niet enkel van gratis vervoer op de netten van de MIVB, TEC en De Lijn, maar ontvangt het ook een Villo!-abonnement, een tussenkomst in de treinkosten, en financiële voordelen voor het Cambio-autodeelsysteem. Elk jaar voert de onderneming ook een algemene sensibiliseringscampagne voor haar personeel en ze informeert elke nieuwe werknemer ook over de alternatieve vervoerswijzen die hem worden aangeboden in de plaats van de wagen. De nieuwe bouw- en renovatieprojecten bestuderen de mogelijkheden voor een kleinere impact in de volgende negen domeinen: energie, water, materialen, transport, afval, vervuiling, gezondheid en welzijn, management en milieu, en dat volgens de BREEAMmethodologie. Dit vrijwillige programma voor een certificering door derden klasseert de impact van gebouwen op het milieu en stelt het gewenste en bereikte efficiëntieniveau vast. De bouw van de nieuwe tramstelplaats Marconi in het zuiden van het Brusselse gewest is een concreet voorbeeld van dit beleid. De keuze van de gebruikte materialen werd zorgvuldig bestudeerd en voldoet aan de normen voor milieuvriendelijk bouwen. Want de MIVB heeft de ambitie om van de stelplaats Marconi een voorbeeld te maken op het vlak van duurzame ontwikkeling. De bouw hiervan was overigens een wezenlijk onderdeel van het Europese project TramStore 21, dat in maart dit jaar werd afgesloten. Naast Brussel verenigde dit project nog die andere steden: Rotterdam, Dijon en Blackpool, en het Duitse Fraunhofer-instituut, dat zijn expertise aan dit project heeft verleend. De vier partners hebben samengewerkt en hun technische knowhow uitgewisseld om hun respectieve stelplaatsen zo goed mogelijk te bouwen. 24 In de onderneming In de onderneming 25

14 Diversiteit en welzijn op het werk Er werken meer dan mannen en vrouwen bij de MIVB. Dit menselijke kapitaal vormt de grootste rijkdom van de onderneming. De MIVB organiseert voor hen programma s voor permanente bijscholing en de ontwikkeling van nieuwe competenties, in overeenstemming met de evolutie van de behoeften. Dit is een zeer grote uitdaging gezien de socioculturele, taalkundige, intergenerationele en professionele diversiteit in de onderneming, die zo n 270 verschillende beroepen telt. De MIVB kan terugblikken op een lange traditie van diversiteit. De Brusselse maatschappij voor openbaar vervoer is de eerste Belgische onderneming die werknemers van vreemde afkomst in dienst nam en de eerste openbaarvervoermaatschappij die vrouwen aanwierf. In februari 2007 was de MIVB ook de eerste openbare onderneming die zich duidelijk geëngageerd heeft voor een harmonieuze samenwerking tussen personen van verschillende sekse, leeftijd, herkomst en cultuur, door het charter voor diversiteit van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te ondertekenen. In 2008 voerde de MIVB een onderzoek uit naar de manier waarop de diversiteit binnen de onderneming ervaren werd. Deze studie leidde tot aanbevelingen voor de realisatie van diverse projecten die geïntegreerd werden in het diversiteitsbeleid van de onderneming. Het eerste diversiteitsplan was een feit! Het tweede diversiteitsplan heeft als doelstelling te voldoen aan de wettelijke vereisten inzake diversiteit, maar ook een hefboom te zijn om binnen de onderneming te werken aan gelijke kansen, niet-discriminatie en waarden zoals een open geest, tolerantie en wederzijds respect. In dat kader is er een diversiteitsraad die een dertigtal werknemers telt en die de hele rijkdom van de onderneming vertegenwoordigt op het vlak van leeftijd, geslacht, anciënniteit, functie, statuut, herkomst, taal, enz. De diversiteitsraad controleert of de initiatieven die uitgewerkt zijn in het diversiteitsplan worden nageleefd. De raad wordt ook geraadpleegd om aanbevelingen te formuleren over actuele onderwerpen in verband met diversiteit binnen de MIVB. De MIVB heeft aandacht voor het welzijn van haar medewerkers, en trof daarom verschillende maatregelen voor psychosociale begeleiding en slachtofferhulp binnen de onderneming. In die context werd een dienst voor psychologische hulp opgericht die innovatief en volledig gratis is. Deze dienst is beschikbaar voor elke medewerker en zijn familieleden. Het Employee Assistance Program (EAP) is een externe, onafhankelijke en strikt vertrouwelijke dienst die ernaar streeft om het welzijn bij professionele of persoonlijke problemen te vergroten, te handhaven of te herstellen. Bij het EAP kan men snel en in alle discretie terecht voor een luisterend oor en voor begeleiding bij een psycholoog dichtbij de woning of het werk. 26 In de onderneming In de onderneming 27

15 / 2013 V.U. : F. Ledune, Koningsstraat 76, 1000 Brussel