Indirecte fiscaliteit in België BTW & milieufiscaliteit

Transcriptie

1 Indirecte fiscaliteit in België BTW & milieufiscaliteit Piet Vandendriessche Partner Deloitte Belastingconsulenten 25 november 2013

2 BTW - status, efficiëntie en toekomst Wat is het speelveld van België? 2

3 Agenda Huidig BTW-stelsel beoordeeld pro en contra OESO-rapport hoe efficiënt is BTW als belasting? BTW is een Europese belasting wat is het speelveld van de lidstaten? Ervaringen in de Belgische BTW-praktijk wat is voor verbetering vatbaar? BTW als beleidsinstrument wat is mogelijk? Tot besluit 3

4 Huidige BTW-stelsel beoordeeld Pro en contra 1. Efficiënte belasting - inning door bedrijven 2. Geruisloze belasting 3. EU-belasting / in meer dan 150 landen 4. Belasting op consumptie 1. Administratieve last en negatieve kasstroom voor de bedrijven 2. Fraudegevoelig 3. Onvolledige harmonisering in EU 4. Belasting voor de 21 e eeuw (digitalisering)? 4

5 OESO-rapport Hoe efficiënt is BTW als belasting? OESO besteedt meer aandacht aan indirecte belastingen Ca. 1/5e van de totale wereldwijde belastingopbrengst BTW-inkomsten ratio ( VAT revenue ratio ) Verhouding tussen de werkelijk geïnde BTW en BTW die zou kunnen worden geïnd bij één tarief op elk verbruik BTW-gap Het verschil tussen de werkelijk geïnde btw en het geschatte bedrag dat zou worden geïnd bij een volledig correcte toepassing van de BTW-wetgeving, inclusief fraude, misbruik en onvermogendheid Geschat op 10% OESO wil ratio verkleinen door de BTW-gap in te perken 5

6 OESO-rapport Hoe efficiënt is BTW als belasting? OESO besteedt meer aandacht aan indirecte belastingen (2) Enkele cijfers 6

7 OESO-rapport Hoe efficiënt is BTW als belasting? OESO besteedt meer aandacht aan indirecte belastingen (3) Enkele cijfers omtrent de VAT Gap (EU)** (*) VTTL = totale verschuldigde BTW (**) Bron: European Commission (DG TAXUD), Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU-27 Member States - Final Report Juli

8 OESO-rapport Hoe efficiënt is BTW als belasting? OESO besteedt meer aandacht aan indirecte belastingen (4) Enkele cijfers omtrent de VAT Gap (EU)** (*) VTTL = totale verschuldigde BTW (**) Bron: European Commission (DG TAXUD), Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU-27 Member States - Final Report Juli

9 BTW is Europese belasting Wat is het speelveld van de lidstaten? Belgische BTW-regeling is een omzetting van BTW-richtlijn Historisch opzet van BTW-richtlijn: harmonisering nationale transactiebelastingen in het kader van vrij verkeer goederen en diensten Met een actieve rol van de Europese Commissie Recente wetgeving, voorstellen, VAT Expert group, EU VAT Forum, Rol van Hof van Justitie Maar gekenmerkt door een trage besluitvorming Unanimiteit van 28 lidstaten vereist in fiscale zaken Gevolg is dat beleidskeuze van de lidstaten evenwel beperkt is Stand-still -bepalingen Bepaalde keuzes nog toegelaten door de BTW-richtlijn 9

10 BTW is Europese belasting Wat is het speelveld van de lidstaten? De Europese regeling is echter niet perfect Harmonisering is niet volledig doorgevoerd Administratieve last afgewenteld op de bedrijven Bewijs toepassing van vrijstelling; verschillende formele verplichtingen in de lidstaten Gevolgen voor kasstromen door voorfinanciering (export; teruggaaf buitenlandse BTW) Trage besluitvorming Werkbaarheid van unanimiteit in beslissingsproces? 10

11 Ervaringen in de Belgische BTW-praktijk Wat is voor verbetering vatbaar? Lidstaten hebben nog eigen bevoegdheden op deze punten is de Belgische regelgeving voor verbetering vatbaar Aantal formaliteiten die als hinderlijk worden ervaren in de praktijk Registers Detail BTW-aangifte Klantenlisting Boekhoudkundige verplichtingen (journalen, dagontvangstenboek) Niet te vergeten: administratieve geldboeten 11

12 Ervaringen in de Belgische BTW-praktijk Wat is voor verbetering vatbaar? Lidstaten hebben nog eigen bevoegdheden op deze punten is de Belgische regeling voor verbetering vatbaar (2) Aftrekregeling BTW en inkomstenbelastingen is niet op elkaar afgestemd Procedure BTW en inkomstenbelastingen is niet op elkaar afgestemd Anomalie BTW-vrijstelling voor onroerende verhuur in B2B-omgeving Uniek in de EU 50%-aftrekbeperking voor wagens Zelfs indien werkelijk beroepsgebruik hoger is Regeling voor kleine ondernemingen (laag bedrag) 12

13 BTW als beleidsinstrument Wat is mogelijk? Verbetering van VAT revenue ratio en VAT gap, maar rekening houdend met Europees kader, waar kan België ingrijpen: VAT revenu ratio Tarieven Logica is soms zoek Complexiteit Vrijstellingen Beleidskeuze 13

14 BTW als beleidsinstrument Wat is mogelijk? Verbetering van VAT revenue ratio en VAT gap, maar rekening houdend met Europees kader, waar kan België ingrijpen (2) VAT gap Formaliteiten BTW-boekhouding als onderdeel van financiële boekhouding Betere controle en inning Horizontaal toezicht en gestructureerde controles door zelfcontrole Controleverslag Efficiëntie en procedure van beslissingen en rulings Misbruik en fraude Verleggingsregeling Controles 14

15 Tot besluit BTW is gebaseerd op Europese regelgeving Europees kader is niet perfect De beleidsmarge voor België is beperkt Administratieve last en negatieve kasstroom voor de bedrijven Waar kan België nog ingrijpen? Tarieven Vrijstellingen Formaliteiten 15

16 Milieufiscaliteit 16

17 Milieufiscaliteit in België Overzicht Milieubelastingen worden doorgaans geheven op Energie Vervoer Vervuiling Gebruik van natuurlijke rijkdommen Ook andere taksen zijn aan vergroening onderhevig CO2-uitstoot als belangrijke parameter voor voordeel alle aard bedrijfswagens Verminderingen in personenbelasting voor energiebesparende uitgaven en hernieuwbare energie 17

18 Milieufiscaliteit in België Overzicht Echte milieubelastingen dekken volledige spectrum, maar op een zeer versnipperde manier Federale vs. regionale bevoegdheden en belastingen Geen algemene heffing op uitstoot of milieu-impact Tendens ingezet in jaren 90 naar milieuheffingen op producten en verpakkingen is grotendeels afgebouwd in afgelopen jaren Substitutie-effect leidde tot dalende belastingopbrengsten Hoge compliance -kost van vele kleine heffingen Inkomsten uit milieufiscaliteit zijn globaal gezien laag in België in vergelijking met EU-gemiddelde, maar veralgemening is gevaarlijk 18

19 Milieufiscaliteit in België Overzicht Inkomsten uit milieufiscaliteit zijn globaal gezien laag in België in vergelijking met EU-gemiddelde, maar veralgemening is gevaarlijk Als toetssteen kan wel worden gekeken naar landen als Nederland, Denemarken met een veel hoger aandeel milieuheffingen 19

20 Milieufiscaliteit in België Energie Energiebelastingen nominaal lager dan in omringende landen Op elektriciteit en gas zijn er naast energiebijdrage (accijns) ook federale/regionale heffingen om bepaalde beleidsopties te financieren Verschillende taksen met eigen heffingsmechanisme en vrijstellingsregels leiden tot administratieve complexiteit en beperkte sturing van milieu-effecten Voor bepaalde (groot)verbruikers, is de totale belastingdruk op energie door de aparte heffingen hoger dan onze buurlanden, bij gebreke aan een uniforme plafonnering of vrijstelling*. 20 Bron : Benchmarking study of electricity prices between Belgium and neighbouring countries, 2013, Deloitte i.o.v. Febeliec.

21 Milieufiscaliteit in België Vervuiling OESO pleit voor een prijs op CO2 uitstoot als hoeksteen voor een klimaatbeleid. Hoewel weinig populair, is het belasten van uitstoot daartoe het meest efficiënte mechanisme. Het geleidelijk invoeren van dergelijke taksen over een langere periode laat huishoudens en bedrijven toe hun gedrag efficiënt aan te passen. 21 Tendensen op internationaal niveau : Onder meer het VK heeft een aparte CO2-uitstootheffing voorzien voor bedrijven, andere dan deze die onder de Europese regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten, en die de vooropgestelde doelstelling van energiebesparing niet halen Andere landen zoals Noorwegen belasten rechtstreeks uitstoot van schadelijke gassen zoals N0x, via een effectieve meting van de uitstoot van industriële installatie of via een emissie-coëfficiënt op de verbruikte brandstof In België zou voor een dergelijke maatregel grondig moeten gekeken worden naar de interactie met de diverse energieheffingen.

22 Milieufiscaliteit in België Vervoer Op vandaag wordt het bezit van een wagen belast, eerder dan het gebruik ervan Uitzondering van de accijnzen op brandstof Het VIAPASS-programma gaat dit veranderen, door de huidige BIV en verkeersbelasting te vervolledigen met een door de Gewesten uit te werken kilometerheffing Dit beantwoordt aan de aanbevelingen van de EU/OESO op het vlak van transport en laat toe om de budgettaire doelstelling te koppelen aan een maatregel die rechtstreeks het gedrag beïnvloedt. 22

23 Piet Vandendriessche Managing Partner Deloitte Belastingconsulenten Tel.: GSM: Private and confidential