Eigenaar info. ogre Voorlichtingbureau Vlees

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Eigenaar info. ogre 11-10-2002. Voorlichtingbureau Vlees"

Transcriptie

1 Eigenaar info ogre Voorlichtingbureau Vlees Ongeveer de helft van de Nederlanders van 12 jaar en ouder denkt dat varkensvlees niet goed is voor het cholesterolgehalte in het bloed. Een te hoog cholesterolgehalte is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van hart en vaatziekten. Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen voor het ontstaan van een te hoog cholesterol gehalte. Sommige mensen hebben een erfelijke aanleg voor het krijgen van een verhoogd cholesterolgehalte. Het ontstaan van het hoge cholesterolgehalte heeft hier niets met de voeding te maken. Een te hoog cholesterolgehalte kan ook het gevolg zijn van bepaalde voedingsgewoonten. Zo is wetenschappelijk aangetoond dat teveel vet en teveel verzadigd vet het cholesterolgehalte verhoogt. Om die reden adviseert de Voedingsraad om maximaal 35% van de energie uit vet te halen en de consumptie van verzadigd vet te beperken. Het vet in varkensvlees bestaat voor ongeveer 40% uit verzadigd vet en voor ongeveer 60% uit onverzadigd vet. Onverzadigd vet helpt het cholesterolgehalte te verlagen. Er zijn varkensvleessoorten die veel vet bevatten, maar er zijn ook soorten die mager zijn. In de onderstaande tabel kunt u lezen welke soorten mager zijn en welke soorten vetter. Varkensvlees, en met name de soorten met minder vet passen dus in een verantwoorde voeding. Indeling varkensvlees naar vetgehalte: Zeer mager: fricandeau, varkenshaas, hamlappen, lever, nasivlees, varkensoester, schnitzel (ongepaneerd) Mager: filetlappen, haaskarbonade, ribkarbonade, schouderlappen Gemiddeld vet: varkensgehakt, hamschijf, krabbetjes, schouderkarbonade Vet: speklappen, braadworst, slavinkals baby?s peuters worden, groeien ze hard en hebben ze veel verschillende voedingsstoffen nodig, zoals bijvoorbeeld ijzer. Want ijzer heb je nodig voor de rode kleurstof van het bloed: het hemoglobine, waardoor je zuurstof naar alle delen van het lichaam kan vervoeren. Hierdoor krijg je energie. Er bestaan in de natuur verschillende soorten ijzer. Haemijzer, zoals dit in vlees voorkomt en non-haem ijzer. Non-haem ijzer vind je in plantaardig voedsel zoals groenten en brood. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat haemijzer gemiddeld 3x beter door het lichaam wordt opgenomen dan ijzer uit plantaardige producten. Maar er zit meer in vlees wat belangrijk is voor opgroeiende kinderen. Vlees is ook rijk aan eiwitten, wat nodig is voor de opbouw van spieren, organen en het zenuwstelsel. Ook bevat vlees vitamine B en D, die zorgen voor een goede stofwisseling en sterke botten en tanden. Vlees mag je eten vanaf een leeftijd van 6 maanden. In de Voedingswaardetabel voor Kids kun je lezen hoeveel je van al die bouwstoffen nodig hebt en hoeveel van die bouwstoffen in de verschillende soorten vlees en vleeswaren zitten. De kinder-editie van de Voedingswaardetabel is gratis verkrijgbaar bij het Voorlichtingsbureau Vlees. Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met Marianne Smeets, voedingskundige van het Voorlichtingsbureau Vlees, telefoonnummer of marianne@vlees.nlvarkensvlees wordt in Nederland zonder hormonen geproduceerd, maar? Helft van de Nederlanders denkt dat er hormonen in varkensvlees zitten. Hoe denkt de Nederlandse consument over varkensvlees? Om die vraag te

2 kunnen beantwoorden heeft het onderzoeksbureau NIPO, de kennis over voedingsstoffen en het imago van varkensvlees onderzocht. Een van de resultaten uit dit onderzoek was dat ruim de helft van de ondervraagden denkt dat er hormonen in varkensvlees zitten. Al sinds 1961 is het in Nederland ten strengste verboden om hormonen te gebruiken bij de productie van vlees. Sinds 1988 geldt dit verbod voor alle landen van de Europese Unie. Hormonen komen van nature voor in elk levend wezen: mensen, dieren en zelfs planten beschikken over hormonen. Ze functioneren als een soort boodschappers en zorgen ervoor dat in het lichaam allerlei processen op gang komen. Er zijn tal van verschillende hormonen, elk met hun eigen taak. Zo regelt bijvoorbeeld het hormoon insuline uit de alvleesklier het suikergehalte in het bloed. Het hormoon adrenaline komt vrij als we ergens van schrikken en zorgt onder andere voor een versnelling van de hartslag. Door toediening van synthetische hormonen zouden dieren echter sneller kunnen groeien en ontstaat er magerder vlees. Deze synthetische hormonen horen echter van nature niet in vlees thuis en mogen er dus niet in voorkomen. Daarom is het sinds 1961 in Nederland ten strengste verboden om deze hormonen toe te dienen. Toch zijn in de zomer van 2002 bij varkens hormonen aangetroffen. De oorzaak hiervan lag in het mengen van het varkensvoer met afvalstoffen van een fabrikant van?de anticonceptie-pil?. Dit is tijdig ontdekt en het varkensvlees is vervolgens vernietigd. Meer dan ooit is hier de noodzaak van controles en voorlichting weer eens bewezen.om te kunnen sporten heb je ijzer nodig. Waarom? Spieren kunnen alleen werken als ze voldoende energie krijgen. Met behulp van zuurstof worden in de spiercellen vet en suiker verbrand. Hierbij komt de energie vrij die je nodig hebt om te kunnen sporten. Wat heeft ijzer hier nu mee te maken? IJzer vormt de bouwsteen van de rode kleurstof in het bloed, het zogenaamde haemoglobine. Het haemoglobine zorgt ervoor dat zuurstof naar alle delen van het lichaam en dus ook naar de spieren vervoerd kan worden. Waar haal je het ijzer vandaan? IJzer komt in het voedsel in twee vormen voor. In dierlijk voedsel zoals in vlees, en in plantaardig voedsel zoals in groenten en brood. In vlees zit ijzer dat het beste door het lichaam wordt opgenomen. Vlees helpt ook om ijzer uit brood en groenten beter te benutten, net als vitamine C. Door het eten van een stukje vlees of vleeswaren help je mee de ijzervoorraad in je lichaam op peil te houden. Hierdoor krijg je voldoende zuurstof in je spiercellen om te kunnen sporten. Hoeveel ijzer heb je nodig. Een volwassen vrouw heeft gemiddeld 15 mg ijzer per dag nodig. Een volwassen man heeft dagelijks 9 mg ijzer per dag nodig. IJzer uit vlees. Goed om te (w)eten. Hoeveel ijzer zit er in vlees en in vleeswaren? Vlees: per 100 gram rauw gewicht Varkenslever: 18,0 mg Ruderlever: 7,0 mg Rundergehakt: 2,4 mg Biefstuk: 2,0 mg Hamburgers: 1,9 mg Half om half gehakt: 1,5 mg Verse worst: 1,5 mg Rookworst (gekookt): 1,4 mg Kip met vel: 0,8 mg Speklappen zonder zwoerd: 0,6 mg Varkenskarbonade: 0,5 mg Kipfilet: 0,4 mg * NEVO tabel 2001, Voedingscentrum Den Haag. Vleeswaren per 100 gram Leverworst : 4,2 mg Leverpastei en pate: 3,5 mg Snijworst: 2,0 mg Filet americain: 1,7 mg Rookworst: 1,4 mg Boterhamworst: 1,3 mg Knak/borrelworst: 1,1 mg Schouderham: 1,0 mg Mager spek: 0,8 mg Achterham: 0,7 mg * NEVO tabel 2001, Voedingscentrum Den Haag.Vlees een belangrijke bron van ijzer: ook tijdens de zwangerschap

3 Tijdens de zwangerschap heb je voor jezelf en voor je kindje ijzer nodig. IJzer helpt bij het zuurstoftransport in ons lichaam. Het maakt namelijk onderdeel uit van de rode kleurstof in ons bloed: het hemoglobine. Dit hemoglobine zorgt ervoor dat zuurstof getransporteerd wordt van de longen naar de rest van ons lichaam. Een langdurig tekort aan ijzer kan leiden tot bloedarmoede. Dit kan klachten veroorzaken, zoals vermoeidheid, hoofdpijn, of lusteloosheid. Uit de laatste Voedsel Consumptie Peilingen, uitgevoerd door TNO Voeding, is gebleken dat zwangeren minder ijzer binnen krijgen dan aanbevolen wordt. Het is daarom raadzaam om goed op de ijzerinname te letten. Er bestaan verschillende soorten ijzer. Het ijzer wat in vlees voorkomt, wordt haemijzer (spreek uit: heem-ijzer) genoemd. Dit haemijzer wordt door ons lichaam gemiddeld 3x beter opgenomen dan ijzer uit plantaardige producten. Zo levert 100 gram biefstuk net zoveel ijzer als 1 a 2 kilogram spinazie. Ook leverproducten zijn een rijke bron van ijzer. Ben echter wel voorzichtig met rauw vlees tijdens de zwangerschap. Rauw vlees kan namelijk besmet zijn met de Listeria bacterie of met de Toxoplasmose parasiet. Zowel een listeria- als een toxoplasmosebesmetting kunnen gevaarlijk zijn voor het ongeboren kind. Eet daarom alleen goed doorbakken vlees. Ook is het raadzaam om geen lever te eten tijdens de zwangerschap. Lever bevat naast ijzer ook veel vitamine A. Teveel vitamine A kan ook schadelijk zijn voor het kindje. Leverproducten kunnen wel (met mate) gegeten worden. Per dag mag je, tijdens de zwangerschap, gram leverproducten eten. Dit komt overeen met het beleg voor een boterham. Ondanks het feit dat het beter is om geen rauw vlees te eten en leverproducten slechts met mate, blijven er genoeg alternatieven over.voorkeur voor lichter vlees, niet altijd een slimme keuze Noors onderzoek heeft aangetoond dat meisjes en jonge vrouwen eerder voor wit en licht gekleurd vlees kiezen dan jonge mannen. Jonge mannen daarentegen kiezen over het algemeen liever roder vlees. Donker vlees bevat meer ijzer dan lichter gekleurd vlees. En ijzer heb je vooral nodig voor de aanmaak van je bloed. Meisjes en jonge vrouwen hebben extra ijzer nodig, omdat ze menstrueren. Het is daarom des te opmerkelijker dat Noorse meisjes en jonge vrouwen een voorkeur hebben voor lichter gekleurd vlees. Hoe zit dat nu in Nederland? Aankoopgegevens van 2002 (tot nu toe) laten zien dat er meer lichte gekleurde soorten vlees worden verkocht dan donkere soorten vlees. De laatste landelijke voedselconsumptiepeiling van 1998 toont aan dat jongens en meisjes van 13 tot 18 jaar het meest varkensvlees eten. Wild en gevogelte (veelal kip en kalkoen), gehakt en rundvlees nemen afwisselend de tweede, derde of vierde plaats in. Ook in Nederland kiezen meisjes meer voor lichter vlees dan donkerder vlees. Bij de jongens is de keuze voor licht of donker vlees minder uitgesproken. Gehakt en donkerder vlees bevatten 2 en 3 keer zoveel ijzer dan lichter gekleurd vlees. Lever, die donkerbruin is bevat zelfs 5 tot 10 keer zoveel ijzer dan lichter vlees. Af en toe kiezen voor donker vlees helpt mee de voorraad ijzer in het lichaam op peil te houden. IJzer uit vlees. Goed om te (w)eten.de decembermaand komt er weer aan, en we weten allemaal dat deze periode vaak een aanslag doet op ons gewicht. Door de overheid is al geconstateerd dat de Nederlander steeds zwaarder wordt. Zij zien dit als een van de oorzaken van het ontstaan van allerlei welvaartsziekten. Daarom wordt aanbevolen om ernaar te streven het gewicht stabiel te houden en dit te bereiken door op de eerste plaats de vetconsumptie te verminderen. Natuurlijk wijzen ze ook op het belang van meer bewegen en het beperken van de consumptie van voedingsmiddelen die veel energie bevatten en weinig of geen voedingsstoffen, de zogenaamde?lege? calorieen. Vlees bevat van nature vet. Maar vlees bevat ook allerlei belangrijke voedingsstoffen, zoals hoogwaardig eiwit, vitamine B en D en mineralen zoals ijzer en zink. Vlees behoort daarom niet tot de?lege? calorieen. Om u te helpen het gewicht in deze tijd binnen de perken te houden hebben we de magere vleessoorten voor u weer eens op een rijtje gezet. Kiest u

4 daarbij ook nog eens voor een magere bereidingswijze, dan zit u helemaal goed. Varkensvlees: Hamlap, fricandeau, varkenshaas, varkensoester, ongepaneerde schnitzel, haas- en ribkarbonade. Rundvlees: Biefstuk, entrecote (wel na bereiding het randje vet wegsnijden), rosbief, tartaar, bak- en braadlap en sucadelap. Kalfsvlees: Kalfsoester, fricandeau en ongepaneerde kalfsschnitzel. Magere bereidingswijzen zijn: roerbakken, grillen, bakkerellen en gebruik van braadzak voor grotere stukken vlees.zink is een belangrijke stof voor de normale groei en ontwikkeling van kinderen. Zink is, net als ijzer, calcium en vitamine A, geidentificeerd als een?probleem nutrient? voor de?oudere? kinderen die borstvoeding krijgen. Dit komt door het verschil tussen het zinkgehalte in de aanvullende voedingen en de hoeveelheid die het kind nodig heeft. Uit onderzoek blijkt dat vlees, als aanvulling op de borstvoeding, voor kinderen van 7 maanden oud een rijke bron van zink kan zijn die goed wordt opgenomen door het lichaam. Lang is gedacht dat de beschikbaarheid van zink uit moedermelk bijzonder goed was. Recent is echter de geschiktheid van zink uit moedermelk voor de handhaving van de normale zinkstatus van kinderen ouder dan 6 maanden, in twijfel getrokken. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de zinkconcentratie in moedermelk sterk daalt gedurende de eerste 6 maanden na de bevalling. Aanvulling van zink uit andere voedingsbronnen wordt daarom belangrijker. De resultaten uit recent onderzoek bevestigen dat vlees, als aanvullende voeding bij kinderen die borstvoeding krijgen, kan fungeren als een rijke bron voor zink wat goed geabsorbeerd wordt. Gebleken is dat de zinkopname uit maaltijden met dierlijk eiwit hoger is dan die uit maaltijden die zijn samengesteld uit volkorengraanproducten. Bovendien blijkt eiwit uit vlees de opname van zink te bevorderen. Volgens de Voedselconsumptiepeiling 1998 draagt de productgroep vlees, vleeswaren en gevogelte het meeste bij aan de dagelijkse inneming van zink (totale populatie). Een zink?vergiftiging? als gevolg van een te hoge zinkinname vindt slechts sporadisch plaats en vaak in alleen wanneer gebruik gemaakt wordt van (voedings)supplementen. Vleesproducten waarin veel zink voorkomt zijn o.a.: gehakt (hoh): 2.40 mg/100 g karbonade: 2.04 mg/100 g varkenslever: 6.78 mg/100 g biefstuk: 4.45 mg/100 g rosbief: 3.47 mg/100 g kalfsentrecote: 4.79 mg/100 g cervelaatworst: 2.69 mg/100 g corned beef: 5.60 mg/100 g smeerleverworst: 3.25 mg/100 gsoms stappen consumenten over van vlees op vleesvervangers met de gedachte dat deze gezonder zijn dan vlees. Maar is dit nu eigenlijk wel waar? Vlees is een belangrijke leverancier van hoogwaardige eiwitten, B-en D-vitamines en ijzer. Maar welke voedingsstoffen bevat nu een vleesvervanger? Dit is voor veel consumenten een raadsel. In ieder geval leveren niet alle vleesvervangers eenzelfde hoeveelheid eiwit als vlees. Omdat in Nederland gemiddeld veel eiwitrijk voedsel wordt gegeten, is wat minder eiwit niet zo erg. Maar als we kijken naar de B-vitamines in vleesvervangers, is te zien dat het gehalte aan bijvoorbeeld vitamine B12 beduidend lager is dan in vlees. Ditzelfde geldt voor vitamine B6. Omdat we voldoende B-vitamines nodig hebben, zijn dierlijke producten, zoals melk, kaas, eieren en vlees, en verder brood en volkorengraanproducten in onze voeding belangrijk. Aangezien vlees met name de belangrijke vitamine B6 en B12 bevat is vlees dus, alleen al door deze vitamines, waardevol voor een gezonde voeding. Een ander feit is dat ijzer uit plantaardige producten, zoals vleesvervangers, minder goed wordt opgenomen dan ijzer uit vlees. Vlees is namelijk rijk aan het zogenaamde haem ijzer dat door het lichaam gemiddeld drie keer beter wordt opgenomen dan het non-haem ijzer dat in plantaardige producten voorkomt. Tevens is van belang voor een goede ijzeropname dat tijdens de maaltijd een voedingsmiddel wordt genomen dat vitamine C bevat (vruchtensap, fruit of groente). Vitamine C bevordert namelijk de opname van ijzer in het lichaam. Tenslotte wat betreft het vet van vlees en vleesvervangers. Vlees bevat 0 tot 20% vet, terwijl sommige vleesvervangers veel meer vet bevatten. Dit blijkt uit een onderzoek uitgevoerd door de Consumentenbond. In een vegetarisch roerbakproduct werd zelfs 80% van de energie geleverd door vet. Ook bij de bereiding nemen de gepaneerde producten en roerbakblokjes nogal wat vet op. Conclusie: een vleesvervanger bevat in veel mindere mate de voedingsstoffen die vlees waardevol maken in een gezonde voeding.zink, een belangrijk mineraal in vlees Naast de mineralen koper, selenium en ijzer bevat vlees ook zink. Vlees kan gezien worden als een belangrijke bron van zink.

5 Want net als bij ijzer, wordt zink uit dierlijke producten vele malen beter opgenomen door het lichaam dan zink uit plantaardige producten. Zink speelt een belangrijke rol in het lichaam. Het mineraal is namelijk betrokken bij een groot aantal lichaamsfuncties: het verhoogd de weerstand en verkleint zo kans op infecties; het draagt bij aan goede wondgenezing en gezonde huid; het is van belang voor goede reuk en smaak; het helpt het lichaam bij het maken van vitamine A en beschermt zo tegen nachtblindheid; het speelt een rol bij de celdeling en vernieuwing van weefsels en is op die manier bij kinderen ook nodig voor de hersenontwikkeling. Helaas bestaat er onder de Nederlandse bevolking bij bepaalde bevolkingsgroepen een tekort aan zink. Met name kinderen, tieners, zwangere vrouwen en ouderen hebben extra veel zink nodig en hebben hierdoor een grotere kans op een tekort. De productgroepen waaruit men in Nederland zink binnenkrijgt zijn vlees, vleeswaren en gevogelte (29,9%), brood (14,5%), melk- en melkproducten (15,7%) en kaas (9,7%). Hier is heel duidelijk te zien dat vlees, vleeswaren en gevogelte een belangrijke bron van zink zijn. Vleesproducten die veel zink bevatten zijn onder andere biefstuk, sucadelapje, tartaar, rundergehakt en varkenslever. Bij de vleeswaren bevatten vooral rosbief en runderrollade veel zink. Tip: Hoe donkerder het vlees, hoe meer zink en ijzer. Tevens is uit een onderzoek gebleken dat de zinkopname uit maaltijden met dierlijk eiwit hoger is dan die uit maaltijden die zijn samengesteld uit volkorengraanproducten. Bovendien blijkt eiwit uit vlees de opname van zink te bevorderen. Dit betekent dat een maaltijd met vlees echt gezien kan worden als een zeer rijke bron van zink.bij de bereiding van vlees en/of het bewaren, kunnen een aantal dingen fout gaan. Dit kan tot gevolg hebben dat het vlees een te grote hoeveelheid bacterien bezit, zodat men er ziek van wordt. Om dit te voorkomen, volgen hierbij een aantal tips met betrekking tot het veilig en hygienisch bewerken en bewaren van vlees. In vlees zitten van nature al bacterien. Dit is geen probleem, zolang u het product op de juiste wijze bewaart en bereidt. Alleen onder geschikte omstandigheden (bij kamertemperatuur en met voldoende voedsel en tijd) zijn bacterien in staat zich snel te vermenigvuldigen, wat kan leiden tot bederf. Bij het bewaren van vlees moet u met het volgende rekening houden: Bewaar vers vlees altijd in de koelkast of het vriesvak; Zorg ervoor dat het zo kort mogelijk buiten de koeling ligt; Leg het vlees nooit in de zon; Gebruik in de zomermaanden een koeltas als u boodschappen doet; Een ander belangrijk punt is dat de koelkast niet te warm staat. De meest optimale temperatuur voor het vlees is tussen de 2?C en 4?C. Zoek daarom de koudste plek op in uw koelkast en bewaar daar uw vlees. Tenslotte is het ook belangrijk om op de houdbaarheidsdatum van het product te letten. Voor vers vlees geldt altijd de T.H.T.-datum die op de verpakking staat vermeld. Bewaarduur vlees & vleeswaren Koelkast (2?-4?C) Vriezer (-18?C) Rundvlees 1-2 dagen 6 maanden Varkens-, lams- en kalfsvlees 1-2 dagen 3 maanden Gehakt 1 dag 2 maanden Vleeswaren 2-7 dagen 1-3 maanden Bereid vlees 3-4 dagen 2-3 maanden In de diepvries kan het vlees langer bewaard worden dan in de koelkast (zie tabel). Als je vlees wilt invriezen, moet dit zo snel mogelijk gebeuren. Dit voorkomt namelijk dat er bij het ontdooien veel vocht (en smaak) verloren gaat. Het ontdooien kan daarentegen weer het beste langzaam gebeuren. Haal het vlees een dag voor gebruik uit de vriezer. Leg het bevroren vlees, op een (afgedekt) bord of schaal in de koelkast om te voorkomen dat andere producten in de koelkast worden besmet met het dripvocht van het vlees. In de koelkast kan het vlees de vrijkomende vleessappen geleidelijk opnemen, waardoor het sappig blijft. Leg vlees nooit in warm water, op de verwarming of in de zon om te ontdooien. Dit gaat ten koste van de kwaliteit en de veiligheid! Bij kamertemperatuur of in de zon zijn de omstandigheden ideaal voor bacterien om zich te vermenigvuldigen. Bereid vlees kan ook bewaard worden. Belangrijk is dat het vlees na het bereiden, zo snel mogelijk afgekoeld wordt. Doe dat liever niet in de koelkast, want door het warme gerecht loopt de temperatuur in de koelkast snel op. Hierdoor bestaat het risico dat alle producten in de koelkast een lange tijd een te hoge temperatuur hebben. Koel daarom het vlees eerst af door de pan met vlees in een bak met koud water te zetten. Doe het vlees vervolgens over in een bakje of schaaltje dat kan worden afgesloten. In de koelkast is het bereide vlees dan ongeveer drie dagen te bewaren. In de diepvries is deze termijn langer namelijk twee tot drie maanden. Door al deze tips mee te nemen tijdens het kopen, bewaren en bereiden van vlees zal de kwaliteit van het vlees langer goed blijven.vlees is rijk aan een grote hoeveelheid voedingsstoffen waaronder ook vitamine B6. Deze vitamine heeft verschillende functies in het menselijk lichaam en is belangrijk voor de opbouw van DNA. Tevens helpt vitamine B6 bij de opbouw en afbraak van eiwitten. Eiwitten zijn weer belangrijk bij groei, herstel en onderhouden van lichaamscellen, weefsels, bloed, hormonen en dergelijke. Verder is vitamine B6 betrokken bij:

6 het omzetten van vetten en koolhydraten uit de voeding in energie; het verhogen van de weerstand; de vorming van rode bloedlichaampjes in ons bloed. Kortom: Vitamine B6 is een waardevolle vitamine voor iedereen! Maar krijgt iedereen wel genoeg vitamine B6 binnen? En welke producten moet men eten om voldoende van deze vitamine binnen te krijgen? Voor mannen en vrouwen in de leeftijd van jaar is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vitamine B6 onlangs door de Gezondheidsraad aangepast. De ADH voor vrouwen is verhoogd van 1,2 mg naar 1,5 mg per dag. Dit getal is verhoogd, doordat vitamine B6 een belangrijke rol speelt bij het opnemen van eiwitten in het lichaam. Zonder vitamine B6 kunnen dus niet alle eiwitten die het lichaam binnenkrijgt, worden opgenomen. Omdat het lichaam geen vitamine B6 kan aanmaken, is het van belang dat dagelijks in de voeding voldoende van deze vitamine aanwezig is. Vitamine B6 komt in zowel dierlijke als plantaardige voedingsmiddelen voor. Belangrijke dierlijke bronnen zijn vlees, vleeswaren en gevogelte. Daarnaast bevatten ook volkoren- en bruinbrood, volkoren graanproducten, melkproducten, groente en fruit vitamine B6. Vitamine B6 uit plantaardige voedingsmiddelen kan echter slechts gedeeltelijk worden benut door het lichaam. Een tot twee plakjes vleeswaren op brood en 75 gram vlees bij de warme maaltijd, kunnen er dus mede voor zorgen dat het vitamine B6-gehalte in uw lichaam op peil blijft.in onze voeding zijn verschillende producten rijk aan eiwit. De belangrijkste eiwitbronnen in Nederland zijn vlees, melk, eieren en granen. Producten die over het algemeen door de meeste mensen worden gegeten. Maar waarom is het nu belangrijk dat u eiwitten binnenkrijgt? En zit er verschil in het soort eiwit van deze producten? Eiwit is een van de belangrijkste bouwstenen van ieder levend wezen. Een aantal functies die door eiwitten worden verricht, is het transporteren van stoffen in het lichaam, de hormoon-regeling en het afweersysteem. Ook zijn ze nodig voor de groei, handhaving en vernieuwing van weefsel. Eiwitten vervullen dus een belangrijke rol in het menselijk lichaam. Maar zijn nu alle eiwitten hetzelfde? Eiwitten zijn opgebouwd uit bouwstenen; deze stenen heten aminozuren. De meeste aminozuren kan de mens zelf maken; een deel echter ook niet. Deze aminozuren moeten uit de voeding worden binnengekregen. Nederlanders eten gemiddeld circa tweemaal zoveel dierlijk als plantaardig eiwit. Dierlijke eiwitten (vlees, melk, vis en ei) hebben een hogere voedingswaarde dan plantaardige eiwitten. Dit komt door de samenstelling van het eiwit. Naast de samenstelling van het eiwit is ook de verteerbaarheid belangrijk. Plantaardige eiwitten verteren minder goed dan dierlijke eiwitten. Aangezien vlees, melk en ei alledrie dierlijke eiwitten bevatten, neemt het lichaam de eiwitten dus goed op. Tussen de verschillende dierlijke producten zit echter ook nog een verschil. De meeste essentiele eiwitten zijn te vinden in vlees, terwijl melkproducten minder bevatten en groente, fruit en granen erg weinig of helemaal niets. Bij een alternatieve voeding waar vlees (vegetariers) of alle dierlijke producten (veganisten) wordt gemeden, moet men hier alert op zijn. Volgens de Gezondheidsraad is de eiwitbehoefte van vegetariers en veganisten respectievelijk 20% en 30% hoger dan die van mensen die wel vlees eten. Conclusie: er is wel degelijk een verschil tussen de eiwitten in de verschillende producten en u weet nu welke!

IJZERVERRIJKTE VOEDING

IJZERVERRIJKTE VOEDING IJZERVERRIJKTE VOEDING 278 Inleiding We weten het allemaal van Popeye: van ijzer wordt een mens sterk. IJzer is een stof die een belangrijke functie in het lichaam vervult. Het is een bestanddeel van hemoglobine,

Nadere informatie

gezond zwanger met vitamines en mineralen

gezond zwanger met vitamines en mineralen gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen

Nadere informatie

Eiwitten. Voeding en Welzijn

Eiwitten. Voeding en Welzijn Eiwitten Voeding en Welzijn Vandaag Mindmap Maak een mindmap Wat weet je allemaal over eiwitten? Filmpje Filmpje Wat is je opgevallen in het filmpje? Wat wist je nog niet? Opdracht Pak ons voedsel erbij.

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap We omringen jou en je kind met de beste zorg Wat is bloedarmoede (anemie)? Bloedarmoede betekent dat er een te laag gehalte aan hemoglobine (Hb) in het bloed

Nadere informatie

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen:

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen: Samenvatting door B. 739 woorden 29 november 2016 6,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende dingen af: je voorkeur voor eten

Nadere informatie

gezond zwanger met vitamines en mineralen

gezond zwanger met vitamines en mineralen gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen

Nadere informatie

S C H I J F V A N V I J F

S C H I J F V A N V I J F SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn

Nadere informatie

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten, rozijnen, gedroogde pruimen en andere gedroogde zuidvruchten bevatten veel gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen. Uit

Nadere informatie

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Wat zijn voedingsstoffen Voedingsstoffen zijn stoffen die je nodig hebt om te lopen, te denken enz. Er zijn 6 soorten voedingsstoffen. 1. eiwitten (vlees, peulvruchten.

Nadere informatie

Gezond eten als je zwanger wilt worden

Gezond eten als je zwanger wilt worden Gezond eten als je zwanger wilt worden Auteur: Voedingscentrum Gezond eten is belangrijk, zeker als je zwanger wilt worden. Dit informatieblad bevat algemene tips en informatie over gezond eten. De tips

Nadere informatie

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën

Nadere informatie

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen

Nadere informatie

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten Cholesterol Alles wat je ooit wilde weten Waar komt cholesterol vandaan? Het overgrote deel van de cholesterol in ons lichaam maakt ons lichaam zélf aan. Eén derde nemen we op via onze voeding. Cholesterol

Nadere informatie

Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum

Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer IJzer is een mineraal dat voorkomt in

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten Samenvatting door J. 1049 woorden 5 januari 2017 5,1 13 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende

Nadere informatie

Voedingsrichtlijnen zwangerschap

Voedingsrichtlijnen zwangerschap Voedingsrichtlijnen zwangerschap Hoera! Je bent zwanger. Een nieuwe tijd breekt aan. Wat gaat deze zwangerschap brengen? Hoe zorg je dat je baby goed groeit? Hoe blijf je zelf fit tijdens je zwangerschap?

Nadere informatie

Voeding in de zwangerschap

Voeding in de zwangerschap Voeding in de zwangerschap Verloskunde Beter voor elkaar 1 2 Gezonde voeding Een gezonde leefstijl is belangrijk, vooral nu u in verwachting bent. Daarbij hoort gezonde voeding. Eten voor twee is niet

Nadere informatie

Voedingsadvies bij ijzertekort

Voedingsadvies bij ijzertekort Voedingsadvies bij ijzertekort Wat doet ijzer in het lichaam IJzer is een bestanddeel van het bloed. Het zit in de kleurstof van de rode bloedlichaampjes, het hemoglobine. Dit hemoglobine neemt de zuurstof

Nadere informatie

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een

Nadere informatie

van baby naar peuter met vitamines en mineralen

van baby naar peuter met vitamines en mineralen van baby naar peuter met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen

Nadere informatie

De 27 onmisbare vitaminen en mineralen

De 27 onmisbare vitaminen en mineralen Page 1 of 5 De 27 onmisbare vitaminen en mineralen zaterdag 05 september 2009 Wist je dat een kiwi in verhouding veel meer vitamine C bevat dan een sinaasappel? Week&nd start het nieuwe schooljaar gezond,

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten

Dia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten Dia 1 Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema Dia 2 Wat is voeding: Voeding = alle organische stoffen die je als mens of organisme nodig hebt om energie op te wekken in je

Nadere informatie

Barbecue vleeswijzer. DutchHealthWorks. Ontdooien. Vlees bewaren

Barbecue vleeswijzer. DutchHealthWorks. Ontdooien. Vlees bewaren Barbecue vleeswijzer Barbecuen is een gezellige en populaire bezigheid vooral in de zomer. Eten van een barbecue is niet per definitie ongezond, maar dit is wel heel erg afhankelijk van wat en hoeveel

Nadere informatie

Bloedarmoede. Oorzaken, behandeling en voeding

Bloedarmoede. Oorzaken, behandeling en voeding Bloedarmoede Oorzaken, behandeling en voeding 1 Inhoud Inleiding 3 Waar bestaat bloed uit? 3 Wat is bloedarmoede? 3 Oorzaken van bloedarmoede 3 Rol van ijzer bij bloedarmoede 4 IJzervoorraad en ijzertekort

Nadere informatie

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Diabetes mellitus. Victoza en voeding Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar

Nadere informatie

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli Toetsvragen voedingsleer 1. Voedingsmiddel of voedingsstof? Kruis het juiste antwoord aan! Voedingsmiddel Voedingsstof Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli

Nadere informatie

Dieetadviezen bij wondgenezing

Dieetadviezen bij wondgenezing Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)

Nadere informatie

"Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen."

Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen. Dagelijkse voeding Als je wat meer op je voeding wilt gaan letten, dan sta je vast stil bij wat je allemaal op een dag eet. En je vraagt je vast af wat heb je nu direct nodig en wat niet? Wat voor effect

Nadere informatie

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet

Nadere informatie

LES 16C VOEDINGSSTOFFEN: Beschermende (Bouw)stoffen en Mini lasagne

LES 16C VOEDINGSSTOFFEN: Beschermende (Bouw)stoffen en Mini lasagne [1] VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN LES 16C VOEDINGSSTOFFEN: Beschermende (Bouw)stoffen en Mini lasagne INLEIDING Deze les gaat over beschermende stoffen. Brandstoffen, bouwstoffen en beschermende

Nadere informatie

Elke dag bouwen aan sterke botten

Elke dag bouwen aan sterke botten Elke dag bouwen aan sterke botten Waarom aandacht voor sterke botten? Hoe krijg je sterke botten? Of je sterke botten hebt of niet wordt voor een groot deel bepaald door erfelijke factoren. Een beetje

Nadere informatie

Aanbevolen gebruik Dagelijks één kauwtablet. Geschikt voor kinderen van één tot dertien jaar.

Aanbevolen gebruik Dagelijks één kauwtablet. Geschikt voor kinderen van één tot dertien jaar. Aanbevolen gebruik Dagelijks één kauwtablet. Geschikt voor kinderen van één tot dertien jaar. Een gezonde levensstijl is belangrijk, evenals een gevarieerde, evenwichtige voeding, waarvoor voedingssupplementen

Nadere informatie

vitamines & mineralen onmisbaar voor een goede gezondheid

vitamines & mineralen onmisbaar voor een goede gezondheid vitamines & mineralen onmisbaar voor een goede gezondheid Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het eigenlijk? Vitamines en mineralen

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke

Nadere informatie

Gezonde voeding voor teamsporters

Gezonde voeding voor teamsporters Gezonde voeding voor teamsporters Inleiding Door: Esther Verhoef en Puck Reckers Doel: Kennis vergroten goede voeding rondom trainingen/wedstrijden. Inhoud Presentatie Wat is voeding - Koolhydraten - Vetten

Nadere informatie

Mijn reactie is altijd hetzelfde; Oh oh oh.. Als je toch eens ECHT wist wat voor effect een eiwitshake op jouw lichaam heeft..

Mijn reactie is altijd hetzelfde; Oh oh oh.. Als je toch eens ECHT wist wat voor effect een eiwitshake op jouw lichaam heeft.. Zijn eiwitshakes goed voor je? Zijn eiwitshakes goed om af te vallen? Moet ik nu wel of geen proteïneshakes drinken? Dit zijn vragen die ik regelmatig krijg van sporters.. Mijn reactie is altijd hetzelfde;

Nadere informatie

Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding?

Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme is een voedingsgewoonte die meer en meer

Nadere informatie

5,4. Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari keer beoordeeld. Basisstof 1; voedselproductie

5,4. Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari keer beoordeeld. Basisstof 1; voedselproductie Antwoorden door een scholier 913 woorden 31 januari 2003 5,4 145 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1; voedselproductie Opdr1 1. Door bacteriën wordt de melk zuur. 2. In de koelkast planten bacteriën

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

UMC St Radboud. Voeding bij Diabetes Mellitus

UMC St Radboud. Voeding bij Diabetes Mellitus UMC St Radboud Voeding bij Diabetes Mellitus Patiënteninformatie Deze folder geeft u informatie over voeding bij Diabetes Mellitus. Diabetes Mellitus Bij mensen met diabetes maakt het lichaam zelf geen

Nadere informatie

Gynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl

Gynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl Gynaecologie Bloedarmoede www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is bloedarmoede?... 3 Hoe kunt u bloedarmoede herkennen?... 4 Behandeling bloedarmoede... 4 Aandachtspunten... 5 Vragen?... 6 Patiëntenvoorlichting:

Nadere informatie

Niet toegestane voedingsmiddelen

Niet toegestane voedingsmiddelen Diëtetiek Voedingsadviezen na transplantatie Voedingsadviezen na transplantatie Inleiding Na de transplantatie krijgt u afweeronderdrukkende medicijnen (immuunsuppressiva) voorgeschreven. Hierdoor neemt

Nadere informatie

Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes

Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Telefoonnummer: 0344 674285 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal

Nadere informatie

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten?

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn: brood, boter, groenten en vlees. In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:

Nadere informatie

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten

Nadere informatie

Nodig: bos paastakken, kleine kaartjes, werkblad een ei hoort erbij, werkblad woordzoeker

Nodig: bos paastakken, kleine kaartjes, werkblad een ei hoort erbij, werkblad woordzoeker Themales ei instructie Nodig: bos paastakken, kleine kaartjes, werkblad een ei hoort erbij, werkblad woordzoeker Opwarming: zet de takken in een vaas op tafel en leg de kaartjes klaar. Begin met de vraag:

Nadere informatie

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Eiwitten zijn een belangrijke voedingsstof die nodig zijn voor de groei en het herstel

Nadere informatie

Voedingsbeleid Buitenschoolse Opvang De Groene Weide. Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar

Voedingsbeleid Buitenschoolse Opvang De Groene Weide. Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar Voedingsbeleid Buitenschoolse Opvang De Groene Weide Voor kinderen van 4 t/m 12 jaar Inhoud Algemeen 2 o Gezond voedingsaanbod 2 o Vaste en rustige eetmomenten 2 o Allergieën en individuele afspraken 2

Nadere informatie

VOEDING OP DE BUURDERIJ

VOEDING OP DE BUURDERIJ VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.

Nadere informatie

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Vitaminen en mineralen Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Vitaminen 3 Mineralen 4 Voeding 4 Dagelijkse behoefte 4 Wanneer extra vitaminen gebruiken

Nadere informatie

Weerstandswaaier. zink. ijzer. seleen koper B12 B11. vitamines & mineralen. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine.

Weerstandswaaier. zink. ijzer. seleen koper B12 B11. vitamines & mineralen. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. Het Vitamine Informatie Bureau geeft informatie over s en mineralen. ie zijn onmisbaar voor een goede gezondheid, en het is dus belangrijk om er het nodige over te weten. e adviezen van de Gezondheidsraad

Nadere informatie

Weerstandswaaier. zink. ijzer. seleen koper B12 B11. vitamines & mineralen. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine.

Weerstandswaaier. zink. ijzer. seleen koper B12 B11. vitamines & mineralen. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. vitamine. Het Vitamine Informatie Bureau geeft informatie over s en mineralen. ie zijn onmisbaar voor een goede gezondheid, en het is dus belangrijk om er het nodige over te weten. e adviezen van de Gezondheidsraad

Nadere informatie

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen weten welke voedingsstoffen het lichaam nodig heeft en waarom ze zo belangrijk zijn. De leerlingen zien in dat een gezonde voeding alle essentiële voedingsstoffen

Nadere informatie

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over gezonde voeding. Nu vraag je je misschien af wat dit met de horeca te maken heeft. Gasten komen toch naar een horecabedrijf om lekker te eten en toch niet

Nadere informatie

EEN EI HOORT ERBIJ. Literatuuronderzoek NLT

EEN EI HOORT ERBIJ. Literatuuronderzoek NLT EEN EI HOORT ERBIJ Literatuuronderzoek NLT Voedingsdeskundigen Roshano Dewnarain, Lisa Hamminga, Ruben Bouwsma, Sarah Falcone V4b Natuur Leven en Techniek Begeleider: M.Wijnhold 1 Inhoudsopgave Inleiding...

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen vitamines en mineralen?

Wat is het verschil tussen vitamines en mineralen? Vitaminen Wat zijn het? Kleine organische (levende natuur) stoffen. Onmisbaar/ noodzakelijk voor groei en ontwikkeling Op vitamine D na, kan ons lichaam geen vitamines maken. Er bestaan 13 vitamines. Oorsprong

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Aanbevolen Dagelijks Hoeveelheden (ADH) voor zwangeren

Aanbevolen Dagelijks Hoeveelheden (ADH) voor zwangeren Pagina 1 / 5 Aanbevolen Dagelijks Hoeveelheden (ADH) voor zwangeren Energie Energie De basaal stofwisseling neemt tijdens de zwangerschap geleidelijk toe. Aan het eind van de zwangerschap is de basaal

Nadere informatie

30 dagen een commitment met jezelf aangaan!

30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 1. Training 2. Voeding 3. Rust 1. Training - Grote spieren trainen benen, borst en rug - Cardio training - Dagelijks middelmatig bewegen Grote spieren trainen:

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Een operatie? Let op uw voeding!

Een operatie? Let op uw voeding! Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand

Nadere informatie

Welkom bij Forte kinderopvang

Welkom bij Forte kinderopvang Welkom bij Forte kinderopvang Gezonde voeding van 0-12 jaar Voedingsbureau PUUR! Donderdag 5 maart 2015 Inhoud 1. Belang gezonde voeding 2. Duurzaam & puur 3. Interactief informeren 4. Vragen 1. Belang

Nadere informatie

Voedingsleer. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Voedingsleer en het plantenrijk

Voedingsleer. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Voedingsleer en het plantenrijk Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over voedingsleer: over voedingsstoffen en de manier waarop ons lichaam met deze stoffen omgaat. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

VOEDING OP DE BUURDERIJ

VOEDING OP DE BUURDERIJ VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.

Nadere informatie

Eiwitbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum

Eiwitbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum Eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een eiwitbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u algemene informatie en voedingsadviezen over een eiwitbeperkt dieet. Heeft u na het lezen van

Nadere informatie

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap 2 Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose?

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Hart en vaatziekten bestrijden en voorkomen met vitamine C Een goedkope en effectieve aanpak van hart en vaatziekten is heel goed mogelijk. En dan niet met farmaceutische middelen, die eigenlijk alleen

Nadere informatie

Een gezonde levensstijl is belangrijk, evenals een gevarieerde, evenwichtige voeding, waarvoor voedingssupplementen geen vervanging zijn.

Een gezonde levensstijl is belangrijk, evenals een gevarieerde, evenwichtige voeding, waarvoor voedingssupplementen geen vervanging zijn. Aanbevolen gebruik Flinndal Multi is afgestemd op de behoefte van mensen vanaf 14 tot ongeveer 50 jaar. Dagelijks één tablet is voldoende. Ook geschikt voor vegetariërs. Een gezonde levensstijl is belangrijk,

Nadere informatie

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

niveau 2, 3, 4 thema 5.5 niveau 2, 3, 4 thema 5.5 Gezonde voeding Inleiding Wanneer eet je gezond? Hoeveel moet ik dagelijks eten? Wat is een goed lichaamsgewicht? Onder- en overgewicht Inleiding Goede voeding levert de dagelijks

Nadere informatie

GEZONDE VOEDING! Linda Verhaegh, diëtist De Zorggroep Groene Kruis Voeding en Dieet

GEZONDE VOEDING! Linda Verhaegh, diëtist De Zorggroep Groene Kruis Voeding en Dieet GEZONDE VOEDING! Linda Verhaegh, diëtist De Zorggroep Groene Kruis Voeding en Dieet Stelling 1 BMI is hetzelfde als vetpercentage BMI is hetzelfde als vetpercentage BMI meet je door gewicht (kg) / lengte²

Nadere informatie

Eiwitten. Het is echter zo geschreven dat je er sowieso baat bij hebt. Ook als je geen toertocht gaat rijden.

Eiwitten. Het is echter zo geschreven dat je er sowieso baat bij hebt. Ook als je geen toertocht gaat rijden. Beste wielerfanaat, Wat goed dat je dit boek openslaat. Het bevat een bak aan informatie die je gaat ondersteunen bij de voorbereiding van je toertocht. Dit boek is speciaal geschreven voor jou als sportieve

Nadere informatie

Diëtetiek Eiwitbeperkt dieet

Diëtetiek Eiwitbeperkt dieet Diëtetiek Eiwitbeperkt dieet Afdeling diëtetiek, telefoonnummer: 0344 674285 K. van Galen D. Jansen A. Kalisvaart R. van Nuland I.Oosterhof R. Weterings Eiwit Eiwitten zijn voedingsstoffen die we dagelijks

Nadere informatie

MijnCoach Voedingsleer

MijnCoach Voedingsleer MijnCoach Voedingsleer MijnCoach: Voedingsleer Pagina 1 Inhoudsopgave Basis Voedingsleer... 3 Energie... 3 Voedingswaarden... 3 Vet... 4 Eiwit... 4 Koolhydraten... 4 Vezels... 5 Natrium... 5 Vitaminen...

Nadere informatie

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips Vetten 1 Onderwerpen Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips 2 Wat zijn vetten? Vetten zijn naast eiwitten en koolhydraten, een van de drie

Nadere informatie

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding Health Products Slank Shake gebruikers handleiding WERKING. Insuline & Glucagon Aankomen of afvallen heeft te maken met het hormoon insuline en glucagon. Door het eten van verkeerde koolhydraten(snelle

Nadere informatie

Micro-organismen. Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen. Wat wordt er van je verwacht? Wat zijn micro-organismen?

Micro-organismen. Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen. Wat wordt er van je verwacht? Wat zijn micro-organismen? Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen Deze kaart gaat over micro-organismen. Microorganismen zitten in voedsel. Als je voedsel bereidt is het belangrijk om te weten wat micro-organismen

Nadere informatie

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde

Nadere informatie

Gezond zwanger... 2. Medicijnen... 4 Orgaanvlees... 4 Rauwemelkse producten... 4 Rauwe eieren... 4 Rauw vlees en kattenontlasting...

Gezond zwanger... 2. Medicijnen... 4 Orgaanvlees... 4 Rauwemelkse producten... 4 Rauwe eieren... 4 Rauw vlees en kattenontlasting... Contents Gezond zwanger... 2 DOEN!... 2 Drink veel vocht.... 2 Eet elke dag verse groenten en fruit.... 2 Slik dagelijks foliumzuur.... 2 Slik een multivitamine speciaal voor zwangeren.... 2 Zorg voor

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

De wereld van kaas. Milner

De wereld van kaas. Milner De wereld van kaas Milner Het Vinkje Alle Milner en producten dragen het groene Vinkje. Het groene Vinkje is het enige logo voor gezondere voeding dat door de Nederlandse overheid wettelijk is toegestaan

Nadere informatie

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding Health Products Slank Shake gebruikers handleiding WERKING. Insuline & Glucagon Aankomen en afvallen gaan beide terug op de hormonen insuline en glucagon. Door het eten van verkeerde koolhydraten (snelle

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Welke noten zijn gezond, onderzoek gezonde vetten Noten zijn gezond en rijk aan gezonde, onverzadigde vetten die je helpen om af te vallen! Eet 20 gram noten per dag voor je gezondheid en krijg daardoor

Nadere informatie

1. Voedingsadvies 1.1 Inleiding

1. Voedingsadvies 1.1 Inleiding 1. Voedingsadvies 1.1 Inleiding Op de pabo opleiding leren de studenten hoe ze kinderen de vaardigheden kunnen bijbrengen die ze nodig hebben om een succesvolle en evenwichtige volwassene te worden. In

Nadere informatie

Wel of geen. multivitamine? PILLEN ZIJN GEEN WONDER- MIDDEL. 18 CONSUMENTENBOND minigids vitaminen

Wel of geen. multivitamine? PILLEN ZIJN GEEN WONDER- MIDDEL. 18 CONSUMENTENBOND minigids vitaminen Wel of geen multivitamine? PILLEN ZIJN GEEN WONDER- MIDDEL 18 CONSUMENTENBOND minigids vitaminen AAN DE PILLEN? Volgens de supplementenindustrie krijgen we via onze gewone voeding te weinig vitaminen en

Nadere informatie

IJzerrijke voeding voor kinderen

IJzerrijke voeding voor kinderen Dietetiek IJzerrijke voeding voor kinderen Waar hebben we ijzer voor nodig? IJzer is een stof die een belangrijke functie in het lichaam heeft. Het is een belangrijke bouwsteen van hemoglobine. Dit zorgt

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten Dit hoofdstuk bevat zeven vragen Hoofdstuk 1 gaat over het belang van een gezond voedingspatroon en de rol van vetten hierin. Na bestudering van dit hoofdstuk

Nadere informatie

Zwangerschap. Wat kun je wel en niet eten?

Zwangerschap. Wat kun je wel en niet eten? Zwangerschap Wat kun je wel en niet eten? Gezond zwanger Tijdens je zwangerschap is goed eten belangrijk. Je baby gebruikt namelijk de voedingsstoffen uit jouw eten om te groeien. Jullie hebben dus samen

Nadere informatie

totally rawesome! Compleet Vers Vlees voor Honden

totally rawesome! Compleet Vers Vlees voor Honden totally rawesome! Compleet Vers Vlees voor Honden Waarom Raw4Dogs? Jij wilt toch ook graag weten wat je eet? Dan wil je vast ook precies weten wat je je hond te eten geeft! Daarnaast gun je hem natuurlijk

Nadere informatie

HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT

HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT 1065 Inleiding U heeft het advies gekregen om hygiënische voedingsrichtlijnen te volgen. Deze folder informeert u welke voedingsmiddelen

Nadere informatie

Sheet 3 Als jullie het advies lezen, komen waarschijnlijk deze vragen bij jullie op. In deze presentatie worden deze vragen beantwoord.

Sheet 3 Als jullie het advies lezen, komen waarschijnlijk deze vragen bij jullie op. In deze presentatie worden deze vragen beantwoord. Memo Aan: Van: Datum: Dit document hoort bij de presentatie Vitamine D. De presentatie is bedoeld om te geven tijdens een voorlichtingsbijeenkomst voor (laag opgeleide) consumenten met een getinte of donkere

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Grafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname. Gemiddelde aanbeveling per dag (ADH) voor volwassenen (19-59 jaar) 2 (uitgedrukt als 100 %)

Grafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname. Gemiddelde aanbeveling per dag (ADH) voor volwassenen (19-59 jaar) 2 (uitgedrukt als 100 %) 1 2 Grafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname 3 g groenten 2 stukken (of 25 g) fruit minstens 5 sneetjes (of 175 g) bruin brood of volkorenbrood 141 g of 47 % van de ADH (214 g incl. soepen en sappen)

Nadere informatie

KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING

KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING KERN GEZOND KRAMEN GEZONDE VOEDING IN HET KRAAMGEZIN Wie ben ik Gewichtsconsulent met de specialisatie kinderwens, zwangerschap, moederschap en kinderen 0-4 jaar. Maatschappelijk werk achtergrond Wat Voedingsadvies

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek. Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte

Afdeling Diëtetiek. Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte Afdeling Diëtetiek Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte Algemeen U heeft een verhoogd cholesterolgehalte. Deze folder bevat informatie over het dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte. U kunt deze

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten E-learning module vetten en gezondheid Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten Hoofdstuk 1 gaat over de rol van vetten in een gezond voedingspatroon. Na bestudering van dit hoofdstuk weet

Nadere informatie