Samenvatting Literatuurkunde Middeleeuwen
|
|
- Frederik Koning
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Literatuurkunde Middeleeuwen Samenvatting door een scholier 2608 woorden 13 januari ,4 65 keer beoordeeld Vak Literatuurkunde De middeleeuwen 1. Politiek en maatschappij De wereld van de middeleeuwen De middeleeuwen liepen van 500 tot Het was een duistere middentijd vol verval, onwetendheid en barbaarsheid die begon toen in 476 de laatste Romeinse keizer was afgezet. Alleen in de kloosters bleven Latijnse teksten en de cultuur bewaard. Feodaliteit Machtige heren zochten volgelingen, de vazallen, waar ze een verdrag mee sloten. De heer bood bescherming en gaf ze een stuk land (feodum), de vazallen diensten. Dat was het leenstelsel. Karel de Grote ( ) bestuurde een lastig gebied met verschillende volken. Hij voerde het christendom in om de bevolking iets gemeenschappelijks te geven. Chansons de geste zijn verhalen op rijm. Romans waarin Karel de Grote een rol speelt heten Frankische romans (hij was vorst in het rijk van de Franken) of Karelromans. Kerk en wereld Het was in de middeleeuwen onduidelijk of de paus of de koning de macht had. 2. Ideeëngeschiedenis Angst voor en verlangen naar de dood Volgens het verhaal uit het eerste bijbelboek van Genesis hadden Adam en Eva het recht op eeuwig leven verspeeld door van de verboden vrucht te hebben gegeten. Sindsdien werd het leven gezien als het weerstaan van de verleidingen van de duivel. Men leefde in angst voor wat na het leven kwam, maar keek ook uit naar bevrijding. Dodendans is een nieuwe literatuurvorm die ontstond toen aan het eind van de middeleeuwen mens zowel stervensverlangen als levenslust had. Het middeleeuwse geloof Pagina 1 van 7
2 Om de wereld te verklaren werd alles in verband gebracht met god en kwade krachten zoals duivels en draken. De theologische ideeën van het christendom waren voor het gewone volk te moeilijk, dus maakten antieke goden plaats voor christelijke heiligen die veel dichter bij waren. Bij invoering van het christendom bestonden nog veel Germaanse gebruiken die niet werden afgeschaft, maar in een nieuw jasje gestoken. Kennis van de wereld Het wereldbeeld was gevormd door passages uit de bijbel, mededelingen van Griekse en Romeinse schrijvers en berichten van middeleeuwse reizigers. Teksten werden vaak letterlijk genomen en niemand trok ze in twijfel. Jeruzalem zou in het midden van de wereld liggen en aan het eind van de wereld zouden draken zich schuilhouden. 3. Europese literatuur in de middeleeuwen Het was gebruikelijk om teksten van anderen te kopiëren of naar de eigen taal te vertalen. Henric van Veldeke is een dichter die schreef in Oudlimburgs uit de Middelhoogduitse periode ( ). Hij hoort bij de Duitse en Nederlandse literatuur. Middeleeuwse handschriften Voor de uitvinding van de boekdrukkunst in 1450 werden alle teksten door monniken geschreven in een scriptorium (zaal waar geschreven werd). Een boek was dan ook erg duur. Het heldendicht Chansons de geste (heldendicht) heeft grote invloed gehad op landen rondom Frankrijk. Oorspronkelijke teksten werden aangepast aan de plaatselijke situatie. Een heldendicht over Karel de Grote heet Chanson de Roland. Het gaat over zijn flatertocht naar Spanje waar hij niet welkom was. Op de terugweg werden ze overvallen door Basken en een Roeland komt om het leven. Het belangrijkste thema uit chansons de geste van de periode zijn de conflicten tussen de koning en zijn vazallen. Een Duits heldendicht heet Nibelungenlied over de ridderlijke held Siegfried. De avonturentocht Rondom een Engelse koning Arthur zijn de Arthurromans ontstaan die gaan over avontuurlijke tochten en vooral over op de proef gesteld worden. In 1066 werd Hastings veroverd door Willem van Normandie. Vlamen die daarbij hielpen kregen een stuk land. Deze mensen zijn in aanraking gekomen met de Keltische verhalen en gaven de Arthurlegenden weer door aan Vlaanderen. In de verhalen ging het om de queeste: een avonturentocht die een held zelfkennis verschafte waarmee hij een eervolle plaats in de gemeenschap kreeg. De hoofse cultuur of hoofse liefde was een nieuw ridderideaal dat ontstaan is uit de Arthurlegenden. De hoofse ridder verricht dappere daden, verslaat draken enz. Humor In de middeleeuwen veronderstelde men dat zwart gal (melancholie) het wapen van de duivel was. Dat Pagina 2 van 7
3 werd bestreden met humor die vooral in toneelstukken voorkwam. Ernstige stukken werden afgewisseld met een klucht. Francois Villon was een Franse dichter die niemand spaarde. Toen hij klaar was met studeren werd hij gevangen genomen. In een kerker schreef hij zijn zogenaamde testament vol humor. Geoffrey Chaucer schreef The Canterbury Tales met een raamvertelling als structuur (verhaal binnen andere verhalen). Till Eulenspiegel is een Duits verhaal over iemand die iedereen voor de gek houdt. Het faustthema In faustverhalen gaat het altijd om een man die zich boven de ellende van zijn tijd wil verheffen en zijn ziel aan de duivel verkoopt als losprijs voor bovenmenselijke kennis of macht. 4. Middelnederlandse literatuur De Middelnederlandse literatuur begint pas in de twaalfde eeuw. Dat komt doordat voor 1100 vooral mondelinge voorstellingen en voorleessituaties waren en dat is dus niet opgeschreven. Vanaf de 12de eeuw werden verhalen opgeschreven in de volkstaal: het Diets. Middelnederlands is meer een verzameling van dialecten als Limburgs, Brabants, Vlaams, Hollands en Saksisch. Een ridderroman: Karel ende Elegast Ridderromans leerden lezers iets, bijvoorbeeld wat trouw is. Dat lees je ook in Karel ende Elegast. Middeleeuwers lazen hoe verraad gestraft werd en trouw beloond. Een satire: Vanden vos Reinaerde Dit dierenverhaal laat zien dat ze ridderwereld slecht was en de verhoudingen tussen leenheer en leenmannen verpest werden door machtsstrijd en corruptie. De vos wordt beschuldigd van verkrachting en moord waarna koning Nobel hem ter dood veroordeeld. De vos vertelt een leugen over een schat en een complot tegen de koning en hij zet de samenzweerders, beer en wolf, gevangen. De hofgemeenschap valt door de listen uiteen en de schurk is ontsnapt. Een legende: Beatrijs Een legende is een verhaal in dichtvorm over de wonderen van Maria of andere heiligen om de gelovigen te overtuigen van de macht van Maria. In Beatrijs is een non zo verliefd op een edelman. Ze trekt met hem de wereld in (aangespoord door de duivel) en ze krijgen 2 kinderen. Na 7 jaar is het geld op en de edelman gaat ervandoor. Beatrijs moet haar lichaam verkopen en wordt hoer. Na 7 jaar komt ze in de buurt van haar klooster en een goddelijke stem beveelt haar terug te gaan. Niemand had door dat ze weg was, want Maria had haar plaats ingenomen. Na een biecht moet ze boetedoen, maar heeft ze toch uitzicht op het eeuwige leven. Een mirakelspel: Mariken van Nieumeghen Een mirakelspel is een spel waarin wonderen gebeuren. Mariken van Nieumeghen is geschreven rond 1500, de overgangsperiode naar de renaissance, de tijd van heksenprocessen. Mariken begaat de ergste zonde die men zich voor kon stellen. Ze verkoopt haar ziel aan de duivel en wordt heks uit wanhoop na een ruzie Pagina 3 van 7
4 met haar tante en verlangen naar kennis. Ze woont samen met de duivelse Moenen en zaait dood en verderf in Antwerpen. Na 7 jaar bevrijdt haar oom die exorcist (duiveluitdrijver) is haar. Dat is het eerste wonder. Ze moet naar een klooster waar haar ijzeren ringen om haar hals en armen afvallen als teken van god s vergiffenis. Een reisverhaal: De reis van Sint Brandaan Brandaan heeft een boek gelezen waarin wonderen staan die hij niet geloofd. Hij verbrandt het boek en er verschijnt een engel die zegt dat hij een wereldreis moet maken met 20 anderen om na te gaan welke wonderen god tot stand heeft gebracht. Ze komen wonderen zoals zeemeerminnen en vliegende vissen tegen. Renaissance en barok 5. Politiek en maatschappij De renaissance was, na de donkere middeleeuwen, in de zestiende eeuw een grote bloeitijd. De politieke situatie tussen 1450 en 1650 Het Heilige Roomse Rijk bestond uit honderden Duitse staatjes en speelde een belangrijke rol. Zeven belangrijkste Duitse vorsten kozen een paus. Vanaf het moment dat Rudolf van Habsburg werd gekozen in 1273 breidde het rijk zich uit tot ook Oostenrijk, Spanje, de Nederlanden en Bourgondië. Onder Karel de Vijfde was het Habsburgse rijk het grootste en machtigste in Europa. Toen hij aftrad werd het in tweeën verdeeld onder Filips de Tweede en Ferdinant de Eerste. Godsdiensttwisten in Duitse staten leidden tot de Dertigjarige Oorlog ( ) zodat de renaissance zich niet in Duitsland kon ontwikkelen. Er volgde nog een lange periode van oorlogen, vooral in Engeland en tussen Frankrijk en Duitsland. In de tweede helft van de 16de eeuw ontstond in de Nederlanden een zelfbewustzijn waardoor met op politiek en godsdienstig gebied zelf wilde beslissen. Het verzet tegen de rooms-katholieke kerk en de Spaanse koning Filips II leidde tot de Tachtigjarige Oorlog ( ) die ook in de kunst een belangrijke rol speelde. Bijvoorbeeld in Nederlansche Historiën van P.C. Hooft en in strijdliederen zoals het Wilhelmus. Kerk en samenleving In Italië nam de geloofwaardigheid en de greep van de kerk af door de overdreven rijkdom. Wetenschappers kregen oog voor het aardse bestaan en minder voor het hiernamaals. Er ontstond een conflict met de Kerk van Rome. Thomas More was een wetenschapper die vrede wilde bewaren tussen volk en kerk. De uit Amsterdam afkomstige Erasmus ( ) was een vriend van hem die verzoening wilde, maar twijfels had over het gedrag van de geestelijkheid. Carpe diem werd meer het levensgevoel van de renaissance. Ontdekkingsreizigers vertelden over nietchristelijke culturen waardoor ook het geloof in de kerk afnam. Op een gegeven moment werd het christendom, vooral door de aflaathandel, zo in twijfel genomen dat er een hervorming ontstond waar later de protestantse beweging uit is ontstaan. Een aflaat was een schriftelijk bewijs om je zonden af te kopen. Maarten Luther en Jean Calvin waren zonderaars die grote invloed hadden. 6. Ideeëngeschiedenis Pagina 4 van 7
5 De term renaissance Met renaissance wordt bedoeld dat de Griekse en vooral Romeinse cultuur opnieuw worden ontdekt. Aan uiterlijkheden werd veel aandacht geschonken om de grootheid van de mens naar voren te laten komen. Het humanisme Het humanisme is van groot belang geweest voor de ontwikkeling van het nieuwe mensbeeld. Humanisten gaven aanvankelijk menswetenschappen aan de universiteit. De studie bestond uit grammatica, retorica, poëzie, ethiek en geschiedenis en was gericht op het volmaken van de mens. In de 14de en 15de eeuw ontstond meer het gevoel dat de mens het middelpunt van de wereld is. Daarom wordt meer onderzoek gedaan, ook naar de bijbel. Vanaf dat moment kwam ook weer belangstelling voor de klassieke oudheid. Latijn werd de taal van de wetenschap. Homo universalis Leonardo da Vinci ( ) leefde in de renaissance en was een universeel mens: architect, beeldhouwer, musicus, ingenieur en natuuronderzoeker. Zijn Mona Lisa is erg bekend. Ook ontwierp hij kanalisatiemodellen, hield zich bezig met de kwadratuur van de cirkel, optica enz. De Nederlandse Constantijn Huygens ( ) zou je ook homo universalis kunnen noemen. Hij was politicus, groot literator en musicus. De verspreiding van de renaissance-ideeën Vanuit Italië verspreidde de renaissance zich over Europa via humanisten en later kunstenaars om een politieke missie of doordat de kerk ze gezonden had. Ook kwamen, vooral, studenten naar Italië en kwamen in aanraking met de humanistische denkbeelden. Ook het verkeer van boeken verspreidde de renaissance. De boekdrukkunst is daarbij van groot belang geweest. Ontdekkingstochten Men ging verlangen naar ontdekking van de wereld en ontdekkingstochten vonden plaats om nieuwsgierigheid, wetenschappelijke en godsdienstige redenen. Reisverslagen zijn bewaard gebleven. De Vlaamse cartograaf Mercator was een belangrijke maker van zee- en wereldkaarten. De term barok De barok is een kunstrichting die zich in de tweede helft van de 16de eeuw in Italië ontwikkelt en Europa in de 17de eeuw sterk beïnvloedt. De barok borduurt verder op stijlkenmerken van het maniërisme, een kunstrichting die in Italië is ontstaan als de renaissance daar over zijn hoogtepunt heen is. Er ontstaat een overweldigende kunst van het gevoel en van pracht en praal waarmee men de grootsheid van de kerk weer wilde laten zien. De monarchie wordt hersteld, dus de macht van de vorst ook. i7. Kunstgeschiedenis in renaissance en barok Beeldende kunst en architectuur in de renaissance In de Romeinse architectuur waren symmetrie en verhoudingen belangrijk. De gevel hoort horizontaal te zijn en je ziet vaak een cirkelvorm terugkomen. Wiskundige vormen speelden een belangrijke rol, ook in de schilderkunst. Het lijnperspectief werd ook ontdekt. Mythologische beelden waren in de schilderkunst een belangrijk onderwerp. Pagina 5 van 7
6 Bijbelse muurschilderingen op muren en plafonds van kerken worden fresco s genoemd. Michelangelo heeft in de Sixtijnse kapel van Rome de schepping van Adam tot en met het Laatste Oordeel geschilderd. Het portret is in de renaissance belangrijk, met het gezicht van voren of met driekwart vooraanzicht, in hele of halve lichaamslengte, zittend of staand. Er is aandacht voor uitdrukking en anatomische nauwkeurigheid. Donatello is een groot beeldhouwer. David van Michelangelo is het beroemdst. Literatuur in de renaissance Het voorbeeld van klassieken werd nagevolgd. Eerst vertaalt, translatio. Dan nagevolgd, imitatio en vervolgens overtroffen, aemulatio. Het Latijn was de belangrijkste taal. Heldendicht (epos), herdersdicht, tragedie, komedie en lofdicht (ode) waren belangrijk. De literatuur was gebonden aan de strenge regels van Aristoteles. Een toneelstuk bestond uit 5 bedrijven, begon met een lange openings-monoloog, er moest een eenheid zijn van plaats, tijd en handeling en er moest een tragische afloop voor de held zijn. Beeldende kunst en architectuur in de barok Kenmerk van de barok is beweging. Gezichtsbedrog wordt vaak toegepast. In Frankrijk krijgt de barok een klassiekere vorm, te zien aan het Louvre en later Versailles. In de beeldhouwkunst is Bernini bepalend. Hij ontwierp beelden voor pleinen en fonteinen. Schilderkunst is belangrijk: Caravaggio, Velasquez en Pieter Paul Rubens. Literatuur in de barok Tegenstellingen (klassieke regels vrijheid, carpe diem gedachte van vergankelijkheid, universele nationale) zijn kenmerkend voor de literatuur in de barok. De wereld is in beweging en veelzijdig. Het optimisme uit de renaissance maakt plaats voor de gedachte dat de mens nietig is. Er worden sterke overdrijvingen en breed uitgesponnen beeldspraak gebruikt met versierende elementen. Drama is het allerbelangrijkste. De wereld wordt voorgesteld als een theater en god is de regisseur. Koningsdrama s en bijbelse tragedies spelen een grote rol. William Shakespeare wordt gerekend tot de barok. De grote Italiaanse voorbeelden: Dante en Petrarca Dante Alighieri ( ) schreef vooral sonnetten over zijn liefde voor Beatrice en Divina commedia, een tocht door hemel, hel en vagevuur. Petrarca ( ) is het begin van de renaissance. Hij was een moderne dichter die naar de oudheid keek, naar de natuur luisterde en de mens wilde kennen. Africa is zijn meesterwerk en hij werd bekend door Canzoniere. In zijn sonnetten roemt en betreurt hij zijn liefde Laura. Het petrarkisme De invloed van Petrarca is enorm in Europa. Door hem worden natuurbeschrijvingen als vlammende ogen en tanden als parels vaste elementen. De Pleïade Deze groep bestaat uit 7 jonge dichters uit Frankrijk. Hun ideaal was een Franse letterkunde te vormen die Pagina 6 van 7
7 de klassieken zou verbleken. Du Bellay en Pierre de Ronsard zijn belangrijke vertegenwoordigers. Het petrarkisme in de Nederlanden Jan van der Noot is een van de eerste renaissancisten in de Nederlanden. Hij kwam in contact met de Pleïade-dichters en reisde veel. Hij schreef sonnetten en treurgedichten. P.C. Hooft, Jan Luyken en G.A. Bredero zijn ook grote dichters. Het anti-petrarkisme Kenmerken zijn spottende parodies waarbij de geliefde negatieve eigenschappen krijgt en vieze en weerzinwekkende beschrijvingen van de menselijke kant van de geliefde. 8. Nederlandstalige literatuur Pieter Corneliszn Hooft P.C. Hooft ( ) is renaissancekunstenaar. Hij schreef sonnetten in petrarkistische stijl en tragedies als Geeraerdt van Velsen en het blijspel Warenar. Herdersdicht gaat over herders of herdinnen als helden met de liefde als thema. Emblemata bestaan uit 3 delen: een motto (vaak een raadselachtige spreuk), afbeelding (meestal een gravure) en een onderschrift (gedicht of verhaal waarin de gravure en het motto worden uitgelegd). P.C. Hooft zijn Emblemata Amatoria (1611) is erg bekend. Joost van den Vondel Joost van den Vondel ( ) is de grootste toneelschrijver van de 17de eeuw waarvan de stukken door de eeuwen heen zijn gespeeld. Vondel was ook gelegenheidsdichter, ter gelegenheid van bijvoorbeeld bruiloften en geboortes. Hij werkte volgens de retorica en hij was vernietigend in de hekeldichten voor prins Maurits en de rechterlijke macht die zijn vriend Oldenbarnevelt ter dood veroordeelden. Gerbrand Adriaenszn Bredero Zijn blijspelen die sterk beïnvloed zijn door het buitenland geven een beeld van het Amsterdamse volksleven. Hij schreef zijn hele leven gedichten in de volkstaal over liefde, de gevaren van liefde, alcohol, de dood en godsdienst. Die werden in 1622 gebundeld tot het Groot Liedboeck. Jacob Cats Jacob Cats ( ) is de meest populaire dichter. Hij was een schrijvend adviesbureau over zaken als huwelijk, seksualiteit en gezin. Pagina 7 van 7
Samenvatting Nederlands Hoofdstuk 2: Renaissance en Barok
Samenvatting Nederlands Hoofdstuk 2: Renaissance en Barok Samenvatting door een scholier 1944 woorden 7 november 2010 5,6 28 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Literatuur zonder grenzen Hoofdstuk 2:
Nadere informatieSamenvatting door E woorden 28 september keer beoordeeld. Nederlands Literatuur zonder grenzen. Samenvatting middeleeuwen
Samenvatting door E. 2238 woorden 28 september 2004 6 60 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Literatuur zonder grenzen Samenvatting middeleeuwen 1.2 Feodaliteit In de middeleeuwen beschermde leenmannen
Nadere informatie5,7. Samenvatting door een scholier 2232 woorden 2 juni keer beoordeeld. Literatuurkunde. Hoofdstuk 3 Middeleeuwen, Renaissance en Barok
Samenvatting door een scholier 2232 woorden 2 juni 2003 5,7 57 keer beoordeeld Vak Methode Literatuurkunde Eldorado Hoofdstuk 3 Middeleeuwen, Renaissance en Barok Middeleeuwen 1 Rond 500 na Chr.: einde
Nadere informatieART HISTORY. V4 Renaissance 1400-1530
ART HISTORY V4 Renaissance 1400-1530 Tijdlijn Renaissance = wedergeboorte van de klassieke cultuur De klassieken zijn het grote voorbeeld. Het aardse leven is belangrijk. De mens bepaalt het eigen lot.
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Literatuurgeschiedenis
Samenvatting Nederlands Literatuurgeschiedenis Samenvatting door een scholier 772 woorden 19 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Dautzenberg Nederlands Literatuur geschiedenis Middeleeuwen
Nadere informatiehavo 1
havo www.mevrouwzus.wordpress.com 1 www.mevrouwzus.wordpress.com 2 Tekstfragmenten/gedichten + vragen (kennis toepassen); Wat is? Noem kenmerken van (begrippen leren) Koppel titels aan schrijvers. www.mevrouwzus.wordpress.com
Nadere informatieNu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in
750 0 500 Nu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in God 4 de 10 de eeuw 10 de 13 de eeuw 13 de
Nadere informatieART HISTORY Renaissance. V4-cp3 De Renaissance
ART HISTORY Renaissance V4-cp3 De Renaissance 1400-1530 Tijdlijn Invloed van steden en haar burgerij groeit steeds verder. In Italië ontstonden sterke stadsrepublieken. Het bestuur bestaat uit vooraanstaande
Nadere informatie3,7. Opdrachtenblad 1. Boekverslag door een scholier 2397 woorden 3 juni keer beoordeeld
Boekverslag door een scholier 2397 woorden 3 juni 2001 3,7 27 keer beoordeeld Auteur Genre Joost van den Vondel Toneelstuk, Klassieke tragedie Eerste uitgave 1654 Vak Nederlands Opdrachtenbladen bij Lucifer
Nadere informatieTijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance
Tijdvakken Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) / Renaissance K.A. * Het begin van de Europese overzeese expansie * Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Nederlandse literatuurgeschiedenis
Samenvatting Nederlands Nederlandse literatuu Samenvatting door een scholier 2178 woorden 25 januari 2011 4,4 14 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland NEDERLANDSE LITERATUURGESCHIEDENIS Literatuur
Nadere informatieSamenvatting Literatuurkunde Middeleeuwen
Samenvatting Literatuurkunde Middeleeuwen Samenvatting door een scholier 2269 woorden 20 november 2006 6,2 34 keer beoordeeld Vak Literatuurkunde 1. Samenleving: In de middeleeuwen was het bestaan hard:
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatieJagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis H1
Samenvatting Geschiedenis H1 Samenvatting door Meryam 1203 woorden 23 oktober 2015 7 16 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats 1.1. Een nieuwe tijd: A: kunstenaars, klokken en kalenders Een
Nadere informatieInvuloefening bij de film Literatuurgeschiedenis de renaissance
Invuloefening bij de film Literatuurgeschiedenis de renaissance 25 oktober 2015 Kijk naar de film over middelnederlandse literatuur op www.onlinenederlands.nl of https://www.youtube.com/watch?v=yfqn4qnllei
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieTijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600) 5.2 Een nieuw mens en wereldbeeld. Europa rond 1500 (1500 1600) (1500 1600)
Onderzoeksvraag: hoe veranderde de renaissance en het humanisme de uitgangspunten van wetenschappers en kunstenaars? Europa rond 1500 Kenmerkende aspecten: Het veranderende mens en wereldbeeld van de Renaissance
Nadere informatieOnderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?
Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker
Nadere informatieTijd van monniken en ridders ( ) 3.1 Leenheren en leenmannen ( ) ( ) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieAntwoorden invuloefening bij de film Literatuurgeschiedenis de middeleeuwen
Antwoorden invuloefening bij de film Literatuurgeschiedenis de middeleeuwen 26 september 2015 Kijk naar de film over middelnederlandse literatuur op www.onlinenederlands.nl of https://youtu.be/0yd3ha4vuf8
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatieDe klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Nadere informatieJOOST VAN DEN VONDEL. Jakub Jun Kristýna Němčanská Ema Kubovičová
JOOST VAN DEN VONDEL Jakub Jun Kristýna Němčanská Ema Kubovičová 1. Geboren in Duitsland op 17 november 1587 Overleden te Amsterdam op 5 februari 1679 Vanaf 1596 leefde hij in Amsterdam 2. Streven naar
Nadere informatieTijd van monniken en ridders (500 100) 3.1 Leenheren en leenmannen (500 100) (500 100) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis - Toelating Pabo. Tijdvak 5 Toetsvragen
Tijdvak 5 Toetsvragen 1 Rond 1500 konden Europese schepen steeds langere zeereizen maken dankzij het gebruik van nieuwe navigatiemiddelen. Welke nieuwe navigatiemiddelen werden gebruikt, en waarvoor? A
Nadere informatieHet Christendom in Rome
Het Christendom in Rome Paragraaf 1: De weg van het Christendom naar Rome Het Christendom is ontstaan doordat men ging geloven dat jezus uit de dood opstond en de zoons van god was. De laatste woorden
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door Tmp_cox 1330 woorden 11 mei 2014 6,8 116 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedenis 1.1 A: kunstenaars, klokken en kalenders
Nadere informatieMens- en wereldbeeld - HV 12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/61301
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 June 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61301 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieART HISTORY Barok en Classicisme
ART HISTORY Barok en Classicisme H4-profiel Barok 17e eeuw Classicisme 18de eeuw ART HISTORY Barok en Rococo H4-profiel 17e eeuw Barok De barok is een Europese stijlperiode die aan het begin van de 17e
Nadere informatieSamenvatting Literatuurkunde Literatuurgeschiedenis en Leesdossier Middeleeuwen
Samenvatting Literatuurkunde Literatuurgeschiedenis en Leesdossier Middeleeuwen Samenvatting door een scholier 1957 woorden 10 januari 2010 5,1 23 keer beoordeeld Vak Methode Literatuurkunde Dautzenberg
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieVier Uomo Universalis uit de Renaissance
Vier Uomo Universalis uit de Renaissance Vader van de Renaissance De eerste moderne mens De eerste individualist Livius: Ab Urbe Condita Een geschiedenis van Rome vanaf de stichting van de stad Tot
Nadere informatieInhoudelijk belangrijk: het omslagpunt (volta/ chute). Idealiter ligt het omslagpunt tussen de octaaf en het sextet.
Nederlands aantekeningen literatuurgeschiedenis Middeleeuwen Renaissance Godsdienst Belangrijk Minder belangrijk Kerk Katholiek Protestantisme komt op Mens Memento mori Carpe diem Opbouw maatschappij Standenmaatschappij
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Mariken van Nieumeghen door Onbekend
Boekverslag Nederlands Mariken van Nieumeghen door Onbekend Boekverslag door een scholier 2052 woorden 23 oktober 2007 6 19 keer beoordeeld Auteur Genre Onbekend Mirakelspel, Toneelstuk Eerste uitgave
Nadere informatieLiteratuur Geschiedenis en theorie Hoofdstuk 1 De Middeleeuwen
Literatuur Geschiedenis en theorie Hoofdstuk 1 De Middeleeuwen 1 Historische achtergrond 500 1500 Opdracht 1 a I het ontstaan van het Frankische rijk b c d II het bestuur van het Frankische rijk/het leenstelsel
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door L. 1642 woorden 14 oktober 2014 7,6 18 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Tijd van jagers en verzamelaars: 3000 v. Chr. Prehistorie
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1839 woorden 11 oktober 2011 6,9 13 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 Nieuwe Tijd = tijd van ±1500 tot ±1800
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatieOnderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur?
Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur? De bijzondere plaats in staatskundig opzicht en de bloei in economische en cultureel opzicht van de Nederlandse
Nadere informatieLatijn: iets voor jou?
: n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de
Nadere informatie6,5. Samenvatting door een scholier 1479 woorden 5 november keer beoordeeld. Nederlands
Samenvatting door een scholier 1479 woorden 5 november 2003 6,5 52 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Samenvatting H2 Literatuur uit de zestiende en zeventiende eeuw 2.1 De politieke achtergronden
Nadere informatieTijd van ontdekkers en hervormers
Tijd van ontdekkers en hervormers Vroegmoderne Tijd 1500 1600 n. Chr. Kenmerkende aspecten Kenmerkend aspect uitleggen aan de hand van voorbeeld: Hoofdzaken (gebeurtenissen, veranderingsprocessen, kernjaartallen)
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Nadere informatieGROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1
GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieKarel de Grote Koning van het Frankische Rijk
Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk
Nadere informatieSamenvatting literatuurgeschiedenis
Samenvatting door Guusje 1673 woorden 13 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Samenvatting literatuurgeschiedenis De Utrechtse doopgelofte uit ongeveer 800 wordt beschouwd als
Nadere informatieKarel de Grote en het feodale stelsel. Rilana Kuiters. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Rilana Kuiters Laatst gewijzigd 09 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73905 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieNB: Lezen, leren en reproduceren. Er zijn 4 typen emotie; somber, blij, woedend en Koud en droog: melancholisch
Nederlands aantekeningen middeleeuwen Mentaliteit middeleeuwen: Het leven op aarde is niet leuk; ik wil dood, dan is mijn leven beter! Idee middeleeuwen: Alles bestaat uit 4 elementen, namelijk: - Aarde
Nadere informatieFrederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom
Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom De zeven deugden bestaan al heel lang. Al sinds het begin van de mensheid. Adam zat alleen in het hemelse rijk. Hij verveelde zich
Nadere informatieSamenvatting CKV Kunsthistorisch overzicht 1 - Klassieke oudheid tot de 19e eeuw
Samenvatting CKV Kunsthistorisch overzicht 1 - Klassieke oudheid tot de 19e eeuw Samenvatting door S. 721 woorden 4 juni 2004 4 24 keer beoordeeld Vak CKV Beknopte samenvatting van het schoolboek Kunsthistorisch
Nadere informatieInfo plus Het leenstelsel
Project Middeleeuwen F- verrijking week 1 Info plus Het leenstelsel Inleiding De Middeleeuwen betekent letterlijk de tussentijd. Deze naam is pas later aan deze periode in de geschiedenis gegeven. De naam
Nadere informatieNEDERLAND IN DE 16e EEUW
NEDERLAND IN DE 16e EEUW In de 16e eeuw vielen de Nederlanden onder de Spaanse overheersing. Er bestonden grote verschillen tussen de gewesten (= provincies), bv: - dialect - zelfstandigheid van de gewesten
Nadere informatieONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN
STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een
Nadere informatieSOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus
SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van
Nadere informatieNB: Lezen, leren en reproduceren. Er zijn 4 typen emotie; somber, blij, woedend en Koud en droog: melancholisch
Nederlands aantekeningen middeleeuwen (stof toetsweek) Mentaliteit middeleeuwen: Het leven op aarde is niet leuk; ik wil dood, dan is mijn leven beter! Idee middeleeuwen: Alles bestaat uit 4 elementen,
Nadere informatie3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd
Samenvatting door M. 1059 woorden 9 december 2013 6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3.2 Waardoor de handel herleeft in de hoge middeleeuwen 1. Handelaren gingen zicht weer organiseren en gingen samenwerken
Nadere informatieNed. is nog geen staatkundige eenheid: de gewesten vallen onder het Duitse keizerrijk. Er worden kruistochten ondernomen tegen de heidenen.
Samenvatting door een scholier 1434 woorden 21 juni 2003 5.6 60 keer beoordeeld Vak Methode Literatuurkunde Centraal examen Literatuur uit de Middeleeuwen: 1.1 Politieke achtergronden Ned. is nog geen
Nadere informatieVwo+ en Gymnasium WINKLER PRINS
Met kop en schouder Vwo+ en Gymnasium OP WINKLER PRINS Grieks en Latijn geven je diploma een gouden randje! Is vwo+ of het gymnasium wat voor jou? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet je jezelf de
Nadere informatie4,4. Samenvatting door D. 696 woorden 24 oktober keer beoordeeld : Oud. Nederlands : Middel-Nederlands
Samenvatting door D. 696 woorden 24 oktober 2012 4,4 8 keer beoordeeld Vak Nederlands 900 1170: Oud Nederlands 1170 1550: Middel-Nederlands 1550 Nu: Nieuw Nederlands MIDDELEEUWEN Epiek - Wereldlijk Ridderomans:
Nadere informatieQUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1
QUIZ vraag 1: Over welke eeuw gaat dit hoofdstuk? A. De 20 ste eeuw B. De 14 de eeuw C. De 16 de eeuw D. De 18 de eeuw vraag 2: Hoe wordt deze tijd ook wel genoemd? A. Tijd van de Azteken en de Maya s.
Nadere informatie8.8. In 16e eeuw verloor de Kerk een deel van zijn macht: In tweede helft 17e eeuw: Het bestuur in Nederland vanaf de 16e eeuw tot en met de 17e eeuw:
Boekverslag door A. 1297 woorden 10 juni 2009 8.8 43 keer beoordeeld Vak Methode Literatuurkunde Dautzenberg Paragraaf 17 In 16e eeuw verloor de Kerk een deel van zijn macht: door ontstaan wereldwijd handelsverkeer
Nadere informatie5,7. Werkstuk door een scholier 1705 woorden 17 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave Renaissance in het algemeen. Muziek
Werkstuk door een scholier 1705 woorden 17 juni 2003 5,7 66 keer beoordeeld Vak Inhoudsopgave Renaissance in het algemeen Architectuur Beeldende kunst Letterkunde Renaissance in het algemeen Renaissance
Nadere informatieAlles wat je nodig hebt Eén kudde en één herder De God die je nooit laat vallen. Uitgekozen! De heilige Geest die altijd bij je is
Een liefdesbrief Kom en zie Ren naar Hem toe Het cadeau van je Vader Een voorbeeldig verzoek De God die trouw is Gewoon geloven De God die je naam kent Alles wat je nodig hebt Eén kudde en één herder De
Nadere informatie2 Eeuw van het Verstand
2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de
Nadere informatieLes 3 Religie(s) in Nederland
Les 3 Religie(s) in Nederland? 16 Les 3 Religie(s) in Nederland 1. De spirituele supermarkt rooms-katholieke kerk islam boeddhisme meditatie U bent één van de sprekers op een cursusdag over religies en
Nadere informatieWeek 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com
Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com Inhoud college Bespreking opdracht 4 Pauze Bespreking opdracht 5 Opdracht 4 Studenten kunnen uitleggen
Nadere informatieOver het toneelstuk Gijsbrecht van Amstel
Voorwoord Gijsbrecht van Amstel leefde rond 1300. Hij was de belangrijkste man van de stad Amsterdam in die tijd. Gijsbrecht was geliefd bij de bevolking van Amsterdam, maar hij had ook veel vijanden.
Nadere informatieVerspreiding christendom vmbo12
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 july 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Elckerlijc door Onbekend
Boekverslag Nederlands Elckerlijc door Onbekend Boekverslag door C. 1869 woorden 2 juli 2014 6,7 22 keer beoordeeld Auteur Genre Onbekend Middeleeuws verhaal Eerste uitgave 1400 Vak Nederlands Boekverslag
Nadere informatieSamenvatting Literatuurkunde Paragraaf 17 t/m 26
Samenvatting Literatuurkunde Paragraaf 17 t/m Samenvatting door een scholier 1525 woorden 6 mei 2004 5,8 15 keer beoordeeld Vak Literatuurkunde SAMENVATTING NEDERLANDS (LITERATUUR) Paragraaf 17 In de loop
Nadere informatieGeschiedenis hoofdstuk 5
Samenvatting door Larissa 1284 woorden 18 januari 2016 4,5 6 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis hoofdstuk 5 Tijd van de ontdekkers en hervormers 1500-1600 Kenmerkende aspecten:
Nadere informatieFuncties en Invalshoeken Kunst
Inleiding Kunst Algemeen Functies en Invalshoeken Kunst Overal om ons heen zien we kunst: of het nou in de gangen van school is, in het museum, of in een kerk het hangt er vol mee. In heel uiteenlopende
Nadere informatieEen nieuw begin. De schepping van hemel en aarde Genesis 1:1-10
Een nieuw begin De schepping van hemel en aarde Genesis 1:1-10 God heeft door te spreken de hemel en de aarde gemaakt. Onvoorstelbaar machtig is God. Wat een wijsheid zien we in al die mooie schepselen
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieEven herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag
Even herhalen Prehistorie Oudheid De ontdekking van het vuur bood enkele voordelen. Zo konden de eerste mensen roosteren, hadden ze en en bood het hun ook vlees warmte licht bescherming Athene stond bekend
Nadere informatieDe opkomst van het christendom
De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en
Nadere informatie7,3. Boekverslag door een scholier 1995 woorden 20 juni keer beoordeeld. Mirakelspel, Toneelstuk Eerste uitgave 1500 Nederlands
Boekverslag door een scholier 1995 woorden 20 juni 2001 7,3 319 keer beoordeeld Auteur Genre Onbekend Mirakelspel, Toneelstuk Eerste uitgave 1500 Vak Nederlands Mariken van Nieumegen, vertaald door H.Adema
Nadere informatieEindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-I
Door de tijd heen De volgende gebeurtenissen hebben met verschillende godsdiensten te maken en staan in willekeurige volgorde: 1 Jezus Christus wordt geboren. 2 De profeet Mohammed trekt van Mekka naar
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatieTIJDLIJN VAN DE MIDDELEEUWEN TIJDLIJN
e-book Deze serie bestaat uit... 978-94-6175-209-3 (HB) 978-94-6175-153-9 (HB) 978-94-6175-963-4 (e-book) 978-94-6175-967-2 (e-book) 978-94-6175-210-9 (HB) 978-94-6175-155-3 (HB) 978-94-6175-154-6 (HB)
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door A. 2003 woorden 24 oktober 2010 6,3 182 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Samenvatting geschiedenis H.1 1 Over de nieuwe
Nadere informatieV4 cp3 Romaans Gotiek
ART HISTORY De middeleeuwen 500-1400 V4 cp3 Romaans 1000-1200 Gotiek 1200-1400 Tijdlijn Vroege middeleeuwen Gotiek RomaRoans Romaans Christendom als bindende factor Doordat het centrale gezag in Europa
Nadere informatieHet gymnasium, iets voor jou?
GYMNASIUM Het gymnasium, iets voor jou? 2 Ben jij nieuwsgierig en wil je veel te weten komen? Houd je van talen en wetenschap? Vind je leren leuk en haal je hoge cijfers? Ga je ervoor als je iets wilt
Nadere informatieHet gymnasium, iets voor jou?
GYMNASIUM Het gymnasium, iets voor jou? 2 Ben jij nieuwsgierig en wil je veel te weten komen? Houd je van talen en wetenschap? Vind je leren leuk en haal je hoge cijfers? Ga je ervoor als je iets wilt
Nadere informatie1 keer beoordeeld 13 juni 2018
1 Samenvatting door Pauline 1562 woorden 1 keer beoordeeld 13 juni 2018 Vak CKV Hofcultuur in de 16e en 17e eeuw onderwerp 2: Hofcultuur in de zestiende en zeventiende eeuw Accenten binnen het onderwerp:
Nadere informatie31 Oktober Honderdtwee jaar na de verbranding van Jan Hus.
31 Oktober 1517. Honderdtwee jaar na de verbranding van Jan Hus. Heinrich! Luther wil dat gebruiken voor een debat op de universiteit. Kijk eens! Hij heeft het gedaan. Mijn oom is een drukker. We maken
Nadere informatieHoofdstuk 2 De Renaissance (1400 1550)
Hoofdstuk 2 De Renaissance (1400 1550) De Renaissance is de eerste periode, waarin kunstenaars een grote liefde hebben voor de erfenis van de klassieke Oudheid en grootschalig elementen gebruiken van deze
Nadere informatiey02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus,
Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, het is al bijna 8 april, het is al bijna Pasen. Met Pasen vieren we feest, omdat Koning Jezus de dood overwint. Onze Koning is sterker dan de
Nadere informatieNaam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt
Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden
Nadere informatieNoord-Nederlandse gewesten. Smeekschift
Habsburgs gezag Vanaf dat moment stonden de zuidelijke Nederlanden onder Habsburgs gezag. Noord-Nederlandse gewesten Door vererving en verovering vielen vanaf dat moment ook alle Noord- Nederlandse gewesten
Nadere informatieInhoud. Thema 5.1 Jagers en boeren 3. Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6. Thema 5.3 Monniken en ridders 9. Thema 5.4 Steden en staten 12.
Inhoud Thema 5.1 Jagers en boeren 3 Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6 Thema 5.3 Monniken en ridders 9 Thema 5.4 Steden en staten 12 Eigentijds Eigentijds Toets Thema 5.1 Jagers en boeren 1. Rondtrekken 3.
Nadere informatie