SESSIE PROMOTIE # PUBLIEKSVERRUIMENDE INITIATIEVEN # PUBLIEKSBINDING

Transcriptie

1 SESSIE PROMOTIE # PUBLIEKSVERRUIMENDE INITIATIEVEN # PUBLIEKSBINDING Moderator: Joris Rossie Panelleden: Roel Vanhoek (Jeugd& Muziek, directeur) Kristof Roseeuw (bassist in diverse formaties jazz/wereld/hedendaags) Mathias Van De Wiele (gitarist avontuurlijke jazz, met eigen label & festival!) Steven Verschoore (De Spiegel, promo & sponsoring) Davy Van Robays (Gent Jazz en Jazz Middelheim, onder andere publieksonderzoek) Uitgangspunt, toegelicht door Joris: Jazz is hot, we voelen het allemaal. Er zijn meer podia, meer muzikanten, er bestaan nu ook volwaardige opleidingen zowel op professioneel niveau aan de conservatoria maar ook in het DKO. Maar het publiek groeit niet met dezelfde snelheid. Het lijkt wel alsof we er steeds minder greep op hebben. Eén van de factoren is de slinkende media aandacht. Maar er zijn uiteraard ook heel wat factoren waarop we zelf greep kunnen hebben. Met deze sessie willen we een aantal best practices opsporen, eventuele pijnpunten detecteren en op zoek gaan naar inspiratie om de concertscene alive and kickin te houden.. (Opmerking: Deze namiddagsessie volgt op de ochtendsessie PERS & MEDIA + GAGES en heeft ook verband met de parallelle sessie over SPREIDING) Reflecties van de panelleden: Roel verklaart hoe hij zelf met jazz in aanraking kwam. Zijn stepping-stone-theorie begint bij een bezoek aan North Sea Jazz, waar hij eigenlijk als jonge snaak eerder naar toe ging voor groepen als G Love en Jamiroquai, maar uiteindelijk omver geblazen werd door James Carter. Door Carter rolde hij de wereld van de jazz binnen en verbreedde zijn smaakpalet. Via andere genres (funk, pop, ) kan een potentiële jazzliefhebber jazz ontdekken en misschien kan een gerichte programmatie hem daarbij op weg helpen (link/introductie, binding, verdiepen). Mathias wijst erop dat het moeilijk is om vanuit dergelijke Stepping Stone Theorie te programmeren. Dit kan je wel toepassen bij studenten die je via andere genres kennis laat maken met de rijke geschiedenis van de jazz en haar invloeden. Davy wijst op de bewuste politiek van Gent Jazz om niet louter op de jazzkenners te mikken maar ook een breder/jonger publiek aan te spreken. In het beste geval leren ze op die manier ook (voor hen) nieuwe jazznamen kennen. De programmatie in 2 verschillende luiken, zorgt ook voor 2 verschillende promocampagnes. Gent Jazz investeert eveneens in publieksonderzoek en interviewt zo n 100 bezoekers per dag (vragen over programmatie, omkadering, catering, kennismaking met festival, etc.). Dit onderzoek leert je wie je bezoekers zijn en vooral ook wie je (nog) niet bereikt. Op die manier kan je de communicatie & promo aanpassen en in de toekomst beter inspelen op het bereiken of verbreden van het publiek.

2 Ook Steven heeft ervaring met publieksverruimende initiatieven maar hij moet vaststellen dat acties die 5 jaar geleden succesvol bleken, vandaag niet meer het gewenste resultaat opleveren. Bij de Spiegel stellen ze zich de vraag hoe dat komt en zoeken ze nieuwe formules om het publiek warm te maken voor jazzconcerten. In het verleden verpakten ze bvb een optreden van een jazzdiva als ladies night, of oogsten ze succes via een opvallende promocampagne (opvallende flyerteams, saxofoonreplica op promowagen, etc). Dit zorgde voor een opkomst van zo n 150 bezoekers op bvb een jazzlab night. Maar nu lijkt deze aanpak niet meer te werken Het blijft zoeken naar een gezonde driehoeksverhouding tussen muzikant, publiek en organisator, als sleutel voor een succesvolle live scene. In een ideaal scenario moet ieder van de 3 zich afvragen wat hij voor de andere 2 kan doen. Mathias wijst erop dat een muzikant beter aanvullend kan werken op de promoacties van de programmator. Beiden moeten de handen in elkaar slaan om een publiek te werven. Door beperkte financiële middelen moet hij ook creatief uit de hoek komen om zijn eigen label of festival (Jazz SuR l Herbe) te promoten. Daarnaast ervaart Mathias dat Vlaanderen eigenlijk te klein is om als jazzmuzikant te overleven. Het kot is te klein en dwingt je eigenlijk om het buitenland op te zoeken. En plus, Wallonië blijkt eveneens moeilijk te bespelen. Zijn ervaring met bvb China of Zuid-Amerika leert hem dat daar een andere dynamiek en beleving heerst die we hier ontberen. Volgens Davy gebruikt Gent Jazz eigenlijk geen speciale technieken, maar eerder de klassieke promokanalen (flyer, affiche, website, nieuwsbrief). Wel is het belangrijk om een divers palet te hanteren. Probleem blijft wel dat er in de klassieke media weinig aandacht is voor Jazz en veel organisatoren gedwongen worden om hun eigen weg te zoeken. Hierbij zal webpromo waarschijnlijk steeds belangrijker worden. In 5 kleine groepjes wordt vervolgens aan de hand van een lijst stellingen verder gediscussieerd over een gezonde DRIEHOEKSVERHOUDING tussen muzikant publiek organisator als sleutel voor een succesvolle live scene, waar ieder van de 3 partijen zich moet afvragen wat hij voor de andere 2 doen.

3 SESSIES IN KLEINE WERKGROEPJES ROND EEN AANTAL STELLINGEN (post-its) GROEP 1 # Omkadering jazzconcerten (begeleid door Piet Breda) - Een stelling: Het jazzpubliek in de zalen kalft af omdat de jazzsector zich te veel afzet tegen de heersende evenementcultuur (festivals trekken wel veel volk). Maar klopt dat wel? De werkgroep denkt eerder dat het aanbod veel groter is geworden. Ligt de toekomst bij een verjonging van het publiek (jazzopleidingen in muziekacademies zijn potentieel publiek). Meer samenwerken met academies? Persoonlijk contact tussen de organisator en de muzikant is belangrijk. Samen kunnen ze het concert promoten volgens eigen inzicht. Ook contact muziaknt-publiek moet verzorgd worden. Uitbouwen van een (sociaal) netwerk kan hierin een belangrijke rol spelen. Dat sociaal aspect (samen beleven van een concert) mag niet onderschat worden. Jazz kan ook netwerk van gelijkgezinden creëren. Vrijkaarten vormen geen oplossing en worden zelfs vaak als storend ervaren. We constateren ook een overaanbod en er moet meer op spreiding gelet worden niet 2-3 keer per maand in dezelfde regio spelen. - Moet een jazzpubliek meer in de watten gelegd worden? Gratis drankje bieden bij ticket?? De verwachtingen zijn vaak groter bij een jazzpubliek. Meestal wordt nu wel in betere accommodaties gespeeld. De sfeer in een concertzaal & de kwaliteit van de muziek moeten verzorgd worden / gaan hand in hand (sound, inkleding, catering, ). Heeft het rookverbod voor een terugval gezorgd? - De werkgroep wil het al dan niet inlassen van een pauze liever door de groep zelf laten bepalen. Idem voor de keuze om al dan niet voor een zittend publiek te spelen moet gelinkt zijn aan de muziek. Moeilijk in te schatten wat het publiek verwacht (publieksonderzoek ). - nog een besproken stelling: Jazzconcerten worden maar beter omkaderd met een uitgekiend randgebeuren of promotionele totaalconcepten: gastronomie, combinatie met andere kunsten, De werkgroep ziet hier voor en nadelen in en jazz als muziekvorm mag hier zeker niet onder lijden. Maar kan wel voor publieksverbreding zorgen. Ook een educatieve benadering kan publieksopbouwend werken. Cross-over projecten worden als positief ervaren. - Programmeren van bekende namen is positief voor voorprogramma, help publiek op te bouwen. Vaak ook meerwaarde naar volgend concert. GROEP 2 # Creatieve publiekswerking (begeleid door Wim Pauels) - De vraag stelt zich of er voldoende nagedacht wordt over moderne promokanalen. Het brede spectrum tussen de klassieke programmabrochure en facebook web 2.0 ook programmatie buiten vertrouwde muren van cc kan mensen lokken; - Creatieve promotie blijkt uiterst belangrijk, zeker bij genres met een hogere instapdrempel / genres die niet veel airplay krijgen of massale media-aandacht. Niets is te gek! Iemand wijst erop dat bvb flyeren ondersteund door een fanfare, voor hen een positief effect had op het publieksbereik. Vraag blijft wel of er voldoende financiële middelen/tijd is om zo n aparte promo te realiseren; - In de klassieke aankondiging (brochure, flyer) niet te highbrow uitpakken, drempel niet onnodig verhogen. Gezond evenwicht tussen aanspreken van de leek en tevreden stellen van de

4 jazzspecialist. Fragmenten op website kunnen meerwaarde betekenen. Kan publiek op de website commentaar kwijt over het concert? Interactie met publiek vergroten, duidelijke huisstijl, ; - Brosella probeert de mensen te prikkelen, nieuwsgierig te maken. Onder andere via gebruik van 1 volzin die in 3 talen (Ned-Fr-Eng) opgesteld is. Dit wekt verwondering. Alle zotte truken zijn welkom. Brosella merkt een verbreding en verjonging van zijn publiek. Ook de keuze om bvb Maria Schneider het festival te laten openen, is een bewuste actie. Op die manier ben je direct verzekerd van een goede opkomst wat het jonge talent dat na haar speelt meer visibliteit oplevert; - De zondagnamiddag concerten van Vrijstaat O (Oostende) kunnen niet alleen rekenen op een super locatie maar ook een goed publiek. Verband?; - Moeten we op zoek naar een betere samenwerking met de muzikanten. Welke rol kunnen zij spelen om de concerten te promoten? Vb. preconcerten, promo via hun kanalen voeren, myspace, facebook, etc. (ook Mâäk s Spirit concerten op speciale locaties komen ter sprake); - belang van publieksonderzoek, publiekswerving. Welke promokanalen zijn efficiënt? Welk publiek bereiken we niet? Etc.; - Is iets à la Humo s Jazz rally een mogelijke piste om een nieuw publiek aan te boren?; - Onderwijs, jeugd& Muziek kunnen partners zijn in het uitbreiden van een in jazz geïnteresseerd publiek; GROEP 3 # Rechten en plichten van de muzikant (begeleid door Roel Vanhoeck) Deze werkgroep bestond voornamelijk uit muzikanten en formuleert enkele suggesties voor jazzsector/-muzikant m.b.t. publieksverbreding. Ze gaan ervan uit dat promotie een gedeelde verantwoordelijkheid is: - de muzikant moet dat de meest recente muziek consulteerbaar is via MySpace - de organisator gebruikt de meest recente bio (! Geen copy paste van een tekst van jaren daarvoor!!) De term jazz lijkt een probleem: Is de term wel verkoopbaar? Dekt deze term niet teveel ladingen/genres De werkgroep ziet ook een taak bij onderwijs in het kader van publieksverbreding - Concreet voorstel: verplicht opname van enkele jazzconcerten in lessen AMC op muziekacademie. - Algemeen: het publiek uit het DKO (jazzrichtingen) lijkt een interessant publiek om gericht promotie naar te maken Jazz is niet alleen Nachtmuziek. - In de media: niet alleen jazz spelen (bijna) snachts op de radio. Waarom bijv. niet s ochtends. Worden we allemaal niet graag wakker met Johny Hodges!! - In de programmatie: geen concerten beginnen om 22u30 zodat het gewone publiek de facto al afhaakt

5 Jazzmuzikanten moeten misschien wel meer bezig zijn met de projectie naar het publiek tijdens een concert. (bijv. een woordje vooraf kan wonderen doen ) Jazzmuzikanten zijn te weinig bezig met extramuzikale aspecten (bijv. spelen op alternatieve plaatsten). Maar de keuze om dit te doen zou altijd bij de muzikant moeten blijven liggen Er wordt een gemis aan een tussencircuit ervaren (tussen de rokerige clubs en de kille baksteen van de CC s). Voorstel: een betoelaagd (niet gesubsidieerd!!) circuit van jazzclubs waar de betoelaging door een overheid rechtstreeks naar de uitkoopsommen/gages van de muzikanten gaat, zodat deze kost voor de clubs kan worden verminder. GROEP 4 # publieksvernieuwing/binding/verbreding (begeleid door Joris Rossie) Van deze sessies zijn helaas geen notities genomen. GROEP 5 # Publieksbeleving versus institutionalisering (begeleid door Steven Verschoren) Omdat deze tafel in een hoekje stond werd ze misschien niet genoeg opgemerkt. Het gesprek werd gevoerd met Liliane en Guy van Buster. Helaas hier geen stem van andere grotere of gesubsidieerde podia of musici om tot een echt debat te komen. Het standpunt van de club tegenover deze stellingen was klaar en duidelijk: Back to basics met die jazz! Een goede jazz club is enige plaats waar een jazzmuzikant alle vrijheid heeft om zijn eigen ding te doen en waar met respect naar de muziek geluisterd wordt. De club is de natuurlijke biotoop voor jazzmuziek. Er worden jams en concerten georganiseerd. Daar krijgt de muzikant de kans zichzelf te ontwikkelen en door te groeien naar grotere podia. In de club komt jazz vanuit de buik. de ervaring van Busker is hier zeer positief: de club trekt veel volk en vooral ook mensen die echt komen om te luisteren. Jazz is hier dus geen achtergrondmuziek. Meer nog: het publiek vraagt het publiek stil te zijn. De organisatoren zelf proberen hier enkel bij te helpen maar niets te dwingen. Buster wijst erop dat de musici wel eens gebrek verantwoordelijkheid & realiteitszin hebben. Ze lijken te vergeten dat ze op een podium voor publiek staan. Soms zien de concerten er eerder als moeilijke bevalling uit dan aan een heerlijk muzikaal spel! De jongere generatie is daar gelukkig beter in. Musici zijn vaak teveel met zichzelf bezig. Buster is van mening dat de jazz vandaag te veel wordt geprofileerd als een moeilijke kunstvorm. De jazz in Vlaanderen heeft de neiging zich in een ivoren toren terug te trekken. Daar hebben zowel de musici als de organisatoren hun aandeel in.

6 BIJLAGE: STELLINGEN GEBRUIKT TIJDENS DE SESSIE PROMOTIE Publieksbeleving versus institutionalisering (Steven Verschoore moderatie) Jazz = instant creativiteit. Dit aspect strookt niet met de werkwijze van een groot deel van de bestaande podia. Jazz hoort enkel thuis in (gesubsidieerde) concertzalen want enkel daar is er respect voor muzikanten (degelijke installatie, hoge gages, luisterbereidheid publiek, ) Jazz hoort enkel thuis in rokerige kroegen omdat daar de oorsprong van het genre ligt. Jazz hoort niet thuis in de Cultuurcentra omdat zij te veel op voorhand hun programma samen stellen (omwille van abonnementssystemen). Jazz wordt door te veel organisaties te high brow benaderd en dit schrikt een breed publiekssegment af. Het gros van de jazzinstituten promoot jazz als een steriele muziekvorm. Voor de meeste jazzmuzikanten zijn de concertorganisaties die met Jazzlab Series werken zijn hermetische burchten. De institutionalisering van jazz speelt het genre (en in de eerste plaats de publieksopkomst) parten. Jazz moet ontsnappen uit de ivoren toren van de geijkte profilering als hoge kunstvorm. De academische benadering van overkoepelende instituten zoals JazzLab Series zijn mee verantwoordelijk voor de dalende publieksopkomst. Jazz moet opnieuw in alle vrijheid (vanuit de buik) kunnen beleefd worden. De dalende publieksopkomst is enkel een probleem van de gesubsidieerde concertorganisaties (de jazzkroegen zitten wel vol). Er is geen probleem: jazz fluctueert, beweegt, is dynamisch, behoort niet toe aan wie het genre opeist, bestaat bij de gratie van opkomende en afkalvende (infra)structuren. Over jazz heerst te veel blablabla. De sector is narcistisch en dat is niet sexy. Omkadering jazzconcerten (Piet moderatie) Het jazzpubliek in de zalen kalft af omdat de jazzsector zich te veel afzet tegen de heersende evenementcultuur (festivals trekken wel veel volk). Kan een gewoon jazzconcert het publiek niet meer bekoren? De jazzinstituten leggen hun publiek niet genoeg in de watten. Jazz is vluchtig en wispelturig dus moet een programmator wel andere dingen zoeken om aan publieksopbouw te doen. Jazzconcerten worden maar beter omkaderd met een uitgekiend randgebeuren of promotionele totaalconcepten: gastronomie, combinatie met andere kunsten, Organisaties die hun publiek in de watten leggen (drankje, hapje, ) zien hun publieksaantallen niet dalen. Jazz moet door de organisatoren niet enkel als kunstvorm benaderd worden, maar ook als ontspanning, entertainment, Elk jazzpubliek vindt pauzes vervelend terwijl de musici liever één set afwerken. Een bezoeker van een jazzconcert moet een glas wijn kunnen drinken en een sigaar kunnen roken terwijl hij/zij luistert. Sfeerbepaling in een concertzaal is minstens even belangrijk als de kwaliteit van een jazzensemble. Een goed jazzprogramma/zaal omhelst concerten voor een zittend en een voor staand publiek.

7 Creatieve publiekswerving (Wim moderatie) Papieren informatiedragers zijn niet meer relevant. De publicaties van de jazzinstituten zijn te high brow. Ze ondersteunen het freaky imago van de jazz kenner. Een doorsnee muziekliefhebber voelt er zich niet door aangesproken. De vormgeving van veel publicaties staat een duidelijke inhoudelijke informatieverstrekking in de weg. De binnenlandse promotie van jazz is een taak voor een steunpunt als Muziekcentrum Vlaanderen. Kwetsbare muziek en innovatieve marketing gaan niet samen. De promotoren van de jazzinstituten rusten op hun lauweren. Internet communities (user generated content) werken niet voor de verspreiding van jazz. Het onderwijs is een interessante partner voor de jazzpromotoren. Het kunstonderwijs is een interessante partner voor de jazzpromotoren. Jazzprogrammatoren springen fout om met de (hoge) budgetten die ze hebben om hun jazzconcerten te promoten. Jazzprogrammatoren beschikken over te weinig financiële middelen om jazz degelijk te promoten (advertentiekosten, ). Kwetsbare muziek op een hypercommerciële manier promoten is ongeoorloofd. Abonnementen zijn ook voor jazz het promotiemiddel bij uitstek. Rechten en plichten van de jazzmuzikant (Roel moderatie) Jazzmuzikanten meten zich enkel rechten en doorgaans geen of weinig plichten aan. De relatie tussen jazzmusici en publiek blijkt vaak zoek. Of het nu gaat over podiumpresence of het uitdenken van een aantrekkelijk concept. Jazzmuzikanten benaderden hun concerten te weinig als een show zoals in de rockmuziek. Is entertainment een vies woord? Het gros van de jazzmuzikanten is niet geïnteresseerd in zijn publiek en speelt weinig in op de wensen van dat publiek. Men geeft er zelfs niet om dat de zaal vol oude mannen met lange baarden zit. Het is niet de taak van de muzikant om met zijn publiek bezig te zijn. Het is de plicht van de organisator. Op tijd en stond een standard doet wonderen Ensembles moeten een langer leven beschoren zijn zodat het publiek meer tijd heeft om hen te leren kennen. Muzikanten spelen in teveel verschillende formaties, duiken overal op zodat het publiek niet meer kan volgen of erop uitgekeken geraakt. Jazzensembles moeten voor een gestaag en duurzaam groeitraject kiezen (café naar kleine club naar grotere club naar ). Jazzmuzikanten moeten zorgvuldiger omgaan met hun repertoire en het jazzpubliek dit repertoire tijdens jazzconcerten niet onthouden (pleasing the public). Het publiek mag geenszins bepalen wat een jazzmuzikant moet doen want de artistieke vrijheid (improvisatie) is essentieel binnen jazz. Jazzmuzikanten doen niet genoeg aan artistieke zelfreflectie (in relatie tot het publiek). Jazzconcerten duren doorgaans veel langer dan wat een publiek verdraagt. Dat veel jazzmuzikanten academisch geschoold zijn, is mee verantwoordelijk voor de dalende publieksopkomst. Jazzensembles beschouwen zichzelf te snel als vers/rijp/rot.

8 Jazzprogramma versus publieksvernieuwing/verbreding/binding (Joris moderatie) De meeste concertbezoekers zijn muzikale veelvraten en dat moeten de concertorganisator als promotioneel vertrekpunt hanteren. Wie alleen maar jazz programmeert ligt dus zelf aan de basis van haar afkalvend publiek. Jazz hoort niet alleen thuis op specifieke jazzpodia maar op alle podia. We willen meer van hetzelfde publiek in onze zaal <> We willen een ander publiek in onze zaal = we willen meer oude mannen met baarden <> we willen jong en schoon volk trekken! Om de participatie te verhogen dienen organisatoren hun programma ook te doorspekken met de populaire (jazz)acts van het moment of aan te vullen met grote jazznamen alsook ook toegankelijke subgenres (binnen jazz) toelaten. <> Een programmator moet zich niet te veel zorgen maken over publieksaantallen. Subsidies zorgen wel voor de balans. Liever een pure jazz programmatie dan toegeven aan commerciële druk of de opdracht om participatie te verhogen. De programmator wil altijd wat nieuws om zijn publiek mee te verleiden of zich te profileren, het publiek heeft doorgaans iets herkenbaars nodig. De programmator moet zijn publiek dan maar opvoeden. Specifieke acties naar jongeren toe hebben geen zin want jazz komt met de (leef)tijd. Publieksopbouw voor je instelling is niet hetzelfde als publieksopbouw voor jazz. Hoe betrek je de artiest in de publieksverruiming/vernieuwing/verbreding? Hoe reageren we op het verminderd risicogedrag van ons publiek alsook de programator? Zet Toots op je podium en de zaak is uitverkocht. Een goed jazzprogramma omhelst concerten voor een zittend en een staand publiek. JazzLab Series houdt er een enge benadering van jazz op na. Bepaalde jazzstijlen worden stiefmoederlijk behandeld, namelijk Te weinig jazzmuzikanten eten een te groot deel van de concerttaart en daar haakt het publiek op af (weeral die muzikant!). Het kunstonderwijs (DKO) moet een partner voor de jazzpromotoren zijn. Jazz moet het popcircuit veroveren.. VERSLAG DOOR WOUTER DEGRAEVE - MCV