DE RC-OPLEIDINGEN: Onderwijs: STAND VAN ZAKEN EN TOEKOMSTPERSPECTIEF
|
|
- Joanna Martens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Onderwijs: DE RC-OPLEIDINGEN: STAND VAN ZAKEN EN TOEKOMSTPERSPECTIEF DEELNEMERS RONDETAFELDISCUSSIE RC-OPLEIDINGSPROGRAMMA S Mevrouw H. de Boer, Universiteit van Amsterdam (UvA) De heer prof.dr.ir. J.M. Bots, NIVRA-Nyenrode (NN) De heer prof.dr.ir. M.H. Corbey, Tias Businesschool (TiasNimbas) De heer drs. H. Geerkens, Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) De heer prof.dr. H.F.D. Hassink RA, Universiteit Maastricht (UM) De heer prof.dr. D.M. Swagerman, Rijksuniversiteit Groningen (RuG) Mevrouw drs. M.C.J.A. Trommelen RC, Vrije Universiteit Amsterdam (VU) De heer prof.dr. E.H.J. Vaassen RA, Universiteit Maastricht en Universiteit van Amsterdam (UM/UvA) De heer prof.dr. R.F. Speklé, Redactie MCA, discussieleider (MCA) 24 Chris Hill: beeld
2 In 2006 zijn de RC-opleidingen gevisiteerd door een commissie onder voorzitterschap van prof.dr. A.J. Bindenga RA. Waar voorheen de accreditatie alleen een zaak was van de VRC, is nu gekozen voor een visitatie door een onafhankelijk accreditatie-instituut, de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie). Een ander verschil met de vorige visitatie is dat deze keer is ingezet op accreditatie voor de EMFCtitel, de Executive Master of Finance and Control. De aanleiding voor deze veranderingen is gelegen in de invoering van de bachelor-masterstructuur in het hoger onderwijs. Universiteiten die in die nieuwe structuur een erkende mastertitel willen uitgeven, hebben een accreditatie nodig van de NVAO. Roland Speklé: De uitkomsten van de visitatie zijn inmiddels bekend: alle opleidingen zijn positief beoordeeld. Toch had de visitatiecommissie ook een aantal kritische kanttekeningen bij de opzet en inrichting van de opleidingen. Deze uitkomsten zijn aanleiding geweest om de directeuren van de opleidingen (of hun vertegenwoordigers) uit te nodigen voor een discussie over de bevindingen van de visitatiecommissie en meer algemeen over de opleidingsprogramma s en de ontwikkelingen daarin. Een eerste reactie Gevraagd naar een eerste reactie op hun ervaringen met de visitatie, geven alle aanwezigen aan dat zij zich in hoofdlijnen herkennen in het door de visitatiecommissie geschetste beeld van hun opleidingen. Men is blij met de erkenning door een onafhankelijk orgaan en de uitkomst maakt veel goed van de aanzienlijke administratieve inspanningen die een visitatie nu eenmaal met zich meebrengt. Jan Bots (NN) merkt daarbij op dat nu de opleidingen het recht hebben verworven zelfstandig de EMFC-titel toe te kennen, de VRC een extra stimulans heeft gekregen om de uitstraling in de markt van de het RC-merk te onderhouden. Door te opteren voor een EMFC-accreditatie hebben de opleidingen overigens wel het een en ander over zichzelf afgeroepen. Het EMFC-programma is formeel gepositioneerd als een postinitiële masteropleiding op wetenschappelijk niveau, terwijl vanuit de verwachtingen van zowel de studenten als hun werkgevers de beroepsvorming voorop moet staan. Deze spagaat is ook waargenomen door de visitatiecommissie en hoewel de visitatiecommissie blijkens haar adviezen een open oog heeft gehad voor het belang van professionele ontwikkeling, kon zij de wetenschappelijke kant niet negeren. En een wetenschappelijke masteropleiding heeft nu eenmaal als kenmerk dat zij opleidt tot het doen van zelfstandig wetenschappelijk onderzoek. Een ander aspect heeft betrekking op de in de naamgeving besloten liggende suggestie dat in de opleiding gelijkwaardige aandacht zou bestaan voor de vakgebieden finance en control, terwijl de programma s feitelijk worden gedomineerd door controlgerelateerde vakken. Deze twee thema s zijn in het verloop van de discussie verder uitgediept. Daarnaast is gesproken over de vraag of de opleidingen voldoende ruimte ervaren om een eigen inhoudelijke koers te varen en over de maatregelen om studievoortgang te bevorderen. De wetenschappelijke inbedding Waar de visitatiecommissie constateert dat de opleidingen goed voorbereiden op de verwachtingen die in de markt bestaan ten aanzien van de professionele competenties en vakkennis van een controller, merkt zij tevens op dat de opleidingen niet zijn ge- 25
3 richt op de verdere ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden van studenten. De opleidingen erkennen dat dit laatste ook niet het doel is van de programma s; de RC-opleiding is een wetenschappelijk gegronde, academische beroepsopleiding en geen onderzoekersopleiding. Dat betekent volgens Harold Hassink (UM) dat het belangrijk is dat studenten in aanraking komen met wetenschappelijk onderzoek en dat zij leren de resultaten daarvan te interpreteren op een wijze die voor hun beroepsuitoefening relevant is. Onderzoek is dus instrumenteel; het moet helpen bij het oplossen van praktische problemen. Maar de opleiding is er niet op gericht de studenten betere onderzoekers te maken. Michael Corbey (TiasNimbas) en Eddy Vaassen (internationale opleiding van de UM en de UvA) onderschrijven deze zienswijze. Het is hun ervaring dat de studenten zeker geïnteresseerd zijn in de resultaten van wetenschappelijk onderzoek, maar dat zij niet veel affiniteit hebben met de manier waarop die resultaten zijn verkregen. In het Tilburgse programma worden met regelmaat onderzoekers uitgenodigd om hun werk te presenteren en in de internationale opleiding hebben veel van de eigen (vaak Amerikaanse) docenten een sterk onderzoeksprofiel. Studenten stellen dat op prijs, mits de onderzoeker in zijn college niet te veel aandacht besteedt aan methoden en methodologie. Uit het gesprek blijkt dat het uitnodigen van onderzoekers in het opleidingsprogramma een gebruikelijke figuur is om de academische ambities invulling te geven. Zo laat NIVRA-Nyenrode een deel van het programma verzorgen door wetenschappers die vanuit hun eigen onderzoek een wetenschappelijk kader aanreiken dat studenten vervolgens moeten toepassen op hun eigen praktijksituatie. De Erasmus Universiteit kent het vak International Research in Management Accounting & Control, waarin een vijftal internationaal bekende onderzoekers een inleiding verzorgen en daarbij ook uitdrukkelijk aandacht besteden aan de aansluiting tussen hun onderzoek en controllingvraagstukken vanuit de praktijk. Ook in de scriptie moet het wetenschappelijk karakter gestalte krijgen. De opleidingen verwachten van de student, dat hij of zij in staat is om een praktisch probleem te lijf te gaan op een wetenschappelijk verantwoorde wijze. De vraag is wat dat laatste nu precies betekent. In ieder geval dient de student gebruik te maken van state-of-theart wetenschappelijke kennis. Dat betekent volgens Studenten moeten praktische problemen wetenschappelijk aanpakken Harold Hassink (UM) niet dat een scriptie een min of meer uitputtend overzicht moet geven van de relevante literatuur. Dat is iets dat meer past bij een scriptie in de (initiële) masterfase. Maar de theoretische en empirische inkadering van het probleem dat in de scriptie centraal staat, is wel essentieel en de student moet laten zien dat hij of zij dat kader beheerst en instrumenteel kan inzetten. In haar adviezen lijkt de visitatiecommissie te accepteren dat in de opleidingen de wetenschappelijke vorming niet vooropstaat. Wel toont de commissie zich gevoelig voor de organisatorische relatie van de controllersopleidingen met de universiteit. Met name de instituten die de RC-opleiding hebben ondergebracht in een aparte organisatorische entiteit die relatief autonoom opereert ten opzichte van de faculteiten hebben dit ervaren. In voorkomend geval heeft de commissie zich afgevraagd of die structuurkeuze niet ten koste gaat van de wetenschappelijke inbedding. Dirk Swagerman (RuG) onderschrijft de zienswijze van de visitatiecommissie: De Groningse controllersopleiding maakt deel uit van de faculteiten Economie en Bedrijfskunde. We hebben er nadrukkelijk voor gekozen om de opleiding niet op afstand te plaatsen. Wij willen de studenten een voortgezette academische vorming kunnen bieden, maar met een toegepast accent. Daar hoort ook toegepast wetenschappelijk onderzoek bij. Dit speerpunt zal met een apart onderzoeksfonds in de komende jaren nog worden versterkt. Ook Hendrik Geerkens (EUR) kan zich iets voorstellen bij het standpunt van de visitatiecommissie. In Rotterdam was de controllersopleiding oorspronkelijk ondergebracht in een aparte BV (EURAC). Hoewel de opleiding vanzelfsprekend banden onderhield met de faculteit, was volgens Geerkens de gekozen organisatorische figuur toch een barrière voor een gezonde interactie. Mede om deze reden is in 2005 de Erasmus School of Accounting & Assurance (ESAA) opgericht, waarin EURAC en de faculteit in een gedeeld bestuur nauw samenwerken op het gebied van accounting onderwijs en onderzoek. De aandacht voor Finance De visitatiecommissie maakt voor bijna alle opleidingen kritische opmerkingen met betrekking tot 26
4 Een stevige Finance-bagage is waardevol voor de moderne controller het aandeel Finance in de opleidingen. Doorgaans is het aandeel van het vakgebied Finance in het totale programma zo n tien tot vijftien procent en de commissie is van mening dat dit te weinig is voor een opleiding die recht geeft op de titel EMFC. Nu de commissie tegelijkertijd vaststelt dat de opleidingen wel goede aansluiting bieden op de praktijk van het controllervak, rijst de vraag of dit kritiekpunt van de commissie wezenlijk is, of slechts is ingegeven door de titel, die althans naar het oordeel van de commissie een meer gelijkwaardige aandacht voor de vakgebieden Finance en Control zou suggereren. Eddy Vaassen (UM/UvA) merkt hierover op dat toen enige jaren terug de UvA en de internationale opleiding de EMFC-titel introduceerden, zij de term Finance hebben toegevoegd om de simpele reden dat de afdelingen waar controllers werkzaam zijn vaak de termen Finance en Control in hun naam hebben en dat met Finance dan de financiële functie wordt bedoeld en niet zozeer het vak Financiering. Hermien de Boer (UvA) stelt dat haar opleiding ongeacht de discussie over de naamgeving al langer meer aandacht aan Finance wilde besteden en heeft deze wens inmiddels gerealiseerd in een extra Finance-vak. Datzelfde geldt volgens Maryse Trommelen voor de VU. Harold Hassink (UM) benadrukt dat het aandeel Finance in het programma feitelijk al groter was dan de visitatiecommissie heeft waargenomen. Dat komt doordat in Maastricht typische Finance-componenten geïntegreerd waren opgenomen in kernvakken als Treasury Management, Financial Auditing en Financial Accounting. Dit was volgens Michael Corbey (TiasNimbas) ook de situatie in Tilburg, waar nu de naamgeving van een aantal vakken is aangepast om de grote financiële component van die vakken uitdrukkelijker naar voren te brengen. Ook Dirk Swagerman (RuG) herkent deze situatie. Zo kent de opleiding in Groningen het vak Beslissingscalculaties, dat destijds in het curriculum is opgenomen naar aanleiding van de eerste visitatie door de commissie-traas. Deze commissie constateerde dat studenten meer training nodig hadden in investeringscalculaties en Groningen is aan die wens tegemoetgekomen in het genoemde vak. Dit vak is echter door de huidige visitatiecommissie niet meegenomen als Finance-vak. NIVRA- Nyenrode had al een relatief groot aandeel Finance in de opleiding, dus de noodzakelijke verzwaring was daar marginaal. Maar dat alles neemt niet weg dat de betrokkenen onderschrijven dat een stevige Finance-bagage waardevol is voor de moderne controller en dat de opleidingen daarop moeten inspelen. Vrijheid in gebondenheid of keurslijf? Roland Speklé (MCA) legt de aanwezigen de stelling voor dat de door de verschillende universiteiten aangeboden controllersopleidingen enerzijds heel erg sterk op elkaar lijken en anderzijds nog heel sterk lijken op de opleidingen van zo n tien jaar geleden. Hij vraagt zich af of deze relatief grote homogeniteit wenselijk is en of de opleidingen voldoende gevoelig zijn voor de veranderingen in de wereld om ons heen. De aanwezigen bevestigen dat de respectievelijke programma s een zekere homogeniteit kennen. De achtergrond daarvan is dat zij allen wensen te voldoen aan de eisen van de VRC. Deze eisen worden echter niet als een keurslijf ervaren. Een bepaalde mate van standaardisatie is juist wenselijk omwille van het gezicht naar de markt en het vestigen van een stevige reputatie: de markt moet weten waar de RC-titel voor staat. Tegelijkertijd hebben de aanbieders veel vrijheid in de programmering van hun onderwijsaanbod. Daar bestaan ook feitelijk verschillen. De meeste universiteiten programmeren wekelijkse colleges op de vrijdag. Maar de internationale opleidingen van Maastricht en Amsterdam (UvA) hebben gekozen voor een zestal modules van twee weken elk. NIVRA-Nyenrode doceert om de week op vrijdag en zaterdag. En er zijn wel degelijk inhoudelijke verschillen, zoals in de sfeer van de geboden specialisaties en de accenten die in de respectievelijke programma s worden gelegd. Overigens bestaat de indruk dat studenten zich bij hun studiekeuze veelal meer laten leiden door pragmatische overwegingen, zoals de nabijheid van de universiteit, dan door inhoudelijke verschillen tussen de geboden programma s. Dat het curriculum van nu nog veel gelijkenis vertoont met het programma van tien jaar geleden is gedeeltelijk waar, maar deels ook schijn. Qua samenstelling van het curriculum als zodanig is er inderdaad niet veel veranderd, maar het is nu ook weer niet zo dat de dynamiek zo groot is geweest dat de controllerprofessie een volstrekt nieuwe inhoud 27
5 Controlleronderwijs is van hoge kwaliteit heeft gekregen. Tegelijkertijd wordt de inhoud van de vakken voortdurend geactualiseerd en wordt het totale programma periodiek tegen het licht gehouden om de aansluiting met de wensen en behoeften van het veld te waarborgen. In Rotterdam bijvoorbeeld gebeurt dat door de Raad van Toezicht te betrekken bij het curriculum. Hendrik Geerkens (EUR): De Raad van Toezicht beschikt over een reservoir van vakkennis en ervaring en biedt toegang tot een belangrijk maatschappelijk netwerk. Daar maken we graag gebruik van. Studievoortgang Alle opleidingen constateren dat studenten niet zelden forse studievertraging oplopen in het scriptietraject. In het cursorisch deel van de opleiding lukt het de meeste studenten nog goed om de vaart in hun studie te houden, maar de scriptie lijkt voor velen een moeilijk te nemen hobbel. De oorzaak daarvan ligt meestal bij de studenten zelf die vaak tegen het eind van hun studie een gezin stichten, van baan veranderen of anderszins andere prioriteiten stellen. Ook werkgevers lijken in dat stadium wat minder scheutig in het verlenen van studieverlof. Toch ontwikkelen de opleidingen allerlei initiatieven om studievertraging te beperken. De Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Maastricht, de Vrije Universiteit en de Erasmus Universiteit hebben de start van het scriptietraject geprogrammeerd in het cursorisch deel, ondersteund met colleges en bijeenkomsten. Tilburg probeert een zekere sociale druk te creëren door van studenten te verlangen dat zij hun vorderingen presenteren in scriptieklasjes. Groningen werkt met zogenaamde bezemklassen om studenten te helpen het scriptietraject op een gestructureerde wijze aan te pakken. De UvA brengt extra begeleidingstijd aan studenten in rekening, mede in de hoop dat hun werkgevers zich daardoor drukker maken over de studievoortgang. De internationale opleiding begint zes maanden nadat de nominale studieduur is verstreken, maandelijkse facturen van een symbolisch bedrag naar de werkgevers te versturen om hen er zo op te attenderen dat de desbetreffende student nog een zekere inspanning moet leveren om te kunnen afstuderen. En NIVRA-Nyenrode is bezig met de opzet van een studentenvolgsysteem dat de informatie moet bieden die nodig is om tijdig in te grijpen als studievertraging dreigt te ontstaan. Ambities en ontwikkelingen De positieve beoordeling van de visitatiecommissie van elke opleiding geeft aan dat het controlleronderwijs in Nederland van hoge kwaliteit is. Deze hoge kwaliteit moet vanzelfsprekend worden onderhouden en het is de vraag welke ambities en ideeën de opleidingen dienaangaande hebben. Harold Hassink (UM) neemt het voortouw: De ambitie van de Nederlandstalige controllersopleiding van de Universiteit Maastricht is om deskundige controllers af te leveren die geëquipeerd zijn voor zware controllersfuncties op ten minste subtopniveau (in grote organisaties) tot topniveau (in middelgrote organisaties). Deze controllers zijn in staat een waardevolle bijdrage te leveren aan de bedrijfseconomische prestatie en beheersing van de organisatie. Dit wordt gerealiseerd door in de opleiding aandacht te besteden aan wetenschappelijke inzichten en deze te vertalen naar de praktijk waarin controllers werkzaam zijn. Overigens zijn niet alleen kennis, vaardigheden en houding op het moment van afstuderen van belang, maar ook daarna dient de controller in staat te zijn zich verder te ontwikkelen met behulp van tijdens de opleiding ontwikkelde houding, vaardigheden en inzichten. Hier blijven wij aan werken. In dit door Hassink geschetste beeld blijken ook andere controllersopleidingen zich te kunnen vinden. Maryse Trommelen (VU): De controllersopleiding aan de Vrije Universiteit heeft zich tot doel gesteld kundige controllers op te leiden die in staat zijn de juiste vragen te stellen en discussies te objectiveren. Daartoe is de controller ons inziens in staat wanneer de bril waardoor hij kijkt het hem mogelijk maakt problemen van symptomen en hoofd- van bijzaken te onderscheiden, als hij begrip heeft voor de materie die ter discussie staat ofwel: als kijken overgaat in zien. Hiervoor hebben we een specifiek op de kenmerken van de postdoctorale student afgestemde visie op leren ontwikkeld. Wij noemen dit participerend leren. 28
6 Door standaardisatie weet de markt waar de RC-titel voor staat Chris Hill: beeld 29
7 Controllers moeten problemen van symptomen kunnen onderscheiden Bij participerend leren staat het verhogen van het vermogen om te leren centraal. Leren vindt plaats wanneer iemand frictie ervaart tussen de eigen voorkennis en percepties en die van anderen en vervolgens gemotiveerd is die frictie samen met medestudenten en docenten op te lossen. Case-based teaching is een onderdeel van dit leerproces. Onze ambitie is het leerproces en opleidingsprogramma nog beter toe te snijden op deze visie. Michael Corbey (TiasNimbas) verwacht voor Tilburg een groei van het aantal studenten: TiasNimbas is door de Financial Times op de achtste plaats gezet in de ranking van Europese Business Schools. Wij denken dat dit ook uitstraalt naar onze controllersopleiding. Andere opleidingen willen bewust klein blijven. Eddy Vaassen (internationale opleiding van de UM en de UvA) vindt een beperking in de studentenaantallen nodig om het opleidingsprogramma goed af te kunnen stemmen op de individuele student. Ook de UvA vindt kleinschaligheid belangrijk en Hermien de Boer geeft aan een numerus fixus van 40 te willen handhaven. De EUR hanteert ook een instroomlimiet. Hendrik Geerkens (EUR) tekent daarbij aan dat de Erasmus Universiteit zich mag verheugen in een belangstelling die het beschikbare aantal plaatsen overtreft, waardoor de opleiding selectief kan zijn in het toelatingsbeleid. Verschillende opleidingen blijken te hechten aan het in stand houden of versterken van hun eigen profiel. Jan Bots (NN): De opleiding van NIVRA-Nyenrode heeft bepaalde eigen kenmerken. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan onze uitgesproken bedrijfskundige insteek, maar ook aan ons collegerooster met om de twee weken colleges op vrijdag en zaterdag. Dit zijn zaken die wij willen handhaven. Eddy Vaassen (internationale opleiding van de UM en de UvA) denkt aan versterking van het eigen profiel: De iemfc (de internationale opleiding) wil verder internationaliseren door vanaf juli 2007 naast het tweejaarlijkse Boston-seminar ook een tweejaarlijks Shanghai-seminar aan te bieden. Ook Dirk Swagerman (RuG) ziet het belang van profilering: Omdat wij door onze geografische ligging een kleine opleiding zijn, moeten wij innovatief zijn. Zo hebben wij onlangs aangekondigd te starten met een internationale controllersopleiding (EMFC-PI) voor de energiesector. Deze opleiding, met steun van Shell, EDI en PwC, is dan de eerste opleiding die zich specifiek richt op controllers werkzaam binnen één sector. Daarnaast participeren wij in de controllersopleiding voor de non-profitsector die de Rijksacademie voor Financiën en Economie in Groningen verzorgt. Hermien de Boer (UvA) wijst op het belang van een zichtbaar onderzoeksprofiel van de opleidingen iets dat ook in de visitatieronde een rol heeft gespeeld en geeft aan dat de opleiding van de Universiteit van Amsterdam eigen onderzoek wil opstarten. Ook bij NIVRA-Nyenrode is dat een belangrijk thema. Jan Bots (NN): Wij hebben mensen aangetrokken met een duidelijk onderzoeksprofiel en ook in de toekomst willen wij investeren in onderzoek, bijvoorbeeld op het terrein van Management Accounting en Control, Controllerschap en Information Economics. Maar alle aanwezigen lijken het erover eens dat met deze extra aandacht voor onderzoek niet uit het oog mag worden verloren dat de controllersopleiding ook een beroepsopleiding is, waarin professionele vorming vooropstaat. Investeren in onderzoek is essentieel 30
Maak de sprong naar de opleiding tot registercontroller. business in control
Alleen de top biedt het perspectief Maak de sprong naar de opleiding tot registercontroller business in control De registercontroller als business partner voor het management De functie van controller
Nadere informatie& control. opleiding
VU post- GRADUATE school of accounting & control opleiding Controlling (RC/EMFC) De VU-opleiding tot Executive Master of Finance and Control (RC) Allround Controller bedrijfseconomisch geweten en adviseur
Nadere informatieCONTROLLING (RC/EMFC)
VU POST- GRADUATE SCHOOL OF ACCOUNTING OPLEIDING CONTROLLING (RC/EMFC) DE VU-OPLEIDING TOT EXECUTIVE MASTER OF FINANCE AND CONTROL (RC) ALLROUND CONTROLLER BEDRIJFSECONOMISCH GEWETEN EN ADVISEUR Je richt
Nadere informatieAccountancy in deeltijd
Amsterdam Business School Accountancy in deeltijd (MSc en RA) Accountancy in deeltijd samengevat Kernbegrippen: n Kortste route naar de RA-titel van Nederland n Goede combinatie van docenten uit wetenschap
Nadere informatieVoorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde
Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde
Nadere informatieArbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde
wo bedrijfskunde Goede managers komen altijd aan de bak, ook in tijden van crisis. Maar nu het herstel tegen lijkt te vallen moet je wel voorbereid zijn op verrassingen. Veel bedrijfskunde-opleidingen
Nadere informatieVerschillen tussen Economische opleidingen
Verschillen tussen Economische opleidingen Economie (en Bedrijfseconomie) Bedrijfseconomie Fiscale Economie Econometrics and Operations Research Economics Afkorting EBE BE FE EOR ECO IBA Wat is de voertaal?
Nadere informatieWendbaar en waarde(n)vol onderwijs!
Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn
Nadere informatieKWALITEIT RC-OPLEIDINGEN IS GOED PROFILERING EN INTERNATIONA- LE ERKENNING ZIJN NIEUWE UITDAGINGEN
Interview: KWALITEIT RC-OPLEIDINGEN IS GOED PROFILERING EN INTERNATIONA- LE ERKENNING ZIJN NIEUWE UITDAGINGEN In 2010 en 2011 zijn de EMFC-opleidingen voor de tweede keer gevisiteerd door een commissie
Nadere informatieDeze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken.
ONDERWIJSVISIE OP HO OFDLIJNEN Geachte collega s, 1 Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. We
Nadere informatieRegeling Permanente Educatie Public Controlling
Artikel 1 Doelstelling Regeling Permanente Educatie Public Controlling Gelet op artikel 2 lid 2c van de statuten van het EICPC is de doelstelling van de permanente educatie voor public controllers het
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 4. Programma 5. Module Management Accounting & Control 5. Module Externe Verslaggeving 6
1 Inhoudsopgave Inleiding 4 Programma 5 Module Management Accounting & Control 5 Module Externe Verslaggeving 6 Module Management Control & Information Systems 7 Rooster 8 Opleidingskosten 9 Netherlands
Nadere informatieExecutive Master of Finance and Control De post-masteropleiding tot registercontroller
Executive Master of Finance and Control De post-masteropleiding tot registercontroller Inhoud Het bedrijfseconomisch geweten van de organisatie 5 : iets voor u? 7 Groningse accenten: een waardevolle voorsprong
Nadere informatiehbo wo accountancy & fiscale economie - Keuzegids Universiteiten 2014 Keuzegids Masters 2014 - www.keuzegids.org
Page 1 of 5 Keuzegids Masters 2014 - www.keuzegids.org HBO WO ACCOUNTANCY & FISCALE ECONOMIE In de ondernemingswereld is er altijd behoefte aan financieel advies. Als accountant houd je je bezig met de
Nadere informatieTax Control voor Bestuurders
www.esaa.nl Erasmus School of Accounting & Assurance Executive Program Tax Control voor Bestuurders Erasmus University Rotterdam Make it happen. Erasmus School of Accounting & Header Assurance Erasmus
Nadere informatie«nvao. fluit. w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie
«nvao w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie fluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de postinitiële wo-master Marketing van de Vrije
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam
,wao v nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam datum 30 november
Nadere informatie22 augustus en 13 januari april april 2017 ja, positief besluit van 16 mei 2013
nvao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master International Executive Master of Finance and Control van de Universiteit
Nadere informatieEnquête over beleid en praktijk van instructies in Informatievaardigheden in Nederlandse universiteiten
Enquête over beleid en praktijk van instructies in Informatievaardigheden in Nederlandse universiteiten Subgroep Informatievaardigheden van de UKB werkgroep Learning Spaces Anneke Dirkx (UL) Marjolein
Nadere informatieStichting Registered Tax Assurance Providers. Reglement toetreding register. Vastgesteld en in werking getreden op 12 september 2012
1 Stichting Registered Tax Assurance Providers (RTAP) Reglement toetreding Register Vastgesteld en in werking getreden op 12 september 2012 Artikel 1 Definities Aspirant Tax Assurance Provider Bestuur
Nadere informatieStrategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer
Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD master city developer Ontwikkel een eigen visie Werk je in stedelijke gebiedsontwikkeling of herstructurering dan is de MCD opleiding voor jou een
Nadere informatieAlumnionderzoek opleiding Bedrijfseconomie Hogeschool Arnhem en Nijmegen 2009
Alumnionderzoek opleiding Bedrijfseconomie Hogeschool Arnhem en Nijmegen 2009 Van de deelnemers aan het onderzoek heeft 80% ( 121 studenten) de voltijd gedaan en 20% (30 studenten) de deeltijdopleiding.
Nadere informatieUitgebreide Pilot Nominaal = Normaal aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
Uitgebreide Pilot Nominaal = Normaal aan de Erasmus Universiteit Rotterdam Tussenrapportage onderzoek (februari 2013) Dr. Gerard Baars Dr. Brian Godor Ing. Peter Hermus Drs. Rick Wolff In samenwerking
Nadere informatie22 augustus en 13 januari april april 2017 ja, positief besluit van 16 mei 2013
m ao * nederlcwds - vlaamse accreditatieorganisatie a, Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master D Executive Master of Finance and Control van de Universiteit Maastricht
Nadere informatieFormat samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf
Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het
Nadere informatieBetrokkenheid van onderzoekscholen bij het ontwikkelen van onderzoeksgerichte masteropleidingen
Een groot aantal ingevulde vragenlijsten is per 15 augustus 2003 (de deadline) geretourneerd. Een rappel leverde nog eens een aantal ingevulde vragenlijsten op. Uiteindelijk hebben 29 decanen en 22 directeuren
Nadere informatie1. Jurriaan Vogel. 2. Mark van Wijgerden. Waarde medestudenten,
1. Jurriaan Vogel Als derdejaarsstudent Bedrijfseconomie mag ik dit jaar al namens Student Party ECCO in de faculteitsraad van Tilburg School of Economics and Management plaatsnemen. Hier hebben we al
Nadere informatiewth gro Executive Master of Finance and Control (EMFC)
wth gro Executive Master of Finance and Control (EMFC) Zet de volgende stap in uw carrière met de wetenschappelijke beroepsopleiding tot Register Controller (RC). Uw volgende stap Elke organisatie heeft
Nadere informatieBig data in de publieke sector. Leergang voor ervaren public controllers en professionals.
het Zijlstra Center for Public Control, Governance and Leadership www.hetzijlstracenter.nl Big data in de publieke sector Leergang voor ervaren public controllers en professionals Big data in de publieke
Nadere informatie27 oktober Terugkomavond SLO-alumni
27 oktober 2011 Terugkomavond SLO-alumni SLO Liaison Officer: Mevr. C. Van Liedekerke Coördinator: Dhr. G. Walraevens Medewerkers SLO: Mevr. D. Bulckmans Mevr. T. Casteele Mevr. H. De Groote Dhr. O. Holz
Nadere informatieKwaliteit RC-opleidingen is goed
Kwaliteit RC-opleidingen is goed In 2010 en 2011 zijn de EMFC-opleidingen voor de tweede keer gevisiteerd door een commissie van onafhankelijke deskundigen onder voorzitterschap van prof. dr. J. van der
Nadere informatieBesluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Executive MBA
,nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Executive MBA datum 31 mei 2018 onderwerp Besluit
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieIndeling hoger onderwijs
achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten
Nadere informatieLEADERSHIP, ENTREPRENEURSHIP, STEWARDSHIP. BROCHURE VOOR WERKGEVERS, RECRUITERS EN HR afdeling NYENRODE. A REWARD FOR LIFE
LEADERSHIP, ENTREPRENEURSHIP, STEWARDSHIP BROCHURE VOOR WERKGEVERS, RECRUITERS EN HR afdeling NYENRODE. A REWARD FOR LIFE waarom een schakeltrajecter? Iemand met een niet-financiële vooropleiding heeft
Nadere informatieTaken en competenties getrainde secretarissen en coördinatoren
Taken en competenties getrainde secretarissen en coördinatoren Februari 2015 Inhoud 1 Training 3 2 Taken en competenties 3 2.1 Rapport 3 2.2 Procesgang 4 2.3 Vaardigheden 4 3 Gedragscode voor opleidingsbeoordelingen
Nadere informatiesamenvatting 1. Context, opdracht en aanpak
samenvatting 1. Context, opdracht en aanpak In de afgelopen jaren zijn steeds meer opleidingen in het Nederlands hoger onderwijs geheel of gedeeltelijk Engelstalig geworden. Deze ontwikkeling is het sterkst
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam
,nvao ~ n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam
Nadere informatiePremaster Managementwetenschappen
Premaster Managementwetenschappen Studeren om hogerop te komen Zelfstandig naar een masteropleiding toe werken, maar toch ook weer niet alleen. Studeren in modulen, op momenten dat het je zelf uitkomt,
Nadere informatieBIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG
BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in
Nadere informatieKoninklijk Nederlands Instituut van Registeraccountants
Koninklijk Nederlands Instituut van Registeraccountants Registeraccountant worden Accountant is een beschermde titel. In Nederland mogen alleen registeraccountants (RA s) en Accountant-Administratieconsulenten
Nadere informatieEXECUTIVE MASTER OF FINANCE & CONTROL DEELTIJD
EXECUTIVE MASTER OF FINANCE & CONTROL DEELTIJD NYENRODE. A REWARD FOR LIFE INHOUD Welkom bij Nyenrode 5 Studieprogramma 6 Studie-opzet 8 Waarom Nyenrode? 10 Vakken 11 Studentenprofiel 12 Toelating 14
Nadere informatieEuropese toppositie voor Management onderzoek van Erasmus Universiteit Rotterdam
Persbericht Europese toppositie voor Management onderzoek van Erasmus Universiteit Rotterdam Belang van managementonderzoek In een onlangs verschenen rapport*) van de Rijksuniversiteit Leiden is de kwaliteit
Nadere informatieProfiel leden Raad van Toezicht vereniging Ingrado
Profiel leden Raad van Toezicht vereniging Ingrado Vastgesteld tijdens Algemene Vergadering 18 april 2019 2 1. Inleiding Ingrado is een landelijke opererende vereniging waarvan de gemeenten en de RMC-regio
Nadere informatiePROFIEL. Lid Raad van Toezicht profiel Onderwijs. Stichting Regio College Zaanstreek - Waterland
PROFIEL Lid Raad van Toezicht profiel Onderwijs Stichting Regio College Zaanstreek - Waterland PublicSpirit drs. Marylin E.A. Demers Senior consultant Amersfoort, november 2015 Organisatie & context Het
Nadere informatieHet hoger onderwijs verandert
achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen
Nadere informatieTaken en competenties gecertificeerde secretarissen en coördinatoren
Taken en competenties gecertificeerde secretarissen en coördinatoren NVAO 17 augustus 2010 Inhoud 1 Certificering 3 2 Taken en competenties 3 2.1 Rapport 3 2.2 Procesgang 4 2.3 Vaardigheden 5 3 Gedragscode
Nadere informatieFiT. Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten
FiT Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten Vergroot je circle of influence Niemand kan de financiële gevolgen van strategische beslissingen beter inzichtelijk maken
Nadere informatieRevisie Keuzegids Universiteiten 2015
Revisie Keuzegids Universiteiten 2015 Voor u ligt een nieuwe analyse Keuzegids 2015 d.d. 5-11-2014. Deze vernieuwde analyse is tot stand gekomen wegens een grote rectificatie op de Keuzegids 2015 d.d.
Nadere informatieNajaarsbijeenkomst Sectie Onderwijs van de MOA
Najaarsbijeenkomst Sectie Onderwijs van de MOA De uitdaging voor de HBO-docent? 7 november 2013 FEM @ HU name / Agenda 13.00 uur Ontvangst HUIB 13.30 uur Opening door Edith de Leeuw (UU) en een up van
Nadere informatieStuderen in Nederland
Studeren in Nederland Annekee de Jager Kaj Temme Nederlandse Ambassade Brussel Leuven, 27 oktober 2015 Inhoud 1. Nederland 2. Waarom studeren in Nederland? 3. Onderwijs in Nederland 4. Nederlandse studentensteden
Nadere informatieGEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ONDERZOEKSCHOOL Huizinga Instituut 2012-2016
De Colleges van Bestuur van: GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING ONDERZOEKSCHOOL Huizinga Instituut 2012-2016 de Erasmus Universiteit Rotterdam; de Radboud Universiteit Nijmegen; de Rijksuniversiteit Groningen;
Nadere informatieArtikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding Voor toelating tot de opleiding Mediastudies komt in aanmerking de bezitter van
Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 Opleiding / programma: Mediastudies/ Film- en televisiewetenschap; New Media and Digital Culture (voorheen Nieuwe media en digitale cultuur, see English EER) Artikel
Nadere informatieAnnelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht
Annelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht Vragen stellen bij schijnbare vanzelfsprekendheden is een basisvoorwaarde voor wetenschappelijk
Nadere informatieSTUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL
School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Collegejaar 2017-2018 Versie september 2017 2017 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN
Nadere informatieOnderwijs Onderzoekschool Politieke Geschiedenis
Onderwijs Onderzoekschool Politieke Geschiedenis Voor promovendi en Research Masters 2012 2013 Onderzoekschool Politieke Geschiedenis 1 1. De Onderzoekschool Politieke Geschiedenis De Onderzoekschool Politieke
Nadere informatiePublic Administration Arbeidsmarkt
Public Administration Maar liefst 33 masters staan voor je klaar als je je bachelor politicologie, bestuurskunde of internationale betrekkingen hebt gehaald. Maak daar maar eens een keuze uit. Ga je voor
Nadere informatieNominaal is normaal bij FSW
Nominaal is normaal bij FSW Effect op studiekeuze, instroom, rendement/ studieresultaten en zelfstudietijd Prof. dr. H.T. van der Molen, Decaan Faculteit Sociale Wetenschappen Dr. G.J.A. Baars (Risbo)
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 4. Programma 5. Module Theoretische Fundament 5. Module Praktijkproject 5. Rooster 6. Opleidingskosten 6
1 Inhoudsopgave Inleiding 4 Programma 5 Module Theoretische Fundament 5 Module Praktijkproject 5 Rooster 6 Opleidingskosten 6 Netherlands Business Academy Postbus 6546 4802 HM Breda T. +31 (0)76-82 005
Nadere informatie2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:
Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de
Nadere informatieUitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Bedrijfskunde
U2013/01220 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor de bacheloropleiding Bedrijfskunde. A.
Nadere informatieVraag 1. Wanneer zijn outsourcingprojecten van belang voor medewerkers?
Vragen en antwoorden over outsourcing-projecten Vraag 1. Wanneer zijn outsourcingprojecten van belang voor medewerkers? Outsourcingprojecten zijn relevant voor medewerkers als een bedrijf niet alleen ICT-diensten
Nadere informatie» Standaard 3: De opleiding beschikt over een adequaat systeem van toetsing en toont aan dat de beoogde eindkwalificaties worden gerealiseerd.
V Alweer een nieuw boek over toetsen in het hoger onderwijs. Maar dan wel één waarvan wij denken dat het een aanvulling is op de bestaande boeken, en niet zozeer een verdubbeling. Het boek gaat in op nieuwe
Nadere informatieOp 7 juli 2017 wordt in Maastricht bij Zuyd Hogeschool een Confucius Instituut geopend. Het
Samenvatting Op 7 juli 2017 wordt in Maastricht bij Zuyd Hogeschool een Confucius Instituut geopend. Het Confucius Instituut is een door de Chinese overheid gefinancierde non-profit organisatie die als
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam
nuao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam datum 29 juli 2016 Onderwerp
Nadere informatieUitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO
Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO Eind september ging Deloitte met CFO s uit het hoger onderwijs in gesprek over de uitdagingen om de prestatieafspraken te realiseren, ook al is
Nadere informatieSamenvatting aanvraag
Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Contactgegevens Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe
Nadere informatieOnderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia
Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Blended Learning & Crossmedia Probleemomgeving De Faculteit Communicatie & Journalistiek (FCJ) van de Hogeschool Utrecht (HU) profileert zich als een instituut waar
Nadere informatieReglement van Toelating
Reglement van Toelating Begripsbepalingen Artikel 1. Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder: de Orde: de Nederlandse Orde van Register EDP-Auditors; het Bestuur: het bestuur van de Nederlandse
Nadere informatieResultaten 2 e ESAA Accountantspanel: nieuwe controleverklaring en afzonderlijke beoordelingsverklaring
Resultaten 2 e ESAA Accountantspanel: nieuwe controleverklaring en afzonderlijke beoordelingsverklaring www.esaa.nl www.ese.eur.nl ESAA Erasmus School of Accounting & Assurance Resultaten 2 e ESAA Accountantspanel:
Nadere informatieUitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Bedrijfskunde
1 Faculteit Management, Science and Technology Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Bedrijfskunde U2014/02468 De uitvoeringsregeling treedt in werking
Nadere informatieUniversiteit van Amsterdam wo-bachelor Biologie (180 EC) 23 maart 2016 Bachelor of Science voltijd Amsterdam
,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Universiteit van Amsterdam datum 29 juli 2016
Nadere informatieUtrecht Business School
Cursus Merkstrategie & Reputatie De cursus Merkstrategie & Reputatie Management duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties
Nadere informatieNanotechnologie voor de VWO bovenbouw
Nanotechnologie voor de VWO bovenbouw Benny Aalders (s1960636) bennyaalders@gmail.com Jakko Arbeider (s1528742) jakkoarbeider@hotmail.com Floris Harmanni (s2592274) floris.harmanni@gmail.com Kristel Lok
Nadere informatieFACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009
UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL
Nadere informatieAanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014. Msc in Accounting & Financial Management
Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Contactgegevens
Nadere informatie1. De Vereniging - in - Context- Scan... 2. 2. Wijk-enquête... 3. 3. De Issue-scan en Stakeholder-Krachtenanalyse... 4. 4. Talentontwikkeling...
Meetinstrumenten De meetinstrumenten zijn ondersteunend aan de projecten van De Sportbank en ontwikkeld met de Erasmus Universiteit. Deze instrumenten helpen om op een gefundeerde manier te kijken naar
Nadere informatieProfiel leden Raad van Toezicht Ingrado
Profiel leden Raad van Toezicht Ingrado Februari 2017 1 1. Inleiding Ingrado is een landelijke opererende vereniging waarvan de gemeenten en de RMC-regio s lid zijn. Binnen die gemeenten en regio s zijn
Nadere informatieMaster Accounting en Control in deeltijd
Master Accounting en Control in deeltijd www.vu.nl/opleidingen Meer perspectief Meer dan cijfers en balansen: de dynamiek en uitdaging van complexe financiële processen. Meer perspectief Boekhoudschandalen:
Nadere informatieCourtesy Vertaling. Onafhankelijk onderzoek naar de rapportageprocedure van het IPCC. Taakomschrijving
Courtesy Vertaling Onafhankelijk onderzoek naar de rapportageprocedure van het IPCC Taakomschrijving Achtergrond Tegen het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw werd de wereldwijde opwarming van
Nadere informatie: 180 ECTS en 60 ECTS : 12 december 2011 '. 25 en 26 januari 2012 : 21 juni 2012 : 7 mei 2013
nederlands - vlaamse accredttatieorganisatie Oordeel Positief onvoorwaardelijk oordeel over de aanvragen toets nieuwe opleid ng van de: wo-bachelor Business & Economics; wo-bachelor Accountancy and Gontrolling
Nadere informatieCompetentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg
Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg naam student: Stan Verhees.. A1 CREËREND VERMOGEN 1 De student kan zelfstandig een beeldend proces op gang brengen, dit proces kwalitatief
Nadere informatieEconomie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde
Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)
Nadere informatieHighlights Nationale Studenten Enquête 2015
Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 De Nationale Studenten Enquête (NSE) is een grootschalig landelijk onderzoek waarin jaarlijks alle Bachelor en Master studenten in het hoger onderwijs gevraagd
Nadere informatie21PE - Erasmus Universiteit. 21PB - Universiteit Leiden. Rotterdam
DATUM 15-08-2016 AANTAL PER OPLEIDING ONGEWOGEN Onderdeel Faculteit Opleiding Opl. vorm Gezondheidszorg Erasmus MC 60120 - M Health Sciences (research) Voltijd 55 - - - - 60 - - - - Gezondheidszorg 60278
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatieHulp bij ADHD. Scholingsaanbod
Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij
Nadere informatieU I T S P R A A K
U I T S P R A A K 1 4 3 0 2 van (de voorzitter van) het van de Universiteit Leiden inzake het beroep en het verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening van [naam] appellant tegen de Examencommissie
Nadere informatieAmsterdam, 3 juli 2015. Betreft: Reactie VV&A aan MinFin inzake MiFiD II. Geachte heer, mevrouw,
Amsterdam, 3 juli 2015 Betreft: Reactie VV&A aan MinFin inzake MiFiD II Geachte heer, mevrouw, Namens de Vereniging van Vermogensbeheerders & Adviseurs (hierna: VV&A ) willen wij graag van de gelegenheid
Nadere informatieMASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR
PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR
Nadere informatieAuditrapportage 2014. Bijlage 1 Typologieën en het fasemodel. Dynamiek onderweg
Auditrapportage 2014 Bijlage 1 Typologieën en het fasemodel Dynamiek onderweg De vier geïdentificeerde typologieën van de Centra co-creator; incubator; transformator; facilitator - zijn hieronder kort
Nadere informatieSchoolleider tussen functie en beroep
Schoolleider tussen functie en beroep Resultaten van twee enquête-onderzoeken onder schoolleiders en bestuurders 2015 September 2015 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Schoolleider tussen functie en beroep...
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 4. Persoonlijk intakegesprek master 4. Module Management Accounting & Control 5. Module Externe Verslaggeving 6
1 Inhoudsopgave Inleiding 4 Persoonlijk intakegesprek master 4 Module Management Accounting & Control 5 Module Externe Verslaggeving 6 Module Management Control & Information Systems 7 Rooster 8 Docenten
Nadere informatieBest practices in academische vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen
Robert van Wijk & Esther Vleugel vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen Workshop op de ICAB conferentie 2015 Programma Achtergrond van ons academisch vaardigheden onderwijs Onze ervaringen en lessen
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieSTUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL
School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2018-2019 2018 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN 2/6 Contents 1. Inleiding...
Nadere informatieToetsing en beoordeling en de beperkte opleidingsbeoordeling
Toetsing en beoordeling en de beperkte opleidingsbeoordeling Conferentie Onderwijsinspectie, Amersfoort, 20 mei 2015 Sietze Looijenga, QANU In deze workshop: Hoe wordt in visitaties aandacht besteed aan
Nadere informatieBoost uw carrière. Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past. Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door
Boost uw carrière Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door Introductie Update uw kennis De wereld om ons heen verandert in een steeds hoger tempo. Hoe goed
Nadere informatie