Annelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Annelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht"

Transcriptie

1 Annelies Knoppers Hoogleraar pedagogiek en didactiek van sport en lichamelijke opvoeding Universiteit Utrecht Vragen stellen bij schijnbare vanzelfsprekendheden is een basisvoorwaarde voor wetenschappelijk onderzoek. Maar Annelies Knoppers lijkt zelfs de axioma s ter discussie te stellen. Dat sport goed is voor de gezondheid, dat stel je toch niet meer ter discussie? Maar wat betekent dat dan voor kinderen die in de ogen van hun meer sportieve leeftijdgenoten te dik zijn? En welke boodschap krijgen kinderen met een handicap als het lijf van de valide topsporter hun als ideaalbeeld wordt gepresenteerd? Zelf was de hoogleraar pedagogiek en coach in het Amerikaanse volleybal. In de VS ontwikkelde ook haar loopbaan als docent en onderzoeker. Dat maakt haar positie in Nederland bijzonder: vanuit een internationale wetenschappelijke achtergrond beschouwt ze de wereld van het Nederlandse sportonderzoek aan de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschappen (USBO). 63

2 Hoe is het vakgebied waarbinnen u werkzaam bent te omschrijven? Ik ben bij mijn onderzoeken altijd bezig met de impliciete agenda s van mensen, zegt Annelies Knoppers. Wat leren ze impliciet van sport en welke invloed heeft hun sportachtergrond op de carrière waarin ze zich nu ontwikkelen? Dat is één van de maatschappelijke aspecten van sport die zich wel presenteren in de samenleving, maar waar nog weinig aandacht voor is. Ze noemt het een verborgen curriculum. Niet dat mensen hun omgeving bewust misleiden met grote verhalen over hun sportprestaties. Maar de ideeën waarmee ze in het leven staan, zijn vaak en soms onbewust ontleend aan de wereld van de sport. Dat is een wereld waarin mannen en vrouwen gescheiden opereren en mannen de boventoon voeren. En dat weerspiegelt zich op meerdere terreinen, zegt Knoppers. Ze noemt onderwijs en zorg als voorbeelden van haar onderzoek. Daar werken veel vrouwen, maar op managementniveau zie je vooral mannen. Dat is bij sportbonden niet anders. In de interviews met deze managers zie je hoe hun visie op leiderschap en teamwork vaak aan een mannelijke visie op sport zijn ontleend. In het artikel Giving meaning to sport involvement in managerial work analyseerde Knoppers hoe deze managers teamwork vooral willen toepassen binnen een competitief model van samenwerking. Net zoals in de sport, moet het teamproces leiden tot een overwinning, zo zijn deze managers in hun werk minder uit op affectieve interactie en meer op resultaten. Knoppers gaat ook aan de andere kant van de sportcarrière staan. Een deel van haar onderzoekswerk betreft de manier waarop kinderen vaardigheden opdoen in het bewegingsonderwijs en wat ze impliciet leren. Hoe is dit gebied als onderwerp voor wetenschappelijk onderzoek ontstaan en hoe heeft het zich in de afgelopen jaren ontwikkeld binnen uw universiteit? Knoppers wijst op het ontstaan van de moderne sport in de Angelsaksische cultuur. Met name Engeland zag hoe het onderwijs en de samenleving steeds meer gefeminiseerd raakte en was daar niet blij mee. Jongens kwamen op school nog vrijwel uitsluitend in aanraking met vrouwelijke leerkrachten. Onder dreiging van oorlogen moest een tegenkracht ontwikkeld worden: sportlessen op school moest de jongens kwaliteiten als leiderschap, stoer-zijn en doorzettingsvermogen bijbrengen. Meisjes kwamen daarvoor voorlopig niet in aanmerking. Heel plastisch zegt ze: het belangrijkste orgaan van de vrouw was de baarmoeder. Opleiding en studie lieten zich daarmee niet combineren. Datzelfde gold voor sport: dat was bedoeld om stoere jongens te kweken. Bij meisjes en vrouwen stond de sport, als ze daar al aan deden, in het 64 Sport en haar professoren - Sportwetenschap in ontwikkeling

3 Veranderingen Deze veranderingen klinken misschien allemaal zeer logisch, maar makkelijk is het niet, vooral voor de meerderheid van mannelijke leerkrachten en trainers. Hun eigen sportgeschiedenis en liefde voor sport houdt vaak in dat ze de gangbare vorm van mannelijkheid in sport als vanzelfsprekend zien; meestal zijn ze er zelf onderdeel van. Uit: Wat brengt sport teweeg?! teken van hun gezondheid. Niet voor niets bleven in de atletiek afstanden boven de 800 meter lange tijd taboe voor vrouwen. Wat is de aard en omvang van uw aanstelling en hoe is uw onderzoeksgroep samengesteld? Knoppers is in 2005 aangesteld als bijzonder hoogleraar pedagogiek en didactiek van de lichamelijke opvoeding en de sport aan het Departement Pedagogische en Onderwijskundige Wetenschappen van de Universiteit Utrecht. Het sportonderzoek waar ze verantwoordelijk voor is, vindt voornamelijk plaats aan de USBO van diezelfde universiteit. Binnen de vakgroep zijn elf mensen op het gebied van de sport werkzaam. Zelf begeleid ik vijf promovendi. Daarnaast ben ik betrokken bij het landelijk overleg over sportonderzoek. We bespreken elkaars publicaties intensief en dat voedt me ook. Ik zie dat er een steeds grotere drive is in Nederland om mee te doen aan de ontwikkeling rond internationale thema s. Dat is waardevol en stimulerend. Van collega s die zijn opgegroeid in de Nederlandse wetenschappelijke cultuur, krijgt ze soms te horen dat ze zo veel ambitie heeft en graag publiceert. Dat heeft ze meegenomen uit Amerika, zegt ze. Daar kun je je werk niet doen zonder te publiceren. Je moet minstens drie artikelen per jaar produceren om je aanstelling te kunnen behouden. Financiering in haar huidige baan komt grotendeels uit de eerste en tweede geldstroom. De Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek financierde een onderzoek naar de invloed van sport en lichamelijkheid op hun manier van werken dat tussen 2002 en 2007 is uitgevoerd onder Nederlandse senior managers op vier non-profitterreinen. In 2008 startte een door de NWO gefinancierd onderzoek naar de betekenis die kinderen geven aan lichamelijkheid, gezondheid en sport. Op welke wijze en met welke motivatie bent u als wetenschapper zelf op dit terrein terechtgekomen? Knoppers vertelt dat ze in de jaren zeventig een aanstelling kreeg bij Michigan State University, waar ze onder andere het vrouwenvolleybalteam 65

4 coachte. We speelden op hoog niveau, reisden met het team het hele land door. Dat gaat in je bloed zitten, zegt ze. Het is gebruikelijk dat coaches hun tijd gelijk verdelen over het coachen van de universitaire sporters en sportploegen, en het lesgeven. Sport en onderwijs zijn in de VS nauw verbonden en in die stroom ben ik meegegaan. Toen ik besloot te stoppen als coach ben ik verdergegaan als wetenschapper. Maar de overgang naar Nederland, waar onderwijs en sport juist twee verschillende werelden zijn, is dan wel groot. In haar oratie ging ze in op de relatie tussen sport en gezondheid. Ik hoop dat de formule sport = gezond klopt. Maar is het allemaal zo simpel? Mijn aandacht gaat uit naar de gelaagdheid van deze formule. Is het koppelen van sport en gezondheid een gezonde praktijk? Ik stel dat de maatschappelijke en individuele betekenisgeving aan sport en gezondheid complex en gelaagd is en dat deze complexiteit en gelaagdheid relatief weinig aandacht in het Nederlands pedagogisch onderzoek en onderwijs krijgt. Er zijn veel vragen over wat sport teweegbrengt en nog weinig antwoorden. 66 Sport en haar professoren - Sportwetenschap in ontwikkeling

5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Sport en haar professoren Sportwetenschap in ontwikkeling Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op

Wat is de aard en omvang van uw aanstelling en hoe is uw onderzoeksgroep

Wat is de aard en omvang van uw aanstelling en hoe is uw onderzoeksgroep Paul Verweel Hoogleraar bestuur en organisatiewetenschap, met accent op betekenisgeving en cultuurverschillen. Bezet tevens de Richard Krajicek endowed chair Universiteit Utrecht Dat antropologen graag

Nadere informatie

Marijke Hopman-Rock Hoogleraar lichamelijke activiteit en gezondheid bij ouderen Vrije Universiteit Amsterdam

Marijke Hopman-Rock Hoogleraar lichamelijke activiteit en gezondheid bij ouderen Vrije Universiteit Amsterdam Marijke Hopman-Rock Hoogleraar lichamelijke activiteit en gezondheid bij ouderen Vrije Universiteit Amsterdam Het kostte haar ruim twintig jaar om de gezondheidszorg te overtuigen van de waarden van het

Nadere informatie

Chris Visscher Hoogleraar jeugdsport, met specifieke accenten op talentontwikkeling en op sport en school Rijksuniversiteit Groningen

Chris Visscher Hoogleraar jeugdsport, met specifieke accenten op talentontwikkeling en op sport en school Rijksuniversiteit Groningen Chris Visscher Hoogleraar jeugdsport, met specifieke accenten op talentontwikkeling en op sport en school Rijksuniversiteit Groningen Als hij bij Studio Sport FC Groningen en Heerenveen tegen elkaar ziet

Nadere informatie

Frans Kok en Marco Mensink Hoogleraar voeding en gezondheid en universitair docent, afdeling humane voeding Wageningen Universiteit

Frans Kok en Marco Mensink Hoogleraar voeding en gezondheid en universitair docent, afdeling humane voeding Wageningen Universiteit Frans Kok en Marco Mensink Hoogleraar voeding en gezondheid en universitair docent, afdeling humane voeding Wageningen Universiteit Wie de sportbladen opslaat kan er niet omheen: stevig trainen lijkt onmogelijk

Nadere informatie

Luc van der Woude Hoogleraar bewegen, revalidatie en functieherstel Rijksuniversiteit Groningen

Luc van der Woude Hoogleraar bewegen, revalidatie en functieherstel Rijksuniversiteit Groningen Luc van der Woude Hoogleraar bewegen, revalidatie en functieherstel Rijksuniversiteit Groningen Met enige trots leidt hij de bezoeker rond in het lab van het Centrum voor Bewegingswetenschappen van het

Nadere informatie

Arnold de Haan Hoogleraar inspanningsfysiologie Vrije Universiteit Amsterdam

Arnold de Haan Hoogleraar inspanningsfysiologie Vrije Universiteit Amsterdam Arnold de Haan Hoogleraar inspanningsfysiologie Vrije Universiteit Amsterdam Waardoor loopt een topatleet op de 800 of 1500 meter op latere leeftijd wél een heel redelijke halve marathon, maar zal de marathonloper

Nadere informatie

Willem van Mechelen. Hoogleraar sociale geneeskunde, met als opdracht in het bijzonder de bedrijfs- en sportgeneeskunde Vrije Universiteit Amsterdam

Willem van Mechelen. Hoogleraar sociale geneeskunde, met als opdracht in het bijzonder de bedrijfs- en sportgeneeskunde Vrije Universiteit Amsterdam Willem van Mechelen Hoogleraar sociale geneeskunde, met als opdracht in het bijzonder de bedrijfs- en sportgeneeskunde Vrije Universiteit Amsterdam Of de journalist met de auto naar het interview is gekomen,

Nadere informatie

Geert Savelsbergh Hoogleraar op Desmond Tutu leerstoel Jeugd, Sport en Verzoening Vrije Universiteit Amsterdam

Geert Savelsbergh Hoogleraar op Desmond Tutu leerstoel Jeugd, Sport en Verzoening Vrije Universiteit Amsterdam Geert Savelsbergh Hoogleraar op Desmond Tutu leerstoel Jeugd, Sport en Verzoening Vrije Universiteit Amsterdam Bijna iedereen kent die verwarrende tekening van de twee even lange lijnen. Bij de een zijn

Nadere informatie

Ruud Koning Hoogleraar sporteconomie Rijksuniversiteit Groningen

Ruud Koning Hoogleraar sporteconomie Rijksuniversiteit Groningen Ruud Koning Hoogleraar sporteconomie Rijksuniversiteit Groningen Voorzitters en trainers van voetbalclubs worden herinnerd door hun sportieve successen, niet vanwege hun zorgvuldige financiële beleid.

Nadere informatie

Koen Lemmink Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool

Koen Lemmink Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool Koen Lemmink (l) en Johan de Jong. Koen Lemmink Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool Een twaalftal studenten zit rond een grote tafel in één van

Nadere informatie

Peter Beek Hoogleraar coördinatiedynamica Vrije Universiteit Amsterdam

Peter Beek Hoogleraar coördinatiedynamica Vrije Universiteit Amsterdam Peter Beek Hoogleraar coördinatiedynamica Vrije Universiteit Amsterdam Zijn wetenschappelijke werk heeft in de afgelopen drie jaar plaats moeten maken voor de taken die verbonden zijn aan de functie van

Nadere informatie

Maarten van Bottenburg Hoogleraar sportontwikkeling Universiteit Utrecht

Maarten van Bottenburg Hoogleraar sportontwikkeling Universiteit Utrecht Maarten van Bottenburg Hoogleraar sportontwikkeling Universiteit Utrecht Met hun onderzoeksbureau Diopter stond Maarten van Bottenburg (1962) samen met Jan Janssens aan de basis van het huidige W.J.H.

Nadere informatie

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Mei 2011 - Nieuwsbrief Nr 2 Beste verloskundige en assistente, Dit is de tweede nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut voor

Nadere informatie

Jacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top

Jacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top Jacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top Bij talentontwikkeling gaat het om kwaliteiten en mogelijkheden van jonge sporters, zoals in het vorige hoofdstuk is beschreven. Maar

Nadere informatie

Frank Backx Hoogleraar sportgeneeskunde, met als opdracht in het bijzonder de klinische zorg Universiteit Utrecht

Frank Backx Hoogleraar sportgeneeskunde, met als opdracht in het bijzonder de klinische zorg Universiteit Utrecht Frank Backx Hoogleraar sportgeneeskunde, met als opdracht in het bijzonder de klinische zorg Universiteit Utrecht Of het nou gaat om degene die lui onderuit met een zak chips in de hand naar een wedstrijd

Nadere informatie

Frits Avis Er bestaat geen raamwerk voor een sportcarrière

Frits Avis Er bestaat geen raamwerk voor een sportcarrière Frits Avis Er bestaat geen raamwerk voor een sportcarrière Anders dan Natalia Stambulova, volgens wie er zes keerpunten zijn die een sportcarrière kunnen maken of breken, is sportpsycholoog Frits Avis

Nadere informatie

Veloncongres Promotiebeurs voor Leraren Een basis voor de wetenschapper van de toekomst. Over het programma Promotiebeurs - doel

Veloncongres Promotiebeurs voor Leraren Een basis voor de wetenschapper van de toekomst. Over het programma Promotiebeurs - doel Promotiebeurs voor Leraren Een basis voor de wetenschapper van de toekomst. Veloncongres 2015 & Over het programma Promotiebeurs - doel Initiator Ministerie van OCW Loopt sinds 2011, inmiddels structureel

Nadere informatie

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken.

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. ONDERWIJSVISIE OP HO OFDLIJNEN Geachte collega s, 1 Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. We

Nadere informatie

EEN ZAMBIAANSE SPIEGEL

EEN ZAMBIAANSE SPIEGEL 26 EEN ZAMBIAANSE SPIEGEL Marike Spruyt - de Kloe / Willemieke Reijnoudt De grootste kracht van christelijk onderwijs is dat het bijdraagt aan karakterverandering. Op onze school komen kinderen uit arme

Nadere informatie

Techniek voor jongens én meisjes

Techniek voor jongens én meisjes Techniek voor jongens én meisjes Over lesgeven aan jongens en meisjes en stereotiepe beelden over jongens, meisjes en techniek. Anne van de Ven, Science Center NEMO Techniek voor jongens én meisjes Over

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Tilburg 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Amsterdam 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Maak van je passie voor sport je beroep Open Dagen www.hva.nl/opendagen

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Amsterdam 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters

Nadere informatie

Een leergang over talent en ambitie voor vrouwen die het heft in eigen hand nemen Vrouwen maken het Verschil

Een leergang over talent en ambitie voor vrouwen die het heft in eigen hand nemen Vrouwen maken het Verschil Een leergang over talent en ambitie voor vrouwen die het heft in eigen hand nemen Vrouwen Vrouwen verschil is een leergang voor vrouwen die zich herkennen in de begrippen maatschappelijke betrokkenheid,

Nadere informatie

Jesse Bussemaker Je leert alleen maar iets in een prettige omgeving

Jesse Bussemaker Je leert alleen maar iets in een prettige omgeving Jesse Bussemaker Je leert alleen maar iets in een prettige omgeving Jesse Bussemaker geeft bewegingsonderwijs op een basisschool in Amsterdam-Zuidoost. In de Bijlmer dus en op een zogenoemde zwarte school.

Nadere informatie

Nederland heeft ons veiligheid gegeven, we willen graag iets terugdoen

Nederland heeft ons veiligheid gegeven, we willen graag iets terugdoen Nederland heeft ons veiligheid gegeven, we willen graag iets terugdoen In haar werkkamer in het Universitair Medisch Centrum in Utrecht liggen op het bureau van Shaimaa Al Janabi houten lades met tientallen

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Groningen 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Maak van je passie voor sport je beroep Open Dagen www.hanze.nl/opendag

Nadere informatie

Vlaamse Karate Federatie

Vlaamse Karate Federatie Vlaamse Karate Federatie 1. Rapportcijfers per thema 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 7,89 8,06 7,96 Algemene tevredenheid voor Algemene tevredenheid na Motivatie 7,48 Opleiding - bijscholing - begeleiding 7,87

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Groningen 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters

Nadere informatie

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

Jeroen Groenewoud. Het rolmodellenproject

Jeroen Groenewoud. Het rolmodellenproject Jeroen Groenewoud Het rolmodellenproject Inhoud presentatie Aanleiding project Theoretische achtergrond Inhoud rolmodellenproject Ervaringen en uitkomsten onderzoek Werving rolmodellen en randvoorwaarden

Nadere informatie

Overzicht curriculum VU

Overzicht curriculum VU Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat

Nadere informatie

Start to Move door Leo Neuteboom

Start to Move door Leo Neuteboom Start to Move door Leo Neuteboom 7 november 2015 Waarom start to Move? Ik wil dat iedereen verantwoord kan ( leren ) bewegen. Tijdens een bostraining zag ik adspirant sporters ouderwets de vergane trimbaan

Nadere informatie

Coach Profession Profile

Coach Profession Profile Arenberggebouw Arenbergstraat 5 1000 Brussel Tel: 02 209 47 21 Fax: 02 209 47 15 Coach Profession Profile AUTEUR PROF. DR. HELMUT DIGEL / PROF. DR. ANSGAR THIEL VERTALING PUT K. INSTITUUT Katholieke Universiteit

Nadere informatie

Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap

Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap in de reflectie zie je de bron Effectief Leiderschap.. een persoonlijke audit U geeft leiding aan een team, een project of een afdeling. U hebt veel kennis, u

Nadere informatie

WERKEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS? je eerste stap is HeT indicatief intakegesprek

WERKEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS? je eerste stap is HeT indicatief intakegesprek WERKEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS? je eerste stap is HeT indicatief intakegesprek Je denkt eraan om leraar te worden in het voortgezet onderwijs. Je hebt je georiënteerd, er met anderen over gesproken

Nadere informatie

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie

Nadere informatie

User Centered Design. Personas ontwikkelen

User Centered Design. Personas ontwikkelen User Centered Design Personas ontwikkelen Persona: Wat is een persona? Een model gebaseerd op realistisch gedrag, motivatie, houding, vaardigheden en behoeften Gefilterd uit het observeren van echte mensen.

Nadere informatie

Programma Akademiehoogleraren. Nederlands toponderzoek, nu en in de toekomst

Programma Akademiehoogleraren. Nederlands toponderzoek, nu en in de toekomst Programma Akademiehoogleraren Nederlands toponderzoek, nu en in de toekomst Loopbaanimpuls Om ook in de toekomst Nederlands toponderzoek te kunnen leveren, zullen universiteiten nieuw wetenschappelijk

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Pizza Verdi Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Opdrachtenblad Lesuurpakket Pizza Verdi (thema s: sociale verschillen, stereotyperingen/vooroordelen; verdiepingsopdracht Amerikaanse burgerrechten)

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief

Nadere informatie

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN Sport & Business Sport & Coaching Roosendaal 2016-17 JOHAN CRUYFF COLLEGE UNIVERSITY INSTITUTE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters een

Nadere informatie

Rieken & Oomen is onderdeel van. Seminar Feminien vs. Masculien 25 januari 2018

Rieken & Oomen is onderdeel van. Seminar Feminien vs. Masculien 25 januari 2018 Rieken & Oomen is onderdeel van Seminar Feminien vs. Masculien 25 januari 2018 Neelie Kroes: Als je kijkt naar de huidige raden van commissarissen en raden van bestuur, dan gaat het aantal vrouwen alleen

Nadere informatie

Coach-scan: een feedback tool voor (beginnende) coaches. Tamara GoudenKansen.eu

Coach-scan: een feedback tool voor (beginnende) coaches. Tamara GoudenKansen.eu Coach-scan: een feedback tool voor (beginnende) coaches Tamara Kramer Tamara.Kramer@han.nl @Tamara_Kramer GoudenKansen.eu Voorstellen Tamara Onderzoeker/promovendus Talentidentificatie tennis Coaches Veel

Nadere informatie

Vast en flexibel werk in de wetenschap: wensen & verwachtingen van werknemers. Marian van der Klein, Onderzoekersdag Instituut Gak, 7 december 2015

Vast en flexibel werk in de wetenschap: wensen & verwachtingen van werknemers. Marian van der Klein, Onderzoekersdag Instituut Gak, 7 december 2015 Vast en flexibel werk in de wetenschap: wensen & verwachtingen van werknemers Marian van der Klein, Onderzoekersdag Instituut Gak, 7 december 2015 Programma Presentatie voorlopige resultaten onderzoek

Nadere informatie

Ivo van Hilvoorde Waarom heeft niet iedereen het recht op het lichaam van een topsporter?

Ivo van Hilvoorde Waarom heeft niet iedereen het recht op het lichaam van een topsporter? Ivo van Hilvoorde Waarom heeft niet iedereen het recht op het lichaam van een topsporter? Wat doet de sport met je lichaam en wat doe je zelf aan je lijf om beter te kunnen sporten? Grensoverschrijdend

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN Sport & Business Sport & Coaching Groningen 2016-17 JOHAN CRUYFF COLLEGE UNIVERSITY INSTITUTE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters een

Nadere informatie

Nieuwsbrief onderzoek Jeugd, Zorg en Sport

Nieuwsbrief onderzoek Jeugd, Zorg en Sport Nieuwsbrief onderzoek Jeugd, Zorg en Sport April 2015 Het onderzoeksproject Jeugd, Zorg en Sport van Wageningen University, FlexusJeugdplein, Rotterdam Sportsupport, het Nederlands Instituut voor Sport

Nadere informatie

Exposé naar Balancering van Menselijke Waarden

Exposé naar Balancering van Menselijke Waarden Exposé naar Balancering van Menselijke Waarden Léon Evers Ideeënmakelaar Chantal van Esch Social controller Daelzicht Mannelijke en vrouwelijke waarden moeten beter in balans komen. Zowel in de meeste

Nadere informatie

g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK

g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK De Graduate School van de Universiteit voor Humanistiek (UvH) biedt een vierjarige promotieopleiding, die uitmondt in een wetenschappelijk proefschrift

Nadere informatie

Post-mbo opleiding autisme

Post-mbo opleiding autisme Post-mbo opleiding autisme mensenkennis De docent zocht aansluiting bij onze wensen en dat is erg prettig. Post-mbo opleiding autisme Wie werkt met mensen met autisme, weet dat zij een heel eigen benadering

Nadere informatie

Ik ben Jeremiah Werleman en ik ben zeventien jaar oud. Ik zit in het vierde jaar van de mavo op het Mon Plaisir College, midden in mijn examens.

Ik ben Jeremiah Werleman en ik ben zeventien jaar oud. Ik zit in het vierde jaar van de mavo op het Mon Plaisir College, midden in mijn examens. Talenten op Aruba. Ze zijn overal te vinden. Zij storten zich in het leven, of het nu sport, kunst, uitgaan, lezen, muziek of juist de donkere kant van de samenleving is. Het is aan hen. Voor diegene die

Nadere informatie

Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014

Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Nieuwe ontwikkelingen en impulsen op sociaal, cultureel,

Nadere informatie

Jane in de universitaire jungle

Jane in de universitaire jungle Jane in de universitaire jungle INLEIDING Nog los van een basisprincipe van gelijke rechten, wordt het belang van diversiteit binnen een organisatie tegenwoordig breed erkend. Diversiteit draagt bij aan

Nadere informatie

Post-hbo opleiding seksuologie

Post-hbo opleiding seksuologie Post-hbo opleiding seksuologie mensenkennis Plezierige overdracht, de docent spreekt uit ervaring en brengt veiligheid en openheid in de groep door haar respectvolle wijze van benaderen. Top! Post-hbo

Nadere informatie

foto s met dank aan Tjitte de Vries en Theo Kock (mogelijke andere rechthebbenden wenden zich met hun claims tot de uitgever van dit boek)

foto s met dank aan Tjitte de Vries en Theo Kock (mogelijke andere rechthebbenden wenden zich met hun claims tot de uitgever van dit boek) 'Duim omhoog' 1 foto s met dank aan Tjitte de Vries en Theo Kock (mogelijke andere rechthebbenden wenden zich met hun claims tot de uitgever van dit boek) 2013, Anton de Vries Alle rechten voorbehouden

Nadere informatie

CREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé

CREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé CREATIEF VERMOGEN Andrea Jetten, Hester Stubbé OPDRACHT Creativitief vermogen meetbaar maken zodat de ontwikkeling ervan gestimuleerd kan worden bij leerlingen. 21st century skills Het uitgangspunt is

Nadere informatie

Christa de Bruijn-Schlicht Door het dansen leren mensen meer van zichzelf te laten zien

Christa de Bruijn-Schlicht Door het dansen leren mensen meer van zichzelf te laten zien Christa de Bruijn-Schlicht Door het dansen leren mensen meer van zichzelf te laten zien Toen ze achttien was, móest ze les gaan nemen. Maar al snel wilde ze niet meer van de dansvloer af. Christa de Bruijn-Schlicht

Nadere informatie

Projectdefinitie. Plan van aanpak

Projectdefinitie. Plan van aanpak Projectplan DOT2 Projectdefinitie ICT is niet meer weg te denken uit ons onderwijs (Hasselt, 2014). Als (toekomstige) leerkracht is het belangrijk dat je daar op inspeelt en kennis hebt van de laatste

Nadere informatie

Coachend Leiderschap change-principles

Coachend Leiderschap change-principles Coachend Leiderschap change-principles principles-choice choice 11/4/2013 De moderne coach/ Amsterdam Peter Murphy Opbouw workshop Inleiding Wat is coachend leiderschap/opdracht Teamontwikkling vgl.tuckman

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen mensenkennis De opleiding sluit perfect aan: sterker nog, door de theorie worden de tools die ik nu onbewust gebruik, meer bewust Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Nadere informatie

DE L CKER EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN

DE L CKER EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting

Nadere informatie

dr. Marieke van den Brink Jong talent in de academische wereld

dr. Marieke van den Brink Jong talent in de academische wereld dr. Marieke van den Brink Jong talent in de academische wereld Aandacht voor vrouwelijk talent nog nodig? Aandeel vrouwen daalt naarmate functie stijgt: > 50 masterstudenten, 12% vrouwelijke hoogleraren

Nadere informatie

Maatschappelijke Sportcoach

Maatschappelijke Sportcoach Maatschappelijke Sportcoach Leer sport in te zetten als middel tot maatschappelijke participatie! De rol van de sportcoach verandert. Als coach heb je tegenwoordig meer verantwoordelijkheden dan alleen

Nadere informatie

Interview Han van der Maas

Interview Han van der Maas Interview Han van der Maas Voor mij is programmeren een essentiële tool, zoals hamer en spijkers voor een timmerman 272 Interview Hoe ben je zelf geïnteresseerd geraakt in programmeren? Pas op de universiteit,

Nadere informatie

Twee keuzes, vier basishoudingen

Twee keuzes, vier basishoudingen 16 Hoofdstuk 1 Twee keuzes, vier basishoudingen Ik weet niet of ik wel zou kiezen voor een school waar ze kinderen als die van mij toelaten Mw. H., moeder 1.1 Inleiding Of het nu om lesgeven gaat of om

Nadere informatie

Een flexibele deeltijdopleiding die inspeelt op de actualiteit van het sociaal werk

Een flexibele deeltijdopleiding die inspeelt op de actualiteit van het sociaal werk Een flexibele deeltijdopleiding die inspeelt op de actualiteit van het sociaal werk Inhoud 1. Heldere onderwijsvisie 2. Opleiden op maat 3. Online leren 4. Samen verantwoordelijk 5. Modulaire opleiding

Nadere informatie

INHOUD. Inleiding 9. Werkkader Beïnvloeden van het proces van kwaliteitsmanagement 23. Kader interventieplan 25

INHOUD. Inleiding 9. Werkkader Beïnvloeden van het proces van kwaliteitsmanagement 23. Kader interventieplan 25 INHOUD Inleiding 9 Werkkader Beïnvloeden van het proces van kwaliteitsmanagement 23 Kader interventieplan 25 Werkdocument 1 Aandacht voor betekenisgeving van het veranderingsproces 27 1 Betekenisgeving/betekenis

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19116 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19116 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19116 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dartel, Hans van Title: Naar een handelingsgericht ethiekbeleid voor zorgorganisaties

Nadere informatie

Sport en Innovatie. Wetenschappers en innovatie

Sport en Innovatie. Wetenschappers en innovatie Wetenschappers en innovatie Sport en Innovatie Deelnemers rondetafelgesprek: Nico Delleman Hidde Haisma Marnix ten Kortenaar Koen Lemmink Hanno van der Loo Nando Timmer Huub Toussaint Bij innovatie speelt

Nadere informatie

Onderzoek werknemers met kanker

Onderzoek werknemers met kanker Onderzoek werknemers met kanker Dinsdag 15 april 2013 Over dit onderzoek Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Aan het onderzoek

Nadere informatie

Traject Leiderschap 2015-2016

Traject Leiderschap 2015-2016 Traject Leiderschap 2015-2016 Aanpak traject Het is de bedoeling om voor de deelnemers een leertraject uit te werken dat bestaat uit een kick-off, 3 workshops van een halve dag, gecombineerd met 2*2uur

Nadere informatie

4-meting Topsportklimaat Factsheet Topsportfase

4-meting Topsportklimaat Factsheet Topsportfase 1/7 Topsportklimaat: 'De beïnvloedbare maatschappelijke en sportorganisatorische omgeving waarin sporters zich tot topsporters kunnen ontwikkelen en prestaties kunnen leveren op het hoogste niveau in hun

Nadere informatie

Presenteren & Promoveren Presentatietraining voor promovendi

Presenteren & Promoveren Presentatietraining voor promovendi Presenteren & Promoveren Presentatietraining voor promovendi Ik kon na de training echt vol vertrouwen, met rust en enthousiasme mijn proefschrift verdedigen! Spies&Spreken Glasfabriek, Daalsedwarsweg

Nadere informatie

VROUWELIJKE PARTNERS IN DE TOP ADVOCATUUR

VROUWELIJKE PARTNERS IN DE TOP ADVOCATUUR VROUWELIJKE PARTNERS IN DE TOP ADVOCATUUR FEITEN EN CIJFERS Onderzoeksgegevens Onder wie: partners van de 30 grootste advocatenkantoren in Nederland Gezocht: 3 vrouwelijke en 3 mannelijke partners per

Nadere informatie

Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg

Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg Voor wie? Waarom? Wat? Hoe? Voor Omdat leiding Ervaringsgerichte Door middel van leidinggevenden, geven, adviseren en coaching en werkvormen waarbij het adviseurs

Nadere informatie

PROGRAMMA van de training DE SOCIALE PSYCHOLOGIE VAN VERANDEREN

PROGRAMMA van de training DE SOCIALE PSYCHOLOGIE VAN VERANDEREN PROGRAMMA van de training DE SOCIALE PSYCHOLOGIE VAN VERANDEREN drs. Ad van der Made, psycholoog, coach, docent De training Sociale Psychologie van Veranderen is bedoeld voor professionals voor wie de

Nadere informatie

Koersplan. Highschool Eindhoven

Koersplan. Highschool Eindhoven Koersplan Highschool Eindhoven 1 Inleiding Frits Philips lyceum- mavo is een toekomstgerichte school met de focus op talentontwikkeling. Leerlingen krijgen volop de mogelijkheid om hun talenten te ontdekken

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Jeugdproject Geheim van de Ekeko op de Professor Waterinkschool te Amsterdam 1

Jeugdproject Geheim van de Ekeko op de Professor Waterinkschool te Amsterdam 1 Jeugdproject Geheim van de Ekeko op de Professor Waterinkschool te Amsterdam 1 Verslag: Raoul Papavoine, 12 september 2007 School: Professor Waterinkschool, Moreelsestraat 19, 1071 BJ Amsterdam, 020-6798627

Nadere informatie

Boost uw carrière. Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past. Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door

Boost uw carrière. Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past. Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door Boost uw carrière Zo kiest u de MBAopleiding die bij u past Deze whitepaper is mede mogelijk gemaakt door Introductie Update uw kennis De wereld om ons heen verandert in een steeds hoger tempo. Hoe goed

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Tilburg 2017-2018 JOHAN CRUYFF ACADEMY TILBURG INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter Johan Cruijff wist als geen

Nadere informatie

5. Overtuigingen. Gelijk of geluk? Carola van Bemmelen Food & Lifestylecoaching. Jouw leven op dit moment weerspiegelt exact jouw overtuigingen

5. Overtuigingen. Gelijk of geluk? Carola van Bemmelen Food & Lifestylecoaching. Jouw leven op dit moment weerspiegelt exact jouw overtuigingen 5. Overtuigingen Jouw leven op dit moment weerspiegelt exact jouw overtuigingen Een overtuiging is een gedachte die je hebt aangenomen als waarheid doordat ie herhaaldelijk is bevestigd. Het is niet meer

Nadere informatie

Verklaring van Belangen

Verklaring van Belangen Verklaring van Belangen Algemeen Titel(s) Prof. Dr. Voornaam Ludo J. Tussenvoegsels Achternaam Functie Hellebrekers X voorzitter O lid Korte omschrijving huidige werkzaamheden Sinds 18 december 2014 lid

Nadere informatie

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN

MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN MBO OPLEIDINGEN VOOR TOPSPORTERS EN TALENTEN Sport & Business: Medewerker Marketing & Communicatie Medewerker Evenementenorganisatie Nijmegen 2016-17 JOHAN CRUYFF COLLEGE UNIVERSITY INSTITUTE Johan Cruijff

Nadere informatie

Analyse van de 360 graden feedback

Analyse van de 360 graden feedback Analyse van de 360 graden feedback In deze analyse vergelijk ik de scores van de i360 Docent Feedback testen. De eerste is in november 2013 afgenomen en de 2 e in mei van dit jaar. Hieronder geef ik een

Nadere informatie

Promoveren: Geschikt / Ongeschikt?

Promoveren: Geschikt / Ongeschikt? Promoveren: Geschikt / Ongeschikt? Naam: Email: Is promoveren bij het Welten-instituut (Open Universiteit) iets voor mij? Vraag 1 van 15 Ik voldoe aan de eisen van voldoende vooropleiding om te promoveren,

Nadere informatie

Best practices in academische vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen

Best practices in academische vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen Robert van Wijk & Esther Vleugel vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen Workshop op de ICAB conferentie 2015 Programma Achtergrond van ons academisch vaardigheden onderwijs Onze ervaringen en lessen

Nadere informatie

32. Promotiebeurs voor leraren verbinding tussen twee werelden

32. Promotiebeurs voor leraren verbinding tussen twee werelden 32. Promotiebeurs voor leraren verbinding tussen twee werelden Promotiebeurs voor Leraren Brug tussen twee werelden Marietje Beemsterboer, Frederike Groothoff, Isabel van der Heiden Nederlandse Organisatie

Nadere informatie

Leraar in onderzoek. Exacte Wetenschappen. Onderzoeksprogramma voor wis- en natuurkundedocenten

Leraar in onderzoek. Exacte Wetenschappen. Onderzoeksprogramma voor wis- en natuurkundedocenten Exacte Wetenschappen Leraar in onderzoek Onderzoeksprogramma voor wis- en natuurkundedocenten Den Haag, mei 2010 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoud 1 Inleiding 3 2 Doel 4 3

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Najaarsbijeenkomst Sectie Onderwijs van de MOA

Najaarsbijeenkomst Sectie Onderwijs van de MOA Najaarsbijeenkomst Sectie Onderwijs van de MOA De uitdaging voor de HBO-docent? 7 november 2013 FEM @ HU name / Agenda 13.00 uur Ontvangst HUIB 13.30 uur Opening door Edith de Leeuw (UU) en een up van

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Leren & Werken Wat is de beste school voor ons kind? Welke vervolgopleiding past bij mij? Kan mijn kind een betaalde baan aan of is een beschermde

Nadere informatie

master leraar voortgezet onderwijs

master leraar voortgezet onderwijs DEEL JE KENNIS! master leraar voortgezet onderwijs JOUW PROGRAMMA IN EEN NOTENDOP De master Leraar voortgezet onderwijs van de VU is een eenjarige master (voltijd*) waarin je een eerstegraads onderwijsbevoegdheid

Nadere informatie

Beginnen met leidinggeven 13-05-2008 11:36 Pagina 1. Beginnen met leidinggeven

Beginnen met leidinggeven 13-05-2008 11:36 Pagina 1. Beginnen met leidinggeven Beginnen met leidinggeven 13-05-2008 11:36 Pagina 1 Beginnen met leidinggeven Beginnen met leidinggeven 13-05-2008 11:36 Pagina 2 Beginnen met leidinggeven 13-05-2008 11:36 Pagina 3 Beginnen met leidinggeven

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie