Inzicht in neurologische oorzaken van loopstoornissen

Transcriptie

1 Inzicht in neurologische oorzaken van loopstoornissen Wat verandert er? Gevolgen voor behandeling! PROF DR. JAAP BUURKE ROESSINGH RESEARCH & DEVELOPMENT UNIVERSITY OF TWENTE

2 Quote I look out the window and marvel at the ease with which people move. Although I can obviously still improve, how much better will my walking get? Will I ever walk like others again? I would love to be lost in a crowd, with no one noticing me. ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

3 Will I ever walk like others again?

4 Behandel methoden N.D.T. Affolter Brunnstrom Perfetti P.N.F M.R.P. Johnstone Ayres Rood

5 Richtlijnen Revalidatie Richtlijnen Fysiotherapie Er is geen evidentie voor het hanteren van een bepaalde methode, ook niet voor het Bobathconcept. Het is aangetoond dat neurologische oefenmethoden c.q. behandelconcepten (NDT/Bobath) op functie- en activiteitenniveau bij patiënten met een CVA niet effectiever zijn dan andere behandelvormen. (niveau 1) Richtlinen fysiotherapie 2014, blz 12

6 Behandel methoden N.D.T. Affolter Brunnstrom Perfetti P.N.F M.R.P. Johnstone Ayres Rood

7 Theorie NDT: Inhibitie van spasticiteit facilitateren normale bewegingen Brunnstrom: (pathologische) synergieën Herleren van normale bewegingen Spiercoördinatie N.B. Effect op vaardigheidsniveau

8 Theorie Although functional recovery of balance and gait following stroke may be quite substantial, little is known about the underlying mechanisms ( determinants ) of such recovery in patients with different degrees of stroke severity (Kwakkel et al., Restor Neurol Neurosci, 2004) Such knowledge is mandatory to better focus rehabilitation strategies in patients with different degrees of stroke severity (Barbeau, Neurorehabil Neural Repair, 2003; Green, Top Stroke Rehabil 2003; Stein, Top Stroke Rehabil, 2004)

9 Herstel van lopen na CVA Onderzoekers R.B. Huitema R. den Otter J.H. Buurke M. Roerdink 1999 Prof. dr. Th. Mulder Projectleiders Prof. dr. K. Postema Prof. dr. Geurts Prof. dr. Ir. H. Hermens Prof. Dr. G. Kwakkel

10 Herstel van lopen na CVA Inzicht verschaffen in het herstelproces van het gaan na CVA Herstel van spiercoördinatie Herstel van vaardigheden Longitudinale studie

11 Longitudinale studie Eerste ischaemisch infarct. Revalidatie centrum. 3, 6, 9, 12, 24 weken na CVA. Loopvaardigheid. Spiercoördinatie (semg).

12 Loopvaardigheid Loopsnelheid Functional Ambulation Categories Rivermead Mobility Index Barthel Index Motricity Index

13 Spiercoördinatie M. erector spinae M. gluteus med M. rectus femoris M. quadriceps, vastus lateralis M. Tibialis Anterior M. gluteus max M. semitendinosus M. gastrocnemius medialus

14 Timing Barcode Erector.Tr. Glut.Med. Glut.Max. Rect.Fem. Vastus Lat. Semitend. Tib.Ant. Gastroc. D.Roetenberg, J.H. Buurke, P.H. Veltink, A.Forner-Cordero, H.J. Hermens. semg analysis for variable gait. Gait & Posture 2003.

15 RMI BI Loopvaardigheid score T1 T2 T3 T4 T5 Time 25th 50th (Median) 75th score T1 T2 T3 T4 T5 Time 25th 50th (Median) 75th p < p < Walking Speed MI-LEG m/sec T1 T2 T3 T4 T5 Time 25th 50th (Median) 75th score T1 T2 T3 T4 T5 Time 25th 50th (Median) 75th 6 p < FAC p < score th 50th (Median) 75th 1 0 T1 T2 T3 T4 T5 Time p < 0.002

16 Spiercoördinatie aangedane been weken Erector.Tr. Glut.Med. Glut.Max. Rect. Fem. Vastus Lat. Semitend. Tib.Ant. Gastroc.

17 Conclusie Loopvaardigheid wordt beter Spiercoördinatie aangedane been verandert niet Functioneel herstel van lopen kan dus plaatsvinden onafhankelijk van herstel van het aangedane been. Buurke, et al. Neurorehabil Neural Repair

18 Wat verandert er? Neural repair + Behavioral compensation Restitution Substitution skill acquisition Kwakkel et al, Rest. Neurology & Neuroscience 2004;22:

19 What about kinetics ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

20 Balance Perturbations ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

21 Postural asymmetry Stroke SW = static weight bearing 60% 40% % 90% DW = dynamic weight bearing BC = balance contribution = nonparetic leg = paretic leg SW DW BC 10% ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

22 Postural asymmetry Stroke Healthy SW = static weight bearing 60% 40% % 90% DW = dynamic weight bearing BC = balance contribution = nonparetic leg = paretic leg SW DW BC 10% SW DW BC ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

23 But!!!! Walking and relearning to walk is more than: Keeping balance while standing or walking in straight line on a 10 meter walkway Turning, walking curves and ramps or climbing stairs standing up and sitting down, Opening and closing doors ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

24 Wearable sensing Prof. P.H. Veltink, University of Twente, Enschede IMU s ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

25 During straight line walking During a functional task ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

26 Straight line walking ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

27 Simulated ADL ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

28 Walking versus ADL simulated task ENABLING TECHNOLOGY FOR ACTIVE LIFE AND BETTER HEALTH

29 mean CoP value of 13 stroke survivors during different tasks. Mean age of 63.9 (SD ± 9.0) years and 2.3 (SD ± 1.8) years post stroke Results 30% left 40% Right F.B. van Meulen, D. Weenk, J.H. Buurke, B.F. van Beijnum, P.H. Veltink. Ambulatory assessment of walking balance after stroke using instrumented shoes. Journal of NeuroEngineering and Rehabilitation201613:48.

30 Motorisch leren 9, 10 Richtlijnen 2014 Het is aannemelijk dat verbetering van functionaliteit zoals zitten, staan, lopen en arm-handvaardigheid tot stand komt door het aanleren van adaptatiestrategieën. (niveau 2) Het is aannemelijk dat functionele oefentherapie in een voor de patiënt zo relevant mogelijke omgeving (taak- en contextspecifiek) een positief effect heeft op de te leren vaardigheid zelf. Hierbij blijken elementen van variatie en voldoende herhaling (repetition-without-repetition) belangrijke aspecten te zijn voor een effectief leerproces. (niveau 2)

31 Will I ever walk like others again?

32 What changes? Neural repair + Behavioral compensation Restitution Substitution skill acquisition Kwakkel et al, Rest. Neurology & Neuroscience 2004;22:

33 Wat verandert er? (Natuurlijk) Herstel Compensatie door het niet aangedane been en romp Ontwikkeling van nieuwe adaptieve strategieën Toegenomen zelfvertrouwen

34 Wat betekent dat voor de praktijk? Functioneel, Taakgericht, Intensief, Actieve initiatie, Feedback, Motivatie Kracht en Uithoudingsvermogen FAME (Family mediated exercises following stroke) FIT-STROKE Kwaliteit van bewegen??????

35 (Semi) Permanente oplossingen

36 Weke delen chirurgie

37 Achtergrond Loopvaardigheid wordt beter Spiercoördinatie aangedane been verandert niet Functioneel herstel van lopen kan dus plaatsvinden onafhankelijk van herstel van het aangedane been.

38 Split Anterior Tibial tendon Transfer Transfer van de helft van de pees van de tibialis anterior naar de laterale rand van de voet (Cuboïd of peroneus tertius) Doel: Verhelpen van de varus Heidelberg, Duitsland

39 SPLATT

40 Weke delen chirurgie Will I ever walk like others again?

41 Take home message Neural repair + Behavioral compensation Restitution Substitution skill acquisition Kwakkel et al, Rest. Neurology & Neuroscience 2004;22:

42 Bedankt voor uw aandacht