Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Directie ROH/OenR Kernteam Structuurvisie Postbus MC S-HERTOGENBOSCH

Transcriptie

1 Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Directie ROH/OenR Kernteam Structuurvisie Postbus MC S-HERTOGENBOSCH Datum : 4 mei 2010 Nummer : RO/PV/ Onderwerp : inspraak ontwerp structuurvisie RO Doorkiesnr. : (P.J.F.M. Vermeulen) Geacht college, Tot 10 mei 2010 is het mogelijk om een inspraakreactie te geven op de ontwerp structuurvisie RO van de provincie Noord-Brabant. Via deze brief maken de portefeuillehouders Ruimtelijke Ontwikkeling West-Brabant gebruik van de mogelijkheid om hierop een gemeenschappelijke reactie te geven. In onze reactie op de voorontwerp structuurvisie RO (d.d ) betrof een van onze belangrijkste kanttekeningen de schaal waarop de regionale samenwerking en afstemming georganiseerd dient te worden. Het doet ons in dat verband genoegen in de ontwerp structuurvisie RO te lezen dat het schaalniveau van West-Brabant uitgangspunt wordt bij de organisatie van het regionaal ruimtelijk overleg. Daarmee wordt aangesloten op de bestuurlijke heroriëntatie die binnen West-Brabant al langer aan de orde is in het kader van de West- Brabantse Vergadering. Natuurlijk zijn binnen West-Brabant nog verbijzonderingen aan te brengen ten aanzien van de regionale samenwerking, een en ander afhankelijk van het thema (wonen, werken, voorzieningen etc.) wat aan de orde is. Wij zullen nog aanvullende voorstellen doen met betrekking tot de concrete uitwerking van het regionaal ruimtelijk overleg op West- Brabants niveau. Het opstellen van de Ruimtelijke Visie West-Brabant 2030 is volledig parallel geschakeld aan de vervaardiging van de ontwerp structuurvisie RO, waarmee de Ruimtelijke Visie West-Brabant 2030 als bouwsteen voor de provinciale structuurvisie dient. Wanneer wij de ontwerp structuurvisie RO beoordelen vanuit het kader van de Ruimtelijke Visie West-Brabant 2030, resteren een aantal onderwerpen waarbij wij de doorwerking van onze Ruimtelijke Visie West- Brabant 2030 nog onvoldoende herkennen. In het algemeen waarderen wij de provinciale intentie, om expliciet het subsidiariteitsbeginsel uit te spreken en zich te concentreren op provinciale belangen in de ontwerp structuurvisie RO. De rolopvatting van de provincie in relatie tot (samenwerkingsverbanden van) mede-overheden werkt

2 daardoor veel duidelijker en beter door dan in het voorontwerp van de structuurvisie het geval was. Het benoemen van de regionale afstemming tussen provincie en de vier regio s - conform de regionaal bestuurlijke verbanden - geeft de regio s een volwaardige positie in het bepalen van de agenda, waarvoor onder meer de Ruimtelijke Visie West-Brabant 2030 de basis vormt. De evolutie van dit subsidiariteitprincipe werkt echter blijkbaar nog niet geheel door op alle fronten, omdat we constateren dat niet alle uitgangspunten zoals genoemd in de Ruimtelijke Visie West- Brabant 2030 zijn overgenomen maar selectief zijn verwerkt in de ontwerp structuurvisie RO. Vandaar dat wij het nodig achten kritische aanvullingen en reacties te geven op (onderdelen van) de ontwerp structuurvisie RO, zowel structureel als inhoudelijk. Structureel Op structuurniveau blijft de gebruiksmethodiek van (gedetailleerde) gebiedspaspoorten onduidelijk en snel strijdig met het subsidiariteitsbeginsel. Strikt genomen wordt voorgesteld de gebiedspaspoorten als uitgangspunt te hanteren voor ontwikkelingen indien de provincie zelf initiatiefnemer is of als de landschapsinvesteringsregel wordt toegepast. Als gemeenten of andere partijen initiatiefnemer zijn, ligt er het verzoek de gebiedspaspoorten te betrekken bij ontwikkelingen. In het laatste geval interpreteren wij het gebruik van de gebiedspaspoorten als een vrijblijvende suggestie en niet als een bindende leidraad! Inhoudelijk Op inhoudelijk niveau zijn onze opmerkingen als onderstaand: Er wordt gesproken over de speerpunten van de economische kennisclusters. Al in het voorontwerp liggen deze speerpunten voor West-Brabant op het vlak van logistiek, procesindustrie en bio-energie. Zoals eerder betoogd is onduidelijk waarom bio-energie als speerpunt wordt aangeduid in West-Brabant. Beter kan worden ingezet op toerisme. In de ontwerp structuurvisie RO is de formulering omgezet tot een kenniscluster logistiek, maintenance, bio-energie en toerisme. Wij herkennen ons nog steeds niet in deze nadruk op bio-energie en vinden het cluster maak- en procesindustrie met hoge toegevoegde waarde in West-Brabant breder dan slechts het begrip maintenance. In het definiëren van gemeenschappelijke integrale gebiedsopgaven (gebiedsontwikkeling) wordt een verwarrende, dubbele indeling gemaakt. Enerzijds wordt er een territoriale verdeling gemaakt naar zes zones, waarin West-Brabant als één geheel wordt genoemd. Terwijl er verder gesproken wordt van acht gebiedsontwikkelingen, waarbij de Brabantse Wal en de Waterpo(o)rt voor West-Brabant van belang zijn. Ons voorstel is de eerste indeling te laten vervallen. We constateren met tevredenheid de selectie van de Waterpoort en de Brabantse Wal. Echter wij missen hierbij de keuze voor een derde gebiedsontwikkeling binnen West-Brabant die als doorvertaling vanuit onze Ruimtelijke Visie West-Brabant 2030 niet mag ontbreken; de corridor A27 (in de gemeenschappelijke ruimtelijke agenda opgenomen onder project G4). In deze corridor gaan de komende jaren majeure ontwikkelingen spelen op het gebied van infrastructuur, natuur en landschap en bedrijventerreinen, die een actieve betrokkenheid van de provincie zonder meer rechtvaardigen. In dit verband zijn onder meer de volgende zaken te benoemen: - Verbreding A27 inclusief herinrichting knooppunt Hooipolder; - Onderzoek naar de spoorverbinding Breda Utrecht; - Uitvoering van het Landschapspark Oosterhout Breda; - Realisatie regionaal bedrijventerrein Land van Heusden en Altena; - Realisatie bedrijventerrein Breda Oost; - Ontwikkelingen Oosterhout Oost - Uitbreiding A27 ten behoeve van het regionaal verkeer (zuidelijk van Hooipolder); - Waterbergingsopgave in dit gebied; 2

3 - Landschappelijke opgaven (o.a. Nationaal Park Biesbosch, project Noordwaard en realisatie groenblauwe netwerk in Breda Oost). Behalve het gegeven dat wij de keuze voor de provinciale gebiedsontwikkelingen niet compleet achten, hebben wij nog een overweging bij deze keuze die wij onder uw aandacht willen brengen. Op dit moment werken provincie en regio gezamenlijk aan de opstelling van de Gebiedsagenda Brabant. Het programma- en projectenoverzicht wat in dat verband wordt opgesteld is veel breder dan de selectie van de gebiedsontwikkelingen zoals die uit de ontwerp structuurvisie RO naar voren komt. Hiermee lijkt de suggestie te worden gewekt dat de provincie haar deelopgave binnen de bredere MIRT-agenda al heeft gemaakt. Wij gaan er van uit dat dit niet het geval zal zijn en wij ook in het kader van de Gebiedsagenda Brabant op u kunnen rekenen. De alliantie tussen gemeenten en provincie zal bijzonder belangrijk zijn om rijkspartners te betrekken bij de projecten die voor West-Brabant van eminent belang zijn (A4, A58, Robel, spoor Breda-Utrecht etc). Voor wonen, werken en voorzieningen wordt een differentiatie gehanteerd naar schaal: naar stedelijk concentratiegebied en overig stedelijk gebied (bestaande uit suburbane kernen, dorpen en plattelandskernen). Er wordt ingezet op groei binnen het stedelijk concentratiegebied, terwijl voor het overig stedelijk gebied migratiesaldo-0 wordt gehanteerd. In onze optiek dient dit niet zo strikt te worden gesteld, maar is de kwantitatieve en kwalitatieve ontwikkeling van wonen de uitkomst van de regionale agenda wonen. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de opgaven, trends en ontwikkelingen. Het toenemende belang van leefbaarheid in en om de steden en dorpen inclusief de quality of life dient naar onze mening te worden vermeld. Zeker in het licht van een toenemende druk vanwege de genoemde opgaven op deze thema s. Verder dient de binnen dit kader gelegen opgave op het gebied van groen in en rond de steden en dorpen te worden genoemd. Ook in het Plan- MER dient dit onderdeel aan de orde te komen. Met name het hoofdstuk infrastructuur legt in de uitwerking de nadruk het versterken van de relatie in en met BrabantStad. Tegelijkertijd wordt in de ambitie wel het belang van het Brabantse infrastructuurnetwerk onderkend, zeker ook binnen het netwerk Rotterdam- Antwerpen. Onzes inziens is er in de uitwerking daarom veel te weinig aandacht voor de effecten van de corridor Rotterdam-Antwerpen. Dat uit zich onder meer in het summiere perspectief voor het vaarwegennet in West-Brabant en bijvoorbeeld het afwezig zijn van de verbetering van de vaarcapaciteit op het Rijn-Scheldekanaal. Ook verdienen de noord - zuid verbindingen meer aandacht in de structuurvisie, deze vormen immers belangrijke verbindingen in de genoemde corridor. In de inleiding van de ontwerp structuurvisie RO wordt niet ingegaan op de opgave om Brabant bereikbaar en leefbaar te houden. Dit is een belangrijk ruimtelijke vraagstuk voor de komende decennia in Brabant. Brabant vormt immers de draaischijf tussen de Randstad met de mainports Rotterdam en Schiphol enerzijds en het Rhurgebied in het oosten en de Schelde-Seine regio in het zuiden anderzijds. De primaire inzet van de provincie zou gericht moeten zijn op het realiseren van een robuust netwerk in de gehele provincie en zou zich niet direct moeten focussen op de bereikbaarheid van BrabantStad. Ook in West-Brabant zijn er knelpunten op het gebied van bereikbaarheid en leefbaarheid in relatie tot de snelweg infrastructuur die de komende periode moeten worden aangepakt (A4, A27, A58 en de Moerdijkbrug). Daarbij kan ook gedacht worden aan het in stand houden en verbeteren van het OV- netwerk in de landelijke gebieden, aangezien de provincie Noord-Brabant hiertoe het bevoegd gezag is. 3

4 De regio West-Brabant zet in op het accommoderen van het bovenregionale economische programma op multimodale bedrijventerreinen. Wij zijn, in tegenstelling tot de provincie, van mening dat multimodaliteit (of zicht op multimodaliteit) randvoorwaarde zou moeten zijn bij het accommoderen van het bovenregionale programma. De provincie stelt dat multimodaliteit in toenemende mate een afwegingsfactor is in de locatiekeuze. West-Brabant is van mening dat deze insteek veel te vrijblijvend is. Multimodaliteit (of zicht op multimodaliteit) zou een randvoorwaarde moeten zijn bij de locatiekeuze voor bovenregionale bedrijvigheid. In dit verlengde is West-Brabant van mening dat van multimodaliteit sprake als de locatie door drie modaliteiten wordt ontsloten (openbaar vervoer, water, spoor of weg) en niet zoals de provincie stelt door twee modaliteiten. In de structuurvisie wordt gesproken over een toename van 40% van de mobiliteit in Noord- Brabant. Deze groei wordt voor een groot deel veroorzaakt door vrachtverkeer. Dit onderstreept nog extra dat bereikbaarheid in relatie tot leefbaarheid een belangrijk thema van de structuurvisie zou moeten zijn. De rol van de havens (met name de haven van Moerdijk) neemt toe, dit geldt naar de mening van West-Brabant ook voor het vervoer per spoor. In relatie tot het spoor spelen in West-Brabant twee nationale projecten op het gebied van de aanpak van de problematiek van de stationsomgeving te weten Breda en Roosendaal. Dit aspect zou in structuurvisie aan de orde moeten komen. In de ontwerp structuurvisie RO wordt gesteld dat de provincie de bereikbaarheid per spoor wil verbeteren. Dat is een ambitie die ook in onze Ruimtelijke Visie West-Brabant 2030 verankerd is en wij dus van harte kunnen onderschrijven. In dat verband verbaast het ons dat de ontbrekende spoorverbinding Breda Utrecht zo weinig positie heeft gekregen in de ontwerp structuurvisie RO. Deze ambitie dient naar onze mening stevig verankerd te zijn in de provinciale structuurvisie en dient daarom expliciet een plek te krijgen bij de beschrijving van het perspectief voor het spoorwegennet. Ten aanzien van internationale personenvervoer zet West-Brabant in op een snelle ingebruikname van de HSL-zuid, inclusief de pendel Breda Antwerpen. Voor West-Brabant is tevens is het behoud van een goede regionale grensoverschrijdende treinverbinding tussen Roosendaal en Antwerpen van belang. Deze voor West-Brabant belangrijke regionale treinverbinding komt in de structuurvisie niet aan de orde. De nut en noodzaak van een dedicated goederenlijn door West-Brabant is niet goed onderbouwd. Er zijn aanvullende belangrijke argumenten die pleiten voor een snelle aanleg van deze spoorverbinding. Er bestaat een sterke koppeling tussen het aspect verhogen frequentie personenvervoer en de dedicated goederenlijn. Dit aspect komt in de structuurvisie als extra onderbouwing voor nut en noodzaak goederenlijn niet aan de orde. Daarnaast vraagt de toename van het vervoer van goederen per spoor om uitbreiding van de spoorcapaciteit. Deze extra capaciteit kan wat West-Brabant betreft het beste gecreëerd worden door de aanleg van een dedicated goederenlijn. U kiest voor geclusterde opstelling van windturbines in het open polder gebied in West- Brabant en de grootschalige bedrijventerreinen in het stedelijk concentratiegebied. Hierin wordt een ruim zoekgebied aangegeven. In de Ruimtelijke visie West-Brabant 2030, die momenteel aangenomen is door de meeste van de gemeenteraden van de West-Brabantse gemeenten - wordt ervan uitgegaan dat de ontwikkeling van windturbines alleen nog plaatsvindt in enkele concentratiegebieden. Alle overige gebieden worden aangeduid als 4

5 vides waar geen windturbines worden geplaatst. Binnen de regio West-Brabant zijn twee concentratiegebieden gedefinieerd (bij Moerdijk en Dintelmond). Deze gebieden sluiten aan op bestaande bedrijvengebieden waar plaatsing van windturbines leidt tot een imagoverbetering door een positieve aandacht voor het industriële gebied. Met deze gebieden kan voldoende vermogen worden geplaatst om ook invulling te geven aan de rijksopgave (Ruimtelijk Perspectief Windenergie op Land) voor West-Brabant. Wij verzoeken u dan ook de structuurvisie voor het onderdeel Windenergie af te stemmen op de Ruimtelijke visie West-Brabant Het Plan-MER beschrijft de milieueffecten van de beleidswijzigingen ten opzichte van bestaand beleid op grond van de Interimstructuurvisie, voor zover ze kaders scheppen voor toekomstige m.e.r.- (beoordelings)plichtige activiteiten of activiteiten die gevolgen kunnen hebben op natuurgebieden die beschermd zijn via de Natuurbeschermingswet (Natura 2000-gebieden). Wij verzoeken u om ook de bestaande toestand van het milieu en de gevolgen voor het milieu bij continuering van het bestaande beleid (autonome ontwikkeling) in het plan-mer te beschrijven. Dit is naar onze mening niet alleen een wettelijk vereiste maar is ook noodzakelijk om gemotiveerd en onderbouwt beleidswijzigingen te kunnen voeren. Hierbij noemen we als voorbeeld de gevolgen van de in de structuurvisie genoemde groei van de mobiliteit met 40 % (pagina 82). Voor het doorvoeren van beleidswijzigingen lijkt het ons daarbij noodzakelijk dat daarbij, voordat tot beleidswijzigingen wordt overgegaan, de effecten op het milieu en de leefbaarheid in beeld zijn gebracht. Nu zijn de effecten van de beleidswijzigingen slechts op een kwalitatieve wijze onderzocht en in beeld gebracht. Wij verzoeken u om de effecten voor West-Brabant meer kwantitatief in beeld te brengen en daarbij ook in te gaan om de bestaande knelpunten (inclusief die bij autonome ontwikkeling) aan te geven. Het gaat daarbij ook vooral om de leefbaarheid en de hiermee samenhangende parameters. De portefeuillehouders Ruimtelijke Ontwikkeling West-Brabant zijn graag bereid met u in gesprek te gaan over de bovenstaande inspraakreactie. Hoogachtend, Het portefeuillehoudersoverleg Ruimtelijke Ontwikkeling West-Brabant, Namens dezen, Y.M.C.G de Boer. Voorzitter 5