ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau Biedt palliatief terminale zorg Antwoordmodellen
|
|
- Evelien van der Laan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau Biedt palliatief terminale zorg Antwoordmodellen
2
3 Inhoudsopgave 1 Situaties van ernstig lijden, sterven en rouw Situaties van ernstig lijden, sterven en rouw 5 Praktijk: Mevrouw Hendrikse lijdt aan zichzelf! 5 Praktijk: Ze mag het niet weten! 5 Praktijk: Wat vind jij van euthanasie? 5 Praktijk: Rob voelt afkeer 6 Kennisopdracht 6 2 Een zorgvrager begeleiden Handelen als de zorgvrager is overleden 9 Praktijk: Het motorongeluk 9 Praktijk: De dood van Sandra 9 Kennisopdracht Begeleiden bij verliesverwerking 11 Praktijk: Late zwangerschap 11 Praktijk: De gevolgen van asbest 11 Praktijk: Borstkanker 11 Kennisopdracht 12
4
5 1 Situaties van ernstig lijden, sterven en rouw Situaties van ernstig lijden, sterven en rouw PRAKTIJK: MEVROUW HENDRIKSE LIJDT AAN ZICHZELF! 1 Welke mogelijkheden zie je om mevrouw Hendrikse bij te staan? Het gaat er vooral om dat je begrip (empathie) en respect toont. Je moet haar situatie niet als iets onbeduidends afdoen, niet generaliseren ( Iedereen die dementeert heeft dat ) of negeren. 2 Vind je dat de titel van de praktijk klopt? Waarom wel? Waarom niet? Hier kun je verschillend over denken. Mevrouw Hendrikse lijdt aan zichzelf vanuit haar eigen perspectief. Maar vanuit een ander gedacht kan het bijvoorbeeld ook zijn dementie overkomt je. PRAKTIJK: ZE MAG HET NIET WETEN! 1 Verklaar de houding van de familie van mevrouw Jansma. Het kan zijn dat de familie vindt dat mevrouw Jansma op haar leeftijd niet geconfronteerd hoeft te worden met dit slechte nieuws. Het is een vorm van ontkenning: misschien is het wel niet waar. 2 Ben jij het eens met het standpunt van de familie van mevrouw Jansma? Waarom wel? Waarom niet? Je kunt het ermee eens zijn, omdat de diagnose nog niet 100 procent zeker is. Je kunt het ermee oneens zijn, omdat de beslissing van de familie van weinig respect voor de moeder getuigt als ze onwetend gehouden wordt. Professioneel gezien heeft mevrouw Jansma recht op de informatie. Bovendien zal ze moeten instemmen met een voorgestelde behandeling. PRAKTIJK: WAT VIND JIJ VAN EUTHANASIE? 1 Hoe zou jij reageren als Karel tegenover jou dezelfde uitspraak doet? Geen antwoordmodel. 2 Wat vind jij van euthanasie? Geen antwoordmodel. 3 Denk je dat Karel zijn uitspraak echt meent? Wat zou hij nog meer kunnen bedoelen? Je kent Karel niet goed genoeg om te weten of hij het meent of niet. Misschien meent hij het, omdat verergering van de klachten bij multiple sclerose onomkeerbaar is en er voor hem een uitzichtloze situatie is ontstaan. Maar het kan ook een verzuchting zijn die duidelijk maakt hoe erg de pijn is. ThiemeMeulenhoff 5
6 1.3 Biedt palliatief terminale zorg PRAKTIJK: ROB VOELT AFKEER 1 Kun je de reactie van Rob verklaren? Het is een uiting van het verdriet om het verlies dat hij lijdt. In de week dat hij zijn moeder niet heeft gezien, is zij uiterlijk hard achteruit gegaan. Hierdoor wordt Rob keihard met het verlies geconfronteerd. 2 Stel dat jij hem als verpleegkundige zou opvangen, wat zou je doen? Wat zou je tegen hem zeggen? Je moet begrip (empathie) voor zijn situatie tonen door bijvoorbeeld het gevoel te omschrijven. Daarna moet je er echter ook op wijzen dat zijn moeder hem nodig heeft. KENNISOPDRACHT 1 Een zorgvrager vraagt aan een verpleegkundige een extra pijnstiller. Onder welke voorwaarden mag de verpleegkundige deze geven? Dat mag alleen als een arts daar toestemming voor geeft of heeft gegeven in de vorm van een zo-nodig-opdracht 2 Wat betekent de uitspraak pijn is wat de zorgvrager zegt dat het is? Dit betekent dat pijn een subjectieve beleving is. Pijn is afhankelijk van iemands draagkracht en de beleving van hoe erg de pijn is. De een kan meer aan dan de ander. 3 Geldt deze uitspraak ook voor kinderen en mensen met verstandelijke beperkingen? Waarom wel of niet? Ja. Kinderen of verstandelijk gehandicapten zeggen vaak niet dat ze pijn hebben. De verpleegkundige moet daarom conclusies trekken uit non-verbale signalen zoals mimiek en houding. 4 Leg met behulp van de termen draagkracht en draaglast uit waarom pijn een verpleegkundige aandachtsgebied is. Het evenwicht tussen draagkracht en draaglast is hét verpleegkundig aandachtsgebied. Pijn is bij uitstek een factor die zorgt voor onbalans. De draaglast neemt er enorm door toe en de draagkracht neemt erdoor af. 5 Leg uit waarom de Cliniclowns in dit onderwerp genoemd worden. De Cliniclowns hebben als doel om (ernstig) lijdende kinderen afleiding te bieden. Een deel van dit onderwerp gaat over omgaan met ernstig lijden en wat verpleegkundigen daarin kunnen betekenen. Verpleegkundigen kunnen net als de Cliniclowns ook voor afleiding zorgen. 6 Leg het verschil tussen stervenshulp en stervensbegeleiding in eigen woorden uit. Stervenshulp is de hulp die de zorgvrager krijgt om zijn laatste levensfase zo menselijk en draaglijk mogelijk te maken. Stervensbegeleiding is begeleiding bij de angst, verdriet, onzekerheid en machteloosheid die de terminale fase met zich mee kan brengen. Stervensbegeleiding bestaat vooral uit het bijstaan van de zorgvrager en het bieden van troost en een luisterend oor. Je zou kunnen zeggen dat stervenshulp gericht is op lichamelijk comfort en begeleiding meer op psychosociaal comfort. 7 Leg in eigen woorden uit waarom versterven geen euthanasie is. 6 ThiemeMeulenhoff
7 Situaties van ernstig lijden, sterven en rouw Situaties van ernstig lijden, sterven en rouw Met euthanasie beëindigt een arts het leven van een zorgvrager, omdat de zorgvrager en de arts vinden dat het leven beëindigen beter is dan het voortzetten van het leven. Bij versterven gaat het om een medische vraag: is er sprake van de voorfase van het sterven? Als er sprake is van de voorfase van het sterven kan een arts besluiten om af te zien van het kunstmatig toedienen van vocht en voedsel, omdat dat een medische ingreep zou zijn waarmee het al ingezette stervensproces wordt uitgesteld. ThiemeMeulenhoff 7
8
9 2 Een zorgvrager begeleiden Handelen als de zorgvrager is overleden PRAKTIJK: HET MOTORONGELUK 1 Hoe zou je als verpleegkundige optreden in deze situatie? Belangrijk is dat in het antwoord van de student begrippen als respect, medeleven en begrip doorklinken. Daarnaast moet hij/zij informatie geven over wat het betekent als zij akkoord gaan met orgaandonatie, bijvoorbeeld dat er obductie wordt gepleegd, maar dat het lichaam daarna gewoon kan worden opgebaard en dat ook de uitvaart normaal kan plaatsvinden. PRAKTIJK: DE DOOD VAN SANDRA 1 Maak een opzet voor wat Anna moet doen vanaf het moment dat zij Sandra vindt tot de uitvaart. In het antwoord van de student moeten in elk geval de volgende zaken voorkomen: De huisarts van Sandra waarschuwen. De broer van Sandra waarschuwen. Een uitvaartondernemer bellen. Collega's zo mogelijk voor ze op het werk komen waarschuwen. De medebewoners van Sandra op de hoogte stellen en opvangen. Het lichaam van Sandra afleggen. Met de akte van overlijden aangifte van overlijden doen of laten doen door de uitvaartondernemer. Nagaan of Sandra wensen had voor haar uitvaart. Nagaan welke geloofsovertuiging Sandra had. De medebewoners op de uitvaart voorbereiden en begeleiden tijdens de uitvaart. KENNISOPDRACHT 1 Waarom moet je na een overlijden altijd een arts waarschuwen? De arts moet de dood vaststellen en een akte van overlijden opmaken. 2 Vertel in eigen woorden wat een autopsie is en wanneer die wordt toegepast. Een autopsie betekent dat het lichaam van de overledene na zijn dood opengemaakt wordt om bijvoorbeeld te worden onderzocht op de doodsoorzaak of om organen uit te nemen voor transplantatie. 3 Wat doe je als iemand overlijdt van wie de organen voor transplantatie geschikt zouden zijn? Het donorregister raadplegen en als de overledene daarin niet voorkomt de nabestaanden om toestemming voor orgaandonatie vragen. 4 Wat gebeurt er als iemand zijn lichaam ter beschikking van de wetenschap stelt? ThiemeMeulenhoff 9
10 1.3 Biedt palliatief terminale zorg Het lichaam gaat naar een universiteit waar het gebruikt wordt voor onderzoek of onderwijs aan studenten. De verpleegkundige hoeft alleen de uitvaartondernemer op de hoogte te stellen. Die regelt het overbrengen naar de universiteit. 5 Welke van onderstaande taken hoort niet bij het werk van een uitvaartondernemer: het afleggen van het lichaam; het cremeren of begraven van de overledene; de doodverklaring van de overledene. c de doodverklaring van de overledene. 6 Waardoor wordt rigor mortis veroorzaakt? Rigor mortis of lijkstijfheid wordt veroorzaakt door een langzame verstijving van de spieren en begint ongeveer 48 uur na het overlijden. 7 Waarom is het belangrijk om voor het afleggen van de overledene met de familie te praten? Het is belangrijk om voor het afleggen van de overledene met de familie te praten zodat zij kunnen aangeven of ze zelf de laatste verzorging willen doen en of ze specifieke wensen hebben. Zij kunnen vertellen hoe de overledene er uitzag toen hij nog leefde, zodat de overledene zo natuurlijk mogelijk opgebaard kan worden. 8 Waarom is het belangrijk dat de familie bij het sterven aanwezig is of zo snel mogelijk wordt gewaarschuwd? Het is belangrijk voor de verliesverwerking. 9 Waarom doe je de overledene bij het afleggen een incontinentieluier om? Je doet de overledene bij het afleggen een incontinentieluier om, omdat de blaas en het rectum van de overledene nog kunnen leeglopen. 10 Wat betekenen de heilige sacramenten voor de katholieken? De sacramenten zijn handelingen die de mens in contact met God brengen. 10 ThiemeMeulenhoff
11 Een zorgvrager begeleiden Begeleiden bij verliesverwerking Begeleiden bij verliesverwerking PRAKTIJK: LATE ZWANGERSCHAP 1 Van welke zelfhandhavingstrategie maakt Erna gebruik? Zou je dit een effectieve of een ineffectieve strategie noemen? Erna kiest voor inactiviteit als zelfhandhavingsstrategie. Dat is een minder effectieve strategie. 2 Welke andere zelfhandhavingstrategieën zou Erna kunnen toepassen in deze situatie? Erna zou bijvoorbeeld informatie over het syndroom van Down kunnen zoeken, om zo het gevoel te krijgen dat ze controle over de situatie heeft. Een andere mogelijkheid is steun zoeken, bijvoorbeeld bij een belangenorganisatie of een oudervereniging van kinderen met het syndroom van Down. PRAKTIJK: DE GEVOLGEN VAN ASBEST 1 Beschrijf het rouwproces van Hilda volgens: de fasen van Kübler-Ross; de rouwtaken van Worden. a Volgens Kübler-Ross gaat Hilda door de volgende fasen: ontkenning, depressie en woede wisselen elkaar af. Hilda eindigt met aanvaarding. b Volgens Worden gaat Hilda door de volgende rouwtaken: voelen van de pijn die het gevolg is van het verlies, aanpassen aan een leven en een situatie met het geleden verlies, het verlies emotioneel een plek geven. PRAKTIJK: BORSTKANKER 1 Hoe zou je Mireille kunnen begeleiden in deze situatie? Kies twee interventies uit de lijst van Bulechek en McCloskey en motiveer waarom je deze interventies geschikt vindt. De argumentatie van de studenten moet op consistentie en geldigheid worden beoordeeld. De interventies waaruit studenten kunnen kiezen: Aanwezig zijn, met aandacht voor de gevoelens en emoties van de zorgvrager en zijn naasten. Actief luisteren, interesse tonen en je zonder vooroordelen opstellen voor datgene wat de rouwende verbaal en non-verbaal laat zien. Laten merken dat het praten over het aanstaande of geleden verlies voor jou geen probleem is. De rouwende aanmoedigen over zijn gevoelens te praten. Gevoelens en emoties die je observeert, benoemen en controleren of je dit goed hebt gezien. Vragen stellen over de band die bestond met de overledene. De rouwende aanmoedigen om herinneringen op te halen. Informatie geven over de verschillende stadia in een rouwproces. Zoeken naar mogelijkheden om op een alternatieve manier uiting te geven aan gevoelens en emoties. Uitleggen dat ook gevoelens van boosheid, schuld en schaamte er mogen zijn. De rouwende stimuleren om met rituelen uiting te geven aan zijn gevoelens. ThiemeMeulenhoff 11
12 1.3 Biedt palliatief terminale zorg Zaken concreet benoemen en geen verhullende taal gebruiken. Wijzen op de mogelijkheid van lotgenotencontact. KENNISOPDRACHT 1 In welke situaties kunnen gevoelens van verlies optreden? Situaties waarin gevoelens van verlies kunnen optreden: verlies van gezondheid of van lichaamsfuncties, het verlies van een dierbare door overlijden of door ernstige psychische problemen, eenzaamheid omdat je door je ziekte geïsoleerd raakt of verlies van je onafhankelijkheid en zelfredzaamheid. 2 Noem twee factoren die van invloed zijn op de manier waarop iemand een verlies verwerkt. Factoren als gevolg van de ziekte: de ernst van de ziekte, of de ziekte te genezen is, hoeveel pijn ermee gepaard gaat en welke gevolgen de ziekte heeft voor lichaamsfuncties en psychische functies spelen een rol. Factoren buiten de ziekte: reacties van de omgeving, gevolgen voor werk en inkomen, gevolgen voor de relaties met de mensen uit de omgeving, invloed van de ziekte op het dagelijks leven, de persoonlijkheid van de zorgvrager. 3 Wat is zelfhandhaving? Noem een effectief en een ineffectief voorbeeld van zelfhandhavingsstrategieën. Zelfhandhaving is een actief en doelgericht proces waarmee je het hoofd biedt aan stressvolle omstandigheden als er sprake is van een verstoord evenwicht tussen wat je zelf aankunt en wat er van buitenaf van je gevraagd wordt. Er is dan een verstoord evenwicht tussen draagkracht en draaglast. Effectieve zelfhandhavingstrategieën zijn: informatie zoeken, steun zoeken en actie ondernemen om het probleem op te lossen. Ineffectieve zelfhandhavingsstrategieën zijn: vermijdingsgedrag en inactiviteit. 4 Noem twee verschillen tussen de rouwfasentheorie van Kübler-Ross en het rouwtakenmodel van Worden. Bij Worden vallen sommige fasen die Kübler-Ross noemt (ontkenning, woede, depressie) onder één en dezelfde taak, namelijk voelen van de pijn die het gevolg is van het verlies. Een ander verschil is dat Worden de rouwende een actieve rol toedicht, namelijk het vervullen van taken, terwijl de fasen van Kübler-Ross de rouwende overkomen. 5 Vertel in eigen woorden in welke opzichten verliesverwerking bij kinderen kan verschillen van de verliesverwerking bij volwassenen. Zeker bij kleine kinderen speelt het feit dat zij nog niet kunnen bevatten wat er is gebeurt een grote rol. Tegelijk voelen ze meestal goed aan dat er iets ernstigs aan de hand is. Kinderen zijn soms geneigd de schuld van de nare gebeurtenis bij zichzelf te zoeken. Daarom is het goed om met kinderen te praten. Leg zo goed en zo eerlijk mogelijk uit wat er aan de hand is, maar houd rekening met het bevattingsvermogen van het kind. Betrek kinderen bij wat er gebeurt en probeer ze niet te beschermen tegen verdriet door ze buiten te sluiten. Sommige kinderen vertonen een tijdelijke terugval in hun ontwikkeling: ze gaan weer bedplassen, of zijn angstig en extreem aanhankelijk. Dat is een normale reactie en zal weer overgaan als het kind goed opgevangen wordt. 6 Waarom reageren mensen met een verstandelijke beperking soms heel anders, niet of veel later op een verlieservaring dan je zou verwachten? 12 ThiemeMeulenhoff
13 Een zorgvrager begeleiden Begeleiden bij verliesverwerking Omdat hun ontwikkeling soms ongelijk verlopen is en ze emotioneel minder ontwikkeld zijn dan je zou verwachten op grond van hun verstandelijke niveau. 7 Welk aspect geeft geen indicatie over de mate waarin een verlies verwerkt is? blijkt het verlies onder ogen te zien; helpt mee met het regelen van de begrafenis; blijft zich goed verzorgen; kan goed praten over het geleden verlies. d 8 Noem drie mogelijke verpleegkundige diagnoses van verstoringen van het rouwproces. - disfunctioneel verdriet; ineffectieve ontkenning; geestelijke nood; sociaal isolement; ontregeld gezinsfunctioneren; machteloosheid; verstoord zelfbeeld; verminderde zelfwaardering. ThiemeMeulenhoff 13
ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3. 1.3 Biedt palliatief terminale zorg Antwoordmodellen
ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3 1.3 Biedt palliatief terminale zorg Antwoordmodellen Inhoudsopgave 1 Omgaan met ernstig lijden, sterven en rouw 5 1.1 Omgaan met ernstig lijden, sterven en rouw 5 Praktijk:
Nadere informatieVerlies, verdriet en rouw
Verlies, verdriet en rouw Albert Schweitzer ziekenhuis november 2013 pavo 0233 Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene brengt wellicht
Nadere informatieVerlies, verdriet en rouw
Verlies, verdriet en rouw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene
Nadere informatieTerrorisme en dan verder
Terrorisme en dan verder Hoe kunt u omgaan met de gevolgen van een aanslag? - Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie.
Nadere informatie..en. rouwend. VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine. Kappeyne van de Coppello
Jong, eigen-wijs..en rouwend VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine Kappeyne van de Coppello Krijgen kinderen met de dood te maken? Internationaal onderzoek wijst uit dat van ongeveer 5% van de kinderen tot 16
Nadere informatieThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3. 2.3 Begeleiden op sociaal/maatschappelijk gebied Antwoordmodellen
ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3 2.3 Begeleiden op sociaal/maatschappelijk gebied Antwoordmodellen Inhoudsopgave 1 Een zorgvrager begeleiden 5 1.1 Het sociale netwerk begeleiden 5 Praktijk: Ik zie bijna
Nadere informatieEEN DIERBARE VERLIEZEN
EEN DIERBARE VERLIEZEN 994 Inleiding Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt zorgen. U heeft kort
Nadere informatieTijd voor de dood. Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen. Beleidsnotitie Palliatieve Zorg
Beleidsnotitie Palliatieve Zorg Tijd voor de dood Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen Beleidsnotitie Tijd voor de dood Auteur(s) A.Trienekens Datum September
Nadere informatiePALLIATIEVE ZORG. Take Home Toets
PALLIATIEVE ZORG Take Home Toets Naam: Danissa Loocks Studentennummer: 500621916 Groep: LV12-2F1 Datum: 18 Januari 2013 Blok naam: 2.2 Naam opleiding : HBO- V Hoge School van Amsterdam Naam docent: Willianne
Nadere informatieeen dierbare verliezen
een dierbare verliezen een dierbare verliezen U heeft kort geleden iemand verloren. Dat kan heel verwarrend zijn. Vaak is het moeilijk te accepteren dat iemand er niet meer is. Soms is het verdriet of
Nadere informatieHet voeren van een begeleidend gesprek met een zorgvrager
OPDRACHTFORMULIER Het voeren van een begeleidend gesprek met een zorgvrager Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier bij deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatieRouwproces. Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland
Rouwproces Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland Definitie rouwproces Rouwen is het verwerken van een groot verdriet. Het is een proces waarbij iemand geleidelijk aan leert omgaan met pijn, verdriet,
Nadere informatieHet leven leren leven
Rouwbegeleiding in de praktijk Het leven leren leven Karin van der Plas Themabijeenkomst IDPZ 31 oktober Programma Welkom Theorie over rouw Bespreking casus/ luisteroefening Wat is Levenskunst? Tijd voor
Nadere informatiePsychosociale hulp voor patiënten met kanker
Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Beter voor elkaar Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Inhoud Inleiding 2 Oncologieverpleegkundigen 3 Stomaverpleegkundigen 4 Geestelijke verzorging
Nadere informatieTerrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag?
Terrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag? Publieksversie Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie. Dit is ook
Nadere informatiehttps://dementie.nl/dagbesteding/tijdelijke-opvang-respijtzorg-regelen
1 2 Odensehuis Hoeksche Waard: Odensehuizen landelijk platform: Dementie.nl: Dementie winkel: Doorleven: Fotofabriek: Handen in huis: Samen Dementievriendelijk: Stichting Alzheimer Nederland: http://odensehuishw.nl
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4
Nadere informatieINFORMATIE KINDEREN IN ROUW 0-3 JAAR STICHTING STERRENKRACHT
INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 0-3 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of boosheid
Nadere informatieDelen is Helen. Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid
Delen is Helen Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid Rouw Is een natuurlijk proces, waarbij verdriet en eenzaamheid voorkomende gevoelens kunnen zijn. Verlies van gezondheid
Nadere informatieRouwen. Praten en delen met lotgenoten
Rouwen Als een dierbaar iemand pas gestorven is en je afscheid van hem of haar hebt moeten nemen, dan voel je je vaak heel wezenloos. Je vraagt je af waarom dit moest gebeuren maar je krijgt geen antwoord.
Nadere informatieTOOLKIT ROUW EN VERDRIET
TOOLKIT ROUW EN VERDRIET ALS JE IEMAND DICHTBIJ VERLIEST. Rouwen: een werkwoord waarvan je de betekenis pas leert kennen als je voor het eerst iemand verliest die veel voor jou betekende. Misschien wil
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Rouwverwerking
PATIËNTEN INFORMATIE Rouwverwerking 2 PATIËNTENINFORMATIE Een dierbare is overleden. Dit is een aangrijpende gebeurtenis. In de eerste plaats gaat onze deelneming uit naar u en de overige nabestaanden.
Nadere informatieDepressie. Informatiefolder voor zorgteam. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober
Depressie Informatiefolder voor zorgteam Zorgprogramma Doen bij Depressie Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken zijn bij de zorg voor een cliënt bij wie een depressie
Nadere informatiePsychosociale gevolgen van kanker. Wat speelt er bij kanker. 8 november 2011 8 november 2011. K.Rutgers, Centrum Amarant/THHA 1
Psychosociale gevolgen van kanker Karen Rutgers van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant te Utrecht Toon Hermans Huis Amersfoort Wat speelt er bij kanker Kanker = crisis = ontreddering Kanker
Nadere informatieZelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?
Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt
Nadere informatieRouw en Verdriet bij Ouderen. Marie-Christine Adriaensen CGG Brussel - Elder
Rouw en Verdriet bij Ouderen Marie-Christine Adriaensen CGG Brussel - Elder Ouder worden: spontane ongewilde onomkeerbare veranderingen Fysieke veranderingen - Gezondheid - Mobiliteit - Fysieke capaciteiten
Nadere informatiePSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER
PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER 536 Inleiding Als u van uw behandelend specialist te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties te verwerken. Door
Nadere informatieBijzonder procesdoel 5: Exploreren, verkennen en integreren van de existentiële dimensies
Bijzonder procesdoel 5: Exploreren, verkennen en integreren van de existentiële dimensies Eerste leerjaar B 5.1. Herkennen en verkennen van (grens)ervaringen Wat het betekent voor mij - verdriet - pijn
Nadere informatieHet voeren van een begeleidend gesprek met een zorgvrager
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Het voeren van een begeleidend gesprek met een zorgvrager Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier bij deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieHELPEN IN ROUW EN VERDRIET
HELPEN IN ROUW EN VERDRIET Manu KEIRSE Mensen in rouw en hun omgeving stellen zich allerlei vragen: Is het normaal dat ik mij na maanden nog zo verdrietig voel? Zal ik nog ooit opnieuw kunnen genieten
Nadere informatieDepressie. Informatiefolder voor cliënt en naasten. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober
Depressie Informatiefolder voor cliënt en naasten Zorgprogramma Doen bij Depressie Versie 2013-oktober Inleiding Deze folder bevat informatie over de klachten die bij een depressie horen en welke oorzaken
Nadere informatieRouw hoort bij het leven, het is een algemeen menselijke taak hiermee om te leren gaan.
Over rouw en rouwen Rouw hoort bij het leven, het is een algemeen menselijke taak hiermee om te leren gaan. Emoties zijn belangenbehartigers: signaal dat er iets belangrijks aan de hand is; toegangsweg
Nadere informatieZelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.
Zelfdoding en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfdoding De Zelfmoordlijn tel. 02 649 95 55 www.zelfmoordlijn.be Werkgroep Verder Voor wie achterblijft na
Nadere informatieVERLIES NAAR WINST. bij rouw op het werk. inleiding door Trudy van Gils tgv 75 jarig jubileum uitvaartvereniging Joure op 8 oktober 2010
VAN WELKOM VAN VERLIES NAAR WINST bij rouw op het werk inleiding door Trudy van Gils tgv 75 jarig jubileum uitvaartvereniging Joure op 8 oktober 2010 Enkele overwegingen Wie een kind baart, kan vier maanden
Nadere informatiePalliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg
Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding
Nadere informatieRespectvol reageren op gevoelens
OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieWELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG. door Nelly Troost
WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG door Nelly Troost GEGEVENS UIT DE CASUS Systeem dhr. Jansen 74 jaar MW. JANSEN 75 jaar Medisch/Zorgverlening
Nadere informatieWat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt.
Hoofdstuk 7 Emoties Nu is het tijd om door te gaan. Je hebt je dwarslaesie, je bent hopelijk klaar met al de medische dingen, nu is het tijd om ook je gevoelens aandacht te geven. Dus: ga lekker zitten,
Nadere informatieEen dierbare verliezen. Informatie voor nabestaanden
00 Een dierbare verliezen Informatie voor nabestaanden Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren, en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt
Nadere informatiePsychosociale begeleiding
Borstkliniek Voorkempen Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Sofie Eelen psychologe AZ St Jozef Malle 9-12-2008 1 Diagnose van kanker Schokkende gebeurtenis Roept verschillende gevoelens en
Nadere informatieZelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.
Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website
Nadere informatieDE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN
DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN Een handreiking Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan nadenken
Nadere informatieEen kind helpen. na een misdrijf of verkeersongeluk. Slachtofferhulp 0900-0101. (lokaal tarief) na een misdrijf of een verkeersongeluk
Een kind helpen na een misdrijf of verkeersongeluk Slachtofferhulp H E L P T na een misdrijf of een verkeersongeluk 0900-0101 (lokaal tarief) Een misdrijf of een verkeersongeluk kan een diepe indruk bij
Nadere informatiePsychologische aspecten bij donatie dr. Carine Poppe, MSc, PhD Psycholoog Cognitief-gedragstherapeut Transplantatiecentrum UZG
Psychologische aspecten bij donatie dr. Carine Poppe, MSc, PhD Psycholoog Cognitief-gedragstherapeut Transplantatiecentrum UZG 1 Emotioneel beladen thema s Overlijden van dierbare Donatie van iets van
Nadere informatieOud worden en sterven met de oorlog
Oud worden en sterven met de oorlog Mede mogelijk gemaakt door de Stichting 1940-1945 1 Oud worden en sterven met de oorlog Over wie gaat het Schokkende gebeurtenissen Kenmerken en stressreacties Verwerking
Nadere informatieSociale vaardigheden: Partners in het leerproces
Sociale vaardigheden: Partners in het leerproces OMGAAN MET DE ZORGVRAGER 1 Attitudes 12 1.1 Attitude 13 1.2 De specifieke beroepsattitudes van de verzorgende 14 1.2.1 De specifieke beroepsattitudes van
Nadere informatieColofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid
Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)
Nadere informatieDepressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor afdelingsmedewerkers Depressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten Folder 2 Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Algemeen Een dierbare verliezen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG042 / Een dierbare verliezen / 14-07-2015 2 Een dierbare verliezen U heeft
Nadere informatieVerbindingsactietraining
Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken
Nadere informatieINFORMATIE KINDEREN IN ROUW 4-6 JAAR STICHTING STERRENKRACHT
INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 4-6 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of boosheid
Nadere informatieKinderen op bezoek op de Intensive Care
Kinderen op bezoek op de Intensive Care Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de Intensive Care is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen hebben
Nadere informatieLieve ouder, De inhoud van wat je schrijft is persoonlijk. Probeer eerlijk te zijn in wat je schrijft en je gevoelens toe te laten.
Lieve ouder, Langs de één of andere weg ben je in het bezit gekomen van dit boekje, omdat je je kindje verloor door abortus en je het daar moeilijk mee hebt. Dit boekje is een soort dagboek, een leidraad
Nadere informatieSpirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget
Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget Palliatieve zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende
Nadere informatiePsychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum
Psychosociale begeleiding in het Centrum Inleiding Als u te horen krijgt dat u kanker heeft of een hematologische ziekte, kan er veel veranderen in uw leven en dat van uw naasten. Niet alleen lichamelijk,
Nadere informatieOntmoet de HEKS in jou DAG 2 - EMPATHIE. Sacha Franke. Sacha s School vol Magie
Ontmoet de HEKS in jou DAG 2 - EMPATHIE Sacha Franke Sacha s School vol Magie DAG 2 EMPATHIE Empathie is het vermogen je in te kunnen leven in de ander, je in de ander te kunnen verplaatsen. Om iemand
Nadere informatieDepressieve klachten bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor cliënt en naasten Depressieve klachten bij verpleeghuiscliënten Folder 1 Inleiding Deze folder is bedoeld voor mensen met depressieve klachten en
Nadere informatieHoe om te gaan met rouw.
Hoe om te gaan met rouw. 1. Rouwen kinderen anders dan volwassenen? Enerzijds rouwen kinderen net als volwassenen. Want ook zij kennen intensieve gevoelens van verdriet, boos zijn, angst of gevoelens van
Nadere informatieOngeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen
Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3
Nadere informatieSamen rouwen. Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken
Samen rouwen Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken Rouw De prijs die we betalen voor hechting Overlijden van een dierbare Gezondheidsproblemen (CVS, MS, afnemen zicht / gehoor etc.) Rouwen
Nadere informatieOf je hart nu breekt of scheurt, kapot is kapot.
Of je hart nu breekt of scheurt, kapot is kapot. Rouw van naastbestaanden van personen met dementie Gerke VERTHRIEST Een pluim voor jou, mantelzorger! We staan stil bij: - Rouwen als iemand nog niet dood
Nadere informatieDienst Geestelijke Verzorging
Dienst Geestelijke Verzorging Patiënt en dan? U bent in het ziekenhuis opgenomen en er komt veel op u af. Deze situatie kan veel vragen oproepen en geestelijk behoorlijk zwaar zijn. Als u behoefte hebt
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care
Kinderen op bezoek op de intensive care Handreiking voor ouders mca.nl Inhoudsopgave Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 1 Hoe bereid
Nadere informatieVerlies & Rouw. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website:
Verlies & Rouw HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Verlies is wanneer je iemand of iets die veel voor
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Informatie voor nabestaanden 0 Inleiding Het (aanstaand) overlijden van een dierbare is een aangrijpende gebeurtenis. In zo'n situatie is het moeilijk de aandacht te richten op de noodzakelijke formaliteiten
Nadere informatieINFORMATIE JONGEREN IN ROUW 13-18 JAAR STICHTING STERRENKRACHT
INFORMATIE JONGEREN IN ROUW 13-18 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of
Nadere informatiePalliatieve zorg. Onderdeel: Palliatieve verpleegkunde. Naam: Sanne Terpstra Studentennummer: 500646500 Klas: 2B2
Palliatieve zorg Onderdeel: Palliatieve verpleegkunde Naam: Sanne Terpstra Studentennummer: 500646500 Klas: 2B2 Inhoudsopgave Inleiding Blz 2 Verpleegkundige diagnoses Blz 3 Beoogde resultaten Blz 3 Interventies
Nadere informatiePalliatieve zorg. 1. Wat is palliatieve zorg? 1.1 Definitie WHO 2002
Palliatieve zorg 1. Wat is palliatieve zorg? 1.1 Definitie WHO 2002 De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft in 2002 een vernieuwde definitie van palliatieve zorg opgesteld: "Palliatieve zorg bevordert
Nadere informatieDepressie bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor cliënt en naasten Depressie bij verpleeghuiscliënten Folder 3 Inleiding Deze folder bevat informatie over de klachten die bij een depressie horen
Nadere informatieCambriana online hulpprogramma
Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in
Nadere informatieDO'S EN DON'TS VOOR OUDERS
WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatiePatiënteninformatie. Wachten en waken
Patiënteninformatie Wachten en waken Inhoud Inleiding... 3 Wachten is hard werken... 4 Neem de tijd... 4 Wissel elkaar af... 4 Sfeer... 4 Samen zorgen voor de patiënt... 5 Vertrouwde rituelen... 5 De veranderingen
Nadere informatieEen bezoek van kinderen op de Intensive Care
Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Intensive Care Locatie Hoorn/Enkhuizen Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Informatie voor ouders Het is altijd confronterend als een ouder of familielid
Nadere informatieVan loslaten naar VERBINDEN: Hoe we mensen in rouw kunnen uitnodigen om verhalen te vertellen over wat hen dierbaar is.
Van loslaten naar VERBINDEN: Hoe we mensen in rouw kunnen uitnodigen om verhalen te vertellen over wat hen dierbaar is. Anik Serneels Klinisch psychologe, relatie- en gezinstherapeute, specialisatie narratieve
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel ZIEKTEBELEVING. (NON) HODGKIN Ziektebeleving
Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin onderdeel ZIEKTEBELEVING (NON) HODGKIN Inhoud... 3 Emoties... 4 Omgaan met de ziekte... 4 Praten over uw gevoelens... 5 Uw gedachten opschrijven... 5 Andere
Nadere informatieVooruitziende zorg, een cultuur in ons huis. Inleiding. Inleiding 21/11/2014. De grote impact van het kleine gebaar
Vooruitziende zorg, een cultuur in ons huis De grote impact van het kleine gebaar Liselotte Van Ooteghem Mia Vervaeck Studiedag Kronkels - 27 november 2014 Wie we zijn en waarom we hier staan Inleiding
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatieAls stemmen niet gehoord worden.. Communiceren de palliatieve fase
Als stemmen niet gehoord worden.. Communiceren de palliatieve fase Christien de Jong psychotherapeut / trainer Amsterdams Instituut voor Gezins- en Relatietherapie christiendejong@hetnet.nl Casus 1 Mevrouw
Nadere informatieWat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?
Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,
Nadere informatieAlle gelukkige families lijken op elkaar, elke ongelukkige familie is ongelukkig op zijn eigen wijze. Tolstoj Anna Karenina
Alle gelukkige families lijken op elkaar, elke ongelukkige familie is ongelukkig op zijn eigen wijze Tolstoj Anna Karenina Familiezorg Methode Familiezorg Relationeel werken Denken en handelen vanuit het
Nadere informatieAbeltje Peuterspeelzaal Protocol: Sterfgevallen
Abeltje Peuterspeelzaal Protocol: Sterfgevallen Laatst gewijzigd: 10 januari 2013 Auteur: Michèle Goeman Verschillende sterfgevallen Binnen een peuterspeelzaal kun je te maken krijgen met verschillende
Nadere informatieHet Rouwende Kind. een handvat voor de volwassene
Het Rouwende Kind een handvat voor de volwassene Het Rouwende Kind een handvat voor de volwassene Nina José Verhoeven Elk kind dat oud genoeg is om van iemand te houden, is oud genoeg om te rouwen. Alan
Nadere informatiePartner ondersteuning 1
Partnerondersteuning 1 Je partner heeft borstkanker, wat nu? Informatie voor je partner Kanker heb je niet alleen. Ook jij als partner wordt mee betrokken in de strijd. Het bericht is voor jou net zo n
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden. Dit is een uitgave van NTS-Donorvoorlichting www.donorvoorlichting.nl. Orgaandonatie
Informatie voor nabestaanden Dit is een uitgave van NTS-Donorvoorlichting www.donorvoorlichting.nl Orgaandonatie Waarom krijgt u deze brochure? Iemand in uw naaste omgeving kan orgaandonor worden na het
Nadere informatie25-9-2014. Door Machteld Muller & Linda Stoutjesdijk www.phorosadvies.nl 06-10508273/06-12987505
Door Machteld Muller & Linda Stoutjesdijk www.phorosadvies.nl 06-10508273/06-12987505 Lichamelijk: pijn, fysieke beperkingen, afweging behandeling vs bijwerkingen Angst en onzekerheid: verloop ziekte,
Nadere informatieWat wordt onder nazorg verstaan?
Wat wordt onder nazorg verstaan? Jaarbijeenkomst NPZR&o 2016 Rouw en nazorg Rotterdam, 4 februari 2016 Rouw en Nazorg Nazorg bij palliatieve zorg kan beter Rouw (in onze samenleving) Rouwmodellen Tips
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Informatie voor nabestaanden 0 1 Inleiding Het (aanstaand) overlijden van een dierbare is een aangrijpende gebeurtenis. In zo'n situatie is het moeilijk de aandacht te richten op de noodzakelijke formaliteiten
Nadere informatieHoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:
Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van
Nadere informatieINFORMATIE KINDEREN IN ROUW 7-9 JAAR STICHTING STERRENKRACHT
INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 7-9 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of boosheid
Nadere informatieVerlies en rouw Dominique Ebbeng - Martina Janssen TITEL / 1
Verlies en rouw Dominique Ebbeng - Martina Janssen TITEL / 1 Verlies en rouw Emotioneel proces als gevolg van een verlies. Rouw zou in fases verlopen Dit leidde nogal eens tot misverstanden en onbegrip
Nadere informatieThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 4. 2.1 Begeleidt een zorgvrager bij zelfredzaamheid Antwoordmodellen
ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 4 2.1 Begeleidt een zorgvrager bij zelfredzaamheid Antwoordmodellen Inhoudsopgave 1 Een zorgvrager begeleiden 5 1.1 Begeleiden 5 Praktijk: Niet meer snoepen 5 Praktijk: Culturele
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Patiënteninformatie Een dierbare verliezen Informatie over het verlies van een dierbare en de gevoelens die u daarover kunt hebben Een dierbare verliezen Informatie over het verlies van een dierbare en
Nadere informatieSuïcidepreventie. Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online
Suïcidepreventie Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online Missie en visie @113 Taboe op praten over zelfmoord doorbreken Drempels bij zoeken en vinden van hulp verlagen Landelijk
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers
Kinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de intensive care (IC) is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen
Nadere informatieAls genezing niet meer mogelijk is
Algemeen Als genezing niet meer mogelijk is www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG043 / Als genezing niet meer mogelijk is / 06-10-2015 2 Als
Nadere informatie10/03/19. Inhoud. Bouwstenen in de zorg voor personen met dementie. Bouwstenen in de zorg voor personen met dementie
Leentje Vanderniepen Expertisecentrum Dementie Meander Kerkstraat 115 9200 Dendermonde 052/ 26 28 23 meander@dementie.be Inhoud Communicatietool voor mantelzorgers 1. 1.1 Risico s bij mantelzorg 1.2 Vaardigheden
Nadere informatieDe Inner Child meditatie
De Inner Child meditatie copyright Indra T. Preiss volgens Indra Torsten Preiss copyright Indra T. Preiss Het innerlijke kind Veel mensen zitten met onvervulde verlangens die hun oorsprong hebben in hun
Nadere informatie