Rouw hoort bij het leven, het is een algemeen menselijke taak hiermee om te leren gaan.
|
|
- Vincent Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Over rouw en rouwen Rouw hoort bij het leven, het is een algemeen menselijke taak hiermee om te leren gaan. Emoties zijn belangenbehartigers: signaal dat er iets belangrijks aan de hand is; toegangsweg naar spirituele betekenislaag. communicatie en contact maken van levensbelang: hoe doe je dat: ik kiek oe an, ie kiekt mie an, wie hebt contact (vd Meiden) Het leren kennen van de communicatie in een familie is van levensbelang: praten of voelen. Heb geen oordeel over of iemand het goed of fout doet Invoegen in levens is de kunst van ons vak Rouwen is heel persoonlijk, natuurlijk, rauw, privé; Rouw raakt alle dimensies van iemands persoonlijkheid. Rouwen is werkwoord net als leven, het gaat niet vanzelf. Bij rouwen is de tijd vertraagd, net als rond sterven, er worden trage vragen gesteld. Vragen waarop geen (duidelijk) antwoord is. Leren leven met de vraag.. Voorbij de maakbaarheid 1
2 Familie leeft in vertraagde tijd, bij een sterven hoort een ziektegeschiedenis, een familiegeschiedenis, er ontstaat een film rond een sterven; René Gude: speedboot - roeiboot Niemands kind meer zijn Hoe lang duurt het nog? Duurt het u lang? Bij rouwen is iemand bezig pijn en verdriet betekenis te geven Wij lopen stukje mee, de weg wordt niet korter, het voelt wel anders Afleren op overledene te wachten. Stervende rouwt, omgeving ook: het tempo is (heel) anders. Uiterlijke gebeurtenis die van binnen werkelijkheid moet worden Nieuw verlies raakt altijd aan eerdere. Steeds opnieuw wordt een verlies aangeraakt tijdens je leven; we kunnen alleen onze eigen tranen huilen en doen dat vaak bij uitvaarten (van onbekenden). Grote aandacht voor Lady Di, Fortuyn, Hazes, Mandela. Verlies van anderen raakt aan eigen grootste verlies (scheiding van de buren bij dood H.). 2
3 Rouw bepaalt het leven daarna, dit valt in 2 delen uiteen Gij zult praten, Gij zult afsluiten (M.vd Berg) voor betrokkenen begint het dan pas Verwerken betekent je ertoe blijven verhouden, het betekent niet achterlaten maar juist meenemen op je levenspad. Met alle emoties en gevoelens die daarbij horen. Een ingrijpend verlies gaat mee op de levensreis en is nooit voorbij of klaar. Kernverhaal blijven vertellen in je leven is gezond, van EKR geleerd. Anticiperend rouwen ziekbed, dementie Soms is dood opluchting met bijbehorende gevoelens. Wie tijdens leven openhartig spreekt over sterven en met stervenden lijkt soms beter in staat eigen terminale situatie onder ogen te zien: waarom ik niet? Aan rouwen kan geen tijdslimiet gesteld worden. Rouwen is ook genezen- helen, dit heeft met liefde te maken. 3
4 Verlies leidt naar ander vorm van leven. Crisis als kans? Dit mag iemand zelf ontdekken. Vertellen over: groep jongeren onder 40 jaar en wat ze deden na het sterven van hun geliefde. Recht op hoop, is grondrecht van een stervende. Zorg is geen krachtsinspanning voor morele helden, het is het onvermogen je af te sluiten. Gebruik jezelf als instrument in je werk, met alles wat je in het leven hebt opgedaan aan ervaringen. Dit hoeft niet breed te worden uitgemeten, het zit meer van binnen. Luisteren is een geschenk aan de ander. Het gevoel gehoord en begrepen te worden door een zorgverlener leidt tot het toedichten van meer deskundigheid aan deze persoon: investeer vooral in deze relatie. Goed afscheid nemen in het leven van alles wat zich voordoet is een goede voorbereiding op het grote afscheid. Zorgdriehoek: cliënt naasten zorgverlener. Na verlies ontstaat er een andere rol voor de achterblijver: geen partner/minnaar meer zijn, geen broer/zus meer, niemands kind meer zijn. 4
5 Je sterft gedeeltelijk mee. Veranderde familierelaties. Angst voor de dood bij zorgverlener doet afbreuk aan zorg voor de stervenden (EKR). Woede = liefde ook overlevingskracht: (Vaatstra) fysiek en relationeel soms schadelijk overlijdens per jaar in ons land: rond iedere stervende vier dierbaren dan al rouwenden; per dag sterven mensen De dood reist ons hele leven (in herinneringen aan andere sterfbedden) met ons mee tot aan onze eigen dood. Troost moet je zoeken, het komt niet naar je toe; Michelangelo: rotsblok met daarin een engel die er alleen maar uitgehaald hoeft te worden In dankbaarheid terug denken kan helpen, de liefde voor de overledene verdwijnt nooit uit je lijf/ziel. Rondkijken in je huis/tuin naar herinneringen aan overleden geliefden. Cliënten hiertoe uitnodigen. 5
6 Om je verlies heen groeien (Riet Fiddelaers, blz 170) Oude ervaring pas veel later begrijpen (beppe plakte tekst pake in mijn album, hij hoort erbij) Zonder de dood heb je geen leven (Bert Keizer) Soorten verlies die rouwreacties geven: Echtscheiding; ongewenste kinderloosheid; geen partner; opname hospice/ziekenhuis/ verpleeghuis Verlies gezondheid/ zelfstandigheid Miskraam/doodgeboorte/abortus Toelaten (terminale) zorg ouder worden, ander perspectief ook: verhuizing (zelf of een dierbare) inbraak, verkrachting, of een combinatie verlies van werk/reorganisatie, vluchteling zijn, kind uit huis, pensioen overgangsverliezen: huwelijk, puberteit, geboorte, ouders sterven, kind uit huis Ook bij vreugde komen fasen voorbij. Versie voorjaar 2014 Trudy Willems 6
Rouwen. Praten en delen met lotgenoten
Rouwen Als een dierbaar iemand pas gestorven is en je afscheid van hem of haar hebt moeten nemen, dan voel je je vaak heel wezenloos. Je vraagt je af waarom dit moest gebeuren maar je krijgt geen antwoord.
Nadere informatieWELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG. door Nelly Troost
WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG door Nelly Troost GEGEVENS UIT DE CASUS Systeem dhr. Jansen 74 jaar MW. JANSEN 75 jaar Medisch/Zorgverlening
Nadere informatieeen dierbare verliezen
een dierbare verliezen een dierbare verliezen U heeft kort geleden iemand verloren. Dat kan heel verwarrend zijn. Vaak is het moeilijk te accepteren dat iemand er niet meer is. Soms is het verdriet of
Nadere informatieOf je hart nu breekt of scheurt, kapot is kapot.
Of je hart nu breekt of scheurt, kapot is kapot. Rouw van naastbestaanden van personen met dementie Gerke VERTHRIEST Een pluim voor jou, mantelzorger! We staan stil bij: - Rouwen als iemand nog niet dood
Nadere informatieWat wordt onder nazorg verstaan?
Wat wordt onder nazorg verstaan? Jaarbijeenkomst NPZR&o 2016 Rouw en nazorg Rotterdam, 4 februari 2016 Rouw en Nazorg Nazorg bij palliatieve zorg kan beter Rouw (in onze samenleving) Rouwmodellen Tips
Nadere informatieEEN DIERBARE VERLIEZEN
EEN DIERBARE VERLIEZEN 994 Inleiding Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt zorgen. U heeft kort
Nadere informatiejongeren vanaf 12 jaar
Na de schok... de draad weer oppakken Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar die betrokken zijn geweest bij een schokkende of ingrijpende gebeurtenis. Na de schok de draad weer oppakken Informatie voor
Nadere informatieHet Rouwende Kind. een handvat voor de volwassene
Het Rouwende Kind een handvat voor de volwassene Het Rouwende Kind een handvat voor de volwassene Nina José Verhoeven Elk kind dat oud genoeg is om van iemand te houden, is oud genoeg om te rouwen. Alan
Nadere informatieHet leven leren leven
Rouwbegeleiding in de praktijk Het leven leren leven Karin van der Plas Themabijeenkomst IDPZ 31 oktober Programma Welkom Theorie over rouw Bespreking casus/ luisteroefening Wat is Levenskunst? Tijd voor
Nadere informatieCursus Spirituele en Mediamieke Ontwikkeling 2
NIEUWSBRIEF 14 februari 2015 1 Lieve mensen, Iedere dag is een dag van de liefde, om degenen om je heen te vertellen hoeveel je van ze houdt, het leven in je hart te koesteren en te genieten van de grote
Nadere informatieUitvaart voorbede Voorbeeld 1.
Uitvaart voorbede Voorganger: Genadige en barmhartige God. U ziet ons hier bijeen in ons verdriet rond het sterven van N. Hij / zij was één van ons, wij zullen hem / haar missen. Geef ons de kracht samen
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieHELPEN IN ROUW EN VERDRIET
HELPEN IN ROUW EN VERDRIET Manu KEIRSE Mensen in rouw en hun omgeving stellen zich allerlei vragen: Is het normaal dat ik mij na maanden nog zo verdrietig voel? Zal ik nog ooit opnieuw kunnen genieten
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Rouwverwerking
PATIËNTEN INFORMATIE Rouwverwerking 2 PATIËNTENINFORMATIE Een dierbare is overleden. Dit is een aangrijpende gebeurtenis. In de eerste plaats gaat onze deelneming uit naar u en de overige nabestaanden.
Nadere informatieNummer 1 December 2011. Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien
Nummer 1 December 2011 Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien LANDELIJK HEEFT 16% VAN DE JONGEREN PSYCHOSOCIALE PROBLEMEN. Scoop richt zich bij coaching, counseling en training
Nadere informatieTijd voor de dood. Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen. Beleidsnotitie Palliatieve Zorg
Beleidsnotitie Palliatieve Zorg Tijd voor de dood Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen Beleidsnotitie Tijd voor de dood Auteur(s) A.Trienekens Datum September
Nadere informatieDienst Geestelijke Verzorging
Dienst Geestelijke Verzorging Patiënt en dan? U bent in het ziekenhuis opgenomen en er komt veel op u af. Deze situatie kan veel vragen oproepen en geestelijk behoorlijk zwaar zijn. Als u behoefte hebt
Nadere informatieSamen rouwen. Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken
Samen rouwen Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken Rouw De prijs die we betalen voor hechting Overlijden van een dierbare Gezondheidsproblemen (CVS, MS, afnemen zicht / gehoor etc.) Rouwen
Nadere informatieBijzonder procesdoel 5: Exploreren, verkennen en integreren van de existentiële dimensies
Bijzonder procesdoel 5: Exploreren, verkennen en integreren van de existentiële dimensies Eerste leerjaar B 5.1. Herkennen en verkennen van (grens)ervaringen Wat het betekent voor mij - verdriet - pijn
Nadere informatieEen dierbare verliezen. Informatie voor nabestaanden
00 Een dierbare verliezen Informatie voor nabestaanden Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren, en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt
Nadere informatieINFORMATIE KINDEREN IN ROUW 0-3 JAAR STICHTING STERRENKRACHT
INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 0-3 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of boosheid
Nadere informatieRouw en Verdriet bij Ouderen. Marie-Christine Adriaensen CGG Brussel - Elder
Rouw en Verdriet bij Ouderen Marie-Christine Adriaensen CGG Brussel - Elder Ouder worden: spontane ongewilde onomkeerbare veranderingen Fysieke veranderingen - Gezondheid - Mobiliteit - Fysieke capaciteiten
Nadere informatiePresentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis
Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar
DOELSTELLINGEN De deelnemers worden zich bewust van hun eigen omgang met rouw en verlies en de rol die hun geloof of levensoriëntatie hierbij heeft. De deelnemers weten dat ieder op een eigen manier rouwt
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het echte geluk is voor mensen die verdriet hebben. Want God zal hen troosten.
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het echte geluk is voor mensen die verdriet hebben. Wat is dat voor uitspraak op een dag als vandaag? We herdenken vandaag onze geliefde doden. Mensen
Nadere informatienarratieve zorg Elder empowering the elderly
narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar
Nadere informatiePraktijk voor zingevingsvragen bij levenseinde, rouw en verlies
Praktijk voor zingevingsvragen bij levenseinde, rouw en verlies Als ervaringsdeskundige bied ik je een ruim hart een open blik onbevangen luisteren voorbij de hindernissen De reis door het leven is geen
Nadere informatieVeel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal
Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal De mensen van voorbij Zij worden niet vergeten De mensen
Nadere informatieSpirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget
Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget Palliatieve zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende
Nadere informatieActiviteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16
Inhoud Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7 Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11 Activiteit 03: Acting out 16 Activiteit 04: Schuld 22 Activiteit 05: Angst 26 Activiteit 06: Verdriet
Nadere informatieProbleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.
ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,
Nadere informatieOpeningsgebeden INHOUD
Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus
Nadere informatieDe gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.
De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen
Nadere informatieAlle gelukkige families lijken op elkaar, elke ongelukkige familie is ongelukkig op zijn eigen wijze. Tolstoj Anna Karenina
Alle gelukkige families lijken op elkaar, elke ongelukkige familie is ongelukkig op zijn eigen wijze Tolstoj Anna Karenina Familiezorg Methode Familiezorg Relationeel werken Denken en handelen vanuit het
Nadere informatieWij hebben ervaren hoe velen hebben meegeleefd, tijdens de ziekte en na het overlijden van mijn/onze... Voornaam Achternaam
Wij hebben ervaren hoe velen hebben meegeleefd, tijdens de ziekte en na het overlijden van mijn/onze... Een ieder koos hiervoor een eigen manier: in de vorm van woorden, bloemen, praktische hulp of een
Nadere informatieEEN VERLIES VERWERKEN KAN NIEMAND ALLEEN, OOK NIET OP HET WERK!
EEN VERLIES VERWERKEN KAN NIEMAND ALLEEN, OOK NIET OP HET WERK! Wat doet u als werknemer als u na het overlijden van een geliefd persoon niet in staat bent om te werken? Als u innerlijk volledig in beslag
Nadere informatieNiet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.
Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Algemeen Een dierbare verliezen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG042 / Een dierbare verliezen / 14-07-2015 2 Een dierbare verliezen U heeft
Nadere informatieJohannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,
Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...
Nadere informatieWANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT
WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en
Nadere informatieCambriana online hulpprogramma
Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in
Nadere informatie1. Een bijzonder gezin
1. Een bijzonder gezin Een samengesteld gezin is een bijzonder gezin. Anders dan een gewoon gezin. De meeste gezinnen worden gevormd door een man en vrouw die besluiten hun leven te delen en vervolgens
Nadere informatieDe Inner Child meditatie
De Inner Child meditatie copyright Indra T. Preiss volgens Indra Torsten Preiss copyright Indra T. Preiss Het innerlijke kind Veel mensen zitten met onvervulde verlangens die hun oorsprong hebben in hun
Nadere informatieBoek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem
Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom
Nadere informatieDeel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties
Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna
Nadere informatieIn de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen
14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieOud worden en sterven met de oorlog
Oud worden en sterven met de oorlog Mede mogelijk gemaakt door de Stichting 1940-1945 1 Oud worden en sterven met de oorlog Over wie gaat het Schokkende gebeurtenissen Kenmerken en stressreacties Verwerking
Nadere informatieVerlies, verdriet en rouw
Verlies, verdriet en rouw Albert Schweitzer ziekenhuis november 2013 pavo 0233 Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene brengt wellicht
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieVacature. Wat is jouw kijk? Ik ben aan het dementeren en zoek een begeleider die: Bij deze kaart hoort opdrachtkaart 86.
Wat is jouw kijk? 86 Bij deze kaart hoort opdrachtkaart 86. Vacature Ik ben aan het dementeren en zoek een begeleider die: - Het leuk vindt om mij als mens met een verstandelijke beperking en dementie
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieWERNER VANDEN EYNDEN DE ROUWENDE SENIOR
WERNER VANDEN EYNDEN DE ROUWENDE SENIOR OUD WORDEN GEEN PRETJE? LICHAMELIJK VERVAL PSYCHISCH VERVAL PERSOONLIJK VERVAL BLEG S ROUWPROCESSEN SOCIAAL BREAKDOWN SYNDROOM IEDEREEN ROUWT OP ZIJN OF HAAR EIGEN
Nadere informatie..en. rouwend. VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine. Kappeyne van de Coppello
Jong, eigen-wijs..en rouwend VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine Kappeyne van de Coppello Krijgen kinderen met de dood te maken? Internationaal onderzoek wijst uit dat van ongeveer 5% van de kinderen tot 16
Nadere informatieLEVENS MONUMENT. een gedenkenis van het leven, als viering of als afscheid
LEVENS MONUMENT een gedenkenis van het leven, als viering of als afscheid Welke momenten waren wezenlijk in uw leven, voor uzelf en voor uw naasten? Vaak staan we hier bij stil op gedenkwaardige momenten:
Nadere informatieRobert is een man van 79 jaar, terminaal ziek (prognose max. maand). Hij is nog heel helder. Zijn echtgenote verzorgt hem De palliatief equipe is
Robert is een man van 79 jaar, terminaal ziek (prognose max. maand). Hij is nog heel helder. Zijn echtgenote verzorgt hem De palliatief equipe is ingeschakeld Er kan met Robert niet over het naderende
Nadere informatieHet verlies van een dierbare
Het verlies van een dierbare Het Zorgpad Stervensfase is gebaseerd op de Liverpool Care Pathway for the dying patient (LCP). De LCP is door het Erasmus MC Rotterdam en het IKNL locatie Rotterdam integraal
Nadere informatieZelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.
Zelfdoding en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfdoding De Zelfmoordlijn tel. 02 649 95 55 www.zelfmoordlijn.be Werkgroep Verder Voor wie achterblijft na
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Een dierbare verliezen Over de gevoelens die u kan ervaren en tips om goed voor uzelf te zorgen INFORMATIEBROCHURE VOOR DE NABESTAANDEN Een dierbare verliezen U hebt kort geleden iemand verloren. Dat
Nadere informatieAls genezing niet meer mogelijk is
Algemeen Als genezing niet meer mogelijk is www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG043 / Als genezing niet meer mogelijk is / 06-10-2015 2 Als
Nadere informatieTeksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015. Gedicht: Kaarsenlicht
Teksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015 Gedicht: Kaarsenlicht Omdat ieder lichtje een verhaal is groter dan alle woorden van missen en dood van liefde levensgroot die we ooit spraken en hoorden
Nadere informatieInner Child meditatie
De Inner Child meditatie Uit: Je Relatie Helen Een nieuwe weg naar heling van je relatievaardigheid Indra Torsten Preiss De Inner Child meditatie De Inner Child-meditatie is de meditatie bij uitstek om
Nadere informatieAfscheidswijzer. Deel 1 Ziek zijn, en dan. Praktische informatie over het sterven, de uitvaart en de periode daarna.
Afscheidswijzer Deel 1 Ziek zijn, en dan. Praktische informatie over het sterven, de uitvaart en de periode daarna. Ziek zijn, en dan... Voorwoord Voor veel mensen is acceptatie van de dood één van de
Nadere informatieINFORMATIE KINDEREN IN ROUW 4-6 JAAR STICHTING STERRENKRACHT
INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 4-6 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of boosheid
Nadere informatieLeiderschap is van iedereen
Leiderschap is van iedereen Eddy Karrenbelt Als u het wenkend perspectief leest in het boekje mensenzorg voor de transitie in de Langdurige Zorg. Dan vindt u het streefbeeld gedreven professionals. In
Nadere informatieNu Leven Wij Hier Zonder Zin of Zinloos? Overwegingen die wijzen naar het pad naar Verlichting
Nu Leven Wij Hier Zonder Zin of Zinloos? Overwegingen die wijzen naar het pad naar Verlichting 1 2014 Johan de Jong/Onbestempeld.nl Illustraties: Kitty van Dijk 2 Inhoud Inleiding Leeswijzer 1. Nu 2. Leven
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Patiënteninformatie Een dierbare verliezen Informatie over het verlies van een dierbare en de gevoelens die u daarover kunt hebben Een dierbare verliezen Informatie over het verlies van een dierbare en
Nadere informatieLESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN
LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN LESBRIEF NA HET ZIEN VAN DE VOORSTELLING De voorstelling behoeft geen extra aandacht vooraf en spreekt voor zich. Mocht het zijn dat kinderen uit de klas
Nadere informatieLiederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk
Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet
Nadere informatieVooruitziende zorg, een cultuur in ons huis. Inleiding. Inleiding 21/11/2014. De grote impact van het kleine gebaar
Vooruitziende zorg, een cultuur in ons huis De grote impact van het kleine gebaar Liselotte Van Ooteghem Mia Vervaeck Studiedag Kronkels - 27 november 2014 Wie we zijn en waarom we hier staan Inleiding
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieHeilig Jaar van Barmhartigheid
Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra
Nadere informatie...de draad weer oppakken
...de draad weer oppakken Na de schok... Volwassenen Informatie voor volwassenen die betrokken zijn geweest bij een schokkende gebeurtenis Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis, dat laat niemand
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 2.0 juli 2012 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 2.0 Stellingen
Nadere informatieDAMstenen voor het dagelijks LEVEN
Voorwoord Verschijnt september 2013 DAMstenen voor het dagelijks LEVEN Allerdaagse overdenkingen voor het dagelijks leven Daar ligt het dan. Een boekje met dagelijkse overdenkingen. Noem het maar tegeltjeswijsheden.
Nadere informatieOPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35
God en je naasten liefhebben LES 3 DEEL 5 DISCIPLE OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35 Wat leer
Nadere informatieInstructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt
Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent
Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen
Nadere informatiemuziek CD Secret Garden, nummer 3 song from a secret garden
Sessie Suzanne van Horssen, 1 e Nationale congres voor hospicezorg Sessie: Helpen bij afscheid nemen Hoe help je mensen bij afscheid nemen van dit leven? Daarvoor moet je weten wat er mogelijk is en vooral
Nadere informatieHoe om te gaan met rouw.
Hoe om te gaan met rouw. 1. Rouwen kinderen anders dan volwassenen? Enerzijds rouwen kinderen net als volwassenen. Want ook zij kennen intensieve gevoelens van verdriet, boos zijn, angst of gevoelens van
Nadere informatieKijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders.
Inleiding 7 Steeds vaker komen we op school leerlingen tegen van wie de ouders gescheiden zijn. Eén op de drie huwelijken wordt ontbonden en veelal zijn daarbij kinderen betrokken. Uit onderzoek blijkt
Nadere informatiePietá, Michelangelo DRAAGBAAR
Pietá, Michelangelo DRAAGBAAR In de Sint Pieterskerk in Rome staat het beeld Piëta van Michelangelo: een kleine zittende vrouw over wier schoot een slappe, volwassen man ligt. Ze kan hem nauwelijks dragen,
Nadere informatieNovember. over dood en afscheid, pijn en verdriet
November over dood en afscheid, pijn en verdriet Dood Sterven is als een herfstblad dat zijn leven heeft voltooid en dat aan het einde, als zijn levensenergie is weggevloeid, een bonte kleurenpracht vertoont,
Nadere informatieOp de grens van hemel en aarde. Een bijna-doodervaring
Op de grens van hemel en aarde Een bijna-doodervaring Eerste druk, 2014 2014 Tineke H.C.M. Verwij Illustraties: Tineke H.C.M. Verwij Coverfoto: Tineke H.C.M. Verwij isbn: 9789048432684 nur: 402 Uitgever:
Nadere informatieZeven hulpbronnen van vertrouwen. Door: Carlos Estarippa
Zeven hulpbronnen van vertrouwen Door: Carlos Estarippa Geïnspireerd door het boek van Bertie Hendriks Dagboek van de Ziel. De zeven levensfasen (Hendriks, 2013) wil ik in onderstaand artikel beschrijven
Nadere informatieSysteem- & relatietherapie. Katrien Aelvoet
Systeem- & relatietherapie Katrien Aelvoet Zit je in de knoop met jezelf? Lijkt de fut uit je relatie? Is er geen land meer te bezeilen met je kind? Misschien kan ik je helpen. Ik ben Katrien Aelvoet,
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieTieners, een vergeten groep? Wil van Nus
Tieners, een vergeten groep? Wil van Nus Tieners over wie hebben we het eigenlijk? Tieners: - Van Dale: iemand tussen de 10 en 20 jaar - alternatief: puber, jeugdige, bakvis -> Iemand tussen de 10 en 13
Nadere informatieVerlies & Rouw. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website:
Verlies & Rouw HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Verlies is wanneer je iemand of iets die veel voor
Nadere informatieTOOLKIT ROUW EN VERDRIET
TOOLKIT ROUW EN VERDRIET ALS JE IEMAND DICHTBIJ VERLIEST. Rouwen: een werkwoord waarvan je de betekenis pas leert kennen als je voor het eerst iemand verliest die veel voor jou betekende. Misschien wil
Nadere informatieBeste zorgverlener, Ik hoop u en/of uw collega s dan ook in 2012 te mogen begroeten. Met vriendelijke groet, Desiree Helmond, trainen met zorg
Beste zorgverlener, Hierbij ontvangt u het nieuwe scholingsprogramma 2012 van Trainen met zorg. Bij Trainen met zorg geen scholingen over voorbehouden of risicovolle handelingen. Wel scholingen om het
Nadere informatieDe Twaalf Tekenen van Jouw Ontwakende Goddelijkheid
De Twaalf Tekenen van Jouw Ontwakende Goddelijkheid Tobias gechanneld door Geoffrey Hoppe www.crimsoncircle.com Inspiring Consciousness De Twaalf Tekenen van Jouw Ontwakende Goddelijkheid Tobias gechanneld
Nadere informatieZelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.
Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website
Nadere informatie4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als
4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.
Nadere informatieRouwproces. Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland
Rouwproces Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland Definitie rouwproces Rouwen is het verwerken van een groot verdriet. Het is een proces waarbij iemand geleidelijk aan leert omgaan met pijn, verdriet,
Nadere informatietientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde.
Mt.5:16 De Week van gebed voor de eenheid van alle kerken. Ieder jaar is dit gebed in dezelfde week in januari. Het zal puur toeval zijn, maar ieder jaar valt ook de actie Kerkbalans in deze periode. Met
Nadere informatie