VERLIES NAAR WINST. bij rouw op het werk. inleiding door Trudy van Gils tgv 75 jarig jubileum uitvaartvereniging Joure op 8 oktober 2010

Transcriptie

1 VAN WELKOM VAN VERLIES NAAR WINST bij rouw op het werk inleiding door Trudy van Gils tgv 75 jarig jubileum uitvaartvereniging Joure op 8 oktober 2010 Enkele overwegingen Wie een kind baart, kan vier maanden verlof opnemen, maar wie een dierbare verliest, moet het met enkele verlofdagen doen. Wie werkt, moet werk en prive strikt gescheiden houden. Het gaat in de economie om winst maken en alles moet goed gaan. Verdriet blijft dus thuis. 1

2 TRUOY VAN Gll~, TRAININGEN & ~UPERVI~IE WERKEN MET HOOfD EN HART BU VERUE~ EN ROUW Bamshoevelaan 16, 7523 JJ Enschede, Tel Postgirorek.nr K.v.K. Enschede nr.: H trudyvangils@concepts.nl 2

3 Wat zijn de cijfers? In Nederland sterven jaarlijks mensen. Gemiddeld heeft ieder 5 nabestaanden. Op jaarbasis ruim rouwenden. Kwart daarvan heeft baan: rouwende werknemers per jaar. Waar gaat het over? Persoonlijk verlies dat tijdens het werk niet thuisblijft - overlijden dierbare, echtscheiding Verlies in kader van werk bijv. - een collega die sterft of plotseling vertrekt - scholen, die geconfronteerd werden met de dood van een leerling, rouwende medeleerlingen en docenten Verlies dat wordt veroorzaakt door veranderingen op het werk - team dat uiteen valt - gedwongen overplaatsing - verlies vertrouwde werkplek Verliezen op allerlei levensgebieden Lichaam: uiterlijk, vitaliteit, functies Psyche : uitstraling, denken, zelfvertrouwen, veiligheid Relaties : ouders, broers, zussen, partner, vrienden, collega's School/werk: recreatie, hobby, betaald werk Ouderschap : kinderen Huis en haard: cultuur, land, woonplaats. Effecten van verlies Rouw: het geheel van reacties dat optreedt na het verlies van een persoon of iets waarmee een betekenisvolle relatie bestond. De prijs die betaald wordt voor de band die er met iemand was. Rouwen Het loslaten van iets waaraan je gehecht was Het onthechten: verbreken verbinding Rouwop het werk: Effecten van verlies en rouw Welke emoties brengt verlies op het werk teweeg? Zijn er adequate reacties mogelijk? 3

4 Reacties op een verlies; visie Kubler-Ross Ontkenning Nee, dat kan niet waar zijn Intens verdriet Mijn leven staat op z'n kop Boosheid Waarom ik? Onderhandelen Wat kan ik veranderen? Depressie Ik ben zo ontzettend moe Acceptatie OK, dan moet het maar zo Reacties op verlies; visie Wiliam Worden Realiteit onder ogen zien Aandacht besteden aan pijn en emoties Aanpassingen voor nieuwe situatie maken Ontwikkelen nieuwe identiteit en aangaan nieuwe relaties(hechtingen) Welke emoties bij verlies Verdoving; gevoelens van onwezenlijkheid Rusteloosheid, prikkelbaarheid, Intens verdrietig, radeloos, wanhopig Angstgevoelens Woede, kwaadheid, Jaloezie Schuldgevoelens Normale reacties op abnormale situatie 6 fabels over verlies/rouw Het overkomt altijd anderen De tijd heelt alle wonden Alleen positieve gevoelens mogen op het werk uiting krijgen Rouw is prive Rouwenden hebben rust nodig Rouw wordt door de PZ afdeling behandeld Zeg liever niets dan het verkeerde 6 waarheden over verlies rouw Rouw is niet altijd op te lossen Ieder mens rouwt verschillend Rouw kent geen standaard tijdspad Rouw is het resultaat van verandering Rouw kan tot nieuwe investeringen leiden Rouw roept oude verliezen weer op 4

5 Rouw als bedrijfsprobleem Voor werknemer Voor werkgever Rouw als werknemersprobleem Collega's reageren onbeholpen. Rouwende voelt zich niet begrepen en vindt zelf geen aansluiting meer bij collega's Confrontatie met ingrijpend verlies leidt dikwijls tot isolement Rouw als werkgeversprobleem Ingrijpend voor directe omgeving: vermindering productiviteit Vraagt adequate reacties: collega's reageren dikwijls onbeholpen. Leidinggevenden staan machteloos, weten zich ook geen houding te geven. Rouwende werknemers leiden dikwijls concentratiestoornis: veiligheid op werkvloer kan in gevaar komen Economische schade door ziekteverzuim Rouw op het werk Hoe kan het management bij rouwende werknemers adequaat handelen? Van verlies naar winst Wat zijn adequate reacties bij verlies op het werk Rouw op het werk - adequate reacties: Aandacht en begrip en luister Maak contact en blijf in contact Stap zelf op de rouwende af Tolereer stiltes Vermijd dooddoeners Vraag naar gevoelens Vermijd eigen ervaringen Tips voor leidinggevenden: Zorg voor kennis over rouwprocessen Ken jezelf (als je zelf niet goed met rouw kunt omgaan, vraag dan een collega) Neem inititatief richting rouwende Stel je op de hoogte van rituelen en tradities van werknemer Geef rouwende ruimte en erkenning Stimuleer gesprek tussen rouwende en collega's 5

6 En nu: zelf aan het werk Neem een situatie in gedachten waarin U rouw meebracht naar het werk In hoeverre kon U dit delen met collega's Hoe reageerde Uw leidinggevende Wat had U vooral nodig in die periode Wanneer spreken we van winst na verlies? Verlies geïntegreerd arbeidsomstandigheden Hernieuwde en verbeterde onderlinge contacten collega's. Productiviteit is weer op oorspronkelijke niveau Werknemers zijn terug in normale arbeidsproces Vragen???? Dank voor uw aandacht 6