SAMENVATTING JAARVERSLAG

Transcriptie

1 Bollenstreek hillegom lisse noordwijk noordwijkerhout teylingen SAMENVATTING JAARVERSLAG 2014 WERK BOVEN UITKERING

2 SAMENVATTING JAARVERSLAG 2014 INTERGEMEENTELIJKE SOCIALE DIENST BOLLENSTREEK VOORWOORD Voor u ligt de samenvatting van het jaarverslag van de ISD Bollenstreek. In dit jaarverslag leest u de belangrijkste activiteiten en resultaten van De ISD Bollenstreek (ISD) is een samenwerkingsverband van de gemeenten Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen. De ISD voert voor deze gemeenten de taken uit op het gebied van de sociale zekerheid en een deel van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het jaar 2014 stond in het teken van de voorbereidingen van de implementatie van de drie decentralisaties. Vanaf 2015 zijn begeleiding, ondersteuning en verzorging uit de AWBZ overgegaan naar de Wmo en zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Participatiewet (voorheen WWB, voormalig Wajong en WsW) en jeugdzorg. De veranderingen gaan gepaard met forse bezuinigingen. Op de AWBZ structureel 1,7 miljard, op de Participatiewet 1,8 miljard en op de jeugdzorg 450 miljoen. In samenwerking met de ISD gemeenten en Holland Rijnland is veel werk verzet om de implementatie van de nieuwe taken goed en tijdig uit te voeren. Door de vrij late besluitvorming van het Rijk en het besluit van gemeenten om de ISD de opdracht te geven voor de administratieve afhandeling van de persoonsgebonden budgetten jeugd, betekende dit veel werk en afstemming. Voorbeelden hiervan zijn het aanbestedingstraject, de aanpassing van systemen, nieuwe verordeningen en beleid- en uitvoeringsregels opstellen, deelname aan de projectorganisatie 3D, medewerkers opleiden, klanten informeren over de ontwikkelingen en eventuele consequenties vanaf Daarnaast bleef de winkel gewoon

3 open en nam het aantal klanten en het aantal werkprocessen nog steeds toe. Door de optimale inzet van onze medewerkers en de samenwerking met collega s van gemeenten waren we eind 2014 klaar met de voorbereidingen van de nieuwe taken. In tegenstelling tot landelijke berichtgeving dat gemeenten systeemtechnisch niet op tijd klaar waren, hadden wij de systemen, de controle en de aanlevering van de gegevens voor de Sociale Verzekeringsbank op tijd uitgevoerd en aangeleverd. In 2014 is ruim aandacht besteed aan de beveiliging van onze systemen en klantgegevens. We hebben met goed gevolg een aantal audits ondergaan en daaruit blijkt dat we voldoen aan de beveiligings eisen van Suwinet, de audit van de accountant en de beveiligingseisen voor DigiD via de website. Het aantal inwoners dat een beroep doet op de ISD blijft stijgen. De gemeenten en de ISD hebben de taak om binnen de vastgestelde budgetten te blijven. Uit het financieel resultaat blijkt dat we binnen de begroting zijn gebleven. Berenschot heeft een onderzoek gedaan naar de herijking van de bestaande formatie en de benodigde formatie voor de nieuwe taken. Uit dit onderzoek blijkt dat de ISD voor de bestaande taken in vergelijking met de benchmarkgegevens van 200 sociale diensten onvoldoende formatie heeft om de taken optimaal uit te voeren. De formatie is de afgelopen jaren niet meegegroeid met de stijging van het aantal werkprocessen. Door het lage ziekteverzuim van 1,53% en overwerk zijn we er het afgelopen jaar in geslaagd om de noodzakelijke taken en werkzaamheden uit te voeren. In 2015 neemt het algemeen bestuur een besluit over de uitbreiding van de formatie. Het was een bijzonder jaar met veel onzekerheden, uitdagingen en extra werkzaamheden. Maar met trots kunnen we zeggen dat we door de inzet van iedereen tevreden zijn met het eindresultaat en klaar zijn voor de nieuwe uitdagingen en taken. HET DAGELIJKS BESTUUR VAN DE ISD BOLLENSTREEK A.D. (Adri) de Roon Voorzitter R.J. (Robert) t Jong Directeur INHOUD Financieel resultaat 4 Visie en missie 5 Bezwaarschriften 7 Participatie 8 Inkomen 11 Zorg 12 Kengetallen 15

4 FINANCIEEL RESULTAAT Overzicht kosten ISD Bollenstreek X Realisatie 2013 Begroting (incl. wijziging) Realisatie 2014 Exploitatiekosten Participatie Inkomen Zorg Totaal Kosten ISD Het financiële resultaat is dat we totaal binnen de begroting zijn gebleven. De totale bijdrage van de gemeenten in de kosten van de ISD is lager dan begroot. Twee gemeenten moeten iets bijbetalen en drie gemeenten krijgen iets terug. De uitgaven voor bijstand blijven stijgen. ALGEMEEN- EN DAGELIJKS BESTUUR Het algemeen bestuur bestaat uit tien leden en een secretaris. Vanuit iedere ISD gemeente zijn twee wethouders lid van het algemeen bestuur en daarvan vormen vijf leden het dagelijks bestuur. Algemeen Bestuur 2013 lid A.E. Snuif Hillegom (Tevens Dagelijks Bestuur) lid F.J. Roelfsema Hillegom voorzitter A.D. de Roon Lisse (Tevens Dagelijks Bestuur) lid A.J. Nieuwenhuis Lisse lid M.J.C. Fles Noordwijk (Tevens Dagelijks Bestuur) lid D.T.C. Salman Noordwijk lid A. Gotink Noordwijkerhout (Tevens Dagelijks Bestuur) lid J.C.F. Knapp Noordwijkerhout lid A.L. van Kempen Teylingen (Tevens Dagelijks Bestuur) lid C.P. van Velzen Teylingen secretaris R.J. t Jong ISD (Tevens Dagelijks Bestuur)

5 VISIE EN MISSION STATEMENT VISIE In de visie staat weergegeven hoe de ISD Bollenstreek zichzelf ziet in relatie tot haar maatschappelijke omgeving en hoe zij daarin optimaal kan functioneren. De visie is: De ISD Bollenstreek is van en voor de ISD Bollenstreek gemeenten. De ISD Bollenstreek staat voor maximale zelfstandigheid van de burgers op het gebied van arbeid, inkomen en zorg. De ISD Bollenstreek is klantgericht, resultaatgericht en levert, in samenwerking met partners, maatwerk. De ISD Bollenstreek voert de opgedragen taken uit met betrokken, professioneel en kwalitatief goed personeel. De ISD Bollenstreek heeft de ambitie een transparante kwalitatief hoogwaardige serviceorganisatie voor de regio Duin- en Bollenstreek te zijn. De Mission Statement is een samenvatting van de missie en is als volgt geformuleerd: Mission Statement DE ISD BOLLENSTREEK ZORGT VOOR ZELFSTANDIGE BURGERS.

6 MEDEWERKERS Bij de ISD werken 90 medewerkers, waarvan 19 mannen en 71 vrouwen. Het personeelsverloop is minimaal. Totaal zijn vier medewerkers uitgestroomd en zes ingestroomd. De gemiddelde leeftijd is 45 jaar. De oudste medewerker is 63 jaar. Leeftijd Aantal medewerkers nn nn nn nn nn 14 >60 nn 6 ZIEKTEVERZUIM In 2014 was het ziekteverzuim 1,53%. Landelijk was dit 3,7%. Net als voorgaande jaren heeft de aanpak van het ziekteverzuim veel aandacht en dat is zichtbaar in het ziekteverzuim. We hebben verschillende instrumenten ingezet. Voorbeelden hiervan zijn: snel en frequent contact met zieke medewerkers, wekelijks bespreken van de verzuimcijfers in het managementteam, re-integratie in overleg met medewerker snel en zorgvuldig oppakken, goede samenwerking met de leidinggevenden en de arbodienst en het toekennen van de verzuimbonus bij niet ziek zijn. Naast de ziekteverzuimaanpak heeft de goede sfeer binnen de organisatie en de grote betrokkenheid van de medewerkers een positief effect op het ziekteverzuimpercentage. Jaar Ziekteverzuim (%) %ISD %Nederland ,9 4,1 8 7 ISD ,2 4,1 6 Nederland ,3 4, ,9 4, ,4 4, ,1 3, ,5 3,

7 BEZWAARSCHRIFTEN In 2014 zijn in totaal 230 bezwaarschriften ingediend. Een lichte daling van bijna 4% ten opzichte van Het aantal bezwaarschriften per gemeente: Hillegom (59), Lisse (38), Noordwijk (49), Noordwijkerhout (34) en Teylingen (50). De meeste bezwaarschriften hebben betrekking op de WWB (84%) en de overige op de Wmo (13%) en Schulddienstverlening (3%). Bezwaar gegrond 5 n 2,2% gedeeltelijk gegrond 6 n 2,6% ingetrokken 36 n 15,6% ingetrokken na herziening 15 n 6,5% ingetrokken na mediation 16 n 7,0% niet ontvankelijk 28 n 12,2% ongegrond 123 n 53,5% overige (per abuis geregistreerd) 1 n 0,4% TOTAAL % Het aantal bezwaarschriften is ondanks de strengere regelgeving niet toegenomen. De ambtelijke commissie functioneert goed en is voor klanten laagdrempeliger dan de externe onafhankelijke commissie. Het bezwaar is bepalend voor de inzet van premediation, de ambtelijke commissie of de externe onafhankelijke commissie. Totaal is 100% van het aantal bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn afgehandeld. Pre-mediation heeft geresulteerd in positieve gesprekken, het tijdig oppakken van klantsignalen en begrip voor de besluitvorming.

8 PARTICIPATIE RE-INTEGRATIE Bij re-integratie is de nadruk gelegd op de klanten die het hoogst op de Participatieladder staan. Dat betekent dat we bij re-integratie maximaal hebben ingezet op klanten met goede vooruitzichten op de arbeidsmarkt. Daarnaast op jongeren (onder de 27 jaar) en klanten die inburgeren of zijn ingeburgerd volgens de Wet inburgering. Het beleid over de participatieladder is aangepast. Hierdoor hebben we re-integratiemiddelen ingezet voor klanten met een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt. We hebben klanten die voldoende gemotiveerd zijn en dicht bij de arbeidsmarkt staan een periode ondersteund en waar mogelijk direct bemiddeld naar werk. Als deze aanpak niet het gewenste resultaat opleverde en/of de klant toch nog bepaalde vaardigheden miste, is de klant aangemeld voor Work First om bepaalde werknemersvaardigheden te ontwikkelen. De overige klanten zijn direct naar Work First gegaan. Met de MareGroep is voor Work First een nieuw contract afgesloten. Er is meer aandacht voor de diagnose van werkmogelijkheden/capaciteiten en competenties van de deelnemers aan Work First. Op basis van de diagnose in de eerste zes weken is een vervolgtraject van zes weken ingezet. Dit kan zijn standaard en dat betekent gericht op arbeidsritme, stimuleren van eigen sollicitatieactiviteiten of intensief en dat betekent begeleiding en bemiddeling voor klanten die dat niet zelfstandig kunnen. Doordat onze eigen medewerkers de re-integratie uitvoeren zijn we flexibel, besparen we kosten en hebben we maximale invloed op de resultaten. De samenwerking met andere afdelingen werkt goed. De consulenten re-integratie werken in koppels samen met de consulenten die de bijstandsaanvragen behandelen. De werkintake volgt spoedig op de uitkeringsintake. En waar nodig, wordt de consulent handhaven ingezet om eventuele frauderisico s te beoordelen. Een strakke sturing van de re-integratie-trajecten is belangrijk.

9 Door de inzet van personele capaciteit is een actieve bijdrage geleverd aan het Werkgeversservicepunt Werk (Wgsp). De afstemming tussen het Wgsp en de afdeling re-integratie over openstaande vacatures en mogelijke inzet van onze klanten bij werkgevers was goed. In 2014 zijn totaal 721 klanten door de afdeling re-integratie in behandeling genomen. Van die klanten zijn 153 klanten uitgestroomd naar werk en 81 klanten wisten parttime werk te vinden. Ook hebben 30 klanten een stageplek gevonden en zijn 32 klanten vrijwilligerswerk gaan doen. Daarnaast zijn klanten door de inzet van re-integratieinstrumenten één of meer stappen gestegen op de participatieladder en dichterbij uitstroom naar betaald werk gekomen. Per 31 december Aantal klanten in traject Aantal uitgestroomd naar werk Aantal uitgestroomd naar parttime werk Aantal stageplek of vrijwilligerswerk gevonden INBURGERING Per 1 januari 2013 is de Wet inburgering gewijzigd. Nieuwe inburgeraars zijn zelf (ook financieel) verantwoordelijk voor hun inburgering. De ISD/gemeenten blijven wel verantwoordelijk voor inburgeraars die vóór 1 januari 2013 inburgeringsplichtig zijn geworden. Die verantwoordelijkheid houdt in: het geven van informatie, aanbod van inburgeringstrajecten aan asielgerechtigden die hun verblijfsstatus vóór 1 januari 2013 hebben gekregen, de monitoring van die trajecten en de controle op tijdig inburgeren (zowel van personen die een inburgeringstraject van de ISD hebben gekregen als van personen die hun inburgering zelf regelen). Sommige personen die moeten inburgeren zijn analfabeet. In dat geval zijn zij niet in staat om in te burgeren. Voor asielgerechtigden die analfabeet zijn en vóór 1 januari 2013 hun verblijfsstatus hebben gekregen maakte alfabetisering onderdeel uit van het inburgeringstraject. Eind 2014 liepen er totaal 32 trajecten. SCHULDDIENSTVERLENING De schulddienstverlening is breed opgepakt. Dit betekent dat we in eerste instantie hebben gekeken naar de oorzaak van het ontstaan van de schulden. Zodra de oorzaak duidelijk was, is samen met de klant naar de beste oplossing gekeken.

10 Het is belangrijk dat klanten zo zelfstandig mogelijk blijven of worden. Dit betekent dat wat de klanten zelf kunnen, zij dat ook zelf doen of leren. Afhankelijk van de persoonlijke situatie hebben we klanten doorverwezen naar Maatschappelijk werk, GGD, Brijder, Humanitas, GGZ of een andere hulpverlenende instantie. De persoonlijke- en schuldensituatie van klanten is complexer geworden en daardoor vraagt een dienstverleningstraject meer tijd om het gewenste resultaat te bereiken en kunnen we niet iedereen die om ondersteuning vraagt helpen. Ingezette activiteiten voor het oplossen of beheersbaar maken van financiële problemen zijn: informatie en advies, budgetcoaching, betalingsregeling, minnelijk schuldregelingstraject met eventueel budgetbeheer en de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp). OVERZICHT AANTAL TRAJECTEN Per 1 januari Instroom Uitstroom Per 31 december Gemiddelde schuld INKOMEN WET WERK EN BIJSTAND We hebben nog steeds naweeën van de economische recessie. Het aantal mensen met een bijstandsuitkering is met 13,4% toegenomen. Ten opzichte van de landelijke stijging van 5% is sprake van een sterke stijging, maar absoluut gezien blijft het uitkeringspercentage laag.

11 Gemeente Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal aantallen inclusief IOAW en IOAZ per We hebben klanten die recht hebben op een uitkering een uitkering gegeven. We zijn streng aan de poort en bij de handhaving. We doen dat op een professionele en klantgerichte manier en met goed opgeleide medewerkers. Het stijgend aantal klanten leidt tot een financieel risico. Als de budgetten achterblijven bij de uitgaven kan voor de gemeenten een financieel nadeel ontstaan. Om tekorten te voorkomen zijn diverse maatregelen genomen en projecten ingezet, met als doel het klantenbestand te laten afnemen/niet verder te laten stijgen. Voorbeelden van projecten zijn: Jongeren op de arbeidsmarkt (Project JA), gewijzigde uitkeringsintake, verbetering re-integratie, hoogwaardig handhaven, versterking rechtmatigheid, uitbreiding doelgroep inburgering, versterking schulddienstverlening, social return, regionaal actieplan jeugdwerkloosheid en prioritering laag opgeleiden. Handhaving betreft de naleving van de wetten/regels en het risico op misbruik en het niet naleven van de verplichtingen door klanten zo laag mogelijk te houden. Dit met als doel het bevorderen van participatie van klanten en het voorkomen dat regels niet worden nageleefd en klanten ten onrechte een uitkering ontvangen. Vanaf 2014 is de sociale recherche bij de ISD in huis gevestigd. Voordeel is dat bij vermoedelijke fraude de sociale recherche snel betrokken was. Vooruitlopend op de verplichte tegenprestatie bij de aangescherpte Wet werk en bijstand vanaf 2015 heeft de ISD in samenwerking met Stichting Present Bollenstreek een pilot voor de tegenprestatie gehouden. Een aantal klanten heeft op vrijwillige basis meegedaan en met elkaar een speeltuin opgeknapt. De eerste ervaringen zijn positief, maar er zijn ook aandachts- en verbeterpunten die belangrijk zijn voor de verdere uitwerking van de tegenprestatie.

12 ZORG WMO Het jaar stond in het teken van de grote transitie en de wijzigingen binnen het sociaal domein. Het was een jaar van aanbesteden en voorbereiding om in 2015 de taken vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) op het gebied van begeleiding te kunnen uitvoeren. Voor de toekenning van een individuele Wmo-voorziening stond centraal wat is het probleem en wat is de oplossing en wat kan de klant zelf. In een gesprek met de klant is naar alle aspecten van diverse leefgebieden gekeken. Aan de orde kwamen: huisvesting, lichamelijk functioneren, psychisch functioneren, sociaal functioneren, praktisch functioneren, dagbesteding, zingeving en financiën. Samen met de klant zijn mogelijke opties en (passende) oplossingen besproken en ingezet. We werken niet langer claimgericht. Naast de ISD voerden verschillende partijen de gesprekken. Indien uit het gesprek blijkt dat een individuele voorziening de beste oplossing is, heeft de klant een individuele voorziening gekregen. Ingezette individuele voorzieningen zijn hulp bij het huishouden, een rolstoel, een vervoers- of woonvoorziening. AANBESTEDING WMO 2015 Eind juni is de aftrap gegeven voor de inkoop van voorzieningen voor de Wmo We hebben dit samen met Katwijk gedaan en gekozen voor bestuurlijk aanbesteden. Bestuurlijk aanbesteden is een open, transparant proces dat ruimte laat voor innovatie en in principe open staat voor alle partijen, die de voorwaarden van de gemeenten (ISD) onderschrijven. Het betekent samen ontwikkelen, met betrokkenheid van alle partijen en het maken van concrete afspraken over het leveren van een kwalitatief goed zorg- en ondersteuningsaanbod voor de klanten van de ISD gemeenten. Resultaat is dat zestig aanbieders de raamovereenkomst hebben ondertekend. Door deelname van deze aanbieders is de continuïteit voor de hulp bij het huishouden, dagbesteding en begeleiding in 2015 geregeld.

13 PGB VERANTWOORDING Klanten met een pgb hebben over de besteding van hun persoonsgebonden budget (pgb) verantwoording afgelegd via de digitale pgb-tool. Deze pgb-tool is gebaseerd op de werkwijze van de Belastingdienst en is eenvoudig in te vullen. Als uit deze berekening blijkt dat de klant niet het gehele bedrag van de pgb heeft besteed of kon verantwoorden, dan is dat bedrag teruggevorderd. Met deze werkwijze is goed inzicht op de besteding van de pgb s en hebben we circa ontvangen. ROLSTOEL- EN SCOOTMOBIELPOOL In Teylingen en Noordwijk is als pilot een rolstoel- en scootmobielpool aanwezig. Op een centrale plaats staat een aantal rolstoelen/scootmobielen. Inwoners die incidenteel een rolstoel/scootmobiel nodig hebben kunnen hiervan gebruik maken. De pool is te vergelijken met Greenwheels. Voordelen van de pool is het optimaal inzetten van voorzieningen, geen eigen bijdrage voor de gebruiker en minder noodzakelijke individuele voorzieningen. In 2015 volgt een evaluatie. Zorguitgaven x Realisatie 2013 Realisatie 2014 Wmo - hulp bij huishouden Wmo - pgb Subtotaal Wmo hulp bij huishouden Wmo - rolstoelen Wmo - vervoersvoorzieningen Wmo - woonvoorzieningen Wmo - onderzoekskosten Wmo - eigen bijdrage Totaal Wmo Bijzondere bijstand Koopkrachttegemoetkoming Totaal inkomensondersteunde voorzieningen Totaal zorg De kosten voor Wmo zijn lager uitgevallen dan begroot en vooral bij hulp bij huishouden, rolstoelen en vervoersvoorzieningen. De aanbieders van hulp bij het huishouden hebben ook in 2014 een scherp tarief neergelegd. De gunstige aanbesteding uit 2013 voor de inkoop van Wmo producten zijn zichtbaar bij de kosten voor rolstoelen en vervoersvoorzieningen (scootmobielen). De invoering van de eigen bijdrage heeft een positief effect op de totale uitgaven. Door een stelselwijziging in 2013 zijn de inkomsten voor de eigen bijdrage hoger.

14 BIJZONDERE BIJSTAND EN MINIMABELEID Uitgaven Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal De uitgaven zijn ten opzichte van 2013 gestegen met 19,6%. De stijging wisselt per gemeente. Oorzaken van de stijging zijn de naweeën van de economische crisis, de éénmalige koopkrachttegemoetkoming en de gestegen taakstelling voor asielzoekers. Regelingen voor mensen met een laag inkomen waren: Regeling chronisch zieken, Collectieve aanvullende zorgverzekering, Regeling sportieve en sociaal culturele activiteiten, Computerregeling, aanvullend levensonderhoud, kosten inrichting/ huisraad, kosten witgoed, langdurigheidstoeslag en kosten maatschappelijke zorg. INTERESSE IN MEER INFORMATIE? De uitgebreide versie van de jaarrekening 2014 kunt u binnenkort vinden op de website van de ISD Bollenstreek

15 KENGETALLEN Aantal fte 73,50 75,17 Aantal medewerkers Instroom 2 6 Uitstroom 2 4 Ziekteverzuimpercentage (excl. zwangerschapsverlof) % 2,09 1,53 Aantal bezwaarschriften Uitgaven Exploitatiekosten (inclusief verrekening Participatiebudget) Uitgaven Participatiebudget Uitgaven Inkomen Totale uitgaven Zorg Totaal kosten ISD Aantal klanten WWB per Aantal jongeren in uitkering Aantal IOAW/IOAZ Aantal trajecten schulddienstverlening per Gemiddelde schuld Aantal voorzieningen Aantal bijzondere bijstand Uitgaven Wmo/hbh Uitgaven Wmo/rolstoelen Uitgaven Wmo/woonvoorziening Uitgaven Wmo/vervoer Inkomsten Wmo/eigen bijdrage Uitgaven bijzondere bijstand/minimabeleid

16 Bollenstreek hillegom lisse noordwijk noordwijkerhout teylingen Postbus 255, 2160 AG LISSE Werkcentrum Duin- en Bollenstreek, Hobahostraat 92, 2161 HE LISSE Telefoon (0800) Realisatie: Buro Coco, Lisse