APRIL beter BIG. 10 jaar CircoFLEX SPECIAL VOOR DE VARKENSHOUDERIJ. Succes CircoFLEX groter dan gedacht Dit is een blijvertje

Transcriptie

1 APRIL 2019 beter BIG SPECIAL VOOR DE VARKENSHOUDERIJ 10 jaar CircoFLEX Succes CircoFLEX groter dan gedacht Dit is een blijvertje

2 Column Ludwig ten Broeke Eerste brochure Kort Ontwikkeling van FLEX-lijn Introductie MycoFLEX Extra productiecapaciteit MycoFLEX in mengfles Ludwig ten Broeke is Field Sales Manager Varkens bij Boehringer Ingelheim Elk vaccin moet renderen Change the game De markt heeft de biggenvaccinaties inmiddels volop geaccepteerd. Toch klinkt ook een roep om minder te vaccineren. Dat kan pas wanneer alle voorwaarden aanwezig zijn voor het gezond houden van varkens. Wij zijn voor, daag ons maar uit. Rond de millenniumwisseling zorgde het PCV2-virus voor problemen. Eigenlijk niet het virus zelf, maar de bijkomende infecties. Gevolg: uitval, slijters en veel mindere productieresultaten. In 2009 kwam in Europa CircoFLEX op de markt, een regelrechte doorbraak. Ook bleek het veel beter om de biggen in plaats van de zeugen te vaccineren. De Mycoplasma-vaccinatie was al geaccepteerd, de Circo-vaccinatie kwam er bij. Visionairs in de sector plaatsten kanttekeningen bij het aantal vaccins dat je een big kunt toedienen en bij de acceptatie in de markt. Achteraf blijkt dat de markt en de big meerdere vaccinaties accepteren, mits deze ook renderen. En daar zit de crux. Elk vaccin moet renderen, anders moet een varkenshouder het over een andere boeg gooien. Wat gebeurt er de komende tien jaar? Wereldwijd worden meer en meer combinatievaccins ontwikkeld, zowel voor zeugen als biggen. Voordeel: minder prikken voor het dier, minder arbeid voor de verzorger. Ook klinkt de roep om minder te vaccineren. Dat is alleen een optie als alle randvoorwaarden voor het gezond houden van varkens in orde zijn. De toverwoorden huisvesting, management en biosecurity zijn inmiddels containerbegrippen geworden. Zonder aanscherping van deze voorwaarden blijven veel vaccinaties onmisbaar. Boehringer Ingelheim investeert in kennisontwikkeling om gezond varkens te kunnen houden. Daag ons maar uit om dat in Nederland in de praktijk te brengen Na overweldigend succes in de VS komt CircoFLEX ook in Nederland op de markt. Het product is niet aan te slepen. Varkenshouders zien meteen vanaf de streep het verschil. Circo blijkt toch meer een rem op de resultaten dan gedacht Met PRRSFLEX introduceert Boehringer Ingelheim het eerste PRRS-vaccin specifiek ontwikkeld voor biggen. De FLEX-biggen vaccinlijn is hiermee compleet Boehringer Ingelheim wil continuïteit garanderen, maar de beschikbaarheid is beperkt. Daarom is CircoFLEX tot nu toe alleen op allocatie beschikbaar. Vanwege de enorme wereldwijde vraag wordt de productiecapaciteit van CircoFLEX verdubbeld CircoFLEX is vanaf nu ook inzetbaar bij zeugen die kampen met door Circo veroorzaakte reproductieproblemen. Zo n 20% van de zeugen wordt gevaccineerd tegen Circo Ingelvac MycoFLEX komt op de markt. Als FLEXcombo kan dit gemengd in één shot worden toegediend met CircoFLEX. MycoFLEX is in één keer het meest gebruikte Mycoplasmavaccin in Nederland MycoFLEX komt vanaf nu in een speciale mengfles om vers te mengen met CircoFLEX Er zijn meerdere types van het Circo-virus PCV2 aangetoond. PCV2a, PCV2b en PCV2d zijn de belangrijkste en meest voorkomende. Onderzoek toont aan dat CircoFLEX beschermt tegen al deze types Wereldwijd zijn 1 miljard varkens beschermd met CircoFLEX. En 500 miljoen met MycoFLEX. Beide producten zijn het meest gebruikt in hun segment. De ontwikkeling van een succesverhaal 2019 Ondanks dat er in 10 jaar vele aanbieders zijn bijgekomen, kiest een ruime meerderheid van de varkenshouders voor de zekerheid van CircoFLEX. Het vaccin blijft onderscheiden in effectiviteit en veiligheid. CircoFLEX nog steeds meest gebruikt Contactgegevens specialisten varkenshouderij Boehringer Ingelheim Ludwig ten Broeke, Field Sales Manager, +31 (0) Anita Adams, Sr. Account Manager varken, +31 (0) Nico Wertenbroek, Sr. Technical Service Manager/dierenarts, +31 (0) Martijn Steenaert, Technical Service Manager/dierenarts, +31 (0) Rutger Jansen, Technical Service Manager/dierenarts, +31(0) PRRSFLEX komt op de markt CircoFLEX beschermt tegen het hele PCV2 alfabet 2 beterbig 10 jaar CircoFLEX beterbig 10 jaar CircoFLEX 3

3 Reportage Circo Een enorme groeispurt van de vleesvarkens. Groei per dag (gram) Start CircoFLEX vaccinatie 2018 Per kalenderjaar CircoFLEX februari april juni augustus oktober december De resultaten van de vleesvarkens op het bedrijf van Edwin Elshof. Het gaat om gemiddelde cijfers per vier maanden van alle dieren, ongeacht genetica. Late overstap op vaccinatie met CircoFLEX Zekerheid geeft de doorslag Edwin Elshof startte pas vorig jaar met het vaccineren tegen Circo. Het past in de opbouw van het gezondheidsbeleid van zijn bedrijf. De resultaten waren veel beter dan verwacht. Deze vaccinatie is wel een blijvertje. De vleesvarkens op het bedrijf groeien tientallen grammen per dag meer. Het voersysteem in de kraamstal van Edwin Elshof in Marum (Gr.) is in de loop der jaren aangepast. De klepelbakken boven de troggen hangen er nog wel, maar dan zonder de klepels. Edwin voert de zeugen nu met het kraamstalsysteem van Nedap. Een vorm van computergestuurd voeren zonder weging. Er lopen twee voerlijnen door de stal, één voor drachtvoer en één voor lactovoer. Beide voersoorten komen rechtstreeks vanaf de silo op de voerlijn. Iedere zeug krijgt een vooraf via de computer ingestelde voergift. Edwin laat op zijn telefoon zien hoe eenvoudig hij de dosering kan aanpassen. Een kleine vijzel in het ventiel zorgt voor de juiste voerhoeveelheid. Voor het werpen krijgen de zeugen twee keer daags voer, twee dagen na het werpen schakelen we over op vijf keer per dag. Zo krijgt de zeug steeds kleine porties voer. Volgens Edwin komen de zeugen in dit systeem vaker in de benen, wat goed is voor hun conditie. Bovendien drinken ze op deze manier ook vaker en meer. Dat zie je terug in de melkgift. Op deze manier kunnen we de capaciteit van de zeug volledig benutten. Dat Edwin hiermee niet over het randje gaat, blijkt uit de zeugenuitval. Die ligt onder de twee procent per jaar. Bijkomend voordeel van het voersysteem: Edwin gebruikt amper pleegzeugen, er wordt veel minder voer vermorst en het niet handmatig hoeven bijstellen van de dosator scheelt arbeid. Aandacht gezondheid Edwin is er van overtuigd dat de lage uitval bij de zeugen ook een gevolg is van het aangescherpte gezondheidsbeleid op zijn bedrijf. Hij werkt met eigen opfok, voor de gelten geldt een strak vaccinatieschema. De ene maand vaccineert hij de gelten tegen Circo en vlek/ parvo, de volgende maand tegen APP/mycoplasma en vlek/parvo. Dit strakke protocol heeft niet alleen de gezondheid van de zeugen verbeterd, maar geeft de biggen ook een betere start. De uitval in de kraamstal ligt met 8 procent fors lager dan het landelijke gemiddelde. We besteden veel aandacht en tijd om de biestvoorziening bij zeugen zo optimaal mogelijk te maken. Het gezondheidsbeleid helpt ook mee in het verder terugdringen van het antibioticagebruik. De aandacht voor gezondheid past ook in het Porc D Or concept, waarvoor de familie Elshof vleesvarkens levert. Een concept waarmee restaurants en vakslagers zich op smaak willen onderscheiden. De deelnemende bedrijven investeren ook veel tijd in kennissessies rond diergezondheid. Met de aandacht voor gezondheid kwam ook de Circo-vaccinatie in beeld. Hoewel een ruime meerderheid van de Nederlandse varkens- > 4 beterbig 10 jaar CircoFLEX beterbig 10 jaar CircoFLEX 5

4 Reportage Circo Altijd focus op biosecurity en voeren. > bedrijven al lang tegen Circo vaccineert, was dit bij Elshof nog steeds niet het geval. Vaccineren is toch altijd een kostenpost en op ons gesloten bedrijf was Circo eigenlijk nooit zo in beeld. Maar Elshof levert soms ook biggen aan andere locaties van het familiebedrijf. Deze biggen worden verplaatst naar een andere locatie, dat betekent meer stress. En daar zagen we toch wel eens biggen met een bleke kleur, een kenmerk dat bij Circo kan passen. Proef Boehringer Ingelheim zocht een bedrijf om de effecten van Circo- FLEX nog eens goed te kunnen laten zien. Daar voelde Edwin wel wat voor. In de proef zijn circa varkens gevolgd. Met verrassende resultaten. Sommige vleesvarkens groeiden 950 gram per dag, terwijl 780 tot 800 gram gebruikelijk was. De resultaten openden Edwins ogen. Circo heeft op het bedrijf toch altijd nadrukkelijker een rol gespeeld dan wij dachten. De vaccinatie met CircoFLEX zorgt voor een extra groei bij de vleesvarkens van 60 gram per dag. Dat telt wel door. Daardoor kan deze vaccinatie wel uit, we hebben er echt iets aan. De betrouwbaarheid van het vaccin is goed. Kijk, wij vaccineren niet om het vaccineren. Daarom ligt de focus bij ons ook altijd op biosecurity en het voeren. Aan de andere kant willen we ook op een redelijke manier risico s uitsluiten. Het gaat dus steeds om het vinden van het evenwicht tussen de juiste maatregelen, de kosten en de efficiëntie van de maatregelen. Eindbeer In dezelfde tijd van het experiment met de Circo-vaccinatie schakelde Edwin ook over op een andere Piétrain-eindbeer op zijn Topigs-zeugen. Binnen Porc D Or willen we graag onderscheiden op smaak en daardoor moet je een varken met wat meer vet accepteren. Elshof kwam uit op de Maxter, een Piétrain-eindbeer van Hypor. Ook deze verandering van eindbeer zorgde voor een enorme groeispurt van de vleesvarkens. De gemiddelde dagelijkse groei is met 50 gram gestegen. Samen met de effecten van de CircoFLEX vaccinatie groeien de varkens nu meer dan 100 gram per dag harder dan in het verleden. Bovendien zorgt de Maxter voor meer vitaliteit in de kraamstal en een varken dat graag veel vreten. We moeten eerder afremmen dan stimuleren. Edwin Elshof houdt in Marum (Gr.) 650 zeugen en vleesvarkens. De familie Elshof houdt in het noorden van het land zeugen en vleesvarkens op meerdere locaties. beterbig 10 jaar CircoFLEX 7

5 Interview Linda Janssen Tien jaar CircoFLEX. Een periode waarin de Nederlandse varkenshouderij behoorlijk is veranderd. Voor een groot deel positief, maar op punten ook in omgekeerde richting. Linda Janssen, voorzitter van POV, kijkt terug en vooruit. Linda Janssen, voorzitter POV We zijn meer naar binnen gekeerd We zijn in ieder geval met fors minder varkenshouderijen dan tien jaar geleden. De overblijvers zijn niet alleen groter dan toen, maar hebben over het algemeen ook forse stappen gezet op het terrein van duurzaamheid. Het antibioticagebruik is fors gedaald, datzelfde geldt voor emissies. Daarnaast is er wezenlijk iets verbeterd in het dierenwelzijn en de kwaliteit en voedselveiligheid. Dat laatste is ook mede te danken aan de concepten die zijn ontstaan. Meer gesloten We vergeten alleen al die positieve ontwikkelingen uit te dragen. Want ik zie ook dat de sector in die tien jaar een stuk geslotener is geworden. Veel ondernemers hadden vooral een focus op de eigen ontwikkeling, we zijn daardoor meer naar binnen gekeerd. Daar moet wat gaan gebeuren. Steeds meer burgers willen meepraten over de veehouderij, maar tegelijkertijd is er bij hen een grote kennisachterstand. Mede doordat wij als sector hen ook niet hebben verteld over hoe het in de sector echt zit. Politieke agenda Een andere belangrijke ontwikkeling in de laatste tien jaar is de politieke agenda. Met de maatschappelijke issues ben ik dagelijks bezig. Tien jaar geleden spraken we op hoofdlijnen. We wilden minder impact op de omgeving, meer aandacht voor dierenwelzijn. Dat is allemaal ingevuld, maar nu zijn we vooral in details verzand. We spreken niet over welzijn, maar over de uitval in de kraamstal. Dat hebben we de afgelopen tien jaar over ons heen laten komen. We moeten terug naar de hoofdlijn en de strategie van de sector. Vertrouwen geven Het initiatief moet niet bij de politiek liggen. Dat is een grillig en ingewikkeld krachtenveld. Dat zie je wel weer bij de laatste verkiezingen. Daarom moeten er weer voor zorgen dat we als sector zelf de politieke agenda bepalen. Dat we richting buitenwereld aangeven dat we hun zorgen begrijpen en dat we er aan werken. We moeten de maatschappij het vertrouwen geven dat wij goed voor onze dieren zorgen, in een gezonde en veilige omgeving. Als de maatschappij ons financieel steunt en vergunning technisch de ruimte geeft, zorgen wij dat het goed komt. Diergezondheid De diergezondheid is in tien jaar enorm verbeterd. Het was een zoektocht hoe Nu spreekt de hele sector met één mond het antibioticagebruik aan te pakken, maar het is gelukt. Er zijn flinke stappen gezet. Ook op bedrijfsniveau is er enorm veel verbeterd, onder andere doordat het kennisniveau enorm is gestegen. Dat we nu meer vaccineren dan tien jaar geleden is geen probleem, als we het maar bewust doen. En vaccineren kan heel effectief zijn. Kloof De marktomstandigheden zijn behoorlijk veranderd. De kostprijs is gestegen, tegelijkertijd fluctueert de wereldmarkt voortdurend. Daar moeten we mee leren leven. Ik zie wel dat de kloof is gegroeid tussen de bedrijven die moeite hebben met lage prijzen en de bedrijven die zelfs dan economisch overeind blijven. Ik gun het de sector heel erg dat ze wel van elkaar blijven leren, maar zie dat een deel van de ondernemers juist geslotener is richting collega s. Gelukkig is er onder veel voorlopers nog wel steeds bereidheid om kennis te delen. De keten Tien jaar geleden vroegen we ook al om meer samenwerking in de keten. Nu moeten we constateren dat structurele samenwerking nog steeds lastig is. En ik ben er van overtuigd dat je door samen te werken meer terugkrijgt dan dat je inlevert. Het gaat niet alleen om het verwerven van kennis, maar ook om het uitsluiten van risico s. Met de huidige omvang van bedrijven gaat het niet altijd om het laatste dubbeltje, maar vooral ook om het afdekken van risico s. Dan kun je als ondernemer de focus op andere zaken leggen. Maar noem je in de sector de kalverhouderij als voorbeeld voor betere samenwerking in de keten, dan zetten varkenshouders direct de hakken in het zand. Ze vinden dat je dan geen ondernemer meer bent. Terwijl volgens mij samenwerking juist onderdeel is van goed ondernemerschap. In het buitenland lukt dat wel. Dan moeten we ook niet langer mokken over een betere margeverdeling in de keten. Veel belangrijker is het om de totale marge te verhogen. Dat kan alleen door toegevoegde waarde in de keten te leveren. En dat kan een individuele schakel niet alleen. Belangenbehartiging Laat ik afsluiten met een hele grote positieve verandering sinds tien jaar geleden: de belangenbehartiging. Tien jaar geleden zaten NVV en LTO nog bekvechtend aan tafel. Zei de een ja, dan zei de ander nee en omgekeerd. En nu spreekt de hele sector met één mond. We worden door de buitenwereld niet meer tegen elkaar uitgespeeld. En dat is een hele grote winst. 8 beterbig 10 jaar CircoFLEX beterbig 10 jaar CircoFLEX 9

6 Achtergrond 10 jaar CircoFLEX Deskundige Nico Wertenbroek Het geheim van CircoFLEX zie je elke dag in de stal De Nederlandse varkenshouderij gebruikt het vaccin CircoFLEX nu tien jaar. Met succes. Volgens Nico Wertenbroek van Boehringer Ingelheim is dat voor een belangrijk deel te danken aan een aantal belangrijke keuzes die al bij de eerste ontwikkeling zijn gemaakt. Daar plukken we nog altijd de vruchten van. Ook bij de verdere ontwikkeling van het vaccin. Het Porcine Circovirus veroorzaakte begin deze eeuw wereldwijd veel problemen in de varkenshouderij. Direct werd gestart met het zoeken naar oplossingen om dit virus het hoofd te bieden. Vanaf het begin speelde Boehringer Ingelheim daarin een belangrijke rol. Vijf vragen met bijbehorende antwoorden over het verleden en de toekomst van het tien jaar geleden geïntroduceerde Circo- FLEX vaccin. WAAROM WERD HET CIRCO-VACCIN ONTWIKKELD? Rond 2000 ontstonden er in veel stallen bij gespeende biggen en vleesvarkens problemen met een onbekende ziekte. Soms was er wel 10 tot 20% uitval. In de loop der tijd verschoof het Circo-probleem zich meer naar het einde van de biggenopfok en de eerste periode in de vleesvarkensstal. Het Porcine Circovirus (PCV) bleek de boosdoener. Dat was geen onbekend virus. Het PCV-type 1 kwam veel voor, maar zorgde niet voor problemen. Aanvankelijk was dat ook met type 2 het geval. Varkens worden ook niet ziek van het Circo-virus alleen. Het is een multi factorieel probleem: in combinatie met andere factoren, ontstond er wel een probleem. Het type 2 tast de basisimmuniteit van het varken aan. De volledige dijkbewaking gaat als het ware terug naar een beperkte variant, waardoor de dieren heel vatbaar worden voor andere ziektekiemen. En dat zorgde wel voor grote problemen. HOE KWAMEN JULLIE BIJ CIRCOFLEX UIT? Het duurde in Europa enkele jaren voor het vaccin was geregistreerd. In Amerika kwamen de problemen jaren later dan in Nederland, maar in 2006 waren de problemen daar zo groot dat het vaccin daar toen al op de markt kwam voordat alle procedures doorlopen waren. Europa volgde in Bij de ontwikkeling van het vaccin is direct rekening gehouden met de ontwikkelingen die toen al in de sector gaande waren, zoals de noodzakelijke terugdringing van het antibioticagebruik en meer nadruk op preventie. De verwachting was dat daardoor het vaccineren van varkens zou toenemen. Boehringer Ingelheim ontwikkelde daarom een flexibel platform, waarmee de varkenshouder de mogelijkheid krijgt om indien nodig in één keer tegen meerdere ziektekiemen te vaccineren. Hiervoor was een adjuvans (de immunologische hulpstof) nodig die ook in 1 ml-dosering gebruikt kon worden, terwijl een 2 ml-dosering gebruikelijk was. We vonden een adjuvans die het varken ook heel goed verdraagt en voor een langdurige werking met hoge effectiviteit zorgt. Zo ontstond een product waar de klant om vraagt, vanaf de eerste dag waren we marktleider. WAAROM OMARMDE DE SECTOR CIRCOFLEX ZO SNEL? Het is een buitengewoon veilig vaccin, met weinig bijwerkingen. Biggen verdragen het vaccin goed. Ze blijven gewoon doordrinken, zodat ook de zeug geen negatieve gevolgen ondervindt van de biggenvaccinatie. En de varkenshouders zagen direct het effect van de vaccinatie met CircoFLEX. Er was minder uitval, minder antibioticagebruik, een betere uniformiteit en een betere groei. De vleesvarkenshouderij had lang niet door dat hun vleesvarkens onder invloed van Circo eigenlijk met de handrem erop groeiden. Die beperking ging er met de vaccinatie af, het varken kan weer alle energie in de groei steken. WAAROM KIEST 70% VOOR CIRCOFLEX? CircoFLEX is niet het goedkoopste vaccin, maar wel veruit het meest gevraagde. Het onderscheid met andere Circo-vaccins zit toch in de veiligheid en effectiviteit. Veel varkenshouders, dierenartsen, handelaren en voerspecialisten zien de toegevoegde waarde voor de productie. En ook de voorspelbaarheid is heel belangrijk. De markt weet ondertussen wat ze van dit vaccin kan verwachten, dat geeft vertrouwen en rust. Daar komt bij dat Boehringer Ingelheim later de combinatie met de MycoFLEX vaccinatie introduceerde. Twee vaccinaties in één. Er zijn meer aanbieders in de markt die dat leveren, maar de markt ziet dat vers gemengd betere resultaten geeft. Boehringer Ingelheim is de enige die de flexibiliteit heeft om wel of niet de gecombineerde vaccinatie uit te voeren. Die flexibiliteit is een grote pré. WAT ZIJN NIEUWE ONTWIKKELINGEN? We volgen de ontwikkelingen in de markt op de voet. Inmiddels is het vaccin CircoFLEX ook te gebruiken in zeugen. De Circo-enting bij zeugen verbetert de vruchtbaarheid. We weten bovendien dat het Circo-virus zich aanpast. Dat houden we in de gaten. Tot nu toe werkt CircoFLEX tegen alle bekende subtypes van type 2. Ook kijken we naar nieuwe combinatiemogelijkheden om het vaccin nog flexibeler te maken. Buiten Europa is 3FLEX, een gecombineerde vaccinatie tegen Circo, mycoplasma en PRRS al geïntroduceerd. Maar we kijken ook al naar combinaties met anderen kiemen. 10 beterbig 10 jaar CircoFLEX beterbig 10 jaar CircoFLEX 11

7 Experts Circo Het succes van CircoFLEX Breed gedragen Het vaccineren met CircoFLEX heeft grote positieve gevolgen voor de gezondheid van de varkens. Daarmee heeft de vaccinatie ook gevolgen voor de hele keten. Vier deskundigen, met verschillende achtergronden, vertellen over hun ervaringen met CircoFLEX in de afgelopen tien jaar. Varkenshandelaar Rob Thijssen Deze vaccinatie is een uitkomst Rob Thijssen weet zich de tijd nog goed te herinneren waarin er geen Circo-vaccinatie voor handen was. Je legde een koppel biggen op en niet lang daarna begonnen de eerste problemen met de slijters. De biggen gingen niet meteen dood, maar het zorgde altijd voor discussie. En daar zit niemand op te wachten. De huidige biggenvaccinatie met CircoFLEX werkt volgens Thijssen heel goed. Eerst dachten we dat we alleen met een vaccinatie bij de zeugen toe konden, maar de biggenvaccinatie is de oplossing. Als tussenpersoon wil je de biggen zo gezond mogelijk afleveren, zodat je de vleesvarkenshouders ook zoveel mogelijk zekerheid kunt bieden. Met de CircoFLEX-vaccinatie weten we honderd procent zeker dat de biggen beschermd zijn. De slijters zorgden in het verleden voor te veel uitval. Thijssen: Daar liepen in praktijk ook relaties op stuk en dat wil je natuurlijk niet. Een stabiele relatie is voor iedereen het beste. Daarbij helpt ook zeker dat er twee vaccinaties zijn opgenomen in de BPP-prijs. Bijna alle biggen die wij verhandelen hebben twee vaccinaties gehad. De garantie op succes is volgens Thijssen misschien wel het sterkste punt van CircoFLEX. Hadden we dat maar bij alle vaccinaties. Varkenshouder- en handelaar Jan Schuttert Ik wil niet meer zonder ede dankzij de Cir- heeft de Mco-vaccinaties Nederlandse big in het buitenland nu een veel betere naam, dan in het verleden het geval was, aldus Jan Schuttert, van Handelshuis Schuttert. De betere bescherming is voor de export heel goed. De vaccinatiegraad bij bijvoorbeeld Deense biggen is veel wisselvalliger. Afnemers in het buitenland willen ook graag weten welke entstof is gebruikt. In CircoFLEX heeft iedereen vertrouwen, blijkt dan keer op keer. Volgens Schuttert is de Circo-vaccinatie zelfs essentieel voor de biggenhandel. Biggen zonder deze vaccinatie zijn heel moeilijk weg te zetten. Daar komt nog bij dat de Circo-vaccinatie enorm heeft bijgedragen aan soepelere handel. Er is minder nawerk door achterblijvende varkens. Op zijn eigen vermeerderingsbedrijven was Schuttert er al vroeg bij met het introduceren van de CicoFLEX-vaccinatie. We zijn eigenlijk direct begonnen. En je ziet vanaf de streep het effect. We weten eigenlijk al niet meer hoe het voor die tijd was. Minder slijters betekent een betere groei en een betere uniformiteit. Dat hangt allemaal met elkaar samen. Je ziet de effecten terug in het aflevermanagement en dat zie je snel terug in de resultaten. Op een van mijn bedrijven heb ik het wel eens drie maanden zonder geprobeerd. Gewoon om eens te kijken wat er dan gebeurd. Maar daarvan was ik snel genezen. Vleesvarkensspecialist Marc Kikkert Rust en werkgemak Marc Kikkert is vleesvarkensspecialist bij voerproducent ForFarmers. Hij vat het succes van de Circo-vaccinatie samen in drie woorden: verzekeringspremie, rust en werkgemak. In het verleden speelde er rond de gezondheid van vleesvarkens van alles. Het was vaak een hele zoektocht naar de oorzaak. Door de Circo-vaccinatie is het allemaal wat overzichtelijker. Kikkert ziet ook nog een ander voordeel. Bedrijven worden groter, daardoor wordt het ook steeds belangrijker dat ze storingsvrij kunnen doordraaien. Dat zien we ook bij de ontwikkeling van de nieuwe ULTRA voerlijnen, waarmee wij bijvoorbeeld darmgezondheid verbeteren. Werkgemak en uitsluiten van risico s is voor de vleesvarkenshouders een belangrijk gegeven. In die trend past ook de Circo-enting. Kikkert heeft klanten die het wel eens een tijdje zonder Circo-enting willen proberen. Maar daar komen ze dan vaak al snel van terug. Omdat ze zien dat ze zichzelf tekort doen. Ze zien de resultaten in de stal direct. De vleesvarkensspecialist ziet veel voordelen in de vaccinaties. Ik heb geen twijfel over de noodzaak van de Circoen Myco-vaccinaties. De inzet van vaccinaties tegen PRRS en PIA is echter maat werk, afhankelijk van de infectie - druk op de bedrijven. Iedere vaccinatie moet rendement opleveren. Dierenarts Frans Dirven Een goede match De rote kracht van het Circo-vaccin is de goede match met het veldvirus, vindt dierenarts Frans Dirven van Dierenartsenpraktijk Lintjeshof. Dat is ook het grote verschil met andere vaccins. Sommige virussen zoals PRRS en griep muteren veel meer in de tijd en dus is het lastiger voor deze virussen een goed passend en effectief vaccin te ontwikkelen. De combinatie van Circo en PRRS was volgens Dirven jarenlang de oorzaak van veel problemen in de biggenstal. Met soms wel uitvalpercentages tot 9%. Dierenartsen kregen het slecht onder controle. PRRS en Circo tastten samen de immuniteit van de varkens zo aan dat de problemen door reguliere secundaire ziektekiemen veel groter waren dan je normaal mocht verwachten. De Circo-enting heeft een groot stuk van deze problematiek teruggebracht. Bovendien slaat een antibioticabehandeling beter aan, waardoor het antibioticagebruik verder daalt. Voor vermeerderaars is de Circo-vaccinatie geen discussiepunt. Op gesloten bedrijven is de vaccinatiegraad soms lager. Dirven vindt dat logisch. De dieren op gesloten bedrijven hebben minder met stressvolle situaties als transport, aanvoer van dieren en mengen van koppels te maken. In die situaties zou het Circo-virus een minder grote rol kunnen spelen. Toch zien we op deze bedrijven vaak een positief effect na vaccinatie. Een gesloten bedrijf maakt dus altijd een eigen afweging. Dan speelt return on investment een belangrijke rol. En dat kan per bedrijf enorm verschillen. 12 beterbig 10 jaar CircoFLEX beterbig 10 jaar CircoFLEX 13

8 Achtergrond Vaccineren van biggen Het vaccineren van biggen is een vast onderdeel van de werkzaamheden in de kraamstal. Daardoor ligt er ook een gevaar op de loer: bedrijfsblindheid. Vaccineren mag niet op de automatische piloot. In het belang van het dier, de bedrijfsvoering en het resultaat voor de gezondheid. Tien belangrijke aandachtspunten op een rij. Tien tips voor het vaccineren van biggen 1Weet waartegen je vaccineert Een juiste diagnose van een dierenarts is belangrijk om vast te stellen welke kiem moet worden aangepakt en dus welk vaccin daarvoor het meest geschikt is. Vaccineer voordat 2 problemen optreden Een vaccin heeft twee tot drie weken nodig om voldoende bescherming te ontwikkelen. Meestal is het vaccineren van biggen in de week voor het spenen daarom het beste moment. 3Nadelen van vaccineren in de eerste week De biggen krijgen in de eerste dagen via de biest antistoffen binnen die zorgen voor een hoge maternale immuniteit. Deze immuniteit kan de werking van een vaccin verstoren, wanneer in de eerste week wordt gevaccineerd. Ook moet de eigen immuniteit van de big zich de eerste dagen nog verder uitontwikkelen. Bovendien is het beter de biggen in deze periode zoveel mogelijk met rust te laten en het vaccineren dus een tot twee weken uit te stellen. 4Pasgeboren biggen moeten drinken, poepen en slapen De eerste dagen van de lactatie stemt de zeug haar melkproductie af op de vraag van de biggen. Een bijwerking van behandeling van biggen in deze periode kan ertoe leiden dat de biggen minder drinken. En daardoor produceert de zeug dus ook minder melk. Vaccineer ook liever niet op het moment van spenen of bij het opleggen van de vleesvarkens. Dit zijn allemaal stressmomenten die ervoor kunnen zorgen dat een vaccinatie minder goed aanslaat. 5Vaccineer alleen dieren die gezond en fit zijn Alleen gezonde dieren zijn in staat een goede afweer op te bouwen. Bovendien vraagt elke vaccinatie een reactie van het immuunsysteem van het dier. Een zieke big kan dat er niet bij hebben. 6Lees de bijsluiter en gebruik het vaccin in de juiste dosering De dosering van een vaccin is erg belangrijk. Bij onderdosering is de bescherming veel lager, zodat de ziektekiemen alsnog schade kunnen veroorzaken. Bewaar het vaccin in een goed afgestelde koelkast bij 2 tot 8 C en bescherm het vaccin tegen bevriezing. 7Zorg voor een goede hygiëne van de spuiten Kook de spuiten regelmatig uit of vervang deze. Gebruik van desinfectiemiddelen kan een risico zijn bij het gebruik van levende vaccins. 8Kijk goed naar de injectienaalden In verband met het overdragen van ziektekiemen is een goed naaldenbeleid essentieel, dus elke toom een nieuwe en scherpe naald. 9Wilt u de biggen tegen meerdere ziektes beschermen? Overleg dan altijd met uw dierenarts over de (on)mogelijkheden. Elke bedrijfssituatie is anders en vraagt een bedrijfsspecifiek protocol. Analyseer het effect 10 van de vaccinatie Vaccineren heeft een doel en kost geld. Analyseer daarom altijd het effect van een vaccinatie door technische cijfers te vergelijken. Ook het klinische beeld in de stal is van belang bij de analyse. Op deze manier krijgt u beter inzicht in het rendement van het vaccin. Meer weten? Neem dan gerust contact op met Boehringer Ingelheim. beterbig 10 jaar CircoFLEX 15

9 In vogelvlucht p.4 p.3 p.2 DE ONTWIKKELING REPORTAGE: CIRCO-VACCINATIE LUDWIG TEN BROEKE De markt heeft de biggenvaccinaties inmiddels volop geaccepteerd. Toch klinkt ook een roep om minder te vaccineren. Dat kan pas wanneer alle voorwaarden aanwezig zijn voor het gezond houden van varkens. Wij zijn voor, daag ons maar uit. Sinds de introductie van het Circo FLEXvaccin staat de ontwikkeling niet stil. Een overzicht van de laatste tien jaar. Edwin Elshof startte vorig jaar met de CircoFLEX-vaccinatie op zijn gesloten bedrijf. Met ongekende resultaten, die nog eens werden versterkt door de introductie van een andere Piétrain eindbeer. Deze vaccinatie is wel een blijvertje. p.8 VIJF VRAGEN p.10 p.12 LINDA JANSSEN In de tien jaar dat CircoFLEX nu op de markt is, is er veel veranderd in de Nederlandse varkenshouderij. POV-voorzitter Linda Janssen kijkt terug en vooruit. Deskundige Nico Wertenbroek van Boehringer Ingelheim beantwoordt vijf vragen over de geschiedenis, het nu en de toekomst van CircoFLEX. p.15 VIER ERVARINGEN Het vaccineren met CircoFLEX heeft grote positieve gevolgen voor de gezondheid van de varkens. Daarmee heeft de vaccinatie ook gevolgen voor de hele keten. Vier deskundigen, met verschillende achtergronden, vertellen over hun ervaringen met CircoFLEX. Deze beterbig kunt u ook digitaal lezen op Vaccineren van biggen mag niet op de automatische piloot. Tien belangrijke aandachtspunten op een rij. TIEN TIPS Colofon beterbig is een magazine voor professionals in de varkenshouderij. Deze uitgave wordt u aangeboden door Boehringer Ingelheim bv. U kunt zich als abonnee aanmelden via onderstaand adres. Boehringer Ingelheim bv, Comeniusstraat 6, 1817 MS Alkmaar Postbus 8037, 1802 KA Alkmaar Telefoon: +31 (0) fax: +31 (0) vetmedica.nl@boehringer-ingelheim.com Contactpersoon Sander Bouwman Begeleiding en realisatie De Snuitgeverij Coördinatie en productie van agrarische content