'Leefbare wijken' in Australië wat is het effect van het ontwerp van de wijk op het beweeggedrag van de bewoners?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "'Leefbare wijken' in Australië wat is het effect van het ontwerp van de wijk op het beweeggedrag van de bewoners?"

Gerarda Leona Goossens
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 'Leefbare wijken' in Australië wat is het effect van het ontwerp van de wijk op het beweeggedrag van de bewoners? Mariëlle A. Beenackers, Erasmus MC Sarah Foster, University of Western Australia Frank J. van Lenthe, Erasmus MC Carlijn B.M. Kamphuis, Erasmus MC Mark Divitrini, University of Western Australia Matthew Knuiman, University of Western Australia Billie Giles-Corti, University of Western Australia Research visit funded by: Centre Funded by: Land Development Agency Sponsor: Foundation Corporate Partner: C_BEH Centre for the Built Environment and Health

2 Perth West-Australië Bevolking 2.25 miljoen (2009) 1 Oppervlakte = 2.5 miljoen km 2 Dichtheid = 0.9/km 2 Perth Hoofdstad Bevolking: 1.66 miljoen (2009) 1 Oppervlakte: 5386 km 2 Dichtheid = 308/km 2 1 Australian Bureau of Statistics, Regional Population Growth, Australia

3 Een typische Australische wijk Lage dichtheid Alleen woonhuizen Grote, losse winkelcentra aan de rand van de wijk bij de uitvalswegen Veel cul-de-sacs Weinig wandelen Weinig fietsen Weinig gebruik van openbaar vervoer Hoge autoafhankelijkheid Obesitas Milieuvervuiling Andere gezondheidsproblemen

10 De leefbare wijk Liveable Neighbourhood Community Design Guidelines 1 Doel: Het creëren van compacte, duurzame stedelijke samenlevingen. Gebaseerd op de principes van New Urbanisme veilige, praktische, beweegvriendelijke buurten die wandelen, fietsen en het gebruik van openbaar vervoer stimuleren en het gevoel van samenleving bevorderen. Begonnen in Western Australian Planning Commission 2000

11 Wijken Kenmerk Traditionele buurt Leefbare buurt Functiemenging Monofunctioneel; afgezonderd gebruik. Geïntegreerde functie van wonen, bedrijvigheid, diensten & voorzieningen Dominante winkelvoorziening Voornamelijk grote winkelcentra en grote ketens Voornamelijk buurtwinkels Straatpatronen en straattypes Veelal curvilinear en hiërarchisch Verbonden netwerk, minder hiërarchisch, verkeer meer verdeeld Dominant doel Het creëren van comfortabele huizen Het creëren van duurzame gemeenschappen, betaalbare huizen & banenbehoud

14 Het RESIDential Environments (RESIDE) project Doel: evalueren wat het effect is van het ontwerp van de wijk op de gezondheid, met name via het beweeggedrag. Methode: longitudinale studie Mensen zijn gevolgd en gemeten vóórdat ze verhuisden (T1) naar een nieuwe wijk en ná de verhuizing (T2). 18 Leefbare buurten 11 Hybrid buurten (voldoet aan veel maar niet alle richtlijnen) 44 Traditionele buurten Participanten: mensen die van plan waren om naar een nieuwe buurt te verhuizen (n=1427).

15 Onderzoeksvragen 1. Welke veranderingen in de buurtomgeving zorgen ervoor dat mensen gaan fietsen nadat ze verhuisd zijn naar hun nieuwe buurt? 2. Welke veranderingen in de buurtomgeving zorgen ervoor dat mensen meer gaan wandelen nadat ze verhuisd zijn naar hun nieuwe buurt?

16 GIS objectieve buurtkenmerken verschil tussen T1-T2 Grondgebruik Woningdichtheid Geeft de heterogeniteit of homogeniteit weer van het grondgebruik binnen de 1600 m netwerk buffer. Aantal woningen gedeeld door het gebied bestemd voor wonen binnen de 1600 m netwerk buffer. Verbinding Bestemmingen Ratio van het aantal drie-weg kruisingen ten opzichte van de 1600 m netwerk buffer. Aantal bestemmingen (nuttige bestemmingen en recreatie bestemmingen) binnen de 1600 m netwerk buffer. Source: Nick Middleton

17 Vragenlijst subjectieve buurtkenmerken - verschil T1-T2 Toegang tot lokale voorzieningen Aantrekkelijkheid van de buurt Onveiligheid (verkeer) Onveiligheid (criminaliteit) Infrastructuur en veiligheid voor wandelen # soort praktische bestemmingen (bijv. Winkels, cafés, OV haltes/stations) # soort recreatieve bestemmingen (bijv. strand, parken, sportvelden) Enkele losse items:

18 Resultaten Fietsen Weinig mensen fietsen (op T1, vóór verhuizing): Slechts 14% van de mensen fietst recreatief ( recreatief fietsen ) Slechts 10% fietst om ergens te komen ( functioneel fietsen ) Gekeken naar fietsen ná verhuizing (ja/nee) bij de niet- fietsende bewoners (+- 90% van alle onderzochte bewoners): Start 5% met functioneel fietsen ná de verhuizing (T2) Start 7% met recreatief fietsen ná de verhuizing (T2) Beenackers et al, American Journal of Preventive Medicine 2012, 42(6):

19 Resultaten Fietsen De niet fietsers (vóór verhuizing) gaan ná verhuizing eerder fietsen wanneer deze nieuwe buurt: Beenackers et al, American Journal of Preventive Medicine 2012, 42(6):

20 Resultaten wandelen Gemiddeld aantal minuten wandelen vóór verhuizing: Recreatief 27 minuten/week Functioneel 69 minuten/week Gekeken naar het aantal minuten verschil na verhuizing (T2-T1): Recreatief +16 minuten +18 min. per extra soort recreatieve bestemming Functioneel -9 minuten +6 min. per extra soort praktische bestemming Giles-Corti et al, Social Science and Medicine, in press

21 Conclusies Het ontwerp van de buurt heeft invloed op het wandelen fietsgedrag Verschillen in factoren voor recreatief en functioneel wandelen en fietsen Belangrijk: een compactere buurt met goede toegang tot lokale bestemmingen en voorzieningen

22 Evaluatie Liveable Neighbourhood Community Design Guidelines Evaluatie nog niet publiekelijk beschikbaar Maar een compactere buurt met goede toegang tot lokale bestemmingen en voorzieningen strookt met de richtlijnen De richtlijnen zijn aanleiding geweest voor dit grote onderzoeksproject Door de richtlijnen grotere variëteit in de nieuwe buurten De richtlijnen zijn sinds 2007 als standaard geïmplementeerd

23 Discussie Door context beperkte relevantie voor Nederland Maar: Ook hier worden nieuwe richtlijnen ingevoerd, buurten verbeterd, infrastructuren aangepast, etc Win-win: Mooie kans voor onderzoek Evaluatie van de richtlijn en/of investering Ook hier kan de omgeving nog verbeterd worden om een actieve leefstijl te stimuleren.

Vergelijkbare documenten

De Gezonde Wijk / Park of Perk?

De Gezonde Wijk / Park of Perk? dr. Frank den Hertog centrum Volksgezondheid Toekomst Verkenningen (cvtv) Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU