Proef Biologie Zuurstofproductie van waterpest
|
|
- Hilde van den Brink
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Proef Biologie Zuurstofproductie van waterpest Proef door een scholier 2779 woorden 5 maart ,4 47 keer beoordeeld Vak Biologie Zuurstofproductie Fotosynthese is een biochemisch proces waarbij planten, algen en bacteriën een deel van het licht als energiebron gebruiken om koolstofdioxide en water om te zetten in suikers. Uiteindelijk is bijna alle leven op aarde afhankelijk van fotosynthese. Fotosynthese is ook verantwoordelijk voor de productie van de zuurstof die een groot deel uitmaakt van de atmosfeer. Organismen die energie produceren door middel van fotosynthese worden fototroof genoemd. Planten zijn autofototroof, wat inhoudt dat ze hun energie direct halen uit anorganische stoffen in plaats van uit andere organismen of producten van organismen en dat zij hun enegie produceren door middel van fotosynthese. De bruto chemische reactie voor fotosynthese is: 12H2O + 6CO2 + licht C6H12O6 (glucose) + 6O2 + 6H2O De watermoleculen mogen in deze vergelijking niet tegenelkaar weggestreept worden, omdat links water nodig is voor de reactie en rechts water vrijkomt. Het glucose dat bij fotosynthese ontstaat kan een bouwsteen voor andere organische verbindingen, zoals cellulose, zijn of gebruikt worden als brandstof. Wanneer glucose verbrand wordt heet dat respiratie. Het proces loopt dan ruwweg omgekeerd aan fotosynthese, er ontstaat water, kooldioxide en (chemische) energie. Beide processen verlopen via vele stappen en zijn in detail zeer verschillend. Planten vangen de voor fotosynthese benodigde lichtenergie op met chlorofyl. Deze stof zit in organellen die Chloroplasten of bladgroenkorrels genoemd worden. Chlorofyl geeft bladeren ook hun groene kleur. In de thylakoiden in de chloroplast vind de fotosynthese plaats. Hoewel alle groene onderdelen van planten chloroplasten bevatten waar fotosynthese plaatsvindt wordt veruit de meeste energie opgewekt in de bladeren. De fotosynthese bestaat eigenlijk uit twee delen: fotolyse, de lichtreactie en de donkerreactie (o.a. de calvincyclus). Fotosynthese begint met een chlorofyl molecuul dat ioniseert waarbij twee elektronen vrijkomen. De elektronen gaan door de elektronentransportketen, vergelijkbaar met de situatie bij respiratie. Tijdens dit proces ontstaat Adenosinetrifosfaat (ATP), de belangrijkste energiedrager in cellen. De elektronen worden in fotosysteem I teruggegeven aan het chlorofyl. In fotosysteem II worden de elektronen gebruikt voor het creëren van NADPH volgens: Pagina 1 van 9
2 NADP+ + H+ + 2 e- NADPH NADPH is de belangrijkste reductor in cellen en levert een bron van elektronen voor diverse andere reacties. Chlorofyl houdt hieraan een tekort aan elektronen over die vervolgens weer teruggewonnen moeten worden uit andere reductoren. In planten en algen is deze reductor water, wat leidt tot de productie van zuurstof: 2 H2O O2 + 4 H+ + 4 e- Het valt op dat de zuurstof dus afkomstig is uit water en niet uit koolstofdioxide. Dit is voor het eerst voorgesteld door C. B. Neil die fotosynthetische bacteriën bestudeerde in de jaren '30. Behalve de cyanobacteriën gebruiken bacteriën sulfide en waterstof als reductor waardoor geen zuurstof vrij komt. Bij de donkerreactie komt zuurstof vrij als afvalproduct. 6 CO H2O + lichtenergie à C6H12O6 + 6 H2O + 6 O2 De donkerreactie, of Calvincyclus, is de chemische reactie waarbij CO2 wordt vastgelegd. De donkerreactie heeft geen licht nodig, in tegenstelling tot de lichtreactie waarbij lichtenergie wordt vastgelegd in ATP en NADPH. In de eerste stap wordt CO2 gekoppeld aan ribulose-bifosfaat door het enzym Rubisco (ribulose-bifosfaat carboxylase/oxygenase), waarbij 3-PG ontstaat. 3-PG wordt daarna omgezet in glucose, en ribulosebifosfaat wordt geregenereerd. De Calvincyclus of Calvin-Bensoncyclus vindt plaats in de chloroplasten van planten en in enkele fototrofe bacteriën. Hierbij wordt de door de lichtreactie vastgelegde energie in adenosinetrifosfaat (ATP) in de zogenaamde donkerreactie gebruikt voor de vorming van glucose uit kooldioxide. Het reducerende NADPH,H+ levert in deze reactiecyclus de waterstof. De naam donkerreactie is enigszins verwarrend, omdat de naam duidt op het feit dat de reactie geen licht nodig heeft en niet dat de reactie in het donker plaats vindt. De reductie door NADPH,H+ gebeurt in meerdere cyclische enzymmatische tussenstappen. Bij planten vindt de reductie plaats in de stroma van de chloroplasten. De ontdekkers zijn de Noord-Amerikaanse chemicus Melvin Calvin en Andy Benson van de Universiteit van Berkeley in Californië, waaraan de reactie de naam te danken heeft. Nettoreactie: 6 CO2+ 12 H2O+ 12 NADPH,H++ 18 ATP C6H12O6+ 6H2O + 12 NADP ADP + 18 Pi. De watermoleculen mogen in deze vergelijking niet tegenelkaar weggestreept worden, omdat links water nodig is voor de reactie en rechts water vrijkomt. Opeenvolgende reacties Ribulose 1,5 bisfosfaat (RuBP) + kooldioxide + water 3-fosfoglycerinezuur (gecatalyseerd door Ribulose-1,5-bisfosfaat carboxylase/oxygenase) (RuBisCO) Pagina 2 van 9
3 3 C5H8O11P2 + 3 CO2 + 3 H2O 6 C3H5O7P 3-fosfoglycerinezuur + ATP 1,3-bisfosfoglycerinezuur + ADP + water 6 C3H5O7P + 6 ATP 6 C3H4O10P2 + 6 ADP + 6 H2O 1,3 bisfosfoglycerinezuur + NADPH + water (for hydrolyse) + waterstofionen glyceraldehyde-3-fosfaat + NADP+ + Pi + water (na reductie) 6 C3H4O10P2 + 6 NADPH + 6 H2O + 6 H+ 6 C3H5O6P + 6 NADP+ + 6 Pi + 6 H2O Nu is één glyceraldehyde-3-fosfaat (G3P) gevormd. In de totale cyclus moeten er nog 5 gevormd worden, dat betekent dat de bovensttande cyclus nog 5 keer doorlopen wordt. In totaal worden er dus 6 gevormd, waarvan er in de volgende reacties 5 worden gebruikt. glyceraldehyde-3-fosfaat + water ribulose 5-fosfaat + Pi 5 C3H5O6P + 2 H2O 3 C5H9O8P + 2 Pi ribulose-5-fosfaat + ATP ribulose-1,5-bisfosfaat + ADP + water 3 C5H9O8P + 3 ATP 3 C5H8O11P2 + 3 ADP + 3H2O Het overblijvende, zesde, glyceraldehyde-3-fosfaat-molecuul wordt gebruikt voor het maken van glucose, cellulose en andere stoffen die de plant nodig heeft. Probleemstelling: De planten die bij ons thuis in de woonkamer voor het raam staan, groeien veel sneller dan de planten die niet voor het raam staan. Daarnaast groeien kleinere plantjes voor het raam minder snel dan grotere planten. Hoe komt dat? Hypothese: De snelheid waarmee zuurstof door waterpest word geproduceerd is afhanklijk van de lengte en hoeveelheid bladeren van de waterplantjes. De snelheid waarmee zuurstof door waterpest wordt geproduceerd is ook afhankelijk van de lichtintensiteit. Om fotosynthese te laten plaatsvinden moeten de takjes in het licht staan. Om de invloed van licht en de hoeveelheid bladeren op de zuurstofproductie van waterpest te meten, moeten we telkens één van deze factoren beïnvloeden terwijl we de anderen (onder andere, temperatuur) gelijk houden. De factoren die we gaan beïnvloeden zijn: De afstand tussen de lichtbron en de waterpestplantjes De hoeveelheid bladeren van e waterpestplantjes Pagina 3 van 9
4 Indgokarmijn is de indicator van zuurstof. En na 10 minuten matten wij de hoeveelheid blauw indigokarmijn die er was ontstaan met behulp van een geodriehoek. En we vergeleken de kleur met een kleurengama van blauw. Onderzoeksvragen: 1. Wat is de kwalitatieve verhouding tussen de snelheid van de productie van zuurstof en licht? 2. Wat is de kalitatieve verhouding tussen de snelheid van de productie van zuurstof en de hoeveelheid bladeren van dezelfde grootte? Verwachtingen: Bij beïnvloedingen van de afstand tussen de lichtbron en de waterplantjes, zal naarmate de afstand tussen lichtbron en waterplant groter wordt, minder zuurstof worden geproduceerd in de tijdseenheid waarbij er zal worden gemeten. Want hoe sterker de licht, hoe meer productie van zuurstof er zal zijn. Bij beïnvloeding van de hoeveelheid bladeren va de waterplantjes, zal naarmate de hoeveelheid bladeren meer wordt, meer zuurstofproductie optreden. Fotosynthese vindt plaats in de chloroplasten, en die kun je overall op het plant vinden waar groen is. Er zijn meer chlorolasten in bladeren, dan in stengles, omdat de oppervlakte van bladeren aanzienlijk groter zijn dan de oppervlakte van de stengels. Werkplan Werkijze We onderzoeken twee verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op de productie van zuurstof. De factoren zijn: de lichtintensiteit en de hoeveelheid ringen met groene bladeren. Elke ring van bladeren (bladringen) bevat 4 bladeren aan weerszijde van de stengels Als lichtbron gebruiken we 2 lampen van 60W elk, en voor de groene planten, gebruiken we waterpest, omdat die ringen van bladeren heeft, die we gaan tellen. Voor zuurstof indicator gebruiken we het zeer gevoelige indigokarmijn. We maken gebruik van twee duplo s (dus drie proeven per factor) omdat we van mening zijn dat dit een zeer onnauwkeurig proef is, aangezien het niet kwantitatief gemeten kan worden, maar alleen kwalitatief. We nemen het gemiddelde als een uitkomst, die we gaan verwerken in een grafiek. De proeven werden gedaan in het donker, met alleen 2 lampen als lichtbronnen, zodat andere lichtbronnen geen effect erop konden hebben. We deden dit in een apart, donkere kamer, bij meneer Cecilia, omdat we van mening waren dat zelfs de indirecte zonlicht in de klas misschien invloed kon hebben op het resultaat, en we wilden het resultaat niet onnauwkeuriger maken dan het al in principe was. Bij een temperatuur van 30 C, hebben we 16mL indigokarmijn in elke reageerbuizen gedaan, met 18 Pagina 4 van 9
5 reageerbuizen waarbij elke 25mg KHCO3 erin zit. We nemen 18 stukken plantjes (9 grote, met 10 ringen van bladeren en 9 kleine met 5 ringen van bladeren), en ook een klein beetje paraffine om het indigokarmijn te dekken, zodat er geen zuurstof in de mengsel kan komen (behalve de zuurstof die de plant zelf produceert). De enige factor verandert is de afstand tussen de planten en het lichtbron. Wij hebben voor drie metingen gekozen, met het begin afstand 6 cm, waarbij Δs telkens met 3cm wordt vergroot. We kozen voor alleen 3 metingen, omdat we na 10 minuten de hoeveelheid indigokarmijn maten. Als we grotere afstanden zouden nemen, zou het licht minder even gedistribuëerd worden over de 6 reageerbuizen, aangezien de lichtbronnen licht emiteren in een cirkelvormige omtrek. Voor de blanco proef hebben we alleen vier reageerbuizen gebruikt, in elke reageerbuis zijn 20ml indigokarmijn en 100mg KHCO3. Twee stukken grote waterpest en twee kleine waterpest. We hadden toen nog geen paraffine, daardoor moesten we een stuk plastiek gebruiken met elastiek rond de reageer buis vast binden. Het blanco proef was bedoeld om te kijken hoe lang het duurt voor de plant begint met zuurstof produceren. En we zijn tot conclusie gekomen dat na een gemiddelde van 6 minuten het indigokarmijn begint te reageren en er een kleine laagje blauw ontstaat. Omdat we een groter laagje wilden, hebben we besloten om de metingtijd te prolongeren tot 10 minuten. In deze proef verwaarlozen we de invloed van de fotosythese in de stengels, omdat we anders ook rekening moeten houden met de lengte van de stengels. We houden hier rekening met verhoudingen, de planten (de hoeveelheid kringen bladeren) hebben een verhouding van Groot:Klein = 2:1. We zijn ervan op de hoogte dat de kring van bladeren af en toe op verschillende afstanden van elkaar liggen, maar we hebben perse waterpest uitgezocht waarbij de bladkringen op een veel kleinere afstand van elkaar liggen, waardoor de invloed van de chloroplasten in de groene stengels van de waterpest op de zuurstofproductie toch miniem werd gehouden. Benodigheden 288ml indigokarmijn 150ml natriumdithioniet oplossing (60%) 100ml natriumdithioniet oplossing (0.01%) 450mg KHCO3 Paraffine Stuk papier Elastiek Stuk plastic Erlenmeyer Maatcylinder van 200ml 18 reageerbuizen Reageerbuisrek 4 maatglazen van 250ml 2 pipetten van 10 ml Pagina 5 van 9
6 Waterpest met een som van 135 kringen bladeren Schaar 4 stopwatches 2 lampen van 60W Weegschaal Geodriehoek Kleurengamma van blauw(afbeelding 1) Taakverdeling Michael knipt met een schaar stukken waterpest. 9 met 10 ringen bladeren, en 9 met 5 ringen bladeren. Ryan weegt de KHCO3, terwijl Michael de reageerbuizen schoon maakt. Ryan zet de vaste 25gr KHCO3 in de reageerbuizen met behulp van een stuk papier. Hij mat de hoeveelheid op de weegschaal. Op het zelfde moment verzuurt Diahann de 16 ml indigokarmijn (die al in de reageerbuizen is gegoten) tot leuko-indigokarmijnoplossing en bindt ze vast met plastic en elastiek om ze ervan te weerhouden te reageren met de zuurstof in de lucht. Georgann maakt de 0.01% natriumdithioniet- oplossing. De planten worden door Georgann in de 0.01% natriumdithioniet- oplossing gezet, waarbij hij de 9 grote en de 9 kleine elk in 2 aparte maatglazen zet van 250 ml. We hebben alvast in een donkere kamer 2 lampen gezet. Met ons vieren zitten we in de kamer, iedereen heeft een stopwatch. Diahann haalt het elastiek en plastik van de reageerbuizen af met leuko-indigokarmijnoplossing erin en geeft de reageerbuizen door aan Michael. Michael zet meteen het plantje in de reageerbuis. Ryan sluit het af met een laagje paraffine. Voor elke proef gebruiken we zes reageerbuizen en zes stukken plantjes ( 3 grote en 3 kleine), dus in total drie proeven. Georgann doet het licht uit. Nadat alles klaar was tellen wij allemaal tot 3 en drukt op de stopwatch en Michael zet op het zelfde moment het licht aan. Na negen minuten komen we terug en wachten tot dat het tien minuten wordt. De lampen worden uitegedaan, en Diahann doet het licht weer aan. We meten alle reageerbuizen hoeveel centimeter van de top van de mensel blauw is geworden, en hoe blauw het is geworden. Dit meten we met behulp van een uit de computer gedraaide kleurgamma van blauw. Zo hebben we alles drie keer uitgevoerd, elke keer veranderen we de afstand tussen de lamp en de reageerbuizen met 3 cm, tot we bij 12cm komen. Proefopstellingen (afbeelding 2) Factor 1: afstand tussen lamp en planten: 6cm, Factor 2: Grootte van de planten. 3 reageerbuizen met 5 kringen van bladeren, 3 reageerbuizen met en 10 kringen van bladeren. Pagina 6 van 9
7 Factor 1: afstand tussen lamp en planten: 9cm Factor 2: Grootte van de planten. 3 reageerbuizen met 5 kringen van bladeren, 3 reageerbuizen met en 10 kringen van bladeren. Factor 1: afstand tussen lamp en planten: 12cm Factor 2: Grootte van de planten. 3 reageerbuizen met 5 kringen van bladeren, 3 reageerbuizen met en 10 kringen van bladeren. Kleurgamma van blauw (afbeelding 1) AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA Meetresultaten Proef 1. Tabel 1. Afstand tussen de planten in de reageerbuizen en de lichtbronnen 6 cm. Temperatuur in de reageerbuizen 30 C. Groot1 Groot2 Groot3 Gem. Groot Klein1 Klein2 Klein3 Gem. Klein Cm hoeveelheid blauw Kleur blauw AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA In het Gem(iddeld) Groot en het Gem(iddeld) Klein is het gemiddeld te zien van de kleur en van het hoeveelheid indogokarmijn dat met zuurstof reageerde (het werd blauw). Proef 2. Tabel 2. Afstand tussen de planten in de reageerbuizen en de lichtbronnen 9 cm. Temperatuur in de reageerbuizen 30 C. Groot1 Groot2 Groot3 Gem. Groot Klein1 Klein2 Klein3 Gem. Klein Cm hoeveelheid blauw Kleur blauw AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA In het Gem(iddeld) Groot en het Gem(iddeld) Klein is het gemiddeld te zien van de kleur en van het hoeveelheid indogokarmijn dat met zuurstof reageerde (het werd blauw). Pagina 7 van 9
8 Proef 3. Tabel 3. Afstand tussen de planten in de reageerbuizen en de lichtbronnen 12 cm. Temperatuur in de reageerbuizen 30 C. Groot1 Groot2 Groot3 Gem. Groot Klein1 Klein2 Klein3 Gem. Klein Hoeveelheid blauw (cm) Kleur blauw (kleur) AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA AAA Grafiek 1. De x-as geeft welke plant en op welke afstand het reageerbuis met de plant licht van het lichtbron. De y-as geeft de hoeveelheid cm blauw indigokarmijn er is ontstaan. De kleuren van de staafgrafiek geeft aan, welke kleur indigokarmijn er is ontstaan. Conclusie en discussie Op onze onderzoeksvraag 1. wat is de kwalitatieve verhouding tussen de snelheid van de productie van zuurstof en licht? Kunnen we met behulp van onze resultaten beantwoorden, hoe meer licht, of hoe sterker de lichtintensiteit, hoe meer zuurstof er wordt geproduceerd in de gemeten tijd. De hoeveelheid ontstane zuurstof (blauwe indigokarmijn) werd gemeten met een geodriehoek.en aangezien voor de formule van snelheid geld v = s/t, geldt dat als de t hetzelfd blijft, terwijl de sontstane -indogokarmijn kleiner werd (bij grotere afstand tussen lichtbron en plant in reageerbuis), zal de v ook kleiner worden. Dus hoe meer licht, hoe hoger de snelheid van de zuurstofproductie. Op onze onderzoeksvraag 2. wat is de kalitatieve verhouding tussen de snelheid van de productie van zuurstof en de hoeveelheid bladeren van dezelfde grootte? Kunnen we met behulp van onze resultaten beantwoorden dat als de lengte groter is, er meer zuurstof wordt aangetoond met behulp van indogokarmijn.. De hoeveelheid ontstane zuurstof (blauwe indigokarmijn) werd gemeten met een geodriehoek. Hier hanteren we ook de formule voor snelheid. voor de formule van snelheid geld v = s/t, geldt dat als de t hetzelfd blijft, terwijl de sontstane -indogokarmijn kleiner werd (bij een kleine plant), zal de v ook kleiner worden. Dus hoe groter het plant, des te hoger de snelheid van de zuurstofproductie. Onze hypothese De snelheid waarmee zuurstof door waterpest word geproduceerd is afhanklijk van de lengte en hoeveelheid bladeren van de waterplantjes. De snelheid waarmee zuurstof door waterpest wordt geproduceerd is ook afhankelijk van de lichtintensiteit. Klopt dus ook. Onze verwachtingen voor onderzoeksvraag 1 Bij beïnvloedingen van de afstand tussen de lichtbron en de waterplantjes, zal naarmate de afstand tussen lichtbron en waterplant groter wordt, minder zuurstof Pagina 8 van 9
9 worden geproduceerd in de tijdseenheid waarbij er zal worden gemeten. Want hoe sterker de licht, hoe meer productie van zuurstof er zal zijn. Klopt ook. Onze verwachtingen voor onderzoeksvraag 2 Bij beïnvloeding van de hoeveelheid bladeren va de waterplantjes, zal naarmate de hoeveelheid bladeren meer wordt, meer zuurstofproductie optreden. Fotosynthese vindt plaats in de chloroplasten, en die kun je overall op het plant vinden waar groen is. Er zijn meer chlorolasten in bladeren, dan in stengles, omdat de oppervlakte van bladeren aanzienlijk groter zijn dan de oppervlakte van de stengels. Klopt ook. De samenwerking verliep goed, alhoewel we af en toe moesten stilstaan en ons afvragen waar we mee bezig waren, omdat dit ons een nogal gecompliceerd proef leek. Maar naderhand kwamen we erachter dat de gecompliceerdheid van de proef niet lag in de uitvoering ervan, maar in het meten en bepalen van de resultaten. De moeilijkheid lag in de onnauwkeurigheid van de proef. Jammer dat we niet met kwantitative resultaten konden komen. Maar daarvoor was vermoedelijk een andere, veel simpeler proefopstelling voor nodig. Pagina 9 van 9
FOTOSYNTHESE bij PLANTEN
FOTOSYNTHESE bij PLANTEN INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave Inleiding Doel Theorie Opstelling Uitvoering Waarnemingen en berekeningen Foutenbespreking Conclusie Geraadpleegde literatuur Bijlagen INLEIDING Wij
Nadere informatieFotosynthese. Toelichting. Beginselen van de fotosynthese
Fotosynthese Toelichting BIOLOGIE Plant Fysiologie Beginselen van de fotosynthese In het fotosyntheseproces gebruiken bacteriën, en sommige protisten, lichtenergie om suikermoleculen uit kooldioxide en
Nadere informatieCelstofwisseling II (COO 5) Vragen bij deoefen- en zelftoets-module behorende bij hoofdstuk 9 en 10 van Biology, Campbell, 8 e druk Versie
Celstofwisseling II (COO 5) Vragen bij deoefen- en zelftoets-module behorende bij hoofdstuk 9 en 10 van Biology, Campbell, 8 e druk Versie 2010-2011 Elektronen-transportketen 1. Van enkele processen in
Nadere informatieBIOLOGIE Energie & Stofwisseling HAVO Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL]
BIOLOGIE Energie & Stofwisseling HAVO Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai De student moet de bouw en werking van enzymen kunnen beschrijven moet het proces van
Nadere informatieOrganismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof
Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme
Nadere informatieMeerkeuzevragen. Fotosynthese, celademhaling en gisting. V. Rasquin
Meerkeuzevragen Fotosynthese, celademhaling en gisting V. Rasquin MEERKEUZEVRAGEN FOTOSYNTHESE 1. Een brandende kaars dooft vlug onder een glazen stolp. Plaatst men naast de kaars ook een plant onder de
Nadere informatieBIOLOGIE Energie & Stofwisseling VWO
BIOLOGIE Energie & Stofwisseling VWO Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA Docent: A. Sewsahai De student moet de bouw en werking
Nadere informatieCellen aan de basis.
Cellen aan de basis. Cellen aan de basis In het thema cellen aan de basis vinden we twee belangrijke thema s uit biologie voor jou terug. 1. Organen en cellen (thema 1 leerjaar 3) 2. Stofwisseling (thema
Nadere informatieDe basisprincipes van de fotosynthese Hoe gaat een plant om met CO 2?
De basisprincipes van de fotosynthese Hoe gaat een plant om met CO 2? Govert Trouwborst (Plant Lighting BV) Masterclass CO 2 bij potplanten 12 mei 2016 Team: dr. ir. Sander Hogewoning, dr. ir. Govert Trouwborst
Nadere informatie1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.
THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken
Nadere informatieFotosynthese. Remco Prenger. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Remco Prenger 12 june 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62857 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieSamenvattingen. Samenvatting Thema 1: Stofwisseling. Basisstof 1. Organische stoffen:
Samenvatting Thema 1: Stofwisseling Basisstof 1 Organische stoffen: - Komen af van organismen of zitten in producten van organismen - Bevatten veel energie (verbranding) - Voorbeelden: koolhydraten, vetten,
Nadere informatie13 Energietransport in cellen
Heterotrofe organismen (bv de meeste bacteriën, schimmels en dieren) kunnen geen organische stoffen vormen uit alleen anorganische stoffen; zij zijn niet in staat tot koolstofassimilatie. Zij moeten organische
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Stofwisseling
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Stofwisseling Samenvatting door M. 1566 woorden 14 januari 2017 4,2 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 1: stofwisseling Paragraaf
Nadere informatieBiologie Hoofdstuk 2 Stofwisseling
Biologie Hoofdstuk 2 Stofwisseling Wat is stofwisseling? Wat is stofwisseling? Stofwisseling of metabolisme is het geheel van chemische processen in een levend organisme of in levende cellen Een organisme
Nadere informatieAntwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling
Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling Antwoorden door een scholier 1478 woorden 16 februari 2009 5,6 56 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie voor jouw Havo 5 Hoofdstuk
Nadere informatieEcosysteem in een fles
Ecosysteem in een fles Door: Femke Hoeksma 1 Voorwoord: De keuze van een onderwerp voor mijn profielwerkstuk was best moeilijk. Na een uitgebreide oriëntatie ben ik tot de keuze van een gesloten ecosysteem
Nadere informatieAan de slag met Fotosynthese
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres E i Kiwijs 27 september 2011 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/32977 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieBIOLOGIE Thema: Stofwisseling Havo
BIOLOGIE Thema: Stofwisseling Havo Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai De student moet de bouw en werking van enzymen kunnen beschrijven moet het proces van foto
Nadere informatieKarel Bogaerdstraat 4, 1020 Laken. Onderzoek competenties Biologie. De CO2-uitstoot
Lyceum Martha Somers Karel Bogaerdstraat 4, 1020 Laken Onderzoek competenties Biologie De CO2-uitstoot Hoeveel bomen moet men aanplanten om de CO2-uitstoot van de leerlingen uit een klas 5 wetenschappen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Stofwisseling
Samenvatting Biologie Stofwisseling Samenvatting door een scholier 1466 woorden 13 juni 2006 5,6 46 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Thema 1 Stofwisseling Doelstelling
Nadere informatie1. De invloed van de lichtintensiteit op de zuurstofproduktie bij waterpest (assimilatie)
Proef door een scholier 1798 woorden 9 augustus 2011 5,4 24 keer beoordeeld Vak Biologie Op school kregen wij een practicumdag, waarbij wij een van de onderstaande proefjes konden krijgen. Daarom had ik
Nadere informatieScheikundige begrippen
Scheikundige begrippen Door: Ruby Vreedenburgh, Jesse Bosman, Colana van Klink en Fleur Jansen Scheikunde begrippen 1 Chemische reactie Ruby Vreedenburgh Overal om ons heen vinden er chemische reacties
Nadere informatieExamen Voorbereiding Stofwisseling
Examen Voorbereiding Stofwisseling Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 1 Stofwisseling Begrippenlijst: Begrip Organische stoffen Anorganische stoffen Enzymen Assimilatie Chemische energie Koolstofassimilatie
Nadere informatieEcosysteem in een fles
Ecosysteem in een fles Door: Femke Hoeksma 1 Voorwoord: De keuze van een onderwerp voor mijn profielwerkstuk was een ingewikkeld proces. Na een uitgebreide oriëntatie ben ik tot de keuze van een gesloten
Nadere informatieVragen bij deoefen- en zelftoets-module behorende bij hoofdstuk 9 van Biology, Campbell, 8 e druk Versie 2010-2011
Celstofwisseling I Vragen bij deoefen- en zelftoets-module behorende bij hoofdstuk 9 van Biology, Campbell, 8 e druk Versie 2010-2011 Inleiding 1-12 Deze module gaat over de omzetting van voedsel in energie
Nadere informatieLes Koolstofkringloop en broeikaseffect
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm
Nadere informatieCelmembraan (duh! dat maakt het een cel) Celwand Ribosomen (voor eiwitsynthese) Soms: uitsteeksels zoals flagel (zweepstaart)
Bacterie cel: prokaryoot: geen kern, geen chromosomen zoals wij ze kennen maar cirkelvormig Chromosoom: dus wel DNA Sommige autotroof: als ze pigmenten hebben waarmee ze fotosynthese kunnen uitvoeren Meeste
Nadere informatie-Dissimilatie gebeurd stapje voor stapje. De chemische energie uit de stapjes wordt eerst gebruikt voor de
Samenvatting door een scholier 1966 woorden 4 oktober 2006 6,7 85 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou SAMENVATTING BIOLOGIE THEMA 1 STOFWISSELING Basisstof 1 -Voedingsstoffen, water
Nadere informatieT2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen
T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen 2008 Voorbeeld toets dinsdag 29 februari 60 minuten NASK 2, 2(3) VMBO-TGK, DEEL B. H5: VERBRANDEN EN ONTLEDEN 3(4) VMBO-TGK,
Nadere informatieCelademhaling & gisting
Celademhaling & gisting Tekst voor de leerlingen V. Rasquin - 1 - DISSIMILATIE - TEKST VOOR DE LEERLINGEN celademhaling & GISTING Wij weten dat heel wat processen endergonisch zijn (ze vergen energie).
Nadere informatieVerslag Biologie glucose aantonen in brood
Verslag Biologie glucose aantonen in brood Verslag door Joy'l 647 woorden 11 juni 2016 6,1 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Glucose aantonen in brood Gemaakt door: Joy L Derix
Nadere informatieQuiz 2015. Experimentenwedstrijd Antwoorden. Playful Science 9
Experimentenwedstrijd Antwoorden. Playful Science 9 1. De energie voor de samentrekking van skeletspieren wordt geleverd door ATP. Spieren hebben slechts een kleine hoeveelheid ATP in voorraad. Eenmaal
Nadere informatieGemaakt door: Erik, Rens en Lorijn 3H4. Inleverdatum: ma 8 okt. 07
Gemaakt door: Erik, Rens en Lorijn 3H4 Inleverdatum: ma 8 okt. 07 Onderzoeksvraag Hoe schoon of vuil is het water? We onderzoeken de vuilheid van het water in de Dinkel aan het SinGraven En de volgende
Nadere informatie1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen?
Chemisch stoplicht 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment
Nadere informatiePlant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8
Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Colofon Titel: Plant in de klas - Instructieblad leerkracht, groep 6/7/8 Auteurs: Nienke van den Berg Hilde Spitters (NIGZ) Redacteuren: John Luteijs
Nadere informatie1. Stofwisseling, assimilatie en dissimilatie
Samenvatting door A. 1427 woorden 12 april 2013 6,5 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie H3 - Energie 1. Stofwisseling, assimilatie en dissimilatie Stofwisseling (metabolisme):
Nadere informatieEindexamen vwo scheikunde pilot II
Selectieve opname koolstofdioxide 1 maximumscore 2 Een juist antwoord kan als volgt zijn weergegeven: rechts van de pijl H + 1 juiste coëfficiënten 1 Indien in een overigens juiste vergelijking H 2 is
Nadere informatieVOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG
VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG LET OP: DIT IS EEN VOORBEELDVERSLAG EN IS DUS ERG BEKNOPT! NAAM: VOORNAAM & ACHTERNAAM KLAS: 1M1 - SCHOOL VAK: BIOLOGIE DOCENT: MEVROUW SMIT INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding..
Nadere informatiePraktische opdracht Biologie Cellen
Praktische opdracht Biologie Cellen Praktische-opdracht door een scholier 1674 woorden 12 juni 2004 5,9 513 keer beoordeeld Vak Biologie Cellen Elk organisme op aarde is opgebouwd uit één of meer cellen.
Nadere informatiePROEFVERSIE HOCUS POCUS... BOEM DE CHEMISCHE REACTIE. WEZO4_1u_ChemischeReacties.indd 3
HOCUS POCUS... BOEM VERSIE PR O EF DE CHEMISCHE REACTIE WEZO4_1u_ChemischeReacties.indd 3 14/04/16 20:53 HOOFDSTUK 1 CHEMISCHE REACTIES EN FYSISCHE VERSCHIJNSELEN 1.1 Chemische reactie en fysisch verschijnsel
Nadere informatie4,5. Samenvatting door L woorden 17 december keer beoordeeld. Biologie voor jou. 1. Vrije en gebonden energie.
Samenvatting door L. 1850 woorden 17 december 2012 4,5 7 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 1. Vrije en gebonden energie. Vrije energie (kinetische energie) komt voor als warmte en
Nadere informatieQUANTUMFYSICA FOTOSYNTHESE. Naam: Klas: Datum:
FOTOSYNTHESE QUANTUMFYSICA FOTOSYNTHESE Naam: Klas: Datum: FOTOSYNTHESE FOTOSYNTHESE ANTENNECOMPLEXEN Ook in sommige biologische processen speelt quantummechanica een belangrijke rol. Een van die processen
Nadere informatieHoofdstuk 1 Doelstelling 1: Stofwisseling (metabolisme): het geheel aan chemische processen in een cel. Via passief en actief transport nemen cellen
Hoofdstuk 1 Doelstelling 1: Stofwisseling (metabolisme): het geheel aan chemische processen in een cel. Via passief en actief transport nemen cellen stoffen op uit hun milieu. Enzymen maken de omzettingsprocessen
Nadere informatieEncounters with Oxygen. Aerobic Physiology and H2O2 Production of Lactobacillus johnsonii R.Y. Hertzberger
Encounters with Oxygen. Aerobic Physiology and H2O2 Production of Lactobacillus johnsonii R.Y. Hertzberger Samenvatting (voor breed publiek) Melkzuurbacteriën zijn belangrijke organismen in het leven van
Nadere informatieExamentrainer. Vragen. Broeikasgassen meten in wijn. 1 Uitgeverij Malmberg. Lees de volgende tekst.
Examentrainer Vragen Broeikasgassen meten in wijn Lees de volgende tekst. Sterk toegenomen verbranding van organische stoffen leidt tot een verhoging van de concentratie CO 2 in de atmosfeer. Er is op
Nadere informatieNatuurkunde practicum 1: Rekken, breken, buigen, barsten
Natuurkunde practicum 1: Rekken, breken, buigen, barsten Gemaakt door: Julia Hoffmann & Manou van Winden Uitvoeringsdatum: 05-10-2018 Inleverdatum: 31-10-2018 Docent: LOD Inhoud 1. Onderzoeksvraag Blz.
Nadere informatieWeek / data 47 18/ /11
Tweede planner voor 5 vwo Thema 3 BVJ deel 5 Energie Dit is stof voor je eerste schoolexamentoets in april. Er gebeurt in de natuur (dus ook in jouw lichaam) niets vanzelf, omdat het nodig zou zijn. Voor
Nadere informatieEcosysteem voedselrelaties
Ecosysteem ecologie Ecosysteem voedselrelaties Oceanen: voedselweb + energiestromen Ga naar Mypip.nl en open de oefening 3 voedselketen - voedselweb Doe de oefening en maak vervolgens de aangeleverde vragen.
Nadere informatieFotosynthese vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62437
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 05 juli 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62437 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieCellulomonas knipt! Aantonen van cellulose afbraak door Cellulomonas sp.
Aantonen van cellulose afbraak door Cellulomonas sp. Inleiding In de hout en papierindustrie ontstaat veel afval in de vorm van cellulose. Als men dit zou kunnen verwerken tot veevoer, wordt waardeloos
Nadere informatieFossiele brandstof kent problemen
Racen met wc-papier Fossiele brandstof kent problemen Broeikaseffect Global Temperature CO 2 concentration 1000 1500 2000 Year Fossiele brandstof kent problemen Het klimaat verandert De olie raakt op Oorzaak
Nadere informatieNaar: D.O. Hall & K.K. Rao, Photosynthesis, Studies in Biology, Cambridge, 1994, blz. 106.
Examentrainer Vragen Fotosynthese Vanuit tussenproducten van de fotosynthese worden niet alleen koolhydraten gevormd, maar ook vetten, vetzuren, aminozuren en andere organische zuren. Dag- en seizoensgebonden
Nadere informatieANTWOORDEN ENERGIE EN FOTOSYNTHESE
OPDRACHTEN SERIE A Teken een schets ANTWOORDEN ENERGIE EN FOTOSYNTHESE 1a. Een vet bestaat uit een molecuul glycerol waaraan door middel van esterverbindingen vetzuren zijn gekoppeld. De vetzuren kunnen
Nadere informatieEindexamen scheikunde havo 2006-II
4 Beoordelingsmodel Element 115 1 Calcium heeft atoomnummer 20 en americium heeft atoomnummer 95. Dus samen hebben ze 115 protonen. calcium heeft atoomnummer 20 en americium heeft atoomnummer 95 1 2 Een
Nadere informatieRACEN met... WC-papier
RACEN met... WC-papier 1 Fossiele Brandstoffen Nadelen 1) Voorraden zijn eindig. 2) Afhankelijkheid van oliestaten 3) Bij verbranding komen broeikasgassen vrij: CO2/NOx/CH4 1000 1500 2000 2 Fossiele Brandstoffen
Nadere informatiePraktische opdracht Scheikunde Redoxreactie puntenslijper metalen
Praktische opdracht Scheikunde Redoxreactie puntenslijper metalen Praktische-opdracht door een scholier 1902 woorden 12 oktober 2008 6,3 10 keer beoordeeld Vak Scheikunde De truc van de verdwenen puntenslijper
Nadere informatieMethode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties
Proef door een scholier 1870 woorden 20 december 2005 5 23 keer beoordeeld Vak Scheikunde Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties Calcium (Ca)
Nadere informatieToetsing voor de NLT module Brandstof voor het leven! Fotosynthese en energie op aarde
Toetsing voor de NLT module Brandstof voor het leven! Fotosynthese en energie op aarde Toets deel A: CO 2 -productie en compensatie, groei van eendenkroos Een verre reis Je besluit met drie vrienden naar
Nadere informatiePraktische opdracht Biologie Osmose bij verschillende concentraties
Praktische opdracht Biologie Osmose bij verschillende concentraties Praktische-opdracht door een scholier 2382 woorden 8 november 2007 6,7 91 keer beoordeeld Vak Biologie Osmose Osmose is een passief transport
Nadere informatieDEEL 2. Papierchromatografie. VWO 6 BIOLOGIE Practisch SchoolOnderzoek 2 12 april min
VWO 6 BIOLOGIE Practisch SchoolOnderzoek 2 12 april 2012 45 + 75 min Naam:. Klas: Het Praktisch Schoolexamen bestaat uit 2 gedeelten. In het eerste deel ga je een proefopzet opstellen hoe de natuurzuiverheid
Nadere informatieSCHEIKUNDE. Hoofdstuk 9
SCHEIKUNDE Hoofdstuk 9 Par. 1 Elke chemische reactie heeft een energie-effect. De chemische energie voor én na de reactie is niet gelijk. Als de reactie warmer wordt is de chemische energie omgezet in
Nadere informatieFoto- & chemosynthese. Bundel voor de leerlingen. V. Rasquin
Foto- & chemosynthese Bundel voor de leerlingen V. Rasquin Inhoud Geen leven zonder energie... 2 Fotosynthese bij planten... 3 De chloroplasten... 4 De fotosynthetische pigmenten... 5 Een overzicht van
Nadere informatieAlgemene samenvatting
Algemene samenvatting De mens kan niet zonder zuurstof. De zuurstof die wij inademen wordt vanaf de longen door het bloed naar alle cellen van ons lichaam gebracht. De cellen kunnen deze zuurstof gebruiken
Nadere informatieDe toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter
De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter Water en kooldioxide zijn qua hoeveelheid de belangrijkste bouwstoffen voor planten. Van andere voedingsstoffen hebben ze minder nodig, al zijn die wel
Nadere informatiePACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters
PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal
Nadere informatieBepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater
Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater april 2005 One Cue Systems Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming
Nadere informatieLESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD
analogie bemerken tussen mens en plant, groeifactoren van een plant nagaan.. 1. Lesbegin : We hebben in de vorige les het chemisch proces bestudeerd van de voedselopname bij de mens naar analogie bestuderen
Nadere informatieEindexamen scheikunde 1 vwo 2003-II
4 Antwoordmodel Etheen 1 Het juiste antwoord kan als volgt zijn weergegeven: 2 H 2 H 2 H 2 H 2 H H H H H H H H + 2H 2 2 H + H H H H H H H 2 voor de pijl 1 formule van glucose en het overgebleven fragment
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1
Samenvatting door een scholier 1499 woorden 22 december 2004 6,4 120 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Organismen zijn: planten, dieren en mensen
Nadere informatieIn de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen.
Samenvatting Thema 3: Ecologie Basisstof 1 In de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen. Waarom leeft het ene dier hier en het andere dier daar? Alle organismen
Nadere informatie1. Covalent. 2. Ionogene fosfaat bindingen. 3. Niet- covalent. 4. Van der Waals interacties tussen de basen.
Vraag 1. Welk antwoord is niet juist? 1. Bacteriële genoom is circulair. 2. DNA replicatie begint bij de geboorte van een bacterie. 3. DNA replicatie is bi- directioneel. 4. Het bacteriële genoom heeft
Nadere informatieAfhankelijk van de natuur. banner. Green Science CITAVERDE. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Green Science CITAVERDE 12 juli 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/81673 Dit lesmateriaal is gemaakt met
Nadere informatieProef Scheikunde Redoxtitratie Bepaling vitamine C in tabletten
Proef Scheikunde Redoxtitratie Bepaling vitamine C in tabletten Proef door een scholier 2025 woorden 19 maart 2010 6,2 112 keer beoordeeld Vak Scheikunde Verslag scheikunde Redoxtitratie Het vitamine c-gehalte
Nadere informatieVerterende bodembacteriën? Aanwezigheid van amylase producerende bacteriën in de bodem
Inleiding In de bodem leven bacteriën die het enzym amylase produceren. Amylase breekt zetmeelmoleculen (lange ketens van aan elkaar gekoppelde glucosemoleculen) af tot losse glucosemoleculen. In dit experiment
Nadere informatieTENTAMEN CHEMISCHE THERMODYNAMICA. Dinsdag 25 oktober 2011 13.15 15.15
TENTAMEN CHEMISCHE THERMODYNAMICA Dinsdag 25 oktober 2011 13.15 15.15 Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van BINAS en een (grafische) rekenmachine. Let op eenheden en significante cijfers. 1.
Nadere informatieOefenvragen Hoofdstuk 4 Chemische reacties antwoorden
Oefenvragen Hoofdstuk 4 Chemische reacties antwoorden Vraag 1 Geef juiste uitspraken over een chemische reactie. Kies uit: stofeigenschappen reactieproducten beginstoffen. I. Bij een chemische reactie
Nadere informatieExamen Voorbereiding Cellen
Examen Voorbereiding Cellen Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 2 Cellen Begrippenlijst: Begrip Organellen Plastiden Stamcellen Embryonale stamcellen Adulte stamcellen Endoplasmatisch reticulum
Nadere informatieOpstel Biologie Bonenverslag
Opstel Biologie Bonenverslag Opstel door Lars 941 woorden 13 december 2017 8 8 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Bonen Project bruine boon De groei en ontwikkeling van de https://www.scholieren.com/verslag/opstel-biologie-bonenverslag
Nadere informatieEindexamen scheikunde havo 2008-I
Beoordelingsmodel Uraan 1 maximumscore 2 aantal protonen: 92 aantal neutronen: 146 aantal protonen: 92 1 aantal neutronen: 238 verminderen met het aantal protonen 1 2 maximumscore 2 UO 2 + 4 HF UF 4 +
Nadere informatie5,6. Verslag door een scholier 1688 woorden 30 mei keer beoordeeld. Biologie voor jou. Plankton als indicator voor waterkwaliteit
Verslag door een scholier 1688 woorden 30 mei 2017 5,6 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Plankton als indicator voor waterkwaliteit Namen: Rosa van den Hoeven, Laila Vogel en Aryanne
Nadere informatie1 Stofwisseling. JasperOut.nl
1 Introfilmpje: 1 1.1 Verzuurde spieren 1 Verzuring van je spieren Je spieren verbruiken energie komt vrij tijdens de verbranding (dissimilatie) in je cellen. Bij deze verbranding zetten je spiercellen
Nadere informatie4,4. Praktische-opdracht door een scholier 2528 woorden 23 juni keer beoordeeld. Natuurkunde. De Veer. Het bepalen van de veerconstante,
Praktische-opdracht door een scholier 2528 woorden 23 juni 2004 4,4 127 keer beoordeeld Vak Natuurkunde De Veer Het bepalen van de veerconstante, Het bepalen van de trillingstijd van een veer, Het bepalen
Nadere informatieUitwerkingen. T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen
Uitwerkingen T2: Verbranden en Ontleden, De snelheid van een reactie en Verbindingen en elementen 2008 Voorbeeld toets dinsdag 29 februari 60 minuten NASK 2, 2(3) VMBO-TGK, DEEL B. H5: VERBRANDEN EN ONTLEDEN
Nadere informatie1) Stoffen, moleculen en atomen
Herhaling leerstof klas 3 1) Stoffen, moleculen en atomen Scheikundigen houden zich bezig met stoffen. Betekenissen van stof zijn onder andere: - Het materiaal waar kleding van gemaakt is; - Fijne vuildeeltjes;
Nadere informatieHoofdstuk 4. Chemische reacties. J.A.W. Faes (2019)
Hoofdstuk 4 Chemische reacties J.A.W. Faes (2019) Hoofdstuk 4 Chemische reacties Paragrafen 4.1 Kenmerken van een reactie 4.2 Reactievergelijkingen 4.3 Rekenen aan reacties Practica Exp. 1 Waarnemen Exp.
Nadere informatieOpdracht 7.2 Energie een heel lastig onderwerp
Opdracht 7.2 Energie een heel lastig onderwerp Inleiding voor de docent: Onverwachte gaten in het curriculum en in BINAS In deze opdracht gaat de aandacht naar de samenhang tussen de processen die een
Nadere informatieVoorwoord. Onderwerp -De invloed van algen op het aardse leven
Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Voorwoord... 2 Onderwerp... 2 Hoofdvraag... 2 Deelvragen... 2 Algen... 3 Wat is Chlamydomonas?... 3 fotosynthese... 3 Lichtreactie... 4 1 de conformatiehypothese... 5 2
Nadere informatieParagraaf 1: Fossiele brandstoffen
Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,
Nadere informatieEindexamen scheikunde havo 2001-II
Eindexamen scheikunde havo 00-II 4 Antwoordmodel Energievoorziening in de ruimte et (uiteenvallen van de Pu-38 atomen) levert energie dus het is een exotherm proces. er komt energie vrij aantal protonen:
Nadere informatieZuiniger met CO 2 bij gelijkblijvende of hogere productie?
Zuiniger met CO 2 bij gelijkblijvende of hogere productie? Sander Pot (Plant Dynamics BV) i.s.m. Govert Trouwborst (Plant Lighting BV) Sander Hogewoning (Plant Lighting BV) Stefan Persoon (Inno Agro BV)
Nadere informatieTentamen Biochemie, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST,
Tentamen Biochemie, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST, 26-09-2014 1. Tijdens fotosynthese ontstaat O 2. Uit welke grondstof(fen) wordt dit O 2 gevormd? De reactie vereist energie. Hoeveel moleculen ATP worden
Nadere informatieAfhankelijk van de natuur vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62385
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62385 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieBelichten bij CAM-planten (Phalaenopsis als case-studie)
Lichtevent december Belichten bij CAM-planten (Phalaenopsis als case-studie) Dr. ir. Sander Hogewoning (Plant Lighting B.V.) december Dr. ir. Sander Hogewoning & Dr. ir. Govert Trouwborst Expertise o.a.:
Nadere informatieAerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en aminozuren) met behulp van zuurstof, waardoor energie vrijkomt om ATP te maken.
Begrippenlijst door Lauke 1056 woorden 23 oktober 2017 5,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Begrippen biologie hoofdstuk 2 Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en
Nadere informatiescheikunde vwo 2017-II
Kerosine uit zonlicht maximumscore 3 Een voorbeeld van een juiste berekening is: E = ( 2,42 0 5 ) + 0,5 ( 3,935 0 5 ) + 0,5 (,05 0 5 ) = +3,84 0 5 (J mol ). juiste verwerking van de vormingswarmten van
Nadere informatiescheikunde vwo 2019-II
Lang houdbare appels Een rijpe appel produceert etheen. p de uitwerkbijlage bij vraag 5 staat de biosynthese van etheen in appels schematisch weergegeven in een reactieschema. In reactie I van het reactieschema
Nadere informatieExamen scheikunde HAVO tijdvak uitwerkingen
Examen scheikunde HAV tijdvak 2 2018 uitwerkingen Bodem bedekken 1p 1 fotosynthese/koolzuurassimilatie 2 25,0 kg 3 Aantal m 3 polymelkzuur in 1,00 m 3 bolletjes = 3 3 1,24 10 kg/m 2,016 10 2 m 3 4 Volume
Nadere informatieAfhankelijk van de natuur vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 14 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62464 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen
Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting door M. 721 woorden 15 januari 2014 7,1 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Organismen Organismen is een levend wezen:
Nadere informatie